Μεγάλος Τουρκοκρητικός μουσικός από τα Χανιά, που το έργο του έμεινε ανεξίτηλο στην κρητική μουσική παράδοση, ήταν ο Μουσταφάς Καραγκιουλές (1845-1930;) από τα Καλλεργιανά Κισάμου, δημιουργός του πασίγνωστου συρτού του Καραγκιουλέ, ενός από τα περισσότερο δισκογραφημένα κρητικά μουσικά κομμάτια. Για τον Καραγκιουλέ διαβάζουμε στο βιβλίο του Αθανασίου Π. Δεικτάκη Χανιώτες Λαϊκοί Μουσικοί που δεν υπάρχουν πια, Καστέλι Κισάμου 1999, σελ. 56-58: Οθωμανός ήταν πάππου προς πάππου. Ο ανώτερος πολιτισμός των υποδούλων τον κατέκτησε. Έμαθε τη μουσική μας και την υπηρέτησε σωστά. Τρεις τέσσερις τούρκικες οικογένειες συναποτελούσαν τα Μαντονιανά. Ξέχωρα από τη χριστιανική γειτονιά'
Πλούσιος, είχε σαράντα μαζώχτρες στη βεδέμα και πολλούς μετοχάρηδες στα σπαρτά του και τ' ανοιχτά χωράφια του, αφανάτιστος. Παραχώρησε κομμάτι από το χωράφι του για να επεκταθεί ο περίβολος της εκκλησίας του χωριού. Ήταν κοντά το αλώνι του, λυχνίζοντας τ' άχυρα οι «κουμούρες» έμπαιναν στο χριστιανικό ναό. Μετέφερε αλλού το αλώνι και χάρισε στον Άγιο το χωράφι του, λέγεται πως ο Άι Γιώργης ένα βράδυ τον έδειρε και συμμορφώθηκε. Μερακλής. Έπαιζε το βιολί του και τραγουδούσε γλυκά σε κάθε χαροκοπιά. Δεν έκανε διάκριση σε χριστιανούς και Τούρκους Σκορπούσε τη γλυκάδα του δοξαριού του σε οντάδες και κατώγια και των δυο αντίπαλων φυλών. Έσβηναν τα μίση, σιγούσαν τα πάθη. Σε κάποιες περιπτώσεις συνδιασκέδαζαν χριστιανοί και Τούρκοι Ήταν όμορφος σωματικά, επιβλητικός, λεβαντάνθρωπος, με ωραίο μουστάκι. Ο μουσαφίρ-οντάς του Καραγκιουλέ σώζεται και σήμερα στα Καλλεργιανά. Με τις τελευταίες κρητικές επαναστάσεις οι Τούρκοι της υπαίθρου κρύφτηκαν στα κάστρα. Έφυγε και ο Καραγκιουλές, πήγε πρώτα στο Καστέλι κι ύστερα στα Χανιά... Ακολούθησε η ανταλλαγή των πληθυσμών. Ο Καραγκιουλές πήγε στη Σμύρνη άνοιξε ένα καφενείο και πέθανε το 30΄.
Πλούσιος, είχε σαράντα μαζώχτρες στη βεδέμα και πολλούς μετοχάρηδες στα σπαρτά του και τ' ανοιχτά χωράφια του, αφανάτιστος. Παραχώρησε κομμάτι από το χωράφι του για να επεκταθεί ο περίβολος της εκκλησίας του χωριού. Ήταν κοντά το αλώνι του, λυχνίζοντας τ' άχυρα οι «κουμούρες» έμπαιναν στο χριστιανικό ναό. Μετέφερε αλλού το αλώνι και χάρισε στον Άγιο το χωράφι του, λέγεται πως ο Άι Γιώργης ένα βράδυ τον έδειρε και συμμορφώθηκε. Μερακλής. Έπαιζε το βιολί του και τραγουδούσε γλυκά σε κάθε χαροκοπιά. Δεν έκανε διάκριση σε χριστιανούς και Τούρκους Σκορπούσε τη γλυκάδα του δοξαριού του σε οντάδες και κατώγια και των δυο αντίπαλων φυλών. Έσβηναν τα μίση, σιγούσαν τα πάθη. Σε κάποιες περιπτώσεις συνδιασκέδαζαν χριστιανοί και Τούρκοι Ήταν όμορφος σωματικά, επιβλητικός, λεβαντάνθρωπος, με ωραίο μουστάκι. Ο μουσαφίρ-οντάς του Καραγκιουλέ σώζεται και σήμερα στα Καλλεργιανά. Με τις τελευταίες κρητικές επαναστάσεις οι Τούρκοι της υπαίθρου κρύφτηκαν στα κάστρα. Έφυγε και ο Καραγκιουλές, πήγε πρώτα στο Καστέλι κι ύστερα στα Χανιά... Ακολούθησε η ανταλλαγή των πληθυσμών. Ο Καραγκιουλές πήγε στη Σμύρνη άνοιξε ένα καφενείο και πέθανε το 30΄.
Γνωστοί σκοποί του είναι:
1ος συρτός Καραγκιουλές το 1882.
2ος συρτός Καραγκιουλές το 1886.
Γιουσούφης συρτός το 1888.
Καλεργιανός συρτός το 1890
.
Υ.Σ Άλλοι μεγάλοι Χανιώτες, τουρκοκρητικοί, μουσικοί ήταν ο Χασάν Αγάς ο Χανιώτης, ο Μεχμέτ Μπέης Σταφιδάκης, αλλά και ο Σελινιώτης Χουσεΐν Τζίνης .
Βιβλιογραφία: Νικολάου Π. Ανδριώτη Κρυπτοχριστιανικά Κείμενα, Εθνική Βιβλιοθήκη, δημοσιεύματα της Εταιρίας Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 1974.
Γιάννη Δ. Τσίβη Χανιά 1252-1940, εκδ. Γνώση, Αθήνα 1993.
Γιάννη Δ. Τσίβη Χανιά 1252-1940, εκδ. Γνώση, Αθήνα 1993.
Αθανασίου Π. Δεικτάκη Χανιώτες Λαϊκοί Μουσικοί που δεν υπάρχουν πια, Κίσαμος 1999
6 σχόλια:
ΓΙΑΝΝΗ ΘΑΡΡΩ ΣΤΗΝ ΦΩΤΟ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΥΛΕΣ
Ο ΜΟΥΣΤΑΦΑ ΗΤΟΝΕ ΒΙΟΛΑΤΟΡΑΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΦΩΤΟ ΘΩΡΡΩ ΕΝΑ ΛΥΡΑΡΗ ΝΑ ΠΑΙΖΕΙ ΖΥΓΙΑ
ΜΕ ΕΝΑ ΜΕ ΜΠΟΥΡΓΑΡΙ Η ΛΑΟΥΤΟΜΠΟΥΖΟΥΚΟ.
Φυσικά και δεν είναι ο Καραγκιουλές έχω φάει τον κόσμο για φωτογραφία του αλλά τίποτα. Ως και στο ερειπωμένο σπίτι του μπήκα μα πράμα Χατζίκο!
Και ποιοι ειναι αυτοι Γιαννη ;; Γνωριζουμε ;;
φίλε Γιώργο μπα με τίποτα δεν βγαίνουν τα πρόσωπα.....ίσως κάπου να είναι κάποιος Παπαδάκης Σήφης μιας και την φωτογραφόα την βρήκα εκεί! Τελευταία απόκτησα ένα φίλο μέσω Φ/Β στην Σμύρνη και τον ρώτησα για τον Καραγκιουλέ..αλλά πάλι τίποτα.
My name is Ali Orhan Karagulle. My ancestors are originally from Chania, Crete and moved to Symirna (İzmir) at the beginning of 1900's.. I will appreciate if anyone provide more info about Moustapha Karagioules and his successors....
(aokaragulle@gmail.com)
Τhere is little information about Mustafa Karagkioukle .. not even a picture. The house is preserved in Kallergiana Kissamos and all that is left of this great musician is 2-3 songs by playing them on playgrounds.
Δημοσίευση σχολίου