Ο ΑΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΤΗΣ ΑΡΑΔΕΝΑΣ.

Γράφει ο Μιχάλης Ανδριανάκης

Τη διάλυσε την Αράδενα, που βρίσκεται στην ίδια θέση στα Λευκά Όρη για χιλιάδες χρόνια, η καταραμένη βεντέτα στη δεκαετία του 1950. Όσοι δε σκοτώθηκαν, έφυγαν και άφησαν το ιστορικό χωριό, που είναι κτισμένο στη θέση της αρχαίας Αραδήνος (ή Αραδένης, ή Ηραδένης), έρημο, όπως τότε το 1770, στην επανάσταση του Δασκαλογιάννη.

"Φρουρός" του έρημου οικισμού ο ναός του "Α(ρχι)στράτηγου (Μιχαήλ)", κτισμένος σχεδόν πάνω στο χείλος του μεγάλου φαραγγιού (του "Φάραγγα", όπως τον λένε για να ξεχωρίζει από τα πολλά φαράγγια των Σφακιών), που κτίστηκε κατά το 14ο αιώνα πάνω στα ερείπια της παλαιοχριστιανικής βασιλικής του 6ου αιώνα, τότε που η Αραδήν ήταν έδρα της Επισκοπής "Φοινίκης, ήτοι Αραδένης". Η διπλή αυτή ονομασία είχε σχέση με τον μέχρι πρόσφατα τρόπο ζωής των ορεσίβιων Σφακιανών, που το χειμώνα κατέβαιναν στους παραθαλάσσιους οικισμούς και το καλοκαίρι ξαναγύριζαν στα όρη, τη βάση οικονομίας της κτηνοτροφικής αυτής επαρχίας. Το χειμώνα στο Φοίνικα (Λουτρό), το καλοκαίρι στην Αραδήνα.
Το 1988 η 13η ΕΒΑ είχε φροντίσει για την ανακεράμωση του ναού του "Αστράτηγου"και το 2003 για τη συντήρηση του τοιχογραφικού διακόσμου, έργο ενός καλού λαϊκού ζωγράφου των αρχών του 14ου αιώνα.