ΕΚΕΙΝΟΙ ΠΟΥ ΦΕΥΓΟΥΝ /ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΑΣΤΡΙΝΑΚΗΣ

O Μανώλης Καστρινάκης –-ως και όλοι μας- μη έχοντας, το αποκλειστικό προνόμιο της ζωής «χρησάμενος τω χρήσαντι χρόνω απέδωκε πάλιν» σύμφωνα με το Αλεξανδρινό επιτάφιο επίγραμμα, που σημαίνει: «Επέστρεψε το πρόσκαιρο δάνειο της ζωής», απερχόμενος του κόσμου τούτου. Γιατί δάνειο είναι η ζωή όλων μας από τον πανδαμάτορα Χρόνο.
  Ο Μανώλης Καστρινάκης Κισαμίτης, γιός του Αντώνη Καστρινάκη- οδοντιάτρου μοναδικού τα χρόνια εκείνα στην Κίσαμο, το παλιό Καστέλλι και της Σοφίας Κοντοπυράκη. Άριστος μαθητής στα δύσκολα χρόνια της δεκαετίας 1950, έζησε την νεανική του ζωή στη μικρή μας πόλη με όνειρα και φιλοδοξίες. Είχε ενεργό κοινωνική παρουσία σε ένα Καστέλλι, που στόχευε τότε σε ελπιδοφόρο μέλλον, με πνεύμα αξιών παιδείας, εκκλησιαστικής ζωής και πίστεως. Θεμελίωσε έτσι  μια ηθική με στάσεις ζωής που ακόμη κρατούν και συνεχίζονται σε παιδιά και εγγόνια.
Ο Μανώλης και η αδελφή του Ιωάννα σπούδασαν γιατροί- παιδίατρος ο Μανώλης  και οδοντίατρος η Ιωάννα.
Αρχές της δεκαετίας του - 70 εργάζονται ως γιατροί στο Καστέλλι συνεχίζοντας την οικογενειακή παράδοση επιστημονικής προσφοράς.
Η γνωριμία του Μανώλη με την Αγγελική Κονταξοπούλου, επίσης γιατρό που υπηρετούσε στο Καστέλλι, θα τους οδηγήσει σε γάμου κοινωνία.
Η Αγγελική – Κική- άξια όχι μόνο ως γιατρός -μικροβιολόγος- αλλά με δεξιότητες και ιδιαίτερες ικανότητες αναδείχνεται η Σύζυγος και μητέρα τριών παιδιών.
Η σύζυγός μου σχετίζεται οικογενειακά και με εκ γονέων μυστήριο βάπτισης και εγώ – ως νέος καθηγητής-….γρήγορα θα σχετισθούμε στενά όταν μάλιστα ο σύζυγος της Ιωάννας, είναι ο συνάδελφος και διαπρεπής θεολόγος Νίκος Μαρκαντώνης.
Η σχέση αυτή  ενισχύεται στην συνέχιση της εκ παραδόσεως συντεκνίας και εγώ γίνομαι ανάδοχος της Ρόσμαρι, μιας εκ των τριών κορών του Μανώλη και της Κικής. Οι σύντεκνοι μετακομίζουν ως γιατροί στα Χανιά για ένα διάστημα και μετά καιρό στην Αθήνα. Μεγάλωσαν και αργότερα σπούδασαν τις κόρες τους -Σοφία , Ροσμαρί και Αντωνέλα. Η Σοφία με σπουδές Οικονομίας, η Ρόσμαρι να συνεχίζει την Ιατρική πορεία και  η Αντωνέλα, Φιλόλογος καθηγήτρια, που μάλιστα ως διδάσκουσα επέστρεψε για κάποιο διάστημα ως στην Κίσαμο.
Με το καιρό και την απομάκρυνση σχετίζονται λιγότερο οι άνθρωποι, όχι όμως, οι σκέψεις τους  και η ψυχή τους. Οι αναμνήσεις σχέσεων παραμένουν ζωντανές. Βέβαιον είναι  ότι ο Μανώλης και της Κική και ως επιστήμων και ως οικογενειάρχης έζησε ήρεμο, χρηστό και κατά Χριστόν βίο. Δεν έπαψε παντοιοτρόπως  να βοηθά τους ανθρώπους και να ανακουφίζει  από την αγωνία τις νεαρές μανούλες όταν κατέφευγαν σε αυτόν με τα άρρωστα παιδάκια τους και όπως ο πατήρ Εμμανουήλ Μπαργωτάκης επεσήμανε στον επικήδειο λόγο του, να συνδράμει γενναία την τοπική μας εκκλησία και ενορία του, τον Αγ. Σπυρίδωνα.
Με την φυγή του αγαπημένου μένομε θλιβόμενοι, όχι όμως στενοχωρούμενοι, γιατί ο Ουρανός των ψυχών, δεν είναι στενός χώρος, είναι η άπειρος αγάπη, ο τόπος του Θεού και ο Θεός δεν είναι θεός νεκρών αλλά ζώντων. Αυτοί που έφυγαν ζουν στην μνήμη και την σκέψη μας, συνεχίζουν και ενεργούν προστατευτικά για τους αγαπημένους των «ότι Δίκαιοι εις τον αιώνα ζώσι»
Κίσαμος 18 Νοεμβρίου 2025
Γιώργος και Ευτυχία Πευκιανάκη

ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Γράφει ο Γ. Πευκιανάκης*  
Ένα σύνθημα και μια προτροπή που ακούγεται τα τελευταία χρόνια είναι «επιστροφή στην παράδοση». Αυτό φανερώνει έναν προβληματισμό κάθε σκεπτόμενου ανθρώπου σχετικά με ποιο τρόπο η παράδοση θα συμβάλλει στην προκοπή μας ως άτομα και ως κοινωνία.
Η λέξη παράδοση είναι παράγωγο ουσιαστικό του ρήματος «παραδίδωμι» που σημαίνει δίνω στα χέρια κάποιου, εμπιστεύομαι κάτι σε κάποιον. Είναι δηλαδή η παράδοση μια διαδικασία, μια μεταβίβαση – συνήθως προφορική – με την οποία μεταφέρονται από τη μια γενιά στην άλλη ήθη, έθιμα, γνώσεις ή δοξασίες και έτσι διαιωνίζονται. Οι πολιτιστικές αξίες του παρελθόντος, που έδωσαν το ιδιαίτερο χρώμα, που διαμόρφωσαν τα διακριτικά στοιχεία του ελληνικού λαού αποτελούν την ελληνική παράδοση. Οι αξίες αυτές εξακολουθούν και σήμερα να αρδεύουν τον πολιτιστικό μας χώρο και να προσθέτουν στο παρόν στοιχεία από τις εθνικές μας ρίζες.
Όμως παράδοση δε σημαίνει οπισθοδρόμηση, ούτε αποσυνδέεται από την πρόοδο, αλλά εξελίσσεται, βιώνοντας τις τρεις διαστάσεις του χρόνου ( παρελθόν – παρόν – μέλλον ) και συνδέεται με την έννοια της συνέχειας των στοιχείων εκείνων που έχουν τη δυνατότητα να επιζήσουν..
Η ελληνική παράδοση είναι τα λαϊκά δημιουργήματα που τα ονομάζουμε λαϊκό πολιτισμό, όπως τα ήθη και έθιμα, δημοτικά τραγούδια, παραμύθια, παραδόσεις, διάφορα κτίσματα, η γλώσσα, το ντύσιμο, οι θρησκευτικές παραδόσεις, αλλά κι ό,τι επιβίωσε από παλιότερες εποχές και συνθέτει το νεοελληνικό ήθος και ύφος ζωής, τον τρόπο που αντιμετωπίζει τη ζωή και τον κόσμο ο νεοέλληνας, όπως η περηφάνεια, η αγωνιστικότητα, η αγάπη για την ελευθερία κ.τ.λ.. 
Ποια η παράδοση στην Κρήτη τις τελευταίες δεκαετίες ; και ιδιαίτερα στη Δυτική.  Πώς κτίσθηκε  μια αντίληψη όλως άσχετη με τον πολιτισμό και την ιστορία  μας.; Τί είναι αυτό το φαινόμενο με τους μαυροπουκαμισάδες σαν μόδα ; Οι παρέες με τις λεγόμενες κούπες . Οι  εμφανίσεις όλως ξένες προς την ομορφιά  και την τέχνη…τραγούδια κάποιων που εξυμνούν την οπλοκατοχή, στίχοι για αντίσταση στον καθωσπρεπισμό και την εξουσία.  Έτσι μέσα σ’ αυτούς τους στίχους και τα τραγούδια  δεν διακρίνεις πια όχι την περηφάνεια της ρίζας αλλά το εύκολο μπράβο της επίδειξης ,την ματαιοδοξία του κατ’ αρχάς κενού και κατ’ επέκταση του επικίνδυνου εγωϊσμού. Επιβλήθηκε ταυτόχρονα – από μια ασήμαντη μειοψηφία- μια σιωπηρή ανοχή και ανομολόγητος φόβος « με τσι κουζουλούς μη τα βάζεις»
Ταυτίστηκε η λεβεντιά με το όπλο και ξεχάστηκε ο περήφανος λόγος που καμαρώνει ο γνήσιος Κρητικός. Λεβεντιά δεν είναι η  απειλή είναι η αξιοπρέπεια, δεν είναι ο φόβος είναι το φως και αυτό το φως της αγάπης και της σοφίας έρχεται πριν από τον Βιτσέντζο Κορνάρο, με μαντινάδες, γεννά τα ριζίτικα, φθάνει στον Βενιζέλο τον Καζαντζάκη τον Θεοδωράκη και ακόμη στον Ειρηναίο.
Μεμονωμένα περιστατικά ολοφάνερης βαρβαρότητας και χυδαιότητας δεν συμβαίνουν μόνο στην Κρήτη-Δυστυχώς το ότι η Κρήτη ξεχωρίζει προβάλλεται  και περισσότερο- Είναι η κορυφή ενός παγόβουνου που απειλεί την συνοχή της κοινωνίας. Όταν η αστυνομία- ευνουχημένη από την πολιτεία- έχει ενημερωθεί και δεν λαμβάνει μέτρα για να αποτρέψει σκηνές τρόμου, όταν πολιτικοί παράγοντες, κάθε βαθμίδας, σιωπούν ή καλύπτουν παραβατικές συμπεριφορές για ψηφοθηρικούς λόγους, όταν η κοινωνία παρακολουθεί βουβή, τότε η ανοχή μετατρέπεται σε συνενοχή.
Η Κρήτη έχει γύρω στα χίλια χωριά –  για πόσα χωριά – περιοχές γίνεται  περισσότερο λόγος; γιατί στην Ανατολική Κρήτη έχομε μια άλλη κουλτούρα; αν και ακόμη και εκεί έχει εισδύσει ο φόβος από την ασυδοσία και την παραβατική συμπεριφορά κάποιων επιλεκτικά ή με ανοχή προστατευομένων.
Στη Κίσσαμο πολλοί διερωτώνται πόσο μοιάζει η σημερινή κοινωνία με εκείνη  του 1960 -90 και πόσο αρνητικά επιδρά ένας νεοπλουτισμός  με άλλαγή συμπεριφοράς;
Η οπλοκατοχή που γενικεύθηκε από παράνομο εμπόριο στις μέρες μας σε αρκετές περιοχές  στην Κρήτη, δεν είναι ένα ζήτημα ασφάλειας. Είναι ένα βαθιά ριζωμένο κοινωνικό πρόβλημα που συνδέεται με την αντίληψη της κακώς νοούμενης «τιμής» και «ανδρείας». Γιατί, όταν η τιμή μετατρέπεται σε αφορμή για φόνο, όταν η ανδρεία γίνεται άλλοθι για βία, τότε μιλάμε για μια κοινωνική παθογένεια που πρέπει να αντιμετωπιστεί με θάρρος και αποφασιστικότητα. Οι βεντέτες δεν είναι ρομαντικές ιστορίες. Είναι κύκλοι αίματος που διαιωνίζονται από γενιά σε γενιά, αφήνοντας πίσω τους νεκρούς, φόβο και διχασμό. Και όσο το κράτος αδρανεί, όσο η κοινωνία σιωπά, τόσο το πρόβλημα γιγαντώνεται. 
Πέρα του ξεκαθαρίσματος λογαριασμών, τον φόνο εκ προμελέτης που γενικά έχει γενικευθεί και περισσότερο από την Κρήτη και στην άλλη Ελλάδα, εμείς εξακολουθούμε να  σκοτωνόμαστε μεταξύ μας από άσκοπους πυροβολισμούς και να μετατρέπομε γάμους και πανηγύρια την επομένη σε κηδείες; 
Οι παλαιότεροι οι μέχρι το 1980 χρήστες των όπλων , ως προεχόμενοι από την πείρα του πολέμου και σεβασμό διέθεταν και εμπειρία για λελογισμένοι χρήση . οι επόμενοι άκαπνοι και άπειροι έγιναν επικίνδυνοι ψευτοεπιδειξίες.
Τώρα συνειρμικά  υπενθυμίζομε: Στις 27 Νοεμβρίου 1990, στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (Τμήμα Φυσικής) στο Ηράκλειο, ένας μεταπτυχιακός φοιτητής πυροβόλησε και σκότωσε δύο καθηγητές - τον Βασίλης Ξανθόπουλο (ηλικίας ~39) και τον Στέφανο Πνευματικό (ηλικίας ~33. Χρόνια μετά – ως αναφέρεται στις ειδήσεις-, τον Νοέμβριο του 2004 ο τότε υπουργός Δημόσιας Τάξης Γ. Βουλγαράκης ανέλαβε πρωτοβουλία για την αντιμετώπιση της παράνομης οπλοφορίας στην Κρήτη και κάλεσε επιφανείς Κρητικούς να αναλάβουν ρόλο σε κίνημα πολιτών.  Στις 21/7/2005 οργανώθηκε εκδήλωση στα Ανώγεια όπου υπεγράφη «Διακήρυξη κατά της οπλοκατοχής και της οπλοχρησίας» με πρωτοβουλία της Επιτροπής υπό τον Μ. Θεοδωράκη. Γιώργος Βουλγαράκης — τότε Υπουργός Δημόσιας Τάξης (πρωτοβουλία του υπουργείου) Άλλα ονόματα της πνευματικής/πολιτιστικής ζωής που αναφέρονται στις λίστες/συναντήσεις: Γ. Γραμματικάκης, Ι. Καρυστιάνη, Ν. Κούνδουρος (και άλλα τοπικά/πανελλήνια πρόσωπα — οι πλήρεις καταλόγοι εμφανίζονται σε ανακοινώσεις του Υπουργείου). 
Κύριες ενέργειες της Επιτροπής θα ήταν
Διοργάνωση δημόσιων συναντήσεων και περιοδειών σε πόλεις/χωριά της Κρήτης για ευαισθητοποίηση.
Προσπάθεια σύνδεσης των τοπικών εθίμων με σεβασμό αλλά και με περιορισμούς ώστε να μειωθούν οι άσκοποι πυροβολισμοί και τα περιστατικά βίας.
Η θεσμική συνέχεια: Σύμφωνα με δημοσιογραφικές αναλύσεις και μαρτυρίες συμμετεχόντων (πολλοί από τους οποίους μετά αναγνώρισαν ότι η πρωτοβουλία ήταν «δονκιχωτική») καταγράφουν ότι λείψανε συγκεκριμένα, διαρκή μέτρα από την πλευρά του κράτους που να υλοποιούν τα αιτήματα της επιτροπής.
Δεκαετίες μετά όλα δείχνουν το χειρότερο. Η ανοχή και η σιωπή είναι συνενοχή. Η κοινωνία πρέπει να μιλήσει. Το κράτος πρέπει να δράσει. Και οι πολίτες να απαιτήσουν: Όχι άλλες ψευτομαγκιές, που οδηγούν σε έγκλημα. Πίσω από κάθε έγκλημα υπάρχει ένα πλέγμα συνενοχής: πολιτευτές κάθε βαθμίδας που χαϊδεύουν αυτιά για ψήφους, νταήδες που χτίζουν στρατούς υποστηρικτών, μια κοινωνία που σιωπά κι ένα κράτος που κλείνει τα μάτια γιατί το βολεύει. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ - άλλη κορφή του παγόβουνου- νέα Ευρωπαϊκή ξεφτίλα- είναι ένα αλλά όχι μόνο διαχρονικό μέσον παράνομου πλουτισμού «έξυπνων» σαλτιμπάγκων Είναι στρατευμένοι λεχρίτες, που όμως είναι αναγκαίοι για πλειοψηφία αιρετών κάθε εξουσίας.
Ευτυχώς κάθε φορά οι αρμόδιοι σπεύδουν «επί τόπου» και 
τα μέτρα ήδη έχουν ανακοινωθεί: Ενίσχυση της ΕΛ.ΑΣ. με  ειδικούς φρουρούς  και περισσότερες περιπολίες, επιχειρήσεις για κατασχέσεις όπλων και έλεγχοι σε κοινωνικές εκδηλώσεις, πρόθεση αυστηροποίησης ποινών για άσκοπους πυροβολισμούς, συνεργασία με τοπικούς φορείς για ενημέρωση και πρόληψη, μπορεί να ακούγονται σωστά, όμως, η πραγματικότητα δείχνει ότι τα μέτρα είναι πυροσβεστικά και όχι συστηματικά. Οι εξαγγελίες του  Υπουργού καλούνται να εφαρμοσθούν από αστυνομικούς που υπηρετούν στον τόπο τους και όπου διαπλέκονται με πολιτικούς, σόγια , κουμπαριές και κάθε κερδοφόρα δραστηριότητα
Εν πάση περιπτώσει υπενθυμίζομε  πάντα, Όταν μεταξύ παράδοσης και δημιουργίας, συντηρητικότητας και προοδευτικότητας βρεθεί ισορροπία, τότε επέρχεται σταθερότητα, γιατί τότε το παρελθόν επιδρά δημιουργικά στο παρόν. Και η ισορροπία επιτυγχάνεται, όχι με αντιγραφή των παλιών τρόπων, αλλά με δραστηριοποίηση των στοιχείων εκείνων που βοηθούν στην αντιμετώπιση των νέων μορφών της ζωής. Ο νεοέλληνας και όχι μόνο ο κρητικός έχει χρέος να αποκαταστήσει την επαφή του με τις πηγές της νεοελληνικής πνευματικότητας και τις ηθικές αξίες της νέας ελληνικής ζωής.
Το να καλλιεργήσουμε την εθνική μας προσωπικότητα δε σημαίνει όμως ότι θα αρνηθούμε ή θα περιφρονήσουμε τις προσωπικότητες άλλων εθνών. Όλα τα έθνη έχουν κάτι να προσφέρουν στον πολιτισμό. Αλλά και κανένα δεν μπορεί να υπάρξει κλεισμένο στον εαυτό του- εκατομμύρια παραθεριστών και  διαμενόντων- Η αλληλεξάρτηση των λαών εντείνεται κι έτσι αυξάνεται η ανάγκη ειρηνικής συμβίωσης και συνεργασίας τους. Εξάλλου η εθνική μας παράδοση με τα δυο μεγάλα ρεύματά της, τον ανθρωπισμό και το χριστιανισμό, μας κατευθύνει στο ιδανικό της πανανθρώπινης αδελφοσύνης.

Φιλόλογος π. Λυκειάρχης.

ΟΚΤΩΒΡΗΣ 1940 - 2025: ΠΕΝΤΕ ΓΕΝΙΕΣ

 Γράφει ο Γ. Πευκιανάκης 

Στις εθνικές εορτές, συνήθως μιλάμε για ηρωισμό και σημαντικά κατορθώματα, η φρίκη δεν κουβεντιάζεται κι ας είναι και από τους γύρω πολέμους ζωντανή.

   Οι ανώνυμοι ήρωες του πολέμου έφευγαν μ’ ανοικτές πληγές οι περισσότεροι πριν πάνε σε κάποιο νοσοκομείο. Οι ήρωες δεν γεννιούνται ,γίνονται από την ανάγκη και προχωρούν πολλές φορές στα σκοτεινά  όπου ερίζει η διαταγή, το καθήκον.

  ‘Έσβησε πιά  η γενιά εκείνη των μεγάλων αγώνων, πώς επιβιώνουν στην σκέψη μας και τη συλλογική μνήμη;

Ποια ήταν η Κρήτη πριν πέντε γενεές;. 

  Ο τελευταίος ξεσηκωμός και η μεγάλη σφαγή στο Ηράκλειο της 25ης Αυγούστου 1898 και η γενίκευση σε όλη την Κρήτη, οδήγησε και με την επέμβαση των Δυνάμεων στην αρχή της ανεξαρτησίας, την αυτόνομη Κρητική πολιτεία.

Ήταν νέος ο παππούς τότε ,διηγούταν πώς συμμετείχε κι αυτός  κατά των Τούρκων. Ποιών Τούρκων; Στα χωριά μας, τα ημιορεινά της Σητείας, λιγοστές ήταν οι τουρκικές οικογένειες, πλην το χωριό μου - Ρουκάκα- Χρυσοπηγή – μικρό λεκανοπέδιο είχε πλειοψηφία τους τούρκους . Με την ενθάρρυνση από την εξέλιξη των γεγονότων – επέμβαση των Δυνάμεων- ήλθαν αι από τα άλλα χωριά  εναντίον των τούρκων. Όσο και να συζούσαν ,αντίθεση και μίσος υπήρχε μεταξύ χριστιανών και μουσουλμάνων. Τα πράγματα θα είχαν  σκληρότερη κατάληξη αλλά με την επέμβαση του μητροπολίτη της Ιεραπέτρας Αμβρόσιου, αποφεύχθηκαν, όσα δεν έπρεπε να συμβούν -σφαγή μίσους- και μάλιστα σε πληθυσμό με γυναικόπαιδα. Θα μου πείτε  αδιάκριτη σφαγή  προηγήθηκε στο Ηράκλειο , απερίγραπτα   φοβερά, όπως διαβάζομε στο βιβλίο «καπετάν Μιχάλη» του Ν. Καζαντζάκη.

  Κι όμως συνέζησαν και ειρηνικά και επί μακρόν Χριστιανοί και μουσουλμάνοι  εξαίρεση οι τουρκοκρητικοί που  με την ευκαιρία της τελευταίας εξέγερσης, πρώτοι αυτοί μαζί με τους την τουρκική διοίκηση διώχτηκαν από το νησί μας.

Φαμέγιος -υπηρέτης – σε τούρκικο σπίτι ήταν χρόνια ο παππούς, μ' εκείνες τις οικονομίες αγόρασε χέρσο βοσκότοπο και με σκληρή εργασία έγινε με κάποια «περιουσία» γεωργός και έφτιαξε οικογένειά, επτά θυγατέρες και ένα γιό τον πατέρα μου

  Αυτά τα χρόνια της κρητικής πολιτείας  και μετά την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα 1913, χριστιανοί και μουσουλμάνοι συζούν. Τώρα όμως έχοντας κτίσει μεγαλοπρεπείς εκκλησίες οι χριστιανοί, κτυπούν τις καμπάνες στις γιορτές  σε πανηγύρια, σε λύπες και χαρές και  νοιώθουν ευτυχείς σε μια αυτάρκεια που με πολύ μόχθο και αλληλεγγύη κατορθώνουν. Δύσκολα χρόνια : Κρήτες εθελοντές στον Μακεδονικό αγώνα 1904-8 . Βαλκανικοί πόλεμοι και 1ος παγκόσμιος 1912-18 και καπάκι η γρίπη που ονομάστηκε  Ισπανική ,όπου  στα χωριά μεγάλος αριθμός ανθρώπων άσχετα από ηλικία απέθαναν.

 Όσοι από το χωριό μου, γύρισαν από τον β΄ Βαλακανικό πόλεμο, ένας δεν γύρισε και ένας ανάπηρος- διηγόνταν ως τα βαθιά γεράματα ανδραγαθίες, φορούσαν κάποια παράσημα και καμάρωναν με υπερηφάνεια την προσφορά τους στην πατρίδα! Εμείς παιδιά ακούγαμε με θαυμασμό, άλλωστε και ως τα μέσα του 1950 άλλη επικοινωνία δε υπήρχε παρά μια εφημερίδα, αν έφθανε κάποτε με τον ταχυδρόμο και ο χάρτης στο καφενείο με την Ελλάδα και τον Βενιζέλο φωτογραφία.

Ο άλλος παππούς- ήταν από άλλο χωριό-  δεν ξέρω που πολέμησε, έλλειπε πέντε τόσα χρόνια, γύρισε λίγο πριν λίγο μετά, τη μικρασιατική καταστροφή. Δεν έλεγε πολλά- τι να πεί, ήμουν πολύ μικρός- ανάθεμα τον πόλεμο έλεγε και τους αίτιους…πιάστηκε έλεγε αιχμάλωτος και τους είχαν καιρό σε συρματοπλέγματα.- Ένας «τούρκος» κρυπτοχριστιανός που δουλεύανε μαζί σε τάγματα εργασίας, τούδωσε ένα χοντρό ψαλίδι, το έκρυψε στο άρβυλό του και κατάφερε να κόψει  το σύρμα και να δραπετεύσει και με μεγάλη περιπέτεια κάποτε επέστρεψε. Ενθυμούμαι , είχε κρεμάσει στο εικονοστάσι το ψαλίδι  της  σωτηρίας του.

 Απέκτησε κι εκείνος 9 παιδιά. Στο χωριό του - Ορεινό - γεωργός, δασοφύλακας και αγροφύλακας, είχε με πολλούς άλλους πατριωτική δράση και  υποστήριξη στις δυνάμεις αντίστασης- Κρητικών και Άγγλων- στα βουνά τη Θριπτής και του Λασιθίου

Αυτή την Κρήτη που με αυτάρκεια στο ψωμί, εξαγωγική στο λάδι τη σταφίδα, το χαρούπι, με τα στημένα εργαστήρια για όλα τα της ενδύσεως και του σπιτιού, αυτοί οι ξωμάχοι αυτοσυντηρήθηκαν την μεγάλη πείνα της κατοχής ,βοήθησαν έκρυψαν περιέθαλψαν Άγγλους και Ιταλούς και υπέστησαν βέβαια την μεγαλύτερη καταστροφή και φρίκη  από την Γερμανική θηριωδία

  Αυτή την Κρήτη όμως  αναπόσπαστο μέρος της Ελλάδος, ένοιωθαν ιερή πατρίδα οι πρόγονοί μας και η φτώχεια, η μιζέρια και  αυτός ο θάνατος δεν τους έσκιαζε. Αυτή την κοινή συνείδηση καταγωγής συνέδεαν με την μακρόχρονη ιστορία και δίδασκαν πατριωτισμό στα σχολεία οι δάσκαλοι. Τα σχολεία με την σύμπραξη των δήμων- δημοτικά- και τα Γυμνάσια σε πόλεις και κωμοπόλεις που κτίζονταν– με συνεισφορά των κατοίκων-θεωρούνταν φάροι φωτισμού και πολιτισμού ως και η εκκλησία των πιστών. Σύσσωμος ήταν ο ξεσηκωμός  κατά της φασιστικής Ιταλίας εκείνο τον Οκτώβριο του 1940.

  Ο πατέρας μου 25 ετών «προστάτης» επτά ανύπαντρων αδελφών, αυτός και οι άλλοι νέοι του χωριού καλούνται στο μέτωπο. Δεν ξέρω αν βοήθησαν και τα μουλάρια που επιστρατεύθηκαν και αυτά, να μεταβούν σε πλησιέστερο αυτοκινητόδρομο που απείχε ,πέντε ώρες δρόμο-

  Η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει τα της 5ης μεραρχίας των Κρητών, τα των μαχών στα χιονισμένα βουνά της Αλβανίας. Μεγάλες ήταν οι απώλειες!

 Η ιστορία είναι καταγεγραμμένη- πόσο γνωστή είναι άλλο θέμα- και  βέβαια δίπλα στη μεγάλη ιστορία  καθένας έχει την δική του την «μικρή»

  Στις εθνικές εορτές περισσεύουν τα ζήτω, ξεχασμένοι πια οι χιλιάδες νεκροί και οι πολλαπλάσιοι ανάπηροι.. 

   Από τους χωριανούς μου δυο σκοτώθηκαν  και πέντε ανάπηροι – ο ένας παραφρόνησε- όταν δίπλα του έπεσε βόμβα, ο ίδιος μυστηριωδώς σώθηκε και είδε δεκάδες κομματιασμένους. Ο πατέρας μου τραυματίας με αχρηστευμένο και ατροφικό το δεξιό χέρι, γύρισε κάποτε μετά από μεγάλη περιπέτεια, από κάπου από την Πελοπόννησο και μέσω Κισάμου έφθασε κάποτε στη  Σητεία- μετά την μάχη της Κρήτης 1941.

Δεν διαμαρτυρήθηκαν, ούτε για την τύχη τους! Έκαναν το καθήκον τους στη πατρίδα. Ένας ο πιο ανάπηρος – με κομμένα πόδια- πολύ αργότερα του έδωσε η πρόνοια ένα αμαξίδιο, μετακόμισε στην πόλη και κυκλοφορούσε στους 2-3 δρόμους με άσφαλτο, έκαναν οικογένεια και έζησαν όπως έζησαν, δοξάζοντες τον Θεό.

   Εμείς η γενιά μου, η μετά τον εμφύλιο 1949, στη ιστορία της Ελλάδας είμαστε η πιο τυχερή γενιά. Ακόμη και τη δεκαετία του -50 που οι μισοί ήταν ξυπόλυτοι, είχαμε λίγα αλλά δεν μας έλειπαν τα αναγκαία. 

  Το δράμα του εμφυλίου δεν έφθασε με την ίδια ένταση στην Κρήτη. Ιστορικά εορτάζομε το 1821 και το 1940 και όμως η ντροπή των Ελλήνων είναι ο εμφύλιος, η μόνη χώρα που αντί να κτίζει τα ερείπια το 1945 συνέχισε τον αδελφοκτόνο πόλεμο, που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο συνεχίστηκε και μετά το 1950.  Και με την μεγάλη τραυματική εμπειρία, του εμφύλιου που δυστυχώς με άλλη μορφή συνεχίστηκε, η χώρα ανορθώθηκε, από τα συντρίμμια άλλαξε βαθμιαία η ζωή και στα χωριά.

  Στη συνείδηση της γενιάς της δικής μας διαφοροποιήθηκε- αμφισβητήθηκε- η αντίληψη περί πατρίδας και όταν κληθήκαμε «τάχατες»  να πολεμήσομε τους Τούρκους, η τραγωδία συμπαρέσυρε και το καθεστώς της δικτατορίας .1974.

  Την  είπαν μεταπολίτευση 1974, τι είχε αλλάξει; Επανήλθαν οι ίδιοι πολιτικοί και συνεχίζουν υπό μορφή διαδοχής 50 χρόνια μετά! Για την διατήρηση και αναπαραγωγή της εξουσίας  καλλιέργησαν στον λαό – εμάς και τα παιδιά μας τον  άκρατο δικαιωματισμό και επέτρεψαν στους ίδιους τον επαίσχυντο πλουτισμό. Η γενιά των παιδιών μας και εμείς , θα έλεγε κάποιος που  συμβάλλαμε στο κτίσιμο της μεταπολεμικής Ελλάδας, με την χρεοκοπία του 2010 κληθήκαμε να ζήσομε σε συνθήκες  που δεν περιμέναμε; Ανεύθυνοι ή συμμέτοχοι όμως στη διαφθορά ενός πολιτικού συστήματος που χειροκροτούσαμε. Δεν είμαστε και οι μόνοι, ζούμε σε ένα άλλο κόσμο και μια Ευρώπη που παραπαίει, μια παγκοσμιοποίηση , όπου η βιομηχανία των όπλων με την ακρίβεια υπολογιστών προοιωνίζει ολοκληρωτική καταστροφή.

  Εκείνο το πρωί της 28ης Οκτωβρίου 1940 ο Ιταλός πρέσβης Γκράτσι επισκέφθηκε 3η πρωϊνή τον πρωθυπουργό Ιωάννη Μεταξά για να ζητήσει «διέλευση» των ιταλικών στρατευμάτων από λιμάνια  και αεροδρόμια για την αντιμετώπιση των Άγγλω. 

Σήμερα τα λιμάνια τα έχουν οι Κινέζοι και Αμερικανοί, τ’ αεροδρόμια οι Γερμανοί, τα τρένα οι Ιταλοί και τους εθνικούς δρόμους εκμεταλλεύονται οι πολυεθνικές (όταν τα είχαμε εμείς δανειζόμαστε για να πληρώνομε τους μισθούς των ρουσφετολογικά διορισμένων και όχι μόνο)

Ευτυχώς ακόμη, όσο και να αμφισβητείται το πολιτικό μας σύστημα – πάντα συνέβαινε- λειτουργούν  στους θεσμούς κάποιες ζωτικές δυνάμεις και  ο πατριωτισμός είναι στο d.n.a μας.

Όσο και αν άλλαξαν τα πράγματα , δάσκαλοι- πνευματικοί άνθρωποι-  και γονείς – σχολείο και οικογένεια – θα είναι πάντα εστία διδασκαλίας αξιών και φιλοπατρίας στα πλαίσια άλλων καιρών και συνθηκών. Η νέα γενιά, τα εγγόνια μας τα καμαρώνομε στις παρελάσεις, τα σχολεία και τα πανεπιστήμια  θα αναλάβουν ευθύνη για μια καλύτερη πατρίδα;

  Παρά την οικονομική δυσπραγία, οι ένοπλες δυνάμεις μας και εξοπλισμό και ηθικό διαθέτουν

Οι  σχεδιαστές των πολέμων εκτός από τους οικονομικούς και γεωστρατηγικούς λόγους  ψάχνουν πάντα και ένα χρήσιμο ηλίθιο όπως ο Ζελένσκι με τους κάθε μορφής εθνικισμούς . Δυστυχώς η Ευρώπη, ποια Ευρώπη; - Άγγλοι, Γάλλοι, Γερμανοί δεν έχουν αποβάλλει το σύνδρομο της αποικιοκρατίας και των εμπόρων των εθνών.

Η ΕΚΑΤΟΝΤΑΕΤΗΡΙΔΑ ΤΟΥ 1ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΙΣΑΜΟΥ

Ο όρος παιδεία με την ευρύτερη έννοια ορίζεται ως η γενικότερη καλλιέργεια του ανθρώπου. Οι Έλληνες με όποια κατάσταση στη μακρά μας ιστορική πορεία, είχαμε την αγωνία, πώς δια της παιδείας παράλληλα με την καλλιέργεια της λογικής, την κατάρτιση από απόψεως γνώσεων, θα διατηρούσαμε όχι μόνο την γλώσσα μας-θεμέλιο της ταυτότητας μας, αλλά και με την κριτική του νου, στον προβληματισμό της ανεξαρτησίας που θα οδηγούσε στο ποθούμενο πάντοτε την ελευθερία.
   Με την συμπλήρωση 100 ετών το Γυμνάσιο Κισάμου (σήμερα 1ο Γυμνάσιο) σε μια ξεχωριστή βραδιά βρεθήκαμε όλοι προσκεκλημένοι σ’ ένα εορταστικό πρόγραμμα μια μεγάλη γιορτή, ένα αφιέρωμα στο παρελθόν, το παρόν, και το μέλλον του σχολείου και της παιδείας γενικότερα. Η έμπειρη και άξια  Δ/ντρια του σχολείου σήμερα, η κ. Αντωνία- Τόνια- Μαζοκοπάκη μας επεφύλαξε γιγαντιαία θα λέγαμε αναφορά ωσάν να έπρεπε να είναι ανάλογη μιας εκατόχρονης πορείας του σχολείου αλλά και της Ελληνικής εκπαιδευτικής πολιτικής.. Πρίν λίγο καιρό, είχε προηγηθεί μια σωστική ιστορική έκδοση του τέως Δ/ντού  Ψαράκη Γεωργίου «Τα ιστορικά στοιχεία του 1ου Γυμνασίου Κισάμου» για την επέτειο των 100 χρόνων του κτηρίου. Το βιβλίο παρουσιάστηκε στα Χανιά και εκκρεμεί η παρουσίασή του στην Κίσαμο.
Στην Κίσσαμο λοιπόν- το Καστέλλι -πρωτεύουσα της επαρχίας - ήδη από το 1903, η εκπαίδευση μετά το Δημοτικό συνεχίζονταν στο λεγόμενο Ελληνικό σχολείο. Μετά την ένωση με την Ελλάδα 1913, για τη δημιουργία Γυμνασίου, η εκκίνηση γίνεται.. .με βασιλικό διάταγμα του 1917. Και γρήγορα η φοίτηση των πρώτων δεκάδων μαθητών αυξάνεται.

    Η ανάγκη ιδρύσεως κτηρίου Γυμνασίου γίνεται επιτακτική για την στέγαση των μαθητών και την πνευματική προκοπή του τόπου. Δεν περίμεναν από το κράτος- Είναι γνωστή 1920-24 -η τότε πολιτική – στρατιωτική κατάσταση, ο διχασμός και η Μικρασιατική τραγωδία.
Ο  τότε Μητροπολίτης Κισσάμου και Σελίνου Άνθιμος Λελεδάκης ορίζεται πρόεδρος της επιτροπής ανεγέρσεως εξαταξίου Γυμνασίου. Είναι τόσος ο ζήλος των κατοίκων και η πρόθυμος συνεισφορά, ώστε σε χρόνο ρεκόρ 1924 ανεγέρθηκε, ένα κτήριο μεγαλοπρεπές, ένα πραγματικό κόσμημα για την πόλη.
  Προσωπικότητές και ονόματα αναφέρθηκαν πολλά, για συντομία ώς ο επί μακρόν επίσκοπος Άνθιμος Λελεδάκης, ο Γυμνασιάρχης Χαρίλαος  Σπυριδάκης και από τα μέσα του περασμένου αιώνα ο π. Επίσκοπος μας Ειρηναίος Γαλανάκης. Η διαρκής συνεισφορά και υποστήριξη  των κατοίκων, σφράγισαν την εκπαιδευτική και πνευματική πορεία του ιδρύματος. Τα πρώτα 30 χρόνια – επι παραδείγματι- 1925-1955  Η μόρφωση ως κορυφαίο αγαθό επιδιώκεται μέσα από οικονομικές δυσκολίες, πολέμους και ξεριζωμούς. Τα δεύτερα τριάντα χρόνια 1955-1985 μια άλλη γενιά, πάλι θα συνδράμει και θα πλαισιώσει το Γυμνάσιο ενώ  προστίθενται οικοτροφεία, τεχνικές σχολές, οικοκυρική σχολή  και άλλα Γυμνάσια- Λύκεια και οικοτροφεία στην Κίσαμο και Σέλινο. Εκεί στα 60 χρόνια της εκατονταετηρίδας -1985-Στην Κίσαμο πρώην Καστέλλι λειτουργούν 2 Γυμνάσια 2 Λύκεια και φωνές (αποδοκιμασίας) ακούσθηκαν όταν στη εξιστόρηση η κ. Μαζοκοπάκη πρόβαλλε τα υπερσύγχρονα Λύκεια του 1985, σήμερα ωραία ερείπια.

  Τα ύστερα χρόνια από το 1985 και εξής, στα πλαίσια των εκσυγχρονιστικών μεταβολών, στην εποχή των ανέσεων και της ευμάρειας, πολλά άλλαξαν και κυρίως έπαψε το σχολείο να είναι αξιακός χώρος, όπου πρυτανεύει η παιδεία και επιδιώκεται η μόρφωση, βέβαια γενικότερα και όχι μόνο στην Κίσαμο. (δεν αναφερόμαστε στην από δεκαετίες, κατάντια των πανεπιστημίων)
Κατά την άκρως ενδιαφέρουσα παρουσίαση, πίνακες και φωτογραφίες βιντεοσυντεύξεις κλπ η κ. Μαζοκοπάκη κράτησε το ενδιαφέρον μας και ανέδειξε κατά την γνώμη μου, ότι αξίζει να υπερηφανευόμαστε και  εξαιτίας αρχέγονης μακράς  παράδοσης και σαν κοινωνία αλλά και σαν σχολεία- αφού πια δάσκαλοι και καθηγητές στην πλειοψηφία τους είναι συνεχιστές  της πρότερης παιδείας, και στο ότι με πολύ κόπο διατηρήσαμε το ήθος της παιδείας σε μια εποχή που τα πάντα είχαν ξευτελισθεί.
Ακόμη ο Ειρηναίος μέχρι το 2005, η πρώτη του έγνοια ήταν το σχολείο. 

Το σχολείο ως η εκκλησία.
 Υπάρχουν τον κόσμο απροσδιόριστες δυνάμεις και εκεί που φαίνεται να επιβραβεύεται, να επικρατεί το κακό στο τέλος έρχεται η και θριαμβεύει το καλό. Τα τελευταία χρόνια φαίνεται μια ανάταξη των πραγμάτων. Ικανοί και με ζήλο εκπαιδευτικοί με πιο σύνθετα προγράμματα, με προσοχή στις ιδιαιτερότητες των μαθητών, ένα περισσότερο ενδιαφέρον από τον Δήμο και την πολιτεία μια τόλμη για  κανονιστική λειτουργία- πειθαρχία- και αξιολόγηση, μας επιτρέπει να αισιοδοξούμε, ότι η νέα εποχή «εκατονταετηρίδα» δεν μπορεί παρά να έχει ιστορική συνέχεια Υστερεί και καθυστερεί η πολιτεία. Χωρίς αναβάθμιση του κύρους του δασκάλου, χωρίς έμφαση στην γενικότερη καλλιέργεια του ανθρώπου, υποβαθμισμένο θα είναι το μορφωτικό αποτέλεσμα. Η κοινωνία πρέπει ν' αναβαθμίσει και στη συνείδησή της την έννοια της παιδείας αλλά  οι εκπαιδευτικοί να ξέρουν, πως κυρίως διδάσκουν με το παράδειγμα των.
Ο πολύς κόσμος που παραβρέθηκε στην περίλαμπρη αυτή εορτή του σχολείου και των γραμμάτων  είχαν κάτι σημαντικό από τη ζωή τους να θυμηθούν – απερίγραπτα τα βιώματα των μαθητικών χρόνων. Υπενθυμίζομε σχολείο είναι σχέση διδασκόντων και διδασκομένων, κοινωνίας και πολιτείας σε μια ευρύτερη κοινωνικοποίηση και συμπόρευση και  ήταν βιωματική η συγκίνηση  σε όλους μας που η τόσο πλούσια η βραδιά προκάλεσε,
Επί τη ευκαιρία είμαστε ευγνώμονες στην ευχαριστιακή σχέση μας που βιώνομε σαν κοινωνία όπου πια η πλειοψηφία υπήρξαν μαθητές μας και μέσω των διαφόρων επαγγελματικών τους δραστηριοτήτων συναντιόμαστε στην αέναη σχέση γηράσκοντες, διδάσκοντες και διδασκόμενοι.
Ευχαριστούμε την Γυμνασιάρχη ως θα προσφωνούσε την κ. Αντωνία- Τόνια- Μαζοκοπάκη- ο αοίδιμος Ειρηναίος, η οποία  ανέδειξε την ζωή του σχολείου διαχρονικά, που ύψωσε την παιδεία ως αξία και προϋπόθεση αρετής που μορφώνει και υψώνει τον άνθρωπο.
 Ιδιαίτερα ευχαριστούμε για την πλούσια μουσική, που απολαυστικά  πλαισίωσε την εορτή, το γνωστό επαγγελματικό συγκρότημα (Χορευτάκη) με εξαιρετικά επιλεγμένο ρεπερτόριο και τραγουδιστές. Έχομε μουσική παράδοση και αξιοζήλευτους ερμηνευτές που καταχειροκροτήθηκαν.
Εμείς – οι εκδρομείς του -60- από τη δεύτερη τριακονταετία ζήσαμε στα πρώτα θρανία την εποχή της πλάκας και του κονδυλιού, την πέννα και το μελάνι… το Bic και τον πολύγραφο. Ύστερα την ηλεκτρική επανάσταση με πρωτόγονες κινηματογραφικές μηχανές, την ηλεκτρονική, με προτζέκτορες, FAX, τα videoκαι τα c. d, τoύς υπολογιστές με τους εκτυπωτές, αλλά ο πίνακας, μαυροπίνακας και η κιμωλία!
Τώρα εδώ και 10-15 χρόνια μιλάνε για ψηφιοποίηση- τηλεδιδακαλία και τηλεφροντιστήρια και διαδραστικούς πίνακες  και τέλος μας πρόλαβε η τεχνητή νοημοσύνη…. Τι σχόλια να κάνομε; Το παρόν 2000 κ.ε είναι ο κόσμος του μέλλοντος
Προσεχώς όχι από τη θέση του δασκάλου, αλλά ως μαθητής 2ης γενιάς της εκατονταετηρίδας- πρέπει να περιγράψω πως βίωσα και εγώ, λίγο έτσι λίγο διαφορετικά πολλά από τον φετινό εορτασμό. 

Μακάρι σε καλύτερες συνθήκες μάθησης και σ’ ένα ευτυχέστερο κόσμο!
Γ. Πευκιανάκης Κίσαμος Ιούνιος 2025

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΙΣΑΜΟΥ 1979.

Γράφει ο Γιώργος Πευκιανάκης
 Σε μία συνάντηση -reunion-  50 παλαιών μαθητών, μετά από 45 και πλέον χρόνια η ατμόσφαιρα ήταν και συγκινητική και χαρούμενη. Πολλοί μαθητές, συνταξιούχοι ήδη κυρίες και κύριοι όλων των επαγγελματικών τάξεων, εξέφρασαν και ευχαριστίες και θυμήθηκαν όμορφες στιγμές.

Μετά από τόσα χρόνια-1979- κάποιοι καθηγητές και μαθητές ξανασυναντήθηκαν, κουβαλώντας στις καρδιές και στα πρόσωπά τους το αποτύπωμα μιας κοινής πορείας που άφησε ανεξίτηλες αναμνήσεις. Η ατμόσφαιρα ήταν πλημμυρισμένη από χαμόγελα, ζεστές αγκαλιές, λόγια ευγνωμοσύνης και στιγμές αναπόλησης.
Η σχέση δασκάλου μαθητή  πολλές φορές σηματοδοτεί αμφίδρομη πορεία ζωής  και οι δάσκαλοι χαίρονται για την πορεία των νέων που συνυπήρξαν στη σχολική περίοδο αλλά και οι μαθητές κουβαλούν δια βίου αξίες της ζωής όπως  βιώνονται στη σχολική κοινότητα και συνεχίζονται.
Πολλοί από τους παλιούς μαθητές, σήμερα συνταξιούχοι ή επιτυχημένοι επαγγελματίες, εξέφρασαν την ευγνωμοσύνη τους στους δασκάλους που σημάδεψαν τα νεανικά τους χρόνια. Οι ιστορίες του παρελθόντος ζωντάνεψαν ξανά μέσα από γέλια και πολύ συγκίνηση.

 Τα χρόνια πέρασαν σαν ένα φύσημα του ανέμου, κι όμως η μνήμη στάθηκε αγέρωχη.. Μάτια που χαμογέλασαν, λόγια που έσμιξαν το τότε με το τώρα, συγκινήσεις που ξεδιπλώθηκαν σαν παλιά γράμματα από το βάθος μιας μνήμης ζωντανής.
Επαγγελματικές πορείες, προσωπικές ιστορίες, χαρές και λύπες, όλα συναντήθηκαν σε ένα κοινό νήμα: τη βαθιά ευγνωμοσύνη για εκείνα τα νεανικά χρόνια που έθεσαν τα θεμέλια ζωής.
Μια συνάντηση όχι μόνο για να θυμηθούν, αλλά για να τιμήσουν το πέρασμα, τη γνώση και το ανεκτίμητο δώρο της συντροφικότητας.

Η μουσική επένδυση της βραδιάς  από τους αριστοτέχνες του είδους  Νίκο Μαργαρίτη και Γιάννη Χορευτάκη πλαισίωσαν την εκδήλωση ,όπου δεν έλλειψε ο χορός και το κέφι.. Να ευχαριστήσομε και να συγχαρούμε όλους  και ιδιαίτερα τον π. Αστυνομικό Δ/ντή κ, Γιανναράκη Νίκο μάλλον συντονιστή της συνάντησης. Επίσης ο κ. Λαμαζάκης Γιάννης ξεχωριστός επιχειρηματίας στη εστίαση και συμμαθητής των αποφοίτων του Γυμνασίου Κισάμου, προσέφερε ότι καλύτερο στον όμορφο χώρο του καταστήματός του

'Ολοι υπογράμμισαν:

Τα χρόνια πέρασαν, όμως το νήμα που μας ενώνει έμεινε ζωντανό και ισχυρό. Σήμερα ξαναθυμηθήκαμε στιγμές που διαμόρφωσαν τη ζωή μας, πρόσωπα που άφησαν ανεξίτηλο αποτύπωμα και αξίες που κουβαλήσαμε μαζί μας σε κάθε μας βήμα.

Ήταν- μας είπαν- ένα  μεγάλο «ευχαριστώ» στους δασκάλους μας που στάθηκαν συνοδοιπόροι και καθοδηγητές στις νεανικές μας αναζητήσεις. Και ένα θερμό «ευχαριστώ» σε όλους εσάς, τους παλιούς συμμαθητές, που αποδείξατε πως οι αληθινές σχέσεις αντέχουν στον χρόνο.

Ανανεώνουμε το ραντεβού μας, με την ευχή να κρατήσουμε ζωντανή αυτή τη μοναδική σύνδεση, με την ίδια ζεστασιά και αγάπη που μοιραστήκαμε απόψε.

Και να υπενθυμίσομε : Μαθητές και καθηγητές της δεκαετίας του 1970, υπηρέτησαν στην πρώτη πεντηκονταετία του τότε ενιαίου Γυμνασίου Κισάμου και στις 28 Μαϊου 2025 -6.30 μ.μ.- εορτάζονται τα 100 χρόνια ιστορίας, παιδείας και προσφοράς του Σχολείου..

Είμαστε όλοι προσκεκλημένοι σε μια ξεχωριστή βραδιά αφιερωμένη στο παρελθόν το παρόν και το μέλλον, που σημάδεψε γενιές και συνεχίζει να εμπνέει. 

ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΠΡΟΣΔΟΚΟΥΜΕ ΚΑΙ ΕΟΡΤΑΖΟΜΕ.

Γραφεί ο Γιώργος Πευκιανάκης

- Τί ζητάς Αθανασία στο μπαλκόνι μου μπροστά 

δεν μου δίνεις σημασία κι η καρδιά μου πώς βαστά
.. ήρθαν καιροί που σε πιστέψανε βαθιά
Σ ‘αγαπήσανε στον κόσμο βασιλιάδες ποιητές.
Κάθε γενιά δική της θέλει να γενείς 
ομορφονιά που δεν σε κέρδισε κανείς

(…κάποιοι ωραίοι στίχοι  Του Ν. Γκάτσου  σε μουσική Μ. χατζηδάκη)
Αρχαίοι φιλόσοφοι και οι πατέρες της εκκλησίας μας έχουν αφήσει εκατοντάδες αναρίθμητά συγγράμματα περί ψυχής;
Η χριστιανική θεολογία, μέσω των πατέρων της εκκλησίας επηρεάστηκε από την Ελληνική φιλοσοφία. Ενδεικτικά: ο Σωκράτης- Πλάτων ο Αριστοτέλης αλλά και ιστορικοί π.χ. ο Ξενοφών κ.λπ. θεωρούνται πρόδρομοι του Χριστού και σε μοναστηριακούς ναούς αγιογραφούνται κυρίως στον νάρθηκα-πρόναο.
Κατά τον Πλάτωνα η ψυχή είναι αυθύπαρκτη, άυλη και αθάνατη. Έχει θεία καταγωγή και είναι ο φορέας της γνώσης…Για τον Αριστοτέλη, δεν υπάρχει χωρίς το σώμα, αλλά τα ανώτερα μέρη της (νους- διάνοια) έχουν δυνατότητα αθανασίας.
Η αλήθεια του εξ’ αποκαλύψεως του θεανθρώπου Χριστού -στο Χριστιανισμό - ο άνθρωπος, σώμα και πνεύμα είναι δημιούργημα του Θεού και η ψυχή άυλη και αθάνατη. Διατηρεί προσωπική ταυτότητα, καλείται εος σωτηρία με βεβαιότητα αθανασίας.
Κατά τους φιλοσόφους η ψυχή έχει λογικό και άλογο μέρος και η δικαιοσύνη προκύπτει, όταν κυριαρχεί το λογιστικό, ταυτόσημο με την χριστιανική σκέψη, όπου η ηθική ζωή θεμελιώνεται στην αγάπη, και την ελευθερία προς το αγαθό και την αρετή. Κοινή αντίληψη Φιλοσοφίας και Χριστιανισμού να συνδέουν την ψυχή με την ηθική ζωή, την ανάπτυξη των αρετών και την αναζήτηση του αγαθού.
Η ψυχή προσεγγίζει την αλήθεια-μέσω του λόγου, της λογικής και εμπειρίας. Σοφός, σοφία και αλήθεια είναι μόνο ο Θεός- Επιπλέον στην χριστιανική αντίληψη και πίστη- , η ψυχή καλείται στην κοινωνία με τον Θεό μέσω της σχέσεως-θεία κοινωνία- στη σωτηρία και την  προσμονή της Ανάστασης.
‘Όταν μιλούμε για Ελληνοχριστιανικό πολιτισμό μερικοί ενοχλούνται, στη διακηρυγμένη  δογματική πίστη του Χριστιανού. Έλεγε ο αοίδιμος Ειρηναίος «πολύ γνώση οδηγεί τον Θεό, το ίδιο όσο και η πίστη αλλά δεν έχουν συνέχιζε «γνώση» οι άνθρωποι– και η ημιμάθεια είναι χειρότερη από την αμάθεια - και εμείς - ιερείς δάσκαλοι, οι πνευματικοί άνθρωποι- πρέπει να είμαστε παράδειγμα» Με το έργο του, η ορθόδοξη Ακαδημία παραμένει στη ενίσχυση σχέσης διανόησης και εκκλησίας.
Οι Έλληνες πατέρες έδωσαν θεολογική διάσταση στην αρχαία φιλοσοφία, με σεβασμό στο σώμα, με βάση την ενότητα σώματος- ψυχής και την έμφυτη κατεύθυνση στο Θεό.
Συμπερασματικά. Η ψυχή άυλη και αθάνατη προϋπάρχει ή όχι, είναι δημιουργημένη από τον Θεό. Ο δε ολοκληρωμένος άνθρωπος είναι σε ενότητα ψυχής και σώματος, με φυσική φθορά του σώματος αλλά με προσωπική αθανασία.  Μένομε σε όσα ο υπέρτατος νους του ανθρώπου αντιλαμβάνεται και σε όσα ο Θεάνθρωπος αποκάλυψε.
«Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι!» γιατί οι "πτωχοί τῷ πνεύματι" έχουν τη σοφία της ταπείνωσης, όχι την ένδεια της διάνοιας. Και πράγματι, ο Χριστός προσέλαβε μορφή δούλου• έπλυνε τα πόδια των μαθητών Του, δεν ζήτησε θρόνους αλλά Σταυρό.
Η αντίθεση με όσα (δυστυχώς) βλέπουμε συχνά σε εκκλησιαστικά αξιώματα, είναι κραυγαλέα. Όταν οι ποιμένες μετατρέπονται σε άρχοντες και οι θρόνοι σε εξουσιαστικά κέντρα, χάνεται το ήθος του Ευαγγελίου. Όμως η Εκκλησία δεν ταυτίζεται με τα πρόσωπα που τη διοικούν, αλλά παραμένει το Σώμα του Χριστού - ενίοτε σταυρούμενο, αλλά και αναστημένο.
Είμαστε δέσμιοι στον χώρο και τον χρόνο, μην έχομε την απαίτηση να γνωρίζομε το άπειρο Σύμπαν και όσα πέρα από την ασημαντότητα των αισθήσεων μας προσλαμβάνομε. Κατά τον Ειρηναίο «μια είναι η ζωή και προσπάθησε όσο μπορείς - για δικαιοσύνη και αγάπη - αν την χαλάσεις αυτή, τι θέλεις να περιμένεις» και ο Καζαντζάκης θα μας πει «Κάνω το καλό – καθήκον-γιατί έχω ευθύνη σαν άνθρωπος. Υπάρχει στον κόσμο τούτο ένας  μυστικός νόμος, αν δεν υπήρχε ο κόσμος θα 'ταν από χιλιάδες χρόνια χαμένος. Νόμος σκληρός και απαραβίαστος: το κακό πάντα στην αρχή θριαμβεύει αλλά και πάντα στο τέλος νικάται»
Καλή Ανάσταση να έχουμε - προσωπική, εσωτερική, ουσιαστική. Και ας δώσει ο Αναστημένος Χριστός φώτιση και ταπείνωση σε όλους μας, και σ’ εκείνους που φέρουν την ευθύνη της πνευματικής καθοδήγησης.
Θανάτω θάνατον πατήσας.
Γ. Πευκιανάκης Πάσχα 2025

ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Γράφει ο Γιώργος Πευκιανάκης* 
Ακούμε τους πολιτικούς να αγορεύουν από το βάθρο των μεθυστικών απολαύσεων, που τους προσφέρει η εξουσία και να υπόσχονται «συνέπεια», «τιμιότητα», «αξιοκρατία». Και όσοι από μας διατηρούν ακόμη στοιχειώδη κριτική εγρήγορση, διερωτώνται: Με ποιο πρωτογενές κίνητρο θα ασκήσουν αυτές τις αρετές;, ποια αίσθηση ευθύνης θα τους υπαγορεύσει τη συνέπεια, την τιμιότητα, την αξιοκρατία;
Ας σταθούμε στο πάντα επίκαιρο θέμα: 

Πολλά διαβάζουμε και περισσότερα ακούμε για την περίφημη «παραβατικότητα των ανηλίκων».
Οι αναφορές και τα δημοσιεύματα αναφέρουν ότι το εν λόγω φαινόμενο βρίσκεται σέ έξαρση. Τα τροχαία δεν αφορούν μόνο τους νέους, αλλά εκεί χάνεται η ελπίδα σε μια ηλικία που πριν δημιουργήσει τη ζωή οδηγείται στο θάνατο, την αναπηρία και την συμφορά των οικογενειών.

Όλα δείχνουν ότι έτσι ακριβώς έχουν τα πράγματα. Το πρόβλημα, όμως, δεν θεραπεύεται με ρεπορτάζ, διαπιστώσεις και προαναγγελίες συλλήψεων ή αυστηροποίησης της νομοθεσίας. Αλλά με ανεξαίρετη εφαρμογής της!
Η θεραπεία πρέπει να στηριχθεί και σέ ορισμένες απαντήσεις οι οποίες πρέπει να δοθούν σέ καίρια ερωτήματα. Και τα ερωτήματα αυτά συνοψίζονται - όσα και εάν είναι- σέ ένα και μοναδικό: «Ποιες είναι οι αιτίες πού έχουν οδηγήσει τούς ανηλίκους σ᾽ ατονώ τον φαύλο κύκλο της βίας;».
Στο ερώτημα αυτό οφείλουμε να απαντήσουμε εμείς, οι ενήλικες. Εμείς, οι οποίοι έχουμε την ευθύνη για την Εκπαίδευση, την Παιδεία, την αγωγή και την φροντίδα των νέων ανθρώπων. Εμείς, πού δεν φροντίσαμε να δώσουμε «το καλό παράδειγμα» στους νεότερους. 
Από ποια παιδιά ζητάμε «να καλμάρουν, να ηρεμήσουν, να δουν την ζωή με άλλα μάτια»; Από τα παιδιά πού μόλις ανοίξουν την τηλεόραση θα πέσουν πάνω σέ φόνους, σέ εγκλήματα πάσης μορφής, σέ ίντριγκες και μπαμπεσιές;  Αυτά τονίζαμε παλιότερα να αντιμετωπίσομε, πριν η  ανεξέλεγκτη σαρωτική επέλαση του διαδικτύου καταστήσει μάλλον ανεπίστροφα, όσα έστω  προσπαθούσαμε να  μετριάσομε.
Ζητάμε από τούς νέους να μιμηθούν ποιόν; Ποια είναι τα πρότυπα πού προβάλλει όχι μόνο η κοινωνία  αλλά και ο λεγόμενος πνευματικός κόσμος; Ας μην κοροϊδεύουμε τούς εαυτούς μας. Απαιτούμε από τούς νέους «να συμμορφωθούν», όταν είμαστε εμείς εκείνοι πού έχουμε χάσει τον έλεγχο του πηδαλίου.
Απαιτούμε σεβασμό από τούς νέους, όταν εμείς, οι ενήλικες, δεν σεβόμαστε τους θεσμούς, εμείς, οι ενήλικες, «ιππεύουμε τον κάλαμον» μόλις ευρεθούμε έστω και παρά την εξουσίαν, εμείς, οι οποίοι πιέζουμε τον πολιτικό αλλά και τον όποιο «βλαχοσύμβουλο του Δήμου» για προσωπική εξυπηρέτηση- ρουσφέτι - τουρκιστί- .
 Η εκάστοτε τάχα άλλη φωνή της αντιπολίτευσης δεν τολμά  π.χ. να θίξει την διάλυση των σχολείων από τον άκριτο δικαιωματισμό, όπως προήλθε από την μη αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, από την κατάργηση ουσιαστικών εξετάσεων στην προαγωγή των μαθητών. 
Καμμιά αντιπολίτευση δε αναφέρεται στον ευνουχισμό των αστυνομικών, στην ταπεινωτική επέμβαση στο έργο τους  την οποία εξαγοράζουν με την υπηρεσία εντοπιότητας και κάθε μορφής ρουσφετολογικής τακτοποίησης- -ορντινάτσες-στην υπηρεσία των πολιτικών.
Το κοινοβούλιο   διαιρεμένο σε πέντε «δεξιές» και άλλε τόσες «αριστερές» παρατάξεις απολαμβάνει εν μέσω χρεοκοπίας της χώρας και ανέχειας των πολιτών, τόσων προνομίων που δίκαια εξοργίζουν, αλλά όποιος αμφισβητήσει το ανύπαρκτο ουσιαστικό τους έργο θεωρείται λαϊκιστής. 
Ανάλογα προνόμια απολαμβάνουν και τα περιφερειακά στηρίγματα Δήμοι, Περιφέρειες και τα αντίστοιχα συμβούλια, με επίσης οικονομική ανεξέλεγκτη  διαχείριση. Κατά κανόνα οι όποιες ακόμη και οι μικρές χρηματοδοτήσεις κατανέμονται σε πρόσωπα διαπλοκής από τα μέσα ενημέρωσης μέχρι τα δημόσια έργα, αποτέλεσμα την προκλητική αύξηση του πλούτου ορισμένων. Έτσι η αλλιώς και όχι χωρίς συνυπευθυνότητα μας – των πολιτών-, όταν αποδυναμώνονται οι θεσμοί αυξάνει η ακυβερνησία και βιώνομε ψευδεπίγραφη δημοκρατία και επίπλαστη πλειοψηφία.
Το φαινόμενο που ζούμε τώρα στην Ελλάδα είναι ακριβώς αυτό, το οποίο δυστυχώς αναδεικνύει η τραγωδία των Τεμπών. Μια απώλεια εμπιστοσύνης που οδηγεί σε μια αποδυναμωμένη αρχή και σε έναν κλονισμό της νομιμότητας.
Μόνο που καμία δημοκρατία και καμία κοινωνία δεν μπορούν να ζήσουν σε κατάσταση διαρκούς ακυβερνησίας και αναταραχής. Δεν μπορούν να επιβιώσουν σε ένα καθεστώς ψιθύρων και φημών. Το έχομε βιώσει στο πρόσφατο παρελθόν. Είναι χρονοβόρα και εν πολλοίς αναξιόπιστη η απονομή της δικαιοσύνης και περισσότερο το πώς εκτίονται οι ποινές.
- Αυτοί λέγεται δεν φοβούνται ούτε τον Θεό -  Είναι δυνατό να υπάρξει πολιτικός βίος (ευθύνη αρχόντων και πολιτών, άθλημα κοινωνικής συνοχής) δίχως «σέβας θεών»; Ο ρεαλισμός της ιστορίας θα απαντούσε: 

Όχι – μάλλον και η πανανθρώπινη εμπειρία: Η άρθρωση και συγκρότηση του κοινωνικού γεγονότος, γύρω πάντοτε από έναν άξονα του «ιερού», ήταν το κοινό γνώρισμα της συλλογικής συμβίωσης των ανθρώπων πάντοτε – ως τη σύγχρονη εποχή, του πολιτισμού της «εκκοσμίκευσης». Η εκκοσμικευμένη εκκλησία μας, πλην ευτυχώς  φωτεινών μορφών, δεν  πείθει και μάλιστα στο βαθμό που άκριτα συμπορεύεται με τους άρχοντες. 

Προβληματισμός παραμένει πώς οι εξαιρέσεις θα γίνουν κρίσιμη μάζα ώστε να ταράξει τα λιμνάζοντα. Όχι λίγες φορές το απρόοπτο γίνεται καταλύτης στην ιστορική πορεία

ΠΟΙΟΣ ΚΟΣΜΟΣ;

 Γράφει ο Γιώργος Πευκιανάκης*.
Είναι καιρός που κάποιοι φίλοι παλιοί μας μαθητές με ελέγχουν για αραιότερη γραφή μου σε επίκαιρα θέματα.
  Ζούμε τόσο στη χώρα μας όσο και διεθνώς σε ένα αδιέξοδο παραλογισμό, όπου οι όποιες αντιλήψεις περί ηθικής και της άλλης αρετής ούτε ως αξίες παιδείας βιώνονται, ούτε στην  διαδικτυακή πληροφόρηση προβάλλονται και βέβαια στην αποκορύφωση της επιστήμης της τεχνολογίας, αγνοούνται.
Κατά τον Πλάτωνα «πάσα επιστήμη χωριζομένη δικαιοσύνης και της άλλης αρετής πανουργία, ου σοφία φαίνεται». Είναι φανερό πώς ο Σωκράτης αποδέχεται την αξία της επιστήμης, δηλαδή της γνώσης. Χωρίς αυτήν δεν είναι δυνατόν να προκόψει ὁ άνθρωπος. Μόνη όμως ἡ γνώση δεν εξασφαλίζει την προκοπή και την ανέλιξη. Δηλαδή είναι λάθος να θεοποιείται και επομένως να θεωρείται ύψιστη αξία στη ζωή, ο όρος δικαιοσύνη ανευρίσκεται πολύ συχνά στο λεξιλόγιό μας. Το δίκαιο και τη δικαιοσύνη επικαλούμαστε για την αποκατάσταση της ηθικής τάξεως και αυτό ορίζει το πνεύμα των νόμων.
Σήμερα βρίσκουμε ανθρώπους που κατέχουν πλήθος γνώσεων. Και είναι μεν σε όλους γνωστό πως ο όγκος των γνώσεων που κατέχει ο άνθρωπος είναι πλέον τεράστιος. Σε ποιο όμως ποσοστό αυτές οι γνώσεις χρησιμοποιούνται προς όφελος του συνόλου; Σε ποιο ποσοστό γίνονται οδηγός και εργαλείο για αποφυγή της αδικίας και της ανισότητας;
Γενικότερα, είναι εύκολο να διακρίνουμε γύρω μας ανθρώπους που πράγματι, κατά τον Σωκράτη, είναι όχι σοφοί αλλά πανούργοι. Πάντα θα υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι, και επειδή αυτή η συμπεριφορά είναι απόρροια γνωρισμάτων που έχει η φύση μας και επειδή οι υπόλοιποι εμφανιζόμαστε διστακτικοί στον τρόπο αντίδρασης και καταγγελίας των σχετικών φαινομένων. Συνήθως κάνουμε λόγο για «εμπορευματοποίηση των γνώσεων» δεν τολμάμε όμως να θίξουμε τη βαθύτερη αιτία, την μεγιστοποίηση - θεοποίηση- του κέρδους, την έλλειψη συναισθηματικής και πνευματικής καλλιέργειας.
Τα παραδείγματα από το πλήθος των πολιτικών ηγετών αλλά και ακαδημαϊκών και εκκλησιαστικών παραγόντων, δεν αποτελούν αξιακά πρότυπα.
Με την αφορμή της πάνδημης κηδείας του μακαριστού αρχιεπισκόπου Αλβανίας κύρου Αναστασίου και της καθολικής αναγνώρισης του ορθόδοξου και διαχριστιανικού του έργου διερωτάται και θαυμάζει κανείς πώς μια κοινωνία μπορεί με ένα πνευματικά εμπνευσμένο ηγέτη να πετύχει τόσα πολλά. Σε επικαιροποιημένη συνέντευξή του καυτηρίασε την απληστία, το ψέμα και τον εγωκεντρισμό- ιδιαίτερα των πλουσιοτέρων- ως πρωταρχικές αιτίες της κακοδαιμονίας των κοινωνιών και της ανθρώπινης δυστυχίας. 
     Στα καθ’ημας.  

Τι μαρτυρούν οι καθημερινές ειδήσεις: Όπλα ναρκωτικά, κακοποίηση ενηλίκων, ανηλίκων και εγκλήματα, αλκοόλ, τροχαία εκφοβισμός, παρανομία, ασυδοσία ξεπούλημα των πάντων για τον τουρισμό και το χρήμα και σε όλα αυτά να πρωτοστατεί η Κρήτη και δή ο νομός Χανίων! Πώς εξελίσσεται η κοινωνία μας;
     Η  Ευρώπη! Ποια είναι σήμερα η Ευρώπη και πως η νεότερη  Ελλάδα βίωσε την ψευδεπίγραφη ευημερία  με ταυτόχρονη αποδόμηση της παραγωγικότητας της ώστε να καταντήσει οικονομικά υπόδουλη, είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο της γενικότερης παρακμής.
    Τόση μικρόνοια ηγετών δεν είναι κατανοητή, για παράδειγμα στο κεφάλαιο του πολέμου με την Ρωσία, όταν ήταν ορατή ποια θα ήταν η κατάληξη, εκτός αν προσέβλεπαν σε ακόμη χειρότερη εξέλιξη, την παγκόσμια σύρραξη! Εκατομμύρια θύματα στον παραλογισμό των συμφερόντων.
Ο Θουκυδίδης, στο έργο του "Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου", αναφέρεται συχνά στην έννοια της ισχύος και του δικαίου, ιδίως μέσα από τον περίφημο «Διάλογο των Μηλίων». Σε αυτόν τον διάλογο, οι Αθηναίοι συνομιλούν με τους Μηλίους, επιχειρώντας να τους πείσουν να υποταχθούν στην αθηναϊκή ηγεμονία.
Οι Αθηναίοι εκφράζουν ξεκάθαρα την άποψη ότι το δίκαιο καθορίζεται από την ισχύ και όχι από ηθικές αρχές. Η χαρακτηριστική τους φράση είναι:«Οι ισχυροί πράττουν ό,τι τους επιτρέπουν η δύναμή τους, ενώ οι αδύναμοι υποχωρούν και δέχονται ό,τι τους επιβάλλεται.»
Αυτή η φράση αντανακλά μια ρεαλιστική προσέγγιση της διεθνούς πολιτικής, όπου οι ισχυροί επιβάλλουν τη θέλησή τους, ενώ οι αδύναμοι προσπαθούν να προσαρμοστούν. Οι Αθηναίοι παρουσιάζουν το επιχείρημα ότι η ηθική ή το δίκαιο είναι άσχετα στις σχέσεις μεταξύ πόλεων-κρατών, καθώς η δύναμη είναι αυτή που τελικά καθορίζει το αποτέλεσμα.
Ο διάλογος αποκαλύπτει τις διαφορές ανάμεσα στον ρεαλισμό των Αθηναίων και τον ιδεαλισμό των Μηλίων, που υπερασπίζονται την ανεξαρτησία τους, πιστεύοντας στη δικαιοσύνη και τη θεϊκή παρέμβαση. Τελικά, η Μήλος κατακτάται και οι Μήλιοι σφάζονται από τους Αθηναίους, γεγονός που υπογραμμίζει τη σκληρότητα της αθηναϊκής πολιτικής και την επιβεβαίωση του «δικαίου του ισχυρού».
Ο Θουκυδίδης δεν εκφράζει ανοιχτές δικές του κρίσεις για το θέμα, αλλά καταγράφει τα γεγονότα με τρόπο που αφήνει τον αναγνώστη να προβληματιστεί για τις συνέπειες αυτής της θεώρησης της εξουσίας.
Στου κύκλου τα γυρίσματα όμως στο  τέλος του πελοποννησιακού  πολέμου 404π.χ., οι Αθηναίοι υπέστησαν ανάλογες συμφορές  πληρώνοντας  με ήττα και ταπείνωση την  αλαζονεία της δύναμης. Και το τέλος της κλασσικής εποχής.
Το αναπότρεπτο τέλος των γήινων ηγεμονιών και την τραγική κατάληξη αρνούνται να το  προείδουνοι κενόδοξοι άρχοντες το καιρό της υπερφίαλης εξουσίας τους.
 Η  απροσχημάτιστη χρηματοκρατίασ την Αμερική ως υπερδύναμης είναι μια άλλη μορφή φασισμού με τον μανδύα ψευδεπίγραφης Δημοκρατίας. Σε μια εποχή που το περιβάλλον καταστρέφεται, που αυξάνουν οι ανισότητες:- γράφτηκε ότι ο πλούτος μερικών εκατοντάδων ανθρώπων, που ήταν το 2000μ.χ μόλις 500δις φθάνει σήμερα τα 40 τρις, σχεδόν τα μισά του παγκόσμιου ετήσιου εισοδήματος. Είναι να μη χοροπηδούν και να χαίρονται οι κλόουν της πολιτικής; Αλλά αγνοούν: « Ζεύς φθόγγους γλώσσης υπερεχθαίρει» Ο Θεός- Δίας- μισεί τα μεγάλα λόγια- αλαζονεία-.
 Επιβάλλεται σήμερα με την ευχερέστερη επικοινωνία των λαών, η ανάδειξη των μνημείων και του πολιτισμού, των τεχνών και των γραμμάτων η πνευματική εγρήγορση και επιδίωξη διαρκών αγώνων που θα επιδιώκουν την αλληλεγγύη, την δικαιοσύνη και την ειρήνη για την ευημερία της ανθρωπότητας. Η ευθύνη είναι και ατομική. Αφύπνιση συνειδήσεων κατά τον άγιο Κισάμου μακαριστό Ειρηναίο.
Κάπου γράφει ο Καζαντζάκης « στο σχολείο ο αυθάδης μαθητής ρώτησε τον δάσκαλο - Είναι κύριε τόσο παντοδύναμος ο Θεός; - ώστε η δύναμή του να κάνει μια πέτρα τόσο μεγάλη που να μη μπορεί να τη σηκώσει;
- Μήπως όμως εμείς σήμερα υποβιβάζοντας τον πνευματικό πολιτισμό και τις αξίες του, απερίσκεπτα και ανώριμα, τι  επιδιώκομε  να κάνομε με την τεχνητή νοημοσύνη; ένα βράχο μεγάλο που στην προσπάθειά μας να τον σηκώσομε μας πλακώσει και μας θάψει;…
Το Σύμπαν δεν θα συγκινηθεί κι αν χαθεί ο πλανήτης γη!

*Φιλόλογος - Πρώην Λυκειάρχης

ΤΙ ΝΑ ΠΟΥΜΕ!

 Μέσα στη θλίψη της απέραντης μετριότητας, που μας πνίγει από παντού, παρηγοριέμαι ότι κάπου, κάποιοι πεισματάρηδες αγωνίζονται να εξουδετερώσουν τη φθορά.
«Να γιατί γράφω. Γιατί η ποίηση αρχίζει από κει που την τελευταία λέξη δεν την έχει ο θάνατος.
«Όπου και να σας βρίσκει το κακό, αδερφοί,
Όπου και να θολώνει ο νους σας,
μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό
και μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη »
(Οδυσσέας Ελύτης)
Αν ένα παιδί στον κόσμο πεθαίνει από πείνα. 
τότε ο πολιτισμός μας έχει αποτύχει οικτρά.  
«Ν. Καζαντζάκης»
Τρείς γενεές μετά τον Καζαντζάκη και τον μεγάλο πόλεμο, όσα ακολούθησαν, το ξεθωριασμένο Πολυτεχνείο κ.λ.π. η ανθρωπότητα βιώνει ανείπωτη οδύνη από περιφερειακούς ατέρμονες πολέμους και δυστυχώς αυτόν στο κέντρο της Ευρώπης        
     Μια περίοδο που η ανθρωπότητα σκιάζεται από την απειλή μιας γενικευμένης πολεμικής ανάφλεξης, που καταπιεσμένοι λαοί υψώνουν ηρωικά το ανάστημά τους για, ανεξαρτησία και πατρίδα, σε μια ιστορική φάση που τα δημοκρατικά δικαιώματα και οι κοινωνικές ελευθερίες δοκιμάζονται από την επικίνδυνη εξάπλωση  αντιδραστικών ιδεών, η ποίηση και γενικά ο λόγος των ποιητών μπορεί και χρειάζεται να ακουστεί ξανά στα αυτιά, τον νου και την καρδιά των ανθρώπων και να γίνει το «φως που καίει» το φως μιας ηχηρής και ισχυρής απάντησης για την παγκόσμια φιλία και ειρήνη.
   Τι να πούμε τι; Τι να τραγουδήσομε.
 Όταν στους τελευταίους επιζώντες της ναζιστικής θηριωδίας ο ευγενικός σήμερα Γερμανός πρόεδρος με πολύ συμπάθεια θεωρεί το θέμα του μαρτυρίου της Γερμανικής ντροπής «λήξαν» Μούρχεται στο νου… ο ποιητής Μανόλης Αναγνωστάκης 1925-2005. Γιατρός ακτινολόγος στο επάγγελμα, φυσικό ήταν να ακτινογραφήσει και την εποχή του και την ποίηση. Έδωσε το στίγμα της γενιάς του, δίνοντας το «παρών» πρώτα με το πατριωτικό έργο κι έπειτα με το λογοτεχνικό έργο. Έκανε την πράξη λόγο, πηγαίνοντας ανάποδα τη φυσική σειρά που είναι να κάνει τον λόγο πράξη. Κι αυτό γιατί δεν πρόλαβε να πει. Ήταν πολύ νέος τότε και σαν νέος ένιωσε την ανάγκη να πράξει. Και μετά να γράψει. Ένιωσε και έπραξε και έπαθε και έγραψε. Αυτή είναι κλίμακα της ζωής του.
Η μοίρα του ήταν να απογοητευτεί, όπως κάθε ονειροπόλου ή επαναστάτη. Γιατί ο ξεσηκωμός είναι εύκολος και ενθουσιώδης και η σύμπνοια και οι φίλοι. Μετά έρχονται οι πικρές ώρες. Και οι πικρές ώρες που ακολούθησαν την ήττα της γενιάς του τον έκαναν να γράφει απαισιόδοξα και ειρωνικά, να ανατρέπει τα πράγματα. Όπως στο θέατρο. Καδρόνια και σκηνικά ατάκτως ερριμμένα πίσω από τη λαμπερή επιφάνεια. Αυτή την άχαρη εικόνα μας δίνει στο ποίημα: - μουσική και τραγούδι Μ. Θεοδωράκη-
   « Μιλώ για τα τελευταία σαλπίσματα των νικημένων στρατιωτών
Για τα τελευταία κουρέλια από τα γιορτινά μας φορέματα
Για τα παιδιά μας που πουλάν τσιγάρα στους διαβάτες
Μιλώ για τα λουλούδια που μαραθήκανε στους τάφους και τα σαπίζει η βροχή…..
Για τα σπίτια που χάσκουνε δίχως παράθυρα σαν κρανία ξεδοντιασμένα
Για τα κορίτσια που ζητιανεύουνε δείχνοντας στα στήθια τις πληγές τους
Μιλώ για τις ξυπόλυτες μάνες που σέρνονται στα χαλάσματα
Για τις φλεγόμενες πόλεις τα σωριασμένα κουφάρια στους δρόμους
Τους μαστροπούς ποιητές που τρέμουνε τις νύχτες στα κατώφλια
Μιλώ για τις ατέλειωτες νύχτες όταν το φως λιγοστεύει τα ξημερώματα
Για τα φορτωμένα καμιόνια και τους βηματισμούς στις υγρές πλάκες
Για τα προαύλια των φυλακών και για το δάκρυ των μελλοθανάτων.
Μα πιο πολύ μιλώ για τους ψαράδες
Π’ αφήσανε τα δίχτυα τους και πήρανε τα βήματά Του
Κι όταν Αυτός κουράστηκε αυτοί δεν ξαποστάσαν
Κι όταν Αυτός τούς πρόδωσε αυτοί δεν αρνηθήκαν
Κι όταν Αυτός δοξάστηκε αυτοί στρέψαν τα μάτια
Κι οι σύντροφοι τους φτύνανε και τους σταυρώναν
Κι αυτοί, γαλήνιοι, το δρόμο παίρνουνε π’ άκρη δεν έχει
Χωρίς το βλέμμα τους να σκοτεινιάσει ή να λυγίσει
Όρθιοι και μόνοι μες στη φοβερή ερημία του πλήθους.
 Ελπιδοφόρος ο λόγος ενός προοδευτικού ποιητή που αναφέρεται στο δρόμο που χάραξαν τα βήματα του Θεανθρώπου και η αγωνιστική πορεία τόσων ανθρώπων που μάχονται με ελπίδα «χωρίς να λυγίσουν! Όρθιοι έστω και λίγοι μέσα στην ερημία, την αδιαφορία του κόσμου.
 Ίσως κάποτε κατανοήσουν οι άνθρωποι, ότι το μόνο που επιτυγχάνουν οι πόλεμοι είναι να γενούν κι άλλους πολέμους.
  Γ. Πευκιανάκης : Κίσσαμος-  Νοέμβρης 2024 

ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ ΓΙΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΠΟΛΕΜΟΥ ΣΤΗΝ ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ.

Και επειδή  είναι ο καιρός -28 Οκτωβρίου- που κατά τον ποιητή το έθνος έχει συνήθειο να εορτάζει λαμπρά τον μεγάλο και νικηφόρο κατά των Ιταλών πόλεμο του 1940. Ένας πόλεμος όμως που τελείωσε με την Γερμανική εισβολή και  κατοχή 1941 και την μακρά οδύνη τεσσάρων χρόνων ανείπωτης φρίκης.
   Έχουν γραφτεί  εκατοντάδες βιβλία και χιλιάδες σελίδες. Ξεχωριστή είναι η ιστορία της παγκόσμια αναγνωρισμένης για την σπουδαιότητά της «Μάχη της Κρήτης – Μάης 1941» ένας αγώνας που συνεχίστηκε ασταμάτητα ως το 1945. 
Μέσα στην φρικτή απανθρωπιά του Γ΄ Ράιχ και πρίν και μετά τον πόλεμο, οι Κρητικοί  τίμησαν και τους ξένους δολοφόνους  με την ιερότητα που αξίζει στο κάθε νεκρό . Αυτή ήταν η ηθική σεβασμού των νεκρών από τον  νεκρό  του Πάτροκλου στην Ιλιάδα και την Αντιγόνη στον Σοφοκλή.
 Επαναλαμβάνοντας το γνωστό ριζίτικο, που µόνο η κρητική λεβεντιά και η σοφία µπορεί να εκφράσει, αποκαλύπτει κι αυτό το µέγεθος του προβλήµατος: «Γροικάτε είντα παράγγελνε η Κρήτη τω(ν) παιδιώ(ν) τζη. Μετρήσετε τα µνήµατα των εδικώ(ν) και ξένω(ν), σ’ ούλα ν’ ανάψετε κερί, λιβάνι και καντήλι, κι αν έρθου(ν) κι εδικολογιές τω(ν) ξένω(ν) σκοτωµένω(ν), να τσι φιλοξενήσετε…».
Μέσα από τις λίγες γραµµές, το παραπάνω ριζίτικο διδάσκει, ακόµη και σήµερα, ένα διαφορετικό ήθος. Προσδίδει βάλσαµο παρηγοριάς για τις αξίες και τις αρετές που ήταν συνυφασµένες µε τον λαό µας στις λέξεις πρεπιά, ανθρωπιά, φιλότιµο, τιµή, αξιοπρέπεια. Η πολύπαθη Κρήτη δίδει παραγγελιά στα παιδιά της να µετρήσουν τα µνήµατα, δικά και ξένα, να ανάψουν κεριά και να θυµιατίσουν όλα τα µνήµατα χωρίς διάκριση. 
Έχει κατ’ επανάληψη αναφερθεί  και είναι γνωστή η προσφορά της Εκκλησίας-  Ιδιαίτερα δε της Μονής Γωνιάς - δίπλα στην Ακαδημία, να φιλοξενήσει τις οστεοθήκες των νεκρών αυτών, ώσπου να ετοιμασθεί το Νεκροταφείο στο Μάλεµε. Οι Μοναχοί λησµόνησαν τα προσωπικά τους βάσανα στη διάρκεια του πολέµου και τις ζημιές που είχε υποστεί η Μονή τους. ……Μία φιλοξενία, λοιπόν, µία αγκαλιά στα χώµατα της ιερής Κρήτης …
 Την ίδια στιγµή τα µνηµεία στην Κρήτη στέκουν αγέρωχα και µας θυµίζουν κι αυτά ότι στο ίδιο χώµα υπάρχουν µνήµατα µε κρητικόπουλα, αδέλφια, οικογένειες ολόκληρες, µανάδες µε τα παιδιά στην αγκαλιά… Τί σηµαίνουν, όµως, όλα αυτά για τα νέα παιδιά οι τόποι που δεινοπάθησαν περισσότερο κατά την κατοχή (π.χ. Ανώγεια, Αµάρι, Κερίτης, Κοντοµαρί, Κακόπετρος, Μαλάθυρος, Κάντανος, Μονή, Λειβαδάς, Κουστογέρακο, Βιάννος κ.ά.); Υπάρχει µνήµη και πώς ορίζεται; Τι είναι η µνήµη; Πώς έγινε αυτός ο απερίγραπτος ηρωϊσμός, ο ακατανόητος από τον άλλο κόσμο-η Κρήτη ένα νησί!
Στο ερώτηµα από πού πήραν άραγε εντολές και οδηγίες, όλοι αυτοί οι απλοί άνθρωποι της Κρήτης, απαντά µε σθένος ο µακαριστός Κισάµου και Σελίνου κυρός (Ειρηναίος Γαλανάκης): «Κι αν µε ρωτήσει κανείς ποιος πρόσταξε τη Μάχη της Κρήτης, θα απαντούσα: η Παράδοση της Κρήτης. Η Ιστορία της Κρήτης. Όχι εκείνη που είναι γραµµένη στα βιβλία για να διδάσκεται επ’ αµοιβή µισθού και βαθµού στα Σχολεία µας, µα η άλλη που είναι γραµµένη στη Μνήµη, στην ψυχή του Λαού µας και διδάσκεται στις δύσκολες ώρες, µε αυθόρµητες και γενναίες πράξεις. Όταν πέφτανε οι Γερµανοί στην Κρήτη, οι Κρητικοί δεν περίµεναν να πάρουν οδηγίες ούτε από την Κυβέρνηση (δεν υπήρχε), ούτε από τα κόµµατά των. Πήρανε οδηγίες από τη συνείδηση και την ιστορία των, από τη µνήµη και τους προγόνους των. Από τον Καντανολέων, από τον Σήφακα, τον Χατζηµιχάλη, τον Κριάρη και τον Σκαλίδη» 
Στην μετέπειτα εποχή- μετά την ήττα του γερμανικού ολοκληρωτισμού - Ο μακαριστός αοίδιμος Ειρηναίος και ο Αλέξανδρος Παπαδερός συνιδρυτές της Ακαδημίας πολλά οφείλουν στην συνδρομή και συνεργασία, της Γερμανίας εκείνης των επιστημών, της τέχνης των επιστημονικών ερευνών και της μελέτης του Ελληνικού πολιτισμού.
Πρόσφατα είδε το φως της δηµοσιότητας ένα σηµαντικό βιβλίο, µε τον τίτλο «Πρακτικά Γερµανικών ∆ικαστηρίων για Εγκλήµατα Πολέµων στην Κρήτη» (Χανιά 2024, 350 σελ.), της Εταιρείας Ίδρυσης Μουσείου της Μάχης της Κρήτης, της Κατοχής και της Αντίστασης, µε την επιµέλεια του ∆ρ Αλέξανδρου Παπαδερού.
Ο UlrichKaldebach, Γερμανός κληρικός διακεκριμένος θεολόγος και συγγραφέας, σε ειδική τελετή στην ορθόδοξη Ακαδημία- που καιρό τώρα με πρόεδρο τον σεβασμιώτατο Αμφιλόχιο και γενικό Δ/ντή τον Δρ. Κων/νο Ζορμπά συνεχίζει να προσφέρει  την εδώ και 56 χρόνια ανεκτίμητη πνευματική και κοινωνική προσφορά- προσέφερε ένα πολύτιμο δώρο505 σελίδων τα γερμανικά έγγραφα δικαστικού περιεχομένου, που αναφέρονται σε εγκλήματα πολέμου διαπραχθέντα από Γερμανούς στην μάχη της Κρήτης και την κατοχή καθώς και μεγάλο αριθμό φωτογραφιών.
Στο βιβλίο- που πολλοί συνέβαλλαν, υπάρχουν σημαντικά έγγραφα (µεταφρασµένα στην ελληνική γλώσσα) των γερµανικών αρχών της δεκαετίας 1960-1970, προκειµένου να απαντηθούν αιτήµατα προς την Οµοσπονδιακή ∆ηµοκρατία της Γερµανίας που υπέβαλλε το Ελληνικό Κράτος, σχετικά µε τη διερεύνηση συγκεκριµένων καταγγελιών για εγκλήµατα πολέµου των γερµανικών κατοχικών στρατιωτικών. Επισημαίνεται όχι πρώτη φορά και από επισήμους της Ελληνικής πολιτείας, η «απροθυµία των αρµόδιων γερµανικών αρχών να εξετάσουν σε βάθος τις κατηγορίες». 
Ουσιαστικά και υστερόχρονα-1960- υπάρχει βάσει πολυσέλιδων νομικίστικων ερμηνειών και πολυσέλιδων δικογραφιών η αθώωση όλων. Παρά ταύτα διασταυρώνονται  τα περισσότερα εγκλήματα ,οι αγώνες των Κρητικών αλλά και οι οι τόποι θυσίας καθώς και η ολική καταστροφή δεκάδων χωριών .Βιβλίο ιστορικά πολύτιμο ιδιαίτερα των μελετητών και των Ιστορικών Αρχείων.
 Η µνήµη, λοιπόν, δεν µπορεί να είναι µόνο µέσα από τη θύµηση της βίας, των στρατιωτικών εκδηλώσεων, την κατάθεση στεφάνων, Είναι, λοιπόν μνήμη, και η  αέναη επιστροφή του νου και η ιστορία, όχι εις το παραχρήμα -στο τώρα- αλλά ες αεί-πάντοτε-υπομινήσκει και διδάσκει: ποια η ανθρώπινη φύση, ποια η πνευματική δύναμη, ποιος ο άνθρωπος που αγωνίζεται στο σκοτάδι για το φως ή ποιες σκοτεινές δυνάμεις παραμονεύουν πάντα, όταν και στις μέρες μας  βιώνομε μορφές βίας και τρόμου. 
 Τα άλλοτε θύματα του ολοκαυτώματος «οι Εβραίοι» πρωτοστατούν στη  γενοκτονία των Παλαιστινίων και η Ευρώπη  συμμετέχει σ’ ένα αδιέξοδο πόλεμο στο έδαφός της, στο όνομα επίπλαστων αξιών αλλά εξόφθαλμα συγκεκριμένων συμφερόντων.
Όσο υπάρχομε ως ‘Έθνος, ζητούμενο θα είναι οι ψυχές μας και ιδιαίτερα των νέων, να εμπνέονται από τα ιδανικά των αγώνων για αξιοπρέπεια και ελευθερία και γι’ αυτό η μάχη της Κρήτης θα συνεχίζεται. Η ιστορία  από γραπτές πηγές, τα  μνημεία και τα Μουσεία αναμφίβολα είναι η  αναμφισβήτητη ζωντανή και διδάσκουσα μνήμη στο ατομικό και συλλογικό μας γίγνεσθαι.
Γ. Πευκιανάκης – φιλόλογος

 

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ: ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΕΙΡΗΝΑΙΟΣ ΓΑΛΑΝΑΚΗΣ ΝΟΣΤΑΛΓΙΚΕΣ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΠΟΥ ΕΖΗΣΑΝ ΚΟΝΤΑ ΤΟΥ

Όσα και να γράφτηκαν έως σήμερα, ο Ειρηναίος και το έργο του δεν εξαντλείται. Άλλωστε πώς είναι δυνατόν να εξαντληθεί, ό,τι διαμόρφωσε την ζωή και τις ψυχές χιλιάδων ανθρώπων.

Ο Ειρηναίος  στις καρδιές των ανθρώπων παραμένει παντοτεινό σύμβολο αληθούς πίστης, ορθής πράξης  και ελπίδα προσευχής.

Ο γνωστός για την επιστήμη του φαρμακοποιός και πολύ δραστήριος ποικιλότροπα κ. Παντελή Κατάκης, με πολύ κόπο και αφιέρωμα χρόνου συνέγραψε το βιβλίο: ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ  ΕΙΡΗΝΑΙΟΣ ΓΑΛΑΝΑΚΗΣ Νοσταλγικές αναμνήσεις ανθρώπων που έζησαν κοντά του….

Σημειώνει προλογικά ο νυν επίσκοπός μας κ. κ. Αμφιλόχιος «ο αοίδιμος Ειρηναίος υπήρξε πρόσωπο οικουμενικής εμβέλειας». Αυτός ο καταξιωμένος στη συνείδησή μας «άγιος» π. Μητροπολίτης Κισάμου και Σελίνου, με το φωτεινό του παράδειγμα «κλήθηκε να διακονήσει, να ιερουργήσει και στάθηκε πραγματικά  θεοδώρητη  ευλογία  σταγόνα που δρόσισε με την αύρα του αγίου πνεύματος τις φλεγόμενες από τις δυσκολίες της ζωής και τις ποικίλες δοκιμασίες της ψυχής»

Ο επιμελητής αυτής της ιστορικής σωστικής εργασίας, της καταγραφής των υπερ των εκατό μαρτυριών, ο Παντελή Κατάκης, μικρός μαθητής και έφηβος, φιλοξενήθηκε ως και τόσοι και τόσες άλλοι  τα μαθητικά του χρόνια  στη αυλή της Μητροπόλεως, παίρνοντας, ως και τα άλλα παιδιά, αγάπη πολλή και αξίες ζωής.

Μεταξύ των άλλων, πολλά ο  κ. Κατάκης χρόνια τώρα αντιπροσφέρει – μουσείο Ειρηναίου- Αννουσάκειο ίδρυμα--

Η συμβολική παρουσίαση του βιβλίου στις 10 Αυγούστου στη Ορθόδοξη Ακαδημία αποσκοπεί στο να γίνει ευρύτερα γνωστή αυτή η μνημειακή  ιστορική καταγραφή των νοσταλγικών αναμνήσεων.

Φιλοδοξία του συγγραφέα ν’ αναδείξει το πνευματικό ανάστημα ενός ανθρώπου- ιερωμένου- που φρόντιζε όχι μόνο τις πνευματικές ανάγκες και αναζητήσεις  όλων των ανθρώπων αλλά και την διαρκή συμμετοχή στην καθημερινή βιοπάλη των. Αυτή η ζωή το παράδειγμα και το έργο του μακαριστού ιεράρχη φωτίζεται από τις αυθεντικές αναφορές που με ιδιαίτερη επιμέλεια το βιβλίο μεταλαμπαδεύει στον αναγνώστη.

Πεποίθησή-του Ειρηναίου- αναφέρει ο νυν αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. κ. Ιερώνυμος .ήταν ο πνευματικός τρόπος που  πρέπει να χειρίζεται ο πλούτος. «Ο αδελφός, ο κάθε άνθρωπος που βρίσκεται σε ανάγκη, να γίνεται κριτήριο, όχι για μια απρόσωπη ηθική ζωή αλλά για αληθινή σχέση με τον Θεό» Επίσης επισημαίνει ό,τι με έμφαση πίστευε στην ζωή του.. «ή αλλαγή δεν έρχεται με την διεκδίκησή  και την αντιπαλότητα αλλά περισσότερο με την αγάπη και την κατανόηση»…Τόσοι και τόσοι τον θυμούνται με ευγνωμοσύνη για το ήθος που μας δίδαξε, για την τόλμη του και την ευαγγελική του απλότητα.

Η Εκκλησία του Χριστού – εμείς-κλήρος και λαός- συνεχίζεται στην αέναη πορεία του χρόνου και ο νυν επίσκοπος Κισάμου και Σελίνου. κ. Αμφιλόχιος έχει ήδη αρκετά προσφέρει και καθημερινά αγωνιά στην συνέχεια του έργου της εκκλησίας, και μάλιστα σ’ ένα κόσμο άλλων αξιακών αναζητήσεων και με διαφορότροπη συμπεριφορά.

Με βεβαιότητα στο πνεύμα της εκκλησίας οι αναρίθμητοι άγιοι και ο μακαριστός Ειρηναίος συνυπάρχουν φύλακες και φωτεινοί σηματοδότες του βίου μας.

Γιώργος Πευκιανάκης

ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ

Γράφει ο Γ. Πευκιανάκης 
Το ευρωπαϊκό όραμα :Οι μεγάλοι ηγέτες που οραματίστηκαν την Ευρωπαϊκή Ένωση είχαν επίγνωση των δυσκολιών που έπρεπε να αντιμετωπίσουν. Βασική βέβαια ήταν η υπέρβαση της εθνικής ταυτότητας και η διαμόρφωση της συνείδησης του Ευρωπαίου πολίτη που έπρεπε να κατακτηθεί σταδιακά. Τρία στοιχεία συνθέτουν το όραμα αυτό. Ήταν ένας ενιαίος γεωγραφικός ιστορικός χώρος με μια ιδιαίτερη διαδρομή στον χρόνο.
Ο σημερινός Ευρωπαίος  μετά από δυο γενεές ίσως αγνοεί περισσότερα από όσα θα έπρεπε να γνωρίζει και οι σημερινοί ηγέτες φαίνονται τόσο μικροί  όχι μόνο για την χώρα τους αλλά και στο ό,τι εκπροσωπούν στον κομματικό τους χώρο
Ήταν το -1957- μια οικονομική  ένωση -εξ- κρατών που θα στόχευε να γεφυρωθούν οι ανισότητες, ώστε να εξαλειφθούν οι βασικές αιτίες που οδήγησαν σε πολέμους και εκατόμβες θυμάτων..
   Η Ελληνική θέση υπό μερική αμφισβήτηση, γύρω στα -1980 κ. ε.-  έγινε κατάφαση και στη συνέχεια με ενθουσιασμό είδαμε να φθάνουν  οικονομικά πακέτα για έργα που δεν γινόντουσαν όπως έπρεπε, αλλά και επιδοτήσεις πάσης φύσεως που μαζί με την αλόγιστη οικονομική πολιτική αύξησαν την σπατάλη, αύξησαν τις εισαγωγές μείωσαν την εργατικότητα και την αγροτική παραγωγή, και τέλος αποβιομηχανοποίησαν την όλη οικονομία.
Ο Κ. Καραμανλής πρώτος  προέβλεψε ότι, αν θέλουμε να εξασφαλίσουμε σταθερότητα απέναντι σε εθνικούς κινδύνους, έπρεπε να ενταχθούμε στην τότε Ε.Ο.Κ. Και ο Ανδρέας Παπανδρέου επειδή, όταν ήρθε στην εξουσία, έπεισε τους Ευρωπαίους ότι είναι αναγκαία η σύγκλιση των οικονομιών και εξασφάλισε τα ολοκληρωμένα μεσογειακά προγράμματα. Αλλά και ο Κώστας Σημίτης με το σαφή ευρωπαϊκό του προσανατολισμό και τα μεγάλα αναπτυξιακά έργα που προώθησε. Όλα αυτά επισήμως αλλά….
Είναι ταμπού ακόμη και σήμερα  να μιλήσομε για ανεξέλεγκτη σπατάλη, επειδή υπήρξε ένας λαϊκός ενθουσιασμός των μεν την δεκαετία του -80 αλλά και των δε αρχές του -90. Ακολούθησε η προοπτική του ενιαίου νομίσματος προς το 2000 και η κατάχρηση των Ολυμπιακών και όσα μετέπειτα επέσπευσαν την χρεωκοπία.
    Αλλά και για το χρηματιστήριο τι μάθαμε ; Εκεί με πλήρη άγνοια για τους πολλούς  παίχθηκε και χάθηκε – από την Ελλάδα- η συσσωρευμένη οικονομία δυο γενεών.
    Τι να γνωρίζουν σήμερα για την Ευρώπη οι νεότεροι ψηφοφόροι; Πόσα από την εγκληματική ρουσφετολογική οικονομική πολιτική των μεγάλων κομμάτων; Ακόμη και μετά το 2010, ο εξυπνωτακισμός, ο εθνοπατριωτισμός και ο άκρατος λαϊκισμός του πολιτικού συστήματος, παρ’ ολίγον να μας οδηγήσει στην καταστροφή. 
Και μετά πώς ήλθε η σωτηρία; Με την εκχώρηση του εθνικού μας πλούτου και την επικυριαρχία των μνημονίων;  
 Ποιος πιστεύει σήμερα ότι έχει η Ευρώπη οικονομική ανεξαρτησία και κοινωνική αλληλεγγύη; κι όμως ζούμε μια αδήριτη αναγκαιότητα, στη σκοτεινή παγκοσμιοποίηση της οικονομίας
Από τη μια την αντιφατική αντίληψη σε μια γενικότερη κρίση, όταν αίφνης συμπολεμούμε κατά της Ρωσίας σ’ ένα αδιανόητο γεωστρατηγικό παιγνίδι των Αμερικανών, εγκλωβισμένοι σε  αδιέξοδο οικονομία και εγκλημάτων κατά του ανθρωπισμού. Από την άλλη την σιωπήτων περισσοτέρων για τα εγκλήματα στην «Παλαιστίνη» 
Αναγνωρίζεται, ότι ζούμε σε μια κρίσιμη στιγμή και η ευθύνη, όπως πάντα, είναι φυσικά των ηγετών αλλά και των πολιτών. Η Ευρώπη δεν πείθει. Η οικονομική ακμή της Ανατολής  δεν είναι άσχετη με τη υπαρξιακή αγωνία της ηγεμονίας της Δύσης. Αν υπήρχαν ηγέτες ακόμη και ένας! θα είχαμε όραμα, η υπάρχουσα θολή ατμόσφαιρα κανένα καλό δεν προμηνύει.
     Ας είμαστε προσεκτικοί με την δημοκρατία μας, πρέπει να ξέρουμε από την ιστορία, ότι όσοι επαγγέλλονταν την αλλαγή του κόσμου – οι των άκρων- ή οδήγησαν στην τραγωδία τους λαούς τους ή σε ολοκληρωτικά καταστροφικά καθεστώτα.
 Από τις μεγαλύτερες κατακτήσεις των ανθρώπινων κοινωνιών είναι το δικαίωμα του πολίτη να μπει σε ένα παραβάν, να επιλέξει. Αυτή η διαδικασία, αυτό το όπλο μπορεί να κρίνει το μέλλον  μας.
 Οι Ευρωεκλογές φαίνονται περιττή διαδικασία;  Αν κρίνομε , ποιοι προβάλλονται ως υποψήφιοι;
Δυστυχώς στον προεκλογικό λόγο αντί να συζητιούνται τα μεγάλα ευρωπαϊκά και παγκόσμια προβλήματα, τα κόμματα με μικροπολιτικές θεωρήσεις αναλώνονται σε καθαρά εσωτερικά θέματα που μπορεί να είναι σοβαρά, δεν κρίνονται όμως τώρα. Η Ευρώπη που θέλουμε πρέπει να  είναι κατάκτηση όλων μας. Στον παγκόσμιο ανταγωνισμό η Ευρωπαϊκή Ένωση με την ολοκλήρωσή της -οπότε συμβεί- μπορεί να πρωτοστατήσει και κάθε μορφής ευρωσκεπτικισμός πρέπει να έχει εποικοδομητική  θέση. 
 Τι θα ψηφίσομε; Η ιστορία διδάσκει ότι  το απρόοπτο πολλές φορές διαμορφώνει τις εξελίξεις.
Στην πατρίδα μας μετά το 2015 όλοι πια έχομε διδαχθεί: η κεντρική πολιτική της οικονομίας μας  είναι μονόδρομος αλλά δεν μας λείπει η αμετροέπεια. Από τον κοινοτάρχη μέχρι τον πρωθυπουργό λιγότερο ή περισσότερο η αλαζονεία και η  προς ίδιον όφελος νομή της εξουσίας χαρακτηρίζουν πολλούς από τους πολιτικούς μας- όσο περισσότερο ισχυρός αισθάνεται τόσο χειρότερα -.
Παράδειγμα η σημερινή διακυβέρνηση  και ο πρωθυπουργός, μια ιδιαιτερότητα με πολύ θετική προοπτική και ένα χρόνο τώρα τί έχει κάνει σημαντικό για την κοινωνία;.
 Το έγκλημα κατά της οικογένειας «του γάμου» των ομοφυλοφύλων.
 Την αντισυνταγματική νομιμοποίηση ιδιωτικών κολλεγίων σε πανεπιστήμια , όταν δεν έγινε απολύτως τίποτα επιπλέον για την κατ’όνομα δημόσια παιδεία.
Την συνεχιζόμενη κραυγαλέα απαξίωση της δημόσιας υγείας- κρίμα.!!!
Έχοντας πολλά αυτονόητα και περιττά να λέμε, ας μείνομε στο κατά συνείδηση. Η Ευρώπη είναι πολύ περισσότερα από τις Βρυξέλλες και την Ευρωβουλή.
Κάποτε  να ελπίζομε στη μεγάλη υπέρβαση. Στην πραγματοποίηση του οράματος των ιδρυτών. Οι καιροί εγκυμονούν ! (Η κάλπη είναι γκαστρωμένη) που έλεγε ο αείμνηστος Φλωράκης- Και ας μην ξεχνούμε ότι οι ρίζες του ευρωπαϊκού πολιτισμού είναι δικές μας.