ΧΡΥΣΟΣΚΑΛΙΤΙΣΣΑ ΚΑΙ ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ LA MADONNA FUSCULITISSA

Μια ιστορία -ένας θρύλος- μια αλήθεια...μια ανακάλυψη

ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ LA MADONNA FUSCULITISSA
Πολλά χρόνια τώρα ένας θρύλος και ένα μυστήριο πλανώνται πάνω στις παραδόσεις των ανθρώπων που κατοικούσαν στην περιοχή των Εννιά Χωριών στην Κίσαμο του Ν. Χανίων, "το αρχαίο Ιναχώριο". Άγνωστο πριν πόσες γενιές άρχισε να μεταδίδεται από στόμα σε στόμα το μυστήριο των χαμένων "τριών μοναστηριών". Ποια ήταν τα μοναστήρια; Πού ήταν κτισμένα; Ποιοι και πότε τα είχαν κτίσει; Σε ποιον Άγιο ήταν αφιερωμένα; Γιατί και πώς χάθηκαν χωρίς να αφήσουν ούτε ένα ίχνος; Είναι μερικά ερωτήματα που προσπάθησαν να απαντήσουν πριν από πολλά χρόνια πολλοί αρχαιολόγοι και ιστορικοί ερευνητές χωρίς ένα καθαρό αποτέλεσμα. Τα αποδεικτικά στοιχεία είναι λίγα και η ποικιλία των θρύλων μεγάλη. Ο χρόνος πάντα σβήνει τους ανθρώπους και μαζί τους και τις μνήμες και μπερδεύει τον μύθο με την πραγματικότητα σε ένα κουβάρι που δεν γνωρίζει κανένας πού είναι η αρχή και ποιο το τέλος του. 

H ΠΡΩΤΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΑΠΟ ΤΟΝ GEROLA 
Το 1900 έρχεται στην Κρήτη ένας μεγάλος αρχαιολόγος ..... ..... και αρχιτέκτονας ο G. Gerola. Σαν νέος '"Προμηθέας"' μεταλαμπαδεύει στην Κρήτη τη φλόγα του πολιτισμού που τα 250 χρόνια της Τουρκοκρατίας είχαν σβήσει. Αντίθετος με τους νόμους της Φύσης "τη φθορά και τη λησμονιά". Έρχεται στην Κρήτη για να καταγράψει και να διασώσει από τη λήθη και τον αφανισμό όλα τα ενετικά μνημεία πολιτισμού που είχαν επιζήσει. Μέσα στις χιλιάδες των μνημείων που ανακάλυψε, μελέτησε και κατέγραψε, ήταν και ένα μικρό εκκλησάκι εγκαταλελειμμένο, χωμένο στο χώμα και στη λησμονιά του χρόνου. Βρισκόταν ανάμεσα στα χωριά Περιβολάκια και τη Βάθη. Στα βιβλία του το είχε καταγράψει ως Εκκλησία της Παναγίας. Είχε αποτυπώσει την κάτοψή της και είχε διατυπώσει ορισμένες παρατηρήσεις. Ότι στο εκκλησάκι υπήρχαν δύο παρεκκλήσια και ότι ήταν λατινικό, δηλαδή λατρευόταν σύμφωνα με το Καθολικό Δόγμα.

Οι μετέπειτα αρχαιολόγοι, παίρνοντας τα γραφόμενα του Gerola σαν αξίωμα, δεν επιδίωξαν ούτε να αναστηλώσουν, αλλά ούτε και να διερευνήσουν περισσότερο την εκκλησία. Και η Φύση συνέχισε το έργο της φθοράς που είχε αρχίσει πολλά χρόνια πριν. Ένα δέντρο φύτρωσε στην οροφή και άπλωσε τις ρίζες του από την οροφή στους τοίχους. Οι τοίχοι άνοιξαν και το εκκλησάκι έγινε ετοιμόρροπο. Φόβιζε με κατάρρευση οποιονδήποτε επιχειρούσε να μπει μέσα έστω για λίγα λεπτά. Σημάδια βανδαλισμού παλαιότερων εποχών υπήρχαν μέσα του έντονα. Η Αγία Τράπεζα είχε μετατραπεί σε πυρομάχι. Είχε ανοιχτεί μια τρύπα στην οροφή για να εξέρχεται ο καπνός με κίνδυνο να καταρρεύσει ολόκληρη η οροφή. Και οι γκρεμισμένοι εσωτερικοί τοίχοι είχαν κάνει σωρούς τις πέτρες στο εσωτερικό. Έτσι κάθε επισκέπτης είχε δυσκολία όχι μόνο να βαδίσει, αλλά και να κρατηθεί όρθιος. Σε αυτήν την κατάσταση βρήκα την εκκλησία την πρώτη φορά που την επισκέφτηκα στις 15-12-2012. Τη βρήκα οδηγούμενος από τα βιβλία του Gerola και ρωτώντας τους ηλικιωμένους κατοίκους των γύρω χωριών. 
Κείμενο, Βασίλης Κνιθάκης
Βίντεο Φοίβος, αδελφός Αποστολάκης
Φωτο, Γιάννης Παπαδάκης