ΜΙΑ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΕΥΔΟΚΙΜΟΥ

Από το βιβλίο του Στεφάνου Μυλωνάκη "Αγαθάγγελος Ξηρουχάκης 1948" δημοσιεύω αποσπάσματα μιας επιστολής του Επισκόπου Κισάμου Ευδόκιμου σχετικά με τα δεινά που πέρασε ο λαός αλλά και ο κλήρος κατά την γερμανοκατοχή.
..Οι Κρήτες δια των αιώνων αγωνιζόμενοι και δια τόσων θυσιών αποκτήσαντες την ελευθερίας των, δεν ήτο δυνατόν να την χάσουν τόσο ευκόλως. Εις τους αγώνας αυτούς πάντα πρωτοστατούσε η εκκλησία ηθικώς και υλικώς, αλλά και δια του αίματος του κλήρου.
...Την 25η Μαΐου ετουφεκίσθη ο εφημέριος Καμάρας Κουμούλι Αντώνιος Λιουδάκης. Πατήρ και υιός ιερείς Γρηγόριος και Ελευθέριος Κουτσαυτάκης εκ Μεσογείων, έτυχον απάνθρωπου μεταχειρήσεως εκ μέρους των κατακτητών, όστις ..ζεύξας αυτούς ως ζώα σε κάρο.. Ο Εφημέριος Δ. Σημαντηράκης την τελευταίαν στιγμήν εσώθη απο το εκτελεστικόν απόσπασμα υπό γερμανού ιερέως.. ο εφημέριος Δραπανιά Στυλιανός Βενεράκης εφυλακίσθη εις Αγυάν, ο εφημέριος Έλους Σπυρίδων Κουνδουράκης αποθέσας το ιερατικό αξίωμα ανέλαβε αγώνα αντιστάσεως και έπεσεν υπέρ πατρίδος. Οι ιερείς Κανδάνου Πολύκαρπος Γρυφάκης και Πλεμενιανών Μιχαήλ Στεφανογιάννης ο πρώτος επικυρηχθείς υπό των Γερμανών κατέφυγε στην Μέση Ανατολή και κατετάγη στο πολεμικό ναυτικό. Ο εφημέριος της Μονής Σελίνου Εμμ. Μετοχαράκης επικεφαλής ομάδος ανταρτών εις Λευκά Όρη ετραυματίσθη και κατέφυγεν εις Μέση Ανατολήν.
Γενικώς δ' ειπείν κατά τον χρόνον της κατοχής ο κλήρος της καθ ημάς Ιεράς Επισκοπής ουδόλως ηδράνησεν, αλλά πάντες αντιλαμβανόμενοι την ιεράν ταύτην αποστολήν μετα ζήλου εχειραγώγουν τους χριστιανούς εν το μέτρω των δυνάμεων αυτών....Τα κατ εμέ είναι γνωστά ..την 4η Αυγύστου 1941 συλληφθείς, ενεκλείσθην εις τα φυλακάς της Αγυιάς  μέχρι τις 22 Σεπτεμβρίου ότε αποφυλακίσθην. Παρέμεινα εις τα Χανιά σε επιτήρησιν μέχρις 21 Νοεμβρίου οπότε μεταφέρθην αεροπορικώς υπό συνοδείαν εις Αθήνας όπου και παρέμεινα εξόριστος ως τον Φεβρουάριο του 1945 υποχρεούμενος να παρουσιάζομαι άπαξ της εβδομάδος εις το εκεί γερμανικό φρουραρχείον. Στις 10 Φεβρουαρίου μετά την μερικήν* απελευθέρωσην της Κρήτης επανήλθον εις Ηράκλειον και την 2 Ιουνίου 1945 ευρέθην πάλιν εις την έδραν της Ιεράς μου Επισκοπής.
Ο Κισάμου και Σελίνου
Ευδόκιμος

* Μερική απελευθέρωση της Κρήτης ... το Ηράκλειο ήταν ελεύθερο απο τις 10 Φεβρουαρίου και τα Χανιά απελευθερώθηκαν μετά απο 5 μήνες... 12 Ιούνιου του 1945; Για το θέμα αυτό έχουν γραφτεί πολλά, αλλά δεν είδα πουθενά μερική απελευθέρωση!! Εδώ η πιο πιστευτή ιστορία!