ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΩΝ ΕΝΕΤΩΝ ΣΤΗΝ ΚΙΣΑΜΟ...ΚΑΙ Ο ΚΑΛΕΡΓΗΣ

 Το 1211 περίπου βάση των πληροφοριών απο την ιστορία του Ψιλάκη, απο κάποιο συμβολαιογραφικό έγγραφο, με υπογραφή του Δόγη Πέτρου Ζάννη γίνεται πρώτη φορά παραχώρηση στους αποίκους, κομμάτια της Κισάμου. Στο έγγραφο αυτό γίνεται αναφορά για τις υποχρεώσεις των τιμαριούχων ιπποτών αποίκων, φαίνεται οτι ήλθαν στην Κρήτη 132 οικογένειες αποίκων* και τα τιμάρια που τους δόθηκαν ήταν κληρονομικά και πάντα προς Ενετούς.
Στην Ιστορία του Ανδρέα Kορνάρου (Ηistoria Cantiana) αναφέρονται αναλυτικά οι πρώτοι άποικοι που έλαβαν τα μεγάλα κομμάτια της γης της Κρήτης.

α) Λινάρδος Βαλέριος πήρε το Λασήθι, την Ιεράπετρα, την Σητεία και το Μιραμπέλλο με 33 ιπποτίας 

β) Μαρίνος Ζούστος πήρε το κάστρο Μπελβεντέρε (στον Τσούτσουρα)

γ) Λινάρδος Φώσκολος πήρε το κάστρο του Βονιφατίου στο Καινούργιο Καστέλι

δ) Ανδρέας Πανταλεώνης πήρε το Καστέλι Μυλοποτάμου

ε) Πέτρος Κουερίνης το Καστέλι Κάτω Σύβριον 

στ) Παγκράτιος Φαλιέρος την Κίσσαμο και τα Όρναν (ορεινά)

* Η ιστορία αναφέρει οτι στην επανάσταση του 1251 είχαμε και δεύτερη αποίκιση της περιοχής μας με 70 οικογένειες, μιας και η εν λόγω επανάσταση έγινε στην Κίσαμο. Μάλιστα είναι πολύ πιθανόν αυτοί οι άποικοι που ήρθαν τότε μαζί με τους παλιούς τιμαριούχους της Κισάμου να ίδρυσαν και τα Χανιά που ως και τότε δεν ήταν πόλη βάση την περιγραφή του Άραβα γεωγράφου Εδριζή που όταν πέρασε απο εδώ αλλά η Κώμη του Τυριού. 

Η επανάσταση κατά των Βενετών που έμεινε στην ιστορία σαν την Επανάσταση του Αλέξιου Καλλέργη και κράτησε 17 ολόκληρα χρόνια από το 1282 μέχρι και στης 28 Απριλίου 1299 φαίνεται να ήταν και η αιτία που αποκτήθηκαν μετά την υπογραφή της συνθήκη ειρήνης, τιμάρια γης αλλά και παραχώρηση προνομίων στον Μέγα Άρχων Καλλέργη, και στην Κίσαμο.

Η συνθήκη αυτή που ο Καλέργης απαιτεί και αποκτά, ενώ ο δόγης της Κρήτης Μιχιελής Βιτάλης αποδέχεται και παραχωρεί έχει 19 όρους (32 κατά άλλους), οι οποίοι αναφέρονται ένας προς ένα στην ιστορία του Ψιλάκη σελίδα 264-266, ώστε να τερματιστεί ο μακροχρόνιος αυτός πόλεμος. Στον 5ο όρο παραχωρούνται στον Καλέργη δυο τιμάρια (Καβαλλαρίες) στην Κίσαμο και στα Ορεινά με το δικαίωμα της παραχωρήσεως σε οπουδήποτε εκ των συντρόφων του μετά. Ακόμα του παραχωρούνται 5 κομμάτια περιουσίας των Ανταρτών, μάλλον αντίθετοι του Καλέργη όπως αναφέρει ο Ψιλάκης, αλλά με την προϋπόθεση αν διαλέξει τα κομμάτια στην Κίσαμο, αυτά των ανταρτών δεν θα του ανήκουν.

- Το τι έγινε μάλλον δεν χρειάζεται και πολύ σκέψη αφού ο Καλέργης απόκτησε όνομα στην περιοχή μας και μάλιστα αν δεχτούμε οτι πήρε δυο τιμάρια ίσως το ένα ήταν τα Καλεργιανά και το άλλο ο Αι Γιώργης ο Καλέργης, στα Κάτω Μεσόγεια. Πάντως είναι η πρώτη φορά που γίνεται αναφορά στο όνομα Καλέργης στην Κίσαμο. (είναι άγνωστο βέβαια αν είχε κι άλλες εκτάσεις προ Ενετών στην Κίσαμο η γνωστή οικογένεια των Καλέργηδων*). 

Ο Σάθας στον πρόλογο του στο "Κρητικό Θέατρο" αναφέρει οτι οι Καλέργηδες της Κισάμου, είχαν φύγει για την Ρωσία με το που πάτησαν οι Τούρκοι στην Κρήτη και ξαναγύρισαν πίσω το 1822 όταν έφτασε στην Ύδρα ο Δημήτριος Καλέργης (φώτο) μαζί με τους συγγενείς του Νικόλαο και Εμμανουήλ Καλέργη. Μάλιστα αξίζει να αναφερθεί οτι 1825 μαζί με τον Αντωνιάδη κατέλαβαν το κάστρο της Γραμβούσας...αλλά αυτή η προσπάθεια τους έληξε άδικα, αφού κατηγορήθηκαν οτι το έκαναν με σκοπό την πειρατεία. 

 

* Συγγενείς των Καλέργηδων είναι οι Κυδωνάκηδες και Μανιτάκηδες καθώς και οι Τσουδεροί.

Πηγές Ιστορία Κρήτης Ψιλάκη, Θεοχ. Δετοράκη, Greta Sacra.

ΣΥΛΛΥΠΗΤΗΡΙΑ ΕΠΙΣΤΟΛΗ

Ο Δήμαρχος Κίσσαμου, τα μέλη του Δ.Σ και η Πρόεδρος της Κοινωφελούς Επιχείρησης, εκφράζουν τα θερμά τους συλλυπητήρια για την απώλεια του πρωτοπόρου επιχειρηματία Μιχαλάκη Λεπτού.
Ο ιδρυτής και εκτελεστικός πρόεδρος του Ομίλου Εταιρειών Λεπτός, αφήνει δυσαναπλήρωτο κενό στην οικογένεια του αλλά και στον επιχειρηματικό κόσμο της χώρας που γίνεται φτωχότερος με τον θάνατο του.
Όλοι θα τον θυμόμαστε για την καλοσύνη του και την συνεχή προσφορά του στην οικονομία και στην κοινωνία μας.
Ειλικρινή συλλυπητήρια στην οικογένεια και το προσωπικό του ομίλου.
Ο Θεός να τον αναπαύσει
Δύναμη και κουράγιο στους οικείους του.

 

ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΖΗΜΙΩΝ ΑΠΟ ΑΝΕΜΟΘΥΕΛΛΑ ΣΤΑ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΠΟΛΗΣ ΚΙΣΑΜΟΥ ΚΑΙ ΛΟΥΣΑΚΙΩΝ

Δηλώσεις ζημιών από ΑΝΕΜΟΘΥΕΛΛΑ ο Δήμος Κισάμου καλεί τους δημότες, που επλήγησαν Από την Ανεμοθύελλα της 04/01/2021 στην Δημοτική Κοινότητα Καστελλίου Κισάμου και Κοινότητα Λουσακιών. Να προσέλθουν άμεσα και το αργότερο μέχρι την Δευτέρα 18/01/2021 κατά τις εργάσιμες ημέρες και ώρες στο Δημαρχείο Κισάμου (αρμόδιος υπάλληλος Μουντάκης Ιωάννης, στο ισόγειο του Δημαρχείου) προκειμένου να δηλώσουν τυχόν ζημίες που υπέστησαν στο φυτικό τους κεφάλαιο.
Ο ανταποκριτής του ΕΛΓΑ
Μουντάκης Ιωάννης

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΝΕΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΚΙΣΑΜΟΥ

Αγαπητοί Συνάδελφοι,
 Σας ενημερώνουμε ότι η προθεσμία υποβολής του ερωτηματολογίου της έρευνας του ΝΕΣΚ, εκπνέει την Παρασκευή 15 Ιανουαρίου γι’ αυτό παρακαλούμε όσοι δεν έχετε προβεί στη συμπλήρωση του, για την άμεση ανταπόκριση σας.
Αν δεν έχετε λάβει το σχετικό e-mail ή αν αντιμετωπίζετε κάποιο πρόβλημα, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στην ηλεκτρονική διεύθυνση neskisamos@gmail.com καθώς και στο τηλέφωνο 28220-22772 καθημερινά 09.00-13.00.

Ο ΚΑΠΕΤΑΝ ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΡΕΤΑΣ ΚΑΙ Ο ΓΡΑΜΠΟΥΣΙΑΝΟΣ ΠΕΙΡΑΤΗΣ ΤΟΥ ΝΙΚΟ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ

Γράφει ο Κωνσταντίνος Φουρναράκης*

Ο Ν. Καζαντζάκης στην “Αναφορά στον Γκρέκο” πλάθει από σκληρό νιτσεϊκό υλικό τη μορφή του “Γραμπουσιανού προγόνου” του. Ο λογοτεχνικός προπάππος του Καζαντζάκη λημέριαζε στη Γραμβούσα, απ' όπου λήστευε δίχως έλεος χριστιανούς και μουσουλμάνους. Δεν συμμετείχε στην Επανάσταση. Η μορφή του μοιάζει περισσότερο με τους άγριους πειρατές που λυμαίνονταν  τη Μεσόγειο τον 17ο και 18ο αιώνα. Ο πειρατής του είναι ένας ολομόναχος ακοινώνητος αντάρτης χωρίς θεό και πατρίδα. Η διήγηση του Καζαντζάκη για το φορτωμένο με μπαχαρικά καράβι, που έπεσε στα χέρια του Γραμβουσιανού παππού του, ήταν πολύ διαδεδομένη παλαιότερα. Πηγή του Καζαντζάκη είναι μάλλον ένα βιβλιαράκι για τη Γραμπούσα του Ιωάννη Κονδυλάκη, το οποίο δημοσιεύθηκε στη σειρά “Πατριωτική Βιβλιοθήκη” του Γ. Φέξη, το 1904. 
 “Ο προπαππός μου, τον νιώθω ακόμα ολοζώντανο μέσα στο αίμα μου, θαρρώ αυτός είναι απ' όλους ο πιο ζωντανός μέσα στο αίμα μου. Ήταν με ξουρισμένο πάνω στο κούτελο το κεφάλι, με μακριά κοτσίδα, έδεσε συντροφιά με κουρσάρους Αλγερίνους και αλώνιζε τα πέλαγα. Είχαν στήσει τα λημέρια τους στα ξερονήσι της Γραμπούσας, δυτικά, στην άκρα της Κρήτης, κι από κει κάργαραν  τα μαύρα πανιά και έκαναν ρεσάλτο στα καράβια που περνούσαν. Άλλα αρμένιζαν κατά τη Μέκκα φορτωμένα μουσουλμάνους προσκυνητές. Άλλα κατά τον Άγιο Τάφο, φορτωμένα χριστιανούς που πήγαιναν να γίνουν χατζήδες. Χούγιαζαν οι κουρσάροι έριχναν τ' αρπάγια τους, πηδούσαν με τους μπαλτάδες στην κουβέρτα, δεν έκανα χατίρι μήτε στο Χριστό μήτε στο Μουχαμέτη. Έσφαζαν τους γέρους, σκλάβωναν τους νέους, αναποδογύριζαν τις γυναίκες, και ξαναχώνουνταν, με τα μουστάκια τους γεμάτα αίματα και γυναικίσιες αναπνιές, στη Γραμπούσα. Άλλες πάλι φορές χυμούσαν στα πλούσια τρεχαντήρια που ξεπρόβαιναν από την Ανατολή φορτωμένα μπαχαρικά. Κι απόμεινε ακόμα στη θύμηση των γερόντων πως είχαν ακουστά, μια φορά αλάκερη η Κρήτη μύρισε κανέλα και μοσκοκάρυδο. Γιατί ο πρόγονός μου, αυτός με την κοστίδα, είχε κουρσέψει ένα καράβι φορτωμένο μπαχαρικά, δεν είχε τι να τα κάμει και τα 'πεψε σε όλα τα χωριά της Κρήτης, στους κουμπάρους και στις κουμπάρες του, πεσκέσι. Όταν, δεν πάνε πολλά χρόνια, έμαθα το περιστατικό τούτο από έναν εκατοχρονίτη Κρητικό, αναρωτήθηκα. Σε όλα μου τα ταξίδια, και μπροστά μου, απάνω στο τραπέζι όπου γράφω, πάντα, δεν ήξερα γιατί, μου άρεσε να έχω ένα μασούρι κανέλα και δυο μοσκοκάρυδα” (Ν. Καζανταζάκη, Αναφορά στον Γκρέκο). [...]
 Ο λογοτεχνικός  ήρωας του Καζαντζάκη και η μυρωδιά της κανέλας, μου έφεραν στη θύμηση μια διήγηση της γιαγιάς μου (Ελένης Μ. Αρετά- Φουρναράκη,1890-1994) για τον παππού της, τον καπετάν Μιχάλη Αρετά, αγωνιστή της Γραμπούσας. Την είχα ακούσει πολλές φορές να λέει πως ο καπετάν Αρετάς έπιασε ένα πλοίο φορτωμένο κανέλα. Και ήταν τόσο πολύ το φορτίο, που η γυναίκα του άναβε το φούρνο με τα ξύλα της κανέλας. Και η διήγηση τέλειωνε πάντα με την ίδια φράση: “ο φούρνος πύρωνε αμέσως, γιατί η κανέλα έχει λάδι, και το ψωμί  μοσχομύριζε απ' τ' άρωμά της”. 

Ο καπετάν Μιχάλης Αρετάς γεννήθηκε γύρω στο 1780 στην Καλυβιανή Κισσάμου.  Απ' την προφορική παράδοση μαθαίνουμε ότι ήταν γιος του Γεωργίου Κοντογιωργάκη, πιθανότατα Σφακιανού στην καταγωγή, και της Αρετής Καρεφυλλάκη. Από τη μητέρα του πήρε το παρωνύμιο Αρετάς, που  έγινε και το επώνυμό του. Πριν από την Επανάσταση ασχολείτο με το εμπόριο, είχε δικό του τρεχαντήρι με το οποίο μετέφερε εμπορεύματα από την Πελοπόννησο στην Κίσσαμο και αντίστροφα.  Το 1824, πληροφορούν οι γραπτές πηγές, είχε μετοικήσει με την οικογένειά του στα Βάτικα (Νεάπολη Λακωνίας), όπως και πολλοί άλλοι Κρητικοί, για να γλιτώσει απ' τις σφαγές των Τουρκοαιγυπτίων.  
Πιο κοντά στη μορφή του Αρετά βρίσκεται ο κουρσάρος του Παντελή Πρεβελάκη, όπως τον περιγράφει στη μυθιστορία του “Ο Κρητικός”. Αντίθετα με τον κουρσάρο του Καζαντζάκη, ο Σφακιανός καπετάν Σιδερής Πωλιουδάκης ασπάζεται στα γεράματά του την έννοια του έθνους και έπειτα από αυτό αφιερώνει την περιουσία του στον αγώνα για την ελευθερία της Κρήτης. Ο Πρεβελάκης εξηγεί λογοτεχνικά το μετασχηματισμό των άτακτων κλεφτών της στεριάς και της θάλασσας σε αγωνιστές της Πατρίδας. Έχει βεβαιωθεί ιστορικά ότι με την έναρξη της Επανάστασης οι κλέφτες και οι κουρσάροι, στην πλειοψηφία τους, παύουν να ενεργούν ως άρπαγες για ίδιον όφελος ή μόνο ως υπερασπιστές των φτωχών. Εντάσσονται στον Επανάσταση, αποκτούν δηλαδή εθνική συνείδηση, γίνονται “η μαγιά της λευτεριάς”, συμβάλλουν με όλες τους τις δυνάμεις στον αγώνα για την ελευθερία. Μια τέτοια περίπτωση ήταν και ο καπετάν Μιχάλης Αρετάς, αλλά και τόσοι άλλοι Γραμπουσιανοί αγωνιστές. 
“O γέρο Σιδερής ο Πωλιουδάκης, ο τυφλός κουρσάρος, έδωσε πρώτος ξέσπασμα σε κείνη τη λαύρα. Είτανε σαν κανένα λεβέτι που πετάει με το χοχλό το καπάκι του.
Γέροντα! - γυρίζει και κάνει του δεσπότη, - έχω στην κατοχή μου ένα θησαυρό και θα τόνε χαρίσω της πατρίδας. Είναι πάνω από πεντακόσια φλουριά. Ένας Τούρκος τάχε κρυμμένα στη Γραμβούσα πριχού την πάρουν οι Κρητικοί. Τόνε κάμαμε σκλάβο σε ένα τράκο, και για να γλιτώσει τη ζωή του έταξε να μας φανερώσει το λογάρι. [...]
Θεριό πούνε ο άνθρωπος! Μουρμούρισε θαμάζοντας ο δεσπότης. - Σκύψε την κεφαλή σου να σε βλογήσω. Η Πατρίδα σου φανερώθηκε στα ύστερά σου. Να δοξάζεις το Θεό!
Δόξα σου, Θέ μου! Δόξα σου! Έβγαλε βαθιά φωνή κείνος ο ντέλφινας κ' έκαμε το σταυρό του”
(Π. Πρεβελάκης, Ο Κρητικός, Το δέντρο, σ. 177-8)
Ο καπετάν Μιχάλης Αρετάς έχει τα βασικά χαρακτηριστικά του ναυτικού της εποχής του: την αγάπη για την ελευθερία, τη γενναιότητα και την εξυπνάδα. Σχεδίασε με τους συναγωνιστές του την αναίμακτη κατάληψη της Γραμβούσας. Απέδειξε ότι η άλογη δύναμη του κατακτητή μπορεί να υποταχθεί στη δύναμη του νου. Για χάρη της ελευθερίας άφησε τη σιγουριά του εμπορίου και έγινε ανυπότακτος χαΐνης στη νησίδα της Γραμπούσας. Δεν έκανε κούρσος για να ιδιοποιηθεί τα κέρδη. Έδωσε την περιουσία του στον αγώνα της Κρήτης. Ταξίδευε στο Αιγαίο, διασπούσε το ναυτικό αποκλεισμό των Τούρκων, προστάτευε τα κυνηγημένα γυναικόπαιδα. Ήταν σαν τον Οδυσσέα ένας πολυμήχανος, παράτολμος, φιλόπατρις ναυτικός.

