ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΑ

Το νησί των Αντικυθήρων (κοινώς Τσιριγότο) που οι ντόπιοι ονομάζουν "Λιοί " είναι ένας βράχος μέσα στη θάλασσα, νότια της Πελοποννήσου, ανάμεσα στα Κύθηρα και την Κρήτη. Έχει έκταση 20 τ.χλμ και μήκος ακτών 24 χλμ. To νησί ανήκει διοικητικά στην Περιφέρεια Αττικής (Ν.Α Πειραιά), γεωγραφικά στη Λακωνία και ιστορικά στα Επτάνησα και αποτελεί ενιαία κοινότητα στην οποία υπάγονται οι ακατοίκητες βραχονησίδες Ναυτίλος, Πόρι, Πορέτι, Θερμόνες και Ψειρά. O πληθυσμός του νησιού είναι 45 περίπου κάτοικοι σύμφωνα με την απογραφή του 2001 και είναι κατά μεγάλο μέρος κρητικής καταγωγής. Από αυτούς γύρω στους 10 χαρακτηρίζονται νέοι δηλαδή κάτω των 55 ετών. Το νησί έχει σχήμα ατρακτοειδές και το έδαφος του είναι βραχώδες και άνυδρο άρα και άγονο. Οι παραθεριστές είναι λίγοι και ζουν μακριά από τον πολιτισμό. Οι περισσότεροι από αυτούς έρχονται στο νησί λόγω καταγωγής. Το τελευταίο διάστημα όμως όλο και περισσότεροι ανακαλύπτουν τα Αντικύθηρα. Ιδιαίτερη γοητεία του νησιού είναι ο πρωτογονισμός του. Απέχει 38 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά των Κυθήρων και 26 ναυτικά μίλια από το Καστέλι Κρήτης. Παρόλο που η συγκοινωνία θεωρείται το μεγαλύτερο πρόβλημα για τον τόπο αν και τα τελευταία χρόνια έχει βελτιωθεί σημαντικά η κατάσταση, το μικρό αυτό νησί με τους λιγοστούς κατοίκους, αρκετοί από τους οποίους πλησιάζουν τον έναν αιώνα ζωής, αποτελεί παράδεισο ηρεμίας για τους επισκέπτες μέρος για αληθινές διακοπές χωρίς θόρυβο και πολυκοσμία.

Πρωτεύουσα του νησιού και λιμάνι είναι ο Πόταμος μέρος όπου δεν ξεχνούν ποτέ τα μελτέμια, άλλοι παλιοί οικισμοί είναι τα Χαρχαλιανά και τα Γαλανιανά. Το σύνολο σχεδόν του πληθυσμού κατοικεί στο Πόταμο. Στο νησί δεν υπάρχει ούτε τράπεζα ούτε βενζινάδικο ούτε ταχυδρομείο ούτε φούρνος. Το ψωμί μαζί με άλλα είδη πρώτης ανάγκης ,έρχονται μια φορά την εβδομάδα με ένα φουσκωτό σκάφος του ταχυδρομείου. Το σχολείο (δημοτικό) έκλεισε το 1995 λόγω έλλειψης παιδιών. Οι ντόπιοι ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία την αλιεία και τελευταία με τον τουρισμό, μάλιστα στο νησί κυκλοφορούν ελεύθερα 2.500 με 3.000 πρόβατα και κατσίκια. Στα δύο γραφικά ταβερνάκια του Ποταμού, ο επισκέπτης μπορεί να γευθεί παραδοσιακές νοστιμιές, όπως το ντόπιο αγριοκάτσικο, το αγνό θυμαρίσιο μέλι του νησιού και το κρασί των Αντικυθήρων και φυσικά πεντανόστιμο ντόπιο ψάρι.
Υποδομή:

Ο ΟΤΕ κατασκεύασε ένα υποσταθμό το 1969, τα Αντικύθηρα μέσω αυτού του υποσταθμού μέχρι το 1990-91, ήταν η μόνη τηλεπικοινωνιακή πρόσβαση από την ηπειρωτική χώρα προς τη Κρήτη ακόμα και σήμερα παραμένει σημαντικός. Η ανάπτυξη του νησιού ξεκίνησε μόλις το 1984-86 ,όταν χτίσθηκε η προβλήτα στον Πόταμο και το διπλανό λιμανάκι. Ως τότε οι κάτοικοι και οι επισκέπτες αποβιβάζονταν και επιβιβάζονταν στο βαπόρι με βάρκες. Την ίδια περίοδο κατασκευάστηκε και ο υποσταθμός της ΔΕΗ και ηλεκτροδοτήθηκε ο Πόταμος. Το 1998 τοποθετήθηκαν τηλεφωνικές συσκευές γύρω στις 60(ένα καρτοτηλέφωνο) και ασφαλτοστρώθηκε το μεγαλύτερο μέρος του οδικού δικτύου. Το αλιευτικό καταφύγιο του νησιού, μέσα στον μεγάλο φυσικό κόλπο του Ποταμού, μπορεί να φιλοξενήσει τουριστικά και αλιευτικά σκάφη και φουσκωτά. Το νησί καλύπτεται επαρκώς από όλα τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας. Στα Αντικύθηρα υπάρχει και ελικοδρόμιο, καθώς και γήπεδο μπάσκετ και βόλεϊ. Το νησί διαθέτει καλό οδικό δίκτυο.

Αξιοθέατα-Παραλίες :

Η γραφικότατη παραλία του Ξηροπόταμου, 5 λεπτά με βάρκα ή 30 λεπτά με τα πόδια. Ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους είναι η περιοχή της Καμαρέλας. Πρόκειται για ένα θαύμα της φύσης, όπου το μπάνιο στη θάλασσα γίνεται αληθινή απόλαυση. Επίσης, την πεντακάθαρη θάλασσα μπορείτε να απολαύσετε και στα Χάλαρα. Ο επισκέπτης του νησιού μπορεί να επισκεφθεί τον αρχαίο χώρο του «Κάστρου», ιδίως κατά τη διάρκεια των αρχαιολογικών ανασκαφών (Ιούλιος-Αύγουστος) και να ξεναγηθεί στην περιοχή από τους αρχαιολόγους και την ανασκαφική ομάδα. Επίσης άξια θαυμασμού είναι τα ξωκκλήσια του νησιού, οι ανεμόμυλοι, ένας από τους ελάχιστα σωζόμενους στην Ελλάδα Βυζαντινός νερόμυλος στον Ποταμό και το Φανάρι της Απολυτάρας, εξαίρετο μνημείο νεότερης αρχιτεκτονικής, που βρίσκεται στο νοτιότερο άκρο του νησιού και χτίστηκε το 1926. Το ακρωτήριο Απολυτάρες βρίσκεται στα Αντικύθηρα και συγκεκριμένα στο νοτιότερο μέρος του νησιού. Το 1926 τοποθετήθηκε ένας από το μεγαλύτερους φάρους πετρελαίου. Πολλές φορές για μεγάλα χρονικά διαστήματα είναι αδύνατη η προσέγγιση στο φάρο λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών. Η περιοχή είναι εκτεθειμένη σε όλους τους καιρούς. Χαρακτηριστικά φάρου: Αναλαμπών Λευκός ανά δ/λ. Είναι εγκατεστημένος σε πέτρινο κυκλικό, πύργο. Δίπλα στον πύργο υπάρχει οικία. Είναι ορατός σε απόσταση 36 ναυτικών μιλίων.
Πανηγύρια-Εκδηλώσεις:
Το πανηγύρι του Ιερομάρτυρα Μύρωνα ,πολιούχου του νησιού, το καλοκαίρι στις 16,17 Αυγούστου. Σύμφωνα με την παράδοση και διηγήσεις παλαιότερων Αντικυθηρίων, η εικόνα του Αγίου βρέθηκε στο νησί την περίοδο που αυτό ήταν τελείως έρημο, μεταξύ των ετών 1423-1782. Την εικόνα βρήκαν δύο κυνηγοί από την Κρήτη, οι οποίοι είχαν έρθει στα Αντικύθηρα για να κυνηγήσουν αγριοκάτσικα, τα οποία αφθονούσαν τότε στο νησί, όπως άλλωστε και σήμερα. Οι δύο αυτοί κυνηγοί είδαν ένα αγριοκάτσικο να βγαίνει από μια συστάδα θάμνων με το κεφάλι του βρεγμένο. Υποθέτοντας ότι υπάρχει νερό, παραμέρισαν τους θάμνους και ανακάλυψαν μια μικρή σπηλιά με «ολίγον, πλην εύγευστων ύδωρ», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται σε σχετική διήγηση, όπου βρήκαν την εικόνα του Αγίου Μύρωνος. Την τοποθέτησαν σε ένα εικονοστάσι που πρόχειρα κατασκεύασαν από πέτρες και έφυγαν για την Κρήτη. Ύστερα από μερικούς μήνες ήρθαν πάλι στα Αντικύθηρα με σκοπό να χτίσουν ένα μικρό Ναό προς τιμήν του Αγίου. Καθώς προχωρούσαν προς την περιοχή, όπου είχαν τοποθετήσει την εικόνα, είδαν ότι το εικονοστάσι δεν βρισκόταν στην τοποθεσία που το είχαν χτίσει, αλλά είχε μεταφερθεί στην τοποθεσία όπου σήμερα βρίσκεται ο Ναός του Αγίου. Θεώρησαν ότι ο Άγιος επιθυμούσε την ανέγερση του Ναού του στον συγκεκριμένο χώρο, όπως και έγινε. Στην αρχή ο Ναός ήταν πολύ μικρός, αργότερα όμως επεκτάθηκε και χτίστηκαν μερικά κελιά, ενώ για μια περίοδο, σύμφωνα πάντα με τις ελάχιστες γραπτές μαρτυρίες που υπάρχουν, φιλοξένησε και Μοναχές.
Ο τρόπος του εορτασμού παραμένει εδώ και χρόνια παραδοσιακός. Από τις αρχές Αυγούστου, οι κάτοικοι κυνηγούν αγριοκάτσικα, τα οποία στις 16 και 17 του μήνα τα βράζουν και τα προσφέρουν στους προσκυνητές. Επίσης, οι γυναίκες του νησιού ζυμώνουν ψωμί, το οποίο ψήνουν στον παραδοσιακό φούρνο με ξύλα που βρίσκεται στο χώρο του Μοναστηριού. Για δύο ημέρες (16&17 Αυγούστου), οι κάτοικοι και επισκέπτες του νησιού (που πολλές φορές ξεπερνούν τα 1000 άτομα) εορτάζουν τον πολιούχο και προστάτη τους με πατροπαράδοτο κρητικό γλέντι, που περιλαμβάνει ζωντανή παραδοσιακή κρητική μουσική και χορό. Την παραμονή της εορτής τελείται ο Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός και στην συνέχεια πραγματοποιείται παραδοσιακό κρητικό γλέντι στο προαύλιο του Ναού. Ανήμερα της εορτής, μετά την Πανηγυρική Θεία Λειτουργία, γίνεται η λιτάνευση της εικόνας μέχρι το σπήλαιο της ευρέσεως, όπου τελείται Αγιασμός, αφού το σπήλαιο έχει ακόμα άφθονο νερό, από το οποίο υδρεύεται και ο οικισμός των Γαλανιανών εδώ και δεκαετίες. Το γλέντι συνεχίζεται μετά το πέρας της Λιτανείας μέχρι αργά το βράδυ.
www.antikythera.8m.com/