ΠΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΙΕΡΑ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΚΙΣΑΜΟΥ

Οι αρχαίες πόλεις της Κισάμου κατά αλφαβητική σειρά είναι οι :
1. Αγνείον (E) στον Άγιο Σώστη στο ακρωτήριο της Γραμβούσας, πόλης και ιερό του Απόλλωνα. (λιμήν εστίν έχων ιερό…εσώτερος κόλπος και καλείται Μυρτίλος και ύδωρ έχει) Στασιασμοί
ΣΩΖΟΝΤΑΙ ΕΡΕΙΠΙΑ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΓΙΝΕΙ ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ.
2. Ιναχώριον (E) κάπου στα Εννιά χωριά μεταξύ των χωριών Κούνενι και Περιβολίων. Ίναχος :ονομασία από την Μυθολογία , είναι ο γιος του Ωκεανού και της Τηθύος . Αναφέρεται στα γεωγραφικά του Πτολεμαίου σελ 3,15
ΑΓΝΩΣΤΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
3. Κίσαμος (Ε-Ρ) στο σημερινό Καστέλι. Ο Ντάπερ αναφέρει στην σελίδα 34 των «Κρητικών βιβλίων» τόμος Α΄. Η Κίσσαμος ή Κύσαμος ήτον εις τον καιρόν των Χριστιανών πόλις επισκοπική, και ο ΙΒ΄θρόνος. Κατά το παρόν ονομάζεται ωσαύτως Κίσαμος. (θα γίνει μια ποιο εμπεριστατωμένη ανάλυση αργότερα για την Ρωμαϊκή Κίσαμο)
ΕΚΤΕΤΑΜΕΝΑ ΕΡΕΙΠΙΑ ΣΩΣΤΙΚΕΣ ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ
4. Μήθυμνα (Μ-Ε-Ρ) νότια του χωριού Νοπήγεια. Κατά την τελευταία δεκαετία εξ αιτίας της διάνοιξης του νέου εθνικού δρόμου έγιναν ανασκαφές Ν. της περιοχή των Νοπηγείων από την αρχαιολόγο και διευθύντρια της ΚΕ΄ εφορίας προι/κων και κλασικών αρχ. κ Μ.Βλαζάκη, ανακαλύφτηκε οικισμός μινωικός καθώς και λείψανα κλασσικής –ελληνιστικής αλλά και ρωμαϊκής περιόδου, που συνηγορούν ότι ίσως υπήρχε τελικά η αρχαία πόλη Μήθυμνα στην περιοχή αυτή. ( Αρχαιολογικό δελτίο 46 σελ. 412 του 1991).
ΕΡΕΙΠΙΑ ΣΕ ΜΙΚΡΗ ΕΚΤΑΣΗ ΣΩΣΤΙΚΕΣ ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ
5. Πολυρρήνια (Π-Ε-Ρ), ή Πολύρην (Στ.Βυζάντιος), ή Πολύρρηνα (Πτολεμαίος) στο χωριό Πάνω Παλαιόκαστρο. Ο Στράβων αναφέρει στο κεφάλαιο Χ σελ 479. Απέχουσι δε θαλάττης ως τριάκοντα σταδίους, Φαλασάρνης δε εξήκοντα. Κωμηδόν δ’ ώκουν πρότερον. Ειτ΄ Αχαιοί και Λάκωνες συνώκησαν τειχίσαντες ερυμνόν χωρίον βλέπον προς Μεσημβρίαν. Ο Ντάπερ στα Κρητικά βιβλία Α΄ αρ. 426 σελ. 65 αναφέρει ότι
Από Κύσαμον έως έν τέταρτο της λεύγας, ευρίσκονται εις ένα λόφον τα ερείπια μιας παλαιάς πόλεως, ….Αυτή η πόλις καλείται σήμερον από τους κατοίκους του τόπου Παλαιόν Ελληνικόν Κάστρον.
ΕΡΕΙΠΙΑ ΣΕ ΜΕΓΑΛΗ ΕΚΤΑΣΗ ΣΩΣΤΙΚΕΣ ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ
6. Φαλάσαρνα (Ε-P) στο ακρωτήριο Κούτρι . Ο Σκύλαξ, στον περίπλους του σελ.47 αναφέρει (πόλις προς τον ήλιο δυόμενον η προειρημένη Φαλάσαρνα και λιμήν κλειστός). Φαίνεται ότι μαζί με την Κυδωνία αποτελούσαν τα μοναδικά «κλειστά λιμάνια» στην Κρήτη. Στις ερευνητικές ανασκαφές του 1986-87 που τα συμπεράσματα δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό AJA 92,4 σελ 463-479 φαίνεται ότι οι λιμενικές εγκαταστάσεις αποτελούν ενιαίο σύνολο με τις οχυρώσεις της αρχαίας πόλης, αλλά η λιμενολεκάνη και το κανάλι είναι εξ ολοκλήρου τεχνητά. Είναι πιθανόν η πόλη να ζούσε κυρίως από την πειρατεία και το δουλεμπόριο με μέγιστη ακμή την ελληνιστική περίοδο.(αρχ. δελ 42 σελ 567 Ελπίδα Χατζηδάκη)
ΤΜΗΜΑΤΙΚΕΣ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΕΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ
Υπάρχουν και άλλες πόλεις που οι ιστορικοί, αρχαίοι και νεώτεροι τις τοποθετούν σε περιοχές χωρίς να ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Όπως αναφέρει ο Πολ Φόρ πόλεις ψευδείς ή κατά φαντασία. Μερικές είναι ιερά, και άλλες κρατούν τα μυστικά τους καλά κρυμμένα στη γη. Όπως :
Β) Πόλεις ή ιερά ή περιοχές προς αναζήτηση.
1. Αχαία (Π) χώρα Πολυρρηνίων ; ο κ. Ναναδάκης την τοποθετεί κοντά στο χωριό Αζωγυρές βασίλειο του Κέκρωπα, βασιλεύς κατόπιν των Αθηνών 15 π.χ αιώνα. Ίσως όμως να λεγόταν όλη η επικράτεια των Πολυρρηνίων με αυτό το όνομα.
ΑΓΝΩΣΤΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
2. Βίεννος (E-Ρ) κάπου μεταξύ Κριού Μετώπου και Φαλασάρνας , μια ώρα δρόμο ΝΑ της Σκλαβοπούλας (Σταδιασμοί 335 Από Κριού Μετώπου( στάδια 12) περίπλους εις Βίεννος σταβ. ιβ. Λιμάνι έχει και ύδωρ). Ο Κορνήλιος γράφει για τους κατοίκους της πόλεως αυτής ."Ότε κάποτε ξηρασία όλην την Κρήτην ελυμαίνετο, αποικίας σε άλλους τόπους εξέπεμψαν. Οι κάτοικοι της έλαβον χρησμόν να εγκατασταθούν σε τόπο τελματώδη. Ήρθον εις την κοιλάδα του Ροδανού ποταμού της Γαλλίας και εκεί εγκαταστάθηκαν και εις την νέα πόλιν έδωσαν το όνομα της μητροπόλεως και την ονόμασαν Βίεννος σημερινή Βιέν."
ΑΓΝΩΣΤΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
3. Δίκτυννα (Μ-E-Ρ) ιερό της Βριτομάρτις Αρτέμιδος στο ακρωτήριο Ειρήνης (κοινώς Ροδοπού). Ο Σράβων αναφέρει : (Της Μέντοι Κυδωνίας όρος Τίτυρος, εν ώ ιερόν εστι, ού Δικταίον, αλλά Δικτύνναιον.) Ο κ. Ναναδάκης την ορίζει σαν πόλη –ιερό.
ΓΝΩΣΤΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΣΩΣΤΙΚΕΣ ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ
4. Ελαία (E) κάπου δυτικά του Καστελιού ή στο ακρωτήριο Γραμβούσας (Πλίνιος IV 59) Αρκετοί ιστορικοί την τοποθετούν στην Καλυβιανή Κισάμου και με τα ονόματα Ελέα- Ετέα.
ΑΓΝΩΣΤΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
5. Κεραία (E) πόλης αυτόνομος σύμμαχος της Πολυρρήνιας και μάλλον με κοινά σύνορα μιας και το νόμισμα της ήταν σχεδόν το ίδιο με αυτήν με παραστάσεις του Απόλλωνα και της Άρτεμις. Ο Πολύβιος ονομάζει τους κατοίκους Κερέτας. Σε επιγραφή που έχει βρεθεί αναφέρονται μεταξύ των άλλων ότι συμμάχησαν με τον Ευμένη τον Β΄. Λέγεται ακόμα ότι ο σπουδαιότερος Κρητικός ποιητής καταγόταν από την Κεραία και ονομαζόταν Ριανός. Την τοποθετούν στο χωριό Ρόκκα και αυτά τα ερείπια έψαξε ο Βursian.
ΜΙΚΡΑ ΕΡΕΙΠΙΑ ΣΤΗΝ ΡΟΚΚΑ ΣΩΣΤΙΚΕΣ ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ
6. Κώρυκος (E) κάπου στο ακρωτήριο Γραμβούσας ; (Πτολεμαίος ΙΙΙ 15,2 Κώρυκος άκρα και πόλις γεωγρ..πλατ. 34ο 40΄) ο δε Μελέτιος στην γεωγραφία του αναφέρει (Κώρυκος Άκρα, κοινώς Κόρνικο, και πόλις ποτέ κατά το δυτικόν μέρος της νήσου, όπου παράκεινται αι Κώρυκαι νήσοι και αι Μύλαι νήσοι) Ακόμα υπάρχει νόμισμα στο βιβλίο του Golzius III 221 (Insularum Nomismata) των Κωρυκίων που φέρει τα γνωστά κρητικά σύμβολα (Πάσλευ ΙΙ 61,47)
ΑΓΝΩΣΤΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
7. Πέργαμος (Ε) αρχαία πόλη; Αναφέρεται ότι οι Αχαιοί έκτισαν κάστρο στην πόλη αυτή . Ίσως όμως είναι και ονομασία περιοχής Ν.Α των Γρυμπιλιανών .(Σκύλαξ περίπλους 47),αναφέρεται και από τον (Spratt, Travels..1865 ΙΙ, 206) σαν η Περγαμιαία χώρα. Σήμερα η θέση Τρουλλί ΝΔ των Γριμπιλλιανών έχει πολλές πιθανότητες.
ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΣΩΣΤΙΚΕΣ ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ ΣΤΑ ΓΡΥΜΠΙΛΙΑΝΑ
8. Ραμνούς (E) μάλλον στο Στόμιο αν και αναφέρεται και σαν λιμάνι της Γραμβούσας. Ο Κλαύδιος Πτολεμαίος το αναφέρει σαν λιμάνι. Αντίθετα ο Πλίνιος την αναφέρει και την τοποθετεί στο εσωτερικό του νησιού με το όνομα Ράμνον Το λιμάνι Ραμνούς πρώτος το αναφέρει ο Μπουολτεμόντι το 1415 κατά την περιήγηση του στην Κρήτη ,και το τοποθετεί καλώς η κακώς στο σημερινό λιμάνι της Γραμβούσας. Ο Sieber στον χάρτη του το σημειώνει στον Αποκόρωνα και συγκεκριμένα στο χωριό Ράμνη.
Ο γυμνασιάρχης Λυκούργος Βιδαλάκης προσπάθησε να
ετυμολογήσει την λέξη με το Ράμα= Ύψιστος + Ινούς= Ινώ η
προστάτιδα της ναυτιλίας
ΑΓΝΩΣΤΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
9. Μυκήναι (Π) Πελασγική πόλη πλησίον της Κισάμου . Ίσως το σημερινό Σελί, 3 χιλιόμετρα δυτικά, ο λόφος πάνω από το λιμάνι. Στον Φόρ αναφέρεται αλλά έχει την τοποθεσία με ερωτηματικό.
ΑΓΝΩΣΤΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
10. Μωδαίοι (E) κάπου κοντά στην Πολυρρήνια ; Ίσως όμως και το σημερινό χωρίο Μόδι Κ (Ο Ν. Πλάτων το 1953 ήταν σίγουρος ότι η περιοχή των ΜΩΔΑΙΩΝ ήταν το σημερινό Μάλεμε. Τελευταία από αυτοψίες σε περιοχές ανατολικά του κόλπου της Κισάμου υπάρχει η εντύπωση ότι το κοινό των Μοδαίων ίσως ήταν η περιοχή κάπου στα Λυριδιανά Κισάμου. Η άποψη άλλων είναι ότι λίγο πιο νότια της Πολυρρήνιας στο οροπέδιο Μώδια, (Λουσακιές) ακούγεται σαν μια καλή πιθανότητα.
ΑΓΝΩΣΤΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
11. Τεγέα (Ε) ανατολικά της Πολυρρήνιας ; Δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία για την πόλη αυτή, μόνο ότι οι Αχαιοί κατά την δεύτερη εκστρατεία κατά της Κρήτης έκτισαν και εδώ κάστρο. Κατά τον πρόεδρο της αρχαιολογικής εταιρίας Χανίων κ. Ναναδάκη είναι μαζί με την Μυκήνα οι δύο άγνωστες πόλεις στον Νομό Χανίων.(από την μελέτη του : Αι τεσσαράκοντα μια πόλεις του νομού Χανίων. σελ 213)
ΑΓΝΩΣΤΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
12. Φάρος (;) πόλης της Δυτικής Κρήτης ; Τοποθεσία μάλλον !!! Ίσως όμως και ψαροχώρι στην περιοχή του Σφηναρίου.
ΑΓΝΩΣΤΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
13. Χερσόνησος (E-Ρ) μάλλον στο ακρωτήριο του Σφιναριού. Ο Πτολεμαίος μάλιστα στο βιβλίο Γεωγραφική υφήγησις ΙΙΙ 15,2 δίνει γεωγρ. πλάτος 34ο 35΄ και ότι μαζί με τα Φαλάσαρνα ήταν τα λιμάνια της Πολυρρήνιας. Ακόμα αναφέρει ότι η Ραμνούς απέχει 10 μίλια νότια από τα Φαλάσαρνα και το Ιναχώριον 16 μίλια νότια από την Χερσόνησο, βάση αυτών οι αρχαίες πόλεις (ΦΑΛΑΣΑΡΝΑ- ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΣ- ΡΑΜΝΟΥΣ-ΙΝΑΧΩΡΙΟΝ ) θα βρίσκονται στο κάθετο άξονα Φαλάσαρνα –Ελαφονήσι. Την αναφέρει ακόμα και ο γεωγράφος Μελέτιος μεταξύ Φαλασάρνων και Ραμνούς.
ΑΓΝΩΣΤΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
14. ;;;;;;;;; Ιερό δυτικά της Κισάμου στα Βιγλιά Μινωικής εποχής, αγνώστου ονόματος, αλλά και άγνωστο σε ποιο θεό ήταν αφιερωμένο, πιθανώς υστερομινωικό συνδεδεμένο στενά με την Αίγυπτο, λόγω του τύπου των αγγείων που βρέθηκαν. Η ανασκαφές συνεχίζονται !
Π= Πελασγική εποχή 1500 π.χ-1350 π.χ
Μ= Μινωική εποχή 1350 π.χ- 650 π.χ
Ε= Ελληνική εποχή 500 π.χ- 69 π.χ
Ρ= Ρωμαϊκή εποχή 69 π.χ- 330 μ.χ

ΚΙΣΑΜΟΣ Ο ΤΟΠΟΣ ΠΟΥ ΞΕΚΙΝΗΣΕ Ο ΧΟΡΟΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ

Στη ζωντανή χορευτική κληρονομιά της Κρήτης περιλαμβάνονται είκοσι τέσσερις, περίπου, παραδοσιακοί χοροί. Μέχρι πριν μερικά, μόλις, χρόνια οι περισσότεροι από αυτούς ήταν περιορισμένης διάδοσης. Γνωστοί σε όλη την Κρήτη ήταν μόνο: η σούστα, ο σιγανός, ο μαλεβιζώτης, ο χανιώτικος (συρτός) και το πεντοζάλι. Να σημειωθεί, πάντως, ότι και οι χοροί αυτοί (πλην του σιγανού) μέχρι το Μεσοπόλεμο δεν ήταν παγκρήτιας εμβέλειας. Πιο συγκεκριμένα, η σούστα ήταν γνωστή στο νομό Ρεθύμνου, ο μαλεβιζώτης στο νομό Ηρακλείου και ο χανιώτικος και το πεντοζάλι στο νομό Χανίων. Μόνο ο σιγανός ήταν γνωστός, σε παραλλαγές, στους νομούς Ρεθύμνου και Ηρακλείου.
Οι υπόλοιποι, λιγότερο γνωστοί, χοροί είναι: η γιτσικιά σούστα, η γλυκομηλίτσα και το ρόδο, που χορεύονται στην επαρχία Κισάμου, ο φτερωτός συρτός (παραλλαγή του χανιώτικου με διαφοροποιημένη τη χορογραφία του), που ήταν γνωστός σε μερικά χωριά των νομών Χανίων και Ρεθύμνου, ο κουτσαμπαδιανός και ο τριζάλης, που χορεύονται στην επαρχία Αμαρίου, ο πηδηχτός, που συναντάμε στην επαρχία Μυλοποτάμου, ο απανωμερίτης και το μικρό-μικράκι, χοροί γνωστοί σε ορισμένες περιοχές των νομών Ρεθύμνου και Ηρακλείου, ο μπραμιανός - πρινιώτης, ο αγκαλιαστός, ο ξενομπασάρης και ο ζερβόδεξος, που χορεύονται στις επαρχίες Ιεράπετρας και Μιραμπέλλου, ο πηδηχτός, που συναντάμε στο νομό Λασιθίου (με τις παραλλαγές του, στειακός στη Σητεία και ιεραπετρίτικος στην Ιεράπετρα), ο λαζότης και τα ντουρνεράκια, που είναι γνωστοί σε διάφορες περιοχές του νησιού.

Η γιτσικιά σούστα είναι χορός της επαρχίας Κισάμου του νομού Χανίων. Ανήκει στην κατηγορία των πηδηχτών χορών. Χορεύεται μόνον από άνδρες. Το μουσικό μέτρο του χορού είναι 2/4, τα βήματά του 6 και η λαβή από τις παλάμες στο ύψος των ώμων (με λυγισμένους τους αγκώνες).
Τα τελευταία χρόνια ο χορός λέγεται και Ρουματιανή σούστα. Την ονομασία αυτή έδωσε στο χορό ο πρωτομάστορας της κρητικής μουσικής Κωνσταντίνος Παπαδάκης, ο περίφημος Ναύτης (1920-2003) από το Καστέλι Κισάμου, επειδή τις τελευταίες δεκαετίες χορευόταν μόνο στο χωριό Παλαιά Ρούματα.

Ο χανιώτικος είναι χορός του νομού Χανίων. Η πρωταρχική μορφή του εντοπίζεται στην επαρχία Κισάμου. Ανήκει στην κατηγορία των συρτών χορών. Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι τις τελευταίες δεκαετίες ακούγεται περισσότερο ως χανιώτικος συρτός. Χορεύεται από άνδρες και γυναίκες σε κύκλο. Το μουσικό μέτρο του είναι 5/8, τα βήματα του 11 και η λαβή από τις παλάμες στο ύψος των ώμων.
Σύμφωνα με την προφορική παράδοση, την οποία κατέγραψε ο Ναύτης στο βιβλίο του Κρητική λύρα, ένας μύθος (1989), ο χορός διαμορφώθηκε στα μέσα του 18ου αιώνα στην επαρχία Κισάμου Χανίων (σ.σ. πιθανόν μετασχηματίζοντας τα βήματα κάποιου παλαιότερου συρτού χορού). Κατά τη λαϊκή μαρτυρία, η παλαιότερη μελωδία του χανιώτικου, «ο πρώτος», δημιουργήθηκε με βάση δύο μελωδίες που είχαν συνθέσει οι Κρήτες εθελοντές μαχητές της Κωνσταντινούπολης στα 1453, οι οποίοι, ως γνωστόν, ήταν και οι τελευταίοι υπερασπιστές της. Οι μελωδίες αυτές, που όσοι από τους αγωνιστές σώθηκαν επιστρέφοντας τις έφεραν στην Κρήτη, διατηρήθηκαν για δύο αιώνες ως τραγούδια.
Σύμφωνα, πάντα, με τη λαϊκή πίστη, η πρώτη μουσική εκτέλεση του χορού αποδίδεται στον Κισαμίτη βιολάτορα Στέφανο Τριανταφυλλάκη ή Κιώρο (18ο αιώνα) και η πρώτη χορευτική απόδοση από Κισαμίτες στον οικισμό Πατεριανά του χωριού Λουσακιές. Ο χανιώτικος έγινε ευρέως γνωστός στην υπόλοιπη Κρήτη την περίοδο του Μεσοπολέμου, αποκτώντας στη συνέχεια παραλλαγές στο ύφος και την έκφραση της μουσικής και του βηματισμού του
Είναι χορός μοναδικός και παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, λόγω του ξεχωριστού χορευτικού τρόπου απόδοσης της πρωταρχικής μορφής του στην επαρχία Κισάμου, όπου στον κύκλο του χορού χορεύουν πάντα οι εκάστοτε δύο πρώτοι ενώ οι υπόλοιποι περπατάνε, καθώς και του πολύ μεγάλου αριθμού συνοδευτικών μελωδιών (μουσικών σκοπών), που οι περισσότερες είναι δημιουργίες σπουδαίων μουσικών του 19ου και του 20ου αιώνα.

Το πεντοζάλι είναι χορός του νομού Χανίων. Ανήκει στην κατηγορία των πηδηχτών χορών. Στις μέρες μας αποδίδεται από άνδρες και γυναίκες. Παλαιότερα, όμως, χορευόταν κυρίως από άνδρες. Το μουσικό μέτρο του είναι 2/4, τα βήματά του 1ο και η λαβή από τους ώμους με τα χέρια τεντωμένα.
Σύμφωνα με την προφορική παράδοση, την οποία επίσης κατέγραψε ο Ναύτης στο βιβλίο του, αλλά και τα πολλά ιστορικά στοιχεία που συμφωνούν με αυτήν, ο χορός έλαβε τη σημερινή μουσικοχορευτική μορφή και ονομασία του στην επαρχία Κισάμου, την περίοδο της Επανάστασης του Δασκαλογιάννη στα 1770-71 (σ.σ. ίσως, βέβαια, μετασχηματίζοντας έναν παλαιότερο πυρρίχιο ή υπορχηματικό χορό) και αποκτώντας συμβολισμούς στην ονομασία, το βηματισμό και τη μουσική του.
Ονομάστηκε πεντοζάλι, και όχι πεντοζάλης, γιατί συμβολίζει το πέμπτο ζάλο (δηλαδή βήμα), όπως ειπώθηκε η θεωρούμενη πέμπτη κατά σειρά απόπειρα των Κρητικών για απελευθέρωση της Κρήτης από τους Τούρκους και όχι γιατί έχει πέντε βήματα, όπως αβασάνιστα έχουν πει αρκετοί. Έχει δέκα βήματα, σε ανάμνηση της 10ης Οκτωβρίου του 1769, οπότε λήφθηκε η απόφαση των Σφακιανών για την πραγματοποίηση της επανάστασης, και η μουσική του αποτελείται από δώδεκα πάρτες, δηλαδή δώδεκα μουσικές φράσεις (γυρίσματα-σκοπούς), προς τιμήν των δώδεκα πρωτεργατών της εξέγερσης.
Αξιοσημείωτο είναι ότι μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1960 οι κάτοικοι των επαρχιών Κισάμου και Σελίνου όταν χόρευαν το πεντοζάλι, στο άκουσμα κάθε σκοπού της μουσικής του χορού, φώναζαν το όνομα του καπετάνιου που αντιστοιχούσε ο μουσικός σκοπός, τιμώντας έτσι τη μνήμη του Δασκαλογιάννη των βασικών συνεργατών του και της εξέγερσής των.

Το ρόδο είναι χορός της επαρχίας Κισάμου Χανίων. Ανήκει στην κατηγορία των συρτών χορών. Στις μέρες μας, αποδίδεται μόνο από γυναίκες. Παλαιότερα, όμως, ήταν μικτός χορός. Το μουσικό μέτρο του είναι 2/4, τα βήματά του 17 και η λαβή από τις παλάμες στο ύψος των ώμων. Χορεύεται σε κύκλο.
Το όνομά του συνδέεται με τις πάμπολλες μαντινάδες με αναφορά στο ρόδο, που τραγουδιόνται κατά την εκτέλεση του χορού. Παρακάτω, αναφέρουμε ορισμένες σχετικές παλαιές μαντινάδες

Ρόδο μου μη μαραίνεσαι, μη χάνεις τη θωριά σου,
κράτα τη δροσεράδα σου, την τόση ομορφιά σου.

Ρόδα και τριαντάφυλλα κι άνθη του παραδείσου
εσύναξεν ο έρωτας κι έφτιαξεν το κορμί σου.

Ρόδο και ‘συ, ρόδο κι εγώ, μαζί να φυτευτούμε,
να σμίξουμε τους κλώνους μας να σφιχταγκαλιαστούμε.

Η γλυκομηλίτσα είναι χορός της επαρχίας Κισάμου Χανίων. Ανήκει στην κατηγορία των συρτών χορών. Στις μέρες μας, αποδίδεται μόνο από γυναίκες. Παλαιότερα, όμως, ήταν μικτός χορός. Το μουσικό μέτρο του χορού είναι 2/4 , τα βήματά του 12 και η λαβή από τις παλάμες στο ύψος των ώμων. Χορεύεται σε κύκλο.
Ο χορός παίρνει το όνομά του από ένα ριζίτικο τραγούδι με τίτλο Το μήλον όσο κρέμεται εις τη γλυκομηλίτσα, με το οποίο μοιράζεται και την ίδια μελωδία.
Η αναβίωση του χορού, η οποία είναι εξαιρετικά πρόσφατη, είναι αποτέλεσμα της ερευνητικής προσπάθειας του πολιτισμολόγου Θρασύβουλου Τσουχλαράκη.

Αποσπάσματα από το βιβλίο του Ιωάννη Τσουχλαράκη
ΟΙ ΧΟΡΟΙ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ, μύθος, ιστορία, παράδοση, Αθήνα 2000,
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ - www.megalakakis.gr/..

ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟΥ

Ολοκληρώνεται ο Βιολογικός του Κόλπου Κισάμου
Υποβλήθηκε εγκρίθηκε χθες, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου του ΟΑΔΥΚ ο πίνακας του 6ου υποέργου, που αφορά τις συμπληρωματικές ενέργειες αποχετευτικών δικτύων Καστελίου Κισάμου, καθώς και των υποέργων που αναφέρονται στην Εγκατάσταση Επεξεργασίας των λυμάτων, στον αγωγό διάθεσης των λυμάτων και στα δίκτυα αποχέτευσης. Όλα τα παραπάνω υποέργα, που είναι τα τελευταία θα έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2008, οπότε και λήγει η περίοδος του Γ΄ ΚΠΣ.
Όπως τόνισε ο Τεχνικός Διευθυντής του ΟΑΔΥΚ Μάρκος Πατρελάκης, «μετά την ολοκλήρωση του έργου θα ξεκινήσει η δοκιμαστική λειτουργία του, όπως προβλέπει η σύμβαση που έχει υπογραφεί με τον ανάδοχο εργολάβο της κατασκευής της Μονάδας, αλλά η χρηματοδότηση αυτής της δοκιμαστικής λειτουργίας, ύψους 70.000 ευρώ, θα καλυφθεί από Εθνικούς Πόρους, που έχουν εξασφαλισθεί ήδη».
Ο ίδιος σημείωσε ότι η κατασκευή του υποθαλάσσιου αγωγού, που έχει μήκος 930 μέτρα, έχει ολοκληρωθεί, ενώ το επόμενο διάστημα θα ολοκληρωθούν και οι συνδέσεις της Μονάδας και των αντλιοστασίων των λυμάτων από τη ΔΕΗ, με πιστώσεις από το ΠΕΠ Κρήτης.
Πρόσθεσε δε ότι «η Μονάδα έχει προβλεφθεί για 10.000 ισοδύναμους κατοίκους, όμως προβλέπεται να γίνει στο μέλλον επέκταση των δικτύων και δύο επιπλέον Μονάδες Επεξεργασίας των Λυμάτων για άλλους 20.000 ισοδύναμους κατοίκους. Οι δύο Μονάδες θα επιδιωχθεί να γίνουν μετά από πέντε και πλέον χρόνια, όταν θα έχει αυξηθεί ο πληθυσμός, κυρίως λόγω της αύξησης του τουρισμού, ενώ τα νέα δίκτυα προς τον Πλάτανο και προς τους οικισμούς, που έχουν πληθυσμό κάτω από 2.000 κατοίκους στο Δήμο Μηθύμνης, θα καταβληθεί προσπάθεια να ενταχθούν στο ΕΣΠΑ».

156.557 οι επισκέπτες στο φαράγγι της Σαμαριάς
Στάλθηκε πριν από μερικές ημέρες από τη Διεύθυνση Δασών Ν. Χανίων στο Συμβούλιο της Ευρώπης η ετήσια έκθεση για το 2008 σχετικά με το φαράγγι της Σαμαριάς, προκειμένου μετά την αξιολόγηση που θα γίνει να δοθεί ξανά τον επόμενο χρόνο το Δίπλωμα του Συμβουλίου στον Εθνικό Δρυμό της Σαμαριάς .Σύμφωνα με τα στοιχεία που αναφέρονται στην έκθεση, ο αριθμός των επισκεπτών στο φαράγγι, από το Μάιο μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου ήταν φέτος 156.557 άτομα έναντι 158.830 το 2007, 177.263 το 2006 και 181.485 ατόμων το 2005.
Απ’ αυτούς, οι 33.451 πέρασαν το φαράγγι τον Αύγουστο (21% του συνόλου), οι 30.086 τον Ιούλιο (19%), οι 29.590 το Σεπτέμβριο (19%), οι 24.294 τον Ιούνιο (16%), οι 23.609 το Μάιο (15%) και οι 15.527 τον Οκτώβριο (10%).
Το πάρκο ήταν ανοιχτό για 184 ημέρες συνολικά και η μέση ημερήσια επισκεψιμότητά του έφθανε τους 851 επισκέπτες. Η χαμηλότερη επισκεψιμότητα παρουσιάσθηκε τις Παρασκευές και τις Δευτέρες (580 και 720 άτομα ανά ημέρα κατά μέσο όρο), ενώ η υψηλότερη επισκεψιμότητα ήταν τις Τρίτες και τις Τετάρτες (1.204 επισκέπτες την ημέρα. Ο μέσος αριθμός επισκεπτών από το 1981 έως το 2008 είναι 221.838, ενώ οι περισσότεροι επισκέπτες στο φαράγγι ήταν το 1989 με 297.860 και το 1993 με 297.369 άτομα. Από τότε μέχρι σήμερα υπάρχει μια πτωτική τάση επισκεψιμότητας στο φαράγγι. Όπως τόνισε στο «ν.Κ.» η προϊσταμένη της Διεύθυνσης Δασών Ν. Χανίων Χαρά Καργιολάκη, «στην έκθεση απαντήσαμε σε ερωτήσεις που μας τέθηκαν σε σχέση με τις αλλαγές που έχουν συμβεί στο χώρο όσον αφορά τη χλωρίδα και την πανίδα, αλλά και για το πώς εμείς έχουμε υλοποιήσει συγκεκριμένους όρους, που έχει θέσει το Συμβούλιο της Ευρώπης για την εκ νέου απονομή του διπλώματος. Είναι άξιο αναφοράς ότι στον Εθνικό Δρυμό της Σαμαριάς γίνονται αυτή τη στιγμή διάφορα έργα, όπως η βελτίωση του Κέντρου Πληροφόρησης των Λευκών Ορέων, η αγορά εξειδικευμένου εξοπλισμού για τα γραφεία και για την υποστήριξη του ίδιου Κέντρου, η ανακατασκευή του κτιρίου, που στεγάζει το Κέντρο Πληροφόρησης της Αγίας Ρουμέλης, που είναι αφιερωμένο στην γεωλογία της περιοχής, η δημιουργία μιας νέας ιστοσελίδας για το Πάρκο και η τοποθέτηση ενός site στο Ίντερνετ, που δείχνει μόνιμα τις μετεωρολογικές συνθήκες στο Ξυλόσκαλο». Εξάλλου έχουν προκηρυχθεί ή δημοπρατηθεί διάφορες επιστημονικές έρευνες και μελέτες, όπως η μελέτη για την ημερήσια εκτίμηση κινδύνου από φωτιά στα Λευκά Όρη, η μελέτη του πληθυσμού και των οικολογικών απαιτήσεων του Κρητικού αιγάγρου στα λευκά Όρη, με συνακόλουθες προτάσεις διαχείρισης του είδους καθώς και η μελέτη για την εγκατάσταση μόνιμων δειγματοληπτικών σταθμών στα Λευκά Όρη για την καταγραφή των αλλαγών στη βιοποικιλότητα (χλωρίδα και πανίδα).Στο μεταξύ, το Διαχειριστικό Σχέδιο του Εθνικού Πάρκου των λευκών Ορέων δεν έχει προκηρυχθεί ακόμα.

Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΧΡΥΣΟΜΑΛΛΟΥΣΑΣ ΚΑΙ Η ΘΡΥΛΙΚΗ ΧΩΡΑ ΤΗΣ ΣΑΜΑΡΙΑΣ

Ο θρύλος της Χρυσομαλλούσας έχει τη βάση του σε ιστορικά γεγονότα που διαδραματίστηκαν στα Σφακιά επί Ενετοκρατίας, το έτος 1319. Πρωταγωνιστές, ο οίκος των Σκορδιληδων, που σύμφωνα με το θρύλο ήταν μια από τις δώδεκα Βυζαντινές αρχοντικές οικογένειες που εποίκισαν την Κρήτη μετά τον διωγμό των Αράβων και η Ενετική φρουρά του κάστρου των Σφακιών. Η μοναδική κόρη της οικογένειας του Σκορδυλη, ονομαζόταν Χρυσή και ήταν γνωστή σε όλη την περιοχή για την ομορφιά της. Ακόμα και τα μέλη της φρουράς του Ενετικού κάστρου δεν έκρυβαν το θαυμασμό τους για την όμορφη Ξανθιά κοπελιά. Κάποια μέρα, η δεκαεξάχρονη τότε Χρυσή, αποφάσισε να πάει στη βρύση του χωριού συνοδευόμενη από τις υπηρέτριες του σπιτιού της. Συναντήθηκε όμως με τον αρχηγό της φρουράς του Ενετικού κάστρου και το κακό δεν άργησε να συμβεί. Ο Καπουλέτος του κάστρου με μια απότομη κίνηση την αγκάλιασε και τη φίλησε. Η Χρυσή, με περίσσια τόλμη σήκωσε το χέρι της και τον χαστούκισε. Τότε ο Καπουλέτος έσυρε το μαχαίρι του και έκοψε τα μακριά μαλλιά της και τα πήρε για λάφυρο. Όταν ο πατέρας της μικρής έμαθε τα νέα πηρέ μετρικούς δικούς του και ανέβηκε προς το κάστρο. Κατάσφαξε τον υπαίτιο και το μεγαλύτερο μέρος της φρουράς. Γνωρίζοντας τι επρόκειτο να συμβεί, η οικογένεια των Σκορδιληδων έφυγε προς τη Σαμάρια. Την ακολούθησαν και κάποια πρωτοπαλίκαρα από τις οικογένειες των Ψαρομίληγγων και των Πατέρων. Ισχυρό σώμα Ενετών έφτασε στην περιοχή και απέκλεισε τις εξόδους του Φαραγγιού προσπαθώντας να εξοντώσει τους εξεγερθέντες. Όμως οι Σφακιανοι έβρισκαν πάντα τρόπο να εφοδιάζουν με τα απαραίτητα τους Σκορδιληδες, χρησιμοποιώντας τα αμέτρητα δασωμένα και ανήλιαγα μονοπάτια του Φαραγγιού, που μοναχά αυτοί γνώριζαν. Οι κυνηγημένοι, κατέφευγαν στις απόκρημνες πλαγιές του Φαραγγιού και είναι πολύ πιθανόν να είχαν σαν βάση τους τη θρυλική χώρα της Σαμαριάς που ακόμα σήμερα δεν έχει ανακαλυφθεί. Την περίγραψε με λεπτομέρειες ο Pashley το 1834. Τις πληροφορίες τις απέσπασε στο Σέλινο, μια περιοχή δυτικά της Αγίας Ρουμελης. Μάλιστα οι πληροφορίες του μιλούσαν και για κρυμμένο θησαυρό. Την τοποθετεί βορειοδυτικά της Αγίας Ρούμελης με πορεία περίπου τριών ωρών. Απογοητεύτηκε όταν έφτασε στο σημείο συνοδευόμενος από Σαμαριωτη και είδε κάποια ερείπια, αλλά νεότερα των Ελληνιστικών χρόνων. Πάντως το σημείο που υποδεικνύει ο Pashley δεν έχει ακόμη εντοπιστεί. Περίπου ένα χρόνο διήρκεσε η άκαρπη πολιορκία των Ενετών που τελικά λύθηκε με την παρέμβαση και της ισχυρής οικογένειας των Καλλέργηδων, υπέρ των Σκορδιληδων. Πίσω στη Χρυσομαλλούσα όμως, που είχε υποστεί μεγάλο σοκ από το χαλασμό που άθελα της είχε προκαλέσει. Δεν ήθελε να γυρίσει πίσω στον τόπο που ατιμάστηκε και αποφάσισε να μείνει στο Φαράγγι για το υπόλοιπο της ζωής της. Η οικογένεια της δεν μπόρεσε να την πείσει να γυρίσει. Έμεινε εκεί την υπόλοιπη ζωή της και μόνασε κάτω από το πάντα άγρυπνο βλέμμα της οικογένειας της. Λίγο πιο πάνω από το παλιό και εγκαταλελειμμένο σήμερα χωριό της Σαμαριάς που βρίσκεται μέσα στην κοίτη του Φαραγγιού, υπάρχει το εκκλησάκι της Όσιας Μαρίας. Εικάζεται ότι το Φαράγγι πήρε το όνομα του από την παραφθορά της λέξης Όσια Μαρία - Σα Μαρία - Σαμάρια. Ο θρύλος λέει ότι η εκκλησία ήταν ένα τάμα λυτρωμού της Χρυσομαλλούσας από τα αδέρφια της. Επίσης λίγο πιο πάνω από το εκκλησάκι της Όσιας Μαρίας υπάρχει ένα μικρό σπήλαιο που οι ντόπιοι το ξέρουν ως "τση καλογρές ο σπήλιος" ενώ πιο δίπλα υπάρχει η τοποθεσία "τση καλογρές τ’αρμι".

Βιβλιογραφία

Περιοδικό Κρητικό Πανόραμα τευχ. 15

Robert Pashley, Travels in Crete

Θεοχαρη Δετοράκη, Ιστορία της Κρήτης

ΑΓ. ΣΠΥΡΙΔΩΝΑΣ 12 ΔΕΚΕΜΒΡΗ

Στην πρωτεύουσα της Επαρχίας Κισάμου την όμορφη πόλη Καστέλλι (Κίσσαμος) που βρέχεται και δροσίζεται από το Μυρτίλλο (κόλπο Κισάμου) και είναι κτισμένη πάνω στα ερείπια της αρχαίας πόλης Κίσαμος που ήκμασε κυρίως κατά τους Ρωμαϊκούς χρόνους, τον τόπο που σημαίνει κάστρο- φρούριο και πήρε το όνομά του από το Ενετικό κάστρο INTZI- KAΛE, και στην έδρα της Μητροπόλεως Κισάμου και Σελίνου ευρίσκεται η ιστορική ενορία Μεταμορφώσεως του Σωτήρος και Αγίου Σπυρίδωνος.
Η ενορία υπήρχε από τους πρώτους αιώνες του Χριστιανισμού ίσως με άλλη ονομασία, όμως την σημερινή μορφή και ονομασία της πήρε το έτος 1865, τότε που οικοδομήθηκε εκ θεμελίων ο περικαλλής ενοριακός Ναός της στο όνομα της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος και του Αγίου Σπυρίδωνος. Με πρωτοβουλία του τότε Επισκόπου κυρού Παρθενίου Μπιτσάκη, με τη βοήθεια του τότε τοπικού προέδρου, ονόματι Δαρατσινού, και άλλων προεστών και χριστιανών του τόπου και μετά από άδεια των τουρκικών αρχών οικοδομήθηκε ο σημερινός ναός της ενορίας.
Ο Γερμανός περιηγητής Λίχερ σημειώνει «περνώντας από την Κρήτη τον Μάιο του έτους 1865 συνάντησα στην Κίσαμο Χανίων την οικοδομή περικαλέστατου Ορθόδοξου Χριστιανικού Ναού, αλλά και τη μεγάλη προθυμία των κατοίκων για την οικοδόμησή του».
Ο Ναός περατώθηκε σε τρία χρόνια και έγιναν τα εγκαίνιά του. Είναι κατασκευασμένος από πέτρα, ασβέστη και ειδικό κοκκινόχωμα, τα οποία αντέχουν στην φθορά του χρόνου, και διατηρούν το οικοδόμημα άφθαρτο και αιώνιο.
Το έτος 1911 κατασκευάσθηκε στο ναό ο γυναικωνίτης καθώς και το ωραίο πέτρινο κωδωνοστάσιο «καμπαναριό» στο οποίο βρίσκονται οι πέντε καμπάνες του. Η μεσαία και μεγαλύτερη της οποίας ο ήχος ακούγεται σ’ όλη την πόλη αλλά και τα τριγύρω χωριά, ζυγίζει ένα τόνο, είναι αφιέρωμα του Γ.Χουδαλάκη και κατασκευάστηκε στη Ρωσία. Ο Ναός είναι ρυθμού τρίκλιτου βασιλικού και η οροφή του στηρίζεται σε τέσσερις μαρμάρινες κολώνες, παρμένες από αρχαίο ρωμαϊκό θέατρο της Κισάμου. Ευρίσκεται στην βόρεια πλευρά της πόλεως και είναι κτισμένος στα ερείπια μικρότερου που κατεδάφισε πιθανότατα η μανία των Τούρκων τα πρώτα χρόνια της υποδούλωσης της χώρας και του νησιού μας.
Το εσωτερικό του Ναού είναι άριστα διακοσμημένο από παλαιά και νεότερα ξυλόγλυπτα και εικόνες, οι δε τοίχοι του αγιογραφημένοι με βυζαντινές τοιχογραφίες Κρητικής τέχνης από τον Κισαμίτη καλλιτέχνη αγιογράφο Νίκο Γιαννακάκη το έτος 1996.

ΠΟΛΙΟΥΧΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΑΣ

Από την ημέρα των εγκαινίων του ναού ο επίσκοπος με τον κλήρο και τον λαό της πόλεως αποφάσισαν να είναι όχι μόνο Μητροπολιτικός αλλά ο Άγιος Σπυρίδωνας του οποίου το όνομα τιμά, να είναι Πολιούχος και προστάτης της πόλεως και Μητροπόλεως μας.
Από τότε μέχρι σήμερα ο ναός και ο Άγιος του παραμένει στην ψυχή και στη συνείδηση των χριστιανών ως ο Άγιός τους, ο Θείος προστάτης τους, ο οδηγός και συνοδοιπόρος τους, ο βοηθός και ιατρός τους, ο μεσίτης τους προς τον Θεό. Πράγματι ήταν και παραμένει άμαχος σύμμαχος των πρακτέων υφηγητής, των μη πρακτέων ερμηνευτής, φρουρός, φύλακας, συμπαραστάτης.
Ο υπέρμαχος της πρώτης οικουμενικής συνόδου, ο συλλειτουργών με τους αγγέλους, ο ένδοξος επίσκοπος της Τριμηθούντας, ο Σεβασμιώτατος Σπυρίδων μας κάνει την τιμή να βρίσκεται μαζί μας, να περνά τις ώρες του με μας και να διακονεί το ναό μας όπου πολλές φορές πιστοί χριστιανοί τον έχουν ιδεί και συγκεκριμένα οι ευλαβέστατες κεκοιμημένες μοναχές Μάρθα και Καλλίνικη.
Ο πολιούχος Άγιος και προστάτης μας δεν σταματά να παρηγορεί και να γιατρεύει, να έρχεται και να παρουσιάζεται σε όνειρα, σε οράματα, σε ασθενείς, σε ετοιμοθάνατους, σε απαρηγόρητους, σε κινδυνεύοντας σε ταπεινούς. Δεν ξεχνά κανένα, δεν αφήνει κανένα παραπονούμενο και γίνεται συνέχεια και συνέχεια προσόψιο κάθιδρων χριστιανών του τόπου αλλά και ευλαβών προσκυνητών, λύση προβλημάτων, σωτηρία απολεσθέντων, παρηγοριά, στήριγμα, οδηγός και στοργικός πατέρας. Κάθε μέρα στη σημερινή αγχώδη εποχή και το σύγχρονο χάος, επισκέπτονται τον ναό πολλοί προσκυνητές κάθε ηλικίας και κοινωνικής τάξης. Έρχονται για να προσπέσουν ευλαβικά στα πόδια εκείνου που διακήρυξε το «δεύτε πάντες προς με οι κοπιώντες και πεφορτισμένοι καγώ αναπαύσω ημάς» και στην ιερή και θαυματουργή εικόνα του Αγίου και να πάρουν την ευλογία και πρεσβεία του.

ΙΕΡΑ ΚΕΙΜΗΛΙΑ

Εκτός των πολλών Ιερών Λειψάνων διαφόρων Αγίων της Εκκλησίας μας, η ενορία μας φυλάγει ως ιερό κειμήλιο, αγίασμα σεπτό και πλούτο θαυμαστό την Ιερή και θαυματουργή Εικόνα του Αγίου Σπυρίδωνος, η οποία κατά την Κρητική επανάσταση του 1889 και ενώ ο Ναός βεβηλώθηκε και λεηλατήθηκε, όλες οι εικόνες και τα ιερά αντικείμενά του περιυβρίσθηκαν, κάηκαν και καταστράφηκαν από τη μανία των Τούρκων, η εικόνα αυτή θαυματουργικώς διασωθείσα άπειρα τελεί σημεία και θαυματα. Η περίπυστος αυτή εικόνα κατασκευάστηκε στην Ρωσία από Ρώσο αγιογράφο το έτος 1887 με δαπάνη του μακαριστού Κισαμίτη Ιωάννου Ροκάκη. Σήμερα ευρίσκεται καλυμμένη από πολύτιμο ασημένιο πουκάμισο αφιέρωμα ανώνυμου χριστιανού και πάνω της ευρίσκονται πάμπολλα τιμαλφή αφιερώματα κληρικών και λαϊκών, καθώς και άλλα τα οποία έχουν όλα το σχήμα του θεραπευθέντος μέλους ασθενών και πονεμένων που αισθάνθηκαν ανακούφιση ή θεραπεύτηκαν χάρη στην επέμβαση και μεσιτεία του μεγάλου Πατέρα και Αγίου μας.
Στην κάτω δεξιά γωνία της Εικόνας είναι χαραγμένη επιγραφή η οποία αναφέρει εν συντομία την ιστορία της αλλά και την συνεχή θαυματουργική επέμβαση του Αγίου στον τόπο και το λαό του.

ΤΟ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΗΣ ΕΝΟΡΙΑΣ
Χρέος και ιερό καθήκον θεωρούμε την διαφύλαξη του εκκλησιαστικού μας πλούτου και της εθνικής μας κληρονομιάς. Δεν μπορεί να υπάρχει πολιτισμένος λαός και έθνος το οποίο δεν σέβεται, δεν αξιοποιεί και δεν φυλάσσει τους θησαυρούς του παρελθόντος, οι οποίοι είναι το πρόσωπο και ο πολιτισμός του στο παρόν και το μέλλον.
Αναλογιζόμενη αυτό το χρέος και η ενορία μας με μεγάλο σεβασμό ανέγειρε το εκκλησιαστικό της μουσείο, στο οποίο εκθέτει και φυλάγει ιερά κειμήλια και πνευματικούς θησαυρούς που απέμειναν από τους ιερόσυλους του παρελθόντος και σημαδεύουν τον πολιτισμό του τόπου.
Στο ενοριακό μουσείο μας φυλάσσονται εικόνες διαφόρων τεχνοτροπιών και εποχών, οι οποίες απαρτίζουν ενδιαφέρουσες ομάδες και καλύπτουν μια περίοδο τουλάχιστο δυο αιώνων. Το μουσείο κοσμούν ακόμα ιερά σκεύη καλής τέχνης, (σταυροί ευλογίας και αγιασμού, δισκοπότηρα, θυμιατά, κηροπήγια, αντιμήνσια) και λειτουργικά βιβλία του 19ου και 20ου αιώνα με πολυτιμότερο το ιερό ευαγγέλιο του 1818, γραμμένο σε ειδική γραφή, καθώς και ιερά αρχιερατικά και ιερατικά άμφια μακαριστών αρχιερέων και ιερέων της μητροπόλεως και ενορίας μας.
Εκτός των άλλων πολύτιμων κειμηλίων, στο μουσείο μας ευρίσκεται χρυσοποίκιλτη ιερατική φορεσιά, η οποία δωρίθηκε ως τάμα στον Άγιο Σπυρίδωνα από την σύζυγο του Πρίγκηπος Γεωργίου του Β΄.
Στο βιβλίο επισκεπτών υπογράφουν καθημερινά ντόπιοι και ξένοι που το επισκέπτονται και το βλέπουν σαν ζωντανή μαρτυρία αγάπης και σεβασμού στην τοπική παράδοση και ιστορία και φεύγουν πιστεύομε με θετικές εντυπώσεις.

ΜΕΣΟΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΚΡΗΤΗ

Η εκστρατεία του Νικηφόρου Φωκά και η απελευθέρωση της Κρήτης από τους Σαρακηνούς Άραβες το 961, υπήρξε ένα ιδιαίτερης σημασίας γεγονός όχι μόνο για τη μεγαλόνησο, αλλά και για την ίδια τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Παρά τις περιορισμένες πληροφορίες των πηγών, είναι φανερό ότι η επανένταξη της Κρήτης στον κορμό της αποτελεί μία υψηλή προτεραιότητα της σε όλα τα επίπεδα. Στον εκκλησιαστικό τομέα προσωπικότητες, όπως ο Αθανάσιος ο Αθωνίτης, ο Νίκων ο Μετανοείτε και αργότερα ο Ιωάννης Ξένος ο Ερημίτης κινούνται δραστήρια με την ενθάρρυνση της Πολιτείας για την ενίσχυση του θρησκευτικού φρονήματος των κατοίκων του νησιού που είχε χαλαρώσει κατά τη μακροχρόνια κατάκτηση. Η προσπάθεια αυτή είχε τις επεκτάσεις της και στον καλλιτεχνικό τομέα.
Η έρευνα των μεσοβυζαντινών ναών τα τελευταία χρόνια δείχνει ότι η Κρήτη δέχεται ισχυρές τις επιδράσεις της παράδοσης της Κωνσταντινούπολης, τόσο στον τομέα της αρχιτεκτονικής, όσο και της ζωγραφικής και επιβεβαιώνει από τη νότια εσχατία τον οικουμενικό χαρακτήρα της. Με τα στοιχεία που έχουμε πλέον στη διάθεση μας και παρά το γεγονός ότι ένας μεγάλος αριθμός από μνημεία χάθηκε στις μακροχρόνιες περιπέτειες του νησιού, μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι κατά τη λεγόμενη Δεύτερη Βυζαντινή Περίοδο (961-1204), αλλά και κατά τον πρώτο αιώνα της Βενετοκρατίας, ασκήθηκε μία διαρκής, υψηλού επιπέδου καλλιτεχνική δραστηριότητα, εξίσου σημαντική, αν όχι σημαντικότερη από άλλες γνωστές περιοχές. Η αποκοπή της Κρήτης στη συνέχεια από τον κορμό της Αυτοκρατορίας, ως συνέπεια της τέταρτης Σταυροφορίας, συνέτεινε και στην καλλιτεχνική απομόνωσή της, αν και ορισμένα μνημεία της κυρίως στο δυτικό τμήμα της, δείχνουν ότι εξακολούθησε να υπάρχει μια ενδιαφέρουσα πορεία εξέλιξης, που διακόπηκε γύρω στα μέσα του 13ου αιώνα.
Το πρώτο στρώμα ζωγραφικής του μικρού καθολικού της Μονής Αντιφωνήτριας των Μυριοκεφάλων, ενός από τους πολλούς ναούς που έκτισε κατά την τρίτη και τέταρτη δεκαετία του 11ου αιώνα ο Ιωάννης ο Ξένος, όπως και ο λαϊκότερος διάκοσμος του ναού του Αγίου Παύλου στους "Οπίσω Αιγιαλούς" των Σφακίων, κτίσμα του ίδιου λίγα χρόνια αργότερα, δείχνουν το επίπεδο της τέχνης, όπως είχε διαμορφωθεί μετά της απελευθέρωση της Κρήτης. Λαϊκές τάσεις του λεγόμενου "μοναστικού" ρεύματος εκφράζουν οι λίγες τοιχογραφίες στους ναούς του Αγίου Ευτύχιου και της Παναγίας Κεράς στο Χρωμοναστήρι Ρεθύμνου. Η υψηλή ποιότητα του τοιχογραφικού διάκοσμου στον εξίσου ενδιαφέροντα από αρχιτεκτονική άποψη μεγάλο ναό της Αγίας Βαρβάρας στα Λατζιανά Κισάμου από το δεύτερο μισό του 11ου αιώνα και η επικράτηση και στην Κρήτη των νέων εικονογραφικών προγραμμάτων, βεβαιώνουν την συνεχιζόμενη επιρροή της πρωτεύουσας, όπως μας είναι γνωστή από άλλα μνημεία της περιφέρειας. Ανάλογα ισχύουν και για τη βασιλική του Αγίου Παντελεήμονα στο Μπιζαριανώ και για το πρώτο στρώμα ζωγραφικής στον ίδιο ναό, ενώ περί το 1100 μπορούν να χρονολογηθούν οι τοιχογραφίες του πρώτου στρώματος του σταυροειδούς ναού της Παναγίας του Φόδελε στην κεντρική Κρήτη.
Από τα τέλη του 12ου αιώνα χρονολογείται το τρίτο στρώμα τοιχογράφησης του ιδιόρρυθμου αρχιτεκτονικά παλαιοχριστιανικού ναού του Μιχαήλ Αρχαγγέλου στην Επισκοπή Κισάμου. Τις ίδιες τάσεις της ύστερης Κομνήνειας παράδοσης συναντούμε στην τρίκλιτη βασιλική του Αγίου Γεωργίου στον Κουρνά, αλλά και στο δεύτερο στρώμα ζωγραφικής στον Άγιο Παντελεήμονα στο Μπιζαριανώ, στο πρώτο στρώμα στην Παναγία τη Λαμπηνή και στο ναό του Σωτήρα στον Πρινέ Μυλοποτάμου.
Στις αρχές του 13ου αιώνα μπορεί να τοποθετηθούν οι λίγες σωζόμενες τοιχογραφίες στο ναό του Αγίου Γεωργίου στον Καλαμά, ενώ ένας συντηρητισμός χαρακτηρίζει τις λίγες σωζόμενες παραστάσεις στα τόξα της βασιλικής των Αγίων Δέκα στο ομώνυμο χωριό της Μεσαράς (τόπο μαρτυρίου και λατρείας των αγίων) και το δεύτερο στρώμα του ναού των Μυριοκεφάλων. Υψηλής ποιότητας είναι και τα σωζόμενα σπαράγματα στο μονόκλιτο ναό του Χριστού, που προστέθηκε κατά το πρώτο τέταρτο του 13ου αιώνα στη βασιλική του Αγίου Γεωργίου στον Κουρνά. Ξεχωριστή σημασία για την ποιότητα και τις πρώιμες ανανεωτικές τάσεις, που εκφράζει, έχει και ο διάκοσμος του μονόχωρου με τρούλο ναού του Αγίου Νικολάου στα Κυριασέλια, που χρονολογείται στην τέταρτη δεκαετία του 13ου αιώνα. Ανάλογη διάθεση, που συνυπάρχει με μία πιο συντηρητική, απαντάται στο ναό της Αγίας Κυριακής στην Αργυρούπολη. Τέλος εξαίρετο δείγμα ζωγραφικής που συνδέει την Κρήτη με τις εξελίξεις των χρόνων των Παλαιολόγων, αποτελούν οι παραστάσεις, που αποκαλύπτονται τον τελευταίο καιρό στο μεγάλο ναό του Αγίου Γεωργίου στον Καμαριώτη Μαλεβυζίου, ο οποίος κτίστηκε από τη γνωστή οικογένεια των Καλλεργών. Ο διάκοσμος μπορεί να αποδοθεί στο ευνοϊκό κλίμα που διαμορφώθηκε από τη γνωστή Συνθήκη του 1291 μεταξύ του Αλέξιου Καλλέργη και της Βενετίας.

Μιχάλης Ανδριανάκης

Ο ΔΗΜΟΣ ΣΕ ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΕΝ

Προς τον Προεδρεύοντα και
Διευθύνοντα Σύμβουλο της ΑΝΕΝ
Κους Μηχαηλάκη Μάρκο
Σαραβελλάκη Κυριάκο

Ο Δήμος Κισάμου που είχε την πρωτοβουλία δημιουργίας της ΑΝΕΝ με παράλληλη κινητοποίηση και συμπαράσταση των Πελοποννήσιων και των Κυθήριων, πληροφορηθήκαμε από τον τύπο (Χανιώτικα Νέα 08/11/2008) ότι σταμάτησε και το τελευταίο δρομολόγιο που εκτελούσε έστω και μια φορά προς Κίσαμο, αλλά και της γραμμής γενικότερα.
Από αυτό και μόνο το γεγονός γίνεται φανερό πως, αλλά και από ποιους διαχειρίζεται η εταιρεία, χωρίς να έχουν την ευαισθησία ούτε καν να ενημερώσουν τον εκπρόσωπο του Δήμου που μετέχει ως θεσμικός στο Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας.
Είναι πρωτοφανές να ενεργεί αυθαίρετα και ερήμην των ιδρυτών και μετόχων της Εταιρείας. Ο έχων την διαχείριση της Εταιρείας εκμεταλλευόμενος την καλοπροαίρετη βούληση των ιδρυτών να δεχθούν να συμμετέχει η ΑΝΕΚ στο 20% και το ότι της ανετέθη η διαχείριση του κεφαλαίου που συσσωρεύτηκε και η διαχείριση της εταιρείας, με το σκεπτικό της «αδελφής» εταιρείας και τις διαβεβαιώσεις της ΑΝΕΚ μετά την δημόσια δέσμευση ότι θα βοηθήσει με την εμπειρία και τις υπηρεσίες της, που θα διαθέτει χωρίς αμοιβή για να βοηθήσει η εταιρεία μας στο ξεκίνημα της. Όλες αυτές οι διαβεβαιώσεις της ΑΝΕΚ ίσχυσαν μέχρι την ανάθεση της διαχείρισης του συσσωρευμένου κεφαλαίου και την λειτουργία της εταιρείας.
Σήμερα πληροφορηθήκαμε από τον τύπο την διακοπή των δρομολογίων που σημαίνει ουσιαστικά και το κλείσιμο της εταιρείας.
Το κλείσιμο της εταιρείας δεν σημαίνει μόνο ότι χάθηκαν τα χρήματα των μετόχων. Αλλά κυρίως ότι χάθηκε το όραμα της ανάπτυξης των περιοχών μας.
Ο Δήμος Κισάμου που είναι ο φορέας της ίδρυσης και δημιουργίας της ΑΝΕΝ, με τον εκπρόσωπο του και με παραστάσεις γραπτές και προφορικές προσπάθησε να αναχαιτίσει την καταστροφική πορεία της εταιρείας, με υπεύθυνες έγγραφες αναφορές.
Ακόμη στην γενική συνέλευση ζήτησε να πληροφορηθεί την πραγματική κατάσταση της εταιρείας και να αναλάβει ακόμη και την διαχείριση της (με το πακέτο των μετοχών της ΑΝΕΚ που πωλούντο αντί του ποσού των 10.000€ρώ, όπως αναφέρει το συμφωνητικό που είχε ετοιμαστεί για την μεταβίβαση στον Διευθύνοντα Σύμβουλο της εταιρείας κον Σαραβελλάκη). Παρόλα αυτά ούτε απαντήσεις δόθηκαν, ούτε σχετική πληροφόρηση υπήρξε.
Αντί αυτού με το προνόμιο του 20% η ΑΝΕΚ συγκάλεσε έκτακτη γενική συνέλευση για να αντικαταστήσει το διοικητικό συμβούλιο της ΑΝΕΝ με πρόσωπα της απολύτου προτίμησης της, πέραν του Διευθύνοντος Συμβούλου και του προεδρεύοντος. Οι πρακτικές αυτές της διαχείρισης του κεφαλαίου και της λειτουργίας της εταιρείας οδήγησαν στο σημερινό αδιέξοδο της.
Η σημερινή πραγματικότητα όπως διαφαίνεται οδηγεί στο κλείσιμο της εταιρείας που συνεπάγεται την ανυπολόγιστη ζημιά του τόπου που δημιούργησε την ΑΝΕΝ για την ανάπτυξη των περιοχών μας.
Ο Δήμος Κισάμου αξιώνει για πολλοστή φορά να πληροφορηθεί επίσημα και με κάθε λεπτομέρεια, αρχή γενομένης από την αγορά του πλοίου κατά παράβαση του υποσχετικού της συσσώρευσης του κεφαλαίου (πλοίο καινούργιο ή μέχρι 8ετίας), από πού αγοράστηκε το πλοίο, το ποσόν και γιατί αγοράστηκε το συγκεκριμένο πλοίο ηλικίας τότε 25 ετών; Πως οδηγήθηκε η εταιρεία στο σημερινό οικονομικό αδιέξοδο και γιατί μέχρι σήμερα δεν ενημερώθηκε ο Δήμος και οι μέτοχοι για το αδιέξοδο;
Εν κατακλείδι θέλουμε να δηλώσουμε ότι ο Δήμος Κισάμου σαν φορέας μέτοχος και ιδρυτής της ΑΝΕΝ θα διεκδικήσει με κάθε νόμιμο μέσω την επανόρθωση της ζημιάς που συντελείται σε βάρος του Τόπου και των Μετόχων.

ΚΛΕΙΣΤΕ ΤΑ ΧΑΖΟΚΟΥΤΙΑ

Πάντα είσαι ποιο νηφάλιος όταν περάσουν κάποιες μέρες από το κάθε συμβάν . Απόφορτίζεσαι και βλέπεις τα πράγματα πολύ καλύτερα και φυσικά από τις όλες τις μεριές, σφαιρικά.
Πιστεύω πως είναι αρκετή η θλίψη που μας έχουν ποτίσει τα δελτία ειδήσεων και η κάθε λογής τηλεοπτικές εκπομπές για τον άδικο θάνατο του 15χρονου, που ο θρήνος μου – ίσως και ο δικός σας- τελικά έγινε οργή για αυτούς τους τηλε-τσαρλατάνους.
Η Ελλάδα είναι μια φιλελεύθερη χώρα, πολύ φιλελεύθερη που δυστυχώς αυτό το πληρώνει και θα το πληρώνει για πολύ καιρό. Θα το πληρώνει όσο έχουμε όλοι εμείς ανοικτά ακόμα αυτά τα χαζοκούτια της παραπληροφόρησης και της ρουφιανιάς.
Δανείζομαι τον τίτλο του Ε.Τ που θεωρώ ότι περικλείει όλα όσα οι απλοί πολίτες ένιωσαν μετά τα θλιβερά επεισόδια, που όλοι μας είδαμε, αλλά κανείς δεν κατάλαβε γιατί έγιναν.
« Η Δημοκρατία μας αυτοκαταστρέφεται, διότι κατεχράσθη το δικαίωμα της ελευθερίας και της ισότητας, διότι έμαθε τους πολίτες να θεωρούν την αυθάδεια ως δικαίωμα, την παρανομία ως ελευθερία, την αναίδεια του λόγου ως ισότητα και την αναρχία ως ευδαιμονία.»
Σε αυτό το σημείο θέλω να σταθώ σε όλα αυτά τα καλοπληρωμένα «πληρώματα» των καναλιών, αυτούς που αντιπροσωπεύουν την σύγχρονη κουλτούρα των τηλεοπαραθυροσκουπιδιών. Αυτούς που μέσα από τους παχυλούς μισθούς και τις ακριβές συνήθειες πιστεύουν ότι πράγματι αγωνίζονται για τον λαό. Αυτούς που η επιρροή αλλά και η πληροφόρηση των γεγονότων, κινείται αποκλειστικά και μόνο στα όρια του αποπροσανατολισμού και της προβοκάτσιας. Να σταθώ σε αυτούς τους ανθρώπους και να τους πω …….αι στο διάολο. Αι στο διάολο σας σιχαθήκαμε !!!

Τα ΜΜΕ είναι τελικά οι έμμισθοι γενίτσαροι, είναι οι «κουκουλοφόροι» αναρχικοί και επειδή οι μάσκες πάντα πέφτουν, όλοι μας είδαμε τελικά ποιοι έχουν αναλάβει τον κεντρικό ρόλο και την εργολαβία σε αυτήν τραγική στιγμή που πέρασε και περνά η χώρα .
Ξέρετε πόσοι θάνατοι παιδιών έγιναν από το 1981 και μετά σε αυτήν χώρα; Ξέρετε πόσες αθώες εκτελέσεις είχαμε ανήλικων παιδιών από την αστυνομία;
Δεκαεννέα, μάλιστα 19 . Τι έγιναν στις άλλες εκτελέσεις ; Σίγουρα επικράτησε θλίψη, αγανάκτηση αλλά ως εκεί, σήμερα όμως το σχέδιο προέβλεπε να υπάρχει η αποδόμηση της έννομης τάξης και για αυτήν την δουλειά υπήρχαν τελικά πολλοί παραπληροφοριοδότες, δυστυχώς πολλοί και γνωστοί που τους βάζουμε καθημερινά και μέσα στα σπίτια μας με τα χαζοκούτια που παρακολουθούμε.
Τρανό παράδειγμα αυτό που έγινε στην γειτονιά μας, στην πόλη μας, στο χωριό μας. Διαδόθηκε ότι δήθεν 200 αναρχικοί «νοίκιασαν» πούλμαν και κατευθύνονται στην πόλη μας, για να κάνουν ζημιές !!!! Και μεις σαν πολίτες που ενδιαφέρεται ο ένας για τον άλλο, που χολοσκάμε να μην πάθει κακό ο γείτονας μας, φορτωθήκαμε με κασμάδες και παλούκια, με σιδερολοστούς και τσουγκράνες να υπερασπίσουμε την πόλη μας, τα συμφέροντα μας, του γείτονα. Εύγε. Τσιμπήσαμε στην παραπληροφόρηση του … κάθε δημοσιογράφου, που όλο αυτόν τον καιρό έλεγε στην Κίσαμο και στην Σητεία δεν είχαμε επεισόδια!
Γιατί δεν αντιδρούν; Τσιμπήσαμε στο δόλωμα για να δώσουμε τροφή στα μικροδημοσιογραφάκια να ασχοληθούν με την ειρηνική πόλη μας και να την παρουσιάσουν την επομένη ως…… «Ο νόμος στα χέρια των Καστελλιανών», «Καρτέρι θανάτου σε όποιον έμπαινε στην κατά τα άλλα ειρηνική πόλη της Δυτικής Κρήτης» , « Πολίτες αστυνομικοί»,
- Τελικά μήπως αυτό μας λείπει; Τελικά μήπως όλα γίνονται γιατί μας λείπει η εξουσία, αυτήν που οι «παπαγάλοι» μας επιβάλουν να ασκήσουμε; Μήπως τελικά υποκύπτουμε
άθελα μας στα συμφέροντα;
- Ήμαρτον που γυρίζουμε ; Πετάξτε τα χαζοκούτια μήπως και σωθούμε!

ΕΙΡΗΝΑΙΟΣ Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΑΣ

Ένα πολύτιμο βιβλίο - αφιέρωμα στον Ποιμενάρχη της τοπικής Εκκλησίας πρώην Κισάμου και Σελίνου κ.κ. Ειρηναίο παρουσιάσθηκε προχθές το απόγευμα στην Ορθόδοξη Ακαδημία της Κρήτης.
Ο τόμος στις 693 σελίδες του περιλαμβάνει σημαντικά ιστορικά, πνευματικά, εκκλησιαστικά και επιστημονικά κείμενα για τη ζωή, τη δράση και το έργο του πνευματικού Φάρου και Ιεράρχη της Κρήτης και του Δεσπότη της Ειρήνης και του Χριστού, καθώς και πλούσιο φωτογραφικό υλικό. Η έκδοση έγινε από την Μητρόπολη Κισάμου και Σελίνου και τελεί υπό την αιγίδα της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας της Κρήτης.
Ο Μητροπολίτης Κισάμου και Σελίνου κ. κ. Αμφιλόχιος υπογράμμισε ότι «η Μητρόπολή μας, ευχαριστιακά και με ευγνωμοσύνη απέναντι στο σεπτό πρόσωπο του Μητροπολίτη Ειρηναίου, ο οποίος επί πέντε σχεδόν δεκαετίες διακόνησε ευκλεώς και καλλικάρπως τη Μητρόπολη, τους ανθρώπους και τα προβλήματά τους, αισθάνθηκε χρέος τιμής προς το πρόσωπό του να προχωρήσει στην έκδοση ενός τιμητικού χαριστήριου τόμου και αυτό έγινε με την ευλογία της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας της Κρήτης, η οποία έθεσε τον τόμο υπό την αιγίδα της. Ο τόμος αυτός αποτελεί ένα απαύγασμα καταθέσεως, ευγνωμοσύνης, τιμής και σεβασμού, μέσα από πολλούς αξιόλογους συγγραφείς, οι οποίοι έχουν καταθέσει την αγάπη και το σεβασμό τους προς το πρόσωπό του». Ο ίδιος υποστήριξε πως «νομίζω ότι θα χρειαζόταν πολλοί τόμοι, για να μπορέσει κάποιος να περιγράψει την προσφορά του γέροντος Ειρηναίου, όχι μόνο στη Μητροπολιτική Περιφέρεια, την οποία διακόνησε, αλλά επίσης και στη Γερμανία που επί μια δεκαετία κλήθηκε να βοηθήσει στην ανασύσταση της εκεί Μητροπόλεως.
Θα μπορούσε να πει κάποιος ότι ο Ειρηναίος Γαλανάκης υπήρξε ένα οικουμενικό πρόσωπο, εξ’ αιτίας του ότι οι ανοιχτοί του ορίζοντες αγκάλιαζαν ολόκληρο τον κόσμο και γι’ αυτό το λόγο βλέπουμε ότι είναι γνωστό το πρόσωπο, η προσφορά του, το έργο του και η προσωπικότητά του σ’ όλα τα μήκη και τα πλάτη της Ορθοδοξίας και αυτό είναι μια βαριά κληρονομιά που έχει εναποτεθεί στους ισχνούς ώμους της ελαχιστότητάς του.
Προσπαθούμε λοιπόν, στο μέτρο των δυνατοτήτων μας, να συνεχίσουμε αυτή την προσφορά και τη μαρτυρία. Σαφώς αυτός ο τόμος δεν καλύπτει το πλήθος της πολυσχιδούς προσωπικότητάς του, όμως είναι μια σκιαγράφηση και πιστεύω ότι θα υπάρξουν ιστορικοί του μέλλοντός του, οι οποίοι θ’ αναλάβουν αυτό το έργο».
Ο πρωτοπρεσβύτερος Αρχιερατικός Επίτροπος της Μητρόπολης Πέτρας και Χερσονήσου πατήρ Ευάγγελος Παχυγιαννάκης, που έγραψε το πρώτο και το δεύτερο μέρος του χαριστήριου τόμου, ισχυρίσθηκε πως «και στο α΄ και στο β΄ μέρος υπάρχουν Κεφάλαια, τα οποία έχουν γράψει, από το πλεόνασμα της αγάπης και του σεβασμού τους, άνθρωποι που γνώρισαν από κοντά το σεβάσμιο ιεράρχη, είτε σαν απλοί χωριανοί, είτε σαν Επιστήμονες, είτε σαν μαθητές του σεβασμιότατου. Επίσης έγραψαν γι’ αυτόν ορισμένοι κληρικοί, που τον είχαν ως πρότυπο στην Ιεροσύνη και στην Αρχιεροσύνη τους».
Ο ίδιος σημείωσε ότι «η προσφορά του σεβασμιότατου Ειρηναίου Γαλανάκη δεν μπορεί να εκτιμηθεί. Είναι τόσο μεγάλη και πολύπλευρη που για τους σύγχρονους καιρούς που ζούμε τώρα αυτός είναι ένα τεράστιο Κεφάλαιο. Και οπωσδήποτε αυτή η προσφορά του δεν μπορεί να περικλειστεί στις σελίδες του τόμου. Ο σεπτός γέροντας είναι κατ’ αρχήν ένα Κεφάλαιο στην Παιδεία, στη λαογραφία, στον άνθρωπο που ζει και σκέπτεται την πορεία του λαού της Κρήτης, τα ήθη και τα έθιμά του και τις εκδηλώσεις και που έρχονται στη σημερινή εποχή να δώσουν ένα νέο μήνυμα, δηλαδή να ξαναγυρίσουμε στις ρίζες και να επενδύσουμε με τις παλιές καταβολές και αξίες που έχουμε στις νέες αξίες της εποχής μας».

Τέλος ο καθηγητής της θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Παναγιώτης Χριστινάκης, που είναι μαθητής του Ειρηναίου, παρουσίασε το τρίτο μέρος του χαριστήριου τόμου.
Όπως ανέφερε ο ίδιος, «αυτό το μέρος περιλαμβάνει επιστημονικές εργασίες, που διάφοροι επιστήμονες - μαθητές του, έδωσαν, ώστε αυτός ο τιμητικός τόμος, μαζί με όλα τ’ άλλα συνήθη που έχει να έχει και ένα μέρος καθαρά επιστημονικά, όπου στο μέλλον οι επιστήμονες θα μπορούν να προστρέχουν και να λαμβάνουν τα κρίσιμα στοιχεία για το θέμα τους.
Οι εργασίες που έγιναν θεωρώ ότι είναι αντάξιες με τον τιμώμενο. Νομίζω ότι όλοι οι συγγραφείς, που έγραψαν για το γέροντα, έκαναν το καθήκον τους και έβγαλαν μια αγάπη από τα βάθη της ψυχής τους προς αυτόν αλλά και μια μεγάλη τιμή, που σε τελική ανάλυση επιστρέφει σ’ αυτούς, γιατί όποιος τιμά το δάσκαλό του είναι και αυτός ο ίδιος άξιος τιμής».
Ο ίδιος σημείωσε: «Συγχαίρω όλους όσους βοήθησαν στο να γίνει αυτός ο σπουδαίος τόμος και αυτή η εκδήλωση, η οποία δικαιώνει το μεγάλο γέροντα- αρχιερέα».

Ο ΑΓΙΟΓΡΑΦΟΣ ΤΗΣ ΚΙΣΑΜΟΥ

Ο Νίκος Γιαννακάκης γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Καλυβιανή Γραμβούσας. Μετά την αποφοίτηση του από το εξατάξιο Γυμνάσιο Κισάμου σπούδασε ζωγραφική, βυζαντινή αγιογραφία (φορητή εικόνα και αγιογραφία) με δάσκαλο το Στέλιο Kαρτάκη καθώς και ψηφιδωτό στην σχολή Mellini της Φλωρεντίας.
Από το 1996 ασχολείται συστηματικά με την αγιογραφία συνθέτοντας διαρκώς τα χαρακτηριστικά της Κρητικής σχολής με αυτά της παραδοσιακής Βυζαντινής τέχνης. Η κίνηση στη σύνθεση, η ελευθερία στο σχέδιο, η εκφραστικότητα στις μορφές δημιούργησε και καθιέρωσε μια Νεοβυζαντινή σχολή η οποία φέρει το προσωπικό αποτύπωμα του καλλιτέχνη.
Έχει φιλοτεχνήσει αναρίθμητες φορητές εικόνες, πολλές από τις οποίες βρίσκονται σε χώρες της Ευρώπης , της Αμερικής και της Ιαπωνίας. Έχει ιστορήσει πλείστους ιερούς ναούς στην Ελλάδα αλλά και καθολικούς ναούς στην Ιταλία και την Γαλλία. Έχει πραγματοποιήσει πολλές ατομικές εκθέσεις έργων του στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και έχει συμμετάσχει σε αρκετές ομαδικές παρουσιάσεις.
Η διδασκαλία υπήρξε αναπόσπαστα συνδεδεμένη με το αγιογραφικό του έργο. Έχει διδάξει τόσο σε σχολή ιδιωτικής πρωτοβουλίας, όσο και στην σχολή της Ιεράς μητροπόλεως Κισάμου και Σελίνου, στο τμήμα αγιογραφίας της Ν.Ε.Λ.Ε Χανίων, αλλά και στο Εργαστήρι βυζαντινής αγιογραφίας του δήμου της Νέας Κυδωνίας.
Ο καλλιτέχνης έχει τιμηθεί, τόσο σε τοπικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, με διπλώματα, επαίνους, και μετάλλια καθώς και με το οφίκιο του Άρχοντος Αγιογράφου από το οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.
Ο Νίκος Γιαννακάκης είναι ένας σύγχρονος αγιογράφος αλλά συνάμα δάσκαλος και ακούραστος εργάτης της πνευματικής ζωής του τόπου μας.
Αυτές τις μέρες"βάζει¨και τις τελευταίες πινελιές στην πόλη μας και στον μητροπολιτικό ναό της Ευαγγελίστριας, εύκολο να πάμε να τον θαυμάσουμε επί του ΕΡΓΟΥ.
Περισσότερα έργα του στο 15ήμερο αφιέρωμα στο http://ganifantis.blogspot.com/

ΔΙΚΤΥΝΝΑΙΟ ΙΕΡΟ

Η Δίκτυννα ήταν προελληνική κρητική θεότητα του κυνηγιού, της άγρια φύσης και των βουνών. Το όνομα της κατά μια άποψη συνδέεται με το όρος Δίκτυ και κατ΄άλλους με το δίκτυ των ψαράδων. Στα ιστορικά χρόνια ταυτίστηκε με την Θέα του κυνηγού του ολύμπιου πάνθεου, την Αρτέμιδα. Ο Παυσανίας χρησιμοποιεί το όνομα ως επίκληση της Αρτέμιδος. Η λατρεία της από την Κρήτη διαδόθηκε στην Αθήνα, στην Σπάρτη και στη Μασσαλία . Ωστόσο στην Δυτική Κρήτη παρέμεινε ιδιαίτερα δημοφιλής και ναοί της πρέπει να υπήρχαν σε ονομαστές πόλεις όπως η Λισσός, η Πολυρρήνια και η Φαλάσαρνα αφού εικονίζεται σε νομίσματα τους. Ο πλέον φημισμένος όμως τόπος λατρείας της ήταν το Δικτυνναίο ιερό που βρίσκεται στον σημερινό όρμο Μένιες, στην ανατολική πλευρά του ακρωτηρίου Σπάθα ή καλύτερα Ειρήνης και Φιλίας.
Ιδρύθηκε κατά τον Ηρόδοτο από Σαμίους της Κυδωνίας γύρω στο 530 πΧ και άκμασε από τους ελληνιστικούς χρόνους και τους ρωμαϊκούς, όπως προκύπτει κυρίως από επιγραφές. Στην πραγματικότητα οι απαρχές του ιερού είναι πολύ παλαιότερες, ίσως στα κρητομυκηναϊκά χρόνια.
Τα πολύ αποσπασματικά λείψανα που σώζονται σήμερα ανήκουν σε ναό των χρόνων του Αδριανού, ο οποίος κτίστηκε πάνω σε ημιτελή δωρικό ναό των χρόνων του Αυγούστου.
Ο χώρος δεν κατοικήθηκε ποτέ από μόνιμους κατοίκους με την έννοια της πόλης, αλλά υπήρξε ένα οργανωμένο παγκρήτιο ιερό που συνέρρεαν προσκυνητές και έβρισκαν καταλύματα προσωρινής παραμονής και εξυπηρέτησης. Ο πλούτος που συγκεντρωνόταν στο ιερό πρέπει να ήταν αμύθητος αφού κατ΄εντολή των Ρωμαίων αυτοκρατόρων από τα έσοδα κατασκευάστηκαν διάφορα δαπανηρά δημόσια έργα.
Ο έλεγχος της περιοχής περνούσε από την Κυδωνία στην Πολυρρήνια και τανάπαλιν.
Δυστυχώς ο ναός ανασκάφτηκε από αρχαιολόγους του γερμανικού στρατού κατοχής

(Η ιστορία θυμίζει λίγο Ιντιάνα Τζόουνς) και άγνωστο τι και πόσα ευρήματα βρήκαν που έκαναν φτερά για το Βερολίνο, σίγουρα ο αριθμός των αγαλμάτων θα ήταν τεράστιος.
Ως και σήμερα δεν έχουν βρεθεί πολλά ευρήματα εκτός από μια κεφαλή Αδριανού, ένα άγαλμα της Αρτέμιδος και ένας ανδριάντας που εκτίθεται στο αρχαιολογικό μουσείο Χανίων. Στο βόρειο μυχό του κόλπου διακρίνονται λιμενικές εγκαταστάσεις αρκετά ψηλότερα από το επίπεδο της θάλασσας λόγω του γνωστού γεωλογικού φαινομένου, της ανύψωσης της ξηράς στην δυτική Κρήτη.
Τεράστιο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο αρχαίος δρόμος πλακόστρωτος που συνέδεε το ιερό με την Πολυγυνία. Σήμερα σώζονται σε καλή κατάσταση αρκετά μίλια, ως και λίγο έξω από το χωρίο Ροδωπού. Η απόσταση του δρόμου ήταν 11 ρωμαϊκά μίλια = 16.291 μέτρα.
Στον ναό του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται λίθινη κυλινδρική στήλη τοποθετημένη σε τετράγωνη βάση, με λατινική επιγραφή που αναφέρει:

ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ

“Ράγες” για να λειτουργήσει σιδηρόδρομος στην Κρήτη “στρώνουν” συγκοινωνιολόγοι, δήμαρχοι, βιοτέχνες
και τουριστικοί επιχειρηματίες του νησιού.
Οπως αναφέρεται σε ρεπορτάζ της εφημερίδας: "Τα Νέα" του Σαββάτου, "το... υπεραιωνόβιο αίτημα-σχέδιο για τη δημιουργία σιδηροδρομικού δικτύου στην Κρήτη που θα συνδέσει τις περιοχές Χανίων, Ρεθύμνου και Ηρακλείου, το τελευταίο διάστημα επανήλθε δυναμικά στο προσκήνιο, ενώ ήταν ένα από τα βασικά θέματα που συζητήθηκαν στο προηγούμενο συνέδριο των απόδημων Κρητών.
Το πρώτο βήμα για τη δημιουργία σιδηροδρομικής γραμμής στην Κρήτη ετοιμάζεται να κάνει η Περιφέρεια Κρήτης, που σχεδιάζει να προχωρήσει στην εκπόνηση μελέτης σκοπιμότητας -με προκαταρκτική χάραξη της σιδηροδρομικής γραμμής- και σε λειτουργική μελέτη του κρητικού σιδηροδρόμου. Από την πλευρά του ο ΟΣΕ δηλώνει πρόθυμος να συνδράμει στην προσπάθεια αυτή.
Όσον αφορά το κόστος του εγχειρήματος, οι ειδικοί εκτιμούν ότι πρόκειται για μια επένδυση λιγότερο δαπανηρή από αυτή ενός σύγχρονου αυτοκινητόδρομου. Σε ό,τι αφορά τα κεφάλαια -όπως αναφέρουν- μπορούν να εξασφαλιστούν από δράσεις της Ε.Ε. ή μέσω Συμπράξεων Δημοσίου Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Οι συγκοινωνιολόγοι κ. Γιώργος Νάθενας και κ. Βασίλης Οικονομόπουλος προτείνουν την ανάπτυξη σιδηροδρόμου στην Κρήτη, κυρίως στη διαδρομή Χανιά - Ρέθυμνο - Ηράκλειο, την οποία το τρένο θα διανύει σε 50 λεπτά (20+30 λεπτά), ενώ προβλέπονται επεκτάσεις προς Κίσαμο, Νέο Αεροδρόμιο Καστελλίου Πεδιάδος και Άγιο Νικόλαο. Επίσης θα μπορεί να δρομολογηθεί rail ferry (φέρι μπόουτ που μεταφέρει τρένα) από το Καστέλλι Κισάμου προς τη Νεάπολη Λακωνίας. "Πρόκειται για ένα έργο που θα συμβάλει στην οικονομική, τουριστική και δημογραφική ανάπτυξη της Κρήτης" λέει χαρακτηριστικά ο κ. Στρατής Σταυρουλάκης, μέλος της ομάδας πρωτοβουλίας που ασχολείται συστηματικά με την προώθηση της υπόθεσης του κρητικού σιδηροδρόμου.
Η πρώτη μελέτη για το θέμα του κρητικού σιδηροδρόμου χρονολογείται από την περίοδο της αυτονομίας του νησιού (1898 - 1913)! Μάλιστα, από τότε είχε προβλεφθεί η λειτουργία σιδηροδρομικής γραμμής στην ενδοχώρα και όχι παραλιακά. "Αρκεί να πούμε ότι σήμερα μιλάμε και πάλι για καινούργιο οδικό άξονα που θα διασχίζει την Κρήτη κατά μήκος της ενδοχώρας, άρα λοιπόν το θέμα δεν είναι καινούργιο ώστε να το χαρακτηρίσει κανείς όνειρο απατηλό", λέει ο κ. Σταυρουλάκης. Ο σιδηρόδρομος, προσθέτει, "δεν θα υποκαταστήσει κανένα από τα υπάρχοντα μεταφορικά μέσα. Θα συμβάλει όμως στην κυκλοφοριακή αποσυμφόρηση του οδικού δικτύου και στην αναβάθμιση των περιοχών που θα διασχίσει, όπως συμβαίνει σήμερα και με το οδικό δίκτυο".
Η πρώτη νύξη για σιδηρόδρομο στην Κρήτη χρονολογείται από το 1893, όταν ο Οθωμανός γενικός διοικητής Κρήτης, Μαχμούτ Τζελάλ υπόσχεται μεταξύ διαφόρων έργων και την κατασκευή σιδηροδρόμου.
Ακολουθεί το 1895 επίσκεψη του Βέλγου προξένου στην Αθήνα Louis Rochelle, ο οποίος, μαζί με τον μηχανικό Σαββάκη και κλιμάκιο ξένων και ντόπιων μηχανικών, περιοδεύουν σε περιοχές της διαδρομής Χανίων - Ηρακλείου και καταλήγουν σε σχέδιο γραμμής που θα άρχιζε από τα Χανιά και θα διερχόταν από το Ρέθυμνο και το Ηράκλειο, θα κατέβαινε προς Μεσαρά και Κόκκινο Πύργο.
Το 1903, στην αυτόνομη πλέον Κρήτη, ο μηχανικός Ε. Μεϊμαράκης είχε εκπονήσει μελέτη σιδηροδρομικής σύνδεσης του Ηρακλείου με τη Μεσαρά.
Το 1908 εκπονείται μελέτη από τον μηχανικό Σ. Πεζανό σύμφωνα με την οποία, σε πρώτη φάση προβλεπόταν σιδηροδρομική γραμμή από το Καστέλλι Κισάμου προς Χανιά, Ρέθυμνο, Μυλοπόταμο, Άγιο Μύρωνα, Ηράκλειο, Αρχάνες, Καστέλλι Πεδιάδος, Άγιο Νικόλαο και διακλάδωση από Καστέλλι Πεδιάδος προς Ίνι. Σε δεύτερη φάση προβλέπονταν επεκτάσεις από Άγιο Νικόλαο προς Ιεράπετρα και Σητεία, από Ίνι προς Τυμπάκι, Άγιο Βασίλειο και Ρέθυμνο, από Ίνι προς Βιάνο και από Καστέλλι Κισάμου προς Κάντανο.
Το 1913, μετά την Ένωση με την Ελλάδα, υποβάλλονται δύο προτάσεις για σιδηρόδρομο στην πεδιάδα της Μεσαράς και τραμ στα Χανιά, με τη συμμετοχή και Γάλλων τεχνοκρατών.
Το 1921, ο ήδη γνωστός Σαββάκης πρότεινε, εν όψει της από τότε προγραμματιζόμενης διαπλάτυνσης των Θεσσαλικών Σιδηροδρόμων, το υλικό του δικτύου που θα αποξηλωνόταν (επιδομή, τροχαίο υλικό, σήματα), να μεταφερθεί στην Κρήτη και να χρησιμοποιηθεί για κατασκευή σιδηροδρομικού δικτύου μετρικού εύρους, στη διαδρομή: Κίσαμος - Χανιά - Γεωργιούπολη- Ρούστικα - Άγιος Βασίλης - Τυμπάκι - Καστέλλι Πεδιάδος - Αρχάνες - Ηράκλειο.
Το 1990, επί των ημερών της κυβέρνησης Μητσοτάκη, το θέμα του σιδηροδρόμου αναζωπυρώνεται με την πρόταση Ιαπώνων επενδυτών για συνδυασμένη δημιουργία τουριστικών επενδύσεων και σιδηροδρόμου υψηλής ταχύτητας, κατά μήκος της βόρειας ακτής, όπου βρίσκονται τα μεγάλα αστικά κέντρα του νησιού. Μάλιστα, συμπληρώθηκε από πρόταση για δημιουργία Σταθμού Διαλογής στο Ηράκλειο και σύνδεσή του μέσω σιδηροδρομικών πορθμείων με την Ιταλία, για προώθηση με βαγόνια-ψυγεία (Ιnterfrigo) των κρητικών προϊόντων, ιδιαίτερα των πρώιμων.

ΠΗΓΗ: http://www.haniotika-nea.gr/index.php?art_id=27162

http://cretanrail.wordpress.com/

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Πειραιάς 08/12/2008
Την Πέμπτη 4/12/2008 πραγματοποιήθηκε στα γραφεία του ΟΛΠ ΑΕ σύσκεψη με αντικείμενο την τιμολογιακή πολιτική του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς Α.Ε. στο επιβατικό κοινό κατά το έτος 2009, στην οποία συμμετείχε και ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Επιβατών Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών (ΠΣΕΑΣ) δια του Πρόεδρου κ. Γιάννη Θεολογίτη.
Κατά την εν λόγω σύσκεψη θέσαμε υπόψην της Διοίκησης του Οργανισμού τη σημασία διατήρησης ήπιας τιμολογιακής πολιτικής κατά το έτος 2009 με στόχο τη στήριξη της κοινωνικής συνοχής της χώρας και την αποφυγή οικονομικής επιβάρυνσης των επιβατών με αυξήσεις που θα μετακυλήσουν στο ναύλο του εισιτηρίου.
Κατόπιν των ανωτέρω, είμαστε στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσουμε ότι η Διοίκηση του Οργανισμού με κοινωνική ευαισθησία και στα πλαίσια της στήριξης των επιβατών-καταναλωτών κατά την παρούσα αρνητική οικονομική συγκυρία, αποφάσισε να εισηγηθεί προς το Δ.Σ του ΟΛΠ ΑΕ το πάγωμα των δικαιωμάτων επιβατών-καταναλωτών και τροχοφόρων στην ακτοπλοΐα και στην κρουαζιέρα, για όλο το 2009.
Οι προτάσεις του ΠΣΕΑΣ προς το ΥΕΝΑΝΠ, για κατάργηση των υπέρ τρίτων κρατήσεων που εισπράττονται στο ακτοπλοϊκό εισιτήριο και το πάγωμα των τιμών των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων, από τις Ακτοπλοϊκές Εταιρείες για το 2009, μετά δε και από την μείωση των λειτουργικών εξόδων των πλοίων κατά 45%, (λόγω της μείωσης της σημερινής τιμής του πετρελαίου, στην χαμηλότερη τιμή του τα τρία τελευταία χρόνια), είναι και εφικτές και επιβεβλημένες.
Πιστεύουμε ότι θα υλοποιηθούν οι προτάσεις μας προς όφελος του επιβάτη-καταναλωτή, δείχνοντας πως και οι Ναυτιλιακές Επιχειρήσεις της Ακτοπλοΐας θα δείξουν την κοινωνική τους ευαισθησία.

ΦΡΑΓΚΟΚΑΣΤΕΛΟ ΚΑΙ ΔΡΟΣΟΥΛΗΤΕΣ

Το Φραγκοκάστελο!

Πάνω από 600 χρόνια σε τούτη την απόμερη γωνιά της Κρητικής γης υψώνεται το ρημαγμένο σήμερα κάστρο.που το 'χτισαν οι Βενετσιάνοι για να κρατούν σε υποταγή τους απροσκύνητους Σφακιανούς.Οι εκατοντάδες Έλληνες επισκέπτες που έρχονται για να χαρούν τη θάλασσα, το παρατηρούν με μια αδιαφορία που φτάνει συχνά στα όρια της αποστροφής, λες κι ασυναίσθητα συνεχίζουν την περιφρόνηση και την εχθρότητα που έδειξαν οι ντόπιοι στο φανέρωμα του.Ας ξαναθυμηθούμε την ιστορία του; Στα 1340 οι φεουδάρχες των Χανιών ζήτησαν από τη Βενετία να χτιστεί ένα φρούριο κοντά στην εκκλησιά του Αγίου Νικήτα, στα Σφακιά, για ν' ασφαλίσουν, απ' τις κουρσάρικες επιδρομές, τον ορμίσκο που βρίσκεται εκεί κοντά, μα προπαντός για να 'χουν ένα στήριγμα στην «καταστολή των εξεγέρσεων» των κατοίκων της περιοχής. Η Γαληνότατη Δημοκρατία του Αγίου Μάρκου δεν είχε αντίρρηση στο χτίσιμο, μα δεν έδιδε τ' απαραίτητα χρήματα. Μπροστά όμως στην επιμονή των φεουδαρχών υποχώρησε και στα 1371 αποφασίστηκε η ανέγερση του φρουρίου. Έτσι, ξαφνικά, η άλλοτε ερημική περιοχή γίνηκε σωστό μελισσολόι. Οι Βενετσιάνοι έφεραν εργάτες και μαστόρους, πετροκόπους και κουβαλητάδες, κόσμο και κόσμο και τους έριξαν στη δουλειά. Άλλοι άνοιγαν θεμέλια; άλλοι κουβαλούσαν υλικά, άλλοι έκοβαν ξύλα. άλλοι έφτιαχναν ασβεστοκάμινα. Βιάζονταν να τελειώσω μιαν ώρα γρηγορότερα, γιατί φοβούνταν να μένουν σ' αυτό τον επικίνδυνο τόπο. Κι είχαν δίκιο να φοβούνται. Οι Σφακιανοί που ποτέ δεν κάθονταν με σταυρωμένα χέρια, κινήθηκαν και τώρα. Μόλις συνειδητοποίησαν τις προθέσεις των καταχτητών έκαμαν επιδρομή κι έσφαξαν αρκετούς. Οι απώλειες συμπληρώθηκαν και ταυτόχρονα πάρθηκαν ισχυρά μέτρα ασφαλείας: Στρατός φύλαγε όλη μέρα τους εργαζόμενους και το βράδυ όλοι έμπαιναν σε βάρκες, πήγαιναν στα καράβια που ήσαν στ' ανοιχτά αγκυροβολημένα και αυτά περνούσαν τη νύχτα. Μα οι Σφακιανοί με αρχηγούς τα έξι ηρωικά αδέρφια, τους Πατσούς, γκρέμιζαν τη νύχτα ό,τι οι Βενετσιάνοι έχτιζαν την ημέρα και συγχρόνως χαλούσαν τ' ασβεστοκάμινα. Πώς να χτιστεί έτσι το κάστρο που «ολημερίς το χτίζανε, το βράδυ γκρεμιζόταν;».
Οι καταχτητές τότε φέρανε πολύ στρατό, ζώσανε τον τόπο γύρω, μέρα νύχτα, και το κάστρο χτίστηκε. Σ' αυτό το διάστημα κατάφεραν κι έπιασαν τα έξι αδέρφια, τους Πατσούς, και τους κρέμασαν στους πύργους και στην είσοδο του φρουρίου.........Μα η ιστορία του κάστρου δεν τελειώνει εδώ: Στα χρόνια της τουρκοκρατίας πέρασε, όπως ήταν φυσικό, στα χέρια των καινούριων καταχτητών κι εδώ ήρθε ο πρωτομάρτυρας της Λευτεριάς, ο Δασκαλογιάννης με τις 70 κεφαλές του σηκωμού και παραδόθηκε στους Τούρκους.Με δραματική λιτότητα το ιστορεί ο ριμαδόρος: «...Φτάνουν στο Φραγκοκάστελο και στον πασά ποσώνου, κι εκείνος δούδει τ' όρντινο κι ευτύς τσοι ξαρματώνου. Ούλους τσοι ξαμαρτώσασι και τσοι μπισταγκωνίζου και τότες δα το νιώσασι πως δεν ξαναγυρίζου...».Μα η μέρα που στάθηκε σφαδιακή για το κάστρο ήταν η 18 του Μάη του 1828. Εκείνη την ημέρα γίνηκε ολοκαύτωμα ο Χατζή Μιχάλης Νταλιάνης, ο Ηπειρώτης αγωνιστής, που συνεπαρμένος από τους αγώνες και τις θυσίες των προγόνων μας, ήρθε στο αιματόβρεχτο νησί μας με 100 καβαλάρηδες και 600 πεζούς, να βοηθήσει την επανάσταση που τρεμόσβηνε. Και στάθηκε μπροστά σ’ αυτό το κάστρο, αποφασισμένος να σταματήσει το Μουσταφά πασά Κι έδωσε τη ζωή του για τη λευτεριά της Κρήτης, μαζί με 385 παλικάρια του.............Μπροστά στο Φραγκοκάστελο γίνηκε άγριο μακελειό. Κι οι πολεμίστρες του κάστρου είδαν ηρωισμούς που γλώσσα δεν μπορεί να περιγράψει. Από το χαροπάλεμα αναταράχτηκε ο τόπος κι έτρεξε ποταμός το αίμα και βάφτηκε η γης...Ύστερα, όπως γίνεται πάντα, όλα ησύχασαν. Και τα σημάδια το μακελειού κάθε μέρα λιγοστεύουν. Κι ίσως να 'σβηναν κάποτε, αν έλειπαν οι Δροσουλίτες που διατηρούνε ζωντανή στη μνήμη, τη θυσία των γενναίων. Το μήνα Μάη, 17-18 με το παλιό ημερολόγιο, την ώρα π' αρχίζει να αχνοφέγγει τότε που παιχνιδίζουν οι σκιές των θάμνων, καθώς ετοιμάζονται να δεχτούν τον ήλιο που θα φανεί, κείνη την ώρα που η δροσούλα σκεπάζει τα κλαδιά που μένουν ακίνητα μέσα στην ηρεμία του πρωινού, παρουσιάζεται ένας αυλός στρατός, μια συνοδεία από ίσκιους, μια σειρά από φιγούρες που δεν ξεχωρίζουν καλά καλά αν είναι ανθρώπινες ή όχι και προχωρούν, σαν σε παρέλαση, από το μοναστήρι του Άι-Χαραλάμπη στο Φραγκοκάστελο. Είναι ντυμένοι με μαύρα, άλλοι πεζοί και άλλοι καβαλάρηδες, φορούν περικεφαλαίες, κρατούν όπλα και ξίφη που αστράφτουν. Είναι οι Δροσουλίτες.Όταν τους πλησιάσει κανείς, φεύγουν και χάνονται προς τη θάλασσα...Εκείνοι που τους βλέπουν - γιατί δεν τους βλέπουν όλοι - πιστεύουν ότι είναι οι ψυχές των σκοτωμένων που ξαναγυρίζουν στο Φραγκοκάστελο κάθε επέτειο της σφαγής:«Μ' ακόμα και το σήμερα στση 17 τον Μάη,ούλο τ' ασκέρι φαίνεται με το Χατζημιχάλη. Και πολεμούν στα σύννεφα κι ακούγονται οι μπορμπάδες,φωναίς κι αλογοπεταλιαίς στον καστελλιού τση μπάνταις.Ούλοι οι γι' αλαφρόστρατοι θωρούν τση και τρομάζουν,μα κείνοι ο θεός σχωρέσει των κανένα δεν πειράζουν...».

Οι επιστήμονες δε συμφωνούν μ' αυτή την εξήγηση, αλλά μήπως όλα μπορεί να τα εξηγήσει η επιστήμη; Υπάρχουν τόσα και τόσα μυστήρια γύρω μας...Ένα τέτοιο μυστήριο είναι ασφαλώς κι οι Δροσουλίτες. Κι άμα βρεθείς εκεί που φανερώνονται, δεν μπορείς παρά θα συμφωνήσεις με το Γιώργη Μανουσάκη, ότι «Οι Δροσουλίτες είν' οι νεκροί του Φραγκοκάστελου, καθώς τους βλέπουνε με την απλή την αδιάφθορη ματιά τους οι Σφακιανοί και καθώς τους εξηγούνε με τη μυθοπλαστική φαντασία τους. Ποιος βεβαιώνει πως δεν υπάρχει θύρα απ' όπου να επικοινωνεί το εδώ με το επέκεινα;Για όσους ζούνε στην πλατύστερνη αγκαλιά της φύσης συνταιριασμένοι με το ρωμαλέο ρυθμό της, οι δυο κόσμοι, τούτος των σωμάτων κι ο άλλος των ίσκιων βρίσκονται σ' αδιάκοπη επικοινωνία. Οι ψυχές των σκοτωμένων ανεβαίνουνε στο χώμα που ζήσανε και πεθάνανε, να ξαναδούνε τη θάλασσα και το φως, ν' ανασάνουνε την ευωδιά του θύμου και του φασκόμηλου που 'ρχονται από τη Μαδάρα, να νιώσουνε την αυγινή δροσιά και να θυμηθούνε τις ομορφιές της γης και την αιματερή θυσία τους. Κι οι ζωντανοί «θωρούσι και τρομάσου» με την παρουσία μέσα στο χώρο της καθημερινής ζωής τους τούτης της αυλής συνοδείας, που 'ρχεται από τον άγνωστο μεταθανάτιο κόσμο, σαν να επιβεβαιώνει την ύπαρξη του. Άνθρωποι και υπερφυσικοί ίσκοι βαδίζουνε πάνω στα ίδια χώματα απόλυτα φιλιωμένοι»…………………………

ΠΗΓΗ: Απο το βιβλίο "Η Κρήτη των Θρύλων" του συγγραφέα Χαρωνίτη Βασίλη

ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟΥ

Δόθηκαν οι επιδοτήσεις

Πιστώθηκαν από χθες οι λογαριασμοί των αγροτών του Ν. Χανίων με τις ενισχύσεις των δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης ελαιόλαδου της περιόδου 2008 - 2009 από τον ΟΠΕΚΕΠΕ σε όλους τους δικαιούχους και με τα ποσά της εξισωτικής αποζημίωσης για τους κτηνοτρόφους – κατοίκους των ορεινών και ημιορεινών περιοχών.
Τα χρήματα αυτά είναι χαρακτηριστικό ότι αποτελούν οριστικές πληρωμές και επομένως δεν είναι δεσμευμένα και δεν απαιτούν την υπογραφή υπεύθυνων δηλώσεων. Επίσης είναι αξιοσημείωτο ότι παράλληλα με την παραλαβή των χρημάτων της ενιαίας ενίσχυσης καταβάλλονται σε τμήμα των ελαιοπαραγωγών και προκαταβολές έναντι μέρους των ενισχύσεων των παραγωγών για τον επόμενο χρόνο, ως ταμειακή διευκόλυνση στους δικαιούχους δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης. Οι προκαταβολές κατατίθενται δεσμευμένες στους λογαριασμούς των δικαιούχων και αποδεσμεύονται με υπεύθυνη δήλωση του ενδιαφερομένου. Οι επιδοτήσεις που ξεκίνησαν να διατίθενται από χθες θ’ αποτελέσουν την καλύτερη τονωτική ένεση στους παραγωγούς, εν όψει των εορτών των Χριστουγέννων, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι γίνονται πράξη οι δεσμεύσεις του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Αλέξανδρου Κοντού ότι οι φετινές επιδοτήσεις θα χορηγούνταν πριν την εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων της Πρωτοχρονιάς.

Σαράντα δύο χρόνια από το ναυάγιο του «Ηράκλειον»

Πριν από 42 χρόνια, στις 9 Δεκεμβρίου του 1969, το Δημοτικό Συμβούλιο Χανίων με ομόφωνη απόφασή του κηρύσσει την 8η Δεκεμβρίου ως αποφράδα ημέρα για τα Χανιά. Η απόφαση ήταν απόλυτα δικαιολογημένη αφού μέσα σε τρία χρόνια την ίδια ακριβώς ημέρα βρήκαν τραγικό θάνατο 300 άτομα, στην συντριπτική τους πλειοψηφία Χανιώτες.
Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου 1966. Το «μεγαλύτερο, πολυτελέστερο και ταχύτερο» φέρυ μπόουτ της Ευρώπης, όπως είχε χαρακτηριστεί το «Ηράκλειον», της εταιρείας των αδελφών Τυπάλδου, αναχωρεί στις 9 το βράδυ από το λιμάνι της Σούδας για τον Πειραιά, με 300 επιβάτες και πλήρωμα. Στην θαλάσσια περιοχή της Φαλκονέρας οι άνεμοι έπνεαν με ταχύτητα 7 – 8 μποφόρ. Λίγο μετά τα μεσάνυχτα ένα αυτοκίνητο φορτηγό ψυγείο, που σύμφωνα με μαρτυρίες, δεν ήταν δεμένο, μετακινείται λόγω της θαλασσοταραχής, πέφτει πάνω στην μπροστινή μπουκαπόρτα, την σπάει, την ανοίγει και τα νερά κατακλύζουν το πλοίο.
Το «Ηράκλειον» μόλις που πρόλαβε να εκπέμψει δύο φορές το σήμα κινδύνου «SOS», πριν βυθιστεί και μετατραπεί σε πλοίο θανάτου και υγρό τάφο για εκατοντάδες ανθρώπινες ψυχές. Από τις 300 ψυχές που επέβαιναν, σώθηκαν μόλις 46 και από αυτούς καμία γυναίκα ή παιδί, ενώ πολλοί από τις σορούς των θυμάτων δεν βρέθηκαν ποτέ.
Όμως οι ψυχές των θυμάτων της ναυτικής αυτής τραγωδίας δεν πήγαν χαμένα, αλλά αποτέλεσαν τον «σπόρο» για την δημιουργία των Κρητικών ναυτιλιακών εταιρειών, πρώτα της ΑΝΕΚ και στην συνέχεια και των άλλων.
Το αεροπορικό δυστύχημα
Πριν όμως προλάβουν να συνέλθουν τα Χανιά από το πένθος, ακριβώς τρία χρόνια μετά, στις 8 Δεκεμβρίου του 1969, ένα αεροσκάφος της Ολυμπιακής Αεροπορίας που εκτελούσε δρομολόγιο από Χανιά προς Αθήνα κατέπεσε και συνετρίβη σε ορεινή περιοχή της Κερατέας Αττικής. Η σχετική ανακοίνωση της Ολυμπιακής, όπως είχε δημοσιευθεί στις τότε εφημερίδες αναφέρει: «Η Ολυμπιακή αεροπορία αγγέλει μετά βαθυτάτης οδύνης, ότι σήμερον και περί ώραν 21.00, αεροσκάφος DC 6 B πτήσεως 954 εκ Χανίων προς Αθήνας, κατέπεσεν εις περιοχήν Κερατέας Αττικής. Ουδείς εκ των 85 επιβατών και του πενταμελούς πληρώματος φέρεται ως επιζών.» Τα Χανιά βυθίζονται και πάλι στο πένθος…
Την Δευτέρα το πρωί, 42 χρόνια μετά το ναυάγιο και 39 χρόνια μετά το αεροπορικό δυστύχημα, οι μνήμες θα ζωντανέψουν και πάλι στο μνημείο που έχει στηθεί στην πλατεία Τάλω κάτω από το Ξενία, στην διάρκεια του ετήσιου μνημοσύνου, το οποίο οργανώνει κάθε χρόνο τέτοια ημέρα, ο σύλλογος των θυμάτων του Ναυαγίου και η ΑΝΕΚ.

ΜΙΑ ΒΟΛΤΑ ΣΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΙΣΑΜΟΥ

Το αρχαιολογικό μουσείο Κισάμου στεγάζεται στο ενετικό μνημείο της πόλης, το οποίο είναι γνωστό ως διοικητήριο. Βρίσκεται στο χαρακτηρισμένο ως παραδοσιακό τμήμα, στη θέση που καταλάμβανε ο οικιστικός πυρήνας της ενετοκρατίας έξω από το βενετσιάνικο κάστρο το Castel Chissamos από το οποίο προέκυψε και η προηγούμενη ονομασία της κωμόπολης Καστέλι.
Κατά την τουρκοκρατία το κάστρο διευρύνθηκε και έκλεισε μέσα στην περίμετρό του και το διοικητήριο. Στη μακραίωνη ιστορία του το μνημείο δέχθηκε πολλές επεμβάσεις από τις οποίες οι πιο πρόσφατες (2000) αφορούσαν την προσαρμογή του στη νέα χρήση του ως αρχαιολογικού μουσείου της κωμόπολης αλλά και ευρύτερης περιοχής της Κισάμου. Τα εκθέματά του παρέχουν μια διαχρονική εικόνα της ιστορίας της περιοχής από την προϊστορική εποχή μέχρι και την ύστερη αρχαιότητα, δηλαδή στους παλαιοχριστιανικούς χρόνους.
Η έκθεση είναι χωρισμένη σε ενότητες με βάση χρονολογικά και τοπικά κριτήρια και είναι κατανεμημένη στο ισόγειο και τον όροφο του κτιρίου.
Το σύνολο της έκθεσης του μουσείου περιλαμβάνει πληροφορικό και εποπτικό υλικό.
Για την καλύτερη και πληρέστερη ενημέρωση των επισκεπτών υπάρχει στη διάθεσή τους μια ηλεκτρονική παρουσίαση με έρευνα-τεκμηρίωση γύρω από τον καταστροφικό σεισμό του 365 μ.Χ. που έπληξε την Κρήτη και ισοπέδωσε την Κίσαμο.
Στο ισόγειο και στην πρώτη αίθουσα η έκθεση αρχίζει με ένα γενικό χρονολογικό πίνακα και χάρτη με τις αρχαιολογικές θέσεις της περιοχής που παρουσιάζονται μέσα από τα εκθέματα. Ακολουθεί η παρουσίαση της μινωικής εποχής με ευρήματα από τις ανασκαφές στα Νοπήγεια.
Στη δεύτερη αίθουσα η έκθεση ξεκινά με τη γεωμετρική εποχή και εστιάζει στην ιστορική εξέλιξη των σημαντικότερων πόλεων και κρατών της περιοχής, την Πολυρρήνια και τη Φαλάσαρνα. Οι δύο πόλεις άκμαζαν στους ελληνιστικούς χρόνους η πρώτη ως χερσαία και η δεύτερη ως ναυτική δύναμη.
Στην τρίτη αίθουσα συνεχίζεται η παρουσίαση των ελληνιστικών χρόνων με κεραμικά ευρήματα από μη αυτόνομες πόλεις και οικισμούς της περιοχής.
Χαρακτηριστικά δείγματα της κεραμικής παραγωγής της δυτικής πλευράς της Κρήτης είναι οι μεγάλοι αμφορείς με μαύρο γάνωμα και επίθετα ανάγλυφα εμβλήματα κατασκευασμένα με μήτρες.
Στην ίδια αίθουσα εκτίθενται ελληνιστικές επιγραφές και στη συνέχεια το μεγαλύτερο μέρος της συλλογής των γλυπτών της περιοχής, κυρίως έργα της ρωμαιοκρατίας. Στην αίθουσα αυτή διατηρείται και μέρος της ανασκαφής ρωμαϊκού λουτρού.
Όλος ο όροφος του μουσείου είναι αφιερωμένος στην πόλη της Κισάμου και στα ευρήματα των ανασκαφών. Αποτελεί μια προσπάθεια οργάνωσης έκθεσης της ρωμαιοκρατίας, η οποία έχει αφήσει πολλά μνημεία στην Κρήτη επισκιασμένα πάντως από το φως του μινωικού πολιτισμού.
Η ελληνορωμαϊκή πόλη της Κρήτης σώζεται μέσα στο μουσείο με τα ψηφιδωτά δάπεδα, ορισμένα γλυπτά μαρμάρινα τραπεζοφόρα και πλήθος ενδείξεων τοιχογραφικού διακόσμου, πεσμένου στο έδαφος σε θραύσματα.
Στην τέταρτη αίθουσα του μουσείου, που είναι και η μεγαλύτερη, παρουσιάζονται οι αστικές επαύλεις της ελληνορωμαϊκής Κισάμου. Ψηφιδωτά δάπεδα με εικονογραφημένες παραστάσεις, ένα ηλιακό ρολόι, τραπεζοφόρα και γλυπτά.
Στην πέμπτη αίθουσα του μουσείου φιλοξενούνται αρχαία νομίσματα και αμφορείς, ενώ στην έκτη αίθουσα υπάρχουν αντικείμενα από πηλό, μέταλλο οστά, και κεραμικά.
Τα ταφικά ευρήματα φιλοξενούνται στην τελευταία αίθουσα του μουσείου όπου υπάρχουν επιτύμβιες χριστιανικές επιγραφές, κοσμήματα και υλικά, μια γυναικεία μορφή του 4ου π.Χ. αιώνα και ταφικά ευρήματα από τη ρωμαιοκρατία.

Ώρες Επίσκεψης : 08:30-15:00 - Τρίτη με Κυριακή - Δευτέρα κλειστά