*Ο Κωνσταντίνος Π. Φουρναράκης είναι διδάκτωρ Φιλολογίας και πρώην Προϊστάμενος του Ιστορικού Αρχείου Κρήτης

ΤΟ ΜΠΑΛΑΚΙ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΚΙΣΑΜΟΥ ΤΩΡΑ..

Στην εκπόνηση προτεινόμενου Κτηριολογικού Προγράμματος για το νέο σχολικό συγκρότημα που θα στεγάσει το ΓΕ.Λ. Κισάμου και το ΕΠΑ.Λ. Κισάμου, προχώρησε η αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, προσδιορίζοντας το μέγεθος, το είδος και τον αριθμό των απαιτούμενων χώρων για την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών τους.
Το προτεινόμενο Κτηριολογικό Πρόγραμμα χορηγείται στον Δήμο Κισάμου, ο οποίος πρέπει να προχωρήσει τάχιστα όλες τις επόμενες - απαιτούμενες εκ του νόμου - ενέργειες για την έκδοση του τελικού εγκεκριμένου Κτηριολογικού Προγράμματος.
Οι διαδικασίες αυτές περιγράφονται αναλυτικά σε σχετικά έγγραφα του Τμήματος Α’ Μελετών της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων προς τον Δήμο Κισάμου, στο πλαίσιο της τακτικής αλληλογραφίας που υπάρχει εδώ και μήνες για το συγκεκριμένο ζήτημα.
Θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να ολοκληρωθεί από τον Δήμο Κισάμου και η προβλεπόμενη διαδικασία μεταβίβασης του σχολικού ακινήτου από τις Κτηριακές Υποδομές (ΚΤΥΠ) Α.Ε. στον Δήμο, όπως σαφώς ορίζεται από το Ν. 4483/17.
Ο βουλευτής Χανίων, Βασίλης Διγαλάκης, σε δήλωσή του επισημαίνει: «Η ολοκλήρωση του προτεινόμενου Κτηριολογικού Προγράμματος από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων αποτελεί μια σημαντική εξέλιξη για την ανέγερση ενός νέου, σύγχρονου σχολικού συγκροτήματος που θα στεγάσει το ΓΕ.Λ. και το ΕΠΑ.Λ. Κισάμου. Ανοίγει τον δρόμο για την εκπόνηση των αναγκαίων μελετών ενός σημαντικού έργου, που προσδοκά με δικαιολογημένη αγωνία η τοπική κοινωνία και το οποίο θα αναβαθμίσει την ευρύτερη περιοχή. Θα συνεχίσουμε τη στενή συνεργασία με τον Δήμο Κισάμου, με στόχο την τάχιστη ολοκλήρωση των απαιτούμενων διαδικασιών από την πλευρά του Δήμου, ώστε να προχωρήσουμε στα επόμενα βήματα». 

Υ.Σ Ευτυχώς που τα πράγματα τα μαθαίνουμε απο τους ίδιους τους υπουργούς- βουλευτές γιατί απο ενημέρωση ο Δήμος μας σκίζει. Αλλά είμαι σίγουρος οτι η Επιτροπή παιδείας θα έχει συνεδριάσει για το θέμα ..

ΚΑΛΑΘΕΝΕΣ ΚΑΙ ΣΥΡΙΚΑΡΙ 1950

 Μια ματιά στο παρελθόν με τις κοινότητες Καλαθενών και Συρικαρίου, με την ιστορική καταγραφή απο τον γιατρό Μιχάλη Αναστασάκη* στο πολύ ενδιαφέρον βιβλίο του "Αι αξίαι της Κισάμου" την δεκαετία του 50'.

ΚΑΛΑΘΕΝΕΣ

Οι κάτοικοι της κοινότητας είναι 360 και αποτελείται απο τους οικισμούς Αγίου Ιωάννη, Αγίου Αθανασίου Ρετόντας και Πάνω Χωριού. Πρόεδρος της κοινότητας ο Χρήστος Σγουρομάλλης και σύμβουλοι οι Μιχάλης Λεφάκης, Μιχάλης Σγουρομάλλης, Δημήτρης Καρκομυτάκης!!!, και Στέλιος Κυνηγάκης, ιερεά έχει τον παπά Δημήτρη Σγουρομάλλη προερχόμενος απ'ο τη Ιερατική σχολή.

Έχει 30.000 ελαιόδενδρα και παράγει 130.000 οκάδες λάδι, 300.000 οκάδες κρασί, 80.000 οκ σιτηρά, 5.000 οκάδες αμύγδαλα.

Στον οινοπ. συνεταιρισμό έχει 100 συνεταίρους. Διαθέτει δημοτικό σχολείο.

Δια προσωπικής εργασίας έφτιαξαν αμαξιτό δρόμο και 3 βρύσες

Οπλαρχηγός στην Ήπειρο είχαμε τον συμβολαιογράφο Νικόλαο Σγουρομάλλη που ήταν και πρόεδρος αγωνιστών νομού Χανίων. αρχηγούς τον Εμμανουήλ Καμπούρη και οπλαρχηγούς τον Λαινάκη Αρτέμη, Σγουρομάλλη Μανώλη και Μανινάκη Εμμανουήλ.

Υδρεύεται απο 4 πηγές.

Εις το γυμνάσιο φοιτούν 10 μαθητές.

Έχουμε αρχαία, την αρχαία πόλη "Θεναί" (που είναι άραγε;) πλησίον αυτής ενταφιάστηκε το 1866 ο ταγματάρχης Φρουδάκης απο την Σπηλιά κατά τον θάνατο του στην πολιορκία του φρουρίου του Καστελλιού. (ενδιαφέρουσα πληροφορία)
ΣΗΡΙΚΑΡΙ ή ΣΥΡΙΚΑΡΙ

Πρόεδρος της κοινότητας είναι ο Γεώργιος Βεστάκης, και κοινοτικοί σύμβουλοι οι Κατσικανδαράκης Μιχάλης, Αποστολάκης Θεόδωρος, Αποστολάκης Κωνσταντίνος, Δασκαλάκης Γιάννης. Ιερέας της κοινότητας ο παπά Δημήτρης Παπαδάκης. Η κοινότητα έχει 300 κατοίκους 

Έχει 10.000 ελαιόδενδρα και παράγει 40.000 οκάδες λάδι, 15.000 οκάδες κρασί, 150.000 οκάδες κάστανα, 10.000 οκάδες χαρούπια, 40.000 οκάδες πατάτες.

Δεν έχει κοινοτικό γραφείο, ούτε μνημείο Άγνωστου Στρατιώτη.

Έχει δημοτικό σχολείο που έκαμαν οι κάτοικοι με προσωπική εργασία και κρατική αρωγή.

Οι Γερμανοί βομβάρδισαν το Συρικάρι στις 29 Αυγούστου 1944 και κατά στις επιδρομές των σκότωσαν 7 άτομα που συνάντησαν και έκλεψαν πολλά μικρά και μεγάλα ζώα.

Οπλαρχηγοί ήταν ο Αναστασάκης Γεώργιος, Αναστασάκης Βασίλης, Κωστογιαννάκης Αρτέμης, Βεστάκης Γιάννης, και Στρατάκης Βασίλης.

Αμαξιτή συγκοινωνία υπάρχει μόνο τους καλοκαιρινούς μήνες διακόπτεται τον χειμώνα. 

*Ο Μιχαήλ Αναστασάκης (1871-1967) απο την Σπηλιά Κισάμου, ήταν γιατρός, αγωνιστής και συγγραφέας. Υπηρέτησε ως βουλευτής Χανίων και έγραψε την "Ιστορία της Κισσάμου", "Αι Αξίαι της Κισσάμου" και το "Ημερολόγιο της Κατοχή.

ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΣΤΑΘΜΟΥ;

 Επιστρέφουν στα θρανία, οι μαθητές των παιδικών σταθμών, των νηπιαγωγείων και των δημοτικών σχολείων ύστερα από τις διακοπές των Χριστουγέννων και το πράσινο φως της επιτροπής λοιμοξιολόγων. Φυσικά και στον Δήμο μας θα ξεκινήσουν να λειτουργούν τα παραπάνω σχολεία βέβαια όπως διαβάζω χωρίς ακόμα να έχουμε διασφαλίσει την λειτουργία του ολοήμερου τμήματος του παιδικού σταθμού που σίγουρα δημιουργεί τεράστιο πρόβλημα και ταλαιπωρία στους γονείς.
"Έχει φτάσει Γενάρης μήνας και όχι μόνο δεν έχει διασφαλιστεί η σίτιση των παιδιών αλλά δεν έχει λειτουργήσει ακόμα το ολοήμερο τμήμα που εξυπηρετεί τους εργαζόμενους γονείς, πράγματα που σε όλους τους άλλους δήμους έχουν ρυθμιστεί και τακτοποιηθεί!!! Αυτονόητα πράγματα έχουν καταντήσει να θεωρούνται ακατόρθωτα τελικά !!!!!"

Σίγουρα μια απάντηση χρειάζεται από τον Δήμο... αλλά ποιος θα απαντήσει;

ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΝΝΟΥΣΑΚΕΙΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 2020

 Θέμα: «Απολογιστικά στοιχεία παρεχόμενων υπηρεσιών 2020».
Μια δύσκολη χρονιά με πολλές προκλήσεις και απαιτήσεις έφυγε. Οι νέες συνθήκες, οι κίνδυνοι και τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν από την πανδημία, προκάλεσαν μια νέα σκληρή πραγματικότητα σε υγειονομικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο.
Σε απολογισμό των παρεχόμενων υπηρεσιών μας, για το έτος 2020, το Αννουσάκειο Ίδρυμα, της Ιεράς Μητρόπολης Κισάμου και Σέλινου από την πρώτη στιγμή της εμφάνισης και εξάπλωσης της πανδημίας, δημιούργησε ένα οργανωμένο δίκτυο, προστασίας των ηλικιωμένων και των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού, από φαινόμενα κοινωνικού αποκλεισμού και περιθωριοποίησης, μέσα από την παροχή οργανωμένων υπηρεσιών, στους τομείς της υγείας (σωματικής - ψυχικής) και της κοινωνικής φροντίδας.
Συγκεκριμένα, μέσω των προγραμμάτων «Βοήθεια στο σπίτι» του Αννουσάκειου Ιδρύματος, της Ιεράς Μητρόπολης μας, όλη την περίοδο της υγειονομικής κρίσης, ήμασταν δίπλα στις ανάγκες των συνανθρώπων μας, οι οποίοι ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες ή δεν αυτοεξυπηρετούνται, πέραν των εγγεγραμμένων ωφελουμένων των προγραμμάτων αυτών. Συνολικά παρασχέθηκαν υπηρεσίες σε 342 νοικοκυριά από τα προγράμματα «Βοήθεια στο σπίτι Κισάμου» και «Βοήθεια στο σπίτι Καντάνου».
Οι υπηρεσίες που παρείχαν τα προγράμματα «Βοήθεια στο σπίτι» την διάρκεια της καραντίνας επικεντρώθηκαν στα παρακάτω:
• Ψυχολογική στήριξη και συμβουλευτική.
• Ψυχοκοινωνική υποστήριξη, καλλιέργεια κλίματος ασφάλειας και στήριξης στις καθημερινές ανάγκες ηλικιωμένων και των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού. 
• Ευαισθητοποίηση και ενημέρωση για τη νόσο COVID-19, (διανομή ενημερωτικών φυλλαδίων στην κοινότητα κλπ).
• Παροχή νοσηλευτικών υπηρεσιών στην οικία των ωφελούμενων: αιμοληψίες, ενεσοθεραπείες, χορήγηση αντιγριπικού εμβολιασμού, έλεγχος ζωτικών σημείων, (έλεγχος αρτηριακής πίεσης, σακχάρου, κορεσμού οξυγόνου, κ.α.), φροντίδα τραυμάτων/κατακλίσεων, παρακολούθηση τήρησης φαρμακευτικής αγωγής κ.α.
• Αγορά βασικών ειδών πρώτης ανάγκης, τροφίμων κ.α.
• Διανομή τροφίμων, ειδών πρώτης ανάγκης και υγιεινής, μέσω των προγραμμάτων Κοινωνικό Παντοπωλείο/Τεβά και Συσσίτιο.
• Καθαριότητα οικιακού περιβάλλοντος, ατομική υγιεινή.
• Εξυπηρέτηση πρακτικών αναγκών διαβίωσης (μικροαγορές, πληρωμή λογαριασμών, συνοδεία σε διάφορες υπηρεσίες).
• Υποστήριξη πρόσβασης σε υγειονομικές υπηρεσίες ή παροχή νοσηλευτικών υπηρεσιών στο σπίτι, στους χρονίως πάσχοντες.
Παρακάτω παρατίθενται πίνακας με τη συχνότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών το έτος 2020

Κοινωνικό Παντοπωλείο: Μέσω του προγράμματος του Κοινωνικού Παντοπωλείου του Αννουσάκειου Ιδρύματος, δόθηκαν 1.773 πακέτα τροφίμων. Αναλυτικότερα τα πακέτα τροφίμων περιείχαν, όσπρια, ζυμαρικά, γάλα, ζάχαρη, αλεύρι, καφέ, δημητριακά, χαρτικά, απορρυπαντικά, κατεψυγμένα προϊόντα. Δίδονταν κατά περίπτωση, ανάλογα με το μέγεθος του νοικοκυριού, τα προστατευόμενα μέλη και τις ανάγκες του.
Συνολικά το 2020 δόθηκαν 1.779 πακέτα τροφίμων βάρους, 17 κιλών έκαστο/ 30.141 τόνοι τρόφιμα.
Πρόγραμμα ΤΕΒΑ: Οι ωφελούμενοι του προγράμματος Τεβα ανέρχονται στα 30 εγγεγραμμένα άτομα, στον φορέα Ιερά Μητρόπολη Κισάμου & Σέλινου. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα, μέσω της Κοινωνικής Σύμπραξης της Περιφέρειας Κρήτης, όπου η Ιερά Μητρόπολη Κισάμου και Σέλινου είναι έταιρος, υποστηρίζει τη διανομή τροφίμων και βασικών υλικών αγαθών σε συνδυασμό με συνοδευτικά μέτρα για την κοινωνική ενσωμάτωση και την πρόληψη του κοινωνικού αποκλεισμού. Το 2020, η διανομή των τροφίμων διενεργούνταν σε μηνιαία συχνότητα. Συγκεκριμένα δόθηκαν 360 κιβώτια τρόφιμα με (είδη κρεοπωλείου, είδη παντοπωλείου, λαχανικά κ.α.).
Σε οικογένειες που δεν ήταν δυνατή η προσέλευση στις εγκαταστάσεις του φορέα μας, για την παραλαβή τους, η διανομή των τροφίμων γινόταν με παράδοση στις οικίες των ωφελούμενων μέσω του προγράμματος «Βοήθεια στο σπίτι».
Συσσίτιο: Επιδιώκοντας να καλύψει πρωτογενείς ανάγκες διαβίωσης, το Αννουσάκειο Ίδρυμα, μέσω του συσσιτίου, παρέχει έτοιμα γεύματα φαγητού, σε ημερήσια συχνότητα, σε συνανθρώπους μας που αδυνατούν να καλύψουν βασικές  τους ανάγκες, όπως η σίτιση. Η ποσότητα των μερίδων φαγητού καθορίζεται ανάλογα με τον αριθμό των εξυπηρετουμένων και των προστατευόμενων μελών των οικογενειών τους (μία μερίδα ανά άτομο). Σε ωφελούμενους που δεν αυτοεξυπηρετούνται ή αντιμετωπίζουν προβλήματα μετακίνησης, λόγω υγείας, η παράδοση των γευμάτων φαγητού γίνεται κατ’ οίκον, από το πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι». 

Το 2020 δόθηκαν 14.500 μερίδες έτοιμου φαγητού σε 48 ωφελούμενους.
Κλείνοντας επιθυμούμε να εκφράσουμε θερμές ευχαριστίες, σε όλους τους εργαζομένους του Αννουσάκειο Ιδρύματος, (διοικητικό, ιατρικό, νοσηλευτικό, βοηθητικό προσωπικό) που στελεχώνουν, τις δομές και τα προγράμματα του, οι οποίοι, με υψηλό αίσθημα ευθύνης συμβάλλουν καταλυτικά στην διαφύλαξη της υγείας τόσο των περιθαλπόμενων του Ιδρύματος όσο και ευπαθών ομάδων του πληθυσμού, στα πλαίσια της κοινότητας.
Επίσης αισθανόμαστε την ανάγκη να απευθύνουμε θερμές ευχαριστίες σε όλους τους φορείς και τα ιδρύματα που στηρίζουν αδιάλειπτα την προσπάθεια μας και συγκεκριμένα, την Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπεδίου Αγίου Όρους, τις ενορίες της Ιεράς Μητρόπολης μας, το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, το Ίδρυμα Τίμα, την οικογένεια Βαρδινογιάννη, την οικογένεια Πιπεράκη, την Συνεταιριστική Τράπεζα Χανίων, την επιχείρηση ‘Το Μάννα’, της οικογένειας Τσατσαρωνάκη, την εταιρεία ειδών διατροφής ‘Vasisliou Trofnko’ την ΜΚΟ Δεσμός, το Δήμο Πλατανιά, τα καταστήματα ΣΥΝΚΑ, LIDL, Βασιλόπουλος, Madona Express Α.Ε.Β.Ε., εταιρεία παραγωγής και εμφιάλωσης ελαιολάδου Ρενιέρης, τους Συλλόγους Κυριών και Δεσποινίδων αλλά και ιδιώτες, επώνυμους και ανώνυμους.
Στόχος μας και για το 2021, είναι να συνεχίσουμε να είμαστε παρόντες και αρωγοί στις ανάγκες των συνανθρώπων μας, μέσα από πράξεις κοινωνικής αλληλεγγύης και προσφοράς.
Καλή και ευλογημένη χρονιά.

ΚΟΥΒΑ ΘΑ ΓΙΝΟΥΜΕ;

Γράφει ο Κώστας Κουκουράκης

Σύμφωνα με την έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας η Κούβα έχει ένα από τα πιο αποτελεσματικά εκπαιδευτικά συστήματα στον κόσμο.
Διαθέτει ένα από τα πιο ολοκληρωμένα συστήματα Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας Παγκοσμίως και τα δύο προσφέρονται εντελώς δωρεάν.
Επίσης όπως αναφέρει η Παγκόσμια Τράπεζα, η Κούβα έχει καταφέρει να εξαλείψει πολλές ασθένειες που σκοτώνουν ανθρώπους παγκοσμίως, έχει από τα χαμηλότερα ποσοστά βρεφικής θνησιμότητας σε ολόκληρο τον κόσμο και έναν από τους μεγαλύτερους δείκτες σε προσδόκιμο ζωής. Πριν το 1960 το προσδόκιμο στην Κούβα ήταν 54 χρόνια και η παιδική θνησιμότητα 6,6%.
Τότε όμως το 100% της γης ανήκε σε φεουδάρχες.
Το 90% της παραγωγής ζαχαροκάλαμου ανήκε σε μια εταιρεία (φυσικά Αμερικάνικη).
Το 90% της παραγωγής των φρούτων ανήκε σε μια εταιρεία (φυσικά Αμερικάνικη).
Πετρέλαιο-ενέργεια-νικέλιο ανήκε φυσικά σε 3 Αμερικάνικες εταιρείες.
Αεροδρόμια-λιμάνια-μέσα μεταφοράς-Τράπεζες ανήκαν φυσικά σε Αμερικάνικες εταιρείες.
Οι άνεργοι ήταν πάνω από 1 εκατομ. Σε 6,5 εκατομ. πληθυσμό.
Το 70% του πληθυσμού ήταν άστεγοι ή στεγασμένοι σε απάνθρωπες συνθήκες χωρίς νερό-ρεύμα-αποχέτευση.
Φυματίωση – δάγκειος – μηνιγγίτιδα – πολιομυελίτιδα θέριζαν τον πληθυσμό.
Πρόσβαση σε Ιατροφαρμακευτική περίθαλψη δεν υπήρχε παρά μόνο για όσους είχαν χρήματα να πληρώσουν.
Το 10% των εργατών μπορούσε να αγοράσει γάλα για τα παιδιά του.
Τέσσερις στους χίλιους μπορούσαν να αγοράσουν κρέας.
Η ανεργία σάρωνε την χώρα.
Μετά την επικράτηση του Κάστρο και μέσα σε 50 χρόνια ο πληθυσμός της Κούβας διπλασιάστηκε, το προσδόκιμο ζωής ανέβηκε στα 78 χρόνια, η παιδική θνησιμότητα έπεσε στο 4,3/1000, κάτω δηλαδή και από το όριο της Ε.Ε.
Το 90% σε φάρμακα και εμβόλια παράγεται στην Κούβα.
Παιδικές ασθένειες έχουν σχεδόν μηδενισθεί.
Υγεία και Παιδεία παρέχονται εντελώς δωρεάν.  
Η Κούβα βρίσκεται στις πρώτες θέσεις Παγκοσμίως στην αντιμετώπιση καρκίνων, καρδιαγγειακών παθήσεων, μεταμοσχεύσεων, νεφρολογία.
Διαθέτει έναν από τους υψηλότερους δείκτες ανάπτυξης της εκπαίδευσης (IDE) παγκοσμίως, ο δείκτης αυτός είναι στο 0,983 υψηλότερος σε θέση από τον αντίστοιχο των ΗΠΑ.
Το 2011 η Unesco αναγνώρισε ότι η Κούβα έχει την 14η θέση παγκοσμίως στο υψηλό μορφωτικό επίπεδο.
Ο δείκτης για θύματα φυλετικού και θρησκευτικού ρατσισμού στην Κούβα βρίσκεται στο μηδέν.
Με την εκδήλωση της πανδημίας Covid 19 η Κούβα άμεσα (Ιανουάριο 2020) με το 29ο Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε το Εθνικό Σχέδιο Πρόληψης το οποίο περιελάμβανε 500 δράσεις, οι οποίες επικαιροποιούνταν. Η εφαρμογή και ο έλεγχος υλοποίησης του σχεδίου γίνονταν από την ειδική Εθνική Ομάδα με επικεφαλής τον Πρόεδρο της χώρας. Ταυτόχρονα δημιουργήθηκε Εθνική Τεχνική Ομάδα με επικεφαλής τον Υπ. Υγείας. Μέχρι σήμερα 185 χώρες έχουν αναφέρει κατάσταση πανδημίας. Οι χώρες αυτές έχουν 27 εκατομ. πολιτών που προσβλήθηκαν από Covid, από αυτούς 830.000 έχουν πεθάνει.
Στην Κούβα στο ίδιο διάστημα ευρέθησαν 4.551 κρούσματα με 104 νεκρούς συνολικά.
Όλες οι υπηρεσίες υγείας με αρχές την πρωτοβάθμια φροντίδα παρέχονταν δωρεάν στο σύνολο του πληθυσμού.
Στην Κούβα η αναλογία γιατρών-κατοίκων είναι 9 προς 1000.
Κανένα παιδί, καμία έγκυος, κανένας γιατρός ή υγειονομικός δεν πέθανε από Covid παρόλο που με το εμπάργκο έχουν απαγορεύσει την πώληση στην Κούβα υγειονομικού υλικού και αναπνευστήρων.
Μετά από επίσημη πρόσκληση διαφόρων κυβερνήσεων 46 μπριγάδες της Διεθνούς Ιατρικής Ταξιαρχίας “Henry Reeve” ειδικευμένοι στην αντιμετώπιση καταστροφών και επιδημιών στάλθηκαν από την Κούβα σε 42 χώρες σε όλο τον κόσμο συμπεριλαμβανομένων και χωρών της Ευρώπης.
Τρεις χιλιάδες οκτακόσιοι γιατροί και ειδικευμένοι νοσηλευτές εκ των οποίων 2000 ήταν γυναίκες, αποτελούσαν τις ομάδες που εστάλησαν και οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες σε 300.000 ασθενείς με Covid. Με αυτές τις ομάδες ενώθηκαν και 28.000 υγειονομικοί, μέλη των μόνιμων Κουβανικών Ιατρικών ομάδων σε 58 χώρες και ενσωματώθηκαν στις Εθνικές προσπάθειες των χωρών αυτών.
Στις 21-8-2020 η Κούβα έκανε την επίσημη καταχώρηση Κουβανικού εμβολίου κατά του κορωνοϊού με την ονομασία SOBERANA-01. Την ημέρα της ανακοίνωσης το YouTube διέκοψε τυχαία την μετάδοση του Προγράμματος «Στρογγυλή τράπεζα» του διεθνούς καναλιού της Cubavision International TV και έτσι δεν μεταδόθηκε η ανακοίνωση αυτή σε όλο τον κόσμο. Αυτό το εμβόλιο βρίσκεται από τότε σε κλινικές μελέτες και θα είναι διαθέσιμο στην Κούβα τον Φεβρουάριο του 2021.
Έτσι η Κούβα ευρίσκεται μέλος τριάντα τριών χωρών που έχουν εμβόλιο και έχουν προχωρήσει σε κλινικές μελέτες.
Στην Κούβα έχουν επιβάλλει εμπάργκο εδώ και περίπου 60 χρόνια, άραγε για ποιο λόγο συνεχίζεται αυτό το εμπάργκο μετά το 1990, ένα εμπάργκο που προκαλεί προβλήματα έλλειψης καταναλωτικών αγαθών στους πολίτες και τα παιδιά μιας χώρας;
Είπαν:
• Aldus Huxley 1894-1963.
Η τέλεια δικτατορία θα έχει την εμφάνιση δημοκρατίας. Μια φυλακή χωρίς τοίχους στην οποία οι κρατούμενοι δεν θα ονειρεύονται να δραπετεύσουν. Ένα σύστημα δουλείας όπου χάρη στην κατανάλωση και την διασκέδαση οι δούλοι θα αγαπήσουν την δουλεία τους.
• Milton Friendman Νομπελίστας
Η θεωρία του οικονομικού σοκ είναι απλή. Δημιουργείς αίσθημα διαρκούς ανασφάλειας και οικονομικού στρες στον πληθυσμό έτσι ώστε οποιαδήποτε πολιτική και οικονομική απόφαση να γίνεται αποδεκτή.
• Τζωρτζ Όργουελ 1984.
Για να ελέγξεις ένα λαό πρέπει να γνωρίζει τους φόβους του. Ο πρώτος φόβος που νιώθει ο άνθρωπος είναι να βρίσκεται σε θανάσιμο κίνδυνο για οποιονδήποτε λόγο. Μόλις γίνει σκλάβος του φόβου του (Covid 19) έρχεται το λευκό κολάρο να τον «σώσει», ώστε να τον υποτάξει στην εξουσία του.
Τώρα άραγε μπορούμε να απαντήσουμε και με ποιο τρόπο το αφελές και αγαθό ερώτημα «Μα Κούβα θα γίνουμε;»
Μπορούμε να απαντήσουμε μαζί με το ερώτημα τι θα ήταν αυτή η χώρα εάν δεν της είχε επιβληθεί 60 χρόνια ολοκληρωτικό εμπάργκο;
Έχουν χρησιμοποιηθεί για την ανάρτηση κάποια στοιχεία από τον Ν. Μπογιόπουλου

ΜΙΚΡΑ ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ ΤΟΥ ΑΚΡΩΤΗΡΙΟΥ ΓΡΑΜΒΟΥΣΑΣ

 Μια δύσκολη προσπάθεια να σημειωθούν πάνω στο χάρτη τα μικρά τοπωνύμια της κάθε περιοχής της Κισάμου, απο την υπέροχη και εμπεριστατωμένη μελέτη της Ελευθερίας Γιακουμάκη, που έχουν δημοσιευθεί στο βιβλίο της "Το μικρό τοπωνυμικό της Επαρχίας Κισάμου", και έγινε το 1979-80.
 Γράφει στο βιβλίο της οτι με τον όρο μικρό τοπωνυμικό δηλώνεται κάθε τοποθεσία που έχει καταγραφεί στους επίσημους κρατικούς στατιστικούς πίνακες και προσδιορίζει μικρές αγροτικές εκτάσεις ή ποιμενικές που παραδόθηκαν απο γενιά σε γενιά για καθημερινή συνεννόηση των κατοίκων αποκλειστικά της περιοχής αυτής. 

Δεύτερη προσπάθεια μιας και βρήκα τον κατάλληλο άνθρωπο, τον Μανώλη Χριστοφοράκη (τον ευχαριστώ πολύ) που έχει γυρίσει σπιθαμή προς σπιθαμή την περιοχή του ακρωτηρίου της Γραμβούσας. Να θυμίσω οτι η κοινότητα Γραμβούσας είναι η μεγαλύτερη σε έκταση με πάνω απο 175 τοπωνύμια, αρκετά δύσκολα και κάπου 30 δεν έχουν βρεθεί ακόμα. 

Κάθε βοήθεια δεχτή.

Πατώντας πάνω στο χάρτη έχουμε μια ικανοποιητική μεγέθυνση της περιοχής με τα ονόματα!!

Υπάρχει και συνέχεια.

ΕΛΑΦΟΝΗΣΙ 2021

Έχει καταντήσει κουραστικό, είναι γεγονός, να γράφουμε τα ίδια και τα ίδια για την δημοτική περιουσία που είναι αφημένη στην τύχη της εδώ και πολλά χρόνια. Κουραστική όμως είναι και η κάθε δημοτική αρχή που δεν παίρνει ποτέ σοβαρά τις εξαγγελίες της και να μας κοροϊδεύει κατάμουτρα, για δήθεν προστασία.
Το θέμα του ξέφραγου αμπελιού στην ομορφότερη παραλία της Κισάμου, ίσως και της Κρήτης, είναι ένα γεγονός μη αναστρέψιμο, μάλιστα σήμερα μπορεί να μην μπήκαν τόσα αυτοκίνητα στο χώρο της παραλίας, αλλά ο γκαγκάς δεν έλειψε. Μπήκε φορτωμένος με το αγροτικό του, τρία κοπελάκια στην καρότσα, την πεθερά και συν κάμποσους ακόμα και αφού έκανε ένα γύρω απο τους λιγοστούς που έκαναν την βόλτα τους στην παραλία, πάρκαρε λίγο απόμερα...απο την μέσα μεριά της παραλία φυσικά, κατέβασε ένα τσουβάλι κάρβουνα, την ψησταριά, ένα τραπέζι, 5 καρέκλες και τα αποδέλοιπα. Φυσικά κανένας δεν ενδιαφέρθηκε να του κάνει μια παρατήρηση αν και σχολιάστηκε.. 

Χρειάζεται φύλακας 12 μήνες τον χρόνο εκεί κύριοι της Μονομετοχικής, και δεν είναι δύσκολο, αφού μπορεί σε αυτό και μόνο να συνεργαστούν οι δυο Δήμοι που τρυγάνε την περιοχή χρόνια τώρα δίχως να κάνουν τίποτα. Τίποτα λέω και δεν θα γράψω άλλα ... μιας και οι φωτογραφίες για το γίνεται λίγο παραπέρα στο νησάκι είναι τέτοιες που σε πιάνει η καρδιά σου.

Δεν ξέρω αν κυνηγάμε τον Κουκουράκη τον Κωστή ή το Δασαρχείο που έκαναν την προσπάθεια να μας κάνουν επισκέψιμη μια τέτοια όμορφη περιοχή, αλλά αν δεν το κάνουμε για να τους τιμωρήσουμε, τότε είμαστε τελείως ανάξιοι και άχρηστοι, γιατί όχι μόνο δεν μπορούμε να προφυλάξουμε αυτά που μας έδωσε ο Θεός, αλλά και αυτά που πληρώθηκαν απο τους πολίτες και δημότες.

Κρίμα για άλλη μια φορά. Ξέρω οτι κάποιοι θα στεναχωρηθούν αλλά είναι αμαρτία να μην πέφτει μια δραχμή απο τα ανταποδοτικά αλλά τουναντίον να κόβουμε μισθούς εδώ και χρόνια στους εκλεγμένους μας που πρώτιστα είναι εθελοντές. Τα κοινά δεν είναι για να οικονομήσεις.. 

Είναι τέτοια η απαξίωση της περιοχής που υπολογίζω οτι όλα γίνονται με σκοπό.... να πέσουν στα χέρια ιδιώτη και να πούμε ..και μεις στο τέλος ευχαριστημένοι ..."ευτυχώς που τα πήρε ο τάδε, γιατί θα είχαν διαλύσει". 

Ντροπή!!!

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης πρώην Κισάμου & Σελίνου κυρός Ειρηναίος Γαλανάκης γεννήθηκε στο Νεροχώρι Αποκορώνου στις 11 Ιανουαρίου 1911.
Το Δεκέμβριο του 1957 εξελέγη από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας Κρήτης Επίσκοπος Κισάμου και Σελίνου.

Το 1971 εξελέγη από την Ι. Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου Μητροπολίτης της νεοσύστατης Ελληνορθόδοξης Μητρόπολης Γερμανίας. Επί Αρχιερατείας του (1971-1981) αναγνωρίστηκε η Ελληνορθόδοξη Μητρόπολη Γερμανίας ως τρίτη επίσημη εκκλησία στη χώρα (έτος 1974), οικοδομήθηκε ο Μητροπολιτικός Ναός και το Μητροπολιτικό μέγαρο στη Βόννη, καθώς και πολλοί άλλοι ναοί σε άλλα μεγάλα κέντρα της Γερμανίας.

Το 1982 ο Μητροπολίτης Ειρηναίος Γαλανάκης, με την επιμονή Κλήρου και Λαού των Επαρχιών Κισάμου και Σελίνου επανήλθε και πάλι στη Μητρόπολη Κισάμου και Σελίνου. 

Τον Αύγουστο του 2005 υπέβαλε την παραίτησή του στην Ιερά Επαρχιακή Σύνοδο της Εκκλησίας της Κρήτης, η οποία και έγινε αποδεκτή.

Απεβίωσε την 30η Απριλίου 2013, Μ. Τρίτη, σε ηλικία 102 ετών.

ΔΥΟ ΓΙΩΡΓΗΔΕΣ ΜΕ ΦΟΝΤΟ ΤΟ ΚΑΣΤΕΛΙ ΤΟΥ 1960

Ο Ανυφαντής με τον Αννουσάκη στην κορφή της Κουνουπίτσας και με φόντο το Καστέλι του 1960. Ούτε ένα σπίτι απο το Δημοτικό σχολειό και πάνω, ούτε γήπεδο, ούτε καν ένας δρόμος..μόνο αμπέλια και σπαρμένα χωράφια.

ΑΜΥΓΔΑΛΟΚΕΦΑΛΙ ΚΑΙ ΠΕΡΒΟΛΙΑ 1950

 Μια ματιά στο παρελθόν με τις κοινότητες Αμυγδαλοκεφαλίου και Περιβολίων Εννέα Χωριών, με την ιστορική καταγραφή απο τον γιατρό Μιχάλη Αναστασάκη* στο πολύ ενδιαφέρον βιβλίο του "Αι αξίαι της Κισάμου" την δεκαετία του 50'.

ΑΜΥΓΔΑΛΟΚΕΦΑΛΙ

Οι κάτοικοι της κοινότητας είναι 446 και αποτελείται απο δυο χωριά Κεραμωτή και Αμυγδαλοκεφάλι. Πρόεδρος είναι ο Μοτάκης Χαράλαμπος και κοινοτικοί σύμβουλοι οι Λαγουδάκης Ευάγγελος, Αρχολάκης Εμμανουήλ,!!! Μοτάκης Ευθύμιος και Μπατιστάκης Μιχάλης. Ιερέας της κοινότητας είναι ο παπά Νικόλας Στρατάκης.

Έχει 20.000 ελαιόδενδρα και παραγει 30.000 οκάδες λάδι 15.000 οκάδες κρασί, 20.000 οκάδες χαρούπια, κρομμύδια 100.000 οκάδες. Μνημείο αγνωστου στρατιώτη δεν υπάρχει ο΄τε κοιοτικό γραφείο. Η κοινότητα εκτέλεσε έργα ύδρευσης. 

Έχει ένα ιατρό, 2 δασκάλους, και φοιτούν στο γυμνάσιο 8 μαθητές.

Αρχηγούς και οπλαρχηγούς έχουμε τον Αναγνώστη Σκαλίδη τον Φαλδαμή, και τον Καρεκλά.

Οι Γερμανοί κατέστρεψαν την οικία του Ιωάννη Μπατιστάκη και άλλων.

ΠΕΡΙΒΟΛΙΑ 

Οι κάτοικοι της κοινότητας είναι 254 και στην κοινότητα υπάγονται και τα Κοντοπυριανά. Πρόεδρος της είναι ο Ζαχαρίας Αντωνίου Παπαδάκης, και σύμβουλοι οι Ιωάννης Ζουριδάκης, Νικόλαος Δημητρίου Καμηλάκης, Θρ. (Θρασύβουλος;) Γεωργίου Σπερελάκης, ιερέας είναι παπά Νικόλαος Παπαδάκης τελειόφοιτος του ανώτερου Ιερατικού φροντιστηρίου Αγίας Τριάδας.

Η κοινότητα έχει 6.000 ελαιόδενδρα και παράγει 20.000 οκάδες λάδι, 15.000 οκάδες κρασί, 5.000 οκάδες στάρι, 10.000 οκ κάστανα. 

Υδρεύεται απο 5 βρύσες με υπέροχο καθαρό νερό.

Έχει σχολείο και το γραφείο του σχολείου χρησιμοποιείται και ως κοινοτικό γραφείο, αλλά και ως γραφείο του Γεωργικού πιστωτικού συνεταιρισμού. Ο συνεταιρισμός έχει 40 συνεταίρους. Το Δημοτικό σχολείο είναι απο τα ευπρεπέστερα και απο τα πιο επιπλωμένα κατα ομολογία των επιθεωρητών.

Έχει ωραίο υδραυλικό ελαιοπιεστήριο, σκέφτεται να ηλεκτροδοτήσει τους δρόμους του χωριού χρησιμοποιώντας τα νερά του ποταμού.

Έχει επιστήμονες ένα χημικό, ένα φυσικό και ένα αριστούχο στρατιωτικό. Έχει 5 τελειόφοιτους και 5 μαθητές γυμνασίου. 

Αρχηγός της Επανάστασης είχε τον Αναγνώστη Παπαγιαννάκη (Γραμβουσιανό), τον Αναγνώστη Σκαλίδη Γενικό Αρχηγό Κισάμου, και τον Ιωάννη Παπαγιαννάκη πρόεδρο της συνελεύσεως Θερίσου.

Εις το χωριό συναντιούνται συχνά κατά τις γεωργικές εργασίες αρχαίοι τάφοι με πήλινα αγγεία, πιστεύεται οτι εδώ κάπου ήταν η αρχαία πόλης Ιναχώριο.

Δασικές εκτάσεις έχει αλλά οι περισσότερες έχουν καταστραφεί απο φωτιές, απο τους βοσκούς. 

Οι Γερμανοί δεν έκαναν καταστροφές στο χωριό αλλά εφόνευσαν κατοίκους και άρπαξαν πολλές φορές τα οικόσιτα ζώα.

*Ο Μιχαήλ Αναστασάκης (1871-1967) απο την Σπηλιά Κισάμου, ήταν γιατρός, αγωνιστής και συγγραφέας. Υπηρέτησε ως βουλευτής Χανίων και έγραψε την "Ιστορία της Κισσάμου", "Αι Αξίαι της Κισσάμου" και το "Ημερολόγιο της Κατοχή.

ΚΡΙΑΡΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

 200 χρόνια σύγχρονη Ελλάδα 1821-2021. Σεβόμαστε την Ιστορία μας. Τιμάμε τους ανθρώπους μας, τιμάμε τους ανθρώπους των Επαρχιών μας.

Γεννήθηκε τον Μάρτιο του 1797 στο χωριό Κουστογέρακο της επαρχίας Σελίνου της Κρήτης. Η καταγωγή του ήταν από την οικογένεια των Μπενήδων. Ο πατέρας του που παλιά τον αποκαλούσαν Μπενή μετονομάστηκε σε Κριάρης το 1769 επί Δασκαλογιάννη, λόγω του χειμαρρώδους χαρακτήρα του.
Ο Κωνσταντίνος μέχρι το 1821, ήταν τσοπάνος στον πλούσιο πατέρα του. Με την έναρξη της επανάστασης, αυτός και τα πέντε αδέλφια του άρπαξαν τα όπλα και τάχτηκαν υπό την σημαία του πατέρα τους. Μετά την μάχη της Μονής, ο Κωνσταντίνος ανέλαβε Καπετάνιος του Κουτσογεράκου, διότι ο πατέρας του ήταν πλέον προχωρημένης ηλικίας. Έκτοτε ακολούθησε παντού τον ήρωα Κουμή ως οπλαρχηγός και πρωτοπαλίκαρο αυτού.
Ο Κριάρης πρωταγωνίστησε και πάλι το 1841, όταν στην Κρήτη έγινε νέα εξέγερση. Συνενοούμενος με τον αρχηγό Χαιρέτη και με τους άλλους οπλαρχηγούς από το Ναύπλιο, ύψωσε πρώτος την σημαία της επανάστασης. Μαζί με τους άλλους αρχηγούς Χαιρέτη, Κουμή, Χάλη και Νιότη πολέμησε μαζί με τους Σελινιώτες ως αρχηγός πλέον της επαρχίας Σελίνου.
Ακολούθησε πολυτάραχη πολεμική ζωή και ξαναεμφανίστηκε στην επανάσταση του 1878 και πάλι ως εκλεγμένος αρχηγός των Σελινιωτών στην επανάσταση της Κρήτης.
Επέστρεψε στην Αθήνα, όπου και απεβίωσε το 1884.

Το ριζίτικο του Γενικού αρχηγού Κ. Κρίαρη που υπάρχει στον δεύτερο τόμο "Κρητικά Ριζίτικα Τραγούδια".

«ΓΕΡΩ ΚΡΙΑΡΗ»

Στα χίλια οχτακόσια στα εξήντα εννέα

πού η Κρήτη ε-προσκύνησε Σουλτάνου τη σημαία,

λίγοι Αρχηγοί απομείνανε με διαλεχτούς στραθιώτες

κι εμπήκανε στη Σαμαργιά ’π’ του φαραγγιού τσι πόρτες.

Κι εκάμανε συνέλεψι είντα ν’ άπογενούνε

γη να μουτίσουν στου πασά γη ούλοι να χαθούνε

πολλή Τουρκιά τσι κυνήγα στη Σαμαργιά τσι ζώνει

ζερβά δεξιά κι απο παντού το χιόνι τσι πετρώνει.

’Αντάρα, χιόνια έπεφταν δώδεκα μερονύχθια

Κι οι γι' αρχηγοί κρατούσανε τσι σπήλιους αντίς σπίθια.

Κι απόφασι εκάμανε μπλειό αίμα να μη χύσουν

γιατ' η Φραγκιά τσι δίκασε να παν να προσκυνήσουν,

Καθίζουν κάνουν γράμματα του δούδουνε μαντάτο

πως παραδίδουν τ' άρματα ούλον των το φουσάτο.

Κριγιάρης απαρνήθηκε δε θέλει να μουτίση

αλλάργ’ απού τον τόπο του θέλει να πα να ζήση.

Κι υπογραφή δεν έβαλε εις του πασά το γράμμα

το θάνατο εδιάλεξε παρά 'να τέθοιο πράμμα.

Παίρνει δέκ’ αντρειωμένους του και το σημαιοφόρο,

το Ληατογιώργη το θεριό και φεύγει από τον πόρο.

Λέει των-ε «Μωρέ παιδιά, πάνω στην κεφαλή μας

Ο Χάρος στέκει με σπαθί ’να πάρη την ψυχή μας.

Κι όποιος το Χάρο δεν ψηφά κι ελεύτερος να ζήση,

ας μ’ ακλουθήξη κι ο Θεός θα μας -ε βοηθήση».

Στη Σκλοβοπούλα στο χωριό μέσα σ’ ένα σπηλιάρι

Ανήμενε χωσιά καιρό να φύγη να μπαρκάρη.

Να φύγ’ απού τον τόπο του που κόκκαλα σπαρμένα

Αδέρφια, ανίψια ατρόμητα άφηνε σκοτωμένα.

Μα προδοσιά δεν άφηκε να κάμη το σκοπό του

με Τούρκους τον μπλοκάρανε ζητούν το θάνατό του.

Τρεις χιλιάδες νιζαμιά και χίλιοι ντόπιοι ακόμη

ξάργουτου ξεκινήσανε, προδότης τσι σιμώνει.

Γύρω το σπήλιο πιάνουνε να πάρουν τη ζωή του

και χίλιες λίρες τάξιμο ήταν η κεφαλή του.

-«Σκύλε Κριγιάρη πρόβαλε να δώσης τ’ αρματά σου

κι ο Μουχαμέτης κι ων το πη μπλιό δε θωρείς παιδιά σου».

-«Τα τιμημένα τ’ άρματα κοπιάσετε να ιδήτε

ετούτα που σας μπέμπουνε στο μνήμα εδα θωρείτε»,

Ως τόπε παίζε παίζουν του μπλειό λόγια δεν νταγιάντα

του Τούρκου μπάλα του περνά τη μέση μπάντα ως μπάντα.

Γιουρούσι οι γι αντρειωμένοι του κι ο γυιός του ο Γεωργάκης

στσι πρώτες μπάλες έπεσε ο Γιώργης ο Ληατάκης.

Στην άλλη μπάντα έπεσε ο Αντωνομιχάλης

που 'ταν θεργιό ατρόμητο κι είχε θωριά μεγάλη.

Η νύχτα έδωκε ζωή στον Αρχηγό Κριάρη

κι ο Φούσκης ο Σελήμ αγάς απού 'τον πολληκάρι.

Εις τα σπιτάλια τω Χανιώ κι εις τη φυλακή τον ’βάλαν

και θάμα πώς 'σώθηκε και δεν τον εξεβγάλαν.

Εις την Αθήνα έφυγε ο Τουρκοφάγος πάλι

κι ανήμενε τση λευτεριάς ημέρα να προβάλη.

Εξήντα χρόνους πόλεμο έκανε στο φεγγάρι

η Κρήτη δεν εγέννησε ξανά τέθοιο παλληκάρι.

Σ’ έξι πολέμους έτυχε απ’ τα εικοσιένα

τσι Κρήτης όρη και βουνά τα πότισε με αίμα

Είχε ψυχή σαν μάλαμα και σαν μαργαριτάρι

κι είχε καρδιά σαν το βουνό δεν τούλειπε μια χάρι.

Ιδομενέας Παπαγρηγοράκης 

Πηγές Νεώτερη Ελληνική Ιστορία-περιοδικό Κρητική Εστία 1964, Ιδομενέας Παπαγρηγοράκης

ΜΙΚΡΑ ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ ΤΗΣ ΚΑΛΥΒΙΑΝΗΣ

Μια δύσκολη προσπάθεια να σημειωθούν πάνω στο χάρτη τα μικρά τοπωνύμια της κάθε περιοχής της Κισάμου, απο την υπέροχη και εμπεριστατωμένη μελέτη της Ελευθερίας Γιακουμάκη, που έχουν δημοσιευθεί στο βιβλίο της "Το μικρό τοπωνυμικό της Επαρχίας Κισάμου", και έγινε το 1979-80.
 Γράφει στο βιβλίο της οτι με τον όρο μικρό τοπωνυμικό δηλώνεται κάθε τοποθεσία που έχει καταγραφεί στους επίσημους κρατικούς στατιστικούς πίνακες και προσδιορίζει μικρές αγροτικές εκτάσεις ή ποιμενικές που παραδόθηκαν απο γενιά σε γενιά για καθημερινή συνεννόηση των κατοίκων αποκλειστικά της περιοχής αυτής. 

Σαν αρχή ξεκίνησα απο την Καλυβιανή μιας και βρήκα τον κατάλληλο άνθρωπο, τον Μανώλη Χριστοφοράκη (τον ευχαριστώ πολύ) που έχει γυρίσει σπιθαμή προς σπιθαμή όχι μόνο αυτήν την περιοχή αλλά και το ακρωτήρι της Γραμβούσας που θα το ανεβάσω τις επόμενες μέρες. Φυσικά για να μπουν στον χάρτη έγινε μεγάλη προσπάθεια, μάλιστα η περιοχή της Γραμβούσας έχει επίσημα 175 τοπωνύμια. Εδώ έχουμε τοποθετήσει γύρω στα 40 και με μια μικρή επιφύλαξη για ένα δυο. 

Κάθε βοήθεια δεχτή.

Πατώντας πάνω στο χάρτη έχουμε μια ικανοποιητική μεγέθυνση της περιοχής με τα ονόματα!!