Ο ΞΗΡΟΥΧΑΣ Νο 2

του Δημήτρη Καρτάκη
Ο Ξήρουχας ήταν θεριό δεν ξέρω ακριβώς το ύψος του αλλά εμένα μου φαινόταν να ξεπερνά τα 2 μέτρα. ...φορούσε πάντα την κλασική κρητική φορεσιά, με τη βράκα , το γιλέκο την πετσέτα στην κεφαλή, και την μακριά πλατιά ζωνάρα. Η κατσούνα του με τις πολλές κάγκλες- μάγκλες δεν έλειπε από την χέρα του, όπως και το μαυρομάνικο μαχαίρι από την μέση του. Αυτός ήταν ο Ξήρουχας στην θωριά, μα αν δεν τον άκουγες να μιλεί, ποτέ δεν θα σχημάτιζες σωστή εντύπωση γι αυτόν. Μόλις άνοιγε το στόμα του και βγαίνανε οι πρώτες λέξεις ανατρίχιαζες.... η φωνή του δυνατή και απότομη σαν τις βροντές του Δία, δεν άφηνε περιθώρια για αμφισβητήσεις ή για διάλογο.
Πολύ νέος παντρεύτηκε την Στελιανή. Κάπου νταμώσανε, του άρεσε, την πήρε. Δεν ξέρω αν θέλανε οι δικοί της να τον κάμουνε γαμπρό, μα αφού του άρεσε ....έτσι κι αλλιώς θα την έπαιρνε. Τότε παρακατιανοί κλέφτανε γυναίκες, ο Ξήρουχας δεν θα έπαιρνε αυτή που του άρεσε;
Είπαμε οτι την λέγανε Στελιανή, ο Ξήρουχας όμως ποτέ δεν την φώναξε με αυτό το όνομα. Από την ημέρα που την στεφανώθηκε μέχρι την ώρα που παράδωσε την ψυχή του στον Κύριο την έλεγε Φασκομηλιά. Για τον Ξήρουχα, η Στελιανή ήτανε όμορφη σαν την φασκομηλιά και εμύριζε πάντοτε ωραία σαν το βλαστάρι της φασκομηλιάς. 
Συχνά την μάλωνε και καμιά φορά στα νεύρα του την έβριζε, όμως πάντα δίπλα στην βρισιά κολλούσε και την φασκομηλιά. Και η Φασκομηλιά ποτέ δεν έχανε την ψυχραιμία της. Τον άκουγε ατάραχη, χωρίς να σβήνει το χαμόγελο από τα χείλη της. Καμιά φορά μόνον του απαντούσε με χωρατό για να του μαλακώσει την μάνιτα και του λεγε:
-Ξηρούχη, μη διαολίζεσαι μπρε, γιατί θα πάθει κακό η φτώνη σου και είντα θα γενούμε ύστερα.
-Ανάθεμα σε κουζουλή, της απαντούσε αυτός και μονομιάς σταματούσε ο καυγάς...