Γράφει η Ιωάννα Μπισκιτζή*
Στη νότια Κρήτη, ανατολικότερα από τη χώρα των Σφακιών βρίσκεται το Φραγκοκάστελλο. Τούτο το κάστρο το έχτισαν το 1371 οι Βενετοί για να προστατέψουν το μέρος του νησιού που είχαν στη κτήση τους από τους πειρατές αλλά και τους ντόπιους επαναστάτες.
Οι Βενετοί το ονόμαζαν Αγιο Νικήτα ή Καστέλ-Φράγκο.
Το Μάιο του 1828 στην Κρήτη επικρατούσε μεγάλος αναβρασμός. Η Επανάσταση και ο πόλεμος Ανεξαρτησίας στην Ηπειρωτική Ελλάδα είχε επηρεάσει τους περήφανους Κρητικούς οι οποίοι αγωνίζονταν αιώνες να αποτινάξουν τον τούρκικο ζυγό. Έσπευσαν λοιπόν να τους βοηθήσουν από πολλά μέρη της Ελλάδας σώματα εθελοντών. Ένα από αυτά τα σώματα ήταν του Χατζημιχάλη Νταλιάνη, ο οποίος έφτασε στη Κρήτη επικεφαλής 350 περίπου Ηπειρωτών πολεμιστών.
Οι Ηπειρώτες πολεμιστές βρίσκονταν στο Φραγκοκάστελλο, όταν πληροφορήθηκαν ότι ο Μουσταφά πασάς, σερασκέρης των Τούρκων, κατευθυνόταν προς το μέρος τους με 8000 πεζούς,400 ιππείς και 6 πυροβόλα,ενώ ο Χατζημιχάλης διέθετε μόνο 666 πεζούς,70 ιππείς και 4 πυροβόλα.
Οι Σφακιανοί, οι οποίοι ήταν μαζί με το σώμα του Χατζημιχάλη Νταλιάνη, τον συμβούλεψαν να αποχωρήσει. Το Φραγκοκάστελλο, παρά το βενετικό φρούριο, δεν προσέφερε αποτελεσματική άμυνα απέναντι σε υπεράριθμο στρατό. Ο Νταλιάνης όμως πήρε την απόφαση να δώσει τη μάχη του και διέταξε τους άντρες του να οχυρωθούν εκεί. Οι Σφακιανοί έφυγαν για να φέρουν ενισχύσεις και οι Ηπειρώτες ετοιμάστηκαν να πολεμήσουν τους Τούρκους.
Ήταν 17 Μαίου όταν επιτέθηκε ο στρατός του Μουσταφά πασά και παρόλο που οι Ηπειρώτες ήταν κατώτεροι αριθμητικά κατάφεραν τρομερά χτυπήματα εναντίον των Τούρκων. Η μάχη μαινόταν για επτά μέρες και οι Ηπειρώτες ήταν στα πρόθυρα της κατάρρευσης, καθώς 305 από αυτούς κείτονταν νεκροί στο πεδίο. Ένας από τους νεκρούς ήταν και ο Χατζημιχάλης Νταλιάνης.
Ακριβώς εκείνη τη χρονική στιγμή οι Σφακιανοί επέστρεψαν μαζί με ένα σώμα Κρητικών πολεμιστών αιφνιδιάζοντας τους Τούρκους και αναγκάζοντάς τους να αποχωρήσουν για να ανασυνταχθούν. Στο διάστημα αυτό όσοι από τους Ηπειρώτες είχαν επιζήσει, βγήκαν από το φρούριο, ενώθηκαν με τους Κρητικούς και εγκατέλειψαν τη περιοχή πριν οι Τούρκοι επιστρέψουν.
Δεν πρόλαβαν όμως να περισυλλέξουν τα πτώματα του αρχηγού και των συμπολεμιστών τους, τα οποία έμειναν άταφα στο πεδίο της μάχης. Ο Νταλιάνης και το μεγαλύτερο μέρος του στρατού του μπορεί να πέθαναν στο Φραγκοκάστελλο όμως, όπως λέγεται, ποτέ δεν το εγκατέλειψαν. Από τότε, κάθε χρόνο και πάντα στα τέλη Μαίου-την επέτειο της μάχης- σκιές έφιππων πολεμιστών εμφανίζονται στην περιοχή,οι οποίοι ξεκινούν από την ερειπωμένη εκκλησία του Αγίου Χαραλάμπους και προχωρούν προς το Φραγκοκάστελλο,ενώ κατόπι διαλύονται καθώς ανεβαίνουν προς τον ουρανό. Οι σκιές αυτές εμφανίζονται στις πρώτες στιγμές της αυγής , με τη πρωινή δροσιά, εξ ου και το όνομα που τους έδωσε ο λαός: Δροσουλίτες. Το φαινόμενο κρατά 8 με 10 λεπτά και η ύπαρξή του θεωρείται επιβεβαιωμένη σύμφωνα με πάρα πολλές μαρτυρίες.Σύμφωνα λοιπόν με τη λαϊκή δοξασία οι Δροσουλίτες είναι τα φαντάσματα των αντρών του Χατζημιχάλη,που σκοτώθηκαν στη μάχη του Φραγκοκάστελλου.
Στην πραγματικότητα φαίνεται πως πρόκειται για υδρατμούς που για απροσδιόριστους μορφολογικούς λόγους παίρνουν τη μορφή στην οποία η λαϊκή φαντασία θέλει να αναγνωρίζει έφιππα σχήματα.
Ο καθένας μπορεί να πιστέψει ότι θέλει. Πολλά χρόνια όμως , οι Δροσουλίτες εξακολουθούν να κάνουν τη δεκάλεπτη πορεία τους στο πεδίο της μάχης του Φραγκοκάστελλου αποτελώντας μνημείο στον αγώνα για την ελευθερία ενός πολύπαθου νησιού.
Ιωάννα Μπισκιτζή
*λέκτορας κλασικής φιλολογίας
Οι Βενετοί το ονόμαζαν Αγιο Νικήτα ή Καστέλ-Φράγκο.
Το Μάιο του 1828 στην Κρήτη επικρατούσε μεγάλος αναβρασμός. Η Επανάσταση και ο πόλεμος Ανεξαρτησίας στην Ηπειρωτική Ελλάδα είχε επηρεάσει τους περήφανους Κρητικούς οι οποίοι αγωνίζονταν αιώνες να αποτινάξουν τον τούρκικο ζυγό. Έσπευσαν λοιπόν να τους βοηθήσουν από πολλά μέρη της Ελλάδας σώματα εθελοντών. Ένα από αυτά τα σώματα ήταν του Χατζημιχάλη Νταλιάνη, ο οποίος έφτασε στη Κρήτη επικεφαλής 350 περίπου Ηπειρωτών πολεμιστών.
Οι Ηπειρώτες πολεμιστές βρίσκονταν στο Φραγκοκάστελλο, όταν πληροφορήθηκαν ότι ο Μουσταφά πασάς, σερασκέρης των Τούρκων, κατευθυνόταν προς το μέρος τους με 8000 πεζούς,400 ιππείς και 6 πυροβόλα,ενώ ο Χατζημιχάλης διέθετε μόνο 666 πεζούς,70 ιππείς και 4 πυροβόλα.
Οι Σφακιανοί, οι οποίοι ήταν μαζί με το σώμα του Χατζημιχάλη Νταλιάνη, τον συμβούλεψαν να αποχωρήσει. Το Φραγκοκάστελλο, παρά το βενετικό φρούριο, δεν προσέφερε αποτελεσματική άμυνα απέναντι σε υπεράριθμο στρατό. Ο Νταλιάνης όμως πήρε την απόφαση να δώσει τη μάχη του και διέταξε τους άντρες του να οχυρωθούν εκεί. Οι Σφακιανοί έφυγαν για να φέρουν ενισχύσεις και οι Ηπειρώτες ετοιμάστηκαν να πολεμήσουν τους Τούρκους.
Ήταν 17 Μαίου όταν επιτέθηκε ο στρατός του Μουσταφά πασά και παρόλο που οι Ηπειρώτες ήταν κατώτεροι αριθμητικά κατάφεραν τρομερά χτυπήματα εναντίον των Τούρκων. Η μάχη μαινόταν για επτά μέρες και οι Ηπειρώτες ήταν στα πρόθυρα της κατάρρευσης, καθώς 305 από αυτούς κείτονταν νεκροί στο πεδίο. Ένας από τους νεκρούς ήταν και ο Χατζημιχάλης Νταλιάνης.
Ακριβώς εκείνη τη χρονική στιγμή οι Σφακιανοί επέστρεψαν μαζί με ένα σώμα Κρητικών πολεμιστών αιφνιδιάζοντας τους Τούρκους και αναγκάζοντάς τους να αποχωρήσουν για να ανασυνταχθούν. Στο διάστημα αυτό όσοι από τους Ηπειρώτες είχαν επιζήσει, βγήκαν από το φρούριο, ενώθηκαν με τους Κρητικούς και εγκατέλειψαν τη περιοχή πριν οι Τούρκοι επιστρέψουν.
Δεν πρόλαβαν όμως να περισυλλέξουν τα πτώματα του αρχηγού και των συμπολεμιστών τους, τα οποία έμειναν άταφα στο πεδίο της μάχης. Ο Νταλιάνης και το μεγαλύτερο μέρος του στρατού του μπορεί να πέθαναν στο Φραγκοκάστελλο όμως, όπως λέγεται, ποτέ δεν το εγκατέλειψαν. Από τότε, κάθε χρόνο και πάντα στα τέλη Μαίου-την επέτειο της μάχης- σκιές έφιππων πολεμιστών εμφανίζονται στην περιοχή,οι οποίοι ξεκινούν από την ερειπωμένη εκκλησία του Αγίου Χαραλάμπους και προχωρούν προς το Φραγκοκάστελλο,ενώ κατόπι διαλύονται καθώς ανεβαίνουν προς τον ουρανό. Οι σκιές αυτές εμφανίζονται στις πρώτες στιγμές της αυγής , με τη πρωινή δροσιά, εξ ου και το όνομα που τους έδωσε ο λαός: Δροσουλίτες. Το φαινόμενο κρατά 8 με 10 λεπτά και η ύπαρξή του θεωρείται επιβεβαιωμένη σύμφωνα με πάρα πολλές μαρτυρίες.Σύμφωνα λοιπόν με τη λαϊκή δοξασία οι Δροσουλίτες είναι τα φαντάσματα των αντρών του Χατζημιχάλη,που σκοτώθηκαν στη μάχη του Φραγκοκάστελλου.
Στην πραγματικότητα φαίνεται πως πρόκειται για υδρατμούς που για απροσδιόριστους μορφολογικούς λόγους παίρνουν τη μορφή στην οποία η λαϊκή φαντασία θέλει να αναγνωρίζει έφιππα σχήματα.
Ο καθένας μπορεί να πιστέψει ότι θέλει. Πολλά χρόνια όμως , οι Δροσουλίτες εξακολουθούν να κάνουν τη δεκάλεπτη πορεία τους στο πεδίο της μάχης του Φραγκοκάστελλου αποτελώντας μνημείο στον αγώνα για την ελευθερία ενός πολύπαθου νησιού.
Ιωάννα Μπισκιτζή
*λέκτορας κλασικής φιλολογίας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου