Η ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ

(Σήμερα λέγεται «μπούλινγκ-bulling”)
Γράφει η Ευτυχία Δεσποτάκη
              Τάχα η θέληση σου λίγη
              Τάχα ο πόνος σου μεγάλος
              Αχ πού είσαι νιότη πού δείχνες
              Πως θα γινόμουν άλλος……..
                                   Κ. Βάρναλης
Πριν λίγα χρόνια η ελληνική κοινωνία φάνηκε, υποκριτικά να συγκλονίζεται από την τραγωδία του μικρού Άλεξ στη Βέροια στην οποία τραγωδία  πρωταγωνιστές ήταν μικρά παιδιά, του Δημοτικού σχολείου. Πρόσφατα, επίσης κροκοδείλια δάκρυα χύθηκαν στο Ρέθυμνο και στα Γιάννενα για το θάνατο του νεαρού μαθητή σε Ε.Π,Α,Σ. Βαγγέλη Γιακουμάκη. Ούτε μπορούμε να ξεχάσομε τον τραγικό θάνατο του φοιτητή Χορευτάκη στο Ρέθυμνο.
Τα φαινόμενα επιθετικής συμπεριφοράς των νεαρών μαθητών διαδεδομένα πλέον στη Δύση και κυρίως στην Αμερική φτάνουν ολοταχώς και στη χώρα μας, όπως φτάνουν και όλα τα καλά και κακά των προηγμένων χωρών τα οποία εμείς μικροί και μεγάλοι με ή χωρίς αντιστάσεις αποδεχόμαστε αβασάνιστα. Άλλωστε οι μηχανισμοί που μας τα μεταδίδουν είναι τόσο καλοστημένοι που ξεπερνούν και τις ισχυρότερες αντιστάσεις. Πώς να παλέψεις το γυαλί της τηλεόρασης και του διαδικτύου, που δασκαλεύει όλο το εικοσιτετράωρο με τόσο λαμπερά πρόσωπα δασκάλων και δασκαλισσών.
Ακούγονται τόσα πολλά αυτές τις μέρες και φαίνεται ότι φαινόμενα επιθετικότητας και παραβατικότητας των νέων υπάρχουν γενικά σε όλες τις μαθητικές κοινωνίες. Και πραγματικά έτσι είναι. Ας είμαστε ρεαλιστές, τα παιδιά είναι σκληρά και η φύση του ανθρώπου είναι επιθετική (homo homini lupus)= άνθρωπος προς άνθρωπο λύκος. Γι αυτό ακριβώς και υπάρχει η προσπάθεια από την πολιτεία μέσα από την εκπαίδευση να κοινωνικοποιούνται σωστά τα παιδιά ώστε να συνυπάρχουν και αργότερα σαν μεγάλοι άνθρωποι μέσα σε κοινωνία δικαίου. 
Φυσικά το μεγαλύτερο βάρος της κοινωνικοποίησης πέφτει στο σύστημα εκπαίδευσης όλων των βαθμίδων και στους εκπαιδευτικούς που έχει ορίσει κάθε πολιτεία, στους σκοπούς που έχει θέσει αυτό το σύστημα, και στη μορφή πολιτών που θέλει να κατασκευάσει. Και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι χρόνια τώρα στον τόπο μας υπάρχουν αφοσιωμένοι  και καταξιωμένοι εκπαιδευτικοί που λειτουργούν σαν οσιομάρτυρες στην εκπαίδευση   προκειμένου να υλοποιήσουν τα παραπάνω. Σε καμιά περίπτωση δεν αρνούμαστε ότι την πρώτη ευθύνη για το σχολείο την έχει ο δάσκαλος, αλλά ας έχομε υπόψη μας και την άλλη πραγματικότητα που κάνει τα πράγματα πιο σύνθετα και πιο δύσκολα.

Σήμερα η κοινωνία μας έχει γίνει πολυπολιτισμική. Άνθρωποι με διαφορετικές κουλτούρες καταφεύγουν στη χώρα μας για αναζήτηση .....
........καλύτερης τύχης. Οι ξένοι αυτοί άνθρωποι, οι αλλοδαποί, όπως συνήθως ακούγονται, θύματα των συγκυριών και της αποτυχίας πολιτικών και κοινωνικών συστημάτων, στις χώρες τους, φτάνουν στη χώρα μας με την αγωνία και το δυναμισμό να επιζήσουν. Αυτός ο δυναμισμός φαίνεται στον τρόπο που δουλεύουν, στα σχολεία από την επίδοση των παιδιών τους και από το ότι οι ντόπιοι τους εμπιστεύονται τις δουλειές τους, τις περιουσίες τους, τα παιδιά τους, και την περιποίηση αδύναμων και άρρωστων προσώπων.
Με αυτούς τους ανθρώπους καλούμαστε να συμβιώσομε. 
     Παρά  ταύτα πολλά από τα μέλη της ιθαγενούς κοινωνίας αρνούνται να παραδεχθούν τον δυναμισμό αυτό και εθελοτυφλούν στη νέα πραγματικότητα της πολυπολιτισμικής κοινωνίας. 
Θεσμοί και αξίες της κοινωνίας μας, μπαίνουν σε δοκιμασία. 
Τώρα και δεκαετίας, μια λαϊκίστικη πολιτική στον τόπο μας, από ρουσφετολόγους και ανίκανους πολιτικούς και ένα  καιροσκοπικό συνδικαλισμό κατέστρεψε κάθε αξία στον τόπο μας και παραποίησε κάθε θεσμό. Η οικογένεια διαλύεται, η έννοια της πατρίδας και με όποια συναισθηματική φόρτιση φέρνει, περιφρονήθηκε, η γλώσσα κακοποιήθηκε, σύμβολα τσαλαπατήθηκαν, η παιδεία έγινε παραπαιδεία, η οικονομία παραοικονομία, νόμος είναι η παρανομία που εύκολα αθωώνεται και πλάι στο κράτος υπάρχει παρακράτος.
Η τηλεόραση και η διαφήμιση διαμορφώνει μια κοινωνία με ανθρώπους που τους ενδιαφέρει τι έχουν και όχι ποιοι είναι.
Στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο και στο Πανεπιστήμιο για να πάρουν απλά ένα χαρτί και να μπορέσουν να διοριστούν στο Δημόσιο. Έχουν ακριβά κινητά, αυτοκίνητα, οδηγούν επιθετικά και μιλώντας στο κινητό, παρκάρουν στα πεζοδρόμια, πετούν σκουπίδια παντού, δεν αναγνωρίζουν καμία αρχή και συνηθίζουν τις φράσεις: «Ξέρεις ποιος είμαι εγώ ρε;» και «Ποιος είσαι συ ρέ» . 
Οπλοφορούν παράνομα και πυροβολούν άσκοπα, αυθαιρετούν χωρίς συνέπειες, καπνίζουν παντού, σε νοσοκομεία, μπροστά σε μωρά παιδιά, στην υπηρεσία τους. 
Αφήνουν τα παιδιά τους χωρίς όρια, τονίζοντας τους ότι είναι μοναδικά, τα αφήνουν ανήλικα να ξενυχτούν, από πολύ νωρίς και να συχνάζουν σε κέντρα ψυχαγωγίας, όπου σερβίρεται αλκοόλ και άλλα απαγορευμένα από το νόμο σε ανήλικους. Άλλες φορές πάλι γίνονται υπερπροστατευτικοί και τα πνίγουν, υποτίθεται από την αγάπη τους καθιστώντας τα ανασφαλή και ανίκανα. Τους παρέχουν όλα τα υλικά αγαθά αλλά σαν γονείς απουσιάζουν με τη στοργή, την αγκαλιά την κουβέντα, το παιχνίδι.
Ένα κομμάτι αυτής της κοινωνίας είναι και το σχολείο. Με βάση το σύνταγμα και το νόμο το σχολείο με τους δασκάλους του, καταρτισμένους, αξιοπρεπείς και προπαντός με αγάπη γι΄αυτό που κάνουν, πρέπει να παρέχει εξ ίσου προς όλα τα παιδιά τη γνώση και να χρησιμοποιεί εξ ίσου τους κανόνες κοινωνικοποίησης. Η παραπάνω πολιτεία που περιγράψαμε δεν έχει κάνει τα τελευταία χρόνια ό,τι καλύτερο. Με πρόσχημα το δημοκρατικό τρόπο εκπαίδευσης έφθασε και πάλι στον άκρατο λαϊκισμό. Εισήγαγε την ήσσονα προσπάθεια, κατάργησε την αριστεία, κατάργησε τους όρους Γυμνασιάρχης και Λυκειάρχης και τους ονόμασε όλους διευθυντές, ως εάν τα σχολεία είναι επιχειρήσεις ή υπηρεσίες. Απαξιωμένοι καθηγητές, με ελλιπείς γνώσεις, χωρίς αξιολόγηση, φτάνουν στα σχολεία, όταν φτάσουν σαν αναπληρωτές πλέον ή ωρομίσθιοι, και πασχίζουν, αυτοσχεδιάζοντας τις περισσότερες φορές να διδάξουν μια κάποια ύλη. Αρκετοί από αυτούς είναι ακατάλληλοι για την τάξη και μηχανισμός για απομάκρυνση, δεν κατορθώθηκε χρόνια να βρεθεί, αφού ούτε σύστημα αξιολόγησης κατάφερε να βρεθεί ή μάλλον να γίνει αποδεκτό από τους συνδικαλιστές. Σπάνια οι διδάσκοντες δένονται και γνωρίζουν την κοινωνία της οποίας τα παιδιά διδάσκουν, γιατί συνήθως ζουν σε άλλη πόλη. Τα όρια των απουσιών συνεχώς αυξάνονται και γνωρίζομε πως οι γιατροί στέλνουν δικαιολογητικά. Ο τρόπος ενδυμασίας ,έκφρασης δασκάλων και μαθητών δεν ενδιαφέρει ακόμη και, όταν εμπίπτει στο χώρο της αισθητικής, που ο νέος θα πρέπει να μάθει. 
Ο τρόπος διδασκαλίας, δασκαλοκεντρικός αφήνει αδιάφορους τους μαθητές, ιδιαίτερα, όταν μύρια προβλήματα, πέρα από τα προσωπικά τους και κυρίως της εφηβείας, αντιμετωπίζουν στο σπίτι τους, όπως της ανεργίας, του χωρισμού των γονέων, και άλλα όσα. Νιώθουν παραγκωνισμένοι, μοιραία το μυαλό αδυνατεί να συγκεντρωθεί, στο μάθημα, δυσκολεύονται, ατακτούν ψάχνουν το δικό τους τρόπο να κινήσουν την προσοχή και αυτοί. Οι καλοί και οι μεσαίοι προχωρούν, είναι τα καλά παιδιά και οι άλλοι μένουν πίσω και είναι και οι κακοί. Τα διάφορα εκπαιδευτικά προγράμματα, που υλοποιούνται με  συμπράξεις άλλων σχολείων της χώρας μας και του εξωτερικού και στα οποία, επεξεργάζονται διάφορα θέματα αφορούν ομάδες μαθητών για δε τους διδάσκοντες είναι μια φυγή από την τάξη. Οι εύποροι θεωρούν δεδομένο ότι το απόγευμα πρέπει να πάνε στο φροντιστήριο. Έτσι η εκπαίδευση είναι περισσότερο από ποτέ ταξική.
Οι δάσκαλοι ούτε πρότυπα γίνονται ,ούτε να πείσουν τα παιδιά μπορούν, ελάχιστες δε φορές να τα πλησιάσουν και να κουβεντιάσουν μαζί τους. Οι ειδικοί  ψυχολόγοι ή κοινωνικοί παιδαγωγοί σπανίζουν.
Μέσα σε όλα αυτά θα ψάξομε τα αίτια της επιθετικότητας και της παραβατικότητας των παιδιών, αλλά και τη θεραπεία.
 Η επιθετικότητα και η παραβατικότητα είναι δεδομένο γεγονός μέσα και έξω από το σχολικό χώρο από τα νηπιαγωγεία μέχρι τα λύκεια και υπήρχε πάντα. Αυτό που δεν είναι δεδομένο είναι ότι ο γονιός θα παραδεχθεί την επιθετική συμπεριφορά του παιδιού του όταν κληθεί από το σχολείο, εάν φυσικά ανταποκριθεί στην πρόσκληση, και ότι οι εκπαιδευτικοί τολμούν να συζητούν με τους γονείς, να καυτηριάζουν, να τιμωρούν (υπάρχουν πολλοί τρόποι με βάση τη νομοθεσία) την κάθε παραβατική συμπεριφορά των μαθητών. Και δεν τολμούν κάποιες φορές, γιατί φοβούνται την σύγκρουση με τους γονείς ή ότι θα συναντήσουν την αδιαφορία των γονέων. Εξ άλλου οι γονείς δεν γνωρίζουν, ότι άλλη είναι η συμπεριφορά του παιδιού τους όταν είναι μόνο στο σπίτι και άλλη όταν μπαίνει στην ομάδα και για καλό και για κακό.  
 Η επιθετικότητα των παιδιών εμφανίζεται με πολλές μορφές είναι λεκτική, ας μη μας διαφεύγει ότι τελευταία τα παιδιά δεν προσφωνούνται μεταξύ τους με όνομα αλλά με τη γνωστή λέξη  μ……α ,και άλλες περιφρονητικές φράσεις, χυδαίες, συχνά αναγραφόμενες. Επίσης συνήθεις είναι οι απρεπείς χειρονομίες, το ξύλο, η απογύμνωση του άλλου, η κοροϊδεία, η απειλή, ο σουγιάς, το κλείσιμο στο σκουπιδοτενεκέ, η καταστροφή αντικειμένων και της περιουσίας του σχολείου, η ρύπανση  του χώρου του σχολείου και τέλος το σνομπάρισμα προς το μαθητή  που διαβάζει ή που θα τολμήσει να δείξει ότι είναι συνεπής(συνήθως αυτός αποκαλείται φύτουλας), κάθε είδους αυθάδεια και αγένεια προς το δάσκαλο, γιατί πρέπει να ομολογήσομε, ότι και ο δάσκαλος καταπιέζεται από το μαθητή.
Η χρήση αλκοόλ, τσιγάρων ανακαλύπτονται επίσης συχνά  στο σχολείο  και δεν είναι λίγες οι φορές με τα φαινόμενα μέθης. Βία είναι και η κλοπή χρημάτων και άλλων αντικειμένων (σήμερα συνήθως κινητών, τάμπλετς), που συνήθως συμβαίνουν.
Τέλος ας μη ξεχνούμε ότι ο λαϊκισμός του συνδικαλισμού εισήγαγε στα σχολεία ό,τι χειρότερο μπορούσε να συμβεί: τις καταλήψεις, φαινόμενο μόνο της ελληνικής εκπαίδευσης. Παιδιά δώδεκα χρονών βάζουν λουκέτα στα σχολεία, με τη συμπαράσταση των γονέων!!!!! Γιατί γνωρίζουν να διεκδικούν τα δικαιώματα τους!! Και βέβαια φοιτητές χτίζουν τους καθηγητές μέσα στα γραφεία τους και για μήνες εμποδίζουν τη λειτουργία του πανεπιστημίου εν ονόματι του ασύλου!!!.
Και βέβαια κανένας γονιός δεν λέει στο παιδί του να κάνει όλα τα παραπάνω, έχει όμως   προσδοκίες από το σχολείο να κάνει κάτι καλύτερο και που αυτός αδυνατεί,
Επιτακτική ανάγκη λοιπόν είναι οι δάσκαλοι να αναλάβουν σοβαρά το ρόλο τους και να μην παραιτούνται ούτε να εξισώνονται με το μαθητή Ας σταθούν στο ύψος τους και ας είναι ο μπούσουλας για το μαθητή. Το σχολείο πρέπει να έχει κανόνες και όρια που δε θα παραβιάζονται ούτε από μαθητές, ούτε από δασκάλους, ούτε από γονείς. Θα πρέπει να τραβά την κοινωνία προς τα πάνω και όχι η κοινωνία αυτό προς τα κάτω.
Οι διδάσκοντες θα πρέπει να περιφρουρούν την τήρηση, ώστε το σχολείο να είναι χώρος ασφαλής για όλους τους μαθητές, καλούς, κακούς, ισχυρούς, αδύναμους, πλούσιους, φτωχούς, ντόπιους και αλλοδαπούς. Πάνω απ’όλα ο δάσκαλος πρέπει να είναι δίκαιος   να αξιοποιεί και να κινητοποιεί και τον τελευταίο μαθητή σύμφωνα με τις δυνατότητες του .Ο πιο ατίθασος μαθητής, ο πιο επιθετικός, όταν τον συζητήσεις κατ’ιδίαν και τον φέρεις μπροστά στο πρόβλημα που δημιούργησε θα φιλοτιμηθεί και θα αποδεχτεί και την τιμωρία ως συνέπεια, ποτέ όμως, σαν εκδίκηση. Ας καταλάβομε κάποτε ότι το σχολείο είναι για να μορφώνει μέσα από τη γνώση, δηλαδή να σχηματίζει προς το καλύτερο ανθρώπους 
 Παράλληλα η οικογένεια μπορεί να βοηθήσει πρώτη, ώστε τα παιδιά να μη γίνονται επιθετικά. Ας ασχοληθούν οι γονείς περισσότερο μαζί τους και ουσιαστικότερα, όχι δίνοντας τους περισσότερα χρήματα ή ακριβότερα πράγματα αλλά χαρίζοντας τους στοργή σιγουριά και ασφάλεια. Αρκετά παιδιά που στερούνται ζεστασιά οικογενειακή γίνονται επιθετικά ή έχουν άλλες παραβατικές συμπεριφορές μόνο και μόνο για να προκαλέσουν το ενδιαφέρον και επί τέλους κάποιος να ασχοληθεί μαζί τους. 
Υπάρχουν γονείς που έχουν περάσει την ιδέα στα παιδιά τους ότι είναι τα μοναδικά: Είναι «οι άντρες» ή «οι ωραίες» ή «οι σπουδαίοι», ή «οι άριστοι» με αποτέλεσμα να ζητούν και αυτά να επιβληθούν, υποτιμώντας τους άλλους, σπάνια δε παραδέχονται την παρατήρηση του δασκάλου ή την χαμηλότερη βαθμολογία, πράγμα που αποβαίνει σε βάρος και του παιδιού τους και της κοινότητας.
Τέλος υπάρχουν παιδιά υπερπροστατευμένα από το σπίτι, κυρίως τη μητέρα, τα οποία δεν έχουν μάθει να στέκονται μόνα τους στα πόδια τους, να διεκδικούν το δικαίωμα τους  και εύκολα γίνονται θύματα στα χέρια των ισχυρών και πάντα περιμένουν σωτηρία από κάποιον άλλο. Ούτε αυτό είναι υγιές. Το παιδί πρέπει πολύ νωρίς να μαθαίνει να τα βγάζει πέρα μόνο του.
Υπάρχει βέβαια και το φαινόμενο του καλού μαθητή, του ξεχωριστού που δεν μπαίνει στην ομάδα και παραμένει ξεκομμένος ή προκαλεί υποτιμώντας τους άλλους σαν αλήτες ή ανεπίδεκτους, στάση που τον κάνει αντιπαθή στο σύνολο και μη αποδεκτό. Και αυτός εύκολα περιθωριοποιείται.
Όλες τις παραπάνω συμπεριφορές οφείλει το σχολείο να τις εντοπίζει. Κάθε εκπαιδευτικός όταν θέλει, κάτι μπορεί να παρατηρήσει, κάτι μπορεί να προλάβει, άλλωστε αλίμονο αν περιμένομε να σωθούν τα σχολεία μόνο από τον ψυχολόγο και κοινωνικό παιδαγωγό που κάποτε θα διορίζει η πολιτεία!! Και βέβαια απαραίτητοι αλλά οι άλλοι δάσκαλοι δεν μπορεί να μην έχουν δυνατότητα παιδαγωγικής παρέμβασης. Αλίμονο στο φιλόλογο, στο μαθηματικό και στον κάθε ειδικό που δεν  μπαίνει στην ψυχολογία του παιδιού. Είναι καταδικασμένος κι αυτός και η διαδικασία μάθησης. Μη ξεχνούμε ότι οι εκπαιδευτικοί, ονομάζονται λειτουργοί. Και λειτουργία σημαίνει αργή επίδραση από το δάσκαλο στην ψυχή του μαθητή και μόρφωση της. 
 Η επιθετική λοιπόν συμπεριφορά των παιδιών είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο, όπου πολλοί εμπλέκονται. Είναι μια αλυσίδα, όπου πολλοί κρίκοι συνθέτουν την παρουσία  της 
Οι βασικότεροι είναι η πολιτεία, η κοινωνία, οι γονείς και το σχολείο. Σημασία έχει ότι η παιδεία μας καταρρέει και χρόνος για  αναβολές δεν υπάρχει. Και επιτέλους ας καταλάβομε ότι αυτό είναι και η αιτία της σημερινής κρίσης.
Σημειώσεις
1. Κουλτούρα= ο πνευματικός πολιτισμός ενός λαού
2. Όλα  τα παραπάνω αφορούν μειοψηφίες παιδιών
3. Σε καμία περίπτωση δεν απορρίπτεται ο θετικός ρόλος
   της τηλεόρασης και του διαδικτύου