Η επίσκεψη στην Κίσαμο είναι μοναδική εμπειρία. Η γνωριμία με την επαρχία δεν έχει να κάνει μονάχα με το ζεστό και φωτεινό ήλιο, την κρυστάλλινη θάλασσα, τα φαράγγια, την παρθένα γη, την μεγάλη χρονική διάρκεια διακοπών σας στην περιοχή. Η γνωριμία με την επαρχία Κισάμου είναι ταυτόχρονα κι ένα ταξίδι στην μακραίωνη ιστορία της, τον πολιτισμό, την παράδοση, τα ήθη και έθιμα, την φιλόξενη ψυχή των ανθρώπων της....Όσοι δεν μπορείτε να το ζήσετε... απλά κάντε μια βόλτα στο ιστολόγιο αυτό και αφήστε την φαντασία σας να σας πάει εκεί που πρέπει...μην φοβάστε έχετε οδηγό.... τις ανεπανάληπτες φωτογραφίες του καταπληκτικού Ανυφαντή.





Σάββατο 2 Ιανουαρίου 2021

ΤΟ ΕΞΑΦΑΝΙΣΜΕΝΟ ΧΩΡΙΟ "ΤΟ ΚΑΡΥΔΑΚΙ"

Το Καρυδάκι ήταν χωριό της σημερινής Κοινότητος Βλάτος. Το χωριό αυτό έχει σβήσει από το χάρτη και τώρα παραμένει ως αγροτική τοποθεσία. Η περιοχή της Κοινότητος Βλάτους, είναι μια από τις 
παραγωγικότερες των ’Εννιά χωριών. Κατέχει μια πολύ μεγάλη ελαιόφυτη έκταση, μέσα στην οποία είναι κατεσπαρμένες αραιά οι γειτονιές του χωρίου. Στο σημερινό μας σημείωμα, δεν θ’ ασχοληθούμε για το χωριό Βλάτος, σαν σύνολο. Θ’ ενδιαφερθούμε μονάχα, για το ξεχασμένο χωριό το «Καρυδάκι».
Από που πήρε το όνομα «Καρυδάκι» δεν έχω ακούσει. Καρυδιές δεν υπάρχουν στη περιοχή, ούτε ακούσαμε από τους παλιούς μας ότι υπήρχαν. Το Καρυδάκι είναι προς τα βόρια. Είναι μια περιοχή που περιστοιχίζεται από λόφους και χαμηλόβουνα. Τ’ όλο σχήμα του, βλέποντάς το κανείς, από τα βουνά, μοιάζει σαν καρυδόκουπα. Ίσως απ’ αυτό το χαρακτηριστικό σχήμα να πήρε τ’ όνομα «Καρυδάκι». Τα τριγύρω χαμηλόβουνα είναι κατάφυτα από πυκνά καταπράσινα κουμαροδάση. Το πεδινό του μέρος (το σιόπατο) είναι πολύ βολικό και προστατεύεται απ’ όλους τους καιρούς και είναι κατάφυτο από ελιές. Πάρα πολύ καλές, τσουνατολιές με μεγάλη απόδοση, θεωρούνται οι καλύτερες λαδολιές του Βλάτους. Ξακουστές, (οι Καρυδακιανές).
Το Καρυδάκι ήταν ένα μικρό ωραίο χωριό με τρεις γειτονιές. Οι κάτοικοί του, ζούσαν από το λάδι και την κτηνοτροφία. Τώρα το Καρυδάκι, σαν χωριό, δεν υπάρχει. Είναι μια αγροτική περιοχή πού ανήκει στους Βλατιανούς. 
Να όμως πως κατεστράφη το θαυμάσιο αυτό χωριουδάκι.
- Όταν κατά την επανάσταση τού 1821* επαναστάτησε και η Κρήτη, κινήθηκαν πολλοί ένοπλοι απ’ όλα τα Εννιά χωριά, πήγαν και από το Βλάτος, πήγαν και οι Καρυδιανοί για να πολιορκήσουν τους Τούρκους του Καστελλιού μαζί με τους άλλους Κισαμίτες. Πράγματι τότε οι χριστιανοί μπήκαν στο Καστέλλι και κατέλαβαν και το φρούριο. Τότε είχε παρουσιαστεί μια φοβερή επιδημία πανώλης (πανούκλας) και είχε καταρημάξει τους Τούρκους του φρουρίου. Οι χριστιανοί άρχισαν το πλαστικολόι χωρίς να ξέρουν ότι οι Τούρκοι είχαν πανούκλα. Έτσι όταν οι Τούρκοι το επανακατέλαβαν το φρούριο και το Καστέλλι οι χριστιανοί φεύγοντας κουβάλησαν μαζί με τα πλιάτσικα, στα σπίτια τους.... και την πανούκλα. Εκεί όμως που κυριολεκτικά φώλιασε η φοβερή αυτή αρρώστια ήταν στο Καρυδάκι το όποιο και το κατέστρεψε κυριολεκτικά. Τότε, περίπου ρήμαξαν και πολλές γειτονιές του Βλάτους. Ο Άγιος Κων/νος, το Βαθύρημα, το Τσικαλόσπιτο και το Τσουκνιαρόσπιτο.
Παραθέτω εδώ τι ακριβώς μας έλεγε η συχωρεμένη η λάλη μου η Καμηλοκωνσταντίνα για το τέλος των Καρυδακιανών. 
"Στο τέλος είχαν μείνει 4 μονάχα. Κάθε μέρα θάφτανε ένα δυο. Κανείς Βλατιανός δεν εσήμωνε στο Καρυδάκι. Μόνο κάθε μέρα, πήγαινε ένας μέχρι τα Λακκούδια, και των φώναζε. Κάποιος απαντούσε! Ζούμε ακόμη 3. Χθες πέθανε ο Μιχάλης. Μετά από 2 μέρες πήγε πάλι κάποιος από το Κάτω Χωριό. Φώναξε και μόλις που ακούστηκε η φωνή του τελευταίου. Ήταν ο Αντώνης, εγώ μόνο ζω ακόμη, τους έθαψα όλους, ο κακορίζικος! Μόνο όταν ξαναφωνάξετε και δεν μ’ ακούσετε να μιλήσω, τότε θα καταλάβετε πώς πέθανα και εγώ. Κανείς όμως να μην έλθει. Μην τολμήσετε να με θάψετε. Γιατί ή πανούκλα, θα σας φάει όλους. Την άλλη μέρα πήγαν δυο (ήταν όλοι συγγενείς). Φώναξαν, ξαναφώναξαν. Τίποτε, καμιά απάντηση. Τότε κατάλαβαν πώς είχε πεθάνει και ό Αντώνης.
Γύρισαν στο χωριό καταλυπημένοι και έφεραν την μαύρη είδηση. Πέθανε και ο Αντώνης, ο τελευταίος Καρυδακιανός. Έκαμαν διάφορα συμβούλια και οι περισσότεροι είπαν να μη πάει κανείς... όμως παρά τον μεγάλο κίνδυνο τέσσερις Κατωχωριανοί απεφάσισαν και πήγαν να τον θάψουν. ’Άνοιξαν ένα λάκκο κοντά στην εκκλησία « Άγιος Γεώργιος» και μετά έκοψαν ξύλα με γάντζους (κατσούνες) πήγαν στο σπίτι τον τράβηξαν με τις κατσούνες τον έβαλαν πάνω σε μια πόρτα (σανίδα) και μετά τραβώντας τη πόρτα πάλι με τις κατσούνες, χωρίς να τον αγγίξουν τον έφεραν στο λάκκο και τον έθαψαν. Έκαμαν το σταυρό τους και έφυγαν ολοταχώς χωρίς να πουν σε κανένα τίποτα, για να μη δημιουργήσουνε τρομάρες και φόβους.

Το κράτησαν μυστικό και ύστερα από 2 χρόνια σε μια λουτρουγιά που τους εκάμανε οι Κατωχωριανοί στον Άγιο Αντώνη, εκειά το είπαν. Εν τω μεταξύ η αρρώστια είχε περάσει. Έκτοτε και για πολλά χρόνια κανείς δεν επλησίαζε στο Καρυδάκι. Ούτε ελιές μάζευαν. Ούτε περνούσε κανείς από το πεθαμένο χωριό. Φόβος τρόμος είχε δημιουργηθεί στη περιοχή τους. Φαντάσματα πειρασμικά (σατανικά) και καταχανάδες τριγύριζαν στα χαλάσματα. Τέτοιες δεισιδαιμονίες είχαν καρφωθεί στις καρδιές των Βλατιανών. Με το πέρασμα του χρόνου όμως κάποιος ψύχραιμος, αγόρασε από τούς κληρονόμους των Καρυδακιανών το Καρυδάκι και έγινε μεγάλο νοικοκύρης." 
Σήμερα το Καρυδάκι ανήκει κατά το πλείστο μέρος στους αδελφούς Στρατή, Μιχάλη και Θανάση Μιχελάκη. Το έχουν αρκετά αξιοποιήσει και ανακαίνισαν και την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στην όποια κάθε χρόνο γίνεται ένα μικρό ωραίο πανηγυράκι το «Καρυδακιανό» έτσι μνημονεύονται και οι Καρυδακιανοί.

*Η πολιορκία του φρουρίου του Καστελιού τέλειωσε τον Μάιο του 1823 με την παράδοση των Τούρκων. Όπως γράφει στην ιστορία του ο Μιχάλης Αναστασάκης .... το μόνο δυστύχημα και κακόν, το οποίον έπαθον οι Κρήτες κατα την παράδοσιν του Καστελλιού ήτο, οτι παρέλαβον την πανώλην εκ των Τούρκων, ήτις διαδοθείσα πλείστους εθανάτωσεν. Πρόκειται περί επιδημικής νόσου, ην ωνομάζον οι γέροντες τότε Μαυροτήγανον. 

Τις πληροφορίες για το Καρυδάκι μου τις έστειλε ο Γιάννης Παπαδημητράκης και ήταν δημοσιευμένες στο περιοδικό ΠΑΛΜΟΙ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ που εξέδιδε ο πολιτιστικός σύλλογος ΒΛΑΤΟΥΣ το 1972-1975. 
Ο χάρτης στο περίπου και η επόμενη βόλτα θα είναι στην περιοχή!!

Δεν υπάρχουν σχόλια: