ΚΙΣ+(Ψ)ΑΜ(Μ)0Σ = ΚΙΣΑΜΟΣ

Η ελληνική ετυμολογία της λέξης “Κίσαμος”
Γράφει ο ΚΩΣΤΑΣ Σ. ΝΤΟΥΝΤΟΥΛΑΚΗΣ

Έπεσε στα χέρια μου η πολύ αξιόλογη έκδοση των Δήμων Κισάμου - Μηθύμνης - Ιναχωρίου "Η Κίσσαμος των εναλλακτικών διακοπών σας". Βιβλίο ολόκληρο, με χρήσιμες ιστορικές επισημάνσεις και πληροφορίες για την περιοχή. Επιθυμώντας να βοηθήσω στην αποσαφήνιση της ετυμολογίας της λέξης "Κίσαμος" (ή "Κίσσαμος") έχω να επισημάνω τα εξής, ελπίζοντας ότι σε μελλοντικές εκδόσεις, επανεκδόσεις κλπ. θα αποκατασταθεί η αλήθεια:
Στη σελ. 26 της καλαίσθητης παραπάνω έκδοσης, αναγράφεται: "... το όνομα αυτό (Κίσσαμος) κατά πάσα πιθανότητα είναι προελληνικό". Και παρακάτω (πολύ σωστά αυτό) απορρίπτει την εντελώς απίθανη και αυθαίρετη ετυμολογική θεωρία της λέξης, που επιχείρησε ο Αntonio Trivan, που αγνοεί την αρχαία ελληνική, γλώσσα, όσο, δυστυχώς, και οι "ειδικοί" που ελαφρά τη καρδία "ξεμπλέκουν" με την ετυμολογία της λέξης (και όχι μόνο αυτής) αποκαλώντας την... "προελληνική"!
Για να δούμε όμως, πόσο "δύσκολη" είναι η ετυμολογία και λογική - λογικότατη ερμηνεία της λέξης για όποιον ψάχνει - ερευνά λίγο παραπέρα απ' ό,τι μάθαμε στα σχολεία: Κυνώ σημαίνει φιλώ, στην αρχαία ελληνική. Απ' αυτό προέρχεται το προσκυνώ (προς + κυνώ) προσκυνητής κλπ. Ο αόριστος του κυνώ είναι έκυσα ή κύσα.
Είναι γνωστό ότι οι δανεισμοί θεμάτων των ρημάτων (όχι μόνο στη νεοελληνική, μα και στις ευρωπαϊκές γλώσσες π.χ. kiss αγγλικά, kussen γερμανικά = φιλώ...) γίνονται συνήθως από το θέμα του αορίστου. Που είναι κυσ (αλλοιωμένα κισ-) στην προκειμένη περίπτωση (βλ. "Ελλην Λόγος", Αννας Τζιροπούλου - Ευσταθίου).
Ο Αριστοφάνης (Νεφ. 81) γράφει: "Κύσον με και την χείρα δος την δεξιάν". Ο Κισσός, λέγεται έτσι γιατί "κύσει" (φιλά) το δένδρο ή βράχο, τυλιγμένος σ' αυτό καθώς αναρριχάται. Αρα: Κίσ(σ)αμος = Κισ- ή κυσ- και (ψ)άμ(μ)ος (άμμος).
Δηλαδή, τοποθεσία την οποία κύσει (φιλά, αγκαλιάζει) ή ψάμμος - άμμος.

Ή, αν πιθανολογηθεί ότι δεν ισχύει το δεύτερο συνθετικό (ψ)άμμος, Κίσαμος, απλά σημαίνει "προσφιλής" τοποθεσία, "αξιαγάπητη" περιοχή, σε ελεύθερη απόδοση.
 

Σαν άνθρωπος είμαι ανοικτός σε κάθε νέα ετυμολογική προσπάθεια, για το όνομα της πόλης που ζω και αγαπώ! Σαν μπλοκέρ δεν μου αρέσει να με βρίζουν μέσα από τις δικές μου σελίδες. Μπορεί λοιπόν ο κ. Ντουντουνάκης να είναι ένα καταξιωμένος αγωνιστής της αριστεράς, αλλά αυτό δεν τον κάνει και αλάνθαστο! Φυσικά και αν κάποιος διαφωνεί με τα λεγόμενα του δεν σημαίνει αυτόματα ότι είναι και συκοφάντης !Το μπλοκ είναι ελεύθερο και θέλει να δημοσιεύει τις απόψεις όλων, αρκεί να είναι κόσμιες....