ΜΙΑ ΣΥΓΚΙΝΗΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

......που δείχνει την αξία των Κρητικών στο 2ο παγκόσμιο πόλεμο.

Γεννήθηκε στις 28 Αυγούστου 1921 στο Littlehampton της Αγγλίας εκπαιδεύτηκε στην αγγλική Πολεμική Αεροπορία (R.A.F.). Τιμήθηκε με το βραβείο της αγγλικής Πολεμικής Αεροπορίας για τη μεγάλη και γενναία προσπάθεια του να ξεφύγει από τις παγίδες των Γερμανών.

 Στις 2 Νοεμβρίου του 1941, στις 3.15 μ.μ. του απογεύματος της Κυριακής ένα βομβαρδιστικό αεροπλάνο Νi091 Beaufort της 39ης μονάδος συνετρίβη στη νοτιοδυτική άκρη του νομού Χανίων στην περιοχή Στόμιο Κισάμου κοντά στο μοναστήρι Χρυσοσκαλίτισσας. Τα τέσσερα - ελαφρά τραυματισμένα - μέλη του πληρώματος πήραν το μονοπάτι ανατολικά και έφθασαν στο χωριό Τζιτζιφιές. Εκεί συνάντησαν, τον Αντώνη Καλιτσουνάκη (το όνομα είναι ελαφρώς δυσδιάκριτο) που τους φιλοξένησε στο σπίτι του. Μετά προχώρησαν πιο ανατολικά στα χωριά Περβόλια, Έλος, Στρόβλες. Στα Περβόλια φιλοξενήθηκαν από τον Κώστα Γεωργιλάκη, στο Έλος απο την οικογένεια Μιχάλη και Θεοδώρας Σκαλίδη και στις Στρόβλες από τον Βασίλειο Βακάκη.
Στις 25 Δεκεμβρίου του 1941 ξεκινούν για την ανατολική Κρήτη ψάχνοντας μέρος για να δραπετεύσουν από το νησί. Μετά από την πολυήμερη διαδρομή ο Ed (Ανδρέας) Cerely, μαζί και με άλλους Άγγλους, προσπάθησαν να ξεφύγουν με βάρκα από παραλία κοντά στο Μπαλί Ρεθύμνου. Όμως, ήταν άτυχοι γιατί παρουσιάστηκε πρόβλημα στη μηχανή και αναγκάστηκαν να επιστρέφουν πίσω. Στην ακτή βρήκαν ορισμένους στρατιώτες που περίμεναν να επιβιβαστούν σε υποβρύχιο. Οι Γερμανοί εύκολα μπορούσαν να τους ανακαλύψουν, γι’ αυτό ο Ed Cerely αποφάσισε να κατευθυνθεί προς το χωριό Κεφαλά Χανίων μαζί με έναν στρατιώτη, εκεί έμειναν κρυμμένοι για μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι κάτοικοι του χωριού τους πρόσφεραν όχι μόνο φαγητό, αλλά και ρούχα.
Τον Μάρτιο του 1942 ήταν έτοιμοι για να κατευθυνθούν προς την Τουρκία. Για άλλη μια φορά, όμως στάθηκαν άτυχοι αφού καταρρακτώδης βροχή τους ανάγκασε να μην προχωρήσουν και έτσι δεν πραγματοποίησαν το σχέδιό τους. Οι Γερμανοί τους αντιλήφθηκαν, τους αιχμαλώτισαν και τους ανάγκασαν να διασχίσουν τα βουνά προς το Ηράκλειο. Το πρώτο βράδυ ο Ed Cerely προσποιούμενος ότι είχε πρόβλημα με τα παπούτσια του έμεινε πίσω και κατάφερε να ξεφύγει.
Άρχιζε να διασχίζει τα βουνά, όμως ένα απότομο χτύπημα στο γόνατο του προκάλεσε κάταγμα. Τον βρίσκει ένας νέος Κρητικός (βοσκός) και τον μετέφερε σε μία μάντρα στα βουνά του Φόδελε Ηρακλείου. Παρέμεινε εκεί για αρκετές ημέρες υπό την φροντίδα των βοσκών. Όταν ανάρρωσε ξεκίνησε ξανά πεζοπορία προς τη δυτική Κρήτη. Από τρομερή σύμπτωση, στην πορεία του στα βουνά, συνάντησε τον πιλότο Reggie μαζί με μία ομάδα Άγγλων δραπετών.
Στα τέλη του Μάη του 1942 από την παραλία “Τρεις Εκκλησίες" του Ηρακλείου, έφυγαν με υποβρύχιο για τη Λιβύη και από εκεί επέστρεψαν στην Αγγλία και με το τέλος του πολέμου, επέστρεψε στην πολιτική ζωή.
