ΨΑΡΙΑ .....

Το 65% – 70% των γνωστών ψαριών της χώρας μας αλιεύεται σε απαγορευμένο μέγεθος
Γνωρίζετε ότι η συνήθεια να συνοδεύετε το ουζάκι σας δίπλα στη θάλασσα με τον νοστιμότατο, φρεσκοτηγανισμένο γόνο είναι πολύ πιθανό να σημαίνει ότι σε μερικά χρόνια το αντίστοιχο ενήλικο ψάρι ή καλαμάρι απλώς δεν θα υπάρχει; Η βασική περίοδος αναπαραγωγής των
περισσότερων ειδών είναι από τον Απρίλιο έως τον Μάιο, εποχή που επιτρέπεται το ψάρεμα για όλα τα αλιευτικά εργαλεία(!) με αποτέλεσμα αυγωμένα ψάρια ή ψάρια – νεογνά να καταλήγουν στο πιάτο μας, εξασφαλίζοντας την καταστροφή κυρίως των πληθυσμών των δημοφιλών ψαριών.Φυσικά αυτή η τακτική είναι παράνομη, υπάρχουν συγκεκριμένα μεγέθη ψαριών, διαφορετικά για κάθε είδος, τα οποία επιτρέπεται να καταναλώνουμε. Όμως κανένας δεν ελέγχει το μέγεθος των πωλούμενων ιχθύων. Οι ίδιοι οι ιχθυοπώλες έχουν έτοιμη τη δικαιολογία αν τους ρωτήσεις γιατί πωλούν μικρά σε μέγεθος ψάρια. «Αν δεν τα πουλήσω εγώ, θα τα πουλήσει ο διπλανός και εγώ απλώς θα χάσω χρήματα. Τα ψάρια αυτά θα έπρεπε να μη φτάνουν σε εμάς, να γίνεται έλεγχος στην ιχθυόσκαλα».
Εκτός ασφαλών ορίων
Μπορεί όλοι να είναι ανευθυνο-υπεύθυνοι, όμως .............
.......το γεγονός είναι ότι το 65% – 70% των εμπορικών ειδών στη χώρα μας βρίσκεται εκτός ασφαλών βιολογικών ορίων, σύμφωνα με στοιχεία της υπηρεσίας περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, δηλαδή δεν υπάρχει ο αναγκαίος πληθυσμός ώστε να εξασφαλιστεί η σταθερή και απρόσκοπτη αναπαραγωγή του είδους και άρα κινδυνεύει με εξαφάνιση. Η αλιευτική παραγωγή της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια έχει μειωθεί κατά 50%. Ετσι, το μεγαλύτερο μέρος των ψαριών που πωλούνται στην κεντρική ψαραγορά, αλλά και στα συνοικιακά ιχθυοπωλεία είναι εισαγόμενο και ας διατείνονται οι έμποροι και οι… ταμπέλες ότι πρόκειται για γνήσιο προϊόν… Χαλκίδας.
Εκτός από το ψάρεμα την εποχή της αναπαραγωγής, και οι τρόποι αλιείας προκαλούν πρόβλημα. Στην Ελλάδα, το 95% του αλιευτικού στόλου, περίπου 18.000 σκάφη αποτελείται από μικρούς παράκτιους αλιείς, οι οποίοι αλιεύουν περίπου το 50% της ελληνικής ψαριάς και το υπόλοιπο 5%, περίπου 600 σκάφη, είναι τα γρι – γρι και οι μηχανότρατες που αλιεύουν το υπόλοιπο 50% της συνολικής ελληνικής παραγωγής. Τα δύο τελευταία αλιευτικά εργαλεία διαθέτουν «δυναμικά δίχτυα». Τα γρι – γρι, που ψαρεύουν από τον Φεβρουάριο έως τον Δεκέμβριο, με φώτα προσελκύουν τα κοπάδια των ψαριών και στη συνέχεια τα κυκλώνουν με κινούμενα δίχτυα. Οι μηχανότρατες, που επιτρέπεται να ψαρεύουν από 1η Οκτωβρίου έως 31 Μαΐου, σέρνουν τα δίχτυά τους στη θάλασσα, σαρώνοντας τον πυθμένα και «μαζεύοντας» ό,τι προκύψει, μικρά και μεγάλα ψάρια, άχρηστα εμπορικά αλιεύματα μέχρι και κοράλλια. Στην κουβέρτα λοιπόν φτάνουν πολλά άχρηστα αλιεύματα τα οποία ξαναπετιούνται στη θάλασσα, φυσικά νεκρά. Υπολογίζεται ότι το 50% – 65% της ψαριάς είναι μη εμπορεύσιμα ψάρια, είτε γιατί είναι πολύ μικρά είτε γιατί οι καταναλωτές δεν τα προτιμούν. Θεωρητικά οι μηχανότρατες απαγορεύεται να ψαρεύουν τους καλοκαιρινούς μήνες, πρόσφατα όμως δόθηκε άδεια από το αρμόδιο υπουργείο να ψαρεύουν μακριά από τις παραλίες και συγκεκριμένα στα 6 ναυτικά μίλια από τις ακτές. Ωστόσο, η τήρηση και αυτής της «συνθήκης» πρέπει να ελέγχεται από το Λιμενικό, κάτι κάθε άλλο παρά δεδομένο.
Οι παράκτιοι αλιείς βλέποντας την καταστροφή έχουν συμφωνήσει οι ίδιοι να περιορίσουν τη δραστηριότητά τους τους αναπαραγωγικούς μήνες και να ανοίξουν μεγαλύτερα μάτια στα δίχτυα τους για να μην πιάνουν μικρά ψάρια. Επίσης, οι παράκτιοι αλιείς των Κυκλάδων συνεργάζονται με την Greenpeace προκειμένου να δημιουργηθεί ένα θαλάσσιο καταφύγιο στην περιοχή -όπου θα απαγορεύεται εντελώς το ψάρεμα- για να δίνεται η ευκαιρία στους πληθυσμούς των ψαριών να ανακάμψουν. Ωστόσο, αν δεν περιοριστεί η δραστηριότητα και των άλλων (μηχανότρατες, γρι – γρι), κανένα μέτρο δεν μπορεί να είναι αποδοτικό.
Τα πρώτα θετικά αποτελέσματα από τα μέτρα της Ε.Ε.
H Ευρωπαϊκή Ενωση αναγνωρίζοντας το πρόβλημα έχει αποφασίσει να λάβει μέτρα. Από την άλλη, κάθε πρόταση προσπαθεί να συμβιβάσει τα ασυμβίβαστα, δηλαδή να ληφθούν από τη μία μέτρα για την προστασία των ιχθυοαποαθεμάτων, αλλά από την άλλη να μη θιγούν τα συμφέροντα όσων επωφελούνται από την αλιεία.
Ενδεικτικά σε πρόσφατη πρόταση της Επιτροπής να ληφθούν μέτρα για τον περιορισμό της αλιείας έτσι ώστε το 2015 να έχει εξαλειφθεί η υπεραλίευση, το Συμβούλιο Υπουργών ζήτησε να παραταθεί το χρονικό περιθώριο έως το 2020.
Στις αρχές της εβδομάδας η επίτροπος Θαλασσίων Υποθέσεων και Αλιείας κ. Μαρία Δαμανάκη παρουσίασε στους υπουργούς την ανακοίνωση της Επιτροπής για τις αλιευτικές δυνατότητες του έτους 2013 και δήλωσε: «Εξετάζοντας τη σημερινή κατάσταση των αποθεμάτων στις ευρωπαϊκές θάλασσες, υπάρχουν πολύ καλά νέα. Εχουμε επιτύχει κάποια πρόοδο στην εξάλειψη της υπεραλίευσης» τονίζοντας ότι τα μέτρα που έχουν ληφθεί αποδίδουν. Ωστόσο, περιβαλλοντικές οργανώσεις όπως η Greenpeace θεωρούν τις συγκεκριμένες εκτιμήσεις υπεραισιόδοξες.
Ισως πάντως η αρχή της λύσης είναι η αλλαγή της δικής μας καταναλωτικής συμπεριφοράς ώστε να οδηγήσουμε και την αλιεία σε άλλα «μονοπάτια».
Aγνωστα, αλλά νόστιμα
Για παράδειγμα, ίσως ήρθε ο καιρός να γνωρίσουμε και άλλα ψάρια εκτός από τη σφυρίδα, τα μπαρμπούνια και την τσιπούρα. «Υπάρχουν πολλά άγνωστα και εξίσου νόστιμα ψάρια» λέει η υπεύθυνη της εκστρατείας για την αλιεία της Greenpeace Αντζελα Λάζου.
Σύμφωνα με έρευνα της οργάνωσης, 9 στους 10 Ελληνες δεν γνωρίζουν πώς αλιεύθηκε το ψάρι που καταναλώνουν, το 76,3% του κόσμου προμηθεύεται ψάρια από συνοικιακά ιχθυοπωλεία, λαϊκές αγορές ή σούπερ μάρκετ, όπου τα ψάρια που πωλούνται είναι συγκεκριμένα είδη και προέρχονται κυρίως από μηχανότρατες, γρι γρι και υδατοκαλλιέργειες. Αντιθέτως, μόλις το 16,6% αγοράζει ψάρια αλιευμένα με επιλεκτικό τρόπο από μικρούς παράκτιους ψαράδες και άρα έχει πρόσβαση σε μεγαλύτερη ποικιλία ψαριών. Αλλωστε, το 41,9% των καταναλωτών δεν γνωρίζει καν τα μη δημοφιλή ψάρια.
Επίσης επειδή στο ψάρι το μέγεθος μετράει, πείτε όχι στα πολύ μικρά ψάρια, αφού συμβουλευτείτε τον σχετικό κατάλογο.
ΠΗΓΗ