ΚΑΠΟΙΕΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΑΦΟΡΜΗ....

Οι πιο πολύτιμες και σπουδαίες μνήμες είναι εκείνες των παιδικών μας χρόνων. Τα παραμύθια που κρατάμε στην καρδιά μας ακόμα σαν ισόβιο φυλακτό, έχουν να κάνουν με θρύλους και δοξασίες, με μια αυστηρότητα και μια αγιοσύνη που σήμερα χάνεται λίγο λίγο ανεπιστρεπτί ...
Έχουν μέσα τους μυρωδιά από κατηφέ, από νυχτολούλουδα, από βασιλικό. Έχουν μέσα στα λόγια τους, προτροπές και παραινέσεις: "Να μην..." και "Να θυμάσαι πώς..."  
Θυμάμαι λοιπόν ακόμα, κι ας έχουν περάσει κάμποσα χρόνια, να μου λένε παραμύθια και ιστορίες για τον Άγιο Ιωάννη τον Ριγολόγο, τον αρχηγό του Αγγελικού τάγματος και όλης της μοναχικής πολιτείας. Για την κεφαλή του, που ζήτησε η Σαλώμη. Για το αίμα του, που έβαψε τα φρούτα μαύρα: σύκο και σταφύλι, και τέτοια μέρα λέει, δεν κάνει να δοκιμάσουμε. Το ψωμί που σήμερα το κόβουμε με το χέρι και δεν ακουμπάμε μαχαίρι επ' ουδενί. Για εκείνον τον χωριανό, που δεν άφησε την γυναίκα του να ζυμώσει τους άρτους και τον σκότωσε το ήρεμο και πιστό άλογο του, ή για έναν ακόμα άντρα σκληροτράχηλο, που τον έπιασαν ρίγη και πυρετός βαρύς γιατί δεν τήρησε την νηστεία της ημέρας.... 

Θυμάμαι να πηγαίνω από την αγκαλιά της μάνας μου κιόλας, μωρό, μέχρι σήμερα σε εκείνο το ξωκλήσι, το πιο ταπεινό που επισκέφτηκα ποτέ μου... Σπηλιάρι κατανυκτικό, απόκοσμο σχεδόν, μακριά από όλους και όλα, στην γη των παππούδων και του πατέρα μου... Στη γη που με αγάπη και κόπο, καλλιεργούν τόσα κι άλλα τόσα χρόνια τις πλούσιες ελιές τους... Θυμάμαι να λένε πως από τον προπάππο μου ακόμα, τον περήφανο κι αυστηρό Ξηρούχη που αγαπούσε την Φασκομηλιά του και ήθελε την Κρήτη λεύτερη, ως και σήμερα, τέσσερις γενιές άντρες στην οικογένειά μου, παππούς-πατέρας-και αδελφός, Ξενοφών και Γιώργης,  Γιώργης και Ξενοφών, ταγμένοι στην χάρη του Αη Γιάννη του Ριγολόγου, δεν έχουν λείψει ούτε ένα χρόνο, προσφέροντας αυτά που η μέρα και η παράδοση απαιτεί: κρασί, ψωμί,  ελιές και κουκιά. Σχεδόν 200 χρόνια τώρα, όχι γιατί το ζητάει κάνεις, μα γιατί το θέλουν οι ψυχές μας! Από τα χείλη του πατέρα μου, ακούω σαν σήμερα, κάθε χρόνο: "χρόνια πολλά! Να χαίρεστε..."Πόσο σπουδαίο είναι τελικά, να σου λέει κάποιος: να χαίρεστε; Να χαίρεστε μωρέ... Ότι έχει ο καθένας μας, ότι αγαπά, ότι πιστεύει.... 
Ο τόπος και οι άνθρωποι δίνουν την μεγαλοσύνη σε ένα μέρος.  Ούτε τα τάματα,  ούτε τα μεγάλα λόγια των παπάδων, ούτε οι αρχιερατικές λειτουργίες και τα πλουμιστά άμφια. Η κατάνυξη είναι έννοια βαθιά και παντοδύναμη,  κι η απλότητα προσδίδει το βάθος και την ιερότητα στην μέρα και την γιορτή. Όπως και να έχει, να μην ξεχνάμε τις ρίζες μας... Να βγουν κι άλλα φυντάνια, να ανθίζει η κάθε μέρα σαν ρόδο εκατόφυλλο... Κάποιες παραδόσεις, είναι λόγος και αφορμή να γυρνάμε πάντα εκεί που ξεκίνησαν όλα... 
Χρόνια πολλά, να χαίρεστε....
Στέλλα Ξ. Καρτάκη