Η επίσκεψη στην Κίσαμο είναι μοναδική εμπειρία. Η γνωριμία με την επαρχία δεν έχει να κάνει μονάχα με το ζεστό και φωτεινό ήλιο, την κρυστάλλινη θάλασσα, τα φαράγγια, την παρθένα γη, την μεγάλη χρονική διάρκεια διακοπών σας στην περιοχή. Η γνωριμία με την επαρχία Κισάμου είναι ταυτόχρονα κι ένα ταξίδι στην μακραίωνη ιστορία της, τον πολιτισμό, την παράδοση, τα ήθη και έθιμα, την φιλόξενη ψυχή των ανθρώπων της....Όσοι δεν μπορείτε να το ζήσετε... απλά κάντε μια βόλτα στο ιστολόγιο αυτό και αφήστε την φαντασία σας να σας πάει εκεί που πρέπει...μην φοβάστε έχετε οδηγό.... τις ανεπανάληπτες φωτογραφίες του καταπληκτικού Ανυφαντή.





Τρίτη 8 Μαρτίου 2011

ΤΙ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΕΠΑΙΖΑΝ ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ;

Πώς «σκότωναν» οι αρχαίοι Ελληνες τον ελεύθερο χρόνο τους; Σίγουρα εποικοδομητικά, εκπαιδεύοντας πνεύμα και μυαλό, παίζοντας διάφορα παιχνίδια τύχης, κυβομαντείας ακόμη και μερικά με ερωτικά υπονοούμενα.
Σήμερα τα ηλεκτρονικά παιχνίδια μπορεί να έχουν κατακλύσει το ενδιαφέρον μικρών και μεγάλων, τότε τα πιο δημοφιλή ήταν:
- Το τριόδην, η γνωστή τρίλιζα.
- Τα ζάρια.
- Το σημερινό τάγκραν, που γεννήθηκε από επινόηση του Αρχιμήδη.
- Το γνωστό σε όλους γιο-γιο.
- Και το ανθρωπόμορφο ζάρι, που έπαιζαν για να τονώσουν την ερωτική τους προδιάθεση.
Οι ανακατασκευές των αρχαίων ελληνικών παιχνιδιών βασίστηκαν σε ιστορικά στοιχεία και υλοποιήθηκαν στο Εργαστήριο Μελέτης Αρχαίων Εκπαιδευτικών Παιχνιδιών. Στον κόσμο των αρχαίων παιχνιδιών θα μας ξεναγήσει ο Γιώργος Καρατζάς, σχεδιαστής κοσμημάτων, ο οποίος ξεκίνησε το 2004 τις έρευνές του βασιζόμενος στον ιστορικό Χ. Δ. Λάζο, για να καταφέρει να τα αντιγράψει σε μεγάλο ποσοστό.
«Από τα πιο ενδιαφέροντα αρχαία ελληνικά παιχνίδια είναι το στομάχιον. Ηταν επινόηση του Αρχιμήδη και θεωρείται ο πρόγονος του κινεζικού παιχνιδιού, που σήμερα είναι γνωστό ως τάγκραμ» μας εξηγεί ο κ. Καρατζάς και συνεχίζει: «Αποτελείται από δεκατέσσερα διαφορετικού σχήματος κομμάτια και ο στόχος ήταν η άσκηση της παρατηρητικότητας, της μνήμης και της αντίληψης των μαθητών του Αρχιμήδη ως εξής: αφού πρώτα ο ίδιος έφτιαχνε κάποια σχέδια με όλα τα κομμάτια του στομάχιου, έβαζε τους μαθητές του να τα ανασυνθέσουν, βλέποντας όμως μόνο το περίγραμμά τους. Ενας δεύτερος τρόπος παιξίματος είναι και το γνωστό πρόβλημα του Αρχιμήδη, δηλαδή πόσες φορές μπορεί κάποιος να σχηματίσει το συγκεκριμένο τετράγωνο τοποθετώντας τα κομμάτια του στομάχιου [Ο σχεδιαστής κοσμημάτων Γιώργος Καρατζάς δημιούργησε αντίγραφα των αρχαίων παιγνίων έπειτα από πολυετή έρευνα.] με διαφορετική διάταξη».
Ακόμη ένα παιχνίδι στρατηγικής είναι το τριόδιν, ο πρόγονος της πασίγνωστης σήμερα τρίλιζας. Οπως εξηγεί ο κ. Καρατζάς, «είναι βασισμένο σε αρχαιολογικά ευρήματα, τόσο για την κατασκευή των διαγραμμίσεών του όσο και για τα πιόνια του, που είναι αντίγραφα αντίστοιχων αρχαίων ελληνικών. Παιζόταν από δύο παίκτες, που ο καθένας χρησιμοποιούσε τρεις πεσσούς (πούλια) διαφορετικού χρώματος και γινόταν κλήρωση για το ποιος θα ξεκινούσε το παιχνίδι. Κάθε παίκτης προσπαθούσε να σχηματίσει ευθεία τοποθετώντας τους πεσσούς του σε κατάλληλα σημεία».
Η εννεάδα προέρχεται από τις σημερινές ονομασίες του παιχνιδιού και φαίνεται πως ήταν μια παραλλαγή του αρχαιοελληνικού τριόδιν. Αυτός που .....
κατόρθωνε, είτε εξαρχής είτε στη διάρκεια του παιχνιδιού, να σχηματίσει τριόδιν, τοποθετώντας τρία πιόνια του σε ευθεία γραμμή, τότε αφαιρούσε έναν, όποιον ήθελε πεσσό του αντιπάλου του. Χαμένος τελικά ήταν ο παίκτης που έμενε με δύο μόνο πιόνια.
Η ίυγγα (σε σχήμα τροχού, ρόμβου ή αστεριού) ήταν από τα πιο ενδιαφέροντα παιχνίδια της αρχαιότητας, ταυτισμένο απόλυτα με την ερωτική μαντεία. Εξηγεί ο κ. Καρατζάς: «Στη Στερεά Ελλάδα το ονομάζουν φρομούζα. Το όνομα ίυγξ στην καθημερινή γλώσσα σήμαινε το καθετί που είχε τη δύναμη να σαγηνεύει ή να ασκεί έλξη, όπως η γοητεία του λόγου και της ποίησης, η γοητεία της ομορφιάς και οι επικλήσεις. Υπάρχουν αρκετά μυθολογικά στοιχεία που σχετίζουν την ίυγγα με τη μαγεία και φαίνεται ότι πάνω στο δίσκο ή στον τροχό της ίυγγας χάραζαν κάποιες ερωτικές αφιερώσεις ή μαγικές επικλήσεις που έστελναν στο πρόσωπο που ενδιαφερόταν».
«Το παιχνίδι που σήμερα γνωρίζουμε ως γιο-γιο», αναφέρει ο κ. Καρατζάς, «από τον ήχο που παράγει όταν παίζεται, αποτελεί αίνιγμα για τον ιστορικό, αφού δεν υπάρχει πουθενά η αρχαία ο [Το γιο-γιο, του οποίου η αρχαία ονομασία αγνοείται.] νομασία του, ενώ η παλαιότερη απεικόνισή του υπάρχει σε εσωτερικό ερυθρόμορφης κύλικας του 500 π.Χ. και δείχνει έναν νέο να παίζει με το παιχνίδι αυτό. Τα γιο-γιο των προγόνων μας ήταν ξύλινα ή μεταλλικά, υπάρχουν όμως στα μουσεία μας και πήλινα που είχαν προσφερθεί σαν αφιερώματα».
Η στάση της ερωτικής πράξης
Η κυβεία, το παιχνίδι με τους κύβους, τα γνωστά σε εμάς ζάρια, αλλά και η κυβομαντεία φαίνεται πως ήταν σε χρήση τουλάχιστον από την εποχή του Τρωικού Πολέμου, αφού ο Παλαμήδης, σύμφωνα με τις πηγές, επινόησε τον κύβο και τα αντίστοιχα παιχνίδια εκείνη την εποχή. Στην αρχαία Ελλάδα και την Αίγυπτο, όπου έχουμε στοιχεία για τη χρήση της για περισσότερα από 3.500 χρόνια πίσω, χρησιμοποιούνται αντικείμενα από κόκαλο, ξύλο, ελεφαντόδοντο.
Υπήρχαν και έχουν διασωθεί μερικοί πολύ περίεργοι τύποι ζαριών, που δεν γνωρίζουμε σε ποια παιχνίδια χρησιμοποιούνταν. Π.χ. στο Βρετανικό Μουσείο φυλάσσονται ζάρια σε σχήμα ανθρώπου, σχεδόν παντελώς άγνωστο στις μέρες μας. Η χρήση του είχε τις περισσότερες φορές και σεξουαλικά υπονοούμενα, καθώς η θέση του ζαριού καθόριζε την ερωτική στάση του ζευγαριού. Πάνω στο ζάρι υπάρχουν χαραγμένες κουκίδες με τις τυχερές αξίες σε διάφορα μέρη του σώματος, από το ένα μέχρι το έξι.

5 σχόλια:

MYBLOG είπε...

και ο στρουμπάς Γιαννη... και τα πεντόβολα... και η αμπαριζα...

Γ.Β.

Ανώνυμος είπε...

Social Zooarchaeology: Humans and Animals in Prehistory (Google eBook)
Εξώφυλλο
Nerissa Russell

ΑΚΟΥ ΝΑ ΔΕΙΣ ΤΙ ΛΕΕΙ ΓΙΑ ΤΟ ΣΤΡΟΥΜΠΑ στρουμπά ΤΟ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΒΙΒΛΙΟ :
ΟΤΙ ΣΤΙΣ ΜΕΡΕΣ ΜΑΣ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΤΟ ΙΡΑΝ ΠΑΙΖΟΥΝ ΣΤΡΟΥΜΠΑ στρουμπά ΑΚΡΙΒΩΣ ΟΠΩΣ ΣΤΗ ΚΡΗΤΗ ΜΕ ΜΟΝΗ ΔΙΑΦΟΡΑ ΟΤΙ Ο ΚΛΕΦΤΗΣ ΛΕΓΕΤΑΙ ΣΚΛΑΒΟΣ Ο ΨΩΜΑΣ ΥΠΗΡΕΤΗΣ Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΣΟΥΛΤΑΝΟΣ Ο ΒΕΖΥΡΗΣ ΤΟ ΙΔΙΟ , ΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΠΑΡΑΛΑΚΤΟΙ ¨...

Ανώνυμος είπε...

ΑΚΟΥ ΝΑ ΔΕΙΣ ΤΙ ΛΕΕΙ ΓΙΑ ΤΟ ΣΤΡΟΥΜΠΑ στρουμπά ΤΟ Expedition Magazine εκδοση του Αρχαιολογικου και
Ανθρωπολογικου μουσειου του πανεπηστημιου της Πενσυλβανια
( http://www.penn.museum/sites/expedition/astragali-the-ubiquitous-gaming-pieces/)
ΣΤΗ ΤΟΥΡΚΙΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ 4 ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΠΑΙΓΝΙΔΙΑ ΜΕ ΣΤΡΟΥΜΠΑΔΕΣ , ΕΝΑ ΑΠΟ ΑΥΤΑ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΛΕΓΕΤΑΙ Asik Oyunu ΠΑΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΕΝΑ ΣΤΡΟΥΜΠΑ ΑΚΡΙΒΩΣ ΟΠΩΣ ΠΑΙΖΕΤΑΙ ΚΑΙ
ΕΔΩ...

Ανώνυμος είπε...

GARTH H. GILMOUR
THE NATURE AND FUNCTION OF ASTRAGALUS BONESFROM ARCHAEOLOGICAL
CONTEXTS IN THE LEVANT ANDEASTERN MEDITERRANEAN

OXFORD JOURNAL OF ARCHAEOLOGY 16(2) 1997
Blackwell Publishers Ltd. 1997, 108 Cowley Road, Oxford OX4 1JF, UKand 350 Main Street, Malden, MA 02148, USA.

ΑΚΟΥ ΝΑ ΔΕΙΣ ΤΙ ΛΕΕΙ ΓΙΑ ΤΟ ΣΤΡΟΥΜΠΑ στρουμπά το παραπανω αρθρο που αναφερεται στη φυση , χρηση στρουμπαδων
που εχουν βρεθει σε αρχαιολογικους χωρους και ταφους το Αιγαιο ,Ανατολικη Μεσογειο ,Μικρα Ασια , Κυπρος , Παλαιτινη ,
Συρια , Λιβανο απο την εποχη του χαλκου.

Συγκεκριμενα για τη Κρητη αναφερεται οτι εχουν βρεθει αρκετοι στο Ιδαίο Άντρο στο Ψηλορειτη.

το αρθρο εδω http://www.academia.edu/438489/The_Nature_and_Function_of_Astragalus_Bones_From_Archaeological_Contexts_In_the_Levant_and_Eastern_Mediterranean

Αλλαξε ο Μανολιος επειδη εβαλε τα ρουχα αλλιώς ;Προδρομιανος

Παντελής Βλαχάκης είπε...

Ιράκ είναι παραφθορά του Άργους