ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Πότε είναι η σωστή στιγµή για να αρχίσει η επιχείρηση διάσωσης µιας οικονοµίας; Όταν πιάσει τελείως πάτο; Στη µέση της κρίσης; Ή έπρεπε να είχε αρχίσει προτού γίνουν σκούρα τα πράγµατα; Τα ίδια ερωτήµατα µε άλλες λέξεις. Πότε χρειάζεται πολιτική συναίνεση για να σωθεί η ελληνική οικονοµία; Σήµερα, ώστε να ληφθούν σκληρά µέτρα µε τις ηπιότερες κατά το δυνατόν αντιδράσεις; Πέρυσι που µπήκε η οικονοµία στο στόµα του Μνηµονίου; Ή µήπως έπρεπε να γίνει την τριετία 2007-2009 όταν ήταν σχετικά εφικτό να σωθεί η παρτίδα;
Αυτές τις απαντήσεις ψάχνουν όλοι αυτές τις µέρες. Αλλά σκοντάφτουν στην εγγενή αδυναµία του ελληνικού δικοµµατισµού: κανένα κόµµα δεν ρισκάρει να πιει µόνο του το κώνειο της σωτηρίας. Από αυτήν την άποψη στην εκάστοτε αντιπολίτευση ανήκει µεγάλο µέρος του αναθέµατος για το σηµερινό αδιέξοδο.
Αλλά συχνά η Ιστορία εκδικείται: η εκλογική νίκη που εξασφαλίζει η αξιωµατική αντιπολίτευση αρνούµενη σύµπραξη µε την κυβέρνηση είναι η τιµωρία της όταν γίνεται η ίδια κυβέρνηση. Στις αρχές του 2009 ο Κώστας Καραµανλής ζήτησε – σε κατ’ ιδίαν συνάντηση – από τον Γιώργο Παπανδρέου να δείξει το ΠΑΣΟΚ ανοχή σε κάποιες µεταρρυθµίσεις που σχεδίαζε, ιδίως στο ασφαλιστικό σύστηµα. «Κάποια στιγµή θα έρθεις στην καρέκλα µου και θα το έχεις κέρδος» του είπε. «Εχουµε το δικό µας πρόγραµµα» ήταν η απάντηση. Ο Γιώργος δεν πρωτοτυπούσε. Το ίδιο είχε κάνει η Ν.Δ. όταν ο Σηµίτης επιχείρησε αλλαγή στο Ασφαλιστικό. Αλλά τότε κέρδισαν τις δάφνες της µαταίωσής της οι Πασόκοι.
Ο Καραµανλής έχασε τις ευρωεκλογές, έχασε – µέσα στην κρίση – το παιχνίδι στην οικονοµία και πήγε σε πρόωρες εκλογές, µε ένα πρόγραµµα που έγραφε στην ούγια: «Τα κάναµε θάλασσα, δώστε µου την ευκαιρία να τα διορθώσω». Δεν την πήρε.
Αλλά είναι σίγουρο: εκείνη τη στιγµή η οικονοµία µπορούσε να σωθεί. Δεν σώθηκε και η ιστορία επαναλαµβάνεται. Καµιά κυβέρνηση δεν µπορεί να διεκπεραιώσει ανατροπές χωρίς ευρύτατη πολιτική υποστήριξη. Ο Παπανδρέου προσπαθεί σήµερα να πείσει τον Σαµαρά ότι ο Καραµανλής... είχε δίκιο: ο αρχηγός της αξιωµατικής αντιπολίτευσης επενδύει στο µέλλον του όταν βάζει πλάτη να λυθούν προβλήµατα, προτού καταστούν άλυτα. Αλλιώς θα του συµβεί, µε τη σειρά του, αυτό που έλεγε η Σιµόν ντε Μποβουάρ: «Ανακαλύπτει ότι κάθε νίκη γίνεται ήττα».
Πότε είναι η σωστή στιγµή για να αρχίσει η επιχείρηση διάσωσης µιας οικονοµίας; Όταν πιάσει τελείως πάτο; Στη µέση της κρίσης; Ή έπρεπε να είχε αρχίσει προτού γίνουν σκούρα τα πράγµατα; Τα ίδια ερωτήµατα µε άλλες λέξεις. Πότε χρειάζεται πολιτική συναίνεση για να σωθεί η ελληνική οικονοµία; Σήµερα, ώστε να ληφθούν σκληρά µέτρα µε τις ηπιότερες κατά το δυνατόν αντιδράσεις; Πέρυσι που µπήκε η οικονοµία στο στόµα του Μνηµονίου; Ή µήπως έπρεπε να γίνει την τριετία 2007-2009 όταν ήταν σχετικά εφικτό να σωθεί η παρτίδα;
Αυτές τις απαντήσεις ψάχνουν όλοι αυτές τις µέρες. Αλλά σκοντάφτουν στην εγγενή αδυναµία του ελληνικού δικοµµατισµού: κανένα κόµµα δεν ρισκάρει να πιει µόνο του το κώνειο της σωτηρίας. Από αυτήν την άποψη στην εκάστοτε αντιπολίτευση ανήκει µεγάλο µέρος του αναθέµατος για το σηµερινό αδιέξοδο.
Αλλά συχνά η Ιστορία εκδικείται: η εκλογική νίκη που εξασφαλίζει η αξιωµατική αντιπολίτευση αρνούµενη σύµπραξη µε την κυβέρνηση είναι η τιµωρία της όταν γίνεται η ίδια κυβέρνηση. Στις αρχές του 2009 ο Κώστας Καραµανλής ζήτησε – σε κατ’ ιδίαν συνάντηση – από τον Γιώργο Παπανδρέου να δείξει το ΠΑΣΟΚ ανοχή σε κάποιες µεταρρυθµίσεις που σχεδίαζε, ιδίως στο ασφαλιστικό σύστηµα. «Κάποια στιγµή θα έρθεις στην καρέκλα µου και θα το έχεις κέρδος» του είπε. «Εχουµε το δικό µας πρόγραµµα» ήταν η απάντηση. Ο Γιώργος δεν πρωτοτυπούσε. Το ίδιο είχε κάνει η Ν.Δ. όταν ο Σηµίτης επιχείρησε αλλαγή στο Ασφαλιστικό. Αλλά τότε κέρδισαν τις δάφνες της µαταίωσής της οι Πασόκοι.
Ο Καραµανλής έχασε τις ευρωεκλογές, έχασε – µέσα στην κρίση – το παιχνίδι στην οικονοµία και πήγε σε πρόωρες εκλογές, µε ένα πρόγραµµα που έγραφε στην ούγια: «Τα κάναµε θάλασσα, δώστε µου την ευκαιρία να τα διορθώσω». Δεν την πήρε.
Αλλά είναι σίγουρο: εκείνη τη στιγµή η οικονοµία µπορούσε να σωθεί. Δεν σώθηκε και η ιστορία επαναλαµβάνεται. Καµιά κυβέρνηση δεν µπορεί να διεκπεραιώσει ανατροπές χωρίς ευρύτατη πολιτική υποστήριξη. Ο Παπανδρέου προσπαθεί σήµερα να πείσει τον Σαµαρά ότι ο Καραµανλής... είχε δίκιο: ο αρχηγός της αξιωµατικής αντιπολίτευσης επενδύει στο µέλλον του όταν βάζει πλάτη να λυθούν προβλήµατα, προτού καταστούν άλυτα. Αλλιώς θα του συµβεί, µε τη σειρά του, αυτό που έλεγε η Σιµόν ντε Μποβουάρ: «Ανακαλύπτει ότι κάθε νίκη γίνεται ήττα».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου