4 ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΓΙΑ ΓΕΡΑ ΠΟΔΙΑ

4 διαδρομές του ακρωτηρίου της Γραμβούσας για απαιτητικούς. Και οι 4 διαδρομές ξεκινούν απο τον Ξερόκαμπο ή όπως είναι γνωστό σε πολλούς του Μπελιβάνη το μνήμα (το χώρο στάθμευσης των επισκεπτών του Μπάλου).

1. Η Πράσινη διαδρομή η μικρότερη όχι και τόσο δύσκολη είναι προς το εκκλησάκι του Αι Σώστη στα δυτικά του ακρωτηρίου και στο εσωτερικό του κόλπου της Κισάμου μιας ώρας περίπου ξεκινάει από Ξερόκαμπο και καταλήγει στο πεντακάθαρο κολπάκι που φέρει το όνομα το "Αυλάκι του Αι Σώστη" όπου υπάρχει και η ομώνυμη εκκλησία.

Η νέα εκκλησία είναι κτισμένη δίπλα απο την Βενετσιάνικη εκκλησία που έχει καταστραφεί απο τους πειρατές και γιορτάζει στις 7 του Σεπτέμβρη. Στην περιοχή αυτή υπήρχε η αρχαία πόλη-Ιερό Αγνείον (Ρ) αφιερωμένο στον Θεό Απόλλωνα. (λιμήν εστίν έχων ιερό…εσώτερος κόλπος και καλείται Μυρτίλος και ύδωρ έχει Στασιασμοί) και κάποια θεμέλια της διακρίνονται. Συστηματική ανασκαφή στο χώρο δεν έχει γίνει !!

Περισσότερες φώτο ΕΔΩ

Η διαδρομή κάποτε ήταν συντηρημένη αλλά σήμερα είναι σε κακή κατάσταση. 

ΑΙ ΣΩΣΤΗΣ

2. Η πορτοκαλί διαδρομή που ξεκινάει και ακολουθεί το μονοπάτι του Μπάλου αλλά περνάει στην απέναντι μεριά της λιμνοθάλασσας στην χερσόνησο του Τηγανιού. Στην αρχή της διαδρομής υπάρχει ο ιερός ναός του Αγίου Γεωργίου κτισμένος στα θεμέλια αρχαιότερου ναού, πολλοί γωνιόλιθοι αλλά και αρχιτεκτονικά μέλη του παλαιού ναού χρησιμοποιήθηκαν στο κτίσιμο του νέου αυτού ναού. Η αναστήλωση του ναού έγινε το 1977 από τους Γεώργιο Σκαράκη και Κωνσταντίνο Κοκκινάκη.

ΑΙ ΓΙΩΡΓΗΣ

Αν και είναι ο ναός του Αι Γιώργη εντούτοις οι ντόπιοι τον γιορτάζουν τον Ιούνιο στην κινητή εορτή των Αγίων Πάντων, φέτος θα τον γιορτάσουν στις 27 Ιουνίου. Μετά το εκκλησάκι και στο γύρισμα απο τον βοριά στο Τεπέ όπως τον ονομάζουν οι ντόπιοι υπάρχει ο Ριζόσπηλιος όπου βρήκαν τραγικό θάνατο πολλοί επαναστάτες τον Οκτώβρη του 1825 απο τον Μουσταφά Πασά. Στην είσοδο του έχει τοποθετηθεί μαρμάρινη πλάκα απο τον σύλλογο προβολής Κισάμου "Η Γραμβούσα". Το 1985 ο Μανώλης Χριστοφοράκης κουβάλησε ένα τεράστιο ξύλινο σταυρό (υπάρχει στο Τεπέ του Τηγανιού ακόμα) μάλιστα είναι απο τους λίγους που κατέβηκε στο δυσκολο όσο και επικίνδυνο βάραθρο (Ριζόσπηλιος) που πέταξαν οι Τούρκοι τα κορμιά των σκοτωμένων επαναστατών (τα γυναικόπαιδα τα πήραν και τα πούλησαν στην Αίγυπτο), παρουσία των δυο Θανάσηδων (Δεικτάκηδων), και μάζεψε όσα απο τα κόκαλα των Ηρώων υπήρχαν ακόμα εκεί όπου τα τοποθέτησαν σε ξύλινο κιβώτιο στην εκκλησία του Αι Γιωργιού. 

ΡΙΖΟΣΠΗΛΙΟΣ

Η διαδρομή μετά απο εκεί προχωρά στις Βολαξιές, στα Νησάκια, στην Σπηλιάρα και τερματίζει στους Σούρους όπου σήμερα αράζει το μεγάλο πλοίο της γραμμής. 

3. Η κόκκινη διαδρομή που και αυτή ακολουθεί ως ένα σημείο την κατάβαση προς το Μπάλο αλλά μετά παίρνεται το παραθαλάσσιο μονοπάτι στα δυτικά παράλια του ακρωτηρίου περνώντας απο ο Πελεκητός, ο Βορθός, το Κατσούνι, τον Αμμουτσόσπιλιο και τις Βελόνες, τοποθεσίες που έδωσαν οι βοσκοί του ακρωτηρίου σε όλα αυτά τα μέρη που κάθε ένα έχει και μια ιδιαιτερότητα. Στην διαδρομή και στο Κατσούνι υπάρχουν ερείπια Βενετσιάνικης οικίας που μετά έγινε το γνωστό τούρκικο φυλάκιο, που διαδραματίστηκαν τα γεγονότα του 1823 όταν προσποιούμενοι τους Τούρκους οι επαναστάτες κατέλαβαν πρώτα το φυλάκιο και μετά το κάστρο. Βόρια της οικίας που έχει και πηγάδι με πόσιμο νερό υπάρχει αρχαίο νταμάρι όπου πρώτοι Ενετοί πήραν την πέτρα και την μετέφεραν στην Γραμβούσα για να κτίσουν το φρούριο. Ένα τέτοιο ναυάγιο απο πέτρες ανακαλύφθηκε πριν απο 4 χρόνια στην απέναντι μεριά απο αρχαιολόγους της Εναλιών αρχαιοτήτων, σχεδόν άθικτο στο αμμώδη βυθό. ΕΔΩ μπορείτε να δείτε ένα σχετικό αφιέρωμα στην διαδρομή

4. Και τέλος η δυσκολότερη κίτρινη διαδρομή αυτή που καταλήγει στην "Ουρά" του ακρωτηρίου Γραμβούσας εκεί που ενώνονται οι 3 θάλασσες και η θέα είναι ανεπανάληπτη. Αν και πριν χρόνια το μονοπάτι ήταν βατό σήμερα υπάρχει τεράστια δυσκολία λόγω των ζώων που το έχουν χαλάσει στο μεγαλύτερο μέρος του. 

Πάντως η θέα της Ήμερης όσο και της Άγριας Γραβούσας καθ όλη την διαδρομή θα σας ανταμείψουν μάλιστα υπάρχει και σημείο όπου μπορείτε να καθίσετε και να απολαύσετε τα νησάκια αλλά και να ξεκουραστείτε, λίγο μετά τον "Αγκάραθο" ένα φυσικό ίσιωμα όπου το Δασαρχείο πριν απο χρόνια όταν σχεδίασε αυτήν την διαδρομή, τοποθέτησε ένα ηλιακό ρολόι και μερικά παγκάκια.

Το ρολόι μάλλον έσπασε απο κεραυνό και τα κομμάτια του συναρμολογήθηκαν πάλι, φυσικά χρειάζεται μια νέα πλάκα, ας ελπίσουμε οτι ο Δήμος θα δώσει κάτι ανταποδοτικό για εκεί.

Μετά το ρολόι υπάρχει η πιο γνωστή τοποθεσία στην περιοχή "Του Πιπέρη η Ελιά" που όμως σήμερα δεν υπάρχει το δένδρο, όπως λένε αυτοί που την θυμούνται μια κεντρισμένη χοντρολιά σε ένα γκρεμό. Ακολουθεί η Ουρά για τους βοσκούς, οι ψαράδες όμως επειδή την βλέπουν απο την θάλασσα την έχουν βγάλει Τρυπητή λόγω και της τρύπας που απόκτυσε απο τα κύματα. Το σημείο που ενώνονται οι 3 θάλασσες, το γνωστό "μπογάζι" που δεν θα το βρείτε ποτέ δίχως κύματα.

Η ΟΥΡΑ ή ΤΡΥΠΗΤΗ ΤΟΥ ΑΚΡΩΤΗΡΙΟΥ ΓΡΑΜΒΟΥΣΑΣ

Περιττό να σας πω οτι όλες οι διαδρομές χρειάζονται καλό εξοπλισμό, φυσικά νερό και ποτέ μην τις κάνετε τους καλοκαιρινούς μήνες. Την άνοιξη είναι οτι πρέπει που έχουν ανθίσει και τα λουλούδια και δεν έχει πολύ ζέστη.  

Το Ακρωτήρι της Γραμβούσας έχει ακόμα 4 καταπληκτικές διαδρομές 3 στην ρίζα του και μια στον Ταρσανά που θα τις γράψουμε αργότερα.