Τρεις κάμαρες ..μια εξομολόγηση
Γεννήθηκα σ’ένα χωριό στην Κρήτη, φτωχό και απομονωμένο κοντά στους γκρεμούς της Γραμβούσας, δυτικά, εκεί που τελειώνει το νησί, όταν ο πατέρας μου, που ήταν χωροφύλακας πήρε μετάθεση απ τα Χανιά και πήγε εκεί με τη μάνα και τ αδέλφια μου.
Η μάνα μου μια ντελικάτη Αθηναία, δεν συμπάθησε ποτέ την Κρήτη και αυτό το καταλάβαινες στις παραπονεμένες ιστορίες για τα αλησμόνητα παιδικά της χρόνια και για τις αλλαγές που επακολούθησαν και βρέθηκε εδώ στην άκρη του … κόσμου.
Όμως εγώ, εκεί, στην άκρη του …κόσμου πρωτογνώρισα τα σημάδια της καλλιτεχνικής δημιουργίας με ένα τρόπο εξαιρετικά άμεσο και οικείο, όταν ακόμα δεν ήξερα το εύρος της λαϊκής έκφρασης και τα πολιτισμικά χαρακτηριστικά του κάθε τόπου, που αργότερα θα γίνουν ο τρόπος, η γραφή, το ύφος και η δύναμη κάθε καλλιτέχνη, που γεννιέται εκεί.
Αν η τέχνη προχωράει μπροστά έχοντας στραμμένο το βλέμμα προς τα πίσω, τότε σίγουρα ποτέ δεν θα πάψω να κουβαλάω μέσα μου την Κρήτη της σκέψης και της μνήμης μου σε ότι κι αν κάνω. Μια μνήμη αχανής που είναι συγχρόνως η φύση μου, ο χώρος του μύχιου εαυτού μου, που από μόνη της τελικά προσδιορίζει το ποιος είμαι!
Εκεί λοιπόν, πολύ μικρός, ένοιωσα τα πρώτα γοητευτικά ερωτήματα πάνω στην έννοια της ομορφιάς και την ανάγκη να συμμετέχω σ' αυτή τη διαδικασία έστω και σαν παρατηρητής, ακριβώς γιατί η τέχνη με μια απ τις μορφές της γινόταν μες το ίδιο μου το σπίτι, την καταπιάνονταν οι άνθρωποι που γνώριζα και αγαπούσα, απαράλλαχτα ίδια, όπως γενιές αμέτρητες πριν απ αυτούς, σαν μια ανάγκη και η ανάγκη μας να εκφραστούμε γεννιέται μαζί μας, σαν το παιδάκι που πριν γράψει και μετρήσει, ζωγραφίζει.
Καταπιάνεται με την τέχνη προσπαθώντας να προσδιορίσει τη θέση του, αντιμέτωπο με το θαύμα του κόσμου μέσα στον οποίο ήρθε και ζει!
Εκείνα τα μεταπολεμικά απογεύματα των μεγάλων ξενιτεμών, μέσα από τις δροσερές αυλές που ήτανε γεμάτες ανθισμένους γαζοντενεκέδες, ήταν στο σπίτι μας μια φωτεινή κάμαρα που μαζεύονταν παρέες γυναικών ν' αποσπερίσουνε, με τα κουσούνια στην ποδιά και πλέκανε τα φημισμένα κοπανέλια, αχειροποίητες δαντέλες, με σχέδια που έκρυβε η μια απ την άλλη και που ποτέ δεν άπλωναν στο σπίτι τους ,μόνο τις φύλαγαν ευλαβικά μες τα συρτάρια, σαν νάτανε αταίριαστο το στόλισμα στην μίζερη, φτωχιά ζωή τους, και τ' άφηναν ανέγγιχτα για τα παιδιά τους, σαν ευχή για την καλύτερη ζωή, που ίσως τα περίμενε.
Μέρες, ατέλειωτες ώρες, μήνες, ερχόταν ο χειμώνας για να τελειώσει αυτό που κράταγε η κάθε μία. Εκεί, πρώτη φορά εγώ, ένοιωσα πως ο χρόνος έχει άλλη σημασία και τρέχει αλλιώς μες τη δουλειά που αγαπάμε και πως το καλό αποτέλεσμα έχει το αντίτιμο μιας ολόψυχης κατάθεσης του χρόνου σου.......................
