Καταλαβαίνω, μα δε δέχομαι. Καταλαβαίνω τους λόγους, τον νόμο της ανταπόδοσης, τον εθιμικά θεσμοθετημένο τρόπο δικαίωσης, μα δε δέχομαι την ανταπόδοση του αίματος. Δε δέχομαι ένα φονικό να ξεπλύνει το πρώτο φονικό. Δε δέχομαι το αίμα να σβήσει το άλλο αίμα, δεν δέχομαι την αντεκδίκηση για το θανατικό, δε δέχομαι συνειδήσεις με βαθιά ριζωμένη μέσα τους την έννοια της βεντέτας .
Γεννήθηκα και μεγάλωσα στο νησί, που η λέξη βεντέτα και φονικό, τείνουν να γίνουν συνώνυμό του. Ο «νόμος του αίματος», με τρομάζει, με προβληματίζει, με ντροπιάζει και φέρνει στο μυαλό μου πρωτόγονες καταστάσεις έχθρας, μίσους, παραλογισμού.
Με την γελοία αφορμή ενός κομματιού γης, ενός κοπαδιού ή για τα μάτια μιας γυναίκας ξεκληρίζονται οικογένειες. Στα ορεινά, στα δύσβατα χωριά, οι κοινωνίες παραμένουν κλειστές. Κακοτράχαλοι οι άνθρωποι όπως ακριβώς κι γη τους. Η προσωπική τιμή εξακολουθεί να αποτελεί υψηλή αξία για τους κατοίκους τους. Η βεντέτα είναι κατάρα βαριά. Χάνονται οικογένειες, χάνονται άνθρωποι που φταίνε και δε φταίνε. Στιγματίζονται παιδιά. Ερημώνουν τα σπίτια, χορταριάζουν τα στενά... Μπαίνει το μάνταλο και σφαλεί η πόρτα για πάντα. Οι οικογένειες του δολοφόνου και του δολοφονημένου λειτουργούν ως αυτοοργανωμένοι στρατοί. Εξάλλου όπλα πάντα υπάρχουν σε ένα σπίτι. Κι αν δεν υπάρχουν, πιο εύκολα βρίσκεις ένα μπιστόλι εδώ, παρά μελάνι για τον εκτυπωτή σου. Όποια ώρα, όποια μέρα. Όταν μία οικογένεια χάνει έναν άνδρα της, χάνει ένα μέρος της δύναμής της, πλήττεται η τιμή της και πρέπει να ανταποδώσει, για να εξισορροπηθεί η κατάσταση.
Πριν μερικά χρόνια στα δικά μας μέρη, στην Κίσσαμο, ενα παλικάρι 26 χρονων, έπεσε νεκρό για την ανταπόδοση ενός φονικού. Ο μοναδικός γιος ανάμεσα σε πέντε αδερφές. Έτσι για να σβήσει μια για πάντα αυτή η οικογένεια αφού δεν θα υπήρχε άντρας απόγονος για να τη συνεχίσει. Κι έτσι έκλεισε ο κύκλος της βεντέτας ανάμεσα στις δύο οικογένειες. Έκλεισε?
Τραγικές, πρωτόγονες καταστάσεις. Διαπιστώνω ακόμη και σήμερα ότι ζει και βασιλεύει το μίσος, σε ένα νησί που δίδαξε την φιλοξενία και οι πόρτες ήταν πάντα ανοιχτές για γλέντια και μαζώξεις. Διαπιστώνω ότι για μισό μέτρο γης, θάβονται μέσα στην ίδια γη, άντρες οικογενειάρχες, και παλικάρια που δε πρόλαβαν καλά καλά, να γίνουν οι ίδιοι πατεράδες. Διαπιστώνω ότι το μαύρο τσεμπέρι θα χαμηλώσει κι άλλο στο μέτωπο μιας γυναίκας, ότι στο μπράτσο των αντρών θα μπει μαύρη κορδέλα και τα γένια θα καλύψουν τον μπέτη τους. Ένδειξη πένθους θα πουν. Ανοησίες θα πω. Βλακείες. Παραλογισμοί. Κατάρες, μοιρολόγια, πόνος, μίσος, κλειστές πόρτες, κλειστές ζωές. Κίσσαμος, Σφακιά, Αποκόρωνας, Ρέθυμνο, Βορίζα, τόποι και τόποι που θα 'πρεπε να 'ταν υπερήφανοι για χίλιους δυο άλλους λόγους, μετρούν φονικά και βεντέτες.
Χθες ήταν η σειρά των Ανωγείων. Δυό νεκροί.
Δε θέλω να γράψω, ούτε να μάθω περαιτέρω. Θέλω να πάψω να διαβάζω τέτοιες ειδήσεις. Θέλω να μην ξανακούσω. Θέλω να μη ξανασυμβεί.
Έτσι εγωιστικά και κάθετα. Φτάνει. Αλήθεια φτάνει. Ως εδώ.
Μα δεν θα είναι ποτέ ''ως εδώ'' και το ξέρουμε όλοι.
Στέλλα Ξ. Καρτάκη
Γεννήθηκα και μεγάλωσα στο νησί, που η λέξη βεντέτα και φονικό, τείνουν να γίνουν συνώνυμό του. Ο «νόμος του αίματος», με τρομάζει, με προβληματίζει, με ντροπιάζει και φέρνει στο μυαλό μου πρωτόγονες καταστάσεις έχθρας, μίσους, παραλογισμού.
Με την γελοία αφορμή ενός κομματιού γης, ενός κοπαδιού ή για τα μάτια μιας γυναίκας ξεκληρίζονται οικογένειες. Στα ορεινά, στα δύσβατα χωριά, οι κοινωνίες παραμένουν κλειστές. Κακοτράχαλοι οι άνθρωποι όπως ακριβώς κι γη τους. Η προσωπική τιμή εξακολουθεί να αποτελεί υψηλή αξία για τους κατοίκους τους. Η βεντέτα είναι κατάρα βαριά. Χάνονται οικογένειες, χάνονται άνθρωποι που φταίνε και δε φταίνε. Στιγματίζονται παιδιά. Ερημώνουν τα σπίτια, χορταριάζουν τα στενά... Μπαίνει το μάνταλο και σφαλεί η πόρτα για πάντα. Οι οικογένειες του δολοφόνου και του δολοφονημένου λειτουργούν ως αυτοοργανωμένοι στρατοί. Εξάλλου όπλα πάντα υπάρχουν σε ένα σπίτι. Κι αν δεν υπάρχουν, πιο εύκολα βρίσκεις ένα μπιστόλι εδώ, παρά μελάνι για τον εκτυπωτή σου. Όποια ώρα, όποια μέρα. Όταν μία οικογένεια χάνει έναν άνδρα της, χάνει ένα μέρος της δύναμής της, πλήττεται η τιμή της και πρέπει να ανταποδώσει, για να εξισορροπηθεί η κατάσταση.
Πριν μερικά χρόνια στα δικά μας μέρη, στην Κίσσαμο, ενα παλικάρι 26 χρονων, έπεσε νεκρό για την ανταπόδοση ενός φονικού. Ο μοναδικός γιος ανάμεσα σε πέντε αδερφές. Έτσι για να σβήσει μια για πάντα αυτή η οικογένεια αφού δεν θα υπήρχε άντρας απόγονος για να τη συνεχίσει. Κι έτσι έκλεισε ο κύκλος της βεντέτας ανάμεσα στις δύο οικογένειες. Έκλεισε?
Τραγικές, πρωτόγονες καταστάσεις. Διαπιστώνω ακόμη και σήμερα ότι ζει και βασιλεύει το μίσος, σε ένα νησί που δίδαξε την φιλοξενία και οι πόρτες ήταν πάντα ανοιχτές για γλέντια και μαζώξεις. Διαπιστώνω ότι για μισό μέτρο γης, θάβονται μέσα στην ίδια γη, άντρες οικογενειάρχες, και παλικάρια που δε πρόλαβαν καλά καλά, να γίνουν οι ίδιοι πατεράδες. Διαπιστώνω ότι το μαύρο τσεμπέρι θα χαμηλώσει κι άλλο στο μέτωπο μιας γυναίκας, ότι στο μπράτσο των αντρών θα μπει μαύρη κορδέλα και τα γένια θα καλύψουν τον μπέτη τους. Ένδειξη πένθους θα πουν. Ανοησίες θα πω. Βλακείες. Παραλογισμοί. Κατάρες, μοιρολόγια, πόνος, μίσος, κλειστές πόρτες, κλειστές ζωές. Κίσσαμος, Σφακιά, Αποκόρωνας, Ρέθυμνο, Βορίζα, τόποι και τόποι που θα 'πρεπε να 'ταν υπερήφανοι για χίλιους δυο άλλους λόγους, μετρούν φονικά και βεντέτες.
Χθες ήταν η σειρά των Ανωγείων. Δυό νεκροί.
Δε θέλω να γράψω, ούτε να μάθω περαιτέρω. Θέλω να πάψω να διαβάζω τέτοιες ειδήσεις. Θέλω να μην ξανακούσω. Θέλω να μη ξανασυμβεί.
Έτσι εγωιστικά και κάθετα. Φτάνει. Αλήθεια φτάνει. Ως εδώ.
Μα δεν θα είναι ποτέ ''ως εδώ'' και το ξέρουμε όλοι.
Στέλλα Ξ. Καρτάκη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου