ΧΑΝΙΩΤΙΚΟΣ ΣΥΡΤΟΣ

ΚΛΕΙΔΟΥΧΑΚΗΣ-ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ 1950

Οι περισσότερες μελωδίες συρτών, έως και το 1950 συντέθηκαν κατά το μεγαλύτερο ποσοστό από βιολιστές των Χανίων, μιας και η λύρα δεν ήταν το κύριο όργανο σε όλες σχεδόν τις επαρχίες του νομού. Οι λυράρηδες που συνέθεσαν μελωδίες συρτών είναι ο Νικόλης Κατσούλης ή Κουφιανός (Χαλεπιανός συρτός), ο Νικηφόρος Μαυροδημητράκης (Συρτος του Νικηφόρου), ο Γεώργιος Καντεράκης( Συρτά του Καντέρη, Αποκορωνιώτικος συρτός) και ο Μιχάλης Παπαδάκης ή Πλακιανός που δημιούργησε πλήθος μελωδιών, τις οποίες όμως δεν τις ηχογράφησε και δεν τις υπερασπίστηκε με αποτέλεσμα να γίνουν «λάφυρα» κάποιων επιτήδειων λυράρηδων.

ΜΟΥΡΙ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΑ
Παπαδάκης Γιάννης-Σπύρος και Μανώλης.

«Οι συρτοί εκτελούμενοι εις χρόνον allegro, τον οποίον συχνότατα ποικίλλουν τα λίαν επιτυχή accelerando, των εκτελεστών, (εις ας περιπτώσεις η λυρική διάθεση των χορευτών φθάσει εις το κατακόρυφον), δύνανται να θεωρηθούν ως τέλειον υπόδειγμα αρτιότητος εν τη λαϊκή δημιουργία. Μέγας είναι ο αριθμός των μουσικών παραλλαγών των ωραιοτάτων αυτών χορών, και σχεδόν πάντοτε η ειδική ονομασία έκαστου είναι συνδεδεμένη με μίαν επαρχίαν (Κισσαμίτικος, Σελινιώτικος) ή και με μόνον χωρίον (Γραμπουσιανός κ.τ.λ.)Εν τη εκτελέσει αι διάφοροι παραλλαγαί διαδέχονται αλλήλας, συνδεόμενοι υπό εμπείρων βιολατόρων κατά τρόπον λίαν έντεχνον.» 
ΣΤΕΛΙΟΣ ΧΑΡΙΤΑΚΗΣ 1952