Η επίσκεψη στην Κίσαμο είναι μοναδική εμπειρία. Η γνωριμία με την επαρχία δεν έχει να κάνει μονάχα με το ζεστό και φωτεινό ήλιο, την κρυστάλλινη θάλασσα, τα φαράγγια, την παρθένα γη, την μεγάλη χρονική διάρκεια διακοπών σας στην περιοχή. Η γνωριμία με την επαρχία Κισάμου είναι ταυτόχρονα κι ένα ταξίδι στην μακραίωνη ιστορία της, τον πολιτισμό, την παράδοση, τα ήθη και έθιμα, την φιλόξενη ψυχή των ανθρώπων της....Όσοι δεν μπορείτε να το ζήσετε... απλά κάντε μια βόλτα στο ιστολόγιο αυτό και αφήστε την φαντασία σας να σας πάει εκεί που πρέπει...μην φοβάστε έχετε οδηγό.... τις ανεπανάληπτες φωτογραφίες του καταπληκτικού Ανυφαντή.





Κυριακή 3 Νοεμβρίου 2019

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ NATURA 2000 ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ.

Η ομιλία του Γιάννη Φωτάκη* στην εσπερίδα που πραγματοποιήθηκε την παρασκευή στο Φαλδάμειο ίδρυμα στα πλαίσια του "Δικαίωμα και Ευθύνη για το περιβάλλον" που συνδιοργάνωσαν το Πανεπιστήμιο Κρήτης, η ΕΠΟΦΕΚ και η ΙΜΚΣ
Ως περιοχές προστασίας της φύσης χαρακτηρίζονται εκτάσεις μεγάλης οικολογικής ή βιολογικής αξίας. Στις περιοχές αυτές προστατεύεται το φυσικό περιβάλλον από κάθε δραστηριότητα ή επέμβαση που μπορεί να μεταβάλει ή να αλλοιώσει τη φυσική κατάσταση, σύνθεση ή εξέλιξή του.
“Τοπίο” σημαίνει μία περιοχή, όπως γίνεται αντιληπτή από ανθρώπους, του οποίου ο χαρακτήρας είναι το αποτέλεσμα της δράσης και αλληλεπίδρασης των φυσικών και/ ή ανθρώπινων παραγόντων.
“Προστασία τοπίων” σημαίνει δράσεις για να συντηρηθούν και να διατηρηθούν τα σημαντικά ή ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ενός τοπίου, που δικαιολογούνται από την αξία του ως κληρονομιάς, η οποία πηγάζει από τη φυσική του διαμόρφωση και/ ή από την ανθρώπινη δραστηριότητα.
“Διαχείριση τοπίων” σημαίνει δράση, από την προοπτική της βιώσιμης ανάπτυξης, για να διασφαλιστεί η σε τακτική βάση συντήρηση ενός τοπίου, ώστε να κατευθύνονται και να εναρμονίζονται μεταβολές που προξενούνται από κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές διαδικασίες.
Άρθρο 24 των Συνταγμάτων 1975,1986,2001,2008:
“Η Προστασία του Φυσικού και Πολιτιστικού Περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους και δικαίωμα του καθενός.
Για τη διαφύλαξη του το κράτος έχει υποχρέωση να παίρνει ιδιαίτερα προληπτικά ή κατασταλτικά μέτρα στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας.
Νόμος ορίζει σχετικά με την προστασία των Δασών και των δασικών εκτάσεων.
Η Σύνταξη Δασολογίου συνιστά υποχρέωση του Κράτους.
Απαγορεύεται η μεταβολή του προορισμού των Δασών και των Δασικών εκτάσεων, εκτός αν προέχει για την Εθνική Οικονομία η αγροτική εκμετάλλευση ή άλλη χρήση που την επιβάλλει το Δημόσιο Συμφέρον”.
Από την στιγμή αυτή ξεκινούν μια σειρά από κακοδαιμονίες που ταλανίζουν άρχοντες και αρχόμενους:
Η Δασική Υπηρεσία μετατρέπεται, ....
...με όρους προσωρινότητας, σε ένα σκληρό διοικητικό μηχανισμό με εμπλοκή στην έμμεση αποτιμητική αξιολόγηση της περιουσίας των πολιτών, αφού ανάλογα με την απόφαση της, πρόσβαση στην οποία δεν έχουν οι πολίτες, αμφισβητείται και αυτή ακόμη η ιδιοκτησιακή υπόσταση.
Δεν ήταν όμως αυτό το πνεύμα του Συνταγματικού Νομοθέτη.
Όριζε το Σύνταγμα, σε εύλογο χρόνο και ως εύλογος χρόνος έχει οριστεί από την νομολογία η πενταετία, να φτιαχτεί το Δασολόγιο.
1979 και σήμερα 2019 σαράντα ολόκληρα χρόνια και Δασολόγιο ΔΕΝ υπάρχει.
Σήμερα συντάσσονται οι Δασικοί χάρτες που θα οδηγήσουν στο Δασολόγιο και κατόπιν στο συνολικό Κτηματολόγιο.
Μαζί με τις δικαστικές διαμάχες που θα αναπτυχθούν, έχω προβλέψει με αφορμή άλλη εκδήλωση ότι θα τελειώσουμε το 2057 ακριβώς 200 χρόνια από την πρώτη απόπειρα κτηματογράφησης το 1857.
Η θλίψη γίνεται ακόμη μεγαλύτερη αφού και η σημερινή πορεία επιβλήθηκε με το 2ο των μνημονίων.. να μην τα μετρήσουμε διότι θα παγιδευτούμε.. σε πολιτικές σκοπιμότητες.
Εκτράπηκε έτσι η Δασική Υπηρεσία, από τον κύριο σκοπό της που είναι, η αειφορική ανάπτυξη των Δασών, η αναβάθμιση σε δάσος των Δασικών εκτάσεων, η προστασία των οικοσυστημάτων με προληπτικές ενέργειες και κατασταλτικές δράσεις κατά των αναπτυσσόμενων βλαβών εις βάρος των. Επίσης Η υγεία των δασών οι καρπώσεις, πρωτογενείς και δευτερογενείς αλλά και τριτογενείς η εξοικείωση των πολιτών με την άγρια ζωή με όρους πρωτοφανείς όπως η βιοποικιλότητα η αειφορία η αναδάσωση το Δημόσιο συμφέρον.
Μέχρι την ένταξη της χώρας στην ΕΟΚ 1980, η μόνη Νομοθεσία προστασίας του Περιβάλλοντος γενικότερα και η διαχείριση ομού με την Προστασία προστατευόμενων περιοχών που τους λέγαμε Εθνικούς Δρυμούς, ήταν η Δασική Νομοθεσία κατά βάση με ΝΔ και ΒΔ ή ΠΔ ανάλογα την Δημοκρατική κατάσταση της Χώρας. Κυρίως ο θρυλικός Ν. 998/79 ο οποίος δέχτηκε έντονη κριτική στην αρχή του αλλά που τώρα κρίνεται ως ένα νομοτεχνικό και γλωσσικό αριστούργημα. Από κοντά και ο πατριάρχης νόμος του Περιβάλλοντος 1650/87 και ο νόμος που τον τροποποίησε, ο 2742/99 περιλαμβάνοντας πλέον και την λογική των Π.Π που εν τω μεταξύ είχαν προκύψει ως κατάλογος.
Ανάμεσα λοιπόν σε αυτήν την πολυπραγμοσύνη και πολυσχιδή Δημόσια Υπηρεσία προκύπτουν και Διεθνείς και Ευρωπαϊκές ντιρεκτίβες με στόχο την εμβάθυνση της ενιαιότητας και αποδοτικότητας των κρατών σε σχέση με την ποιότητα ζωής την εμβάθυνση του περιζήτητου Ευρωπαϊκού κεκτημένου:
Πρώτη έρχεται η Σύμβαση για την Προστασία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς ή όπως είναι γνωστή ως Σύμβαση του Παρισιού έτος 1972.
Ακολουθεί η Σύμβαση για την Βιοποικιλότητα Ρίο 1992.
Τέλος το 2010 η χώρα κύρωσε την Σύμβαση για το τοπίο.
Οι Προστατευόμενες Περιοχές (ΠΠ) εκκινούν κατόπιν της Οδηγίας των Οικοτόπων της Ευρωπαϊκής Κοινότητας 92/43/ΕΟΚ του 1992 (ΕΕ L 206 της 22.7.1992, σ. 7 έως 50) και αφορά στο δίκτυο Natura 2000 και προβλέπει την υποχρέωση κατάθεσης Εθνικού Καταλόγου Οικοτόπων.
Ο Ελληνικός Εθνικός κατάλογος αρχικά διαμορφώνεται με 234 περιοχές Κοινοτικού Ενδιαφέροντος (SCI) και 52 Περιοχές για την Προστασία της Ορνιθοπανίδας (SPA).
Στο Δίκτυο "Natura 2000" εντάχθηκε συνολικά έκταση 27.077.680 στρεμμάτων με το ποσοστό των χερσαίων εκτάσεων και εσωτερικών υδάτων να φτάνει στο 16,2% της συνολικής έκτασης της χώρας.
Στην Κρήτη ο Μ. Ο είναι στο 33% και στα Χανιά στο 46% (κάποια στιγμή είχε προταθεί το 54%).
Η Οδηγία 92/43/ΕΚ εναρμονίστηκε στο ελληνικό Δίκαιο με την Κοινή Υπουργική Απόφαση 33318/3028/11-12-98 (ΦΕΚ 1289/Β/28-12-98).
Κατόπιν δια του προγράμματος LIFE 1994-1996 συντάχθηκε ο Εθνικός κατάλογος, από ομάδες επιστημόνων που έφτασαν τους 100, σε συνεργασία με τις κατά τόπους Δασικές Υπηρεσίες αλλά και άλλες Υπηρεσίες περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος.
Η πρόταση εγκρίθηκε από τα Υπουργεία ΠΕΧΩΔΕ και Γεωργίας.
Άμεσα εκδόθηκε ο νόμος 2742/99 και ο ν 3937/11 που καθόρισαν τον οδικό χάρτη για την Διοίκηση και Διαχείριση των Προστατευόμενων Περιοχών (ΠΠ) και φτάσαμε στο 2003 με την διαμόρφωση της σύνθεσης του ΔΣ του ΦΔ των Λευκών Ορέων και των άλλων Φορέων.
Είναι οι ΦΔ ΝΠΙΔ. Στους οποίους παραχωρείται η διαχείριση μεταξύ άλλων και Δημόσιων Περιουσιών,χερσαίων και θαλάσσιων. Υπάρχει εδώ ένα θέμα Συνταγματικότητας. Πλην όμως η ΕΕ έχει πλέον ως στρατήγημα της την λεγόμενη outsourcing δηλαδή την εξαγορά καλών υπηρεσιών εκτός της δομής της επιχείρησης. Είναι ήδη λοιπόν παρούσα μια εκσυγχρονιστική λογική που δεν είναι αμαρτωλή κατ' ανάγκη.
Όμως δεν είναι σωστή η λογική:
Μη (ή ελάχιστη) εκπροσώπηση της τοπικής κοινωνίας
Μη εκπροσώπηση της Δασικής Υπηρεσίας.
Ανυπαρξία κεντρικής στρατηγικής προοπτικής.
Πραιτοριανή λογική αναφοράς στον Υπουργό.
Χαοτική διαχείριση των οικονομικών (Υπουργός)
Διοικητική ανεμελιά.
Και ερχόμαστε στα τοπικά δεδομένα:
Με τον Ν 4519/18 οι ΠΠ της Αντ/περιφέρειας Χανίων καλύπτονται από τον Φορέα της Σαμαριάς. Κρίθηκε δηλαδή ότι οι ανάγκες οι προτεραιότητες οι παραγωγικές δυνατότητες οι κοινωνικές διαφοροποιήσεις το πολιτισμικό φορτίο η προσβασιμότητα τα προϊόντα και οι υποδομές είναι ίδιες σε κάθε γωνιά της και ότι οι εκπρόσωποι είναι τέλειας πνευματικής ευελιξίας και απαλλαγμένοι πλήρως κάθε τοπικιστικής λογικής προβαδίσματος.
Θεωρώ ότι η περιοχή μας, ας μου επιτραπεί, πρέπει να διεκδικήσει την διοίκηση των ΠΠ της ευρείας περιοχής. Να εκπροσωπηθεί ο πολιτισμός η κουλτούρα ο τρόπος ζωής και η πνευματικότητα της περιοχής σε ένα φορέα που θα διασυνδέσει την Φυσική με την πολιτιστική και παραγωγική ισχύ του τόπου.
Αντικειμενικά υπάρχει συνάφεια αντικειμένου από την Ήμερη Γραμβούσα έως την παραλία του Γραμμένου. Διότι:
Στηρίζεται και με οικοτοπικά και με οριογραφικά και με οικονομικά κριτήρια η δημιουργία ΦΔ Κισάμου και Σελίνου.
Σε κάθε περίπτωση η διαβούλευση που είναι ανοικτή και διεξάγετε αυτή την ώρα με πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ που διαπίστωσε την αβελτηρίες του ν 4519/18.Παράλληλα όπως είπαμε συντάσσονται από αόρατα μέχρι στιγμής Μελετητικά γραφεία οι ΕΠΜ των δεδομένων Φορέων Διαχείρισης. Είμαστε δηλαδή στο μίξερ. Μπορούμε να βγούμε;
Εμείς σαν Δ Υ διαπιστώσαμε από την πρώτη εβδομάδα ότι ο νόμος αυτός είναι νομοθετικά ανίσχυρος. Μας κακοχαρακτήρισαν και μας κακολόγησαν. Στο τέλος αρχίσαμε τις τροπολογίες και τις διαβουλεύσεις καθ' ομάδας.
Η Κίσαμος όμως τα φυσικά στολίδια της δεν τα έχει αξιοποιήσει και δεν θέλω να ρίξω ευθύνες ούτε να κάνω αυτοκριτική αυτή την ώρα. Ξέρω πολύ καλά τους μύθους που κατακλύζουν την περιοχή καθώς υπάρχει ένα σύστημα διάχυσης των.