Ο Ed Cerely έλεγε: “Πολλοί λίγοι από αυτούς που ανήκουν στην αεροπορία διέφυγαν από την Κρήτη. Αλλά αυτοί που διέφυγαν τα κατάφεραν χάρις στην σταθερότητα και το κουράγιο των κατοίκων του νησιού".
Το 1943 παντρεύτηκε την Ivy Morall και απέκτησαν δύο παιδιά, τον Alvin και την Alethea -η λέξη “αλήθεια” ήταν για τον Ed Cerely η καθαρότερη ελληνική λέξη.
Η Κρήτη σημάδεψε τον Ed και ο Ed σημάδεψε την Κρήτη. Οι δύσκολες μέρες του πολέμου τον έκαναν να αγαπήσει την Κρήτη όσο και την πατρίδα του. Ποτέ δεν ξέχασε τους Κρητικούς για την φιλοξενία που του πρόσφεραν στις δύσκολες μέρες του πολέμου. Μετά το τέλος του πολέμου επισκέφθηκε 28 φορές την Κρήτη.
Το καλοκαίρι του 1969 διοργάνωσε εκδήλωση στα Περβόλια Κισάμου για τη βοήθεια που του παρείχαν οι κάτοικοί του στις μέρες του πολέμου.
Το 1977 με πρωτοβουλία του έγινε το φιλοτεχνικό γράμμα με ονομασία “Επιστροφή στην Κρήτη". Τον Μάιο του 1978 η Πολεμική Αεροπορία της Αγγλίας με πρωτοβουλία του Ed Cerely αποφάσισε να φιλοξενήσει στη γηραιά Αλβιώνα Ελληνες που βοήθησαν τις συμμαχικές δυνάμεις στον πόλεμο. Τον Οκτώβριο του 1986 με πρωτοβουλία του τοποθετήθηκε αναμνηστική πλάκα από την RAF στην πλατεία του χωριού Κεφαλά.
Το καλοκαίρι του 1987 περπάτησε ξανά στα ίδια μονοπάτια που πέρασε μαζί με τους φίλους του το χειμώνα του 1941-42, ξεκινώντας από Έλος, Στροβλές, Σπίνα, Ομαλός, Ψηλορείτης, Τυμπάκι, Τρεις Εκκλησίες, αυτή τη φορά όμως ελεύθερος.
Από το Μάρτιο μέχρι τον Ιούνιο του 1990 σε ηλικία 69 ετών ξεκίνησε μαζί με τον ανιψιό του μια μεγάλη πεζοπορία από την Αγγλία μέχρι την πλατεία Συντάγματος στην Αθήνα. Ήθελε να έρθει περπατώντας μέχρι την Ακρόπολη, την καρδιά της Ελλάδος. Ξεκίνησαν από τις Επτά Βελανιδιές (τοποθεσία της Αγγλίας) περνώντας στη Γαλλία, Κεντρική Ευρώπη, Άλπεις, Ιταλία (Μπάρι-Πάτρα ατμοπλοϊκώς) και ξανά πεζοπορία μέχρι την πλατεία Συντάγματος στην Αθήνα. Περπάτησαν 2.675 χλμ. και συγκέντρωσαν ένα σοβαρό ποσό που διέθεσαν σε φτωχά παιδιά όλου του κόσμου.
Το περασμένο καλοκαίρι (1997) στις 24 Ιουνίου ήρθε για τελευταία φορά στην Κρήτη. Κάθισε 2,5 μήνες, στις Στροβλές, το χωριό που λάτρεψε. Πολλές φορές έλεγε: "εάν δεν βρίσκομαι στην Αγγλία τότε θα είμαι στις Στροβλές". Ήταν χαρούμενος, αισιόδοξος, δυνατός, ευτυχισμένος, πίστευε ότι όλα θα πάνε καλά με την υγεία του.
Πήγε σε πολλά μέρη για τελευταία φορά στο Έλος, στα Περβόλια, στα Κεφαλά, για να συναντήσει παλιούς τους φίλους και στο Ηράκλειο συνάντησε το Μανώλη Δρετάκη. Στις 18 Σεπτέμβρη έφυγε για την Αγγλία. Δώσαμε ραντεβού για την άνοιξη του 1998 όπως πάντα στις Στροβλές, όμως το ραντεβού αυτό δεν θα γίνει ποτέ. Ο Ed μπορεί να πέθανε αλλά το πνεύμα του θα βρίσκεται πάντα στην Κρήτη, γιατί την αγάπησε με μεγάλο πάθος. Για μας θα μείνει πάντα ζωντανός στη μνήμη
μας.
 Αντίο μεγάλε φιλέλληνα.

 Οικογένεια Βασιλείου Βακάκη 1999

ΠΗΓΗ Χρονικά Κισάμου και Σελίνου