ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΟΙ ΣΕ ΔΡΑΣΗ

Εντοιχισμένα πινάκια σε εκκλησίες της Κρήτης: 
Της Αναστασίας Γιαγκάκη
Με αφορμή μία προκαταρκτική έρευνα για εντοιχισμένα αγγεία στις εξωτερικές όψεις εκκλησιών της Κρήτης, διαπιστώθηκε ότι είναι πολυάριθμες οι εκκλησίες της μεγαλονήσου που κοσμούνται εξωτερικά με εφυαλωμένα, ανοιχτά αγγεία, τα λεγόμενα «bacini». Ανάλογη πρακτική έχει σημειωθεί από τους μελετητές, που χαρακτηρίζει σημαντικό αριθμό εκκλησιών της μεσοβυζαντινής και υστεροβυζαντινής περιόδου του κυρίως ελλαδικού χώρου, η οποία συνηθίζεται ιδιαίτερασε εκκλησίες της μεσαιωνικής Ιταλίας.

Στην ανακοίνωση, στηριζόμενοι σε μία πρώτη προσπάθεια καταγραφής των αγγείων που κοσμούν εξωτερικά ορισμένες από τις εκκλησίες της βενετοκρατούμενης Κρήτης, παρουσιάζονται παραδείγματα από αρκετές κατηγορίες κεραμικής. Η μελέτη τους παρέχει πληροφορίες για κατηγορίες εφυαλωμένων αγγείων που σε αρκετές περιπτώσεις δεν είχαν, μέχρι σήμερα, εντοπιστεί στο νησί,καθώς οι δημοσιεύσεις κεραμικής αυτής της περιόδου από ανασκαφές στην Κρήτη είναι λιγοστές. Εμπλουτίζονται, κατ’αυτόν τον τρόπο, οι πληροφορίες για τις επαφές του νησιού με αρκετές περιοχές της δυτικής, ιδίως,Μεσογείου, ειδικά στην περίοδο της Βενετοκρατίας, όταν η πρακτική εντοιχισμού αγγείων ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη. Πολύ περισσότερα είναι τα αγγεία που ανήκουν σε ποικίλες κατηγορίες εφυαλωμένης κεραμικής, εισηγμένες από την Ιταλία και την Ισπανία, ντα οποία προσφέρουν πληροφορίες για την εισαγωγή, στη βενετοκρατούμενη Κρήτη, κεραμικής από συγκεκριμένα κέντρα. Παράλληλα, με αφορμή τον τρόπο εντοιχισμού πινακίων στις εκκλησίες, γίνονται ορισμένες παρατηρήσεις σχετικά με την πρακτική αυτή. Επιπλέον, με αφορμή συγκεκριμένες περιπτώσεις θρησκευτικών
κτισμάτων της Κρήτης, η ενασχόληση με αυτό το είδος διακόσμου τους, παρέχει πληροφορίες για την ιστορία της ευρύτερης περιοχής τους.
11ο ΔΙΕΘΝΕΣ ΚΡΗΤΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
Στην περιοχή μας τέτοια εντοιχισμένα πορσελάνινα πιάτα έχει μια μόνο εκκλησία, στην Κουκουναρά η Μαντόνα. Μάλιστα σε κακή κατάσταση μιας και οι σύγχρονοι θρησκευόμενοι τα έχουν ασπρίσει με ασβέστη!!!