Προτρέπω σε κοινωνική οργάνωση με εμβάθυνση και εξειδίκευση.
Χρειάζεται η περιοχή ΜΚΟ με αντικείμενο την Προστασία του Περιβάλλοντος την ανάδειξη την εκπαίδευση και παρέμβαση σε περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος ζητήματα. Θα πραγματοποιεί εκδηλώσεις και εξορμήσεις και προβολές όχι μόνο σε σχέση με τις ΠΠ αλλά και όλα τα θέματα φυσικού και πολιτιστικού περιεχομένου. Θα μπορέσει να αρθρώσει θεσμικού χαρακτήρα προτάσεις,είτε υποστηρίζοντας μια φωτισμένη ΤΑ είτε πρωτογενώς.
Πως θα ακούγονταν μια κοινωνική συμφωνία για απονιτροποιήση της Κισάμου και κήρυξης της ως τόπου αποκλειστικά Βιολογικής καλλιέργειας;
Πως θα ακούγονταν η πρόταση διεθνοποίησης μίας ή περισσότερων ΠΠ υπαγάγοντας τις λίστες του CoE... μη αρκούμενοι στις ψηφοφορίες του τουριστικού τομέα που απλά αξιολογούν τις εικόνες και όχι τις προοπτικές; Θυμίζω ότι μόνο η Σαμαριά είναι υπό την σκέπη του Στ Ευρώπης.
Η Διάσωση της Ήμερης Γραμπούσας.
Η ανάδειξη στα Βαλσαμάκια.
Το Δάσος πάρκο στο Βλάτος.
Το Δάσος στη Χρυσοσκαλίτισσα.
Τι θα γίνει με τις τρύπες των λιμνοδεξαμενών;(ο μηχανοκίνητος αθλητισμός περιμένει).
Το θέατρο της Λίμνης, Τα δυο πάρκα της Γραμπούσας.
Χρειάζεται οι παραγωγικοί φορείς να διευρύνουν τον κύκλο ενδιαφερόντων τους ώστε να έχει νόημα και ουσία η συμμετοχή τους σε ένα ΔΣ που θα έχει να διαχειριστεί εκτός από πόρους και ένα πολύπλοκο οικοσύστημα με ιδιαίτερες ανάγκες.
Και μας χρειάζεται μια (και δυο) ΤΑ αποφασισμένη για διπλό ρόλο: Υπηρέτηση των βραχυπρόθεσμων πολιτικών και του μόνου μακροπρόθεσμου – της παράδοσης των ΠΠ στις επόμενες γενιές κατά το δυνατόν αναβαθμισμένων.
Γενικότερα η εποχή που αρκούσε το θέαμα και η θέαση έχει περάσει. Τώρα με την αλματώδη επέκταση της τεχνολογίας σε κάθε τομέα θα αρκεί μια σταγόνα λάδι σε ειδικό αισθητήρα και το λάδι θα απορρίπτεται από ένα νέο εργοστάσιο που μόνο αυτό θα μπορεί να προωθεί λάδι στην λευκή αγορά, αφού μόνο αυτό θα είναι πιστοποιημένος εταίρος της.
Τέλος ως προστατευταία θεωρούνται τα ΚΑΖ και μάλιστα με πολύ ισχυρούς όρους και πολεοδομικούς.
Προστατευταία θεωρούνται και τα μνημεία της Φύσης. Εδώ έχουμε να σας πούμε ότι η Δασών ξεκίνησε την κήρυξη μιας σειράς μνημείων της φύσης στην περιοχή της Κισάμου είτε μεμονωμένα δέντρα είτε συνολικά τοπία. Ένας μικρός κατάλογος είναι:
· Ευκάλυπτος στα Καλουδιανά.
· Κουκουνάρα Έλους
· Κομολιθοτρούλια Ποταμίδας.
· Ζεύξη Φαραγγιού Τοπολίων.
"Η υπευθυνότητα των πράξεών μας έχει να κάνει με τον βαθμό ωριμότητας μας.
Υπεύθυνος είναι εκείνος που μπορεί να αιτιολογήσει τις πράξεις του και να δεσμευτεί μ’ αυτές.
Ένας υπεύθυνος άνθρωπος δεν ψάχνει δικαιολογίες ούτε και απολογίες αναλαμβάνει τις ευθύνες και διορθώνει ό,τι μπορεί να διορθώσει…ή να διορθωθεί.
*Ο Γιάννης Φωτάκης είναι Προϊστάμενος του Τμήματος Προστασίας, Διαχείρισης Δασών Χανίων

Δεν υπάρχουν σχόλια: