Άλλο ένα καλό ρεπορτάζ απο τα Χ.Ν αυτή την φορά σχετικά με το Ιστορικό αρχείο Κρήτης.
- Τι κι αν πρόκειται για το δεύτερο μεγαλύτερο αρχείο της χώρας μετά τα Γενικά Αρχεία του Κράτους στην Αθήνα. Τι κι αν μιλάμε για ένα Αρχείο που μέχρι πριν λίγα χρόνια υποδέχονταν ντοκουμέντα και έγγραφα από όλη την Κρήτη και το οποίο φέτος συμπληρώνει έναν αιώνα ζωής;
Γράφουν λοιπόν....
Εδώ και χρόνια έχει επισημανθεί πως το όμορφο νεοκλασικό της οδού Ι. Σφακιανάκη δεν μπορεί να σηκώσει το βάρος των αναγκών ενός τόσου μεγάλου Αρχείου.
Οι εικόνες που αποτύπωσε ο φωτογραφικός φακός των “Χ.ν.” χθες είναι ενδεικτικές: Το οθωμανικό αρχείο έχει πληγεί σοβαρά από την υγρασία καθώς το Αρχείο δεν πληροί τις αναγκαίες προδιαγραφές για την προστασία των εγγράφων, μη διαθέτοντας ούτε καν ένα απλό σύγχρονο σύστημα ψύξης και θέρμανσης του χώρου.
Στην κεντρική αίθουσα επισκέπτες, ερευνητές και ταξινόμοι είναι αναγκασμένοι να μοιράζονται το μοναδικό τραπέζι που υπάρχει, ενώ σε κάθε διαθέσιμη επιφάνεια αντικρίζει κανείς έγγραφα και αρχειακό υλικό που δεν χωράει στα αρχειοστάσια.
Στον δεύτερο όροφο, στον εκθεσιακό χώρο με το σημαντικό λαογραφικό και ιστορικό υλικό και τα σπάνια κειμήλια, που θα μπορούσαν κάλλιστα να υποστηρίξουν τη λειτουργία ενός σύγχρονου μουσείου, συναντάμε κούτες γεμάτες με οθωμανικά έγγραφα που βρίσκονται ανάμεσα και πάνω στα αντικείμενα της συλλογής.
Ομως κανένας χώρος δεν αποτυπώνει περισσότερο την απαξίωση που βιώνει το Αρχείο από την Πολιτεία όσο το υπόγειο του κτηρίου. Εκεί όπου ξύλινα κασόνια μαζί με μεγάλες κούτες φιλοξενούν ένα μεγάλο όγκο άγνωστων και αναξιοποίητων αρχείων, ενώ αμέτρητες στοίβες από έγγραφα “κοσμούν” περιμετρικά τους τοίχους. Κι όλα αυτά δίπλα, κυριολεκτικά, στον λέβητα του Αρχείου!
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Ι.Α.Κ. πλέον δεν μπορεί να υποδεχθεί καινούριο αρχειακό υλικό σε μεγάλες ποσότητες καθώς ακόμα και το διαμέρισμα που διατηρεί στην οδό Δημητρακάκη είναι γεμάτο μέχρι το ταβάνι από έγγραφα.
Και βεβαίως ένα σύγχρονο Αρχείο δεν έχει μόνο ανάγκη από αποθηκευτικό χώρο και αρχειοστάσια αλλά και από κατάλληλους χώρους για τη συντήρηση των αρχείων, την ταξινόμηση και την έκθεση των σημαντικών αντικειμένων που διαθέτει. Από σύστημα πυρασφάλειας, που σήμερα είναι ανύπαρκτο, αλλά και από το αναγκαίο εξειδικευμένο προσωπικό που θα υποστηρίζει τη λειτουργία του (από το Ι.Α.Κ. λείπει για παράδειγμα ένας συντηρητής, ενώ ακόμα και η καθαριότητα γίνεται από το προσωπικό).
Οι εικόνες που αποτύπωσε ο φωτογραφικός φακός των “Χ.ν.” χθες είναι ενδεικτικές: Το οθωμανικό αρχείο έχει πληγεί σοβαρά από την υγρασία καθώς το Αρχείο δεν πληροί τις αναγκαίες προδιαγραφές για την προστασία των εγγράφων, μη διαθέτοντας ούτε καν ένα απλό σύγχρονο σύστημα ψύξης και θέρμανσης του χώρου.
Στην κεντρική αίθουσα επισκέπτες, ερευνητές και ταξινόμοι είναι αναγκασμένοι να μοιράζονται το μοναδικό τραπέζι που υπάρχει, ενώ σε κάθε διαθέσιμη επιφάνεια αντικρίζει κανείς έγγραφα και αρχειακό υλικό που δεν χωράει στα αρχειοστάσια.
Στον δεύτερο όροφο, στον εκθεσιακό χώρο με το σημαντικό λαογραφικό και ιστορικό υλικό και τα σπάνια κειμήλια, που θα μπορούσαν κάλλιστα να υποστηρίξουν τη λειτουργία ενός σύγχρονου μουσείου, συναντάμε κούτες γεμάτες με οθωμανικά έγγραφα που βρίσκονται ανάμεσα και πάνω στα αντικείμενα της συλλογής.
Ομως κανένας χώρος δεν αποτυπώνει περισσότερο την απαξίωση που βιώνει το Αρχείο από την Πολιτεία όσο το υπόγειο του κτηρίου. Εκεί όπου ξύλινα κασόνια μαζί με μεγάλες κούτες φιλοξενούν ένα μεγάλο όγκο άγνωστων και αναξιοποίητων αρχείων, ενώ αμέτρητες στοίβες από έγγραφα “κοσμούν” περιμετρικά τους τοίχους. Κι όλα αυτά δίπλα, κυριολεκτικά, στον λέβητα του Αρχείου!
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Ι.Α.Κ. πλέον δεν μπορεί να υποδεχθεί καινούριο αρχειακό υλικό σε μεγάλες ποσότητες καθώς ακόμα και το διαμέρισμα που διατηρεί στην οδό Δημητρακάκη είναι γεμάτο μέχρι το ταβάνι από έγγραφα.
Και βεβαίως ένα σύγχρονο Αρχείο δεν έχει μόνο ανάγκη από αποθηκευτικό χώρο και αρχειοστάσια αλλά και από κατάλληλους χώρους για τη συντήρηση των αρχείων, την ταξινόμηση και την έκθεση των σημαντικών αντικειμένων που διαθέτει. Από σύστημα πυρασφάλειας, που σήμερα είναι ανύπαρκτο, αλλά και από το αναγκαίο εξειδικευμένο προσωπικό που θα υποστηρίζει τη λειτουργία του (από το Ι.Α.Κ. λείπει για παράδειγμα ένας συντηρητής, ενώ ακόμα και η καθαριότητα γίνεται από το προσωπικό).
Να θυμίσω οτι το 2016 ήταν προϊστάμενος του Ιστορικού αρχείου ο Κώστας Φουρναράκης και σε μια επίσκεψη του υπουργού Παιδείας Νίκου Φίλη, τότε στα Χανιά είχε επισημάνει την ανάγκη μεταστέγασης του Ιστορικού Αρχείου Κρήτης σε έναν κατάλληλο και επαρκή χώρο, ώστε το Αρχείο να καταστεί πλήρως λειτουργικό, αλλά και να αναδειχθεί η συλλογή των σπάνιων τεκμηρίων που διαθέτει. Φυσικά το προσδοκώμενο δεν έγινε, μάλιστα αμέσως μετά απομάκρυναν και τον προϊστάμενο του αρχείου Κώστα Φουρναράκη που βρισκόταν στην θέση αυτή 9 χρόνια... Τελικά όπως πάντα μόνο λόγια και τίποτα άλλο...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου