Γράφει η Νίκη Φτυλιτάκη
Οι πολιτιστικές μονάδες ανά τον κόσμο έχουν διαπιστώσει ότι δεν μπορούν να είναι βιώσιμες και θελκτικές σαν απλοί στατικοί χώροι έκθεσης εκθεμάτων, αλλά αντίθετα πρέπει να γίνουν χώροι ανάδειξης της εγχώριας και παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, αναλαμβάνοντας το καθήκον της προώθησης του υλικού και άυλου πολιτισμού, της συνεχούς επιμόρφωσης και εκπαίδευσης καθώς και της ανάδειξης της ιστορίας στο ευρύ κοινό. Μέγιστος στόχος όλων, είναι η προσέλκυση του κοινού κάθε οικονομικής, μορφωτικής και κοινωνικής τάξης και η αποφυγή της πρόσβασης σε ένα μόνο συγκεκριμένο κοινό μιας ελίτ κοινωνίας.
Για τον λόγο αυτό πολλά μουσεία -τα οποία φυσικά διαθέτουν την κατάλληλη διοίκηση και συνεπώς κινούνται με βάση του στρατηγικού τους σχεδιασμού, διότι δεν χρηματοδοτούνται μόνο από το δημόσιο όπως τα δικά μας- προσπαθούν συνεχώς να ανακαλύψουν καινοτόμους τρόπους για να είναι ευέλικτα και βιώσιμα.
Το Βρετανικό Μουσείο καθώς και όλα τα μη ιδιωτικά μουσεία στην Αγγλία είναι δωρεάν για το κοινό καθώς γι’ αυτούς είναι αυτονόητο οτι η πρόσβαση και το δικαίωμα στη γνώση, την εκπαίδευση, την ψυχαγωγία και τη γνωριμία με την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά πρέπει να είναι ελεύθερα προς όλους. Τα έσοδα που χάνονται από τη μη καταβολή εισιτηρίου εισόδου, καλύπτονται κυρίως από δωρεές, από το κατάστημα πώλησης αναμνηστικών, από την ενοικίαση αιθουσών του μουσείου για εκδηλώσεις, από νέες εκθέσεις και όχι από την ελάχιστη χρηματοδότηση της κυβέρνησης, η οποία σίγουρα δεν συντηρεί το μουσείο. Είναι ένας ζωντανός οργανισμός που καταφέρνει να καλύψει τα έξοδα του μέσω άλλων δραστηριοτήτων.
Το Λούβρο στο Παρίσι, πρόσφατα ολοκλήρωσε τη συντήρηση του αγάλματος της Νίκης της Σαμοθράκης, καταφέρνοντας μέσα σε λίγους μόνο μήνες να συγκεντρώσει μέσω δωρεών το απαραίτητο ποσό του 1.000.000 € και επανεκθέτει το άγαλμα αυτό διοργανώνοντας μια έκθεση για την εκ νέου γνωριμία του εκθέματος με το κοινό.
Την ίδια ώρα στην Ελλάδα, σε μια εποχή που το ευρύ κοινό αδυνατεί να αντεπεξέλθει στις οικονομικές του υποχρεώσεις και ο ελληνικός λαός έχει ανάγκη περισσότερο από ποτέ να έρθει σε επαφή με τον πολιτισμό, την παιδεία και την ιστορία του, το ποσό των εισιτηρίων σε αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία αυξάνεται χωρίς φυσικά να υπάρχει οποιαδήποτε χάραξης στρατηγικής για την πολιτιστική πολιτική στη χώρα μας. Το μεγάλο βάρος της ελληνικής ιστορίας και της πολιτιστικής της κληρονομιάς, είναι μάλλον ασήκωτο -ίσως και αδιάφορο- για τις κυβερνήσεις.
Η Ελλάδα διαθέτει εκατοντάδες αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία, τα οποία οι Έλληνες σπάνια επισκέπτονται. Οι αρχαιολογικοί μας χώροι -όσοι από αυτούς είναι επισκέψιμοι- υπολειτουργούν λόγω έλλειψης προσωπικού και πολλές φορές λόγω ανειδίκευτου προσωπικού. Στο βεβαρημένο αυτό χώρο λειτουργίας έρχονται να προστεθούν τα νέα μέτρα της κυβέρνησης για αύξηση των εισιτηρίων σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους (π.χ. στην Ακρόπολη από 12 € στα 20 €, στην Κνωσό από 6 € στα 15 €).
Οι προτεραιότητες αυτής της κυβέρνησης ποιες είναι τελικά; Ο στόχος ποιος είναι; Να απομακρυνθούν οι ήδη ελάχιστοι Έλληνες επισκέπτες, οι οποίοι λόγω των οικονομικών δυσχερειών θα αδυνατούν να καταβάλουν το ποσό αυτό; Οι αρχαιολογικοί χώροι και τα μουσεία μας να γίνουν χώροι προσέλκυσης μια ελίτ κοινωνικής ομάδας; Δεκαετίες τώρα στον δυτικό κόσμο όλα τα ιδρύματα προσπαθούν να το αποφύγουν και εμείς το επιδιώκουμε;
Η Παιδεία και ο Πολιτισμός είναι έννοιες αλληλένδετες. Η υποβάθμιση της παιδείας και η απομόνωση από την πολιτιστική κληρονομιάς ενός λαού, επιφέρουν αναπόφευκτα την κατάρρευση του βιοτικού του επιπέδου και την ατέρμονη αναζήτηση μάταιων λύσεων εξόδου από μια οικονομική, κοινωνική, αλλά κυρίως πολιτισμική κρίση. Ας σταματήσουμε επιτέλους να κάνουμε συνεχώς λάθος κινήσεις και να στρεφόμαστε σε κατευθύνσεις χωρίς προγραμματισμό και σχεδιασμό που μακροπρόθεσμα δεν αποδίδουν, αλλά αντίθετα πλήττουν την ίδια μας τη χώρα. Ας ξεκινήσουμε κάποια στιγμή να λειτουργούμε σαν υπεύθυνο κράτος και σοβαρή κοινωνία, έχοντας στρατηγικό σχεδιασμό και ειδικευμένο προσωπικό σε κάθε τομέα, κατανοώντας πριν δράσουμε τις συνέπειες και τα αποτελέσματα των αποφάσεών μας.
Οι πολιτιστικές μονάδες ανά τον κόσμο έχουν διαπιστώσει ότι δεν μπορούν να είναι βιώσιμες και θελκτικές σαν απλοί στατικοί χώροι έκθεσης εκθεμάτων, αλλά αντίθετα πρέπει να γίνουν χώροι ανάδειξης της εγχώριας και παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, αναλαμβάνοντας το καθήκον της προώθησης του υλικού και άυλου πολιτισμού, της συνεχούς επιμόρφωσης και εκπαίδευσης καθώς και της ανάδειξης της ιστορίας στο ευρύ κοινό. Μέγιστος στόχος όλων, είναι η προσέλκυση του κοινού κάθε οικονομικής, μορφωτικής και κοινωνικής τάξης και η αποφυγή της πρόσβασης σε ένα μόνο συγκεκριμένο κοινό μιας ελίτ κοινωνίας.
Για τον λόγο αυτό πολλά μουσεία -τα οποία φυσικά διαθέτουν την κατάλληλη διοίκηση και συνεπώς κινούνται με βάση του στρατηγικού τους σχεδιασμού, διότι δεν χρηματοδοτούνται μόνο από το δημόσιο όπως τα δικά μας- προσπαθούν συνεχώς να ανακαλύψουν καινοτόμους τρόπους για να είναι ευέλικτα και βιώσιμα.
Το Βρετανικό Μουσείο καθώς και όλα τα μη ιδιωτικά μουσεία στην Αγγλία είναι δωρεάν για το κοινό καθώς γι’ αυτούς είναι αυτονόητο οτι η πρόσβαση και το δικαίωμα στη γνώση, την εκπαίδευση, την ψυχαγωγία και τη γνωριμία με την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά πρέπει να είναι ελεύθερα προς όλους. Τα έσοδα που χάνονται από τη μη καταβολή εισιτηρίου εισόδου, καλύπτονται κυρίως από δωρεές, από το κατάστημα πώλησης αναμνηστικών, από την ενοικίαση αιθουσών του μουσείου για εκδηλώσεις, από νέες εκθέσεις και όχι από την ελάχιστη χρηματοδότηση της κυβέρνησης, η οποία σίγουρα δεν συντηρεί το μουσείο. Είναι ένας ζωντανός οργανισμός που καταφέρνει να καλύψει τα έξοδα του μέσω άλλων δραστηριοτήτων.
Το Λούβρο στο Παρίσι, πρόσφατα ολοκλήρωσε τη συντήρηση του αγάλματος της Νίκης της Σαμοθράκης, καταφέρνοντας μέσα σε λίγους μόνο μήνες να συγκεντρώσει μέσω δωρεών το απαραίτητο ποσό του 1.000.000 € και επανεκθέτει το άγαλμα αυτό διοργανώνοντας μια έκθεση για την εκ νέου γνωριμία του εκθέματος με το κοινό.
Την ίδια ώρα στην Ελλάδα, σε μια εποχή που το ευρύ κοινό αδυνατεί να αντεπεξέλθει στις οικονομικές του υποχρεώσεις και ο ελληνικός λαός έχει ανάγκη περισσότερο από ποτέ να έρθει σε επαφή με τον πολιτισμό, την παιδεία και την ιστορία του, το ποσό των εισιτηρίων σε αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία αυξάνεται χωρίς φυσικά να υπάρχει οποιαδήποτε χάραξης στρατηγικής για την πολιτιστική πολιτική στη χώρα μας. Το μεγάλο βάρος της ελληνικής ιστορίας και της πολιτιστικής της κληρονομιάς, είναι μάλλον ασήκωτο -ίσως και αδιάφορο- για τις κυβερνήσεις.
Η Ελλάδα διαθέτει εκατοντάδες αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία, τα οποία οι Έλληνες σπάνια επισκέπτονται. Οι αρχαιολογικοί μας χώροι -όσοι από αυτούς είναι επισκέψιμοι- υπολειτουργούν λόγω έλλειψης προσωπικού και πολλές φορές λόγω ανειδίκευτου προσωπικού. Στο βεβαρημένο αυτό χώρο λειτουργίας έρχονται να προστεθούν τα νέα μέτρα της κυβέρνησης για αύξηση των εισιτηρίων σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους (π.χ. στην Ακρόπολη από 12 € στα 20 €, στην Κνωσό από 6 € στα 15 €).
Οι προτεραιότητες αυτής της κυβέρνησης ποιες είναι τελικά; Ο στόχος ποιος είναι; Να απομακρυνθούν οι ήδη ελάχιστοι Έλληνες επισκέπτες, οι οποίοι λόγω των οικονομικών δυσχερειών θα αδυνατούν να καταβάλουν το ποσό αυτό; Οι αρχαιολογικοί χώροι και τα μουσεία μας να γίνουν χώροι προσέλκυσης μια ελίτ κοινωνικής ομάδας; Δεκαετίες τώρα στον δυτικό κόσμο όλα τα ιδρύματα προσπαθούν να το αποφύγουν και εμείς το επιδιώκουμε;
Η Παιδεία και ο Πολιτισμός είναι έννοιες αλληλένδετες. Η υποβάθμιση της παιδείας και η απομόνωση από την πολιτιστική κληρονομιάς ενός λαού, επιφέρουν αναπόφευκτα την κατάρρευση του βιοτικού του επιπέδου και την ατέρμονη αναζήτηση μάταιων λύσεων εξόδου από μια οικονομική, κοινωνική, αλλά κυρίως πολιτισμική κρίση. Ας σταματήσουμε επιτέλους να κάνουμε συνεχώς λάθος κινήσεις και να στρεφόμαστε σε κατευθύνσεις χωρίς προγραμματισμό και σχεδιασμό που μακροπρόθεσμα δεν αποδίδουν, αλλά αντίθετα πλήττουν την ίδια μας τη χώρα. Ας ξεκινήσουμε κάποια στιγμή να λειτουργούμε σαν υπεύθυνο κράτος και σοβαρή κοινωνία, έχοντας στρατηγικό σχεδιασμό και ειδικευμένο προσωπικό σε κάθε τομέα, κατανοώντας πριν δράσουμε τις συνέπειες και τα αποτελέσματα των αποφάσεών μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου