ΚΡΗΤΙΚΗ ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗ

Η Κρητική Χωροφυλακή αποτελείτο από 1 τάγμα πέντε λόχων. Παρόλο που προβλεπόταν δύναμη 1600 ανδρών, επί Ιταλικής Διοικήσεως το σύνολο ποτέ δεν ξεπέρασε τους 1275. Οι λόχοι ήταν τοποθετημένοι ένας σε κάθε νομό. Την διοίκηση των 5 λόχων (μοιραρχιών) είχαν υπολοχαγοί των καραμπινιέρων, οι οποίοι στην Κρήτη είχαν το βαθμό του λοχαγού. Όταν τον Ιούνιο του 1900 ο Κραβέρι αντικαταστάθηκε από τον Βαλντουίνο Καπρίνι δημιουργήθηκε και έκτος λόχος (Επιτελείο). Οι πρώτοι διοικητές λόχων ήταν οι:
Φερντινάντο Μενσιτιέρι, υπασπιστής και Διοικητής μοιραρχίας Επιτελείου
Λουίτζι Μπάσι, διοικητής εσωτερικής μοιραρχίας Χανίων
Έτορε Λόντι, διοικητής εξωτερικής μοιραρχίας Χανίων (Σφακιά)
Αρκάντζελο ντε Μαντάτε, διοικητής μοιραρχίας Ηρακλείου
Εντίτζιο Γκαρόνε, διοικητής μοιραρχίας Ρεθύμνου και
Φιλιμπέρτο Βιλιάνι, διοικητής μοιραρχίας Λασιθίου.
Η στολή ήταν από σκούρο μπλε ύφασμα. Οι οπλίτες φορούσαν κρητική βράκα, ενώ οι αξιωματικοί παντελόνι. Το καπέλο των οπλιτών ήταν στρογγυλό χωρίς γείσο, των δε αξιωματικών ίδιο με αυτό των αξιωματικών του Ελληνικού Στρατού. Η θερινή στολή ήταν λευκή. Αξιωματικοί και οπλίτες φορούσαν μαύρες μπότες. Όσον αφορά τον οπλισμό, από φωτογραφίες διαπιστώνεται ότι διέθεταν τουφέκι, ξιφολόγχη και περίστροφο, ενώ αρκετοί οπλίτες έχουν στην ζώνη τους το κλασσικό Κρητικό μαχαίρι.

ΔΥΟ ΑΝΝΟΥΣΑΚΗΔΕΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΙΚΗ ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗ 1908

Κάθε λόχος είχε 3 ή 4 υπομοιραρχίες με διοικητή ανθυπασπιστή των καραμπινιέρων και κάθε υπομοιραρχία περίπου 6 ενωμοτίες (σταθμούς) με διοικητή υπενωμοτάρχη ή και οπλίτη καραμπινιέρο. Αρχικά όλοι οι αξιωματικοί και υπαξιωματικοί ήταν Ιταλοί, όσο όμως περνούσε ο καιρός αυτοί αντικαθίσταντο από Κρητικούς. Οι Κρητικοί, πολλοί από τους οποίους, όπως προαναφέρθηκε, ήταν μορφωμένοι, προάγονταν γρήγορα στους επόμενους βαθμούς κατόπιν εξετάσεων μετά από τρίμηνη φοίτηση στις στρατιωτικές σχολές, οι οποίες λειτουργούσαν στο αρχηγείο. Μέχρι την έλευση της ελληνικής αποστολής όλοι οι αξιωματικοί ήταν Ιταλοί, οι δε Κρητικοί έφθαναν μέχρι τον βαθμό του ανθυπασπιστού. Εκείνο που αξίζει να αναφερθεί είναι ότι φαίνεται πως κάποιοι Ιταλοί αξιωματικοί είχαν εξελληνίσει τα ονόματα τους. Ο Βαλντουίνο Καπρίνι για παράδειγμα υπέγραφε ως Καπρίνης.
Όσο αφορά την δράση της Κρητικής Χωροφυλακής, αυτή πέτυχε, χάρη στην σωστή εκπαίδευση, το ήθος και την γενναιότητα των στελεχών της, να κερδίσει σε πολύ μικρό διάστημα την εμπιστοσύνη, τόσο των Κρητικών όσο και των ξένων, πράγμα ιδιαίτερα σημαντικό εάν σκεφθεί κανείς την προκατάληψη που υπήρχε εναντίον των Κρητικών εκ μέρους των Διεθνών δυνάμεων