Προς
Τον Ιερό Κλήρο, τις Μοναστικές Αδελφότητες
και τον φιλόθεο λαό των Επαρχιών Κισάμου και Σελίνου
«Αλλ᾽ ότε ο ιερεύς εξελθών έψαλε το «Δεύτε ίδωμεν πιστοί, που εγεννήθη ο Χριστός», τότε αι μορφαί των Αγίων εφάνησαν ως να εφαιδρύνθησαν εις τους τοίχους∙ «ακολουθήσωμεν λοιπόν ένθα οδεύει ο αστήρ», και ο κυρ Αλεξανδρής ενθουσιών έλαβε την υψηλήν καλάμην και έσεισε τον πολυέλεον με τας λαμπάδας όλας ανημμένας. «Άγγελοι υμνούσιν, ακαταπαύστως εκεί», κ᾽ εσείσθη ο ναός όλος από την βροντώδη φωνήν του παπα-Φραγκούλη μετά πάθους ψάλλοντος: «Δόξα εν υψίστοις λέγοντες, τω σήμερον εν σπηλαίω τεχθέντι», και οι άγγελοι οι ζωγραφιστοί, οι περικυκλούντες τον Παντοκράτορα άνω εις τον θόλον, έτειναν το ους, αναγνωρίσαντες οικείον αυτοίς τον ύμνον.»
(Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, «Στο Χριστό στο Κάστρο»)
Αδελφοί μου,
Με τα λόγια αυτά περιγράφει ο άγιος των Ελληνικών γραμμάτων, ο Αλέξανδρος Πα-παδιαμάντης, στο διήγημά του «Στο Χριστό, στο Κάστρο» τα Χριστούγεννα έτσι όπως τα ζού-σε, τα βίωνε ο ίδιος. Καθώς τι άλλο είναι τα Χριστούγεννα παρά η φιλάνθρωπη συγκατάβα-ση του Θεού στους ανθρώπους, το Ευαγγέλιο της αγάπης του Θεού για τον άνθρωπο και τον κόσμο, η Σάρκωση δηλαδή του Θεού Λόγου, η οποία αποτελεί το «πάντων καινών καινότα-τον, το μόνον καινόν υπό τον ήλιον» κατά τον Αγ. Ιωάννη Δαμασκηνό; Τι άλλο παρά η απο-κάλυψη μέσα στον ιστορικό χρόνο του σεσιγημένου μυστηρίου της Θείας οικονομίας; «Ετέ-χθη υμίν σήμερον Σωτήρ, ος εστι Χριστός Κύριος». (Λουκ.,2,11). Ο φύσει Θεός προσλαμβάνει την ανθρώπινη φύση για να καταστήσει όλους εμάς κοινωνούς της Θεότητός Του. Ο Χριστός με τη γέννησή Του, την πρόσληψη δηλαδή της ανθρώπινης φύσης, έσωσε και σώζει - ελευ-θερώνει, τον κόσμο και τον άνθρωπο, προσφέροντάς του λύτρωση, ελπίδα και χαρά.
Όμως, αδελφοί μου, γεννάται εύλογο το ερώτημα: Τι νόημα έχουν άραγε σήμερα τα Χριστούγεννα; Πως τα βιώνουμε και τι ωφελούμαστε από τον τρόπο που τα εορτάζουμε; Πόσο μας αγγίζει η μεγάλη αυτή εορτή και χαρά της Εκκλησίας μας; Είναι αλήθεια πως ζούμε σε χαλεπούς και ομιχλώδεις καιρούς. Θαμπό το κλίμα το κοινωνικού και όχι μόνο περίγυρου. Ζόφος και γενικευμένη αβεβαιότητα τα χαρακτηριστικά του. Οι εστίες κρίσεις πολλαπλασιά-ζονται, οι ανισότητες αυξάνονται. Συστήματα και ιδεολογίες καταρρέουν και απογοητεύουν. Θυσίες χωρίς ελπίδα. «Σύμφωνα συμβίωσης» έρχονται να αντιπαρατεθούν στις αιώνιες και διαχρονικές αρχές και αξίες του Γένους μας, με τις οποίες γαλουχήθηκαν και ανατράφηκαν γενεές - γενεών, με συνέπεια να απειλείται και ξεθεμελιώνεται ο ιστός της οικογένειας. Ο ευδαιμονισμός και ο φιλόϋλος βίος μας ευτέλισαν και μας χρεοκόπησαν ηθικά. Και ο ευτε-λισμός συνεχίζεται… Καθημερινά γινόμαστε μάρτυρες σύγχρονων εγκλημάτων της ανθρω-πότητας, όπως αυτά που συμβαίνουν στην Μεσόγειο, την Μέση Ανατολή και αλλού, με τις εκατόμβες των θυμάτων της ανθρώπινης αδηφαγίας και ανθρωποφαγίας, ανήμποροι και αδύναμοι να αντιδράσουμε και να αντισταθούμε. Πως λοιπόν θα ξεφύγουμε από την φυλα-κή της αυτάρκειάς μας; Πως θα υπερβούμε τα τείχη της ατομικότητάς μας; Το ψύχος της μοναξιάς; Την επιθυμία της ιδιοτέλειας; Την ένδεια πνευματικών προτύπων και την αλλο-τρίωση των προσώπων; Από που θα ανατείλει και πάλι η ελπίδα και το φως;
«Ανέτειλας Χριστέ εκ Παρθένου, νοητέ Ήλιε της Δικαιοσύνης και Αστήρ σε υπέδειξεν, εν Σπηλαίω χωρούμενον τον αχώρητον», ψάλλει και διαλαλεί η Εκκλησία μας την μεγάλη αυτή ημέρα και εορτή της Γέννας του Θεανθρώπου Χριστού. Το φως που είχε προφητέψει ο προφήτης Ησαΐας ανέτειλε. Ο Ήλιος της δικαιοσύνης, ο Χριστός, ήρθε και έρχεται. «Χριστός γεννάται!». Καθημερινά όχι μόνον στο σπήλαιο της Βηθλεέμ που συνέβει σε ιστορικό χρόνο, αλλά σε κάθε ταπεινή και καθαρή ψυχή και καρδιά. Και σήμερα ο Χριστός γεννάται στις καρδιές εκείνων που αντιστέκονται σθεναρώς και με το όποιο κόστος, στην ευτέλεια, την αμαρτία, την εγωπαθή αυτάρκεια, το ψεύδος. Εκείνων που δεν επέλεξαν την ψεύτικη γοη-τεία και λάμψη του παροδικού, του κίβδηλου και του εφήμερου έναντι του αιώνιου, του αυ-θεντικού και του αληθινού. Όταν η ψυχή του ανθρώπου, αδελφοί μου, ανοίγεται στο Φως, οι ναρκωμένες συνειδήσεις ξυπνούν από τον λήθαργο και η θέληση για το καλό δυναμώνει. Μια νέα ζωή βλασταίνει και ανθοφορεί. Η σύγχυση υποχωρεί. Τα ερωτήματα που βασανί-ζουν το νου βρίσκουν την απάντησή τους. Η καρδιά αναπνέει ελεύθερα. Ο Χριστός, ο ζωογό-νος πνευματικός Ήλιος της Δικαιοσύνης, Αυτός μόνο μπορεί να διαλύσει τους πάγους του μίσους και της αδικίας που απλώνονται στην γη μας.
Η ελπίδα μας, λοιπόν, στον κόσμο της κρίσης έχει όνομα και είναι ο Χριστός! Αυτός μόνο μπορεί να γίνει η αληθινή ελπίδα μας, χωρίς υπαρξιακά κενά και κατάθλιψη. Αυτός μόνο μπορεί να καθαρίσει το μυαλό μας, να θερμάνει τις καρδιές μας, να τις ζωογονήσει, να τις αναγεννήσει. Αρκεί να Τον εμπιστευτούμε. Αρκεί να ανοίξουμε διάπλατα τις καρδιές μας να φωτιστούν και να πλημυρίσουν από το Ανέσπερο φως του Σπηλαίου της Βηθλεέμ. Τότε αυτή η κρίση, αλλά και όποια κρίση δεν θα μπορέσει να μας στερήσει το νόημα της ζωής, που λέγεται Χριστός! Εύχομαι και ταπεινά προσεύχομαι να γευθούμε και να ζήσουμε όλοι μας τα φετινά Χριστούγεννα, την μεγάλη αυτή χαρά και αλήθεια της πίστεώς μας. ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΤΕΧΘΗ! ΑΛΗΘΩΣ ΕΤΕΧΘΗ, ΑΔΕΛΦΟΙ!
Ευφρόσυνα, αιώνια, χαρούμενα, αληθινά Χριστούγεννα!
Μετ’ ευχών και πολλής της εν Κυρίω Τεχθέντι αγάπης,
Ο Επίσκοπος και Πνευματικός σας Πατέρας
† Ο Κισάμου & Σελίνου
ΑΜΦΙΛΟΧΙΟΣ
Τον Ιερό Κλήρο, τις Μοναστικές Αδελφότητες
και τον φιλόθεο λαό των Επαρχιών Κισάμου και Σελίνου
«Αλλ᾽ ότε ο ιερεύς εξελθών έψαλε το «Δεύτε ίδωμεν πιστοί, που εγεννήθη ο Χριστός», τότε αι μορφαί των Αγίων εφάνησαν ως να εφαιδρύνθησαν εις τους τοίχους∙ «ακολουθήσωμεν λοιπόν ένθα οδεύει ο αστήρ», και ο κυρ Αλεξανδρής ενθουσιών έλαβε την υψηλήν καλάμην και έσεισε τον πολυέλεον με τας λαμπάδας όλας ανημμένας. «Άγγελοι υμνούσιν, ακαταπαύστως εκεί», κ᾽ εσείσθη ο ναός όλος από την βροντώδη φωνήν του παπα-Φραγκούλη μετά πάθους ψάλλοντος: «Δόξα εν υψίστοις λέγοντες, τω σήμερον εν σπηλαίω τεχθέντι», και οι άγγελοι οι ζωγραφιστοί, οι περικυκλούντες τον Παντοκράτορα άνω εις τον θόλον, έτειναν το ους, αναγνωρίσαντες οικείον αυτοίς τον ύμνον.»
(Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, «Στο Χριστό στο Κάστρο»)
Αδελφοί μου,
Με τα λόγια αυτά περιγράφει ο άγιος των Ελληνικών γραμμάτων, ο Αλέξανδρος Πα-παδιαμάντης, στο διήγημά του «Στο Χριστό, στο Κάστρο» τα Χριστούγεννα έτσι όπως τα ζού-σε, τα βίωνε ο ίδιος. Καθώς τι άλλο είναι τα Χριστούγεννα παρά η φιλάνθρωπη συγκατάβα-ση του Θεού στους ανθρώπους, το Ευαγγέλιο της αγάπης του Θεού για τον άνθρωπο και τον κόσμο, η Σάρκωση δηλαδή του Θεού Λόγου, η οποία αποτελεί το «πάντων καινών καινότα-τον, το μόνον καινόν υπό τον ήλιον» κατά τον Αγ. Ιωάννη Δαμασκηνό; Τι άλλο παρά η απο-κάλυψη μέσα στον ιστορικό χρόνο του σεσιγημένου μυστηρίου της Θείας οικονομίας; «Ετέ-χθη υμίν σήμερον Σωτήρ, ος εστι Χριστός Κύριος». (Λουκ.,2,11). Ο φύσει Θεός προσλαμβάνει την ανθρώπινη φύση για να καταστήσει όλους εμάς κοινωνούς της Θεότητός Του. Ο Χριστός με τη γέννησή Του, την πρόσληψη δηλαδή της ανθρώπινης φύσης, έσωσε και σώζει - ελευ-θερώνει, τον κόσμο και τον άνθρωπο, προσφέροντάς του λύτρωση, ελπίδα και χαρά.
Όμως, αδελφοί μου, γεννάται εύλογο το ερώτημα: Τι νόημα έχουν άραγε σήμερα τα Χριστούγεννα; Πως τα βιώνουμε και τι ωφελούμαστε από τον τρόπο που τα εορτάζουμε; Πόσο μας αγγίζει η μεγάλη αυτή εορτή και χαρά της Εκκλησίας μας; Είναι αλήθεια πως ζούμε σε χαλεπούς και ομιχλώδεις καιρούς. Θαμπό το κλίμα το κοινωνικού και όχι μόνο περίγυρου. Ζόφος και γενικευμένη αβεβαιότητα τα χαρακτηριστικά του. Οι εστίες κρίσεις πολλαπλασιά-ζονται, οι ανισότητες αυξάνονται. Συστήματα και ιδεολογίες καταρρέουν και απογοητεύουν. Θυσίες χωρίς ελπίδα. «Σύμφωνα συμβίωσης» έρχονται να αντιπαρατεθούν στις αιώνιες και διαχρονικές αρχές και αξίες του Γένους μας, με τις οποίες γαλουχήθηκαν και ανατράφηκαν γενεές - γενεών, με συνέπεια να απειλείται και ξεθεμελιώνεται ο ιστός της οικογένειας. Ο ευδαιμονισμός και ο φιλόϋλος βίος μας ευτέλισαν και μας χρεοκόπησαν ηθικά. Και ο ευτε-λισμός συνεχίζεται… Καθημερινά γινόμαστε μάρτυρες σύγχρονων εγκλημάτων της ανθρω-πότητας, όπως αυτά που συμβαίνουν στην Μεσόγειο, την Μέση Ανατολή και αλλού, με τις εκατόμβες των θυμάτων της ανθρώπινης αδηφαγίας και ανθρωποφαγίας, ανήμποροι και αδύναμοι να αντιδράσουμε και να αντισταθούμε. Πως λοιπόν θα ξεφύγουμε από την φυλα-κή της αυτάρκειάς μας; Πως θα υπερβούμε τα τείχη της ατομικότητάς μας; Το ψύχος της μοναξιάς; Την επιθυμία της ιδιοτέλειας; Την ένδεια πνευματικών προτύπων και την αλλο-τρίωση των προσώπων; Από που θα ανατείλει και πάλι η ελπίδα και το φως;
«Ανέτειλας Χριστέ εκ Παρθένου, νοητέ Ήλιε της Δικαιοσύνης και Αστήρ σε υπέδειξεν, εν Σπηλαίω χωρούμενον τον αχώρητον», ψάλλει και διαλαλεί η Εκκλησία μας την μεγάλη αυτή ημέρα και εορτή της Γέννας του Θεανθρώπου Χριστού. Το φως που είχε προφητέψει ο προφήτης Ησαΐας ανέτειλε. Ο Ήλιος της δικαιοσύνης, ο Χριστός, ήρθε και έρχεται. «Χριστός γεννάται!». Καθημερινά όχι μόνον στο σπήλαιο της Βηθλεέμ που συνέβει σε ιστορικό χρόνο, αλλά σε κάθε ταπεινή και καθαρή ψυχή και καρδιά. Και σήμερα ο Χριστός γεννάται στις καρδιές εκείνων που αντιστέκονται σθεναρώς και με το όποιο κόστος, στην ευτέλεια, την αμαρτία, την εγωπαθή αυτάρκεια, το ψεύδος. Εκείνων που δεν επέλεξαν την ψεύτικη γοη-τεία και λάμψη του παροδικού, του κίβδηλου και του εφήμερου έναντι του αιώνιου, του αυ-θεντικού και του αληθινού. Όταν η ψυχή του ανθρώπου, αδελφοί μου, ανοίγεται στο Φως, οι ναρκωμένες συνειδήσεις ξυπνούν από τον λήθαργο και η θέληση για το καλό δυναμώνει. Μια νέα ζωή βλασταίνει και ανθοφορεί. Η σύγχυση υποχωρεί. Τα ερωτήματα που βασανί-ζουν το νου βρίσκουν την απάντησή τους. Η καρδιά αναπνέει ελεύθερα. Ο Χριστός, ο ζωογό-νος πνευματικός Ήλιος της Δικαιοσύνης, Αυτός μόνο μπορεί να διαλύσει τους πάγους του μίσους και της αδικίας που απλώνονται στην γη μας.
Η ελπίδα μας, λοιπόν, στον κόσμο της κρίσης έχει όνομα και είναι ο Χριστός! Αυτός μόνο μπορεί να γίνει η αληθινή ελπίδα μας, χωρίς υπαρξιακά κενά και κατάθλιψη. Αυτός μόνο μπορεί να καθαρίσει το μυαλό μας, να θερμάνει τις καρδιές μας, να τις ζωογονήσει, να τις αναγεννήσει. Αρκεί να Τον εμπιστευτούμε. Αρκεί να ανοίξουμε διάπλατα τις καρδιές μας να φωτιστούν και να πλημυρίσουν από το Ανέσπερο φως του Σπηλαίου της Βηθλεέμ. Τότε αυτή η κρίση, αλλά και όποια κρίση δεν θα μπορέσει να μας στερήσει το νόημα της ζωής, που λέγεται Χριστός! Εύχομαι και ταπεινά προσεύχομαι να γευθούμε και να ζήσουμε όλοι μας τα φετινά Χριστούγεννα, την μεγάλη αυτή χαρά και αλήθεια της πίστεώς μας. ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΤΕΧΘΗ! ΑΛΗΘΩΣ ΕΤΕΧΘΗ, ΑΔΕΛΦΟΙ!
Ευφρόσυνα, αιώνια, χαρούμενα, αληθινά Χριστούγεννα!
Μετ’ ευχών και πολλής της εν Κυρίω Τεχθέντι αγάπης,
Ο Επίσκοπος και Πνευματικός σας Πατέρας
† Ο Κισάμου & Σελίνου
ΑΜΦΙΛΟΧΙΟΣ