Η ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ-ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΚΙΣΑΜΟΥ

10 Αυγούστου και ώρα 9.00 μ,μ στο Πέτρινο Θέατρο στα Νοπήγεια αφιέρωμα στον συγγραφέα και στιχουργό Μάνο Ελευθερίου 

Και λίγα λόγια για τον Φιλολογικό σύλλογο απο μια παλιά ανάρτηση στο blog της Ευτυχίας Δεσποτάκη

Πριν από ενενήντα  χρόνια, η πηγή για τον πολιτισμό σε μια επαρχιακή πόλη ήταν μόνο το σχολείο, οι δάσκαλοι, και οι άλλοι λιγοστοί επιστήμονες, που ασκούσαν διάφορα επαγγέλματα και λειτουργήματα στον τόπο. Γιατροί, νομικοί, δικηγόροι και συμβολαιογράφοι, ιερωμένοι, άλλοι υπάλληλοι, οι οποίοι να σημειώσομε διέμεναν στην πόλη και ήταν μέλη της κοινωνίας, πράγμα σπάνιο σήμερα, που οι πάντες είναι μεταφερόμενοι… 

Ανουσάκης Γιάννης και ο γιος του Δημήτρης

Έτσι, λοιπόν, γύρω στο 1923 με πρωτοβουλία του Γιάννη Ανουσάκη πρωτοψάλτη του Αγίου Σπυρίδωνος και διακεκριμένου ζωγράφου και αγιογράφου, γνωστός από τον πίνακα «Η μάχης της Κρήτης», ιδρύεται ο φιλολογικός Σύλλογος Κισαμικός. Την πρωτογενή ομάδα απαρτίζουν ο αρχιμανδρίτης  Θεοδ. Λουκογιαννάκης, ο γιατρός Αναγνωστάκης, ο δάσκαλος Αντωνομανωλάκης, ο δάσκαλος Ξαγοράρης, ο δικηγόρος Λιονάκης και ο συμβολαιογράφος  Μουζουράκης. Στο διοικητικό συμβούλιο συμμετείχε ο εκάστοτε γυμνασιάρχης και η συνεργασία με τον εκάστοτε επίσκοπο ήταν βασική.
Σκοπός του συλλόγου ήταν κυρίως η προσέγγιση και ανάλυση διαφόρων θεμάτων από το κατάλληλο ομιλητή και η συζήτηση επ΄ αυτού. Τα θέματα, φιλολογικά, ιστορικά, αρχαιολογικά αναπτυσσόταν υπό μορφή διαλέξεων.
Από τις πρώτες δραστηριότητες του συλλόγου ήταν η συλλογή βιβλίων και η οργάνωση βιβλιοθήκης. Η σημαντικότερη όμως πρωτοβουλία του συλλόγου ήταν η επιδίωξη να στεγαστεί μια  πρώτη αρχαιολογική συλλογή, πράγμα που επέτυχαν με Β.Δ. του 1936 και η οποία απετέλεσε και τον πυρήνα του μετέπειτα και σημερινού αρχαιολογικού μας μουσείου. Ας σημειωθεί δε, ότι και χρηματικά ο σύλλογος, ύστερα από εράνους και χοροεσπερίδα που πραγματοποίησε συνεισέφερε σε ανασκαφή που πραγματοποίησε ο αρχαιολόγος Θεοφανίδης στη θέση Σελί, νοτιοδυτικά του λιμανιού. Η συλλογή αυτή περιλάμβανε γλυπτά, πήλινα, χάλκινα αντικείμενα, επιγραφές, νομίσματα, και μία γυναικεία ρωμαϊκή κεφαλή. Από από αυτά τα ευρήματα κάποια κατά τη Γερμανική κατοχή αρπάγησαν.
Ο χώρος και η βιβλιοθήκη του παλιού φιλολογικού ήταν στο ισόγειο του σημερινού μουσείου που μέχρι  και τη δεκαετία του 60 στέγαζε τις δημόσιες υπηρεσίες της Κισάμου, Ταχυδρομείο, εφορία, ειρηνοδικείο. Τέλος της δεκαετίας του 50 και τις δεκαετίες του 60-70 τον φιλολογικό σύλλογο υποστήριζαν έμποροι της αγοράς με ιδιαίτερα ενδιαφέροντα οι οποίοι σιγά -σιγά γινόταν μέλη και του διοικητικού συμβουλίου και μαζί με νέους επιστήμονες εκπαιδευτικούς και άλλους,προσκαλούσαν κατάλληλους ομιλητές και οργάνωναν εκδηλώσεις. Αναφέρομε τους Λυκούργο Καμηλάκη, Ιακ. Μαρή, Σπ. Μαρή τα εμπορικά μαγαζιά τους συχνά γινόταν τόπος συνάντησης πνευματικών ανθρώπων, καθώς και το μαγαζί του Θ. Κοντοπυράκη, κατά το ήμισυ βιβλιοχαρτοπωλείο, με τις εκδόσεις της Εστίας» αλλά και το βιβλιοπωλείο του Φ. Παπαδογιάννη με τις εφημερίδες και τα περιοδικά του καθώς και το Φαρμακείο του Χαρίλαου Λυγιδάκη.

Γυμνασιάρχες καθηγητές και δάσκαλοι της εποχής όπως ο Λυκούργος Βιδαλάκης, Θ. Τασσόπουλος, Στυλ. Μοτάκης, Γ.Κωνσταντουλάκης, Στυλ. Κυιακογιαννάκης, Γιάννης Κουφάκης, Αντ. Σχετάκης, Μ. Ξηρουχάκης, Μ. Βαρουχάκης, Στ. Μαραγκουδάκης, συμμετέχουν ενεργά, παρουσιάζοντας διάφορα θέματα  οι ίδιοι αλλά και  προσκαλώντας νέους φιλολόγους στο βήμα. Ενδεικτικά αναφέρω παρουσιάσεις που θυμάμαι από τις παλαιότερες μέχρι τις πιο πρόσφατες. Ο Διονύσιος Σολωμός και το έργο του από  το Θ.Τασσόπουλο, Ο Ελευθέριος Βενιζέλος από τον Μ, Μαλαθράκη, το ποιητικό έργο του Γ.Σεφέρη από το Στ. Γιακουμάκη, ο ηλιοπότης Ελύτης από τον Γ. Πευκιανάκη. Οι παρουσιάσεις γινόταν ή σε αίθουσα του ενός τότε Γυμνασίου ή στην κινηματογραφική αίθουσα του Γ. Σταματάκη που υπήρχε τότε, και μετά το 60 στο ανεγερθέν ενοριακό κέντρο του Αγ.Σπυρίδωνος. Ακόμη και σήμερα οι ομιλητές στην αίθουσα του Δήμου χρησιμοποιούν το υψηλό ξύλινο βήμα με το μονόγραμμα του συλλόγου Φ.Σ.Κ. που τότε είχε κασκευαστεί .
Μετά από ένα διάστημα σιωπής, γύρω στο 1980 με πρωτοβουλία της  οδοντιάτρου Βάσως Παπαδημητράκη ο Φιλολογικός Σύλλογος αναδιοργανώνεται, γίνεται  νέα καταγραφή μελών και μια καινούρια ομάδα απαρτίζομε το νέο διοικητικό συμβούλιο με πρώτο στόχο την καταγραφή των βιβλίων τα οποία ευρίσκονταν εγκαταλειμμένα στο υπόγειο του παλαιού διοικητηρίου και νυν μουσείου και την αναδιοργάνωση της βιβλιοθήκης. Αυτός ο χώρος γίνεται και το σημείο συναντήσεων και εργασιών μας για λίγο, όμως, γιατί η επισκευή του κτηρίου για το μουσείο επέβαλε το άδειασμα του χώρου. Τα βιβλία καταγράφονται και ενοικιάζεται χώρος, όπου μεταφέρονται τοποθετούνται και, αποτελούν την νέα δανειστική βιβλιοθήκη του Φιλολογικού Κισάμου, η οποία και συνεχώς εμπλουτίζεται, παρά δε τις μεταβολές των καιρών που επιβάλλουν την ηλεκτρονική βιβλιοθήκη η παλαιά βιβλιοθήκη έχει τη δική της αξία και ιστορία..
Στη συνέχεια του χρόνου και μέχρι σήμερα το κύριο δυναμικό του φιλολογικού συλλόγου απαρτίζουν κυρίως εκπαιδευτικοί, υποστηριζόμενοι και από άλλους φίλους. Γεωργακάκη Ελένη, Νταγκουνάκης Γιάννης, Κουφάκη Μαρία, Χορευτάκης Ευτύχης, Δεσποτάκη Ευτυχία, Στρατάκης Μιχάλης, Δελή Αργυρώ,  Ξηρουχάκη Ειρήνη, Κυριτσάκης Κων, Σχοινοπλοκάκη Ευαγγ, Μαζοκοπάκη Τόνια, Χοχλάκη, Άννα, Αλεξανδράκη Βάσω, Ανουσάκη Άννα, Γεωργακάκη Ινώ, Παπαδάκης Αντώνης, Λαθουράκη Αλεξάνδρα, Μαρινάκης Μανώλης, Χορευτάκης Νίκ. Χαρτζουλάκης Κώστας είναι ενδεικτικά ονόματα που έχουν περάσει από το διοικητικό συμβούλιο και την προεδρία.
Προσαρμοζόμενος στις συνθήκες των καιρών και βοηθούμενος και από τα μέσα της εποχής ο σύλλογος, κατά καιρούς και άλλο πραγματοποιεί.Έτσι συνέχισε τις φιλολογικές παρουσιάσεις με ομαδική συνεργασία όπως ο «Παπαδιαμάντης και το έργο του» «Επετειακό για την Κύπρο», Κάλβος και Σολωμός στην Ελληνική Επανάσταση», καθιερώνει ένα φιλολογικό απόγευμα την εβδομάδα στη βιβλιοθήκη όπου γίνεται λογοτεχνική συζήτηση, και εκδίδει  για μεγάλο χρονικό διάστημα το περιοδικό «ΠΑΡΟΥΣΙΕΣ». Ανεβάζει θεατρικές παραστάσεις που σημειώνουν  εξαιρετική επιτυχία, όπως ο «Πατούχας» του Κονδυλάκη, τα «Ερωτομπερδέματα» γραμμένο από τον Αντ. Σχετάκη και άλλα.
Για μεγάλο χρονικό διάστημα και με πολλές δυσκολίες λειτουργεί ένα είδος κινηματογραφικής λέσχης  στο χώρο του δημαρχείου με μια ποιοτική ταινία την εβδομάδα.
Σε συνεργασία με ντόπιους και μουσικούς καλλιτέχνες πραγματοποιεί αφιερώματα σε ποιητές, συνθέτες και στιχουργούς  σε συνδυασμό λόγου και μουσικής, Νίκος Ξυλούρης, Ν. Γκάτσος, Γ. Ρίτσος, Γ. Σεφέρης, Μ..Θεοδωράκης, Λ. Παπαδόπουλος, ψυχαγώγησαν με την γνήσια και έννοια της λέξης και προβλημάτισαν πολυπληθές κοινό.
Ξεχωριστές βραδιές χαρίστηκαν από τους εργάτες του Φιλολογικού στον τόπο οργανώνοντας βραδιές με το Νίκο Παπάζογλου, το Σωκράτη Μάλαμα, την Αλίκη Καγιαλόγλου και το λυρικό και μελωδικό Λουδοβίκο των Ανωγείων.
Τα τελευταία χρόνια ο σύλλογος οργανώνει και το παιχνίδι του χαμένου Θησαυρού, όπου εκατοντάδες παιδιά κινητοποιούν το ταλέντο  και την ευρηματικότητα τους για να πετύχουν το στόχο τους  περνώντας μέσα από την αναζήτηση πολλών απαντήσεων σε εκατοντάδες ερωτήματα ευρέος φάσματος.
Τέλος ιδιαίτερα ζεστή είναι η καθιερωμένη ετήσια συνεστίαση των μελών και των φίλων του συλλόγου σε συνδυασμό με το κόψιμο της πίτας.
Ζητούμενο:Θα άξιζε στο Φιλολογικό και προπαντός στη βιβλιοθήκη του μια δική του στέγη και δεν είναι υπερβολή για ένα τόπο για μια κοινωνία, μια πολιτεία να τον βρει.
Σήμερα πρόεδρος του Φιλολογικού Συλλόγου είναι η κ. Ελένη Γεωργακάκη ,φιλόλογος αξιόλογη που με πολύ αγωνία και επιτυχία μαζί με εκλεκτούς συνεργάτες καταθέτουν το πολιτιστικό  τους στίγμα στον τόπο μας.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΝΥΦΑΝΤΑΚΗΣ-ΑΝΥΦΑΝΤΗΣ

Ο φωτογράφος της  Κισάμου.

Αν ιστορικοί, ιστοριοδίφες, λαογράφοι, περιηγητές, καταφέρνουν και μεταλαμπαδεύουν την  ιστορία, ενός τόπου, καθένας ξεχωριστά, ο Γιώργος ο Ανυφαντάκης ο φωτογράφος της Κισάμου, κατάφερε μόνος με τη φωτογραφία του όλα αυτά για την Κίσαμο. Ο Γιώργος, συνεχιστής της φωτογραφικής τέχνης του πατέρα του, κατάφερε να εγκλωβίσει με τη μηχανή του το χρόνο της  Κισάμου σε ανεπανάληπτες εικόνες, απο τη δεκαετία του 50 και για πενήντα περίπου χρόνια. Τοπία της Κισαμίτικης γης, γειτονιές, χωριά, την πόλη του παλιού  Καστελλιού και της  σημερινής  Κισάμου, πρόσωπα, ζώα, φυτά,  θάλασσα, ουρανό, το κάστρο της Γραμβούσας, το Μπάλο, την Αγιά Σοφιά με τους σταλακτίτες, την Ποταμίδα με τους κομολίθους. Και όλα αυτά, γνήσια καρτ-ποστάλ του τόπου μας.

Ενδεικτικά αναφέρω εκείνη την η φωτογραφία με τη παχιά ακόμη ροζ άμμο και το δαντελένιο αφρό στο γυρογυάλι του Λαφονησιού, τους ανθισμένους αθανάτους στη σειρά, την σπηλιά καθώς ταξιδεύομε για τη Γραμβούσα που το κυκλοφόρησε σαν πόστερ, τα ποικιλόχρωμα βότσαλα στην παραλία της Κισάμου, τις πέτρινες φυσιογνωμίες στη σειρά, τον ανθισμένο σταφιλίνακα. Εκείνες οι φυσιογνωμίες ανθρώπων του τόπου που αποθανατίστηκαν αυθόρμητα είτε σκεπτόμενοι, είτε διαβάζοντας, είτε εργαζόμενοι στο μαγαζί τους, ή στο χωράφι τους, ή στον αργαλειό τους, ή στα ζώα τους, ή ακόμη και πάνω στην αδυναμία τους να παρακατσεύουν απο την κλειδαρότρυπα. Αλλά και μια σειρά  φωτογραφίες, γραφικών τύπων και θυμοσόφων της κοινωνίας μας. Κάθε φωτογραφία του Γιώργη φιλοσοφία, κοινωνιολογία ψυχολογία.

Αλλά και εκείνα τα πορτραίτα των νέων της εποχής που καθένας και κάθε μια ήθελε να χαρίσει,να κορνιζώσει, που φυλασσόταν σε πορτοφόλια, μυστικά πολλές φορές,ήταν ανεπανάληπτα. Όλες και όλους μας είχε φωτογραφίσει ο Γιώργης με εβδομαδιαίες φωτογραφίες όπως τις έλεγαν και σαν συλλογή είχε κρεμάσει ψηλά στο μαγαζί του όλα τα πορτραίτα, με πρώτο και καλύτερο της Χριστίνας, που μόλις είχε αρραβωνιαστεί.
Ξεφυλλίζω ένα απο τα πρώτα άλμπουμ που έχω στο σπίτι. Έχω πάρα πολλά άλμπουμ και τα θεωρώ ανεπανάληπτα και δεν έχουν καμιά σχέση με τις αποθηκευμένες στα κινητά. Η παιδική και εφηβική ηλικία, η σχολική ζωή και οι εκδηλώσεις και δραστηριότητες στα σχολεία, στον οδηγισμό, στους προσκόπους, στις εκδρομές, στις παρελάσεις,στις λαμπαδηφορίες, όλα αποτυπωμένα σε φωτογραφίες του Ανυφαντή. Μετά απο κάθε εκδήλωση ο Γιώργος έβγαζε έξω τα δείγματα κι εμείς παραγγέλναμε αυτές που θέλαμε.Ένα πανηγύρι ήταν καθώς έφηβες πηγαίναμε στο μαγαζί του με τα χωρατά και τα αστεία του. Και επειδή τότε δεν είχαμε μηχανές, δικές μας αρκετές φορές μας δάνειζε μηχανή, βγάζαμε της φώτο και την επιστρέφαμε να τις εμφανίσει.

Κι όταν μεγαλώσαμε και όσοι μείναμε εδώ αυτός φωτογράφισε τους γάμους μας, τα παιδιά μας μωρά, τα βαφτίσια των παιδιών μας, τα γενέθλια των παιδιών μας.
Ένα κομμάτι της ζωής μας ήταν  ο Ανυφαντής.
Αύριο είναι σαράντα μέρες που έφυγε και ο Γιώργος για τον ουρανό με αρκετούς παλιούς Καστελιανούς που έφυγαν φέτος. Ο Γιώργος όμως είχε φύγει χρόνια απο το προσκήνιο, ταλαιπωρούμενος απο ασθένεια, που ανακούφιζε  η την καλή και αφοσιωμένη του κα Χριστίνη, που τόσα είχε δώσει για όλους.. και τόσο κουράστηκε, αλλά και πικράθηκε με το φευγιό της  Κατερίνας. Ο γιος του και αυτός απο κοντά. Δεν μπορούσε να μας μιλήσει πια, έτσι όσοι τον ξέραμε μέναμε να ερμηνεύομε τη σιωπή του και τις φωτογραφίες του.
Ο Γιώργος έστειλε την Κίσαμο με την καθημερινότητα της, την κοινωνική και πολιτιστική ζωή της στα πέρατα του κόσμου. Έχομε τη χαρά κάθε μέρα να βλέπομε και μια φωτογραφία του απο τον ιστότοπο του Γιάννη του Παπαδάκη. Η Κίσαμος, όλη η ψυχή της και τα άψυχα της τον ευχαριστεί  και τον ευγνωμονεί και κάπου σε κάποιο πέρασμα ίσως θα βρει τόπο να χαράξει το όνομα του Γιώργος Ανυφαντής, ο φωτογράφος της Κισάμου.
Ευτυχία Δεσποτάκη

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΠΑΝΤΑΣ ΜΑΣ

 Η Φιλαρμονική της Κισάμου.
Γράφει η Ευτυχία Δεσποτάκη

Η αρχή της δεκαετίας του 1960 μας βρίσκει μαθητές των πρώτων τάξεων του εξαταξίου Γυμνασίου τότε, να ζούμε την εφηβεία μας, με όλους τους περιορισμούς και τις ελευθερίες της τότε εποχής, να πασχίζομε για μόρφωση, ονειρευόμενοι, ένα καλύτερο μέλλον. Η Κίσαμος, -το τότε ονομαζόμενο Καστέλλι- δήμος, παρά τον μικρό αριθμό κατοίκων, ειναι μια ημιαστική ή ημιαγροτική περιοχή, που περιέχει γεωργικές εκτάσεις με αμπέλια και ελιές, αλλά έχει και μια πλούσια αγορά με πολλά εμπορικά μαγαζιά στο κέντρο της παλιάς πόλης και μια μικροαστική κοινωνία με αρκετή εσωστρέφεια. Ήδη απο τις αρχές του 20ου αιώνα έχει δημοτικό σχολείο, οκτατάξιο Γυμνάσιο, και γύρω στο 50 αποκτά και δεύτερο δημοτικό  σχολείο. Επίσης απο πολύ παλιά είναι έδρα Επισκοπής, Μητρόπολης όπως λέγεται σήμερα. Όλα τα παραπάνω αποτελούν μια  βάση ύπαρξης και πνευματικής ζωής στον τόπο.
Αποτέλεσμα η δημιουργία τριών  συλλόγων, του Φιλολογικού συλλόγου «Κισαμικός», του Συλλόγου Γυναικών «Κοινωνική Πρόνοια» και του Αθλητικού συλλόγου «Κισαμικός».
Η κοινωνική ζωή είναι συνάρτηση των θρησκευτικών, εθνικών, οικογενειακών εορτών και γεγονότων.Παραδοσιακοί μουσικοί του βιολιού και του λαούτου κυρίως κάλυπταν τις μουσικές ανάγκες των εκδηλώσεων. Οι παρελάσεις των σχολείων μας κατά τις εθνικές γιορτές εκαλύπτοντο απο την σφυρίχτρα του δασκάλου και του γυμναστή,αρκετές φορές πάλι οι ίδιοι οι μαθητές τραγουδούσαν κάποιο εμβατήριο, παρελαύνοντας για να διατηρούν το σωστό βήματισμό. Λίγο αργότερα η παρέλαση υποστηριζόταν απο ένα  απλό  τύμπανο,όπου ένας μαθητής του  εξαταξίου Γυμνασίου είχε μάθει να παίζει με τη βοήθεια Γυμναστή. Η λιτάνευση της εικόνας του πολιούχου μας και η περιφορά του επιταφίου μας γινόταν μόνο με τις ψαλμωδίες των ιερέων και των ψαλτών μας, που όμως απο ό,τι θυμάμαι ήταν εκλεκτοί και διακεκριμένοι. Η επαφή μας με τη μουσική ήταν κάποια χορωδία  στο σχολείο,απο κάποιο δάσκαλο ή καθηγητή, που ήταν καλλίφωνος, χωρίς  όμως,ειδικότητα μουσικής. Η άλλη επαφή ήταν με το ραδιόφωνο - για όσους είχαν την τύχη να έχουν αυτό το μέσο- και κάποιοι άλλοι είχαν κάποιο πρόγονο που έπαιζε βιολί ή λαούτο.
Στην εποχή για την οποία μιλούμε, επίσκοπος στην Μητρόπολη μας είναι ο μακαριστός Ειρηναίος, ο οποίος παράλληλα με το θρησκευτικό έργο του, αναπτύσσει ένα μεγάλο ανθρωπιστικό έργο με ιδιαίτερο βάρος στην εκπαίδευση και ευρύτερα στην παιδεία, παράλληλα με τα σχολεία που λειτουργούν. Κύριο μέλημα του η στέγαση των παιδιών απο μακρινά χωριά που έρχονται στο Γυμνάσιο.

Επί των ημερών του κατά την εορτή του Αγίου  Σπυρίδωνος, πολιούχου της πόλης μας, προσκαλούσε απο τα Χανιά  την φιλαρμονική μπάντα της Ε΄μεραρχίας ή του ναυτικού για να συνοδεύσει με μουσική  την λιτάνευση της εικόνας σε όλη την αγορά. Ιδιαίτερη ήταν η αίγλη  που αποκτούσε όλη η τελετή. Στα μάτια μας δε και στα αυτιά μας ήταν κάτι το πρωτόγνωρο  και φαντασμαγορικό, καθώς περιστοιχίζαμε την εικόνα  όλα εμείς τα παιδιά των σχολείων, οι πρόσκοποι, και οι οδηγοί .
 Το 1962, ο Μακαριστός επίσκοπος Ειρηναίος, έχοντας την αγωνία για την πολιτιστική και πνευματική ανύψωση του τόπου και των ανθρώπων του και κυρίως των νέων παιδιών σκέπτεται την δημιουργία μιας φιλαρμονικής, μιας μπάντας  δικής μας, για τον τόπο μας. Σκοπός να αποκτήσουν οι νέοι μας νέα ακούσματα, να δουν νέα όργανα, να έρθουν σε επαφή με τον κόσμο της μουσικής και να ζωντανεύουν και οι όποιες  εκδηλώσεις μας. Έτσι απευθυνόμενος και πάλι στην Μεραρχία ζητά ένα δάσκαλο της μουσικής στρατιωτικό που  να έρχεται απο τα Χανιά, αν είναι δυνατόν  κάποιες μέρες να διδάσκει τα παιδιά. Ευσεβάστως προς τον επίσκοπο, η Μεραρχία αποδέχεται και ορίζει υπεύθυνο τον αξιωματικό κ. Γομπάκη, ο οποίος αναλαμβάνει το όλο έργο, αρχίζοντας απο την οργάνωση της ομάδας των μικρών μουσικών.

Σε συνεργασία με τα σχολεία επιλέγονται μαθητές που εκδήλωσαν ενδιαφέρον, αγόρια, ηλικίας από 10 -17 ετών και με προτίμηση όσο το δυνατόν μικρότερα για να εξασφαλίζεται η μεγαλύτερη θητεία τους στη φιλαρμονκή. Όλη την ευθύνη και τα όποια έξοδα ανελάμβανε η  μητρόπολη γι αυτό και η μπάντα έφερε την επωνυμία «Η Μπάντα της μητρόπολης Κισάμου και Σελίνου. Τούτο αποτελούσε μια εξαίρεση γιατί συνήθως την πρωτοβουλία και τη δημιουργία φιλαρμονικών παντού την είχαν ο στρατός και οι δήμοι. Να κάνομε μια παρένθεση για να σημειώσομε, ότι η μπάντα έλκει την καταγωγή απο την Ευρώπη την εποχή του Μεσαίωνα, είναι  ένα μουσικό σύνολο απο σάλπιγγες και κλαρίνα, αρχικά, και  είναι η επονομαζόμενη στρατιωτική φαμφάρα, η οποία σιγά-σιγά επεκτείνεται με περισσότερα όργανα. Στην Ελλάδα εμφανίζεται στα μέσα του 19ου αιώνα,επηρεάζει την παραδοσιακή μουσική, καθώς νέα όργανα  προστίθενται. Το ρεπερτόριο είναι κυρίως εμβατήρια για εθνικές και θρησκευτικές γιορτές. Στη συνέχεια η μπάντα μπαίνει μέσα στην κοινωνία, καθώς κάθε Κυριακή έπαιζε διάφορα τραγούδια στις πλατείες για να διασκεδάσει τον κόσμο.
Με έξοδα, λοιπόν της μητρόπολης αγοράστηκαν τα πρώτα βασικά όργανα,πνευστά και κρουστά. Τρομπέτα, τρομπόνι, κλαρίνο,σαξόφωνο, κορνέτα  φλάουτο, γκράν κάσα, πιατίνια.
Για λόγους οικονομίας  επιστρατεύτηκαν και οι μηχανικοί της νεοιδρυθείσας Τεχνικής  Σχολής που με τις οδηγίες του Γερμανού μηχανικού  Κλάους κατεσκευάστηκαν απο υδροσωλήνες τα αναλόγια για τις παρτιτούρες, αλλά και μεταποιούσαν και το μεγάλο τύμπανο σε ντραμς,.. όταν έπρεπε να εκτελεσθεί ευρωπαϊκή μουσική, όπως μου  διηγείται  γελώντας παλιό μέλος  της ομάδας.
Τα μαθήματα κατά καιρούς γίνονται σε διάφορους χώρους,καθώς δεν υπήρχε μόνιμη στέγη για  μουσική. Οι μουσικοί μας είναι περιφερόμενοι. Στην αρχή  στο χώρο του τυπογραφείου, που η μητρόπολη είχε ιδρύσει για την έκδοση του περιοδικού «Χριστός και  Κόσμος»,όπου το σημερινό Φαλδάμειο, στη συνέχεια στις εγκαταστάσεις στην Τεχνική σχολή, ύστερα στην παρακείμενη στη μητρόπολη οικία Μπαξεβάνη,ενοικιασμένη απο τη μητρόπολη, και τέλος  κάτω απο το  ενοριακό κέντρο του Αγίου Σπυρίδωνος. .
Μέσα σε λίγο καιρό,απαστράπτοντα τα πελώρια όργανα  άρχισαν να ζωντανεύουν στα χέρια των μαθητών. Κάποιες φορές ήταν τόσο μικρόσωμοι οι μαθητές- επροτιμώντο μαθητές των τελευταίων τάξεων του δημοτικού και των πρώτων του Γυμνασίου- και τα όργανα δυσανάλογα μεγάλα που απορούσες πως θα τα καταφέρουν. Οι μαθητές  ενθουσιάζονται καθώς διαβάζουν ένα νέο κώδικα και μυούνται  στη μουσική. Το ρεπερτόριο τους, στην αρχή, είναι κάποια εμβατήρια, για να συνοδευσουν την παρέλαση, ο εθνικός μας ύμνος, το σιωπητήριο, για το διάστημα ενός λεπτού σιγή κατά την κατάθεση των στεφάνων, η μελωδία για τις λιτανεύσεις τα κάλαντα και παραδοσιακή χοροί. Ήδη ο χρόνος έχει προχωρήσει και πλησιάζει  η εθνική  μας  γιορτή ,  του  Ευαγγελισμού
Ήδη έχουν παραγγελθεί και οι στολές, τις οποίες ράβει δωρεάν ο κ. Αντώνης ο Κατσικανδαράκης, άριστος ράφτης της εποχής με ραφείο στην κεντρική αγορά του Καστελλιού.
Δε μπορείτε να φαντασθείτε την υπερηφάνεια των νεαρών μουσικών μας όταν φόρεσαν την ειδική στολή και τον θαυμασμό, εμάς των υπολοίπων παιδιών, αλλά και του κόσμου μπροστά στην εμφάνιση αυτού του συνόλου. 
Εκείνη τη στολή  με την πράσινη τσόχα, τα χρυσά κουμπιά και τα κίτρινα σιρίτια, αλλά και τα πράσινα καπέλλα που θύμιζαν το καπέλο του Ρομπέν, αλλά χωρίς φτερό. Κι εκείνος ο  αρχηγός με το μαγικό ραβδάκι που πήγαινε μπροστά....
Η φιλαρμονική μας είναι έτοιμη. Η 25 Μαρτίου έφτασε και η παρέλαση στο Καστέλλι θα γίνει πρώτη φορά με τη συνοδεία της  μουσικής. Τώρα  η αγωνία ότι θα χάσομε το βήμα μας έχει εκλείψει. Πρώτη απο τα τμήματα περνά η μπάντα μας.
Αντώνης Μαρεντάκης με την μπαγέτα του διευθύνει  πρώτος  και ακολουθούν Ανουσάκης  Μανώλης , Μαρακάκης, Μιχάλης, Καμηλάκης Γιάννης, Κοκκινάκης Γιώργος,τα αδελφια Χριστοδουλάκια, ο Γιώργος Χριστοδουλάκης, ο Σημαντηράκης Σπύρος, ο Γοναλάκης  Μιχάλης, ο Μπατσάκης Μανώλης, ο Σκουνάκης ο Αντώνης.
Η μικρή μας πόλη είχε αποκτήσει καινούριες φωνές, μουσικές φωνές, που τις άκουγες  και κάποιες ώρες συνήθως τα απογεύματα αργά  ή τα βραδάκια όλο και απο κάποια γειτονιά  να ακούγονται απο κάποια κορνέτα ή σάλπιγγα, καθώς κάποιο παιδί που έμενε εκεί έκανε πρόβα για να μάθει το μουσικό κομμάτι που είχαν στο μάθημα...κι ήταν τόσο γλυκιά αυτή η μελωδία, αν και αρκετές φορές τόσο  παράφωνη,μέχρι να καταφέρει το σωστό, αυτός που μελετούσε. 
Ωστόσο ο δάσκαλος της μουσικής αλλάζει συχνά. Ο επόμενος δάσκαλος είναι ο αξιωματικός κ. Κατσικάκης. Ο καινούριος δάσκαλος επεκτείνει το ρεπερτόριο και εισάγει τη διδασκαλία ευρωπαϊκής χορευτικής μουσικής. Έτσι τα παιδιά σιγά σιγά μαθαίνουν να παίζουν έντεχνα τραγούδια και Ευρωπαϊκούς χορούς  ταγκό και Βάλς, κάτι που τα ευχαρίστησε ιδιαίτερα και τους κινούσε και νέο ενδιαφέρον. Αλλά τώρα πλέον προσκαλούνται  να παίζουν σε διάφορες χοροεσπερίδες τόσο στο Καστέλλι,όσο και και σε διάφορα χωριά της Κισάμου και του  Σελίνου.Τον Κατσικάκη διαδέχεται ο αξιωματικός κ. Παπουτσάκης που και αυτός, αφού προσφέρει πολλά μετατίθεται.

Το 1972 η μπάντα  του Καστελλιού αποκτά ένα καινούριο δάσκαλο, μουσικό  μόνιμο αξιωματικό της Μεραρχίας  Χανίων.Είναι ο Σπύρος ο Κουτσογιαννάκης γέννημα θρέμμα  του τόπου μας, ο ίδιος παλιός μαθητής  της  μπάντας. Ο Σπύρος Κουτσογιαννάκης μικρό παιδί, καθώς έμενε κοντά στον Άγιο Σπυρίδωνα και άκουγε τα μεγαλύτερα παιδιά της μπάντας που έκαναν φασαρία  με τα όργανα εκεί κάτω απο το ενοριακό κέντρο που έκαναν μάθημα όλο και πήγαινε να βλέπει τι γίνεται  στο μαγικό αυτό κόσμο, που όλο και τον κέρδιζε. Ύστερα από λίγο γίνεται και αυτός μαθητής, με ξεχωριστό μεράκι για τη μουσική. Μεγαλώνοντας  και τελειώνοντας το σχολείο, κατά προτροπή του  μουσικού δασκάλου κ.  Παπουτσάκη υπηρετεί στο στρατό σαν μουσικός και στη συνέχεια παραμένει μόνιμος αξιωματικός της  μουσικής. Τύχη αγαθή  για τον τόπο μας. Ο Σπύρος αφοσιωμένος στη μουσική Τέχνη, ευγνώμων στον γενέθλιο τόπο και τις συνθήκες που του προσδιόρισε ο Θεός και η Τύχη θα αποτελέσει πλέον την ψυχή της Φιλαρμονικής της Κισάμου. Χάρη στο  Σπύρο η μουσική μας μπάντα δε διαλύθηκε ποτέ γιατί πάντα φρόντιζε να έχει προζύμι, μαθητών αλλά και ενηλίκων,επαγγελματιών, κάποιες φορές, και καλή συνεργασία με όλους. Η φιλαρμονική  πέρασε και δύσκολες μέρες. Καθώς δεν υπήρχε μόνιμος δάσκαλος, δεν υπήρχε μόνιμη στέγη, η αναχώρηση του μακαριστού Ειρηναίου στη  Γερμανία, η μη μόνιμη επιχορήγηση απο φορέα, ήταν  οι αιτίες. Αρχές του 80 ζήτησε ο Δήμος απο τον Ειρηναίο να του παραχωρήσει την μπάντα. Ο επίσκοπος  δεν είχε λόγους να αρνηθεί, αφού ο κύριος  σκοπός του είχε επιτευχθεί και ο σπόρος που είχε ρίξει έπιασε. Έκτοτε η μπάντα αρχίζει να αναφέρεται ως φιλαρμονική του Δήμου και  επαφίεται στην συνεργασία και τον πατριωτισμό των εκάστοτε δημάρχων. Αν σήμερα υπάρχει φιλαρμονική υπάρχει χάρη στο Σπύρο τον  Κουτσογιαννάκη που επί σαράντα επτά χρόνια δεν την εγκατέλειψε ποτέ, που δεν κουράστηκε να πηγαινοέρχεται απο τα Χανιά, ακόμα και δυο φορές την ημέρα, όταν οι συνθήκες το απαιτούσαν. Ούτε χρήματα υπολόγισε, ούτε κόπο ούτε χρόνο. Συνεργαζόμενος με τη μητρόπολη, με το Δήμο με τα σχολεία,ανανεώνει την μουσική ομάδα, δεκάδες παιδιά περνούν απο τα χέρια του και λαμβάνουν το δώρο της μουσικής, δωρεάν, όπως κι εκείνος δωρεάν έλαβε. Κοσμεί και υποστηρίζει όλες τις εκδηλώσεις. Παρελάσεις, στις εθνικές γιορτές, λαμπαδηφορίες τα βράδια των εθνικών εορτών, λιτάνευση των Αγίων, με κορυφαία του πολιούχου μας Αγίου Σπυρίδωνος και την περιφορά του Επιταφίου. Υποδοχές επισήμων, τελετές εγκαινίων, ναυτική εβδομάδα. Από τις κορυφαίες εκδηλώσεις  ήταν η    συμμετοχή  στις γυμναστικές επιδείξεις του 1974 στο Γυμνάσιο. Επίσης αξέχαστο μένει σε όλους μας, το Εωθινό κάθε αυγή των εθνικών εορτών, λίγο πριν να ξημερώσει που η μπάντα επαιάνιζε και συνόδευε το τραγούδι των παιδιών, «ξυπνάτε με το αγέρι της αυγής κι η μούσα μας χαρούμενη  προσμένει...». Με ιδιαίτερη χαρά μέχρι και σήμερα περιμένουμε την μπάντα για τα κάλαντα των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς που  ξεκινώντας απο τη Μητρόπολη διασχίζει όλη την πόλη, ανταλλάσσοντας ευχές με τους ανθρώπους του τόπου. Εκατοντάδες εκδηλώσει συλλόγων όχι μόνο στην Κίσαμο, αλλά και στο σέλινο η μπάντα, κοσμεί και ζωντανεύει.
Ο Σπύρος δεν διδάσκει απλά, έχει μια ιδιαίτερη αγαπητή σχέση με τους μαθητές του και τους κάνει να αγαπήσουν τη μουσική,να αγαπήσουν το τραγούδι και να το μοιραστούν με τον κόσμο. Πολλά απο τα παιδιά της μπάντας,σταδιοδρόμησαν στη μουσική, φτιάχνοντας σχήματα μουσικά και παίζοντας επαγγελματικά. Αλλά ο Σπύρος δεν παίζει μόνο μουσική δεν  διδάσκει μόνο μουσική.Στα χρόνια της ωριμότητας ο Σπύρος συνθέτει συμφωνική  μουσική για πνευστά, και στόχος είναι η μπάντα μας να αποδίδει και συμφωνική μουσική. Παράλληλα η αγάπη του αυτή για τη μουσική τώρα  τον κάνει να ανοίξει και το κεφάλαιο της άλλης θαυμαστής μουσικής της  Βυζαντινής, απ όσο η σεμνότητα του με αφήνει να γνωρίζω. Εξ άλλου συζητώντας μαζί του έχεις τόσα να μάθεις για τα ωφελήματα της μουσικής που και μουσική να μη γνωρίζεις, σε κάνεις να ακούς παντού γύρω σου μουσική και αρμονία.
Η μπάντα, η Φιλαρμονική μας, και τα πρώτα ακούσματα απο αυτήν πέραν απο όλα τα παραπάνω αποτελεί μια γλυκιά ανάμνηση σε όλους εμάς τους μεγαλύτερους. Πολύ περισσότερο κατέχει χωριστή θέση στην καρδιά των πρώτων μαθητών και φυσικά και όσων ακολούθησαν. Οι πρώτοι μαθητές αρκετοί διακεκριμένοι στην κοινωνία μας, μεγάλοι πια,δεν έπαψαν ποτέ σε κάθε  ευκαιρία να παίζουν. Ένας απο αυτούς ο  άλλος Σπύρος, ο συντοπίτης μας ο Σπύρος ο Σημαντηράκης, απο τα πρώτα παιδιά της μπάντας του δημοτικού ακόμη,διακεκριμένος διδάκτορας της Ιατρικής στη Γερμανία σήμερα δεν εγκατέλειψε ποτέ την κορνέτα του, ούτε λόγω Γερμανίας, ούτε λόγω Ιατρικής. «Είναι η  ξεκούραση μου όταν σταματώ τη δουλειά μου», ομολογεί. Και πάντα μόλις επιστρέφει στην πατρίδα  θα βρει την ευκαιρία να συνομιλήσει μαζί μας και με την κορνέτα του όπως και τότε. 
Θεωρώ ότι σαν κοινωνία πρέπει να είμαστε ευγνώμονες προς όλους εκείνους τους μουσικούς δασκάλους που κάτω απο δύσκολες συνθήκες δούλεψαν, και οργάνωσαν το πρωτόγνωρο για μας μουσικό σύνολο. Μακαρίζομε τον αοίδιμο επίσκοπο Ειρηναίο και γι αυτή του την έμπνευση προσφοράς στον τόπο μας. Μακαρίζομε και όσους η τύχη επεφύλαξε να παίζουν μουσική σήμερα στο άλλο ημισφαίριο της ζωής. Τέλος πολλαπλά ευγνώμονες στο Σπύρο Κουτσογιαννάκη για την πολύχρονη προσφορά του στον τόπο μας, τη διδασκαλία της μουσικής  προς τα παιδιά, τα όμορφα ακούσματα που μας χάρισε και που ζωντανά τα ακούμε ακόμα  στα αυτιά μας σε ώρες αναπολήσεων έχομε να πούμε  αυτό που ο Χριστός είπε στους μαθητές του. «Υμείς έστε το άλας της γης..» Και ο Σπύρος με τη μπάντα υπήρξε το αλάτι που νοστίμευε την πόλη μας. Επίσης λέει ο Ευαγγελιστής. «‘Ος αν ποιήσει και διδάξει μέγας κληθήσεται». Και εμείς σαν κοινωνία καταθέτομε ότι ο Σπύρος  Κουτσογιαννάκης και «εδίδαξε και εποίησε».
Ευχή μας πολύχρονος, υγιής και ευτυχής,να συνεχίζει το έργο της μουσικής αρμονίας ....... επ΄αγαθώ της ψυχής της κοινωνίας.....

ΕΙΜΑΣΤΕ ΣΤΟ ΕΜΕΙΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΣΤΟ ΕΓΩ

Μπάρμπα Γιάννης Μακρυγιάννης

Κι επειδή αυτό τον τόπο όλοι μαζί τον φτιάχνομε, και όλοι μαζί τον χαλούμε να μη λέει καθένας εγώ έφτιαξα. Όλοι κάτι έφτιαξαν. 
Άλλος έφτιαξε το δρομάκο, άλλος έφτιαξε ένα πεζοδρόμιο, άλλος ένα γιοφύρι, άλλος μια πλατεία, άλλος μια άλλη πλατεία, άλλος έφερε νερό, άλλος ξεκίνησε ένα σκολειό, άλλος τέλειωσε ένα σκολειό, άλλος έφτιαξε ένα πάρκο για εκπαίδευση, άλλος ένα γήπεδο για τον αθλητισμό, άλλος μια βιβλιοθήκη, άλλος μια εκκλησία, άλλος ένα πνευματικό κέντρο, άλλος μια παιδική χαρά, άλλος μια άλλη παιδική χαρά, άλλος εφύτεψε δέντρα...  
Και αυτός ο ένας είχε μια ομάδα μικρή ή μεγάλη πίσω του, που είχε, αν είχε κοινό  όραμα.... Έτσι όλοι κάτι αφήνουν. 
Έτσι προχωρούμε έστω και μίζερα. 
Έτσι έχουν μείνει πίσω πολλά γιατί χρόνους πολλούς, πολλές ήταν οι παραλείψεις, από όλους. Σχέδια πόλεως που εμποδίζονται, αναπλάσεις που δε γίνονται, δρόμοι που δεν ανοίγονται..  
Πάντως όλοι κάτι έχουν αφήσει σωστό και κάτι λάθος. Τούτη την πατρίδα την έχομε όλοι μαζί. Και να μη λέει κανείς ΕΓΩ έκανα, ΕΣΥ δεν έκανες.
Από τη φιλοσοφία του Γέρο-Μακρυγιάννη
Ευτυχία Δεσποτάκη

ΓΙΟΡΤΑΖΟΥΝ ΟΙ ΜΑΝΑΔΕΣ ΜΑΣ...

Ω μητέρα, της ζωής γεννήτρα και τεχνήτρα (Κ. Παλαμάς) 
Της μάνας τα γιατρικά 
 Είμαι αρκετά μεγάλη και εκείνη έχει φύγει πάρα πολλά χρόνια από τη ζωή. Ποτέ όμως από το νου και την καρδιά. Καθημερινά πολλές φορές η σκέψη τη συναντά παντού. Στα πράγματα που πέρασαν από τα χέρια της, στους χώρους που πέρασαν τα βήματα της, στην καθημερινότητα μου και πως εκείνη θα την αντιμετώπιζε. Τη βλέπω χαρούμενη, λυπημένη, θυμωμένη παραπονεμένη, απογοητευμένη, δακρυσμένη. Ίσκιος πελώριος, όμως που ξαπόσταινες, ακόμη και όταν ήταν αδύναμη και τα πράγματα δυσκόλευαν για να κρατηθεί στη ζωή. Σήμερα που είναι η γιορτή λέει της μάνας θέλω να πω για τα γιατρικά της, που συχνά φέρνω στο νου μου. Σαν παιδί που δεν εγνώριζα τη διαίσθηση της μάνας, μου έκανε εντύπωση πως καταλάβαινε πως έχω πυρετό. Πλησίαζε τα χείλη της στο μέτωπο μου και επιβεβαίωνε την υποψία της. Βέβαια παλιότερα δεν καταφεύγαμε αμέσως στους γιατρούς, ούτε παίρναμε αμέσως φάρμακα. Άλλωστε δεν υπήρχαν ούτε τόσοι γιατροί, ούτε τόσα φάρμακα, και όταν υπήρξαν, ίσως δεν ήταν για τους πολλούς. Κόστιζαν πολύ όλα. Με τον πρώτο βήχα θυμάμαι αυτό το ζεστό μάλλινο πανί από φανέλα που αφού το μούσκευε με οινόπνευμα που είχε ζεστάνει λίγο στο μπρίκι το άπλωνε κατάσαρκα στο στήθος, μόλις έπεφτα στο κρεββάτι και πριν να κοιμηθώ. Όταν πάλι πονούσε ο λαιμός, έπαιρνε λάδι από το καντήλι που ήταν ζεστό και με απαλές κινήσεις άλειφε την περιοχή γύρω από τις αμυγδαλές, που τόσο ταλαιπωρούσαν τα παιδιά στα μικράτα τους. Και πάλι με δική της απόφαση όταν τα πράγματα δυσκόλευαν καταφεύγαμε στο γιατρό. Άλλες φορές πάλι θυμάμαι μια εντριβή με καραμπάσι (δαφνέλαιο). Αυτό το υγρό στην φαντασία μου ήταν κάτι πολύτιμο. Ήταν σε μικρό μπουκαλάκι,σε ιδιαίτερη θέση φυλαγμένο. Αλλά και ο τρόπος που το προμηθευόμαστε ήταν γοητευτικός. Κατά καιρούς περνούσε ένας άνθρωπος με ένα σακούλι στην πλάτη φορούσε μαύρη πετσέτα τυλιγμένη στο κεφάλι, φορούσε υποδήματα και κιλότα και κρατούσε μαγκούρα. Έβγαζε από το σακούλι ένα μπουκάλι και μια δαχτυλήθρα και έβαζε κάμποσες δαχτυλιθριές στο δικό μας μπουκαλάκι, αντί πολλών δραχμών... 
Τέλος αυτό το βραστάρι της με το χαμόμηλο απαραίτητα και άλλα αρωματικά βότανα πως γιάτρευε αμέσως από τον πονόκοιλο..! Δεν ξέρω πόσο γιάτρευαν τα γιατρικά της μάνας, ή αν το φάρμακο ήταν εκείνη η ζεστασιά η στοργή, η φροντίδα, η ανάσα της από πάνω σου... και η υπόσχεση της πως με αυτά θα γινόσουν καλά......
Ευτυχία Δεσποτάκη

ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ

O Μάης έχ' η άνοιξη, τα χελιδόνια ο Μάρτης, ο Απρίλης τα τριαντάφυλλα κι ο Μάης τα κεράσια.....
Χωρίς την ομορφάδα σου, λειψή του Μάη η εικόνα.. 
Κ. Παλαμάς

Άνοιξε το παράθυρο να μπει δροσιά του Μάη
Εμείς γι αλλού κινήσαμε κι αλλού η ζωή μας πάει
Καλογιάννης

Ήτανε πρώτη του Μαγιού φως όλα μέσα κι έξω.
Όξω τα χρυσολουλούδα και μέσα η καλοσύνη
που αράδιασε πάνω στο σοβά πισθάγκωνα δεμένους
Και θέρισε με μπαταρίες οχτρός ελληνομάχος όχι ένα, όχι δύο, ή τρεις.
Διακόσια παλληκάρια..
..Κ.Βάρναλης

Μέρα Μαγιού μου μίσεψες, μέρα Μαγιού σε χάνω,
άνοιξη γιε π'αγάπαγες κι ανέβαινες επάνω στο Λιακωτό
κι άρμεγες με τα μάτια σου το φως της οικουμένης, και μου λεγες
Πώς όλα αυτά τα ωραία θάναι δικά μας......
Γ. Ρίτσος
Ευτυχία Δεσποτάκη

ΣΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΑΗ-ΓΙΩΡΓΗ ΜΑΣ

Θεριό χουμε στον τόπο μας  σ΄’ενα βαθύ πηγάδι
Κι ανθρώπους το ταίζουνε απ΄το πρωί ως το βράδι
Μία μέρα αν δε του δώσουνε άνθρωπο να δειπνήσει
Στάλα νερό δεν άφηνε τη χώρα να δροσίσει.
Και ρίχνουνε τα μπουλετιά να δόυνε σε ποιόν θα πέσει
Να στείλει το παιδάκι του του λιονταριού πεσκέσι

Κι έπεσε το μπουλετί σε μια βασιλοπούλα
Πολύς λαός ξεκίνησε να την επάει στη βρύση
Για να την εύρει το θεριό να κάτσει να δειπνήσει.

Αη-Γιώργης σαν τ' άκουσε τρέχει να τη γλυτώσει
Όταν εγαίνε το θεριό τα όρη σιγοτρέμαν
Κι η κόρη απο το φόβο τζη φωνάζει τ Άη –Γιώργη

Σηκώνεται ανατολικά και κάνει το σταυρό ντου
Μια κονταριά του έσυρε και κόβει το λαιμό ντου

Πές μου στρατιώτη πώς λένε τ' όνομα σου
Αη Γιώργη λέγουσι απ΄την Καππαδοκία
Να πείσεις τον πατέρα σου να φτιάσει εκκλησία
Κι αριστερά της εκκλησιάς να βάλει καβαλάρη
Αρματωμένο με σπαθί και μ' αργυρό κοντάρι

Χρυσή κορδέλα έβγαλε και τα μαλλιά τσι δένει
Χαρά μεγάλη έγινε στη γη στην οικουμένη......

Χρόνια  πολλά  σε όσους και όσες φέρουν το όνομα
τ' Άη-Γιώργη.....
Ευτυχία Δεσποτάκη

Η ΜΑΝΑ ΤΟΥ ΘΕΑΝΘΡΩΠΟΥ

 Επιμέλεια Ευτυχία Δεσποτάκη

                              1
Κι αν κάποτε τα φρένα σου το Δίκιο φως της αστραπής
και η  Αλήθεια σου χτυπήσουν, παιδί μου μην τα πεις.
Θεριά οι ανθρώποι δε μπορούν το Φως να το σηκώσουν
Χίλιες φορές να γεννηθείς τόσες θα σε Σταυρώσουν.......
                               2
Πώς αδύναμη στάθηκε τόσο η καρδιά σου,
στα Ιεροσόλυμα Καίσαρας να μπεις....
Αν τα πλήθη αλαλάζανε ξώφρενα
δεν ήξεραν ούτε καν τ'όνομα σου......
Και στο πλάι δαγκώναν τα χείλη οι οχτροί σου.
Δολερά ξεσηκώναν τα άγνωμα πλήθη
κι όσο ο ήλιος να πέσει και νάρθει το δείλι
 το Σταυρό σου καρφώσαν.
Μα γιατί να σταθείς να σε πιάσουν.....
                             3
Κατεβάζω στα μάτια τη μαύρη μου μπόλια
Για να πάψει ο νους μου με τα μάτια να βλέπει...
Φεύγεις πάνω στην άνοιξη γιε μου Καλέ μου
άνοιξη μου γλυκιά μου γυρισμό που δεν έχεις...
Ξεφαντώνουν τ' άηδόνια στα γύρω περβόλια
Λεμονιάς σε κυκλώνει γλυκιά μοσχοβόλια...
                              4
Σαν όλες τις μάνες, η μάνα του Χριστού πονεί το ίδιο με τη μάνα των ανθρώπων για το παιδί  της. Ζει την αγωνία να προλάβει το κακό που διαισθάνεται.... Μέσα από τους παραπάνω στίχους του Κ. Βάρναλη η «Μάνα του  Χριστού» είναι η δικιά μας μάνα, η Μάνα του κόσμου. Η μάνα που πονεί και πάντα ελπίζει σε μια μικρή ή μεγάλη Ανάσταση.......
Καλή  Ανάσταση.                          

ΤΟ ΚΑΡΑΒΙ ΠΟΥ ΛΕΓΕΤΑΙ ΕΛΛΑΔΑ

Στα κακοτράχαλα βουνά με το σουραύλι και το ζουρνά
Πάνω στην πέτρα την αγιασμένη χορεύουν τώρα τρεις αντρειωμένοι
Ο Νικηφόρος κι ο Διγενής, κι ο γιος της Άννας της Κομνηνής.
Δική τους είναι μια φλούδα γης κι εσύ Χριστέ μου τους  ευλογείς
Για να γλιτώσουν αυτή τη φλούδα απ’το τσακάλι και την αρκούδα.
Δες πως χορεύει ο Νικηταράς κι αηδόνι γίνεται ο ταμπουράς
Από την Ήπειρο ως το Μοριά κι απ’το σκοτίδι στη Λευτεριά
Το πανηγύρι κρατάει χρόνια στα μαρμαρένια του χάρου αλώνια
Κριτής  κι  αφέντης είναι ο  Θεός  και δραγουμάνος του ο λαός.
  Ν. Γκάτσος

Ο χώρος του ελληνισμού ήταν κάποτε πολύ μεγαλύτερος. Έλαμπε η Βασιλίς των πόλεων με την Αγιά Σοφιά της, το μέγα μοναστήρι. Αυτοκράτορες κι αυτοκρατόρισσες τον διαφέντευαν άλλοτε καλά και άλλοτε αδέξια. Νικηφόροι, Κομνηνοί, Κωνσταντίνοι, Ιουστινιανοί. Με ένα όνομα ο Διγενής μάχονταν για τη δόξα της Αυτοκρατορίας που μετεξελιγμένη ήταν μια συνέχεια του κλασσικού κόσμου. Ώσπου «η Πόλις Εάλω». Έσβησε το κάλλος και η λαμπρότητα. Μετανάστευσε το πνεύμα στη Δύση.
Λίγοι Έλληνες περιοριστήκαμε σε μια φλούδα γης, σε ένα τόπο κλειστό και κακοτράχαλο, μικρές οι πεδιάδες του, μακρά τα ποτάμια που όταν γίνονται χείμαρροι κοντεύει να σε πνίξουν. Παράξενοι κι εμβληματικοί οι άνθρωποι του, διαμόρφωσαν μια ταυτότητα και με αυτή ταξίδεψε στους αιώνες το καράβι που λέγεται Ελλάδα.
Ένα πανηγύρι ήταν όλη η ζωή και όταν πολεμούσε κι όταν είχε ειρήνη κι όταν ήταν λεύτερη, από την Ήπειρο ως το Μοριά κι ως την ξεκομμένη Κρήτη.
Στο διάλειμμα από τη μάχη, μη λογαριάζοντας το θάνατο, χορεύουν και τραγουδούν οι ήρωες κι ο Κολοκοτρώνης, κι ο Καραϊσκάκης κι ο Νικηταράς, κι ο Μακρυγιάννης παίζει τον ταμπουρά του κι οι Κρήτες στις ρίζες τραγουδούνε το ριζίτικο τους. Χορεύουν οι κλέφτες, χορεύουν οι αρματωλοί χορεύουν οι αντάρτες.
Χρόνια κρατάει το πανηγύρι στα μαρμαρένια αλώνια. Πότε έχομε να παλέψομε την Ανατολή, πότε να παλέψομε τη Δύση, πότε το Βορρά και πότε να «περιθάλψομε» το Νότο. Πονηρό το τσακάλι και ύπουλο, φοβερή σε δύναμη η αρκούδα!!
Με μια ιδιαίτερη αγαπητικιά σχέση με τους Αγίους και το Θεό, οι άνθρωποι αυτού του τόπου έχουν την Πίστη τους στο Θεό και αυτόν ορίζουν Κριτή τους.
Δε γέννησε αυτός ο τόπος βασιλιάδες και γαλαζοαίματους να τον κυβερνήσουν. Κι όταν μας τους έστειλαν οι ξένοι για να διαφεντέψουν ύστερα από λίγο ο λαός με το Μακρυγιάννη σήκωσαν πάλι επανάσταση. Κριτής και αφέντης ο Θεός και δραγουμάνος του ο λαός, ο λαός που ορίζει καλά ή κακά τους κυβερνήτες του.
Αυτή είναι η ταυτότητα του ελληνισμού, που ποιητικά μας έδωσε παραπάνω με τόσο λυρισμό ο ποιητής Νίκος Γκάτσος.
Ένα τρελλοβάπορο είναι η Ελλάδα λέει και ο εθνικός μας ποιητής Οδυσσέας Ελύτης, καθώς δίδει τη δική του εκδοχή και απορεί συνάμα.......

Έλα Χριστέ και Κύριε λέω κι απορώ
τέτοιο τρελό βαπόρι τρελοβάπορο
χρόνους μας ταξιδεύει δε βουλιάξαμε
χίλιους καπεταναίους τους αλλάξαμε
Κατακλυσμούς ποτέ δε λογαριάσαμε
μπήκαμε μες στα όλα και περάσαμε
κι έχουμε στο κατάρτι μας βιγλάτορα
παντοτινό τον Ήλιο τον Ηλιάτορα
             Ας πιστέψομε πως ούτε τώρα θα χαθούμε...
Ευτυχία Δεσποτάκη

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΓΙΟΡΤΗ....

Η κ. Ευαγγελία Σκουνάκη, η κ, Χριστίνη Λυγιδάκη, η κ. Θεανώ Δαρμάρου, η κ. Παγώνα Ροδουσάκη, η κ. Μαρίκα Χαρχαλάκη. Μια παρέα αντιπροσωπευτική των γυναικών του παλιού Καστελιού. Ωραίες, δυναμικές. Μέσα στη μόδα. Χωρίς πανεπιστημιακές σπουδές, κάτι που δεν διέκρινες, εντούτοις θεμελίωσαν και κράτησαν οικογένειες, ανέθρεψαν παιδιά και έδωσαν συνέχεια στη ζωή. Αντιμετώπισαν δυσκολίες που κάθε γυναίκα  μπορεί να αντιμετωπίσει, τα κατάφεραν. Άριστες νοικοκυρές σε μαγειρική και ζαχαροπλαστική, χωρίς να είναι μάστερ σεφ, αλληλοδανείζονταν συνταγές από τα καταπληκτικά τετράδια συνταγών που είχαν και ας ήταν ανορθόγραφα (όπως της μητέρας μου). Αλλά και στο κέντημα και το πλέξιμο, κι άλλες στον αργαλειό.

Στάθηκαν στο πόδι του συζύγου τους όταν εκείνος έλλειπε στο πρατήριο, στο φαρμακείο, στο ραφείο. Η κ. Θεανώ είχε δικό της μαγαζί.

Προσέφεραν κοινωνικό έργο όλες σαν μέλη του Συλλόγου γυναικών που πρώτη η Μαρίκα Γεωργιλαδάκη γυναίκα του γιατρού οργάνωσε και ο μακαριστός Ειρηναίος ενίσχυσε και επεξέτεινε. Και και στον οποίο σύλλογο κατέφευγε κάθε αναγκασμένος. Βοήθησαν, φιλοξένησαν, υποδέχτηκαν ξένους. Οργάνωσαν εκδηλώσεις, ομιλίες, χορούς και εσπερίδες. Και ήταν πολλές μα πολλές τέτοιες γυναίκες στον τόπο μας......

Έτσι για να θυμηθούμε σήμερα  που είναι η μέρα της γυναίκας, καθένας τις γυναίκες του τόπου του, και αυτές που επηρέασαν τη ζωή του........

Ευτυχία Δεσποτάκη

Η ΨΙΨΙΝΕΛ ΚΑΙ Ο ΤΟΜΙ

Γράφει η Ευτυχία Δεσποτάκη
Τώρα και πολύ καιρό ζει ανάμεσα μας η Ψιψινέλ, μια κάτασπρη γάτα Αγκύρας με μικρό πρόσωπο και μεγάλη φουντωτή ουρά. Η Ψιψινέλ βρέθηκε τυχαία στην αυλή μας. Την αφήσαμε να ζει εκεί γιατί τότε είχαμε το δικό μας γάτο, το Μέλιο που μπαινόβγαινε στο σπίτι. Πάντα είχαμε απο ένα γάτο, κυρίως αρσενικό, για να αποφεύγομε το δράμα των γεννήσεων. Ο  Γιούρι, ο Σάμ, ο Ρίκο, ο Ρούκι, ο Νίνο, ο Μέλιος, ο Τζόι, όλους τους είχαν ονομάσει τα παιδιά. Κάθε ένας είχε και τη δική του προσωπικότητα, και τη δική του ιστορία, τι πως ήταν ζώα. Τα παιδιά, τους μεγάλωναν και μεγάλωναν και αυτά μαζί τους, τους έχουν παίξει, έχουν κοιμηθεί, έχουν διαβάσει μαζί τους. Θυμάμαι την κόρη μου μικρή να προσπαθεί σε κάποιον από όλους να του μάθει να διαβάζει και στο τέλος απογοητευμένη να την ακούω να του λέει  «μα δεν μπορείς να πεις ούτε (Α !) και την εγγονή μου  που μόλις ψέλλιζε τις πρώτες λέξεις, να ρωτά το Ρίκο ποιο παραμύθι θα ήθελε να του διαβάσει την Κοκκινοσκουφίτσα ή τη  Χιονάτη. Το πόσο αυτή η σχέση με τα μικρά αυτά ζώα βοηθούσε το λεξιλόγιο τους και την έκφραση των συναισθημάτων τους μόνο όσοι εργάζονται και συνεργάζονται με τον υπέροχο  αυτό φυσικό κόσμο μπορούν να το φανταστούν και που είναι κυρίως οι άνθρωποι της υπαίθρου. Δεν είναι τυχαίο που ειδικοί υπογραμμίζουν τον ευεργετικό ρόλο χαλαρωτικό και θεραπευτικό από τη συντροφιά των ζώων.
Όταν χάσαμε το Μέλιο,τη θέση του την πήρε η Ψιψινέλ. Μπήκε πια μέσα. Μία πανέξυπνη γάτα που σε κοιτάζει στα μάτια και καταλαβαίνεις κάθε φορά τι θέλει. Απαλή σαν βαμβάκι, επιλεκτική στη διατροφή της και αφάνταστα περίεργη. Ώρα στέκει μπροστά στην τηλεόραση και απορεί με όλα αυτά που κινούνται στη μικρή οθόνη μέσα. Πολλές φορές σηκώνει το πόδι της και προσπαθεί να τα αγγίξει. 

Βέβαια η Ψιψινέλ γεννούσε πολλά παιδιά και πολύ συχνά. Στην Ψιψινέλ θαυμάσαμε το μεγαλειώδες ένστικτο της μάνας. Το μέγιστο μάθημα. Πόσο νωρίς έβρισκε το χώρο που θα γεννούσε, τυχαία τον έβρισκες αν την ακολουθούσες κρυφά. Η γαλήνια μορφή της καθώς θήλαζε τα γατιά της. Πόσο φρόντιζε την καθαριότητα τους όλα εξίσου, πόσο ανήσυχη γινόταν όταν σε έβλεπε να πλησιάζεις το χώρο τους ενώ εκείνη ήταν απομακρυσμένη. Όταν πια μεγάλωσαν λίγο τα έβγαζε στον ήλιο καθόταν στην άκρη και έπαιζε μαζί τους ή τα παρακολουθούσε να παίζουν μόνα τους. Σε λίγο με τέχνη προσπαθούσε να τους μάθει φάνε και άλλη πια ξηρή τροφή, αφού αυτή πρώτα δάγκωνε τους άφηνε το υπόλοιπο μπροστά τους. Ύστερα τους μάθαινε να κυνηγούν αφού πρώτα είχε φέρει ένα θήραμα δικό της, κάποια ακρίδα, κάτι άλλο που είχε συλλάβει και τα έβαζε να το κυνηγούν. Και όταν πια μεγάλωσαν αρκετά με μεγάλη αυστηρότητα προσπαθούσε να τα απογαλακτίσει για να πάρουν τη ζωή στα ποδαράκια τους. Κάποιες φορές την έβλεπες να τα μαλώνει, για να απομακρυνθούν.
Κάποια στιγμή τα γατάκια υιοθετήθηκαν ασφαλώς. 

Για μέρες όμως τα φώναζε τριγυρίζοντας. Έβαζε φαγητό στο πιάτο τους και τα φώναζε, πόνος ψυχής ήταν. Η Ραχήλ θρηνούσα τα τέκνα της. Ωστόσο μετά από δεκαπέντε μέρες το ένα γύρισε πίσω, ξέρομε δα πόσο οι γάτες δένονται με τον τόπο και τι αξιοθαύμαστο μηχανισμό διαθέτουν και επιστρέφουν. Δεν το ανεγνώρισε και και του φέρθηκε εχθρικότατα. Αυτός είναι ο Τόμι. Δεν τον δέχτηκε ποτέ φιλικά. 
Έτσι ο Τόμι ζει στην αυλή και στην αποθήκη. Όλη μέρα φωνάζει πολύ δυνατά όχι ότι πεινά απλά απαιτεί χάδια. Είναι έξω από την πόρτα και περιμένει να μας συνοδεύσει παντού. Το πρωί μας συνοδεύει και πηγαίνουμε με το μικρό στο σχολείο, το μεσημέρι πάμε και φέρνομε τον μικρό από το σχολείο. Μας συνοδεύει σε κοντινές εργασίες που έχομε έξω. Χαίρεται να κάνομε δουλειές όλοι μαζί στον κήπο.
Και το καταπληκτικό έχει συνδεθεί και με τη θεατρική ομάδα της πόλης μας και την παρακολουθεί όταν έχει πρόβα στο δημαρχείο, συνοδεύοντας κάθε φορά το σκηνοθέτη.
Η Ψιψινελ βέβαια στειρώθηκε και ανέμελη πια παίζει με τα κουβάρια της, τις κορδέλες της  παρακολουθεί τηλεόραση, ειδικά όταν έχει ντοκιμαντέρ με πουλιά και χουζουρεύει πλάι στο τζάκι αφού προβληματισθεί λίγο με τις φλόγες...
Αναγκαίο κακό η στείρωση, επιβεβλημένο  όμως. Και λέω κακό γιατί τα ζώα τα στειρωμένα χάνουν κάτι από τη ζωντάνια τους την προσωπικότητα τους, κάτι από τη χάρη που δίδει η κινούσα δύναμη της ζωής ο έρωτας και ο οίστρος του και κυρίως αν ποτέ δεν αναπαράχθηκαν χάνονται όμορφα χαρακτηριστικά.....

ΕΚΕΙΝΟΙ ΠΟΥ ΦΕΥΓΟΥΝ

Αχιλλέας Δεσποτάκης

Γιώργος Δεσποτάκης

 Την Κυριακή προπαραμονή των Χριστουγέννων είχαμε το ετήσιο μνημόσυνο του αδερφού μας Αχιλλέα. Ο Αχιλλέας ήταν ο μικρότερος αδερφός από τους δυο, μεγάλους σε σχέση με μένα αδερφούς. Ο χρόνος αυτός κύλησε γρήγορα με την παρουσία του πάντα ζωντανή στο μυαλό των άμεσα δικών του και στο μυαλό το δικό μου. Έφυγε από τη ζωή σε μεγάλη ηλικία, καταπονημένος όμως αρκετά και για μακρό διάστημα, ώστε η μακαρία οδός να αποτελεί και τόπο αναπαύσεως. Ωστόσο πριν λίγα χρόνια είχε αποσυρθεί από την καθημερινότητα μη συμβιβαζόμενος με την αδυναμία. Ο Αχιλλέας ήταν το ζωηρό παιδί της οικογένειας μας, ευφυής, πρακτικός και φιλότιμος. Σε κάθε πρόβλημα έβρισκε πάντα λύση, γι αυτό και ένιωθες ασφαλής μαζί του. Αυθόρμητος και τολμηρός απείθαρχος πολλές φορές, αψηφούσε κινδύνους και σε λαχτάριζε, προπαντός τη μάνα, που ακριβώς γι αυτό του είχε ιδιαίτερη αδυναμία κι εμείς οι άλλοι δυο θυμώναμε γιατί δεν ερμηνεύαμε ίσως το βάθος που έχει το ένστικτο της μάνας. Κι όμως ενώ σου έδινε την εντύπωση του πολύ δυνατού, είχε μια παράξενη ψυχοσύνθεση κι εύκολα λύγιζε, κάτι που μόνο εμείς το γνωρίζαμε. Είχε ένα ιδιαίτερο τρόπο συμπεριφοράς που σε αφόπλιζε και το χατίρι του γινόταν. Είχε ένα χιούμορ που σατίριζε καταστάσεις και σε έκανε να γελάς. Ήξερε να χορεύει, να τραγουδεί, να κάνει φίλους, σε κέρδιζε. Πρακτικός, καθώς ήταν, ασχολήθηκε από νωρίς με την οδήγηση του λεωφορείου του, εντασσόμενος στην  επαγγελματική οικογένεια της υπηρεσίας των Κ.Τ.Ε.Λ. Συνεπής, ευγενικός και εξυπηρετικός στους ανθρώπους, πρόθυμος να βοηθήσει σε δυσκολίες. Συνεπής στην μεταφορά του φαρμάκου, του δέματος, του γράμματος, της τσάντας με το φαΐ του παιδιού, του μαθητή, καθώς το λεωφορείο τότε ήταν «ο κούριερ» των καιρών. Δύσκολα δρομολόγια, που έπρεπε να γίνουν και με χιόνια και με βροχές και σε κακούς δρόμους με διανυκτερεύσεις στα ορεινά χωριά. Η κοινωνική του παρουσία ζωντανή.  Προσέφερε τις υπηρεσίες του και στα δημοτικά πράγματα ,καθώς έτυχε της εκλογής του από τους συμπολίτες μας. Με συνέπεια και εντιμότητα με σταθερή αναφορά την αξιοπρέπεια. Στα μεγάλα ξεκινήματα της ζωής μου ήταν αυτός που με συνόδευε. Όταν έπρεπε να δώσω εξετάσεις έξω  από τον τόπο μας, όταν έπρεπε να πάω στην Αθήνα να εγγραφώ στο Πανεπιστήμιο. Καθώς έφευγα πρώτη φορά μακριά από το σπίτι και θα έμενα μόνη είχε μεγάλη αγωνία να μου γνωρίσει πως να κινούμαι στη μεγαλούπολη  που για πρώτη φορά επισκεπτόμουν. Ρητές οι συμβουλές του, έως κατηγορηματικές, πάντα περήφανος όμως για ό,τι καλό κατάφερνα. Δημιούργησε μια όμορφη οικογένεια με τη γυναίκα του, που χρόνια υπηρέτησε το υποθηκοφυλακείο Κισάμου. Τα παιδιά του ο Ευθύμης και ο Δημήτρης αποτελούν τη συνέχεια του και καταθέτουν το δικό τους αγώνα στην κοινωνία μας. Ευτύχησε να φύγει σε μεγάλη ηλικία μέσα από την αγκαλιά και τις περιποιήσεις των παιδιών του και των εγγονών του και της αγαπημένης  γυναίκας του πέρυσι την επαύριο των Χριστούγέννων .
Κάποιες παράξενες σκέψεις περνούσαν από το μυαλό μου καθώς κυλούσε ο χρόνος για το συναπάντημα του Αχιλλέα πάνω στο χρόνο. Ο Γιώργος ο άλλος αδερφός ήταν μεγαλύτερος είκοσι μήνες. Είχε πατήσει μόλις τα ενενήντα. Γερνούσε όμορφα, συμμετέχοντας στα της ζωής της οικογενειακής, αλλά και της κοινωνικής, όπου ήταν δυνατό για την ηλικία του. Μόλις πρόσφατα είχε πάρει  βοηθό το μπαστούνι. Την παραμονή του μνημοσύνου ο Γιώργος ένιωσε αρκετά αδιάθετος μετά από ένα μικρό πέσιμο. Η ανάταξη είπαν οι γιατροί δύσκολη.Όλα γίνανε γρήγορα και πέρασαν μέρες πολλές μέσα σε λίγην ώρα....Μετά το ετήσιο μνημόσυνο του Αχιλλέα και ο Γιώργος έφυγε από τη ζωή. Την επαύριο παραμονή Χριστουγέννων, τον κατευοδώσαμε. Έφυγε και ο άλλος αδερφός ........

Ο Γιώργος ήταν το πρώτο παιδί της οικογένειας. Ο Γιώργος ήπιος, ευγενικός και προσηνής. Δανείζομαι μια έκφραση καλού του φίλου που μου είπε όταν με συλλυπήθηκε. «ο Γιώργος δε δημιουργούσε ποτέ αδιέξοδα». Δεν έφερνε σε δύσκολη θέση. Λιγότερο πρακτικός. Θεωρητικός, του άρεσε το διάβασμα, διάβαζε και ήξερε Ιστορία, πολιτική, είχε  τους προβληματισμούς του, τις πεποιθήσεις του, προερχόμενες από γνώση και εμπειρία ζωής. Οι συνθήκες της μετακατοχικής εποχής δεν άφηναν πολλά περιθώρια για μεγάλες σπουδές. Το απολυτήριο όμως του οκταταξίου τότε Γυμνασίου έδινε αρκετά εφόδια στους κατόχους. Μετά από διαγωνισμό προσλαμβάνεται στην Ένωση Γεωργικών Συν/σμών Κισάμου όπου εργάστηκε για 35 χρόνια. Τότε οι συνεταιρισμοί ανθούσαν και η συνεταιριστική ιδέα αποτελούσε βάση της αγροτικής μας οικονομίας, όπου έντιμοι και εργατικοί υπάλληλοι την διαχειρίζονταν.. Οι αγρότες εγνώριζαν την πορεία του προϊόντος τους και με ποιους συναλλάσσονται. Είχε μια άριστη  συνεργασία με τον αγροτόκοσμο σαν διαχειριστής της συγκέντρωσης ελαιολάδου, των σταφυλιών, του κρασιού ακόμη και διαχειριστής της αλωνιστικής μηχανής. Ασχολήθηκε και με τα  δημοτικά πράγματα σε δύσκολες εποχές αλλά και με τα πολιτιστικά, καθώς ήταν από τους πρώτους του συλλόγου Γραμβουσίων, που ο μακαριστός Ειρηναίος καθιέρωσε, αλλά και με την ανασυγκρότηση του Ωδείου της Μητρόπολης είχε ασχοληθεί και στην "Ευαγγελίστρια" σαν εκκλησιαστικός επίτροπος εργάσθηκε.
 Στο Γιώργο οφείλω την αγάπη  μου στο βιβλίο. Εκτός από την εφημερίδα που έπαιρνε ο πατέρας μου ο Γιώργος έφερνε  το βιβλίο στο σπίτι. Θυμάμαι να αγοράζει τεύχη μυθιστορήματα και να τα στέλνει στα Χανιά στο βιβλιοδετίο. Τι ευτυχία για μένα όταν γύριζαν δεμένα με ωραίο εξώφυλλο σκληρό. Η Παναγία των Παρισίων, Οι Μεγάλες προσδοκίες, Τα Σταφύλια της Οργής και οι τόμοι της εγκυκλοπαίδειας του Ήλιου». Η μεγάλη χαρά όμως ήταν για την «Ποιητική Ανθολογία» του Μιχ. Περάνθη» που μου έστειλε από την Αθήνα όταν ήταν σε  μια μετεκπαίδευση στην Αθήνα, καθώς  έλεγα πως ήθελα ένα βιβλίο να έχει πολλά ποιήματα. Ο Γιώργος ήταν δίπλα μου και στις άλλες στιγμές της ζωής μου. Τότε που θα άρχιζα καινούρια ζωή με το σύντροφο μου. Ήταν ο συνοδός για την πρώτη γνωριμία με τους εξ αγχιστείας γονείς. Και όταν άνοιγα το καινούριο μου νοικοκυριό μαζί με τη γυναίκα του υποστήριζαν όλη μου την προετοιμασία. Ο Γιώργος υπολόγιζε τους συγγενείς κοντινούς και μακρινούς, ήταν αυτό που λέμε στην Κρήτη «καλοδικούσης» και τον εκτιμούσαν όλοι. Μαζί με τη σύντροφο του αξιόλογη εκπαιδευτικό στον τόπο μας έφτιαξε  και αυτός μια ωραία οικογένεια. Ευγνώμων στη ζωή για τις κόρες του  και τους συντρόφους τους αξιόλογα μέλη της κοινωνίας μας και ευτυχισμένος για τα μικρά του εγγόνια έφυγε ήσυχα «ειρηνικά,ανώδυνα και ανεπαίσχυντα» μέσα από τις περιποιήσεις τους  και αφού σε πλήρη διαύγεια μας αποχαιρέτησε όλους.
Με τα αδέρφια μου η σχέση ήταν ιδιότυπη. Ήρθα στην οικογένεια μετά από δεκαεπτά χρόνια και οπωσδήποτε τάραξα την εφηβεία τους. Γρήγορα το ξεπέρασαν, άκουγα τη μητέρα μου να λέει. Δεν παίξαμε μαζί στα παιδικά μας χρόνια, δεν είπαμε τα μυστικά της εφηβείας, δεν υπήρξαμε συμμαθητές σε σχολειό. Η διαφορά της μεγάλης ηλικίας στα αδέρφια ....δημιούργησε  μια άλλη σχέση που ήταν περισσότερο γονεϊκή. Αυτοί με έπαιζαν, με φρόντιζαν. Μεγαλώνοντας όλοι μας πλησιάζαμε περισσότερο, μας έφερνε η ζωή πιο κοντά. Είχαμε την τύχη να ζήσομε και να δημιουργηθούμε όλοι μας και να περάσουμε τη ζωή στον τόπο που γεννηθήκαμε με τις οικογένειες μας, στον ίδιο μεγάλο περίβολο που κληρονόμησα με από τους γονείς μας τον  Ευθύμη και τη Χρυσώ. Εκεί ανατράφηκαν τα παιδιά μας, και εκεί παίζουν και τα εγγόνια μας. Με χαρές λύπες, δυσκολίες και μικροπροβλήματα που ξεπερνούσαμε. Δεθήκαμε με τους ανθρώπους του τόπου μας. Τους εκτιμήσαμε και μας εκτίμησαν. Εκατοντάδες άνθρωποι κατέθεσαν την εκτίμηση τους στη μνήμη τους και τα συλλυπητήρια τους σε μας τους περιλειπόμενους και τους ευχαριστούμε γιαυτό
  Αν και γνωρίζομε από τη  Φιλοσοφία πως ο χρόνος το τέλος απαιτεί, και ο χρόνος που ζούμε είναι δάνειο που οφείλομε να το επιστρέψομε, «το του  θανάτου μαρτύριον, παραμένει φοβερότατον» η απώλεια πληγώνει και το πένθος διαφυλάσσεται στην ψυχή.
Καλό σας ταξίδι στο φως της αιωνιότητας.
Ευτυχία Δεσποτάκη –Πευκιανάκη