ΠΟΥΛΑΝΕ ΤΟ ΛΑΔΙ ΣΕ ΤΙΜΗ ΜΗΧΑΝΕΛΑΙΟΥ

Του Ανδρέα Κριτσωτάκη

Με μεγάλη αγωνία περιμένουν το άνοιγμα της φετινής ελαιοκομικής περιόδου οι παραγωγοί της Κρήτης, περιμένοντας -έστω και την τελευταία στιγμή- μια ανάκαμψη στην τιμή του ελαιολάδου, την ώρα που κάποιοι αναγκάζονται να δίνουν το «άκοπο» λάδι τους ακόμη και 1,70 ευρώ το κιλό για να πάρουν κάποια χρήματα και να καλύψουν τις ανάγκες τους.

Μέχρι σήμερα πάντως τα μηνύματα όχι μόνο δεν είναι αισιόδοξα, αλλά δείχνουν ότι η φετινή χρονιά θα είναι η χειρότερη των τελευταίων ετών, ίσως και δεκαετιών.

Οι αγρότες του Νομού Ηρακλείου βρίσκονται σε αδιέξοδο ακούγοντας τις τιμές στις οποίες θα κυμανθεί το ελαιόλαδο φέτος. Το χειρότερο όμως για αυτούς είναι ότι το λάδι τους, παρά το γεγονός ότι προϊόν εξαιρετικής ποιότητας, δεν έχει καθόλου ζήτηση.
Στη διάρκεια της χρονιάς που φεύγει, η ζήτησή του κυμάνθηκε σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα, με ελάχιστες εξαιρέσεις. Η Ισπανία και η Ιταλία, οι οποίες καθορίζουν όλη την αγορά του προϊόντος, οδήγησαν έτσι τα πράγματα στην Ελλάδα, ώστε οι ελαιοπαραγωγοί να μη μπορούν να διαθέσουν το ποιοτικότατο προϊόν τους, ούτε σε εξευτελιστικές τιμές.

Πάρα πολλοί ήταν εκείνοι που αποφάσισαν στην αρχή του 2010 να μη δώσουν το λάδι τους στις τιμές που ίσχυαν τότε, δηλαδή περίπου 2,10 - 2,20 ευρώ το κιλό, αλλά να το αφήσουν «άκοπο» με την ελπίδα ότι αυτό θα τύγχανε καλύτερης τύχης αργότερα. Η έλλειψη όμως ενδιαφέροντος έφερε τα πάνω - κάτω στον προγραμματισμό τους και φτάσαμε στο σημείο οι πιο τυχεροί να δίνουν το προϊόν τους όσο - όσο.

Οι ελαιοπαραγωγοί είναι σε απόγνωση, όχι μόνο για τις τιμές που ακούγονται, αλλά και για αυτές στις οποίες έχουν δώσει το λάδι τους μέχρι σήμερα. Μπορεί οι τιμές που υπάρχουν στην αγορά να είναι θεωρητικά ως το 2,10 στο Ηράκλειο για ελαιόλαδο οξύτητας ως τρεις γραμμές, πρακτικά όμως η τιμή αυτή είναι... δυσεύρετη.

Αγρότισσα από το Σκαλάνι, λέει ότι τα προβλήματα και οι οικονομικές υποχρεώσεις που επιβαρύνουν τον οικονομικό προϋπολογισμό την ανάγκασαν να δώσει σε πολύ χαμηλές τιμές το λάδι της. «Αναγκάστηκα να το δώσω για να λάβω κάποια λίγα ευρώ και πληρώθηκα μόλις με 1,70 ευρώ το κιλό» δήλωσε η κυρία Φρόσω Νερολαδάκη.

Σαν την κυρία Νερολαδάκη είναι πάρα πολλοί εκείνοι που αναγκάζονται να δώσουν το προϊόν τους, ποιότητας ΑΑ, ως βιομηχανικό. Αιτία για αυτήν την εξέλιξη είναι από τη μια η έλλειψη ενδιαφέροντος και από την άλλη το βάρος των οικονομικών υποχρεώσεων που έχει οδηγήσει τους αγρότες σε αδιέξοδο, αναγκάζοντάς τους να πουλάνε όσο - όσο.
Πάτος οι τιμές

Σε λιγότερο από έναν μήνα ξεκινάει η νέα ελαιοκομική περίοδος και όλα δείχνουν πως θα είναι η χειρότερη των τελευταίων χρόνων.
Οι πιο αισιόδοξοι κάνουν λόγο για 2 ευρώ το κιλό για το εξαιρετικής ποιότητας προϊόν, παρά το γεγονός ότι οι τιμές που ανακοινώθηκαν για την τρέχουσα εβδομάδα κυμαίνονται από 2.10 ως 2.15 ευρώ το κιλό για την Κρήτη.

Οι χώρες με τη μεγαλύτερη δύναμη στο χώρο, όπως η Ιταλία και η Ισπανία -η οποία αναμένεται να ξεπεράσει του1.800.000 τόνους παραγωγή- ελέγχουν τουλάχιστον το 80% της παγκόσμιας αγοράς, επηρεάζοντας παράλληλα αρνητικά και τις υπόλοιπες χώρες - παραγωγούς, όπως η Ελλάδα. Έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν ένα ολιγοπώλιο, το οποίο, αν συνεχιστεί η υπάρχουσα εικόνα στην αγορά, θα γίνει μονοπώλιο.

Η τοπική αγορά είναι δυστυχώς σε τραγική κατάσταση, καθώς σύμφωνα με όσα ακούγονται ιδιωτικές επιχειρήσεις βρίσκονται σε κακή οικονομική θέση. Αυτές οι επιχειρήσεις έχουν κυκλοφορήσει ακάλυπτες επιταγές, οι οποίες έχουν αλλάξει χέρια, δημιουργώντας κατά συνέπεια ένα αλαλούμ την αγορά.

Παραγωγή

Σύμφωνα με αγρότες, η κατάσταση στην παραγωγή του λαδιού θα είναι ίδια με πέρυσι. Φέτος, όπως τονίζουν από τον κάμπο του Αρκαλοχωρίου προς το νότο δεν υπάρχει μεγάλη παραγωγή. Η σοδειά φέτος θα είναι περιορισμένη σε πολλές περιοχές του νησιού. «Η παραγωγή στα βόρεια παράλια έχουν υπερπαραγωγή. Το πρόβλημα είναι από τη μέση του νομού και προς το νότο. Ενώ στην περιοχή της Βιάννου και του Τυμπακίου η παραγωγή είναι μειωμένη τουλάχιστον κατά 40-50%» δηλώνει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος των ελαιουργών Λεωνίδας Περάκης.

Συνέπεια όλων των παραπάνω είναι κάποιοι να λένε πως η φετινή χρονιά θα είναι η πρώτη κατά την οποία ένας παραγωγός δε θα μπορεί να «κόβει» το λάδι του όποτε θέλει, αλλά θα το κάνει όποτε έχει χρήματα ο έμπορος!

Και το θέμα είναι ότι με την κακή οικονομική κατάσταση και τις συνθήκες στο χώρο του ελαιολάδου και την αγορά γενικότερα, δεν φαίνεται να υπάρχει λύση στο μέλλον. Σύμφωνα με κάποιες προβλέψεις, ήδη ετοιμάζονται «κανόνια» στην αγορά και στο χώρο του λαδιού.