Καστέλι Κισάμου (1955 -1965)
Γράφει η Ευτυχία Δεσποτάκη
Σε λίγο καιρό Ιδρύεται επίσης με πρωτοβουλία του Ειρηναίου, Οικοκυρική σχολή για τα κορίτσια που δεν θέλουν ή δεν μπορούν να παρακολουθήσουν το γυμνάσιο. Στεγάζονται στα διπλανά σπίτια, τα οποία πλέον έχουν αγοραστεί κατεδαφίζονται και κτίζεται νέα οικοκυρική σχολή, όπου σήμερα είναι το Τσατσαρωνάκειο. Εδώ τα κορίτσια διδάσκονται κέντημα, υφαντική, κοπτική, ραπτική μαγειρική. Παράλληλα, εθελοντές εκπαιδευτικοί διδάσκουν ελληνικά .
Στη συνέχεια ο ίδιος επίσκοπος, οξυδερκής, βλέποντας τις ανάγκες των καιρών φροντίζει για την Τεχνική Εκπαίδευση, που θεωρεί βασική εκπαίδευση για τους πολίτες μιας κοινωνίας.
Σε πρώτη φάση με βοηθούς δύο φιλοξενούμενους του ξένους, ένα Γερμανό και ένα Αμερικανό τον Claous και τον Νtik ξεκινούν μαθήματα Ηλεκτρολογίας και Μηχανολογίας, τα οποία γίνονται σε ένα...
.... μαγαζί που νοικιάστηκε στην οδό, όπου σήμερα οι ασφάλειες Βερυκάκη.
Σε λίγο διάστημα ιδιόκτητες τεχνικές σχολές Ηλεκτρολόγων και Μηχανολόγων κτίζονται πίσω από τη μητρόπολη με αγορά νέων οικοπέδων, καθώς και οικοτροφείο αρρένων, όπου φιλοξενούνται παιδιά του γυμνασίου και των τεχνικών σχολών. Η τεχνική εκπαίδευση, είναι μια πραγματικότητα για το Καστέλι, υποστηριζόμενη πλέον και επιχορηγούμενη από το δημόσιο.
Πολλά παιδιά φοιτούν και πολλοί καθηγητές διδάσκουν, τόσο τα τεχνικά μαθήματα, όσο και Ελληνικά Μαθηματικά και Ιστορία. Πολύ αργότερα οι Τεχνικές Σχολές αυτές θα μετεξελιχθούν σε ΤΕΛ, σε ΤΕΣ και σε ΕΠΑΛ. Θα μετεγκατασταθούν σε κτήρια που ανεγείρονται σε οικόπεδο που παραχωρήθηκε επίσης από την Εκκλησία στην είσοδο της πόλεως
Περιστατικό παιδιού με δυσκολία στη μάθηση, που έφτασε στην πόρτα του Ειρηναίου για εξεύρεση λύσης, γίνεται η αφορμή για την ίδρυση
Σχολής Κωφών, υπό την προστασία της εκκλησίας, η οποία στεγάζεται προσωρινά στον Παρθενώνα και στη συνέχεια στην ιδιόκτητη Σχολή Κωφών που κτίζεται στον Πύργο απέναντι από το Αννουσάκειο Θεραπευτήριο ,και μέχρι πρότινος που έκλεισε, για πολλές δεκαετίες, εξυπηρετούσε όλη την Κρήτη.
Τέλος στο χώρο της μητρόπολης λειτούργησε για πολλά χρόνια σχολή ξυλογλυπτικής με τη διδασκαλία του μακαριστού Βιολάκη. Πέρα από την επεξεργασία του ξύλου, ο μακαριστός ιεράρχης ζητούσε από εθελοντές καθηγητές τη διδασκαλία της Ιστορίας και της Τέχνης στα παιδιά ξυλογλύπτες.
Μετά το 60 δημιουργείται και το 1ο νηπιαγωγείο στο Καστέλι που στεγάζεται σε ένα σπίτι πίσω από το διοικητήριο- μουσείο προς τα δυτικά. Πρώτη νηπιαγωγός είναι μια κοπέλα από την Πελοπόννησο η Κική Τζωρτζίνη.
Όλοι αυτοί οι τόποι εκπαίδευσης και παιδείας ,ανθούν και επαυξάνουν από το τέλος της δεκαετίας του 50 και μετά. Η παιδεία τα χρόνια εκείνα, δίδεται από το σχολείο και μόνο, λιτά αυστηρά και υπεύθυνα!
Φροντιστήρια και παραπαιδεία ανύπαρκτα. Ο μαθητής και το βιβλίο του, πολλές φορές δανεικό, ο δάσκαλος και ο καθηγητής ήταν οι συντελεστές μάθησης τότε.
Ούτε σχολές χορού υπάρχουν. Οι παραδοσιακοί χοροί διδάσκονται από το δάσκαλο και το Γυμναστή.
Τη δεκαετία του 60 ξένη γλώσσα δε διδασκόταν στα γυμνάσια.
Τότε κάποιος επιχειρηματίας από τα Χανιά, δημιουργεί ένα παράρτημα διδασκαλίας Αγγλικών που στεγαζόταν πάνω από το φούρνο του
Μελισσιανού και αργότερα κάτω από το σπίτι του γιατρού Λυγιδάκη ,στο στενό προς του παπά τη Βρύση. «Ελληνοαμερικανικό Ινστιτούτο» έγραφε η ταμπέλα με σήμα την αστερόεσσα αμερικάνικη σημαία και δίδασκε μια κοπέλα η Ιωάννα Τζουγκράκη. (Greek American cultural institute)
Γραφτήκαμε πολλά παιδιά στην αρχή, ύστερα όλο και λιγόστευαν.
Καταφέραμε κάποιοι και πήραμε το Lower της τότε εποχής. Επίσης είχαν γραφτεί και παρακολουθούσαν μαθήματα μαζί μας και ενήλικες, υπάλληλοι σε υπηρεσίες που διέκριναν ήδη την αναγκαιότητα της ξένης γλώσσας.
Φροντιστήρια επίσημα όπως αναφέραμε δεν υπήρχαν, αλλά ούτε καν η νοοτροπία του φροντιστηρίου.
Φροντιστήριο θα χρειαζόταν οι υποψήφιοι για το Πανεπιστήμιο, το καλοκαίρι που θα τελείωναν το σχολείο και θα έδιναν εξετάσεις το Σεπτέμβριο οπότε και μετανάστευαν στην Αθήνα.
Ωστόσο πολλές φορές ήταν αναγκαία η βοήθεια στα μαθηματικά και κυρίως στις εξετάσεις του Φεβρουαρίου και του Ιουνίου. Για τα φιλολογικά ούτε λόγος για φροντιστήρια ,αυτά μπορούσες να τα διαβάσεις μόνος σου.
Τρεις άνθρωποι, Καστελλιανοί κάλυπταν τις ανάγκες των μαθητών φροντιστηριακά.
Χωρίς εξειδικευμένες σπουδές, και με διαφορετικές επαγγελματικές ενασχολήσεις, ευφυείς, με αγάπη για τα Μαθηματικά, έκαναν φροντιστήριο στα παιδιά, όταν χρειαζόταν, στο σπίτι τους.
Ο Βαγγέλης Γεωργακάκης για μαθητές Γυμνασίου, ο Φίλιππος Κορωνιοτάκης και ο Γιώργος Κουνελάκης για μεγαλύτερα παιδιά.
Στο Γιώργο τον Κουνελάκη, που συνταξιούχος και αυτός εκπαιδευτικός ζει ανάμεσα μας, θα αναφερθώ περισσότερο, γιατί μας είχε διδάξει φροντιστηριακά τα Μαθηματικά με αγάπη και σαφήνεια (εκείνες οι ασκήσεις του Τόγκα!) και τον θυμάται η εφηβική συντροφιά μας με ωραίες αναμνήσεις. Ξεχωριστή προσωπικότητα, αφού χρόνια δίδαξε φροντιστηριακά αποφασίζει να σπουδάσει φυσικός όπου καταξιώθηκε σαν φυσικός στα σχολεία μας, σαν γυμνασιάρχης και λυκειάρχης.
Την ίδια εποχή δημιουργείται και ομάδα Προσκόπων για τα αγόρια και ομάδα Οδηγών για τα κορίτσια, όπου περνούμε τον ελεύθερο χρόνο μας στις εστίες, πότε κάτω από το Διοικητήριο της πλατείας και πότε κάτω από το ενοριακό κέντρο του Αγ. Σπυρίδωνος, διοικούμενες από εθελοντές εκπαιδευτικούς σαν αρχηγούς .
Στον τελευταίο χώρο, μια φορά την εβδομάδα λειτουργεί και το κατηχητικό σχολείο, Κυριακή ή Πέμπτη απόγευμα, για μικρά και μεγαλύτερα παιδιά.
Αξιόλογους κατηχητές, αναφέρομε τον παπά Δημήτρη Σημαντηράκη παπά Βαγγέλη Σφακιανάκη, π. Ειρηναίο Αθανασιάδη (νυν Αρχιεπίσκοπο)
Με αυτή την πνευματική παράδοση πορεύτηκε το Καστέλι.
Επιβάλλεται λοιπόν, και σήμερα, μια προσπάθεια, αναβάθμισης του τόπου και της κοινωνίας, ώστε η Κίσαμος, στηριγμένη στον πλούτο που διαθέτει, και κανείς δεν αμφιβάλλει για το μέγεθος του, να αποτελέσει κέντρο, πολιτιστικό και οικονομικό. Με ανάπτυξη όχι μονόπλευρη και της αρπαχτής, αλλά σε βάθος και σε πλάτος!!
Γράφει η Ευτυχία Δεσποτάκη
Σε λίγο καιρό Ιδρύεται επίσης με πρωτοβουλία του Ειρηναίου, Οικοκυρική σχολή για τα κορίτσια που δεν θέλουν ή δεν μπορούν να παρακολουθήσουν το γυμνάσιο. Στεγάζονται στα διπλανά σπίτια, τα οποία πλέον έχουν αγοραστεί κατεδαφίζονται και κτίζεται νέα οικοκυρική σχολή, όπου σήμερα είναι το Τσατσαρωνάκειο. Εδώ τα κορίτσια διδάσκονται κέντημα, υφαντική, κοπτική, ραπτική μαγειρική. Παράλληλα, εθελοντές εκπαιδευτικοί διδάσκουν ελληνικά .
Σε πρώτη φάση με βοηθούς δύο φιλοξενούμενους του ξένους, ένα Γερμανό και ένα Αμερικανό τον Claous και τον Νtik ξεκινούν μαθήματα Ηλεκτρολογίας και Μηχανολογίας, τα οποία γίνονται σε ένα...
.... μαγαζί που νοικιάστηκε στην οδό, όπου σήμερα οι ασφάλειες Βερυκάκη.
Σε λίγο διάστημα ιδιόκτητες τεχνικές σχολές Ηλεκτρολόγων και Μηχανολόγων κτίζονται πίσω από τη μητρόπολη με αγορά νέων οικοπέδων, καθώς και οικοτροφείο αρρένων, όπου φιλοξενούνται παιδιά του γυμνασίου και των τεχνικών σχολών. Η τεχνική εκπαίδευση, είναι μια πραγματικότητα για το Καστέλι, υποστηριζόμενη πλέον και επιχορηγούμενη από το δημόσιο.
Πολλά παιδιά φοιτούν και πολλοί καθηγητές διδάσκουν, τόσο τα τεχνικά μαθήματα, όσο και Ελληνικά Μαθηματικά και Ιστορία. Πολύ αργότερα οι Τεχνικές Σχολές αυτές θα μετεξελιχθούν σε ΤΕΛ, σε ΤΕΣ και σε ΕΠΑΛ. Θα μετεγκατασταθούν σε κτήρια που ανεγείρονται σε οικόπεδο που παραχωρήθηκε επίσης από την Εκκλησία στην είσοδο της πόλεως
 |
| εγκαίνια συσσιτίων |
Σχολής Κωφών, υπό την προστασία της εκκλησίας, η οποία στεγάζεται προσωρινά στον Παρθενώνα και στη συνέχεια στην ιδιόκτητη Σχολή Κωφών που κτίζεται στον Πύργο απέναντι από το Αννουσάκειο Θεραπευτήριο ,και μέχρι πρότινος που έκλεισε, για πολλές δεκαετίες, εξυπηρετούσε όλη την Κρήτη.
Τέλος στο χώρο της μητρόπολης λειτούργησε για πολλά χρόνια σχολή ξυλογλυπτικής με τη διδασκαλία του μακαριστού Βιολάκη. Πέρα από την επεξεργασία του ξύλου, ο μακαριστός ιεράρχης ζητούσε από εθελοντές καθηγητές τη διδασκαλία της Ιστορίας και της Τέχνης στα παιδιά ξυλογλύπτες.
Μετά το 60 δημιουργείται και το 1ο νηπιαγωγείο στο Καστέλι που στεγάζεται σε ένα σπίτι πίσω από το διοικητήριο- μουσείο προς τα δυτικά. Πρώτη νηπιαγωγός είναι μια κοπέλα από την Πελοπόννησο η Κική Τζωρτζίνη.
 |
| Η ΚΙΚΗ ΤΖΩΡΤΖΙΝΗ |
Φροντιστήρια και παραπαιδεία ανύπαρκτα. Ο μαθητής και το βιβλίο του, πολλές φορές δανεικό, ο δάσκαλος και ο καθηγητής ήταν οι συντελεστές μάθησης τότε.
Ούτε σχολές χορού υπάρχουν. Οι παραδοσιακοί χοροί διδάσκονται από το δάσκαλο και το Γυμναστή.
Τη δεκαετία του 60 ξένη γλώσσα δε διδασκόταν στα γυμνάσια.
Τότε κάποιος επιχειρηματίας από τα Χανιά, δημιουργεί ένα παράρτημα διδασκαλίας Αγγλικών που στεγαζόταν πάνω από το φούρνο του
Μελισσιανού και αργότερα κάτω από το σπίτι του γιατρού Λυγιδάκη ,στο στενό προς του παπά τη Βρύση. «Ελληνοαμερικανικό Ινστιτούτο» έγραφε η ταμπέλα με σήμα την αστερόεσσα αμερικάνικη σημαία και δίδασκε μια κοπέλα η Ιωάννα Τζουγκράκη. (Greek American cultural institute)
Γραφτήκαμε πολλά παιδιά στην αρχή, ύστερα όλο και λιγόστευαν.
Καταφέραμε κάποιοι και πήραμε το Lower της τότε εποχής. Επίσης είχαν γραφτεί και παρακολουθούσαν μαθήματα μαζί μας και ενήλικες, υπάλληλοι σε υπηρεσίες που διέκριναν ήδη την αναγκαιότητα της ξένης γλώσσας.
Φροντιστήρια επίσημα όπως αναφέραμε δεν υπήρχαν, αλλά ούτε καν η νοοτροπία του φροντιστηρίου.
Φροντιστήριο θα χρειαζόταν οι υποψήφιοι για το Πανεπιστήμιο, το καλοκαίρι που θα τελείωναν το σχολείο και θα έδιναν εξετάσεις το Σεπτέμβριο οπότε και μετανάστευαν στην Αθήνα.
Ωστόσο πολλές φορές ήταν αναγκαία η βοήθεια στα μαθηματικά και κυρίως στις εξετάσεις του Φεβρουαρίου και του Ιουνίου. Για τα φιλολογικά ούτε λόγος για φροντιστήρια ,αυτά μπορούσες να τα διαβάσεις μόνος σου.
Τρεις άνθρωποι, Καστελλιανοί κάλυπταν τις ανάγκες των μαθητών φροντιστηριακά.
Χωρίς εξειδικευμένες σπουδές, και με διαφορετικές επαγγελματικές ενασχολήσεις, ευφυείς, με αγάπη για τα Μαθηματικά, έκαναν φροντιστήριο στα παιδιά, όταν χρειαζόταν, στο σπίτι τους.
Ο Βαγγέλης Γεωργακάκης για μαθητές Γυμνασίου, ο Φίλιππος Κορωνιοτάκης και ο Γιώργος Κουνελάκης για μεγαλύτερα παιδιά.
Στο Γιώργο τον Κουνελάκη, που συνταξιούχος και αυτός εκπαιδευτικός ζει ανάμεσα μας, θα αναφερθώ περισσότερο, γιατί μας είχε διδάξει φροντιστηριακά τα Μαθηματικά με αγάπη και σαφήνεια (εκείνες οι ασκήσεις του Τόγκα!) και τον θυμάται η εφηβική συντροφιά μας με ωραίες αναμνήσεις. Ξεχωριστή προσωπικότητα, αφού χρόνια δίδαξε φροντιστηριακά αποφασίζει να σπουδάσει φυσικός όπου καταξιώθηκε σαν φυσικός στα σχολεία μας, σαν γυμνασιάρχης και λυκειάρχης.
Την ίδια εποχή δημιουργείται και ομάδα Προσκόπων για τα αγόρια και ομάδα Οδηγών για τα κορίτσια, όπου περνούμε τον ελεύθερο χρόνο μας στις εστίες, πότε κάτω από το Διοικητήριο της πλατείας και πότε κάτω από το ενοριακό κέντρο του Αγ. Σπυρίδωνος, διοικούμενες από εθελοντές εκπαιδευτικούς σαν αρχηγούς .
Στον τελευταίο χώρο, μια φορά την εβδομάδα λειτουργεί και το κατηχητικό σχολείο, Κυριακή ή Πέμπτη απόγευμα, για μικρά και μεγαλύτερα παιδιά.
Αξιόλογους κατηχητές, αναφέρομε τον παπά Δημήτρη Σημαντηράκη παπά Βαγγέλη Σφακιανάκη, π. Ειρηναίο Αθανασιάδη (νυν Αρχιεπίσκοπο)
Με αυτή την πνευματική παράδοση πορεύτηκε το Καστέλι.
Επιβάλλεται λοιπόν, και σήμερα, μια προσπάθεια, αναβάθμισης του τόπου και της κοινωνίας, ώστε η Κίσαμος, στηριγμένη στον πλούτο που διαθέτει, και κανείς δεν αμφιβάλλει για το μέγεθος του, να αποτελέσει κέντρο, πολιτιστικό και οικονομικό. Με ανάπτυξη όχι μονόπλευρη και της αρπαχτής, αλλά σε βάθος και σε πλάτος!!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου