ΑΓΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗ ΣΤΟ ΒΑΡΥΠΕΤΡΟ

Γράφει η Ευτυχία Δεσποτάκη
Φώτο Γιάννης Παπαδάκης
..Και πνοές από τη ρεματιά ευωδιάζοντας
Λυγαριά και σχίνο, σπάρτο και πιπερόριζα
Με τα πρώτα πιπίσματα των σπίνων
Εκεί δάφνες και βάγια, θυμιατό και λιβάνισμα
Και γλυκες μελωδίες με τα δόξα σοι»
 Οδ. Ελύτης
Είχα διαβάσει πολλές φορές στον τοπικό τύπο για το μοναστήρι της Αγίας Κυριακής, κατά την διάρκεια των προσπαθειών για την αναστήλωση του.
Υπήρξαν πολλές διενέξεις φαίνεται για το κατά πόσον και γιατί έπρεπε να ανακαινισθεί και να αναδειχθεί ο περιβάλλων αυτός χώρος. Ομολογώ ότι δεν μπορούσα να προσδιορίσω  που βρισκόταν αυτός ο τόπος.
Πριν από λίγο καιρό ο Δήμος Χανίων μέσα από το πρόγραμμα «Γνωρίζω την πόλη μου» πρόγραμμα γνωριμίας των πολιτών με τους αρχαιολογικούς, ιστορικούς χώρους και μνημεία της  πόλης των Χανίων και  ευρύτερα, εντελώς δωρεάν για τους πολίτες, χρηματοδοτούμενο από την Ευρώπη και υλοποιούμενο από την τουριστική υπηρεσία του Δήμου, συμπεριέλαβε και την  Αγία  Κυριακή: Ένα μοναστήρι στο Βαρύπετρο, 12 μόλις χιλιόμετρα από τα Χανιά, στο δρόμο, πηγαίνοντας προς τη λίμνη της Αγιάς.
Ηταν μια ευκαρία, να επισκεφθούμε το μοναστήρι. Κυριακή πρωί μέσα από μια πανέμορφη διαδρομή βρεθήκαμε σε ένα παραδείσιο περιβάλλον φυσικού μεγαλείου, συνομιλίας με την ιστορία, θρησκευτικής ανάτασης.

Το μοναστήρι της Αγίας Κυριακής είναι του 17ου αιώνα, είναι μετόχι της σταυροπηγιακής μονής Χρυσοπηγής. Σταυροπηγιακές είναι οι μονές που υπάγονται απ΄ευθείας στο Πατριαρχείο. Μέχρι το 1993 όλος ο χώρος ήταν χαλάσματα. Ωστόσο σε όλη τη διάρκεια του Κρητικού αγώνα ο τόπος ήταν σημείο συνάντησης των οπλαρχηγών για τις διάφορες εξορμήσεις κατά των Τούρκων.
 Εμπνευσμένοι μοναχοί και μοναχές με γνώση και ευλάβεια ανέλαβαν τη δραστηριότητα και μέσα από ευρωπαΪκά προγράμματα και την στήριξη του οικουμενικού Πατραρχείου πέτυχαν ένα θαύμα για την περιοχή. Αναστήλωσαν, ανάδειξαν, την πίστη, την ιστορία και το μεγαλείο της θείας δημιουργίας, ώστε ο επισκέπτης να συναισθανθεί το "ως εμεγαλύθης τα έργα σου  Κύριε".
Αφού λοιπόν μπείς στον όμορφο περίβολο και ανάψεις το κεράκι σου στη μικρή εκκλησία, σε περιμένει μια ωραία ξενάγηση από μία από τις μοναχές στην σύγχρονων προδιαγραφών, συνεδριακή αίθουσα, ύστερα ένας καφές με ένα νόστιμο σπιτικό γλυκό, στο υποβλητικό αρχονταρίκι, με τις βενετσιάνικες καμάρες του. Η πλακόστρωτη και λιθόστρωτη αυλή με τις γλάστρες καις αλιτάνες σε ξεκουράζουν.
Ύστερα παίρνεις τον πλακόστρωτο δρόμο για να ανέβεις πάνω στον Κάστελο. Ανεβαίνεις γύρω στα πεντακόσια σκαλιά επίσης πλακόστρωτα. Η χλωρίδα είναι μοναδική. Μυρτιές, δάφνες, σκίνα, κυκλάμινα στων βράχων τις σχισμάδες, πετροσέλινα, ραδίκια, βελανιδιές, πουρνάρια, βάτα και ασφοδίλια και άλλα πολλά. Πουλιά ,πεταλούδες, ανενόχλητα στα καταφύγια τους. Κάθε τόσο παραμερίζεις γιατί άλλο πλακόστρωτο σε οδηγεί σε κάποιο σπηλαιώδες μικρό εκκλησάκι, όπως "των παίδων εν καμίνω" και άλλων οσίων. Ένα πέτρινο γεφύρι μπροστά σου ενώνει τα πλάγια ενός φαραγγιού.

Τέλος φτάνεις στον Κάστελο ψηλά παλιό φρούριο.
Εκεί  βρίσκεται ο ναός της Μεταμορφώσεως, ένας ναός υποβλητικός, λιτός, χωρίς τίποτε το περιττό ή κακόγουστο αλλά μεγαλοπρεπής με υλικά από πέτρα μάρμαρο χαλκό, ξύλο, φίλντισι σε μια απόλυτη αρμονία. Επίσης μεγαλοπρεπές το κτίριο της βιβλιοθήκης και η αυλή με τα αρωματικά φυτά στις αλιτάνες, τα λουλούδια και τα δεντράκια. Κάτω από το ναό υπάρχει έκθεση της δημιουργίας των μοναχών. Προιόντα από τις καλλιέργειες τους, λάδι, μέλι, γλυκά κεντήματα, εικόνες, σαπούνια. Όλα οικολογικά, άλλωστε όλη η περιοχή αυτή όπως έχει διασωθεί είναι χώρος μελέτης περιβάλλοντος, γι αυτό και πραγματοποιούνται πολλά περιβαλλοντικά προγράμματα απο σχολεία.
Την κούραση της ανάβασης την ανακουφίζει ένα λουκούμι, δροσερό νεράκι και πορτοκαλάδα που μοναχές προσφέρουν μαζί με τον καλό τους λόγο και την ευχή τους οι μεγαλύτερες. Πέρα μακριά αγναντεύεις τα Χανιά και τη θάλασσα.
Φεύγεις με μια αίσθηση πληρότητας. Σου την έδωσε ένα κομμάτι του τόπου μας, της ιστορίας μας, της πίστης μας που σώθηκε, προστατεύθηκε και σαν αντίδωρο μας δίνει τη γαλήνη του.