ΤΙ ΝΑ ΠΟΥΜΕ!

 Μέσα στη θλίψη της απέραντης μετριότητας, που μας πνίγει από παντού, παρηγοριέμαι ότι κάπου, κάποιοι πεισματάρηδες αγωνίζονται να εξουδετερώσουν τη φθορά.
«Να γιατί γράφω. Γιατί η ποίηση αρχίζει από κει που την τελευταία λέξη δεν την έχει ο θάνατος.
«Όπου και να σας βρίσκει το κακό, αδερφοί,
Όπου και να θολώνει ο νους σας,
μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό
και μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη »
(Οδυσσέας Ελύτης)
Αν ένα παιδί στον κόσμο πεθαίνει από πείνα. 
τότε ο πολιτισμός μας έχει αποτύχει οικτρά.  
«Ν. Καζαντζάκης»
Τρείς γενεές μετά τον Καζαντζάκη και τον μεγάλο πόλεμο, όσα ακολούθησαν, το ξεθωριασμένο Πολυτεχνείο κ.λ.π. η ανθρωπότητα βιώνει ανείπωτη οδύνη από περιφερειακούς ατέρμονες πολέμους και δυστυχώς αυτόν στο κέντρο της Ευρώπης        
     Μια περίοδο που η ανθρωπότητα σκιάζεται από την απειλή μιας γενικευμένης πολεμικής ανάφλεξης, που καταπιεσμένοι λαοί υψώνουν ηρωικά το ανάστημά τους για, ανεξαρτησία και πατρίδα, σε μια ιστορική φάση που τα δημοκρατικά δικαιώματα και οι κοινωνικές ελευθερίες δοκιμάζονται από την επικίνδυνη εξάπλωση  αντιδραστικών ιδεών, η ποίηση και γενικά ο λόγος των ποιητών μπορεί και χρειάζεται να ακουστεί ξανά στα αυτιά, τον νου και την καρδιά των ανθρώπων και να γίνει το «φως που καίει» το φως μιας ηχηρής και ισχυρής απάντησης για την παγκόσμια φιλία και ειρήνη.
   Τι να πούμε τι; Τι να τραγουδήσομε.
 Όταν στους τελευταίους επιζώντες της ναζιστικής θηριωδίας ο ευγενικός σήμερα Γερμανός πρόεδρος με πολύ συμπάθεια θεωρεί το θέμα του μαρτυρίου της Γερμανικής ντροπής «λήξαν» Μούρχεται στο νου… ο ποιητής Μανόλης Αναγνωστάκης 1925-2005. Γιατρός ακτινολόγος στο επάγγελμα, φυσικό ήταν να ακτινογραφήσει και την εποχή του και την ποίηση. Έδωσε το στίγμα της γενιάς του, δίνοντας το «παρών» πρώτα με το πατριωτικό έργο κι έπειτα με το λογοτεχνικό έργο. Έκανε την πράξη λόγο, πηγαίνοντας ανάποδα τη φυσική σειρά που είναι να κάνει τον λόγο πράξη. Κι αυτό γιατί δεν πρόλαβε να πει. Ήταν πολύ νέος τότε και σαν νέος ένιωσε την ανάγκη να πράξει. Και μετά να γράψει. Ένιωσε και έπραξε και έπαθε και έγραψε. Αυτή είναι κλίμακα της ζωής του.
Η μοίρα του ήταν να απογοητευτεί, όπως κάθε ονειροπόλου ή επαναστάτη. Γιατί ο ξεσηκωμός είναι εύκολος και ενθουσιώδης και η σύμπνοια και οι φίλοι. Μετά έρχονται οι πικρές ώρες. Και οι πικρές ώρες που ακολούθησαν την ήττα της γενιάς του τον έκαναν να γράφει απαισιόδοξα και ειρωνικά, να ανατρέπει τα πράγματα. Όπως στο θέατρο. Καδρόνια και σκηνικά ατάκτως ερριμμένα πίσω από τη λαμπερή επιφάνεια. Αυτή την άχαρη εικόνα μας δίνει στο ποίημα: - μουσική και τραγούδι Μ. Θεοδωράκη-
   « Μιλώ για τα τελευταία σαλπίσματα των νικημένων στρατιωτών
Για τα τελευταία κουρέλια από τα γιορτινά μας φορέματα
Για τα παιδιά μας που πουλάν τσιγάρα στους διαβάτες
Μιλώ για τα λουλούδια που μαραθήκανε στους τάφους και τα σαπίζει η βροχή…..
Για τα σπίτια που χάσκουνε δίχως παράθυρα σαν κρανία ξεδοντιασμένα
Για τα κορίτσια που ζητιανεύουνε δείχνοντας στα στήθια τις πληγές τους
Μιλώ για τις ξυπόλυτες μάνες που σέρνονται στα χαλάσματα
Για τις φλεγόμενες πόλεις τα σωριασμένα κουφάρια στους δρόμους
Τους μαστροπούς ποιητές που τρέμουνε τις νύχτες στα κατώφλια
Μιλώ για τις ατέλειωτες νύχτες όταν το φως λιγοστεύει τα ξημερώματα
Για τα φορτωμένα καμιόνια και τους βηματισμούς στις υγρές πλάκες
Για τα προαύλια των φυλακών και για το δάκρυ των μελλοθανάτων.
Μα πιο πολύ μιλώ για τους ψαράδες
Π’ αφήσανε τα δίχτυα τους και πήρανε τα βήματά Του
Κι όταν Αυτός κουράστηκε αυτοί δεν ξαποστάσαν
Κι όταν Αυτός τούς πρόδωσε αυτοί δεν αρνηθήκαν
Κι όταν Αυτός δοξάστηκε αυτοί στρέψαν τα μάτια
Κι οι σύντροφοι τους φτύνανε και τους σταυρώναν
Κι αυτοί, γαλήνιοι, το δρόμο παίρνουνε π’ άκρη δεν έχει
Χωρίς το βλέμμα τους να σκοτεινιάσει ή να λυγίσει
Όρθιοι και μόνοι μες στη φοβερή ερημία του πλήθους.
 Ελπιδοφόρος ο λόγος ενός προοδευτικού ποιητή που αναφέρεται στο δρόμο που χάραξαν τα βήματα του Θεανθρώπου και η αγωνιστική πορεία τόσων ανθρώπων που μάχονται με ελπίδα «χωρίς να λυγίσουν! Όρθιοι έστω και λίγοι μέσα στην ερημία, την αδιαφορία του κόσμου.
 Ίσως κάποτε κατανοήσουν οι άνθρωποι, ότι το μόνο που επιτυγχάνουν οι πόλεμοι είναι να γενούν κι άλλους πολέμους.
  Γ. Πευκιανάκης : Κίσσαμος-  Νοέμβρης 2024 

ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ ΓΙΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΠΟΛΕΜΟΥ ΣΤΗΝ ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ.

Και επειδή  είναι ο καιρός -28 Οκτωβρίου- που κατά τον ποιητή το έθνος έχει συνήθειο να εορτάζει λαμπρά τον μεγάλο και νικηφόρο κατά των Ιταλών πόλεμο του 1940. Ένας πόλεμος όμως που τελείωσε με την Γερμανική εισβολή και  κατοχή 1941 και την μακρά οδύνη τεσσάρων χρόνων ανείπωτης φρίκης.
   Έχουν γραφτεί  εκατοντάδες βιβλία και χιλιάδες σελίδες. Ξεχωριστή είναι η ιστορία της παγκόσμια αναγνωρισμένης για την σπουδαιότητά της «Μάχη της Κρήτης – Μάης 1941» ένας αγώνας που συνεχίστηκε ασταμάτητα ως το 1945. 
Μέσα στην φρικτή απανθρωπιά του Γ΄ Ράιχ και πρίν και μετά τον πόλεμο, οι Κρητικοί  τίμησαν και τους ξένους δολοφόνους  με την ιερότητα που αξίζει στο κάθε νεκρό . Αυτή ήταν η ηθική σεβασμού των νεκρών από τον  νεκρό  του Πάτροκλου στην Ιλιάδα και την Αντιγόνη στον Σοφοκλή.
 Επαναλαμβάνοντας το γνωστό ριζίτικο, που µόνο η κρητική λεβεντιά και η σοφία µπορεί να εκφράσει, αποκαλύπτει κι αυτό το µέγεθος του προβλήµατος: «Γροικάτε είντα παράγγελνε η Κρήτη τω(ν) παιδιώ(ν) τζη. Μετρήσετε τα µνήµατα των εδικώ(ν) και ξένω(ν), σ’ ούλα ν’ ανάψετε κερί, λιβάνι και καντήλι, κι αν έρθου(ν) κι εδικολογιές τω(ν) ξένω(ν) σκοτωµένω(ν), να τσι φιλοξενήσετε…».
Μέσα από τις λίγες γραµµές, το παραπάνω ριζίτικο διδάσκει, ακόµη και σήµερα, ένα διαφορετικό ήθος. Προσδίδει βάλσαµο παρηγοριάς για τις αξίες και τις αρετές που ήταν συνυφασµένες µε τον λαό µας στις λέξεις πρεπιά, ανθρωπιά, φιλότιµο, τιµή, αξιοπρέπεια. Η πολύπαθη Κρήτη δίδει παραγγελιά στα παιδιά της να µετρήσουν τα µνήµατα, δικά και ξένα, να ανάψουν κεριά και να θυµιατίσουν όλα τα µνήµατα χωρίς διάκριση. 
Έχει κατ’ επανάληψη αναφερθεί  και είναι γνωστή η προσφορά της Εκκλησίας-  Ιδιαίτερα δε της Μονής Γωνιάς - δίπλα στην Ακαδημία, να φιλοξενήσει τις οστεοθήκες των νεκρών αυτών, ώσπου να ετοιμασθεί το Νεκροταφείο στο Μάλεµε. Οι Μοναχοί λησµόνησαν τα προσωπικά τους βάσανα στη διάρκεια του πολέµου και τις ζημιές που είχε υποστεί η Μονή τους. ……Μία φιλοξενία, λοιπόν, µία αγκαλιά στα χώµατα της ιερής Κρήτης …
 Την ίδια στιγµή τα µνηµεία στην Κρήτη στέκουν αγέρωχα και µας θυµίζουν κι αυτά ότι στο ίδιο χώµα υπάρχουν µνήµατα µε κρητικόπουλα, αδέλφια, οικογένειες ολόκληρες, µανάδες µε τα παιδιά στην αγκαλιά… Τί σηµαίνουν, όµως, όλα αυτά για τα νέα παιδιά οι τόποι που δεινοπάθησαν περισσότερο κατά την κατοχή (π.χ. Ανώγεια, Αµάρι, Κερίτης, Κοντοµαρί, Κακόπετρος, Μαλάθυρος, Κάντανος, Μονή, Λειβαδάς, Κουστογέρακο, Βιάννος κ.ά.); Υπάρχει µνήµη και πώς ορίζεται; Τι είναι η µνήµη; Πώς έγινε αυτός ο απερίγραπτος ηρωϊσμός, ο ακατανόητος από τον άλλο κόσμο-η Κρήτη ένα νησί!
Στο ερώτηµα από πού πήραν άραγε εντολές και οδηγίες, όλοι αυτοί οι απλοί άνθρωποι της Κρήτης, απαντά µε σθένος ο µακαριστός Κισάµου και Σελίνου κυρός (Ειρηναίος Γαλανάκης): «Κι αν µε ρωτήσει κανείς ποιος πρόσταξε τη Μάχη της Κρήτης, θα απαντούσα: η Παράδοση της Κρήτης. Η Ιστορία της Κρήτης. Όχι εκείνη που είναι γραµµένη στα βιβλία για να διδάσκεται επ’ αµοιβή µισθού και βαθµού στα Σχολεία µας, µα η άλλη που είναι γραµµένη στη Μνήµη, στην ψυχή του Λαού µας και διδάσκεται στις δύσκολες ώρες, µε αυθόρµητες και γενναίες πράξεις. Όταν πέφτανε οι Γερµανοί στην Κρήτη, οι Κρητικοί δεν περίµεναν να πάρουν οδηγίες ούτε από την Κυβέρνηση (δεν υπήρχε), ούτε από τα κόµµατά των. Πήρανε οδηγίες από τη συνείδηση και την ιστορία των, από τη µνήµη και τους προγόνους των. Από τον Καντανολέων, από τον Σήφακα, τον Χατζηµιχάλη, τον Κριάρη και τον Σκαλίδη» 
Στην μετέπειτα εποχή- μετά την ήττα του γερμανικού ολοκληρωτισμού - Ο μακαριστός αοίδιμος Ειρηναίος και ο Αλέξανδρος Παπαδερός συνιδρυτές της Ακαδημίας πολλά οφείλουν στην συνδρομή και συνεργασία, της Γερμανίας εκείνης των επιστημών, της τέχνης των επιστημονικών ερευνών και της μελέτης του Ελληνικού πολιτισμού.
Πρόσφατα είδε το φως της δηµοσιότητας ένα σηµαντικό βιβλίο, µε τον τίτλο «Πρακτικά Γερµανικών ∆ικαστηρίων για Εγκλήµατα Πολέµων στην Κρήτη» (Χανιά 2024, 350 σελ.), της Εταιρείας Ίδρυσης Μουσείου της Μάχης της Κρήτης, της Κατοχής και της Αντίστασης, µε την επιµέλεια του ∆ρ Αλέξανδρου Παπαδερού.
Ο UlrichKaldebach, Γερμανός κληρικός διακεκριμένος θεολόγος και συγγραφέας, σε ειδική τελετή στην ορθόδοξη Ακαδημία- που καιρό τώρα με πρόεδρο τον σεβασμιώτατο Αμφιλόχιο και γενικό Δ/ντή τον Δρ. Κων/νο Ζορμπά συνεχίζει να προσφέρει  την εδώ και 56 χρόνια ανεκτίμητη πνευματική και κοινωνική προσφορά- προσέφερε ένα πολύτιμο δώρο505 σελίδων τα γερμανικά έγγραφα δικαστικού περιεχομένου, που αναφέρονται σε εγκλήματα πολέμου διαπραχθέντα από Γερμανούς στην μάχη της Κρήτης και την κατοχή καθώς και μεγάλο αριθμό φωτογραφιών.
Στο βιβλίο- που πολλοί συνέβαλλαν, υπάρχουν σημαντικά έγγραφα (µεταφρασµένα στην ελληνική γλώσσα) των γερµανικών αρχών της δεκαετίας 1960-1970, προκειµένου να απαντηθούν αιτήµατα προς την Οµοσπονδιακή ∆ηµοκρατία της Γερµανίας που υπέβαλλε το Ελληνικό Κράτος, σχετικά µε τη διερεύνηση συγκεκριµένων καταγγελιών για εγκλήµατα πολέµου των γερµανικών κατοχικών στρατιωτικών. Επισημαίνεται όχι πρώτη φορά και από επισήμους της Ελληνικής πολιτείας, η «απροθυµία των αρµόδιων γερµανικών αρχών να εξετάσουν σε βάθος τις κατηγορίες». 
Ουσιαστικά και υστερόχρονα-1960- υπάρχει βάσει πολυσέλιδων νομικίστικων ερμηνειών και πολυσέλιδων δικογραφιών η αθώωση όλων. Παρά ταύτα διασταυρώνονται  τα περισσότερα εγκλήματα ,οι αγώνες των Κρητικών αλλά και οι οι τόποι θυσίας καθώς και η ολική καταστροφή δεκάδων χωριών .Βιβλίο ιστορικά πολύτιμο ιδιαίτερα των μελετητών και των Ιστορικών Αρχείων.
 Η µνήµη, λοιπόν, δεν µπορεί να είναι µόνο µέσα από τη θύµηση της βίας, των στρατιωτικών εκδηλώσεων, την κατάθεση στεφάνων, Είναι, λοιπόν μνήμη, και η  αέναη επιστροφή του νου και η ιστορία, όχι εις το παραχρήμα -στο τώρα- αλλά ες αεί-πάντοτε-υπομινήσκει και διδάσκει: ποια η ανθρώπινη φύση, ποια η πνευματική δύναμη, ποιος ο άνθρωπος που αγωνίζεται στο σκοτάδι για το φως ή ποιες σκοτεινές δυνάμεις παραμονεύουν πάντα, όταν και στις μέρες μας  βιώνομε μορφές βίας και τρόμου. 
 Τα άλλοτε θύματα του ολοκαυτώματος «οι Εβραίοι» πρωτοστατούν στη  γενοκτονία των Παλαιστινίων και η Ευρώπη  συμμετέχει σ’ ένα αδιέξοδο πόλεμο στο έδαφός της, στο όνομα επίπλαστων αξιών αλλά εξόφθαλμα συγκεκριμένων συμφερόντων.
Όσο υπάρχομε ως ‘Έθνος, ζητούμενο θα είναι οι ψυχές μας και ιδιαίτερα των νέων, να εμπνέονται από τα ιδανικά των αγώνων για αξιοπρέπεια και ελευθερία και γι’ αυτό η μάχη της Κρήτης θα συνεχίζεται. Η ιστορία  από γραπτές πηγές, τα  μνημεία και τα Μουσεία αναμφίβολα είναι η  αναμφισβήτητη ζωντανή και διδάσκουσα μνήμη στο ατομικό και συλλογικό μας γίγνεσθαι.
Γ. Πευκιανάκης – φιλόλογος

 

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ: ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΕΙΡΗΝΑΙΟΣ ΓΑΛΑΝΑΚΗΣ ΝΟΣΤΑΛΓΙΚΕΣ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΠΟΥ ΕΖΗΣΑΝ ΚΟΝΤΑ ΤΟΥ

Όσα και να γράφτηκαν έως σήμερα, ο Ειρηναίος και το έργο του δεν εξαντλείται. Άλλωστε πώς είναι δυνατόν να εξαντληθεί, ό,τι διαμόρφωσε την ζωή και τις ψυχές χιλιάδων ανθρώπων.

Ο Ειρηναίος  στις καρδιές των ανθρώπων παραμένει παντοτεινό σύμβολο αληθούς πίστης, ορθής πράξης  και ελπίδα προσευχής.

Ο γνωστός για την επιστήμη του φαρμακοποιός και πολύ δραστήριος ποικιλότροπα κ. Παντελή Κατάκης, με πολύ κόπο και αφιέρωμα χρόνου συνέγραψε το βιβλίο: ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ  ΕΙΡΗΝΑΙΟΣ ΓΑΛΑΝΑΚΗΣ Νοσταλγικές αναμνήσεις ανθρώπων που έζησαν κοντά του….

Σημειώνει προλογικά ο νυν επίσκοπός μας κ. κ. Αμφιλόχιος «ο αοίδιμος Ειρηναίος υπήρξε πρόσωπο οικουμενικής εμβέλειας». Αυτός ο καταξιωμένος στη συνείδησή μας «άγιος» π. Μητροπολίτης Κισάμου και Σελίνου, με το φωτεινό του παράδειγμα «κλήθηκε να διακονήσει, να ιερουργήσει και στάθηκε πραγματικά  θεοδώρητη  ευλογία  σταγόνα που δρόσισε με την αύρα του αγίου πνεύματος τις φλεγόμενες από τις δυσκολίες της ζωής και τις ποικίλες δοκιμασίες της ψυχής»

Ο επιμελητής αυτής της ιστορικής σωστικής εργασίας, της καταγραφής των υπερ των εκατό μαρτυριών, ο Παντελή Κατάκης, μικρός μαθητής και έφηβος, φιλοξενήθηκε ως και τόσοι και τόσες άλλοι  τα μαθητικά του χρόνια  στη αυλή της Μητροπόλεως, παίρνοντας, ως και τα άλλα παιδιά, αγάπη πολλή και αξίες ζωής.

Μεταξύ των άλλων, πολλά ο  κ. Κατάκης χρόνια τώρα αντιπροσφέρει – μουσείο Ειρηναίου- Αννουσάκειο ίδρυμα--

Η συμβολική παρουσίαση του βιβλίου στις 10 Αυγούστου στη Ορθόδοξη Ακαδημία αποσκοπεί στο να γίνει ευρύτερα γνωστή αυτή η μνημειακή  ιστορική καταγραφή των νοσταλγικών αναμνήσεων.

Φιλοδοξία του συγγραφέα ν’ αναδείξει το πνευματικό ανάστημα ενός ανθρώπου- ιερωμένου- που φρόντιζε όχι μόνο τις πνευματικές ανάγκες και αναζητήσεις  όλων των ανθρώπων αλλά και την διαρκή συμμετοχή στην καθημερινή βιοπάλη των. Αυτή η ζωή το παράδειγμα και το έργο του μακαριστού ιεράρχη φωτίζεται από τις αυθεντικές αναφορές που με ιδιαίτερη επιμέλεια το βιβλίο μεταλαμπαδεύει στον αναγνώστη.

Πεποίθησή-του Ειρηναίου- αναφέρει ο νυν αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. κ. Ιερώνυμος .ήταν ο πνευματικός τρόπος που  πρέπει να χειρίζεται ο πλούτος. «Ο αδελφός, ο κάθε άνθρωπος που βρίσκεται σε ανάγκη, να γίνεται κριτήριο, όχι για μια απρόσωπη ηθική ζωή αλλά για αληθινή σχέση με τον Θεό» Επίσης επισημαίνει ό,τι με έμφαση πίστευε στην ζωή του.. «ή αλλαγή δεν έρχεται με την διεκδίκησή  και την αντιπαλότητα αλλά περισσότερο με την αγάπη και την κατανόηση»…Τόσοι και τόσοι τον θυμούνται με ευγνωμοσύνη για το ήθος που μας δίδαξε, για την τόλμη του και την ευαγγελική του απλότητα.

Η Εκκλησία του Χριστού – εμείς-κλήρος και λαός- συνεχίζεται στην αέναη πορεία του χρόνου και ο νυν επίσκοπος Κισάμου και Σελίνου. κ. Αμφιλόχιος έχει ήδη αρκετά προσφέρει και καθημερινά αγωνιά στην συνέχεια του έργου της εκκλησίας, και μάλιστα σ’ ένα κόσμο άλλων αξιακών αναζητήσεων και με διαφορότροπη συμπεριφορά.

Με βεβαιότητα στο πνεύμα της εκκλησίας οι αναρίθμητοι άγιοι και ο μακαριστός Ειρηναίος συνυπάρχουν φύλακες και φωτεινοί σηματοδότες του βίου μας.

Γιώργος Πευκιανάκης

ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ

Γράφει ο Γ. Πευκιανάκης 
Το ευρωπαϊκό όραμα :Οι μεγάλοι ηγέτες που οραματίστηκαν την Ευρωπαϊκή Ένωση είχαν επίγνωση των δυσκολιών που έπρεπε να αντιμετωπίσουν. Βασική βέβαια ήταν η υπέρβαση της εθνικής ταυτότητας και η διαμόρφωση της συνείδησης του Ευρωπαίου πολίτη που έπρεπε να κατακτηθεί σταδιακά. Τρία στοιχεία συνθέτουν το όραμα αυτό. Ήταν ένας ενιαίος γεωγραφικός ιστορικός χώρος με μια ιδιαίτερη διαδρομή στον χρόνο.
Ο σημερινός Ευρωπαίος  μετά από δυο γενεές ίσως αγνοεί περισσότερα από όσα θα έπρεπε να γνωρίζει και οι σημερινοί ηγέτες φαίνονται τόσο μικροί  όχι μόνο για την χώρα τους αλλά και στο ό,τι εκπροσωπούν στον κομματικό τους χώρο
Ήταν το -1957- μια οικονομική  ένωση -εξ- κρατών που θα στόχευε να γεφυρωθούν οι ανισότητες, ώστε να εξαλειφθούν οι βασικές αιτίες που οδήγησαν σε πολέμους και εκατόμβες θυμάτων..
   Η Ελληνική θέση υπό μερική αμφισβήτηση, γύρω στα -1980 κ. ε.-  έγινε κατάφαση και στη συνέχεια με ενθουσιασμό είδαμε να φθάνουν  οικονομικά πακέτα για έργα που δεν γινόντουσαν όπως έπρεπε, αλλά και επιδοτήσεις πάσης φύσεως που μαζί με την αλόγιστη οικονομική πολιτική αύξησαν την σπατάλη, αύξησαν τις εισαγωγές μείωσαν την εργατικότητα και την αγροτική παραγωγή, και τέλος αποβιομηχανοποίησαν την όλη οικονομία.
Ο Κ. Καραμανλής πρώτος  προέβλεψε ότι, αν θέλουμε να εξασφαλίσουμε σταθερότητα απέναντι σε εθνικούς κινδύνους, έπρεπε να ενταχθούμε στην τότε Ε.Ο.Κ. Και ο Ανδρέας Παπανδρέου επειδή, όταν ήρθε στην εξουσία, έπεισε τους Ευρωπαίους ότι είναι αναγκαία η σύγκλιση των οικονομιών και εξασφάλισε τα ολοκληρωμένα μεσογειακά προγράμματα. Αλλά και ο Κώστας Σημίτης με το σαφή ευρωπαϊκό του προσανατολισμό και τα μεγάλα αναπτυξιακά έργα που προώθησε. Όλα αυτά επισήμως αλλά….
Είναι ταμπού ακόμη και σήμερα  να μιλήσομε για ανεξέλεγκτη σπατάλη, επειδή υπήρξε ένας λαϊκός ενθουσιασμός των μεν την δεκαετία του -80 αλλά και των δε αρχές του -90. Ακολούθησε η προοπτική του ενιαίου νομίσματος προς το 2000 και η κατάχρηση των Ολυμπιακών και όσα μετέπειτα επέσπευσαν την χρεωκοπία.
    Αλλά και για το χρηματιστήριο τι μάθαμε ; Εκεί με πλήρη άγνοια για τους πολλούς  παίχθηκε και χάθηκε – από την Ελλάδα- η συσσωρευμένη οικονομία δυο γενεών.
    Τι να γνωρίζουν σήμερα για την Ευρώπη οι νεότεροι ψηφοφόροι; Πόσα από την εγκληματική ρουσφετολογική οικονομική πολιτική των μεγάλων κομμάτων; Ακόμη και μετά το 2010, ο εξυπνωτακισμός, ο εθνοπατριωτισμός και ο άκρατος λαϊκισμός του πολιτικού συστήματος, παρ’ ολίγον να μας οδηγήσει στην καταστροφή. 
Και μετά πώς ήλθε η σωτηρία; Με την εκχώρηση του εθνικού μας πλούτου και την επικυριαρχία των μνημονίων;  
 Ποιος πιστεύει σήμερα ότι έχει η Ευρώπη οικονομική ανεξαρτησία και κοινωνική αλληλεγγύη; κι όμως ζούμε μια αδήριτη αναγκαιότητα, στη σκοτεινή παγκοσμιοποίηση της οικονομίας
Από τη μια την αντιφατική αντίληψη σε μια γενικότερη κρίση, όταν αίφνης συμπολεμούμε κατά της Ρωσίας σ’ ένα αδιανόητο γεωστρατηγικό παιγνίδι των Αμερικανών, εγκλωβισμένοι σε  αδιέξοδο οικονομία και εγκλημάτων κατά του ανθρωπισμού. Από την άλλη την σιωπήτων περισσοτέρων για τα εγκλήματα στην «Παλαιστίνη» 
Αναγνωρίζεται, ότι ζούμε σε μια κρίσιμη στιγμή και η ευθύνη, όπως πάντα, είναι φυσικά των ηγετών αλλά και των πολιτών. Η Ευρώπη δεν πείθει. Η οικονομική ακμή της Ανατολής  δεν είναι άσχετη με τη υπαρξιακή αγωνία της ηγεμονίας της Δύσης. Αν υπήρχαν ηγέτες ακόμη και ένας! θα είχαμε όραμα, η υπάρχουσα θολή ατμόσφαιρα κανένα καλό δεν προμηνύει.
     Ας είμαστε προσεκτικοί με την δημοκρατία μας, πρέπει να ξέρουμε από την ιστορία, ότι όσοι επαγγέλλονταν την αλλαγή του κόσμου – οι των άκρων- ή οδήγησαν στην τραγωδία τους λαούς τους ή σε ολοκληρωτικά καταστροφικά καθεστώτα.
 Από τις μεγαλύτερες κατακτήσεις των ανθρώπινων κοινωνιών είναι το δικαίωμα του πολίτη να μπει σε ένα παραβάν, να επιλέξει. Αυτή η διαδικασία, αυτό το όπλο μπορεί να κρίνει το μέλλον  μας.
 Οι Ευρωεκλογές φαίνονται περιττή διαδικασία;  Αν κρίνομε , ποιοι προβάλλονται ως υποψήφιοι;
Δυστυχώς στον προεκλογικό λόγο αντί να συζητιούνται τα μεγάλα ευρωπαϊκά και παγκόσμια προβλήματα, τα κόμματα με μικροπολιτικές θεωρήσεις αναλώνονται σε καθαρά εσωτερικά θέματα που μπορεί να είναι σοβαρά, δεν κρίνονται όμως τώρα. Η Ευρώπη που θέλουμε πρέπει να  είναι κατάκτηση όλων μας. Στον παγκόσμιο ανταγωνισμό η Ευρωπαϊκή Ένωση με την ολοκλήρωσή της -οπότε συμβεί- μπορεί να πρωτοστατήσει και κάθε μορφής ευρωσκεπτικισμός πρέπει να έχει εποικοδομητική  θέση. 
 Τι θα ψηφίσομε; Η ιστορία διδάσκει ότι  το απρόοπτο πολλές φορές διαμορφώνει τις εξελίξεις.
Στην πατρίδα μας μετά το 2015 όλοι πια έχομε διδαχθεί: η κεντρική πολιτική της οικονομίας μας  είναι μονόδρομος αλλά δεν μας λείπει η αμετροέπεια. Από τον κοινοτάρχη μέχρι τον πρωθυπουργό λιγότερο ή περισσότερο η αλαζονεία και η  προς ίδιον όφελος νομή της εξουσίας χαρακτηρίζουν πολλούς από τους πολιτικούς μας- όσο περισσότερο ισχυρός αισθάνεται τόσο χειρότερα -.
Παράδειγμα η σημερινή διακυβέρνηση  και ο πρωθυπουργός, μια ιδιαιτερότητα με πολύ θετική προοπτική και ένα χρόνο τώρα τί έχει κάνει σημαντικό για την κοινωνία;.
 Το έγκλημα κατά της οικογένειας «του γάμου» των ομοφυλοφύλων.
 Την αντισυνταγματική νομιμοποίηση ιδιωτικών κολλεγίων σε πανεπιστήμια , όταν δεν έγινε απολύτως τίποτα επιπλέον για την κατ’όνομα δημόσια παιδεία.
Την συνεχιζόμενη κραυγαλέα απαξίωση της δημόσιας υγείας- κρίμα.!!!
Έχοντας πολλά αυτονόητα και περιττά να λέμε, ας μείνομε στο κατά συνείδηση. Η Ευρώπη είναι πολύ περισσότερα από τις Βρυξέλλες και την Ευρωβουλή.
Κάποτε  να ελπίζομε στη μεγάλη υπέρβαση. Στην πραγματοποίηση του οράματος των ιδρυτών. Οι καιροί εγκυμονούν ! (Η κάλπη είναι γκαστρωμένη) που έλεγε ο αείμνηστος Φλωράκης- Και ας μην ξεχνούμε ότι οι ρίζες του ευρωπαϊκού πολιτισμού είναι δικές μας.

«Πονηρόν πνεύμα» ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΒΑ ΤΕΤΡΑΩΡΟΥ

Ο Δραστήριος «ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟΣ» και η ομάδα θεάτρου, που συνεχώς μεγαλώνει και στη μικρή μας πόλη, μας ψυχαγωγεί εκπληκτικά ευχάριστα.
Με εξαιρετική επιτυχία ηθοποιών σκηνοθεσίας κ.λπ. ο θεατής απολαμβάνει ένα έργο που πέρα από τον σκοπό του συγγραφέα να μιλήσει "καυστικά και με ανελέητο χιούμορ για τον έγγαμο βίο και τις καταπιεστικές σχέσεις" μπορεί ελεύθερα να βιώσει ποικιλότροπα το έργο, είτε ως φυσική κατάσταση με ενεργοποίηση της φαντασίας του, είτε ως προβολή σκέψεων του υποσυνειδήτου, είτε ως μεταφυσική, όπου αναβιώνει το  παρελθόν   

Σε κάθε περίπτωση ο θεατής ταυτίζεται με τους πρωταγωνιστές και βιώνει λέγεται και ως πιστεύεται και στην '"άλλη όχθη" πέραν του κόσμου τούτου μας επιφυλάσσονται εκπλήξεις-ελπίδα ότι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο η ζωή συνεχίζεται με ελπιδοφόρα διαφοροποίηση.
 Σύσταση δεν πρέπει να χάνονται τέτοιες παραστάσεις  που με τόσο κόπο και ανιδιοτέλεια  στήνονται. Άλλωστε το Θέατρον από την αρχαιότητα ήταν η της ψυχής αγωγή- ψυχαγωγία.

Πευκιανάκης Γιώργος

 

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Ο ΠΑΣΧΑΛΙΟΣ ΑΜΝΟΣ (Θεολογική και ιατρική προσέγγιση) ΤΟΥ ΔΡ. ΗΛΙΑ Ε. ΜΑΖΟΚΟΠΑΚΗ

Μεσούσης της Σαρακοστής των σαράντα οκτώ ημερών προ του  Πάσχα, κατά την ορθόδοξη  χριστιανική μας παράδοση, θεωρήσαμε κατάλληλο το χρόνο να γίνει μια αναφορά στο πολύ ωραίο βιβλίο του κ. Ηλία Μαζοκοπάκη, εξαιρετικού στρατιωτικού  ιατρού και  αξιόλογου  συγγραφέα, ο οποίος πολλά βιβλία μας  έχει χαρίσει και  πολλά μας έχει διδάξει. Τον ευχαριστούμε γι' αυτό και θεωρούμε ευλογία το ότι κάποτε υπήρξαμε ανάμεσα στους δασκάλους του.
Φύσει «ορέγεσθαι του ειδέναι» ο κ. Μαζοκοπάκης δεν αρκέστηκε στην επιστήμη που θεραπεύει το σώμα, αλλά και περί την Θεολογία σπουδάζοντας προσεγγίζει  νου και ψυχή  
Στο βιβλίο με τον παραπάνω τίτλο χρησιμοποιώντας μια πλούσια βιβλιογραφία, αλλά και την ιατρική του γνώση και εμπειρία ερμηνεύει πολλά γύρω απο το έθιμο του «οβελία» που έχει καθιερωθεί σύμφωνα με την παράδοση μας  κατά την ημέρα του Πάσχα.

Το βιβλίο προλογίζεται από τον καθηγητή  Θεολογίας του Α.Π.Θ. κ. Παπαρνάκη,ο οποίος προσδιορίζει το περιεχόμενο της Παλαιάς και Καινής  Διαθήκης που δεν είναι άλλο από  μια πληθώρα διηγήσεων και περιστατικών σε μια εκτεταμένη περιοχή από την κεντρική Μεσόγειο  ως τη μακρινή Μεσοποταμία και σε βάθος χρόνου είκοσι αιώνων πριν τη Γέννηση του Χριστού. Στη βιβλική σκέψη αυτό που συνδέει όλα αυτά τα πράγματα είναι η παρουσία του  Δημιουργού, ο οποίος οδηγεί τα πράγματα προς την αιώνια ευημερία  και σωτηρία των ανθρώπων όχι πάντα με ευδιάκριτους τρόπους. Προηγούνται δε, όλοι όσοι ανήκουν στον εκλεγμένο λαό Ισραήλ.
Στην Καινή διαθήκη  προστίθενται και όλοι οι άλλοι λαοί της ανθρωπότητας ,ανεξαρτήτως  φυλής και καταγωγής. Όμως εδώ η σωτηρία του ανθρώπου προέρχεται από την διδασκαλία και τη Σταυρική θυσία του  Ιησού  Χριστού. Ο τρόπος αυτός θέασης της παγκόσμιας Ιστορίας ,στη θεολογική γλώσσα λέγεται Θεία Οικονομία 
Τιμωρός  αυστηρός ο θεός της Π.Δ. ετοίμαζε να δώσει τη δέκατη και σκληρότατη τιμωρία στο Φαραώ  και στον αμετανόητο λαό του για την αιχμαλωσία των Ισραηλιτών: Την θανάτωση όλων των πρωτοτόκων από «ανθρώπου έως κτήνους»
Ταυτόχρονα έδωσε εντολή στους Ισραηλίτες για τον πρώτο εορτασμό του Πάσχα ,μέρα επετείου της εξόδου από την αιχμαλωσία.
Κάθε οικογένεια έπρεπε να προμηθευτεί ένα αρτιμελή αρσενικό αμνό ή κατσίκι ,ενός έτους, να το σφάξουν και με  το αίμα του στο οποίο θα βουτούσαν ύσωπον (θύσανος από φυτό) θα έχριαν τους παραστάτες της πόρτα ς των, ώστε ο εξολοθρευτής άγγελος να προσπεράσει την πόρτα τους και να μη σφάξει  τα τέκνα τους. Κανείς δε θα έβγαινε έξω μέχρι το πρωί. Στη συνέχεια  αυτό το αρνί έπρεπε να το ψήσουν ολόκληρο στη φωτιά  και να το καταναλώσουν ,χωρίς τη συντριβή των οστών του, όλο  με συνοδεία πικρών χόρτων και άζυμου άρτου, να το φάνε βιαστικά και όρθιοι, ζωσμένοι, με τη ράβδο στο χέρι, έτοιμοι προς αναχώρηση.. Υπολογίζεται ότι 600.000
Ισραηλίτες έφυγαν από την Αίγυπτο.
Στην Καινή διαθήκη τη θέση του αμνού, κατέχει συμβολικά ο χριστός (Αμνός  του  Θεού), ο οποίος θυσιάζεται για τη σωτηρία των πολλών.
Στη συνέχεια ο γιατρός μπαίνει στη δική μας  Ορθόδοξη  Χριστιανική παράδοση, όπου εδώ οι χριστιανοί μετέχουν θυσίας αναιμάκτου κοινωνίας, λαμβάνοντας οίνον και άρτον κατά την θείαν μετάληψην.
Η  ημέρα της Λαμπρής, ημέρα Αναστάσεως, είναι η μεγαλύτερη εορτή της Χριστιανοσύνης. Είναι ημέρα ευφροσύνης και αγάπης, όπως τεκμηριώνεται μέσα από τον κατηχητικό λόγο  του  Ιωάννου Χρυσοστόμου, τον οποίο Λόγο καταγράφει ο συγγραφέας.
Η μεγάλη αυτή γιορτή στον ελληνικό χώρο γιορτάζεται πάντα οικογενειακά. Όσο μακριά και αν βρίσκονται διασκορπισμένα τα μέλη των οικογενειών θα προσπαθήσουν αυτή την μεγάλη μέρα να βρεθούν μαζί σε κοινή τράπεζα και να συμφάγουν. Ακριβώς δε επειδή οι συνδαιτημόνες είναι πολλοί προμηθεύεται ο αρχηγός  της οικογένειας  ολόκληρο αμνό για να αρκέσει για όλους στο γεύμα. Έτσι υπήρξε και συνεχίζεται το εβραίικό αυτό έθιμο στο  Χριστιανικό Πάσχα. Αυτό δε το αρνί ή ερίφιο δεν τεμαχίζεται την ώρα που ψήνεται και τρώγεται  αλλά με το χέρι αποσπάται. Ψήνεται και θυσιάζεται ολόκληρο ,όπως ο αμνός του θεού θυσιάστηκε και δεν συνετρίβη οστούν από τα οστά αυτού
Επίσης μας δίδει και κάποιες πρακτικές οδηγίες για την ποιότητα και συντήρηση των κρεάτων τόσο του εριφίου, όσο και  του αμνού και πως έτρωγαν οι Εβραίοι στην έρημο το κρέας που δεν είχαν τρόπο συντήρησης όπου, επειδή δεν είχαν νερό για να το βράζουν, κατέφευγαν πάντοτε να το κάνουν ψητό ,εξ ού και ο δικός μας οβελίας.
Τονίζει ιδιαιτέρως την αποφυγή της λαιμαργίας και της ποσότητας στην τροφή που μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες  συνέπειες.
Εξ άλλου τονίζει, ότι πολλές φορές πίσω από μια έντονη «πείνα  μπορεί να καλύπτονται συναισθηματικά ή άλλα κενά της ζωής μας, για τα οποία πρέπει να φροντίσομε.
Τελειώνοντας μας αφήνει το μήνυμα: Το Πάσχα δεν είναι μόνο μέρες υλικής απόλαυσης και νοικοκυροσύνης σπιτιών και εδεσμάτων ,αλλά μέρες ηθικής ανασυγκρότησης, επαναπροσδιορισμού της ζωής και κυρίως «συγχώρεσης» με τον άλλον άνθρωπο.
Συγχώρεσης : από το ρήμα συν+χωρώ  =να υπάρξομε μαζί, να χωρέσομε και οι δύο, να συνυπάρξομε.
ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Γιώργος Πευκιανάκης και Ευτυχία Δεσποτάκη

ΜΟΝΑΣΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ ΨΥΧΟΣΩΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

 ΔΡ ΗΛΙΑ ΕΥΑΓ. ΜΑΖΟΚΟΠΑΚΗ
Γράφει ο Γ. Πευκιανάκης.

Σε μια εποχή που οι περισσότεροι οικοδομούμε με στόχο το μάταιο της αναζήτησης της ευδαιμονίας, έχει συνέπεια την παραμέληση της πνευματικότητας.
 Δεν είναι τυχαίο που ολόκληρο το οικοδόμημα της ευζωίας μας κρίνεται, κάθε λεπτό, από τις ψυχολογικές διακυμάνσεις του τζόγου στα διεθνή χρηματιστήρια. Και αυτό το παιχνίδι των φαντασμάτων μπορεί, την οποιαδήποτε στιγμή, να τινάξει στον αέρα τη διεθνοποιημένη πια οικονομία, να βυθίσει σε πείνα και απόγνωση εκατομμύρια ανθρώπων πάνω στον πλανήτη.
Βιβλία λοιπόν όπως του Δρ Ηλία Μαζοκοπάκη διακεκριμένου Θεολόγου και ιατρού αξιωματικού του Ναυτικού μας, έρχονται  να μας δυναμώσουν, να φωτίσουν την ψυχή και να μας ανυψώσουν ηθικά και ψυχολογικά με θέματα της καθημερινότητας μεν, βασικά και λειτουργικά της ζωής δε.
Όταν η διατροφή μας σε μια περίοδο που η λεγόμενη «εστίαση» και τα delivery μας έχουν κατακλύσει με παρονομαστή την υπεραξία και το κέρδος, πόσος χώρος μένει για συνειδητή επιλογή επιστροφής του σύγχρονου ανθρώπου στην κοινή τράπεζα της οικογένειας που γέμιζε άλλοτε από την αγιασμένη εργασία των μελών της, ιδιαίτερα στη ευλογημένη ύπαιθρο χωριών και κωμοπόλεων. 
Η κοπιώδης και αξιέπαινη προσπάθεια λοιπόν του πολυγραφότατου Ηλία Μαζοκοπάκη έρχεται να μας καλέσει σε μια επιστροφή συμμετοχής στην κοινή τράπεζα- όπως αυτή των κοινοβιακών μοναστηριών- σε μια συνειδητή επιλογή σύνδεσης του ανθρώπου με τον Δημιουργό. Επιλογή που συνάδει με το σεβασμό στο περιβάλλον. Με μία απαράμιλλη δύναμη λογοτεχνικής περιγραφής, είναι εκτός από πνευματική μέθεξη και δρόμος ευλογημένος ο οποίος οδηγεί στην υγεία σώματος και ψυχής.
  Το πνευματικό έργο του δρ ιατρού και θεολόγου Ηλία Μαζοκοπάκη με αυτή την επιστημονική θεώρηση γίνεται πνευματική γέφυρα που συνδέει τη μοναστική διατροφή- εμπειρία αιώνων- με την ιατρική επιστήμη αναδεικνύοντας την άμεση σχέση με την ψυχοσωματική υγεία και μακροβιότητα.
  Ο Ηλίας Μαζοκοπάκης είναι μελετητής και της πατερικής γραμματείας αλλά και ερευνητής και μεταφραστής βαθύς γνώστης πολυαρίθμων επιστημονικών συγγραμμάτων, στα οποία όχι μόνο  παραπέμπει αλλά και πολλά αποσπάσματα αυτών παραθέτει τεκμηριώνοντας έτσι, ώστε τα γραφόμενά του να μην είναι «κηρύγματα» και ψυχωφελείς ιστορίες αλλά λόγος επιστημονικός και ταυτόχρονα εύληπτα αποδεκτός και από το αρχαίο γνωμικό «ως χαρίεν άνθρωπος, όταν άνθρωπος εί» υπενθυμίζεται αβίαστα και το «Ουκ επ’ άρτω μόνο ζήσεται άνθρωπος.»
  Ποια η μοναστηριακή λοιπόν διατροφή; και πώς και σε μας ιδιαίτερα τις μέρες νηστείας βιώνεται και γενικότερα συνδέεται με την ορθόδοξη λατρεία και την ζωή της εκκλησίας;
Στις ημέρες μας- εδώ και δεκαετίες- γίνεται λόγος για τη Κρητική διατροφή και κατ’ επέκταση την Μεσογειακή- αλήθεια την ίδια διατροφική σχέση έχουν οι μεσογειακές περιοχές της Β. Αφρικής; ή της εγγύς Ανατολής;- ή πόση σχέση έχουν οι αμέτρητοι «Σέφ», που με μια ακατάσχετη επιδειξιμανία, μεγιστοποιούν το κέρδος για τις ορδές των τουριστών που συμπαρασύρουν και εμάς, καταργώντας παραδόσεις και νηστείες με τις ψευδεπίγραφες ταμπέλες υγιεινής τάχατες κρητικής διατροφής  άνευ νηστείας και μέτρου.
  Η βιωματική εμπειρία  του μοναχισμού σε συγκεκριμένους τρόπους και χρόνου διατροφής, σχετίζεται με την λειτουργική ζωή της εκκλησίας και ανάγεται στον «μυστικό Δείπνο» και τεκμηριώνεται, από την παλαιά και την καινή Διαθήκη και στο βιβλίο ποικιλότροπα αναφέρονται εκατοντάδες άγιοι και θεολόγοι ως π.χ. ο Γρηγόριος Παλαμάς, ο ιερός Χρυσόστομος κ.λ.π. Επίσης οι τόσοι πατέρες και στοχαστές τονίζοντας και την εγκράτεια  αναφέρονται στη μοναστηριακή διατροφή  και την εξισορροπημένη  πρόσληψη θερμίδων
  Για το βιβλίο έχουν γράψει διακεκριμένοι της εκκλησίας και της πολιτείας και πολλά λέχθηκαν κατά την παρουσίαση στο πνευματικό κέντρο Χανιών στις 18 Νοεμβρίου, μεταξύ αυτών ο κορυφαίος πανεπιστημιακός ιατρός κ. Χρήστος Λιονής επιγραμματικά:  Αναφέρεται στην αξία από ιατρικής θεώρησης της πολυσέλιδης αυτής συγγραφής και επισημαίνει την «Αντικειμενική παράθεση της υφισταμένης γνώσης. Την σύνθεση διαφορετικών θεωρήσεων αλλά και των πατερικών κειμένων. Θαυμάζει την παρατιθέμενη ελληνική και ξένη βιβλιογραφία και τονίζει τα μηνύματα ως προτάσεις ζωής»
   Ενδιαφέρον λοιπόν του Ηλία Μαζοκοπάκη όχι μόνο ως θεολόγου, να αναδείξει την μοναστική διατροφική συμπεριφορά ως τρόπο άσκησης, ως πνευματική αξία ζωής αλλά επικεντρώνεται και ως ιατρός στα κύρια προβλήματα υγείας και πως επηρεάζεται από τον τρόπο διατροφής, η ποιότητα ζωής, το προσδόκιμο της επιβίωσης και η όλη ψυχική - πνευματική υγεία και συναρτήσει του περιβάλλοντος. 
Ερωτήματα απαντώνται: όπως ο σκοπός της ζωής, η ενίσχυση της αλληλεγγύης, και η αναζήτηση πνευματικής χαράς. 
  Ο αναγνώστης- μελετητής- έχει να θαυμάσει θέματα σχετικά με τον τρόπο μεταβολισμού των τροφών μέσω του εντερικού μικροβιώματος. Την  αλληλοπληροφόρηση της λειτουργίας τρισεκατομμυρίων κυττάρων, γονιδίων βακτηρίων, μικροβίων και εγκεφάλου. Είναι ο υγιής άνθρωπος ως φιλοξενούμενος στο σύμπαν των βακτηρίων και μικροβίων! εν αντιθέσει προς τον ασθενούντα, όπου επικρατούν ως νοσογόνα-
  Τέλος ο προβληματισμός, πόσο οι ορθόδοξοι λαϊκοί είναι εύκολο να  έχουν όμοια βιωματική εμπειρία της μοναστικής διατροφικής συμπεριφοράς αλλά ακόμη και αν είναι δύσκολη μια τέτοια προσπάθεια δεν είναι ακατόρθωτη μια κάποια προσέγγιση, ακολουθώντας κατά το δυνατό τον καλό της νηστείας αγώνα. Πίνακες επιστημονικού ενδιαφέροντος και εικόνες θεολογικές κοσμούν το άριστα δομημένο και υπερκαλαίσθητο βιβλίο, το οποίο προορίζεται να συμβάλλει διαχρονικά στην βιωματική ορθοδοξία κλήρου και λαού αλλά και αποτελεί εξειδικευμένη προσφορά στην ιατρική γνώση και τη βαθύτερη κατανόηση του τρόπου ζωής και της υγείας μας. 
Ευχαριστίες και ευχές εν αναμονή των Χριστουγέννων

ΟΙ ΡΙΖΕΣ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ

 Νίκου Μιχελάκη
Μικρή αναφορά
Η αίγλη  των λαών της Μεσογείου  είναι συνυφασμένη με την κορυφαία για την ζωή και τον πολιτισμό ύπαρξη από αρχαιοτάτων χρόνων της Ελιάς.
Οι ερευνητές άλλοτε και τώρα ασχολούμενοι με την ανεκτίμητη αξία της, επεσήμαναν την συσχέτιση της ζωής στους δύσβατους δρόμους επικοινωνίας των ανθρώπων, που διαμόρφωσαν λεωφόρους πολιτισμού .
Το βιβλίο του Ν. Μιχελάκη «Οι Ρίζες της Ελιάς» δεν είναι ένα βιβλίο ή μια συρραφή επιστημονικών μελετών, είναι ένα μνημειώδες συγγραφικό κατόρθωμα: καταληπτόν,  κατανοητόν αλλά απερίγραπτο…Μνημειώδες
   Για το βιβλίο έχουν κάνει αναφορά και αναλυτική παρουσίαση  ευάριθμοι εκλεκτοί αποδέκτες  της ανεκτίμητης πνευματικής προσφοράς.
Σημειώνεται- κατ’εκτίμησή μου-  ότι στις μέρες μας διακρίνει κανείς να περνάμε από  την όλη δημιουργικότητα των περασμένων γενεών  στην αγωνία να περισώσωμε και να αναδείξωμε, όσα  που μέχρι τους ανθρώπους των μέσων του 20ου αιώνα ήταν μια  αδιάσπαστη  συνέχεια  και η ιερότητα της καθημερινότητας. Στα πλαίσια αυτά πληθαίνουν  τα μουσεία για την εξελικτική πορεία  της Ελιάς και του ελαιολάδου, αναδεικνύομε «μνημειακά ελαιόδενδρα» πολύς λόγος για το μέχρι προχθές σύνολο αυτονοήτων πραγμάτων.
Πόσομακρινή  είναι η εποχή μόλις πριν   40-50 χρόνιαπου τραγουδάει ο αείμνηστος Κ. Μουντακης «Έφταξε ο καιρός καλέ μου πέφτουν οι ελιές και τα λιόφυτα θα πιάσουν πάλι οι κοπελιές……¨» Σήμερα…εκεί  που φύτρωναν βοτάνια κι ‘αγριολούλουδα κι ήταν χαρά  στον κάμπο τα βελάσματα, τώρα εργάτες μετανάστες, μηχανήματα και βιαστικά και γρήγορα περάσματα.
  Πολλοί ελαιώνες, στα  με ελάχιστους κατοίκους των χωριών της ενδοχώρας είναι εγκαταλελειμμένοι. 
Δεν ξέρω τί δείχνει η τιμή του ελαιολάδου και ποιοι διεθνώς μας κυβερνούν  και εμείς με πόση απρονοησία  ζήσαμε και ζούμε τις τελευταίες δεκαετίες. Διαπιστώνω, ότι όλο και λιγότεροι μένουν στην ελαιοκαλλιέργεια  και ο αγρότης σήμερα βασανίζεται και αγωνιά περισσότερο από άλλοτε.Ελπίζομε σε πρωτοβουλίες του δρόμου των επιστημόνων αλλά και βιβλία όπως του κ. Μιχελάκη καλό είναι να μας προβληματίσουν εθνικά.Επίσης απεδείχθη με τον κορωνοϊό οτι δεν είναι ο τουρισμός «η βαρειά μας βιομηχανία»
 Τέλος οι  θρησκείες  όχι μόνο των αρχαίων Ελλήνων αλλά και της Βίβλου: Ο Ιουδαϊσμός, ο Χριστιανισμός και το ισλάμ, σχετίζονται  με το λάδι και με τις τελετουργίες  τους, έχουν  καθιερώσει την αγιαστική και θαυματουργική ιδιότητα του ελαιολάδου δια του οποίου «η Θεία χάρις» Δωρεά του θεού ευλογεί και αγιάζει τη ζωή των ανθρώπων.
 Πολλά ευχόμενος και για τον αγαπητό εκ Σητείας συντοπίτη συγγραφέα.
Κίσσαμος Νοέμβρης 2023
Γ. Πευκιανάκης
 

ΕΚΕΙΝΟΙ ΠΟΥ ΦΕΥΓΟΥΝ

 Μιχάλης Αναγνωστάκης

(Παιδίατρος)
Το Σάββατο που μας πέρασε, πλήθος κόσμου απο την Κίσαμο και τα Χανιά και όχι μόνο, αποχαιρέτησε και συνόδευσε στην τελευταία του κατοικία, στην ιδιαίτερη πατρίδα του στο Βουλγάρω Κισάμου, τον γιατρό Μιχάλη Αναγνωστάκη.
Ο Μιχάλης Αναγνωστάκης, γιος του αείμνηστου, επίσης γιατρού Χρήστου Αναγνωστάκη και ας μου επιτραπεί η έκφραση "του Χριστιανού", για πολλά χρόνια υπηρέτησε και στήριξε την Υγεία των ανθρώπων της Κισάμου πρώτα σαν αγροτικός γιατρός και ύστερα σαν ειδικευμένος παιδίατρος στα Χανιά.
Εκεί τον βρίσκαμε πλέον και μας βοηθούσε στην ανατροφή των παιδιών μας.
Με την πρώτη του επίσκεψη, μετά τη γέννα η μωρομάνα μετά τις οδηγίες του ένιωθε άλλη δύναμη για το μεγάλο της ξεκίνημα να αναστήσει την καινούρια ζωή. Ξεκινούσε απο το πώς θα μάθεις να πιάνεις το μωρό, κάτι πρωτόγνωρο για τη νεαρή μάνα, και προχωρούσε σε όλες τις λεπτομέρειες, δίδοντας τις γραπτές σε πρόχειρο  χειρόγραφο σημείωμα του.
Στην αρρώστια μετά απο κάθε επίσκεψη του, ένιωθες ασφάλεια.
Κι όταν οι περιπτώσεις ήταν δύσκολες κι ο γονιός τάχε χαμένα, αυτός στεκόταν πλάι για κάθε περαιτέρω δύσκολη διεκπεραίωση.
Αυθόρμητος κοινωνικός και με χιούμορ αγάπησε και τον αγάπησαν οι άνθρωποι του τόπου. Καθένας έχει και μια ωραία ανάμνηση απο αυτόν και μια ευγνωμοσύνη στην ψυχή του. Φάνηκε, άλλωστε αυτό απο τον πάνδημο αποχαιρετισμό και τα ζεστά λόγια που ακούστηκαν κατά την εξόδιο ακολουθία.
Αν και πικραμένος γιατί η ζωή του στέρησε πολύ νωρίς αγαπημένα πρόσωπα, έφυγε δικαιωμένος για την όλη προσφορά του στον άνθρωπο.
Εμείς συλλυπούμενοι τα παιδιά και τους άλλους οικείους, θα τον κρατήσομε στην καρδιά μας, όσο υπάρχομε νοούντες, γιατί ήταν πλάι σε ό,τι πολύτιμο έχομε.
Αιωνία  η μνήμη του
Δίκαιοι εις τον αιώνα ζώσι.....
Ευτυχία και Γιώργος Πευκιανάκης

ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ 1963-2023

Γράφει ο Γιώργος Πευκιανάκης  
      Α .  Ανήκω σε μια γενιά που άκουσε πάμπολλες φορές κάτω από μπαλκόνια την κραυγή «Σώσε την Ελλάδα»! Συχνά η κραυγή ήταν υποβολιμαία (ίσως και πληρωμένη), κάποτε μπορεί να ξεπηδούσε και αυθόρμητα. Παραλλάζει με τους καιρούς η κραυγή, χωρίς να παύει η επένδυση των ελπίδων στον έναν ενσαρκωτή των προσδοκιών του πλήθους. «Μαζί σου, για μια Ελλάδα νέα»! Δυο και πλέον γενεές όλες οι εκλογές  αποκαλούνταν «κρίσιμες ή πιο κρίσιμες» 1963, 1967 (πρόλαβε η δικτατορία) 1974- μεταπολίτευση 1981 – ΠΑΣΟΚ 1990 Μητσοτάκης 1996 Σημίτης 2004 ο νέος Καραμανλής…η χρεωκοπία και ξανά Παπανδρέου, και το 2015 η αριστερά και έπεται η ανακύκλωση.
Έφηβος το 1963, συμμετείχα στο 11ο παγκόσμιο τζαμπορί των προσκόπων στον Μαραθώνα. Παρελάσαμε και ενώπιον του διαδόχου τότε, του πρόσφατα μακαριστού τ. Βασιλέως των Ελλήνων Κωνσταντίνου.
Δεν πέρασαν δυο χρόνια και ο νέος Βασιλιάς μετά τα όσα συνέβαιναν άκουε το «δεν σε θέλει ο λαός παρ’ τη μάννα σου και μπρος».
Τον Νοέμβριο 3-1963 και τον Φεβρουάριο 1964-16. Η Ένωση Κέντρου έρχεται πανηγυρικά στην εξουσία. Έχει προηγηθεί μια περίοδος ανωμαλίας με την νοθεία των εκλογών του 1961. Την δολοφονία του Γρ. Λαμπράκη τον ανένδοτο Αγώνα του αρχηγού της Ε. Κ. Γεωργίου Παπανδρέου. 
Ήταν γνωστή η σύγκρουση του μέχρι τότε πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή με τα Ανάκτορα. Γιατί λοιπόν άλλος ένας διχασμός; ρητορική ερώτηση του ιστορικού.
Γενικά την δεκαετία του- 60 Η Ελλάδα είχε  αρχίσει να ελπίζει σε μια άλλη εποχή.
Εμείς  εκεί στα μέρη μας στη Σητεία δεν ξέραμε για εμφυλίους πολέμους και όσα μετεμφυλιακά.
Συμμετείχαμε ως μαθητές σε συλλαλητήρια για το  Κυπριακό και οι μεγαλύτεροι μιλούσαν, τι να περιμένομε από τους πάνω- της άλλης Ελλάδας -κυβερνήτες; πούχαν την Κρήτη στο περιθώριο.  Εμείς -όπως όλοι οι Κρητικοί- πλειοψηφικά είμαστε Βενιζελικοί.
Έγινε μεγάλος θρήνος όταν λίγο πριν τον θρίαμβο της Ενώσεως Κέντρου (16-2-74)  - Ε. Κ.- πέθανε ο Σοφοκλής Βενιζέλος.(7-2-64) Έτσι με ελπίδες στην εφηβεία μας, ξεκινήσαμε μια κομματική ένταξη σ’ένα πολιτικό χώρο με όραμα ένα καλύτερο αύριο.
Η Ε. Κ. θα σταματούσε την μετανάστευση θα  αύξανε την παραγωγικότητα και  κυρίως πίστευαν εκπαιδευτικοί, φοιτητές και μαθητές  θα χρηματοδοτούσε την παιδεία.
Πράγματι μέσα σε ένα χρόνο έγινε από τον Γ. Παπανδρέου η δεύτερη και μεγαλύτερη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση με πρωταγωνιστές τον Ευάγγελο Παπανούτσο και Λουκή Ακρίτα.

(η πρώτη είχε γίνει με υπουργό παιδείας τον Γ. Παπανδρέου 1928 επί κυβερνήσεως  Ελευθ. Βενιζέλου.)  Αλλά και  μια σειρά άλλων θεσμικών μεταρρυθμίσεων που ήταν ώριμες για βελτίωση της ζωής ιδιαίτερα στην ύπαιθρο.
Αλλά ποια ήταν και η Ε. Κ.;  Ήταν οι πολιτικές δυνάμεις που δεν ελέγχονταν ασφυκτικά από τα ανάκτορα και το μεγάλο κεφάλαιο, ούτε από την παραδοσιακή αριστερά. Στο όραμα των νέων της εποχής, ήταν  μια άλλη Ελλάδα περήφανη δημιουργική όπου οι αξίες της παιδείας και της αξιοκρατίας θα συνέδραμαν στην πρόοδο στη ευημερία και γενικότερα την εξύψωση του πολιτισμού, όπως αυτός εκφραζόταν ήδη με τους μεγάλους μουσικούς, ποιητές συγγραφείς – καλλιτέχνες και τεχνίτες με ένα πρωτοφανή ενθουσιασμό. Δυστυχώς όμως δεν αποτελούσαν βέβαια εξαίρεση οι πολιτικοί της Ε. Κ με αμφίσημες εξαρτήσεις  με παλαιοκομματικές νοοτροπίες και αντικρουόμενα συμφέροντα. 
Ο γηραιός Παπανδρέου και ο εξ – Αμερικής - φέρελπις απρόβλεπτος υιός Ανδρέας, ο παραγκωνιζόμενος  Κ. Μητσοτάκης, η Βασιλομήτωρ Φρειδερίκη και ο άπειρος νέος Βασιλέας. Ανάκτορα και πολιτικοί δεν απέτρεψαν την εγκληματική δικτατορία.
  Τα παραμύθι της Ε.Κ. τελείωσε άδοξα τον Ιούλιο 1965. Όσα επακολουθούν  είναι η αρχή του τέλους της Δημοκρατίας και της Βασιλείας  από την σκοτεινή δικτατορία 1967-74 , και όχι μόνο το τέλος της άνοιξης και του ονείρου για μια άλλη κοινωνία, αλλά και η αρχή ενός δράματος τόσο για την Ελλάδα και ιδιαίτερα για την Κύπρο.
 Δυστυχώς από τη μεταπολίτευση και μετά 1974-2023- πενήντα χρόνια  ό,τι σαν όραμα υπήρξε τότε, προερχόμενο και από πριν ας πούμε  από εποχής Ελευθ. Βενιζέλου και μάλιστα μετά την μικρασιατική καταστροφή δεν βρήκε  γόνιμο έδαφος για ανάλογη πλούσια καρποφορία.
   Εν τάξει, απαλλαχτήκαμε από τα ανάκτορα και τι έχομε;. Τρείς γενεές «Παπανδρέου και τα συν αυτοίς» Δυο γενεές Μητσοτάκη μετά των κλώνων Καραμανλή.
Ξεχωριστή προσωπικότητα ανιδιοτελούς προσφοράς ο Κ. Καραμανλής. Σε μια πιο ώριμη κοινωνία η πορεία της χώρας θα ήταν διαφορετική.
Έγιναν όχι λίγα σε μια Ελλάδα που ζεί 50 χρόνια Δημοκρατίας! θα μπορούσαμε να είμαστε από τους πρώτους αλλά
Δεν μετασχηματίσαμε την κοινωνία δεν ισχυροποιήσαμε του θεσμούς. Τι κι αν χρεωκοπήσαμε, -2010- το κομματικό κράτος ζει και βασιλεύει όχι ακριβώς όπως παλιά, αλλά η νομή της εξουσίας είναι  λάφυρο της κυβερνητικής «αυτοδυναμίας». Θα μου πείτε και σε κυβερνήσεις συνεργασίας, παρέμεινε ζητούμενο, η ανιδιοτέλεια  για την κοινή προκοπή.

Β. Είσαι και θα είσαι ο πρωθυπουργός

Αυτός ο ένας σωτήρας πρωθυπουργός, κάθε φορά, είναι όλοι μαζί οι κρατικοί θεσμοί προσωποποιημένοι: τα υπουργεία και οι υπηρεσίες  από αυτόν τον ένα αναμένομε να λειτουργήσουν αποδοτικά, η οικονομία να ανακάμψει, η παιδεία  η άμυνα  κ.λ.π.. 

Αλλά αυτός ό ένας είναι νομοθετική και εκτελεστική εξουσία. Ο ένας, που ρητορεύει στο μπαλκόνι, και αφιονίζονται με συνθήματα τα πλήθη αυτός θα μας εξασφαλίσει μισθούς και εργασίες, τα νοσοκομεία της ανθρωπιάς που μας λείπουν, τη σύνταξη του εξευτελισμένου απόμαχου, τη προστασία του αγρότη από τα μεσάζοντα αρπαχτικά του μόχθου του. Εμείς οι πολλοί ακολουθούμε ως οπαδοί, και προστρέχομε σε γήπεδα και σε πλατείες όπου μετά τα τόσα παθήματα, και το γενικότερο ξεπούλημα του κράτους  συνεχίζομε να χειροκροτούμε ως νήπια κοινωνιών που προσβλέπουν στην εξουσία, σαν σε υποκατάστατο του πατέρα-αφέντη, της μητέρας- τροφού. Χαμένη ολότελα η κοινωνική δυναμική και η κοινωνική ευθύνη, η επίγνωση ότι το κράτος είμαστε εμείς: εμείς και οι θεσμοί. Η λειτουργία τους είναι οι δικές μας σχέσεις κοινωνίας και ευθύνης, στους Δήμους το δημόσιο στους οργανισμούς κλπ

 Ψιλά γράμματα : 300 βουλευτές εκλέγονται μεταξύ 1500 και πλέον υποψηφίων και πολιτευτών. Εξακολουθούν να διατηρούν γραφεία  και ασφάλεια με χιλιάδες προσωπικό κύριο και βοηθητικό. Οι εκατοντάδες – χιλιάδες  εκλεκτοί  των  κομμάτων έμαθαν και όχι άδικα να ελπίζουν το όποιο βόλεμα.

 Παρά ταύτα και μακροπρόθεσμα δεν έλλειψαν οι καλές προθέσεις και οι προσπάθειες από μικρή αλλά ικανή μερίδα αξίων πολιτικών που με ζήλο υπηρέτησαν αλλά κι εκείνοι διερωτήθηκαν;

     Πώς να σώσει την Ελλάδα έστω και ο κορυφαίος των χαρισματικών; Έστω κι αν βρει να μαζέψει γύρω του τους πλέον ικανούς και αδιάφθορους επιτελείς, ποιος θα εφαρμόσει τους επιτελικούς σχεδιασμούς του; Πώς να λειτουργήσουν θεσμοί στην υπηρεσία του πολίτη, όταν σε κάθε κορυφαία έκφραση των θεσμών- ένα άλλο απόστημα ο κομματικός συνδικαλισμός- συγκοινωνούν δοχείο της πολιτικής εκφράζει αδιάντροπα εγωκεντρικά τα συμφέροντα κάθε κλάδου του ταλαίπωρου δημόσιου τομέα,  συνήθης ο χρηματισμός και η τακτοποίηση των ημετέρων και για τους πολλούς εμάς ο παγιωμένος εθισμός στη ραθυμία ή την ελπίδα  κάποιας εξυπηρέτησης.

     Στις γκρίνιες μας φταίνε, οι άλλοι αόριστα και γενικά, οι θεσμοί – φταίει η Παιδεία, φταίει η οικογένεια, φταίνε οι πολιτικοί, φταίει η πνευματική ηγεσία. Στις ελπίδες μας οι θεσμοί ταυτίζονται με τον έναν ηγέτη. Έτσι ο εαυτός μας, το κοινωνικό μας σώμα, μένει πάντοτε απέξω και ξορκίζει φαντάσματα. 

Πώς θα ελπίσομε σε ενδεχόμενο κοινωνικής αφύπνισης, συλλογικής ενεργοποίησης;

Φαίνεται ότι η ηλεκτρονική  αντικατάσταση της γραφειοκρατίας  επιταχύνει την δόμηση ενός άλλου κράτους.

Όσα συνέβησαν τα τελευταία είκοσι χρόνια είναι λίγο ή πολύ γνωστά. Η χρεωκοπία ήταν  συνέπεια της καταστροφής της παραγωγικής οικονομίας, της αλόγιστης σπατάλης της περιφρόνησης όποιων αξιών αλλά και της μη σωστής λειτουργίας των θεσμών παιδείας, δήμων εκκλησίας κλπ. Στην γενικότερη απογοήτευση αναδείχτηκε ένα ετερόκλητο κοινωνικό ρεύμα ο ΣΥΡΙΖΑ «προοδευτικές δυνάμεις της Αριστεράς» 2015.

Είναι στους περισσότερους γνωστό σήμερα,  ότι και αυτή η  Αριστερά  η οποία εγκλιματίστηκε μια χαρά στη νομή της εξουσίας και δείχνει πειναλέα να την ξανακερδίσει, δεν πείθει τον μέσο πολίτη που αγωνιά για το μέλλον της χώρας. Πορεία σε εκλογές 2023: Όχι διχαστικά ή αυτοί ή  εμείς; Πάλι οι μετριοπαθείς, πώς θα λειτουργήσουν συνεκτικά;

     Για τον κ. Ανδρουλάκη- ως πιθανός εταίρος- λοιπόν τα πράγματα είναι πιο σοβαρά. Εάν ήθελε να συμβάλλει στην κυβερνησιμότητα της χώρας δεν θα μιλούσε για ποσοστά. Κάλλιστα μπορεί ακόμα και με λιγότερο από 10% να συνεργαστεί στη βάση δεσμεύσεων (αρχών και όχι προσώπων)με τη ΝΔ και να δώσουν βιώσιμη κυβέρνηση.

 Αν αυτό νομίζει ότι θα οδηγούσε σε συρρίκνωση του ΠΑΣΟΚ όπως συνέβη παλαιότερα, δεν ευσταθεί. Διότι η συνεργασία θα βασιζόταν σε προγραμματικές συγκλίσεις και θέσεις. Ίσα ίσα, θα δυνάμωνε το ΠΑΣΟΚ μια τέτοια υπεύθυνη στάση που αποβλέπει σε δύο πράγματα. Πρώτον να περιφρουρήσει την τήρηση των δεσμεύσεων σαν ένας εσωτερικός εγγυητής της κυβέρνησης συνεργασίας και δεύτερον να μην δώσει στην κοινωνία την αφορμή μιας αδιάλλακτης αντιπολίτευσης που θα φέρει πανηγυρικά την αριθμητική του συρρίκνωση την επόμενη μέρα ή δεν ξέρομε ποιες άλλες συνέπειες.

 Πολλές φορές η πολιτική συμπυκνούται στο σύνολο των αυτονοήτων.

Όραμα του πρωθυπουργού που θα αλλάξει τη χώρα και θα περάσει στην ιστορία θάναι να μην επανεκλεγεί! 

ΟΥΑΙ ΥΜΙΝ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΣ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΙ

  Ο Ιησούς εκδιώκων τους εμπόρους από τον Ναό.

Γράφει ο Γιώργος Πευκιανάκης φιλόλογος
Tο μεγάλο και ζωηφόρο μήνυμα από  το γεγονός της Ανάστασης περνάει αναγκαστικά μέσα από τα πάθη του Χριστού, τον Γολγοθά και την σταύρωση. Από το συγκλονιστικό δράμα των παθών, στο οποίο συνήθως δίνουμε μικρότερη σημασία προσδοκώντας την βεβαιότητα του «Πάσχα» Το κοινό –εύκολο- μέρος της πίστης είναι ότι «Μεσσίας» θυσιάστηκε για όλους και το μόνο που έχουμε να κάνουμε εμείς είναι, λίγο νηστεία και προσευχή για να φάμε με όρεξη  στο πασχαλινό τραπέζι. Όλες εξάλλου οι μονοθεϊστικές θρησκείες έχουν νηστεία, προσευχή και στο τέλος ως ανταμοιβή πίστης τον παράδεισο σε μια εξατομικευμένη σχέση με το Θεό.
Ο Εξελεγκτικός - καταγγελτικός  λόγος του Ιησού φαίνεται εναρμονισμένος με την «αυστηρότητα» της Μ. Τεσσαρακοστής. Όταν στο κατά Ματθαίον ευαγγέλιο 20,20 ζητείται από τον Ιησού η προνομιακή μεταχείρηση των μαθητών Ιάκωβου και Ιωάννη, δίνεται ευκαιρία στον Διδάσκαλο να διακηρύξει «οι ηγέτες των Εθνών ασκούν απόλυτη εξουσία και καταδυναστεύουν. Εμείς όμως όχι τοιουτοτρόπως. Σε μας όποιος θέλει να γίνει σπουδαίος  ανάμεσά μας θα πρέπει να γίνει υπηρέτης «διάκονος» και όποιος θέλει να γίνει πρώτος πρέπει να δουλεύει για τους άλλους.  Άλλωστε ο ίδιος δηλώνει δεν ήρθε για να τον υπηρετήσουν αλλά για να υπηρετήσει και να προσφέρει την ζωή του «λύτρον αντί πολλών»
Στο 23 κεφ.του κατά Ματθαίον συνεχίζει ο Ιησούς την αντίθεση Φαρισαίων και μαθητών –αληθινών ανθρώπων( χριστιανων):
Ο Χριστός ως ηθικό -διδάσκαλος για πρώτη φορά στην ιστορία καταγγέλλει και κατακεραυνώνει τις πελατειακές θρησκευτικές σχέσεις, το υλικό δούναι και το λαβείν, τις θυσίες των ζώων, τα τάματα και αφιερώματα που ήσαν γνωρίσματα της παλαιάς θρησκείας και πλουτισμού του ιερατείου.
Εμμέσως, αυτό είναι ηθικό ράπισμα στις πελατειακές σχέσεις εξουσίας κάθε μορφής. Στην πορεία της διδασκαλίας του απαγγέλλει ΟΥΑΙ –αλίμονο-  αλίμονο νύν και αεί επιζητείται θεία δικαιοσύνη. Ως απειλή μια σειρά αφορισμών προς τους γραμματείς και Φαρισαίους όπως: Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί ὁδηγοὶ τυφλοί, οἱ διυλίζοντες τὸν κώνωπα, τὴν δὲ κάμηλον καταπίνοντες! Αυτοί οι υποκριτές: Φτιάχνουν φορτία  δυσβάστακτα και τα επιθέτουν στους ωμους των ανθρώπων και αυτοί ούτε το δακτυλάκι του δεν κινούν.
Όλα τα κάνουν για να εντυπωσιάσουν: στο πώς ενδύονται, πώς κινούνται και επιζητούν την αναγνώριση την απόδοση σεβασμού απαιτώντας την προσφώνηση «δάσκαλε  και καθηγητά». Συχνάζουν στη Συναγωγή και τα επίσημα δείπνα στις πρώτες θέσεις!
Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι παρομοιάζετε τάφοις κεκονιαμένοις, οἵτινες ἔξωθεν μὲν φαίνονται ὡραῖοι, ἔσωθεν δὲ γέμουσιν ὀστέων νεκρῶν καὶ πάσης ἀκαθαρσίας.
Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι κλείετε τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων ὑμεῖς γὰρ οὐκ εἰσέρχεσθε, οὐδὲ τοὺς εἰσερχομένους ἀφίετε εἰσελθεῖν.
Με αυτό τον τρόπο, ο Ιησούς κατήγγειλε την υποκριτική ζωή τους και κατέκρινε το γεγονός ότι έδιναν έμφαση στην τυπολατρία, ενώ ήταν διεφθαρμένοι, φιλάργυροι, εγωιστές και άπληστοι.
Το ερώτημα ανά τους αιώνες και σήμερα είναι: εξέλιπαν οι υποκριτές γραμματείς και φαρισαίοι επειδή κατ’ έθιμο βαπτίστηκαν Χριστιανοί;
Οι «φαρισαίοι» της πίστης, της εξουσίας, και της πολιτικής όχι μόνο δεν εξέλιπαν αλλά εξελίχθηκαν και οργανώθηκαν καλύτερα όντας στην κορυφή της πυραμίδας κάθε προνομιούχου συντεχνίας του κράτους και της αγοράς, αξιοποιώντας υπέρ τους και την σύγχρονη τεχνολογία στα μέσα μαζικής επικοινωνίας και διαμεσολάβησης της εξουσίας.
Σήμερα διαθέτουν τα κλειδιά της δημόσιας διοίκησης, του τραπεζικού συστήματος και της αγοράς. Διπλο-τριπλοθεσίτες στο δημόσιο με δεκαπλάσιες και άνω αμοιβές από τον κατώτερο μισθό. Σε θέσεις καίριες στις δημόσιες προμήθειες, τα δημόσια έργα, στην διακεκριμένη εμπορευματοποίηση της υγείας, και άλλων ειδών πρώτης ανάγκης. Οι σύγχρονοι υποκριτές γραμματείς και φαρισαίοι αποθεώνουν τις πελατειακές σχέσεις και την εμπορευματοποίηση των πάντων. Οι μεγαλοφαρισαίοι προέρχονται συνήθως από την λεγόμενη καλή κοινωνία και βρίσκονται ψηλά στην διοικητική και οικονομική γραφειοκρατία. Βέβαια δεν απαλλάσσονται και οι μικρότεροι Φαρισαίοι- περιστασιακά  υποκριτές όλοι μας- σε διάφορες σχέσεις ή καταστάσεις αλλά οι μικροί με δυνατότητα μετάνοιας! Υπάρχουν αρκετές εξαιρέσεις βέβαια όπως υπήρχαν και την εποχή του Ιησού για κάποιους φαρισαίους. Εξαιρέσεις που προσφέρουν εθελοντικά στην κοινωνική αλληλεγγύη και πληρώνουν με το παραπάνω τους φόρους τους. Μερικοί μάλιστα χωρίς μεγάλη προβολή πολλαπλά οφελούν. Στην πλειονότητά τους όμως οι μεγαλοφαρισαίοι της πολιτείας και εκκλησίας πρόκειται για ελίτ, του γενικού πληθυσμού1, Οι Επιφανείς: «Έξωθεν μεν φαίνονται τοις ανθρώποις δίκαιοι, έσωθεν μεστοί εισί υποκρισίας και ανομίας». Αν ερευνήσουμε το σύγχρονο πολιτικό σκηνικό της κρίσης θα βρούμε αρκετές αναλογίες, αυτοί που ρήμαξαν τον τόπο χωρίς οι ίδιοι να πληρώσουν τίποτα τουναντίον δε, συμπεριφέρονται ομοιότροπα με αναίσχυντη πολυτέλεια.
Ο Ιησούς δεν ήλθε σε σύγκρουση με την πολιτική η κοσμική εξουσία των Ρωμαίων αφού πάντοτε θα υπάρχει κάποια εξουσία την οποία υπηρετούν άνθρωποι. Άλλωστε την καταδίκη και την σταύρωση την μεθόδευσαν οι Αρχιερείς οι γραμματείς και φαρισαίοι οι οποίοι παρέσυραν και τον όχλο για να την υποστηρίξει. Ο Ιησούς αμφισβήτησε τις υποκριτικές αξίες της άρχουσας κάστας, τις απαράδεκτες κοινωνικές ανισότητες, κατακεραύνωσε την εμπορευματοποίηση της θρησκείας στο ναό. Συνέδεσε το φως της αλήθειας με την κοινωνική δικαιοσύνη; «Μακάριοι οι πεινῶντες καὶ διψῶντες την δικαιοσύνην, ὅτι αὐτοὶ χορτασθήσονται.»
Η Εκκλησία σήμερα καλείται να δώσει ένα νόημα ζωής και ελπίδας στον κόσμο, ο οποίος κινείται προς το μέλλον με κλονισμένη προσωπικότητα, επίπλαστη ελευθερία στη δίνη του ευδαιμονισμού
Η ορθοδοξία αλλά συνοδευόμενη από ορθοπραξία, ως έλεγε ο αοίδιμος Ειρηναίος μας, εξακολουθεί να αποτελεί ελπίδα του κόσμου.
Καλή Ανάσταση.
 1. Πρβλ άρθρο Βασίλη Τακτικού “Soscialactivism.gr 

ΣΥΜΒΑΛΛΕΙ ΚΑΙ Ο ΔΙΑΒΟΛΟΣ;

Γράφει ο Γιώργος Πευκιανάκης*

Έρχονται στιγμές, που όσα συμβαίνουν δεν χωρούν στον ανθρώπινο νου. Διανύοντας την 8η δεκαετία της ζωής μου ομολογώντας, ανθρωπίνως έχω αισθανθεί την συνέργεια του Θεού στη ζωή μου. Πέρα από κάθε θρησκοληψία, μελετητής της ιστορίας, της αρχαιολογίας, της φιλοσοφίας και μαθητής του μεγάλου φωτισμένου αοιδίμου Ειρηναίου δεν είναι στην συνείδησή μου ως οντότητα ο διάβολος. Όμως σε μερικές τραγωδίες η συνισταμένη είναι σύνοδος αμαρτημάτων 
Άλλωστε και ο Ειρηναίος μιλούσε και έγραφε για το αγαθό, το κακό και την εκ Θεού απόλυτη ελευθερία στον άνθρωπο για επιλογή. «Αμαρτία έλεγε είναι το λάθος-αμαρτάνω αποτυγχάνω τον στόχο μου- αλλά ένα λάθος επιφέρει αλυσιδωτές επιπτώσεις και δυστυχώς συνέπειες.» Ενός κακού μύρια έπονται. Διορθώνεται με αλλαγή σκέψης και δράσης (μετάνοια). Άλλοτε όμως το κακό είναι ανεπανόρθωτο. 
Τις ημέρες εκείνες πριν 35 χρόνια 1987-90, ορίσθηκα Δ/ντής του 1ου Γυμνασίου και παρέλαβα ένα σχολείο εξαθλιωμένο. Σε λίγο χρονικό διάστημα με την συνδρομή του  συλλόγου γονέων- είχαν άλλο κύρος τότε- του  Δήμου και  με την καθημερινή βοήθεια του μακαριστού συναδέλφου- Γυμναστή, Αντώνη Μαρακομιχελάκη – ένας ξεχωριστός και ακάματος εκπαιδευτικός- αλλά επίσης και του επιστάτη Δημήτρη Μπικάκη και βέβαια των περισσοτέρων συναδέλφων, είχαμε ένα άλλο σχολείο. Τα παιδιά που σχεδόν κάθε μέρα έπαιζαν τα απογεύματα στην αυλή και όλα τα παιδιά της περιοχής, γρήγορα με μια άλλη προσέγγιση έγιναν οι φύλακες του άλλοτε εγκαταλελειμμένου χώρου- δεν έχουν νόημα λεπτομέρειες- Με ζητιανιά και ιδρώτα βάλλαμε ως και κουρτίνες διαμορφώσαμε αθλητικούς χώρους και όμως μέρα παρά μέρα σε μια αίθουσα βρίσκαμε σπασμένα το πρωί τα τζάμια.
Η συζήτηση με τα παιδιά δεν  μπορούσε να φωτίσει τα πράγματα. Ο επιστάτης όμως εξέφρασε μια άποψη το γιατί πιθανώς ο Χ νέος αλλά εξωσχολικός για κάποια ατία ή αφορμή σπάει τα τζάμια. 
Φωνάξαμε τον κηδεμόνα του νέου και πολύ  γνωστό μας -γιατί βρε δεν γράφεις το παιδί σου στο σχολείο όπου κλπ κλπ, χωρίς ν’ αναφερθούμε στο καθ’ υποψίαν περιστατικό, άλλωστε ο λόγος θα ενέπλεκε και άλλους. Άλλη επίδραση να τον έχομε μαθητή. Δυστυχώς η απάντηση ήταν όχι μόνο αρνητική…..
Κατά τις Απόκριες -ένας με καταγωγή  από τα πάνω μέρη - Γυμναστής του Τεχνικού Λυκείου, δημιούργησε ένα επεισόδιο στην τάξη και αυτό προκάλεσε την οργή κάποιων μαθητών. Αργά το βράδυ κάποιοι από τους μαθητές του Τεχνικού Λυκείου, στους οποίους προστέθηκε και ο προαναφερόμενος συνομήλικος τους αλλά μη μαθητής πήγαν-  μασκαρεμένοι- να εκφοβίσουν τον Γυμναστή που οικογενειακά; και ξένος έμενε στις παρυφές, έξω της πόλεως. Έντρομος από την επίθεση ο άνθρωπος προσπάθησε να αμυνθεί, και -οι από πλάκα τρομοκράτες μασκαράδες -ετράπησαν σε φυγή. Αργότερα είδαν ότι έλλειπε ο Χ και επέστρεψα να δουν που έμεινε,  ο οποίος είχε πέσει στο γνωστό μνημειακό σημείο της νότιας εισόδου των άλλοτε Λυκείων. Τι είχε συμβεί; Στην προσπάθεια απώθησης των, έντρομος ο Γυμναστής, με ένα τυχαίο κτύπημα αιχμηρού (σπασμένο σκουπόξυλο;) τραυμάτισε κάποιο, από την ομάδα στην κεντρική αρτηρία του ποδιού και  ερχόμενος, ο τραυματισθείς  200-300 μέτρα - εστράγγισε το αίμα! Στην ανάκριση γιατρός κατέθεσε: «ακόμη και σκόπιμο κτύπημα στο σημείο η πιθανότητα να τρυπηθεί η αρτηρία είναι ένα στα εβδομήντα με ογδόντα κτυπήματα. 
Τραγωδία : ο πρωτοδιόριστος ταλαίπωρος και ξένος καθηγητής, τρομοκρατούμενος και αμυνόμενος προκάλεσε άθελά του τραύμα θανατηφόρο, σε παιδί που δεν ήταν καν μαθητής και που ούτε γνωριζόντουσαν ή καν  είχαν συναντηθεί! Τα μετέπειτα -χωρίς λεπτομέρειες-  απερίγραπτα ανήκεστο το δράμα του καθηγητή και της όλης εκπαιδευτικής κοινότητας και φυσικά γονέων και συγγενών .
  Το γεγονός αυτό ενός  τραγικού περιστατικού συνειρμικά με την μεγάλη ασύλληπτα φρικτή απώλεια τόσων ψυχών στα Τέμπη, κατ' ουσίαν λογικά αναίτια, φέρνει στη σκέψη μου τον μακαριστό  επίσκοπό μας Ειρηναίο που πληροφορούμενος το ακατανόητο γεγονός, έρχεται στο σχολείο να πληροφορηθεί και στέκει άναυδος- κατάπληκτος- νοιώθω ακόμη το χέρι του στο μπράτσο μου και με βαθειά ανάσα στοχασμού «Γιώργο παιδί μου πρέπει να υπάρχει ο Διάβολος, γι' αυτό και προσευχόμαστε «αλλά ρύσαι ημας από του πονηρού.» 
Πέρασαν χρόνια πολλά, λίγο μετά την κοίμηση του Ειρηναίου, βρήκε ο πονηρός οδό; να ανατρέψει εντελώς - ή μωραίνει κύριος ον βούλεται απωλέσαι; με μια απρόσμενη αυτοκτονία, την ήρεμη πορεία και τη ζωή της οικογένειάς μας.
Ξέρω την απάντηση του Ειρηναίου και της εκκλησίας:« Ο απρόσμενος θάνατος έρχεται ως κλέπτης εν νυκτί. Πότε από αρρώστια, πότε από ατύχημα ή από μυστηριώδη και άγνωστη αιτία ως και αυτοκτονία. Αναπάντητα γιατί η ζωή πήρε πίσω αυτά που μας υποσχέθηκε; Υπάρχει λέει μια σιωπώσα αγάπη που δεν απαντά ούτε στους θρήνους της μεγάλης Παρασκευής. Απαντά όμως εξίσου μυστηριακά με την θριαμβευτική ανάσταση και την Νίκη της Ζωής. Άλλωστε τι θα ήταν η μεγάλη σαρακοστή  και η ζωή χωρίς την ελπίδα το φως της Ανάστασης. Η πίστη στην νίκη κατά του θανάτου και στο ανέσπερο φως μιας άλλης δικαιοσύνης!
 Κίσαμος  Μάρτιος 2023

* πρώην  Λυκειάρχης

Η ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΟΣ ΟΡΤΥΚΟΦΑΓΙΑ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ

Του Δρ. Ηλία Μαζοκοπάκη
 Γράφει ο Γ.  Πευκιανακης. Φιλόλογος.
Κάποιες σκέψεις μου διαβάζοντας το βιβλίο:
- Μας αιφνιδιάζει ευχάριστα με το νέο βιβλίο του ο πολυγραφότατος διακεκριμένος ιατρός διδάκτωρ, και θεολόγος κ. Ηλίας Μαζοκοπάκης (Η.Μ.) γνωστός και για την ανθρωπιστική του προσφορά, συνεχίζει συγγραφικά την προσπάθειά του να δώσει εκείνη την άλλη διάσταση των πραγμάτων, του τρόπου ζωής που σχετίζεται με την άσκηση της ψυχής που συμβάλλει και στην ενδυνάμωση του σώματος.
Με τα νέο του βιβλίο συνεχίζει σε βαθύτερες επιστημονικές αναζητήσεις –θεολογικές και ιατρικές- θεμάτων από την Βίβλο. Οι γιατροί ήταν παλαιότερο και φιλόσοφοι, αλλά και γενικώς, πνευματικοί άνθρωποι. Άλλωστε κατά την αρχαιότητα τα θεραπευτήρια ήταν σε χώρους, όπου και ιερά των Θεών και κυρίως του Ασκληπιού, τα γνωστά Ασκληπιεία, θεραπευτήρια ψυχών και σωμάτων.
Η ασθένεια είναι θέμα που προβληματίζει τον άνθρωπο όλων των εποχών: από πού προέρχεται η νόσος και γιατί νοσεί τελικά ο άνθρωπος.
Τα βιβλία του Η.Μ, και την σημασία των, προλογίζουν παρουσιάζουν διακεκριμένοι θεολόγοι: ο Οικουμενικός πατριάρχης, αρχιερείς, καθηγητές και ιατροί.
«Στο Μάννα της Ερήμου» ένα προηγούμενο βιβλίο αναφέρθηκε στις παρεμβάσεις του Θεού στην πορεία των Ισραηλιτών από την Αίγυπτο στην Γη της Επαγγελίας. Η δύσκολη ζωή της πορείας των Ισραηλιτών στην Έρημο, οι σχέσεις όπως διαμορφώνονται στην πρόκληση της ανάγκης, η πίστη και η ελπίδα που αποκαλύπτουν την πρόνοια του Θεού στο  θαύμα δια του "μάννα" του εξ ουρανού δωρουμένου.
 Και τώρα τα ορτύκια... αλλά ως θανατηφόρος ορτυκοφαγία, ως αναφέρονται στην Παλαιά Διαθήκη με Θεολογική και Ιατρική προσέγγιση. Ο μύθος κατά τον ποιητή Κάλβο «έχει νουν αληθείας». 
Σε όλη την ιστορία της Παλαιάς Διαθήκης ο Θεός ποδηγετεί τον εκλεκτό του λαό Ισραήλ, άλλοτε ευλογώντας τον, άλλοτε προειδοποιώντας τον, άλλοτε τιμωρώντας τον προς παραδειγματισμό.
Ο δεκαετίες περιφερόμενος λαός Ισραήλ από της εξόδου από την Αίγυπτο, καθοδηγείται από τον Θεό δια του Μωυσέως. Κατά την Παλαιά Διαθήκη, εκτός των άλλων θαυμάτων, η πρόνοια του Θεού θρέφει αυτούς στην έρημο με το «μάννα». Οι ταλαίπωροι από βάσανα ερημίτες «εκλεκτοί του Θεού» τρεφόμενοι μονότονα από το «μάννα», ας ήταν και εξ’ ουρανού αγανάκτησαν και ζητούν «ν’ αλλάξει το μενού». Ο Θεός τους στέλνει ορτύκια ατελείωτα! και οι πεινασμένοι τρώνε μέχρι σκασμού και αποθηκεύουν όπως μπορούν πού; Στο καυτό περιβάλλον της ερήμου, με θανατηφόρα συνέπεια για πολλούς.
 Η θεολογική προσέγγιση, η ερμηνεία από τους πατέρες ανά τους αιώνες, δεν μπορεί παρά να δει το φαινόμενο ως αλόγιστη χρήση των προσφερόμενων αγαθών. Ότι η πλεονεξία και η υπερκατανάλωση οδήγησαν στην απώλεια. Τίθεται λοιπόν θεολογικά εξαρχής το πρόβλημα της πλεονεξίας και της υπερκατανάλωσης, ή της αλόγιστης χρήσης που οδηγεί σε πνευματικό αλλά σωματικό θάνατο.
Η Βιβλική ιδεολογία, όπου ένας Θεός ο οποίος συχνά από δωρητής γίνεται και τιμωρός; Αυτή η ανθρωποερμηνεία της Βίβλου, του Θεού τιμωρού, δεν έχει να κάνει με την δική μας Χριστιανική αντίληψη του δια  του Ιησού Χριστού αποκαλυφθέντος Θεού, του απείρου αγάπης ελέους και οικτιρμών, παραμένει όμως επειδή πραγματεύεται και ερμηνεύει πολλά θέματα της ζωής των Ισραηλιτών, πολλά προφητικά για την έλευση του Μεσία Χριστού
 Ανάλογα θέματα, άλλου ήθους και ύφους πραγματεύονται τα Ομηρικά έπη. Στον Όμηρο οι Θεοί τιμωρούν τους ανθρώπους στην μη υπακοή αλλά στο σχήμα Ύβρις - Νέμεσις – τίσις, Δηλ. η προκλητική υβριστική αλαζονική συμπεριφορά, προκαλεί την οργή –νέμεσις-των θεών και επέρχεται η-τίσις- τιμωρία.
Στην Βιβλική προσέγγιση, η ασθένεια έρχεται στις περιπτώσεις που οι άνθρωποι παραβαίνουν προκλητικά τον λόγο του Θεού. Ακόμη  και ως τις ημέρες μας όπου η επιστήμη έχει αναπτυχθεί, «η αμαρτία» είναι η κύρια αιτία που οι άνθρωποι ασθενούν… Αλλά ως έλεγε ο σοφός μας άγιος Ειρηναίος …αμαρτία είναι το λάθος. Λάθος και η απομάκρυνση από τον Θεό. Η ευθύνη όμως των συνεπειών των λαθών –αμαρτιών- βαραίνουν τον κάθε άνθρωπο χωριστά; Δυστυχώς και συνολικότερα (Αμαρτίαι γονέων παιδεύουσι τέκνα) και τα λάθη της όποιας ηγεσίας έχουν συνέπειες για τον λαό. 
Τόσο η παλαιά Διαθήκη όσο και η Καινή μπορεί να είναι θεόπνευστα κείμενα αλλά δια  σκέψεως και χειρός ανθρωπίνης. Ο ανθρωπομορφισμός προσπαθεί να καταστήσει το πρόσωπο του Θεού προσιτό στον άνθρωπο, όμως είναι δύσκολο ο πεπερασμένος νους και λόγος, να συλλάβει τα θεϊκά χαρακτηριστικά, πόσο δε μάλλον να ερμηνεύσει την Σοφία του Σύμπαντος και την βούληση Του.
Η έξοδος από την Αίγυπτο όπως αναφέρεται χρονολογείται γύρω στον 13ο π.χ. αιώνα. Στους μετέπειτα αιώνες που ακολουθούν η μυθοπλασία της Ιστορίας δίνει προβάδισμα στην φιλοσοφική διερεύνηση του κόσμου και από τις πρώτες θυγατέρες της φιλο- Σοφίας και η Ιατρική. 
Συνοψίζοντας, μπορεί η αμαρτία να ξεκίνησε από την «ουτοπία παράδεισο», αλλά το βέβαιο είναι ότι στην ανθρώπινη ψυχή και σώμα υπάρχουν πολλές δυσλειτουργίες για τις οποίες ο άνθρωπος επιζητεί και καλώς την βοήθεια του Θεού. Ο Θεός φανέρωσε και φανερώνει τον τρόπο ίασης και σωτηρίας με τους απεσταλμένους του σε κάθε εποχή ανθρώπους. Παραφράζοντας τον Πλάτωνα «κάθε επιστήμη με αρετή είναι Σοφία εκ Θεού». Και για να θυμηθώ ένα γνωστό γιατρό ιερωμένο τον Φιλόθεο Φάρο «η ίασις ως υγείας ολοκληρία»- Να εξετάζουμε τον άνθρωπο ως ψυχοσωματικό όλον-.
 Όταν οι άνθρωποι τηρούν τον λόγο του Θεού τρέφονται με τροφή που χαρίζει ίαση και ζωή. Η ιατρική προσέγγιση γίνεται από τον ιατρό και θεολόγο Η.Μ. με πολλή επιστημονική έρευνα στηριζόμενος και στις θέσεις της Θεολογικής επιστήμης αλλά και στην μελέτη των προγενέστερων και σύγχρονων ιατρικών γνώσεων, όπου πλήθος παρατηρήσεων επί σωματικών ασθενειών, αίτιο και αιτιατό, γίνονται ερμηνευτική, ιατρικής και θεολογίας. Δεν φείδεται κόπου ο συγγραφέας και ως ιατρός  και  μας δίνει  ευρύτερη εμπεριστατωμένη ερμηνεία, επεκτείνοντας με συγκεκριμένες μελέτες, τεκμήρια της ζωής τα του τρόπου και του μέτρου της διατροφής ως τρόπου ζωής. Περιγράφονται αναλυτικά οι διαταραχές πρόσληψης τροφής που ανάγονται και στην κατηγορία των ψυχικών παθήσεων όπως αυτές έχουν παρατηρηθεί και την αρχαιότητα. Η δισυπόστατα – θεολογικά και ιατρικά- τεκμηριωμένη επιστημονικά συγγραφή του Η. Μ, και ως θεολογική προσέγγιση της θανατηφόρου ορτυκοφαγίας των ισραηλιτών στην έρημο αναφέρεται σε εκατοντάδες θρησκευτικές, αγιολογικές πατερικές μαρτυρίες. «Η επιθυμία –ως πλεονεξία, κινείται προς τρία πράγματα: είτε προς την σαρκική ηδονή, είτε προς την μάταιη δόξα, είτε προς απόκτηση χρημάτων.» Αυτή ως μια διαστροφή παράλογης ηδονής είναι υπαίτιος για την εμφάνιση οδύνης στην ανθρώπινη φύση και εντέλει τον θάνατο.
 Το σημαντικά ενδιαφέρον είναι ότι ως ιατρός προσεγγίζει με επιστημονικά «τον  θάνατο εξ’ ορτυκίων» ως την βουλημική συμπεριφορά του ψυχοσωματικά καταπονημένου λαού, αντιστρέφοντας την βεβαιότητα  του τιμωρού Θεού, αφού ως μετέπειτα και θεολογικά δεχόμαστε, από τον Ύψιστο προέρχεται και η θεραπεία που δίνει, ο ιατρός. Δια της επιστήμης και των φαρμάκων θεραπεύει ο ιατρός και αφαιρεί τις ενοχλήσεις του ασθενούς. 
Ιατρικά επίσης ερμηνεύονται οι μικροβιακές δράσεις και μολύνσεις των τροφίμων, ώστε όχι μόνο η γαστριμαργία αλλά και οι όποιες ενζυμικές διαταραχές, έχουν αλυσιδωτές σωματικές επιπτώσεις συχνά θανατηφόρες. Η άγνοια θέλει το Θεό τιμωρό και τον άνθρωπο μετανοούντα αλλά για ποια αμαρτία-λάθος- όταν αγνοείς το σωστό.
«Η βρώση μολυσμένου κρέατος ως  συνιστώσα αιτία θανάτου των ισραηλιτών στην ‘έρημο αναδεικνύει  -ιατρικά- την αξία και σπουδαιότητα τήρησης των κανόνων και συνθηκών υγιεινής και ασφάλειας κατά την επεξεργασία, παρασκευή και συντήρηση των τροφίμων. «Η ταύτιση  λοιπόν τη άγνοιας με το υπερφυσικό είχε οδηγήσει στην θεουργική ιατρική, στην οποία ο  όποιος Θεός είναι τιμωρός και η θεραπεία απαιτούσε εξευμένισή του (θυσίες τασίματα) . 
Άλλος λιγότερο άλλος περισσότερο εδώ και 3 χρόνια ανατρέξαμε, στις κατά καιρούς λοιμικές επιδημίες  στη ιστορία της ανθρωπότητας. Με διαρκή έρευνα και πολλή αβεβαιότητα όπως για τoν κορωνοϊό που ακόμη αντιμετωπίζομε. Επίσης γινόμαστε μάρτυρες θρησκοληψίας, μάγων, τσαρλατάνων που εκμεταλλεύονται τον ανθρώπινο πόνο.
 Η Ιπποκράτειος κατηγορική προσταγή μέσω των αιώνων. «Ου το φαγείν κακόν αλλ’ η αδηφαγία βλαβερόν..» Από τον Ιπποκράτη και τον ιερό Χρυσόστομο ως την σύγχρονη διαιτολογία, και τη γενική ιατρική ο Η. Μ. και μας προσφέρει ένα βιβλίο πολλαπλού ενδιαφέροντος. Επίκαιρο και στην εποχή μας στην οποία η δυσαρμονία  συμμετοχής στα καταναλωτικά αγαθά, όπου αλλού λείπουν, τα βασικά προ το ζην, και αλλού η κραιπάλη ασυλλόγιστης σπατάλης- Η μεγαλύτερη ύβρις του ανθρώπου! Πόσοι τελικά  χάνουν την ζωή τους «μνήματα επιθυμίας» όπως αναλυτικά περιγράφεται.
 Η πλεονεξία, η απληστία ως και ο παράνομος πλουτισμός αποτέλεσμα μιας νοσηρής και αντιχριστιανικής συμπεριφοράς που οδηγούν; Ο λόγος και της Παλαιάς Διαθήκης είτε μυθολογικά είτε ιστορικά είναι γραφή θεόπνευστης φρονηματικής ιδεολογίας, είναι η αφορμή όπου περισσότερο ή λιγότερο κατανοητές αλήθειες, μας βοηθούν να προσεγγίσομε τον βαθύτερο σκοπό της ζωής μας στον δρόμο προς την Βασιλεία του Θεού ο Ηλίας Μ. διαπρεπής επιστήμων και τέκνο, της Εκκλησίας του Χριστού, ως σώμα του αληθινού Θεού, με παρρησία πραγματεύεται την αλήθεια που ελευθερώνει και ολοκληρώνει. Το «γνώσεσθαι την Αλήθειαν και η Αλήθεια ελευθερώσει υμάς», που ο Χριστός είπε στη διδασκαλία Του, ανατρέπει την ψευδαίσθηση και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να βγει ο άνθρωπος από το λαϊκισμό, τη μαγεία και το φανατισμό, που παραπέμπουν στην αιρετική, δηλαδή στην λάθος αντίληψη περί ζωής και Θεού.

ΚΙΣΑΜΟΣ: ΠΕΝΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ

ΕΔΩ το 1ο ΜΕΡΟΣ, το 2ο ΜΕΡΟΣ, το 3ο ΜΕΡΟΣ

1973-2022   Μέρος 4ον  1998-2023

Μ’ αυτά και με τα άλλα αγαπητοί φίλοι, η ιστορία ¨μου¨ άρχισε στην Κίσαμο με τον διορισμό στο Γυμνάσιο λήγοντος του 1972, ωραίος χειμώνας, ωραίοι άνθρωποι και αγαπητοί συνάδελφοι. Χαρούμενες γιορτές και ευτυχές το νέο έτος 1973, τώρα 2023: Τα χρόνια και οι μέρες των ανθρώπων είναι στα χέρια του Θεού.
Είχαμε αναφερθεί λοιπόν στα προηγούμενα γενικότερα για την Κίσαμο, τους ανθρώπους και τον πολιτισμό.
 Η αναφορά μου γίνεται ως προσωπική θεώρηση και σχέση τόσο με την παιδεία, ως εκπαιδευτικού αλλά και την σχέση μου με τον Δήμο την εκκλησία κλπ.
Πέρα των όποιων θετικών αναμνήσεων από ένα όμορφο τόπο  αρκετών ευγενών και προοδευτικών ανθρώπων που μέσα από την ιδιαιτερότητα σκέψης, δράσης και συμπεριφοράς διαμορφώνονταν μια ποικιλόμορφη κοινωνία με παρονομαστή την συνοχή και την αλληλεγγύη. Ενδεικτικά με πρωτοβουλία της Εκκλησίας πρωτοποριακά  λειτουργούσαν σύλλογοι γυναικών στα περισσότερα χωριά. Ενοριακά κέντρα πολιτισμικών εκδηλώσεων.  
Αλλά και τα πανηγύρια που συνεχίζονται ως σήμερα με μοναδικό τρόπο προσφοράς και φιλοξενίας.
 Υποδειγματικά σχολεία από τα οποία –χωρίς φροντιστήρια- πλην μαθηματικών, οι περισσότεροι μαθητές περνούσαν σε ανώτατες σχολές και σε εποχές που οι εισακτέοι δεν υπερέβαιναν το 15%.

Οι σημερινοί γονείς, νέοι παππούδες ηλικίας 50, 60 ετών και άνω θυμούνται με νοσταλγία τα τρία τέσσερα καφενεία –ζαχαροπλαστεία και το ότι το καλοκαίρι υπήρχε -κάποια εποχή-και δεύτερος κινηματογράφος.
 Τα καλύτερα μας χρόνια- που αναφέρεται και η τηλεοπτική σειρά της ΕΡΤ1-! 
 Τη δεκαετία του -70 επικρατεί η αντίληψη ότι μετά την δικτατορία  ο κόσμος δεν μπορεί παρά αφήνοντας πίσω τον παλαιοκομματισμό θ’ανέ δειχνε αξιοκρατικά  δημάρχους, πολιτικούς. Κάτι τέτοιο όσο την δεκαετία του -70 έγινε, δεν συνεχίστηκε. Άλλωστε είναι γνωστό, ότι ήδη από τη δεκαετία του -80, που επεκράτησε ο άμετρος κομματισμός, οι έξυπνοι και ελεύθεροι άνθρωποι απέχουν από την πολιτική.
Για την ιστορία άνθρωποι που ηγετικά ασχολήθηκαν με τα της πόλεως και την πόλη αγαπούσαν και ονειρεύτηκαν και πραγματοποίησαν μικρά ή μεγάλα έργα όπως οι μεταστάντες: Χαρ. Λυγιδάκης  Αντ. Σχετάκης, Γιαννης Κουφάκης, Νικ. Κατζουράκης- ο πολύς Μανώλης Σημαντηράκης, ο Κώστας Μουντάκης και ο ιατρός συνετός και μετριοπαθής Σπύρος Καστανάκης.
Αναφερθήκαμε στην αλλοτρίωση του νεοπλουτισμού, την παγκοσμιοποίηση, την ερήμωση των χωριών και την μεταβολή της παραδοσιακής οικονομίας. Παραμένει ακόμη  το  πνεύμα – το όραμα μέσα από την προφητική ικανότητα του σοφού μας Αγίου Ειρηναίου, και το πόσο συνέβαλλε να κρατηθεί και πνευματικά όρθιος ο τόπος από την Κίσαμο ως τη Αγία Σοφία στον Αποκόρωνα το ίδρυμα Βενιζέλου την Ακαδημία και  τους είς την Αθήνα αλλά και στη Γερμανία αδελφούς μας.
Επισημάναμε την αλλαγή των εργασιακών σχέσεων την δεκαετία του -90 λόγω της μετανάστευσης του εργατικού δυναμικού. Και πώς η άλλοτε ανθούσα αγορά  συρρικνώνεται, ανάπτυξη υπεραγορών Super Market κ.λ.π. Εμείς δηλ προτάσσοντες τον ατομισμό μας, αργά αλλά σταθερά περιθωριοποιήσαμε την άλλοτε ακμάζουσα αγορά μας. Επίσης ότι λόγω ενός Δημαρχοκεντρισμού με την ευλογία των κομμάτων, ομάδες, συλλογικότητες, πολιτιστικοί σύλλογοι ακόμη και τα της Εκκλησίας, βάλτε και τα σχολεία (που με νόμο παραχωρήθηκαν στην τοπική αυτοδιοίκηση) στέρησαν την δυνατότητα η τη διάθεση σε ικανούς ανθρώπους  να αναδειχθούν, με αποτέλεσμα να οδηγούνται σε παρακμή κυρίως οι μικροί δήμοι.. Αυτά δεν γίνονταν ευρύτερα κατανοητά, γιατί πάντοτε υποκρύπτεται η ελπίδα, ότι εκτελείται κάποιο  προπαρασκευασττικό έργο και τα πάντα εξελίσσοντα. 
Ύστερα από 30 χρόνια πόσο προχώρησαν- σχέδια πόλεως, περιφερειακοί, λιμάνια, περιβαλλοντικές μελέτες κλπ. Εν πάση περιπτώσει, ό,τι ζήσαμε θετικό ή αισιόδοξο, το βιώσαμε την ας πούμε πρώτη εικοσιπενταετία, της εποχής λίγο πριν και μετά την μεταπολίτευση 1970-72-1998-2000. 
Το 1998 λήγει η τέταρτη τετραετία του μακαριστού Α. Σχετάκη για την οπόία προσφορά του έχομε αναφερθεί πρόσφατα.
 Το  1998 παύει όμως και ο από τουρκοκρατίας και προγενέστερα αυτόνομος θεσμός των κοινοτήτων  και οι Δήμοι διευρύνονται με τον γνωστό νόμο « Καποδίστριας» Η διοικητική αυτή διαίρεση όπως πραγματοποιήθηκε και με υστεροβουλία των διοικούντων προκάλεσε αντιδράσεις κυρίως, ότι η αναπτυσσόμενη περιοχή του Πλατάνου και ευρύτερα, αντί να αποτελέσει αυτόνομο Δήμο υποχρεώθηκε να ενταχθεί στο Καστέλλι. 
 Για την επόμενη τετραετία 1998-2002 αντί να πρυτανεύσει ενωτικό κλίμα στα πλαίσια του νέου θεσμού  -κάποιοι αναλάβαμε πρωτοβουλία-συνεχίστηκε η στείρα κομματική διεκδίκηση των Δήμων από το κομματικό κράτος «ΠΑΣΟΚ» και ό,τι θετικό ως τότε, αποδομήθηκε κυρίως ηθικά. 

Το 1998 ο μετριοπαθής εκ Πλατάνου γιατρός Νίκος Κατζουράκης εκλέγεται –δεύτερη τετραετία. Ήταν λογικό, θεμιτό και εκ των υστέρων κρίνεται ωφέλιμο, ότι δόθηκε βάρος στην ανάπτυξη της Δυτικής Κισάμου. «Ο Καποδίστριας» είχε την φιλοσοφία ενοποίησης, ορισμένων όμορων περιοχών, με κοινά αναπτυξιακά προγράμματα και περιοχές, όπως των Ενιά χωριών- Λαφονήσι- με δήμαρχο τον Κ. Κουκουράκη και Μυθήμνης  με τον νυν δήμαρχο Γ. Μυλωνάκη  ενεργοποίησαν και ικανούς ανθρώπους και προγράμματα. Για την πόλη Κίσαμο δεν θέλω να σχολιάσομε γνωστά και χιλιοειπωμένα…. άλλωστε γρήγορα οδηγηθήκαμε στην χρεωκοπία του κεντρικού κράτους- 2008 -και μέσα στη γενικότερη σύγχυση το 2010 νομοθετήθηκε ο «Καλλικράτης.»
Σε όλη την Κρήτη λίγο- πολύ, οι παλιές επαρχίες απετέλεσαν ένα Δήμο.
Η Κίσαμος έχασε την μισή σχεδόν επαρχία, αφού πέρα από τα Νοπήγεια και ως τα σύνορα των Χανίων, το  άλλοτε χωριό Πλατανιάς έγινε έδρα του μετά τα Χανιά σημαντικότερου Δήμου.
Ο «Καλλικράτης» όπως εν μέσω οικονομικής κρίσεως και μνημονίων άρχισε να λειτουργεί δεν σήμανε μόνο το τέλος των κοινοτήτων αλλά και την πλήρη απαξίωση των απομακρυσμένων χωριών που ούτως ή άλλως λογω εσωτερικής μετανάστευσης και δημογραφικού υπολειτουργούσαν.
Μια σειρά από έργα ημιτελή λόγω χρεοκοπίας ανεστάλησαν. Έπρεπε να συνταχθούν νέες μελέτες και από ποιους; ειδικά στους μικρούς Δήμους; Η περιφέρεια αποψίλωσε τις νομαρχίες μέχρι που στις ημέρες μας κατάντησε περιθωριακός ο λεγόμενος θεματικός Αντιπεριφερειάρχης.
Οσοι τολμήσουν για Δήμαρχοι υποχρεώνονται σε ένα μεγάλο αριθμό υποψηφίων- οι οποίοι εκτός των όποιων σχέσεων πρέπει να μαζεύουν «ψηφαλάκια» κι από κάθε ηλικία και καντούνι ανακαλύπτοντας και συγγενείς τετάρτου βαθμού. Σ’αυτή την μεγάλη περιφέρεια μετράει πόσο γνωστός θα είσαι και ναι μεν δεν είναι η επίδραση των κομμάτων άμεση όπως παλιά αλλά τα σόγια-συγγένειες- αποτελούν αγέλη και τα όποια συμφέροντα συσπειρώνονται..
Έπαψε να υπάρχει και ο πρόεδρος της κοινότητας για ό,τι σημαίνει αυτό για τα μικρά χωριά και κανένα δεν ενδιαφέρει ο αφανισμός της υπαίθρου.
Βέβαια ο Δήμαρχος με τον τρόπο που εκλέγεται και την αυξημένη υποχρέωση αντιμετώπισης των προβλημάτων μικρών και μεγάλων μιας διευρυμένης γεωγρραφικά ενότητας κρίνεται το έργο του και ο ίδιος  όχι πιά από την πόλη αλλά από το σύνολο των κατοίκων  και των ηλικιωμένων με τις τόσες ανάγκες που ακόμη ζουν σε απομακρυσμένα χωριά. Το έργο που επιφόρτισε ο «Καλλικράτης» -δηλ το κεντρικό κράτος στους Δημάρχους- είναι δυσανάλογο των χρηματοδοτήσεων και των δυνατοτήτων ιδιαίτερα των μικρών Δήμων. Σε χώρες της Ευρώπης – Γαλλία, Γερμανία- υπάρχουν οντότητες χιλιάδων μικρών δήμων. Στην Ελλάδα αν τριακόσιοι Δήμαρχοι ευθύνονται για τα πάντα και για δεκάδες χωριά και περιοχές θαλασσών και δασών, οι τριακόσιοι της Βουλής γιατί πληρώνονται; 
Συμπερασματικά για τα καθ’ημάς, της πόλεως μας, αν θεωρήσομε ως  αναγκαία κάποια έργα περιβαλλοντικής αισθητικής – πεζοδρόμια, πλατείες, φωτισμός, νέοι δρόμοι σχέδια πόλεως κλπ. Έχομε μείνει πίσω τόσο ώστε αν ένας που έφυγε το 1998 που άρχισε ο Καποδίστριας και επιστρέψει σήμερα 25 χρόνια μετά  πρέπει να μας συγχαρεί διότι δεν αλλάξαμε σχεδόν τίποτα από τη φυσιογνωμία της πόλης μας. Αφαιρέστε την κατεδάφιση των Λυκείων που σε τρία χρόνια θα είχαμε νέα!- την απερίγραπτη υποβάθμιση της παιδείας.
 Ακόμη κι εκείνη η λειψή πλακόστρωση του Τελωνείου κατελήφθη από τις παράγκες  των προνομιούχων ώστε να είναι αδιάβατη από πεζούς το καλοκαίρι και όχι μόνο εκεί, αλλά και όπου αλλού επεκτάθηκε η επιχειρηματικότητα «έξυπνων» συμπολιτών μας.

Κατά τα άλλα  δύσκολα θα είχαμε διατηρήσει τον χαρακτηρισμό «πόλη» αν δεν είμαστε Μητρόπολη και γιατί  η συνέχεια της εκκλησίας με τον νυν επίσκοπο σεβ/το Αμφιλόχιο, έχει να επιδείξει εκτός των άλλων αξιοθαύμαστη ανάπλαση στον χώρο της Μητροπόλεως με λειτουργικά έργα «Φαλδάμειο» «Τσατσαρωνάκειο». Την ανακαίνιση μοναστηριών «Γωνιά» «Παρθενώνας» «Χρυσοσκαλίτισσα», το μοναστηριακό συγκρότημα  Ναός –προσκύνημα- του αγίου Νικηφόρου στο Σηρικάρι.                                    
Τη συνέχεια του έργου της Ακαδημίας και βέβαια του μοναδικού στην Κρήτη Αννουσάκειου ιδρύματος. 
Για την πέρα κάθε προσδοκίας ανάπτυξη του τουρισμού για τον Μπάλο το Λαφονήσι και τα Φαλάσαρνα έχου γραφεί πάρα πολλά. 
Προς το παρόν ο τόπος μας παραμένει πολύ όμορφος αρκεί ν’αποφεύγομε τους θερινούς μήνες όπου συνωστίζεται ο τουρισμός.
Τα έργα υποδομής είναι χιλιοειπωμένα, δεν μπορεί παρά οι κοινωνικές ανάγκες και τα από την Ευρώπη χρηματοδοτούμενα έργα να επιταχύνουν κάποια πράγματα. Επειδή όμως έχομε μια βραδύτητα στους ρυθμούς μας , αφού η προηγούμενη εικοσαπενταετία δεν έχει να επιδείξει και πολλά πράγματα, οι νεότεροι να ελπίζουν την επόμενη περίοδο – Θεού θέλοντος- ως το 2040-2050 μάλλον θα γίνει η παράκαμψη της πόλεως. Θα φτιαχτούν τα νέα Λύκεια, το λιμάνι, Θα ασφαλτοστρωθούν οι πρόσφατα ονοματοδοτηθέντες δρόμοι και ίσως φτιαχνούν και πεζοδρόμια. Βέβαια θα έχομε νέα ξενοδοχεία αλλά χωρίς υποδομές ο τουρισμός μας θα φθάσει στα όρια του ενωρίτερα και μην αποκλείεται η αντιστροφή. Ζητούμενο πως θα επιταχύνομε;
Ας θυμόμαστε, ότι ολοι όσοι κατοικούμε  στον διευρυμένο Δήμο και οι ετεροδημότες που πιθανόν ψηφίζουν αλλού, ότι ο τόπος αυτός που ζούμε και εργαζόμεθα  είναι Κρήτη είναι και η ευρύτερη ή στενότερη πατρίδα μας, άρα ο,τι γίνετται και πέρα από τη γειτονιά μας, μας ενδιαφέρει και σαν ευρύτερη οικονομία και σαν προστασία της φύσεως και σαν ιστορία μη ξεχνώντας πως γενιές πριν από μας με άμεση συγγένεια και DNA έδωσαν πολύ ιδρώτα, αίμα, και ζωή και ό,τι ζούμε δεν είναι ούτε δεδομένο ούτε  αυτονόητο αν και οι ίδιοι δεν εργασθούμε και να το προστατεύσομε, από την φύλαξη των συνόρων, την ομοψυχία σε κάθε κίνδυνο αλλά και σε αυτό που λέμε σήμερα NATURA: Φύση, βουνά και θάλασσα  χλωρίδα και πανίδα (δάση και ζώα). Πολλοί όσων έζησαν και έδρασαν, όπως έκριναν ή μπόρεσαν τα τελευταία πενήντα χρόνια «Έφυγαν», ή είμαστε σε ηλικία που φτάνουν στ’αυτιά μας αποσπασματικές αφηγήσεις όσων συνεργαστήκαμε .Πόσο τα καταφέραμε σ’ένα τόπο που μας φιλοξενεί σαν παλίμψηστο( ξαναγράφομε πάνω όπου πριν δημιουργούσαν άλλοι} από το χρόνο και όπου κάτω από την επιφάνεια αναδεύονται στρώσεις παλιότερων κτισμάτων- αρχαιολογία- προσώπων αισθημάτων γεγονότων που μας ανήκουν χωρίς να είναι αποκλειστικά δικά μας βιώματα. Ακόμη και το πρόσωπο μας φέρει στοιχεία από τα πρόσωπα των προγόνων κυριαρχώντας όμως με τη δική του ιδιοπρωσοπία πάνω στις χαμένες τους μορφές. Άς στοχαζόμεθα λοιπόν… Οι καλές προθέσεις δεν έλειψαν ποτέ. Ζητούμενο είναι η ενότητα στην διεκδίκηση και υλοποίηση έργων. Έργα υπέρ  των πολλών  τα οποία χρονίζουν καίτοι δικαιωματικά μας ανήκουν. Ελπίζομε ότι ο κομματισμός στην κακή του μορφή αποτελεί παρελθόν ας μην ισχύει λοιπόν το από τον Εθνικό ύμνο του  Διονυσίου Σολωμού « Η διχόνοια που βαστάει ένα σκήπτρο η δολερή καθενός χαμογελάει έλα πάρετο και σύ. Κεινό το σκήπτρο που σας δείχνει εχει αλήθεια ωραία θωριά μην το πιάστε, γιατί ρίχνει εισέ δάκρυα θλιβερά» ζητούμενο η ενότητα και η συνεργασία.
Έχουν ξεθωριάσει στις μέρες μας τα σκήπτρα των αρχόντων.
  Γ. Πευκιανάκης 2023: Καλή χρονιά.