ΟΤΑΝ Ο ΙΔΡΩΤΑΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΙΜΑ / Η ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΤΗ ΣΚΙΑ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

του Δημήτρη Ανυφαντάκη, Ιατρού, MSc, PhD
 Διευθυντή Κέντρου Υγείας Κισσάμου
Καθώς εισερχόμαστε στη Μεγάλη Εβδομάδα, οι καρδιές μας στρέφονται με σεβασμό και κατάνυξη προς τα Πάθη του Θεανθρώπου. Η ιστορία των Παθών, πέρα από το αδιαμφισβήτητο πνευματικό της βάθος, αποκαλύπτει και μια συγκλονιστική σωματική πραγματικότητα — την οποία η ιατρική μπορεί να ερμηνεύσει με ιδιαίτερο τρόπο.
Η πρώτη σκηνή που συγκλονίζει κάθε φορά είναι η προσευχή του Ιησού στον Κήπο της Γεσθημανής. Εκεί, μόνος μέσα στη νύχτα, λίγες ώρες πριν τη σύλληψή Του, ο Χριστός βιώνει τέτοια ψυχική αγωνία που, σύμφωνα με τον Ευαγγελιστή Λουκά, (ο οποίος ήταν και ιατρός) "ο ιδρως αυτού εγίνετο ωσεί θρόμβοι αίματος καταβαίνοντες επί την γην" (Λουκ. 22:44). 
Ένα φαινόμενο που η ιατρική αναγνωρίζει ως αιματιδρωσία (hematidrosis), εξαιρετικά σπάνιο, κατά την οποίo το άτομο ιδρώνει αίμα, συνήθως κάτω από έντονο ψυχοσωματικό στρες. Tα αγγεία γύρω από τους ιδρωτοποιούς αδένες ρήγνυνται επιτρέποντας στο αίμα να αναμειχθεί με τον ιδρώτα. Από παθο-φυσιολογικής άποψης, η έντονη διέγερση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος προκαλεί αγγειοσυστολή, ακολουθούμενη από αιφνίδια αγγειοδιαστολή, γεγονός που προκαλεί ρήξη των μικρών αγγείων γύρω από τους ιδρωτοποιούς αδένες.
Η κατάσταση αυτή έχει περιγραφεί συχνότερα σε νεαρά άτομα που βιώνουν έντονα τραυματικά ή φοβικά βιώματα. Οι καταγεγραμμένες περιπτώσεις περιλαμβάνουν ανθρώπους σε ακραίες ψυχολογικές πιέσεις, όπως φυλακισμένους λίγο πριν την εκτέλεση ή στρατιώτες πριν από τη μάχη. Παρά τη θεαματική εικόνα της αιμορραγίας, το φαινόμενο είναι αυτό-περιοριζόμενο και δεν οδηγεί σε μαζική απώλεια αίματος.
Όταν η επιστήμη υποκλίνεται στο μυστήριο
Σε κάθε ασθενή που υποφέρει, βλέπουμε κάτι από εκείνη την αγωνία της Γεσθημανής. Κι ίσως, σε κάποιες στιγμές, όταν όλα μοιάζουν να μην έχουν νόημα, τότε είναι που ο Ιησούς της Γεσθημανής γίνεται ο δικός μας συνοδοιπόρος – ο μόνος που μπορεί να κατανοήσει πλήρως τον πόνο του άλλου, γιατί τον έζησε στην απόλυτη του μορφή.
Η ιατρική δεν είναι απλώς διάγνωση και θεραπεία. Είναι λειτούργημα και στη Μεγάλη Εβδομάδα, γίνεται και προσκύνημα. Κάθε φορά που στεκόμαστε δίπλα σε ένα κρεβάτι ασθενούς, ας θυμόμαστε πως ο Χριστός, ως "ιατρός των ψυχών και των σωμάτων", δεν ήρθε απλώς να θεραπεύσει – ήρθε να συμπονέσει και να θυσιαστεί. Και κάποιες φορές ως ιατροί είμαστε μάρτυρες ανεξήγητων βελτιώσεων, ανατροπών ή «μικρών αναστάσεων», που ούτε η στατιστική ούτε τα ιατρικά  πρωτόκολλα προβλέπουν. Εκεί, η ιατρική συναντά την πίστη· όχι σε αντίθεση με την επιστήμη, αλλά ως ταπεινή υπενθύμιση ότι ο άνθρωπος είναι κάτι βαθύτερο. 
Η ιατρική επιστήμη λοιπόν, καλείται να βαδίσει με ταπεινότητα εκεί όπου ο άνθρωπος παλεύει με τα όρια του. Στο βαθύτερό της νόημα, οφείλει να εμπνέει και να  στηρίζει τον ασθενή στην πιο ευάλωτη στιγμή του. Όπως ο Χριστός πρόσφερε τον εαυτό Του, έτσι και ο ιατρός, όταν δίνει με αυταπάρνηση, γίνεται φως μέσα στη δοκιμασία του άλλου. Ανάμεσα στο φως της πίστης και στο αίμα της θυσίας, η ιατρική επιστήμη θυμάται πως δεν αρκεί να θεραπεύει. Πρέπει να συμπάσχει. Όταν ο ιδρώτας γίνεται αίμα, τότε η φροντίδα γίνεται αυταπάρνηση. Κι όταν η προσφορά φτάνει στο σημείο της θυσίας, τότε γεννιέται η αληθινή ελπίδα για ζωή.
 
The Agony in the Garden of Gethsemane (EL GRECO) the
Βιβλιογραφικές αναφορές 
• Holoubek, J. E., & Holoubek, A. B. (1996). Blood, Sweat and Fear: A Classification of Hematidrosis. Journal of Medicine, 27(3–4), 115–133.
• Zugibe, F. T. (2005). The Crucifixion of Jesus: A Forensic Inquiry. M. Evans and Company.
• Anyfantakis, D., Tsoucalas, G., Karelis, A., Papazoglou, N., Spandidos, D.A., Krasagakis, K., & Symvoulakis, E. (2024). Diapedesis leading to hematidrosis due to abrupt emotional suffering (Review). Experimental and Therapeutic Medicine, 28, 453.