ΕΦΥΓΕ ΕΝΑΣ ΟΡΑΜΑΤΙΣΤΗΣ

Έφυγε απο την παρούσα ζωή, για την μέλλουσα, ένας (κατά την άποψη μου), σπουδαίος άνθρωπος.  Ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΛΕΠΤΟΣ.
Ένας οραματιστής, πραγματιστής και αναμορφωτής και μεγάλος επενδυτής πολλών περιοχών της ιδιαίτερης πατρίδας του, της Κύπρου, αλλά και πολλών άλλων περιοχών, ανά τον κόσμο. Μεταξύ αυτών και της πατρίδας μας, της Κρήτης και της τοπικής περιοχής της Κισάμου.
 Εάν δεν τον εμπόδιζαν 20 και πλέον χρόνια, το ανάλγητο κράτος μας, η ανισορροπία διοικούντων και εκπροσώπων, υπηρεσιών και  κυβερνώντων, θα είχε αναμορφώσει και τον κόλπο Κισάμου. 
Καλό παράδεισο να έχει, τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στην οικογένεια του, υγεία και ζωή να έχουν να τον θυμούνται και εύχομαι να συνεχίσουν το όραμα του για τον κόλπο Κισάμου και οποιαδήποτε άλλο είχε, με το ίδιο ζήλο και μεράκι. 
Αιωνία η μνήμη του.

Θοδωρής Σταθάκης 

πρώην Δήμαρχος Κισάμου

ΧΡΗΣΗ ΟΡΓΑΝΩΝ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΧΑΡΑΣ ΚΑΙ ΔΟΛΙΟΦΘΟΡΕΣ

Ο Δήμος Κισάμου επισημαίνει στους δημότες του ότι, τα όργανα που έχουν τοποθετηθεί στις παιδικές χαρές, στην πόλη της Κισάμου, για την ψυχαγωγική απασχόληση των παιδιών της περιοχής μας, είναι για χρήση από παιδιά ηλικίας έως 12 ετών.
Σημειώνεται, επίσης, ότι τυχόν δολιοφθορές που θα πραγματοποιηθούν στις παιδικές χαρές αλλά και σε οποιαδήποτε άλλη δημόσια περιουσία του Δήμου μας, από πολίτες, τιμωρούνται από τον νόμο. 

Η δημόσια περιουσία ανήκει στους πολίτες και θα πρέπει να συμβάλλουμε όλοι ώστε να διαφυλάξουμε και να προστατέψουμε την περιουσία μας από κακόβουλες πράξεις. 

Εκ του Δήμου.

ΔΗΜΟΣ ΚΑΣΤΕΛΙΟΥ ΚΙΣΑΜΟΥ και ΚΑΛΟΥΔΙΑΝΑ ΤΟ 1954

Μια ματιά στο παρελθόν με το Δήμο Καστελλίου Κισάμου και την κοινότητα Καλουδιανών, με την ιστορική καταγραφή απο τον γιατρό Μιχάλη Αναστασάκη* στο πολύ ενδιαφέρον βιβλίο του "Αι αξίαι της Κισάμου" την δεκαετία του 50'

Αποτελείται απο την ομώνυμη κωμόπολη και των συνοικισμών, Πάνω και Κάτω Καμάρα, Πάνω και Κάτω Κουνουπίτσα Πύργου και Λίμνης. Έχει 2.000 κατοίκους

 Η κοινότης Καστελλίου υδρεύεται απο πηγές και φρεάτια. Μνημείο Άγνωστου στρατιώτου δεν έχει, ούτε ιδιόκτητο δημοτικό γραφείο. Έχει αποθήκη λιπασμάτων και 200 συνεταίρους. Έχει δημοτικό σχολείο και Γυμνάσιο.
Ο Δήμος προτίθεται να φτιάξει υδραγωγείον για μεταφορά πόσιμου νερού απο Νοπήγια. 

Έχει 6 δασκάλους και 9 δασκάλες, έχει 8 ιατρούς, 2 χημικούς, 3 φιλόλογους όλες γυναίκες, 1 φαρμακοποιό, 3 οδοντιάτρους, 1 πολιτικό μηχανικό, 5 δικηγόρους, και ένα καθηγητή μαθηματικών. Εις το γυμνάσιο φοιτούν 400 μαθητές και στο Πανεπιστήμιο 10.

Στρατιωτικούς έχει ένα μοίραρχο ένα ταγματάρχη, και ένα Πλωτάρχη εν αποστρατεία.

Το Καστέλι (Δήμος) ανέδειξε τους παρακάτω οπλαρχηγούς.

Κωνσταντίνο Κωνσταντουλάκη (Γραμβουσιανό) Μακεδονομάχο, Γεώργιο Γεωργακάκη αρχηγό σώματος στην Ήπειρο, τον οπλαρχηγό Λεωνίδα Λιονάκη.

Οι Γερμανοί προκάλεσαν πολλές καταστροφές σε σπίτια με τους βομβαρδισμούς, ανατίναξαν την προβλήτα Τελωνείου, κατά την αναχώρηση τους λεηλάτησαν σπίτια και καταστήματα. 

ΚΑΛΟΥΔΙΑΝΑ

Η κοινότητα έχει 550 κατοίκους και αποτελείται απο τα χωριά Καλουδιανά, Κορφαλώνα και Κουρθιανά. Πρόεδρος της είναι ο Αντώνης Ιντζές και σύμβουλοι οι Χαράλαμπος Σχετάκης, Φώτης Μαρκετάκης, Ιωάννης Δερμιτζάκης, Μανούσος  Δερμιτζάκης, και ιερέας είναι ο παπά Μιχάλης Φωτεινάκης.

Παράγει 150.000 οκάδες λάδι, 30.000 οκάδες κρασί, 150.000 οκ. σιτηρά, 250.000 οκάδες πεπονοειδή. Μνημείο Άγνωστου στρατιώτη δεν έχει. Έχει μαθητές στο γυμνάσιο (δεν αναφέρει αριθμό) στο πανεπιστήμιο 2, Μπαντουράκη Ελένη και Μπαντουράκη Δώρα του Δημητρίου.

Έχει αποθήκη συνεταιρισμού με ενοίκιο.

Οι Γερμανοί κατέστρεψαν πολλές οικίες.

*Ο Μιχαήλ Αναστασάκης (1871-1967) απο την Σπηλιά Κισάμου, ήταν γιατρός, αγωνιστής και συγγραφέας. Υπηρέτησε ως βουλευτής Χανίων και έγραψε την "Ιστορία της Κισσάμου", "Αι Αξίαι της Κισσάμου" και το "Ημερολόγιο της Κατοχή.

ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΑΚΗ ΛΕΠΤΟΥ

Θερμά συλλυπητήρια ύστερα από θλιβερό άγγελμα απώλειας προσφιλούς και αλησμόνητου προσωπικού φίλου Μιχαλάκη Λεπτού, ακάματου πρωτοπόρου επιχειρηματία, οραματιστή και αναμορφωτή, τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα και ιδιαίτερα Κρήτη και αλλού. Η γενναιοδωρία της ψυχής του αείμνηστου Μιχαλάκη, το πάθος τής δημιουργίας και το υψηλό
πατριωτικό του αίσθημα, θα μείνουν ως φωτεινό παράδειγμα και πρότυπο για όλους. Ιδιαίτερα η παρακαταθήκη του Μιχαλάκη Λεπτού, ως Οικουμενικού και Εθνικού Έλληνα ακατάβλητου αγωνιστή, αναγεννημένου ως μυθικός Φοίνικας από την τέφρα της τουρκικής εισβολής και κατοχής, θα παραμείνει πολύτιμο κεφάλαιο για Ελλαδίτες και Κυπρίους, για πάντα.
Κυριάκος Ροδουσάκης
Πρέσβης επί τιμή
Τέως Πρέσβης της Ελλάδας στην Κύπρο.

ΜΙΑ ΠΑΛΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

Μια σπάνια όσο και ενδιαφέρουσα φωτογραφία τότε που το παλιό τσαρσί άρχισε να αλλάζει όψη, δίχως βέβαια οι επόμενοι δήμαρχοι να καταφέρουν, πλην υποσχέσεων, να συνεχίσουν το έργο του Αντώνη Σχετάκη. Βέβαια πολλά άλλαξαν απο τότε και το μικρό κέντρο της πόλης μετατοπίστηκε νοτιότερα λόγω της νέας λεωφόρου, αλλά τότε ήταν ένα βήμα πολύ θαρραλέο και πρωτοπόρο για μια μικρή κωμόπολη όπως ήταν το Καστέλι..

Οι τσάπες του Σημαντηράκη, ρίχνουν τα μαγαζιά που ήταν στην μικρή νησίδα του Μιχαήλ Αρχαγγέλου, (ανάμεσα σε πλατεία Τζανακάκη και Σκαλίδη) τέσσερα τον αριθμό, μετά απο απόφαση του Δημοτικού συμβουλίου Καστελίου Κισάμου, να απαλλοτριωθούν οι ιδιοκτήτες τους. Το 1982 πάρθηκε η απόφαση επί δημαρχίας Σχετάκη και τα έριξαν τέλος του 1983 αρχές 1984 επί δημαρχίας Κουφάκη. Το 1987 απαλλοτριώθηκε ακόμα ένα μαγαζί αυτό που βρισκόταν δίπλα στο φούρνο του Μελισσιανού, ήταν το παντοπωλείο Κουνελάκη, για να ανοίξει ο δρόμος και να χωράνε και αυτοκίνητα ... όταν δήμαρχος ξανάγινε ο Αντώνης Σχετάκης.

Βλέπουμε και το παλιό καμπαναριό με το περίφημο ρολόι του Μιχαήλ Αρχαγγέλου.

Η φώτο απο το αρχείο του Δεικτάκη Θανάση και μας την παραχώρησε ο Γιώργος Γεωργιλάκης που το έχει στα χέρια του.

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΙΑΤΡΟΥ ΜΙΧΑΗΛ ΑΝΑΣΤΑΣΑΚΗ

Ένα πολύ λεπτό θέμα που δεν το ανοίγουμε για να δώσουμε συνέχεια απλά για να διαβάσουμε ορισμένες σημειώσεις απο το ημερολόγιο του ιατρού Μιχάλη Αναστασάκη σχετικά με τα γεγονότα που συνέβησαν λίγο πριν αποχωρήσουν οι Γερμανοί απο τα Χανιά, αλλά και με την κατάσταση του ΕΑΜ και ΕΟΚ στην Κίσαμο. 

- Να πω οτι στα Χανιά οι Γερμανοί έμειναν ως και τις 12 Ιουνίου του 1945 και έφυγαν με τον οπλισμό τους... ενώ στην Αθήνα έφυγαν τον Οκτώβρη του 1944, πράγματα που έχουν γραφτεί επανειλημμένως σε περιοδικά και εφημερίδες.

Στο Ημερολόγιο του Μιχάλη Αναστασάκη δεν υπάρχουν φώτο, και η πρώτη φώτο εδώ είναι τυχαία απο το αρχείο μου, η δεύτερη φωτογραφία μου την έστειλε ο αξιωματικός του Ελληνικού στρατού κ. Πυροβολάκης και εικονίζονται ο ίδιος με 4 άντρες στην αυλή του Αγίου Σπυρίδωνα το 1945.

  Ψάχνοντας στο διαδίκτυο βρήκα το ακόλουθο κείμενο σχετικά με τη μαρτυρία του Σταύρου Μπίρη*, «Την πρωτοβουλία για την συνάντηση ΕΟΚ-ΕΑΜ την είχε ο αντιπρόσωπος του Συμμαχικού Στρατηγείου στο Νομό Χανίων ταγματάρχης Αλέκος (Σαν Φίλντινγκ)» ο οποίος παραβρέθηκε στην υπογραφή της συμφωνίας. Προς την κατεύθυνση της συνεννόησης των αντιστασιακών οργανώσεων, για την αποφυγή κατοχικών εμφύλιων συρράξεων, την 7 Νοεμβρίου 1943 στο χωριό Μεσκλά, λίγο μακρύτερα από το Θέρισσο υπεγράφη η γνωστή ως συμφωνία του Θερίσσου μεταξύ των οργανώσεων ΕΟΚ και ΕΑΜ. Μεταξύ των αντιπροσώπων των δύο οργανώσεων συγκαταλεγόταν και ο μετέπειτα πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, ο οποίος και συνέταξε το σχετικό χειρόγραφο. Τη συμφωνία διαπραγματεύθηκαν και υπέγραψαν οι Νίκος Σκουλάς και Κωνσταντίνος Μητσοτάκης από την πλευρά της ΕΟΚ και οι Μιλτιάδης Πορφυρογένης και Εμμανουήλ Μάντακας από την πλευρά του ΕΑΜ. Η συμφωνία του Θερίσσου συμπληρώθηκε με την συμφωνία της Τρομάρισσας, η οποία υπεγράφη την 15 Σεπτεμβρίου 1944.

Γράφει λοιπόν ο γιατρός στο ημερολόγιο του, (κρατάω την γραφή του) ενώ έχει υπογραφή η συμφωνία της Τρομάρισσας αλλά και οι Γερμανοί συνεχίζουν ....να σκοτώνουν στα Χανιά και στην επαρχία Κισάμου.

21 Οκτωβρίου 1944 

 Εις Καστέλλι Κισάμου εγένετο κατόπιν προσκλήσεως εξ όλης της επαρχίας σύσκεψις περί οργανώσεων. Ωμίλησαν πολλοί εν οις και εις Μαρής εκ Χανίων και Κισσαμίται Το πνεύμα η ενέργεια και διοργάνωσις ήτο Εαμική. Αι ενέργειαι των δεν επραγματοποιήθησαν. Ο Γ. Ντ εκ της ανατολικής Κισάμου μετά πολλών ενόπλων της ΕΟΚ δεν προσήλθε καίτοι εν Καστελλίω, αλλ' αντέδρασε καθώς και άλλοι εκλεκτοί της ΕΟΚ

13 Νοεμβρίου 1944 

 Σήμερον εγένετο κατόπιν προσκλήσεως συλλαλητήριον εν Καστελλίω είχον προσέλθει πλείστοι και εκ της ΕΟΚ και ΕΑΜ. Εις γυμνάσιον ωμίλησαν πολύ ωραία δυο καθηγητές, είπον αυτοί και άλλοι, οτι γίγνεται μάχη εις Κεραμειά μεταξύ επαναστατών και Γερμανών και οτι πρέπει να σπεύσουν όσοι έχουν όπλα εις βοήθειαν των αγωνιζόμενων. Εάν αδυνατούν, να δώσουν (τα όπλα) εις νεώτερους, όπως σπεύσουν εκεί. Πάντες εν αγαστή ομονοία εδέχτηκαν και πολλοί εδήλωσαν οτι θα μεταβούν.

20 Νοεμβρίου 1944

Προσκληθείς και μεταβάς εις την κοινή σύσκεψη ΕΑΜ-ΕΟΚ εις Καστέλλιον ( φαίνεται οτι ο γιατρός ήταν στις συναντήσεις και μιλάει επειδή τα έζησε τα γεγονότα) παρατήρησα πάνω απο 1.000 ένοπλους Κισσαμίτες, απο Κολένι, εως Καστέλλι διότι είχε διαδοθεί οτι οι Γερμανοί εκ Πλακαλώνων όπου απεσύρθησαν θα επιτίθετο. Δεν ήτο αληθές. Η σύσκεψις απέβλεπε την συνεργασία και των δυο. (ΕΑΜ-ΕΟΚ)

31 Ιανουαρίου 1945 

Εις Καστέλλι Κισάμου επήλθε σύγκρουσις μεταξύ των δυο παρατάξεων της ΕΟΚ και της ΕΑΜ και κατέλαβον οι μεν τον Παρθενώνα, οι δε τον Πύργον, προς ένοπλον ρήξιν. Ευτυχώς φρόνιμοι άνθρωποι επεμβάντες προέλαβον τον σπαραγμόν.

12 Φεβρουαρίου 1945

Συνέπεια συγκρούσεων εφονεύθει εις Καστέλι εις Εαμίτης και εις Εοκίτης. (αναφέρει ονόματα) Τη επεμβάσει φρονίμων απεσοβήθησαν μεγαλύτερα κακά.

Να πω οτι ενώ απ' όλη την Ελλάδα είχαν φύγει οι Γερμανοί στα Χανιά συνέχιζαν τους φόνους τους ανενόχλητοι. Γράφει και γι αυτό ο γιατρός.

14-Δεκ-1944 

Σήμερον περί την 11π.μ μετεφέρθηκαν υπέρ των 500 Ιταλών εκ διαφόρων καταυλισμών εις γήπεδον Σπηλιάς. Ανώτερος αξιωματικός και καθολικός Ιερέας ωμίλησεν επί πολύ εις τους στρατιώτες ζητήσας απ αυτούς όπως ορκισθώσιν οτι θα πολεμήσωσιν και θα συνεχίσουν τον πόλεμον μέχρι νίκης υπέρ Μουσολίνι και Χίτλερ. Πολλοί δεν ορκίστηκαν.

6-Φεβ-1945 

Γερμανοί φορούντες ρούχα πολιτικά ελθόντες εις Δρομόνερον με αυτοκίνητο επυροβόλησαν και εφόνευσαν 4 άνδρας, μια γυναίκα και ένα παιδί. Η πράξις αυτή των Ούνων έκαμε γενική κατάπληξιν. Βδελυροί δολοφόνοι.

28 Μαρτ.-1945

Οι Γερμανοί τρέχοντες προς Δρακόναν δια αυτοκινήτων εφόνευσαν τον Ιωάννη Σ. Φανδρίδη, προχωρούντες έτι περισσότερον προς Άστρικαν Καρρές και Ανώσχελην προέβησαν εις τον φόνον δυο παιδιών εις Άστρικαν 12 και 14 χρονών.

Σίγουρα καλές πληροφορίες απο τα 3 βιβλία  του γιατρού Μιχάλη Αναστασάκη (Ιστορία της Κισσάμου επί Τουρκοκρατίας (1939)- Αι Αξίαι της Κισάμου (1950) και το Ημερολόγιον της κατοχής (1954)), που δεν κυκλοφορούν στο εμπόριο και θα ήταν ίσως μια καλή ιδέα να τα ξανατυπώσουμε για να μπουν έστω στις βιβλιοθήκες μας, μιας και όλα περιέχουν αλήθειες.

Το 1984 ο σύλλογος Κισαμιτών Αττικής "Η Κίσαμος" επανεκτύπωσε το βιβλίο "Ιστορία της Κισάμου επί Τουρκοκρατίας", αλλά και αυτό είναι μάλλον εξαντλημένο..

*Σταύρος Μπίρης(1921-1999) ήταν Έλληνας πολιτικός του 20ού αιώνα. Ήταν βουλευτής Ρεθύμνης με το κόμμα της ΕΠΕΚ

ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΑ ΕΤΣΙ ΚΑΙ ΤΑ ΦΩΤΑ

ΙΕΡΑ ΕΠΑΡΧΙΑΚΗ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ

Ἡ Ἱερά Ἐπαρχιακή Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης, μέ ἀφορμή τίς πρόσφατες Κυβερνητικές ἐξαγγελίες, σχετικά πρός τήν ἀπαγόρευση συμμετοχῆς τῶν πιστῶν στήν μεγάλη Ἑορτή τῶν Θεοφανείων καί με συναίσθηση τῆς ποιμαντικῆς Της εὐθύνης, ἀνακοινώνει, μέ ὁμόφωνη Ἀπόφασή Της, τά ἀκόλουθα:
1. Ἡ Ἐκκλησία Κρήτης ἐκφράζει τή δυσαρέσκεια καί τή θλίψη Της γιά τήν αἰφνίδια ἀνατροπή αὐτῶν πού νομοθέτησε ἡ ἴδια ἡ Ἑλληνική Πολιτεία, σύμφωνα μέ τήν μέ ἀριθμ. Δ1Α/ΓΠ.οικ. 80588/15-12-2020 (ΦΕΚ Β’ 5509) Κοινή Ὑπουργική Ἀπόφαση, κατά τήν ὁποία ἡ συμμετοχή ἑνός μέρους τοῦ ἐκκλησιάσματος στή Θεία Λειτουργία ἦταν δυνατή κατά τίς ἡμέρες τῶν Χριστουγέννων, τῆς Πρωτοχρονιᾶς καί τῶν Θεοφανείων.
2. Εἶναι γεγονός ὅτι στήν Ἐκκλησία τῆς Κρήτης τά προβλεπόμενα μέτρα τηρήθηκαν ἀπολύτως καί ἐφαρμόσθηκαν μέ ὑπευθυνότητα, κατά τίς ἑορτές τῶν Χριστουγέννων καί τῆς Πρωτοχρονιᾶς. Μάλιστα, σέ πολλούς Ἱερούς Ναούς σέ ὁλόκληρο τό Νησί, τελέσθηκαν διπλές θεῖες Λειτουργίες, γιά τήν κάλυψη τῶν ποιμαντικῶν ἀναγκῶν, χωρίς τή δημιουργία συνωστισμοῦ τῶν ἀνθρώπων καί χωρίς ὁποιαδήποτε ἀπόκλιση ἀπό τά θεσμοθετηθέντα μέτρα.
Ἡ Ἐκκλησία Κρήτης, ὁμολογουμένως συντάχθηκε, καθ᾽ ὅλο αὐτό τό διάστημα, μέ τά μέτρα τῆς Πολιτείας, μέ γνώμονα καί κριτήριο τή διαφύλαξη τοῦ ἀγαθοῦ τῆς ὑγείας καί τήν ἀποφυγή τῆς διασπορᾶς τῆς πανδημίας, κατηγορούμενη μάλιστα, ἀπό διάφορα πρόσωπα ὅτι ἀρνήθηκε τήν εὐθύνη καί τήν ἀποστολή Της, κάνοντας ὑπερβολικές «παραχωρήσεις».
3.  Κατόπιν τῶν ἀνωτέρω, ἡ Ἐκκλησία τῆς Κρήτης ἀδυνατεῖ νά ἀποδεχθεῖ τήν ἀπαγόρευση τῆς Πολιτείας, σχετικά πρός τή στέρηση τῆς συμμετοχῆς τῶν πιστῶν στή Θεία Λειτουργία τῆς Ἑορτῆς τῶν Θεοφανείων καί γιά τό λόγο αὐτό στήν Ἱερά Ἀρχιεπισκοπή Κρήτης καί στίς Ἱερές Μητροπόλεις τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης, οἱ Ἱεροί Ναοί θά λειτουργήσουν τήν ἡμέρα τῶν Θεοφανείων, τηρουμένων τῶν μέτρων, ὅπως ἀκριβῶς τά Χριστούγεννα (25 πρόσωπα στούς μικρούς Ἱ. Ναούς καί 50 πρόσωπα στούς Μητροπολιτικούς καί Καθεδρικούς Ἱ. Ναούς καί σύμφωνα μέ τά τετραγωνικά μέτρα πού προβλέπει ἡ Κ.Υ.Α.). Ἡ Ἐκκλησία τῆς Κρήτης, θά διασφαλίσει μέ ὑπευθυνότητα, ὅπως ἔπραξε μέχρι σήμερα, τήν τήρηση τῶν μέτρων καί κατά τή μεγάλη αὐτή Ἑορτή. 
Ἡ ἄσκηση τοῦ θεμελιώδους καί συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος τῆς θρησκευτικῆς λατρείας δέν μπορεῖ νά περιστέλλεται ἀδιακρίτως στά πλαίσια ὀριζόντιων καί γενικῶν μέτρων, ὁ δέ ὅποιος ἐπιβαλλόμενος περιορισμός ὀφείλει νά εἶναι ἀναλογικός σέ σχέση μέ τά μέτρα πού ἱσχύουν σέ λοιπές δραστηριότητες καί νά μήν ὁδηγεῖ  στήν ὁλική ἀπαγόρευση τῆς λατρείας.
4. Ἡ Ἱερά Ἐπαρχιακή Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης ἀποστέλλει ἐπιστολή διαμαρτυρίας πρός τήν Ἑλληνική Κυβέρνηση, μέ τό δίκαιο αἴτημα ἑνός εἰλικρινοῦς διαλόγου Ἐκκλησίας - Πολιτείας, γιά τό κοινό καλό τῶν ἀνθρώπων τοῦ Τόπου καί μέ γνώμονα τήν ψυχική ὑγεία καί τήν κοινωνική εἰρήνη, καί μάλιστα στίς δύσκολες αὐτές συνθῆκες καί περιστάσεις. Ἡ Ἐκκλησία Κρήτης ἀναμένει τόν ἀμοιβαῖο σεβασμό καί τήν ἀναγνώριση τῆς προσφορᾶς Της, σέ αὐτόν τόν κοινό ἀγῶνα καί ὄχι μεμονωμένες κινήσεις, πού δημιουργοῦν λανθασμένα συμπεράσματα.
5. Ἡ Ἐκκλησία Κρήτης, εὔχεται πρός ὅλους αἴσιο καί εἰρηνικό τό νέο ἔτος 2021, μέ πλούσιο τόν φωτισμό τοῦ Θεοῦ, γιά τήν ὑπέρβαση δυσκολιῶν, κρίσεων καί ἀδιεξόδων.
Ἡράκλειο, 4 Ἰανουαρίου 2021.
Ἀπό τήν Ἱερά Ἐπαρχιακή Σύνοδο τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης

ΕΟΡΤΗ ΟΣΙΟΥ ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ ΤΟΥ ΛΕΠΡΟΥ

Τον Όσιο Νικηφόρο τον Λεπρό τον μεγάλο και οικουμενικό Άγιο ο οποίος στους χαλεπούς καιρούς μας γίνεται αιτία και πηγή ανακούφισης, στήριξης και ενδυνάμωσης αναρίθμητων, ανά την Ορθοδοξία, ψυχών εόρτασε η Ι. Μητρόπολις Κισάμου και Σελίνου, στην γενέθλιο γη του Οσίου Νικηφόρου, το όμορφο Συρικάρι, καστανοχώρι της Επαρχίας Κισάμου. Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κισάμου και Σελίνου κ. Αμφιλόχιος προεξήρχε των ιερών Ακολουθιών του εόρτιου διημέρου. Πανηγυρικός Εσπερινός, Ιερά Παράκλησις, Θεία Λειτουργία, Μεθεόρτιος Εσπερινός μετά Ιεράς Παρακλήσεως. Καθ΄ όλες τις Ιερές Ακολουθίες ως, επίσης, και την Θεία Λειτουργία μνημονεύθηκαν τα χιλιάδες ονόματα (υπέρ υγείας και αναπαύσεως) που έχουν σταλεί απ΄ όλη την οικουμένη και έχουν καταγραφεί στην παρρησία του Ι. Προσκυνηματικού Ναού του Οσίου Νικηφόρου• ονόματα πλείονα των 15.000. Επιπροσθέτως, ενώπιον του Ιερού Λειψάνου του Οσίου Νικηφόρου, ο Σεβασμιώτατος κ.Αμφιλόχιος ανέπεμψε δέηση, τόσο κατά την διάρκεια του Εσπερινού όσο και της Θείας Λειτουργίας: «υπέρ υγείας και αναρρώσεως πάντων των υπό ασθενούντων εκ της πανδημίας ταύτης, των ιατρών, νοσηλευτών και διακόνων της υγείας και υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των εκ της  πανδημίας τελειωθέντων». Τους χορούς των ψαλτών κάλλυναν οι Πρωτοψάλτες του Μητροπολιτικού Ναού κ.Αντώνιος Βακάκης και του Ι. Καθεδρικού Ναού Αγ. Σπυρίδωνος κ. Γεώργιος Χαχλάκης. Ο Ποιμενάρχης κ. Αμφιλόχιος, στον χαιρετισμό του αναφέρθηκε στο ιερό πρόσωπο του Οσίου Νικηφόρου και το επίκαιρο μήνυμα Του για τον κόσμο και τους καιρούς μας, σημειώνοντας: «Ο φετινός εορτασμός της ιεράς μνήμης του Οσίου πατρός ημών Νικηφόρου του Λεπρού, διαφορετικός απ΄ όλους τους άλλους, θα μείνει βαθιά χαραγμένος στις καρδιές μας ως εορτασμός της ελπίδας, της μακαρίας ελπίδας. Αυτός ο ταπεινός και άσημος, ο ανύπαρκτος και αδύναμος, ο λεπρός τω σώματι, υγιής όμως τω πνεύματι και τη καρδία, άνθρωπος του Θεού,  έρχεται στις μέρες και τους καιρούς μας να ανατρέψει και, εν πολλοίς, να ακυρώσει την λογική του κόσμου που θέλει τον άνθρωπο μόνο σώμα, μόνο ύλη, χωρίς ψυχή και πνεύμα, χωρίς καρδιά, δηλ. χωρίς ζωή. Ο λεπρός Νικηφόρος καταθέτει, στον σύγχρονο άνθρωπο, μαρτυρία πίστεως, υπομονής, καρτερικότητας και δοξολογίας στον Θεό. Κραυγή αφύπνισης για όλους μας η αγία βιωτή του. Φανερώνει πως η Εκκλησία υπάρχει για να γεννά αγίους. Είναι και παραμένει στο διηνεκές «εργαστήριο αγιότητας» και όχι Σωματείο, Σύλλογος, Φιλανθρωπική Οργάνωση, κ.α. ανθρώπινα και φευγαλέα όπως κάποιοι εμμονικά επιθυμούν να την καταστήσουν. Φάρος φωτεινός ο Όσιος Νικηφόρος φωτίζει τα σκοτάδια των καιρών μας. Ένας λεπρός γίνεται στήριγμα και απαντοχή, ελπίδα και φως. Στις πάσης φύσεως λέπρες των καιρών μας (κρίσεις, ανατροπές, απαξιώσεις) ως και τις θλίψεις και δοκιμασίες-πειρασμούς ας γίνεται πρότυπο μας η αγία βιωτή Του. Νικηφόρους της ζωής μας θέλει όλους η αγάπη του Θεού», κατέληξε ο Σεβ. Μητροπολίτης Κισάμου και Σελίνου κ. Αμφιλόχιος ευχαριστώντας τον Δήμο Κισάμου, ως και όλους όσους συμβάλλουν εις την προσπάθεια ολοκλήρωσης των εργασιών του προσκυνήματος, καθώς χτίζεται το περιστύλιο και προγραμματίζεται η ανέγερση παρακείμενου κτηρίου δια την κάλυψη των αναγκών των πολλών προσκυνητών που κατακλύζουν το προσκύνημα. Καθώς υπάρχει ενδιαφέρον στήριξης της προσπάθειας ολοκλήρωσης των απαραίτητων κτηριακών εγκαταστάσεων του προσκυνήματος ανακοινώθηκε, εκ της Ερανικής Επιτροπής, ο ειδικός Τραπεζικός λογαριασμός στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος: GR4301103900000039029609078 για όσους επιθυμούν να συμβάλλουν στην ευλογημένη αυτή προσπάθεια. 

Εκ της Ι. Μητροπόλεως

ΔΩΡΑ ΑΓΑΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΑΝΝΟΥΣΑΚΕΙΟ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΟ

100 συσκευασίες κολώνιες για το Αννουσάκειο γηροκομείο έκανε δώρο ο εθελοντικός σύλλογος "Φίλοι του Αννουσάκειου Ιδρύματος". Ο Σύλλογος με πρωτεργάτη τον πρόεδρο του, κ. Παντελή Κατάκη συνεχίζει ακούραστα να προσφέρει δώρα αγάπης και ανάγκης προς τις ευπαθείς ομάδες και τα ιδρύματα της πόλης. 
Ένας σύλλογος που επιθυμεί να βρει όσο το δυνατόν περισσότερους μιμητές για εθελοντική προσφορά, ιδιαίτερα προς την «Τρίτη ηλικία», που τόσο πολύ ανάγκη έχουν οι απόμαχοι της ζωής.

ΖΕΤΑ ΜΑΚΡΗ ΚΑΙ ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΥΡΙΓΟΣ

Ανακοινώθηκαν τα ονόματα της νέας κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη, και στο υπουργείο Παιδείας, που τόσο μας ενδιαφέρει μιας και ο σκοπός μας είναι να έχουμε όσο το δυνατόν ένα νέο συγκρότημα Λυκείων, άλλαξε κατα τα 2/3. Η υπουργός παρέμεινε ενώ παρελθόν αποτελεί και η κα Ζαχαράκη αλλά και ο Χανιώτης υφυπουργός κ. Διγαλάκης που είχαμε στηρίξει τις προσπάθειες μας σε αυτόν. 

Οι νέοι υφυπουργοί είναι αφού η κα Κεραμέως παραμένει, η κα Ζέτα Μακρή και ο κ. Άγγελος Συρίγος. Ας ελπίσουμε οτι θα έχουμε το ίδιο "κανάλι" επικοινωνίας και τώρα και δεν θα χρειαστεί να ξαναξεκινήσουμε απο την αρχή με τις ενημερώσεις.... αν και λίγα πράγματα έγιναν ως προς το θέμα των Νέων Λυκείων στην πόλη μας απο τους προηγούμενους.

ΕΦΥΓΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΖΩΗ Ο ΓΝΩΣΤΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑΣ ΛΕΠΤΟΣ

 Απεβίωσε ο γνωστός Κύπριος επιχειρηματίας, ιδρυτής του "Ομίλου Λεπτός"  Μιχαλάκης Λεπτός σε ηλικία 84 ετών. Ο εκλιπών συνέδεσε το όνομα του με την οικοδομική, τουριστική βιομηχανία, τον τομέα της εκπαίδευσης και της υγείας στην Επαρχία Πάφου αλλά και σε άλλες περιοχές σε Κύπρο, Ελλάδα,και φυσικά στην Κρήτη.

Η επενδυτική του δραστηριότητα στον τομέα του τουρισμού στα Χανιά ήταν έντονη, και ιδιαίτερα στην Κίσαμο, όμιλος Λεπτός, διαθέτει ακίνητα σε 6 περιοχές, απο την Χώνη και τα Νοπήγεια ως και τον Τράχηλα, Βιγλιά και Φουρνάδω. Μάλιστα τον τελευταίο καιρό είχε γραφτεί οτι ξεκινάει το μεγάλο του έργο στην Χώνη, ένα τουριστικό χωριό με μαρίνα.

ΜΙΑ ΠΑΛΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

Εκδρομή στα "Παρθένα νησιά μας" καλοκαίρι του 1967 με ένα μεγάλο ψαροκάικο του Μιχελιούδη απο την παλιά προβλήτα πίσω απο το Μαύρο Μώλος για Γραμβούσα και Μπάλο. Διακρίνω στο μέσον τον συμβολαιογράφο Βαρουχάκη, τον Σήφη Παπαδάκη στα δεξιά, την Μαρίκα Αναστασάκη, τον Κωστή Μουντάκη στα αριστερά, την Ιωάννα και την Νίκη Κουφάκη, την Βεατρίκη, την μάνα μου Μαρίκα Παπαδάκη και οι δυο μικροί δίπλα στον Κωστή, εγώ και ο Γιάννης Μιχελιουδάκης.

ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΑΣ

«Ένα μεγάλο ευχαριστώ στην πατρίδα μας που δεν ξεχνάει ποτέ το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας» απηύθυνε ο Προκαθήμενος του Δευτερόθρονου Παλαίφατου Πατριαρχείου κ. Θεόδωρος, κατά τη δοξολογία που ετέλεσε στην Αλεξάνδρεια, επί τη ενάρξει του νέου έτους.

Τελώντας την ακολουθία στον ναό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, ο Αλεξανδρινός Προκαθήμενος ευχαρίστησε ιδιαίτερα τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια, για τη στήριξή τους στο ιεραποστολικό έργο της Αφρικής.
Εξέφρασε παράλληλα την ευγνωμοσύνη του προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, «τον της Ρωμιοσύνης πατέρα», όπως τον χαρακτήρισε, αλλά και στον Αρχιεπίσκοπο Κρήτης Ειρηναίο, που με τη δική τους υπογραφή, παραχωρήθηκαν οι κατασκηνώσεις του Αγίου Τίτου στο Ηράκλειο της Κρήτης για τα παιδιά του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, που θα προέρχονται από την Αίγυπτο και την Αφρική, μιλώντας, από κοινού και για την προσφορά της Εκκλησίας της Κύπρου, και για την πραγματική αλληλεγγύη και αγάπη που δείχνουν στον ιεραποστολικό Πατριαρχείο της Αφρικής.

ΟΙ ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΕΙΣ (ύψος βροχής) ΣΤΗΝ ΧΡΥΣΟΣΚΑΛΙΤΙΣΣΑ

 Οι βροχοπτώσεις στην Χρυσοσκαλίτισσα από τον σταθμό του Ινστιτούτου Υποτροπικών στο σπίτι του Σπύρου Λιτσαρδάκη, που ακούραστα μας ενημερώνει τόσα χρόνια.

2016 μια απο τις χειρότερες χρονιές όπως φαίνεται με μόλις 262 χιλιοστά όλο το χρόνο και η καλύτερη το 2019 με 768 χιλιοστά. Καλύτερος μήνας ο Φεβρουάριος του 2019 με 237 χιλιοστά, αλλά και το παράδοξο του 2015 τα 23 χιλιοστά τον Αύγουστο, στην πιο ζεστή περιοχή της Κισάμου.

ΜΑΛΑΘΥΡΟΣ ΚΑΙ ΣΑΣΣΑΛΟ 1954

 Μια ματιά στο παρελθόν με τις κοινότητες της Μαλαθύρου και του Σάσσάλου, με την ιστορική καταγραφή απο τον γιατρό Μιχάλη Αναστασάκη* στο πολύ ενδιαφέρον βιβλίο του "Αι αξίαι της Κισάμου" την δεκαετία του 50'

ΜΑΛΑΘΥΡΟΣ

Η κοινότητα έχει 340 κάτοικους και πρόεδρος της είναι ο Κουμάκης Γιάννης του Στυλιανού, με συμβούλους τους Σημανδηράκη Ιωάννη, Καρτσωνάκη Ευάγγελο, Μπαχαδάκη Αλέξανδρο και Μπαμπουνάκη Δημήτριο.

Εφημέριος ο παπά Γιάννης Καρτσωνάκης.

Έχει 15.000 ελαιόδενδρα και παράγει 100.000 οκάδες λάδι και 100.000 οκάδες κρασί, 5.000 οκάδες αμύγδαλα, 6.000 οκάδες βαλανίδια.

Έχει δημοτικο σχολείο και κοινοτικό γραφείο. Εχει και 77 συνεταίρους στον Οινοπαραγωγικό συνεταιρισμό.

Οπλαρχηγοί Μιχάλης Βαρτσώνης (μάλλον Καρτσώνης), ΤΖανής Καρτσώνης, και Δημήτριος Μπαχαδάκης, Σωματάρχης Σημαντηράκης (Σημανδηράκης).

Έχουν εκτελεστεί στην κοινότητα όλα τα έργα άρδευσης και ύδρευσης, οι πηγές σε όλους τους οικισμούς και το 1950 με ίδια έξοδα και προσωπική εργασία ανοίξαμε δρόμο απο Μαλάθυρο ως και Τρία Αλώνια. 

Εκτός απο της ομαδικής εκτελέσεως 75 ανδρών το 1944, οι Γερμανοί λεηλάτησαν και έκαψαν όλα τα σπίτια, πήραν δε και όλα τα ζώα του χωριού.

Η κοινότης έχει στα Β.Α αρχαία ερείπια εις θέση Κάστρο, όπου ευρέθηκαν πήλινα αγγεία άλλα ευρήματα και τεράστιοι τετράγωνοι ογκόλιθοι.

ΣΑΣΣΑΛΟ

Η κάτοικοι της κοινότητας είναι 271 και πρόεδρος της είναι ο Ιωάννης Χαλκιαδάκης γραμματέας ο Εμμανουήλ Λυμπινάκης, σύμβουλοι ο Αντώνης Λυμπινάκης Ευτύχης Παπαντωνάκης, Γιώργος Νταγκουνάκης και Στάυρος Μαρονικολάκης. Ιερέας ο παπά Μανώλης Πατσουράκης, λαμπρός ιερέας.

Έχει 12.000 ελαιόδενδρα και παράγει 80.000 οκάδες λάδι, 25.000 οκάδες κρασί, 45.000 οκάδες αμύγδαλα, 65.000 οκάδες κάστανα.

Κύριο έργο η διάνοιξη της οδού Μαλάθυρου- Σάσσαλου και πραγματοποιήθηκαν 6.000 μεροκάματα προσωπικής εργασίας και στοίχισε το έργο 126.000.000 δρχ.

Φοιτούν στο γυμνάσιο 10 μαθητές και 4 απόφοιτους. 

Επιστήμονες έχει το χωριό τον Πρωτοδίκη Χαλκιαδάκη Αναστάσιο και δασκάλους τον Κωνσταντίνο Κονδυλάκη και Ιωάννη Δοξάκη.

Δεν έχουμε κοινοτικό γραφείο, έχουμε δημοτικό σχολείο. 

Οι Γερμανοί έκαψαν τις οικίες των Γιάννη Χαλκιαδάκη, Μιχάλη Καμηλάκη, Θανάση Αθανασάκη, Σπύρου Αθανασάκη, Λευτέρη Γεωργιλάκη, Μανώλη Γεωργιλάκη, Παναγιώτη Βεργιεράκη και εφόνευσαν όλα τα ζώα μικρά και μεγάλα.   

*Ο Μιχαήλ Αναστασάκης (1871-1967) απο την Σπηλιά Κισάμου, ήταν γιατρός, αγωνιστής και συγγραφέας. Υπηρέτησε ως βουλευτής Χανίων και έγραψε την "Ιστορία της Κισσάμου", "Αι Αξίαι της Κισσάμου" και το "Ημερολόγιο της Κατοχής.

 

ΟΙ ΧΑΛΙΚΟΥΤΗΔΕΣ ΤΩΝ ΧΑΝΙΩΝ

Μια αναφορά που βρήκα στο βιβλίο του Μ. Αναστασάκη του 1938 σχετικά με τους Χαλικούτηδες των Χανίων ή όπως τους ονομάζει "Οι Βεγγάζιοι των Χανίων".
 Γράφει λοιπόν ο Αναστασάκης παραθέτοντας και μερικά άγνωστα στοιχεία για τους χαλικούτηδες του Κουμ-Καπί. 

-Μετά το 1880 και την εφαρμογήν της συνθήκης της Χαλέπας, το Χριστιανικόν στοιχείον της πόλεως, επλεόναζεν καταπληκτικώς. Το εμπόριον περιήλθεν εις χείρας Χριστιανών ολίγον κατ' ολίγον και σχεδόν εξ ολοκλήρου, καθώς και αυτό του ελαίου, όπερ ήτο πρότερον σχεδόν αποκλειστικώς εις χείρας των Λαδομαγατζετζήδων αγάδων και μπέηδων. Οι Τούρκοι, στεναχωρημένοι δια την μεταβολήν αυτήν, αρχικώς εζήτησαν και μετέφερον ως αχθοφόρους, ολίγους τινάς εκ Τριπόλεως Βεγγαζίους. Κατόπιν μετεκάλεσαν και άλλους, ανέλθοντας μετά των οικογενειών τους εις 3-4.000, με σκοπόν αποκλειστικόν πλέον την ενίσχυσιν του Τουρκικού στοιχείου των Χανίων. 
 Λαός ζωηρός, φιλόπονος και ευφυής τυχών και πλείστων περιποιήσεων εκ μέρους των ομοθρήσκων του, ταχέως απέκτησεν επιρροήν και πολιτικήν δύναμιν. Η διοίκησις τους εγκατέστησεν εις Φαλήρου, Μπόλαρη και Δικαστηρίων αγρούς, εις ιδίους συνοικισμούς, καθώς και εις την Καινούργιαν Χώραν μετα γραφικάς καλύβας των προ πάντων εις Άνω Κουμ-Καπί περί το Τζαμί.

 Ολίγον κατ ολίγον, πολλοί εξ αυτών εγένοντο πλούσιοι κτίσαντες και διώροφους οικίας, ήλθον δε εις επιμιξίαν και προς τους ομόθρησκους των. Επί 20ετίας, ήτοι μέχρι ελεύσεως του Πρίγκιπος Γεωργίου κατείχον τας μεταφοράς των πάντων και ήσαν οι μοναδικοί αχθοφόροι των Χανίων, σπανίως ενεφανίζετο Χριστιανός εις το επάγγελμα αυτό. Οι γεροντότεροι θα θυμούνται οτι είχον και σωματείον, δηλαδή ήταν οργανωμένοι, με επικεφαλής τους δυο αδελφούς Αρχιχαμάληδες, σοβαρούς και τίμιους Χαλιχούτες. Ο εις εξ αυτών μάλιστα εγένετο αρκετά πλούσιος με οικίας και οικόπεδα.    

Υ.Σ Όλοι σχεδόν οι χαλικούτηδες εγκατέλλειψαν τα Χανιά και την Κρήτη με την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1922, εκτός απο τον Σαλή Χελειδωνάκη και την Αμπλά Μαρμαράκη (ίσως και κάποιοι άλλοι) που έμειναν στην Κρήτη αποκτώντας όμως την Αγγλική υπηκοότητα. 

Και μια πληροφορία εκ των υστέρων η Αμπλά ήταν κάθε χρόνο όσο ζούσε έξω απο τις εκκλησίες της Αγιά Τριάδας στα Καλουδιανά αλλά και του Αγίου Παντελεήμονα στα Νοπήγεια όπου γινόντουσαν πανηγύρια και πουλούσε το παραδοσιακό "παστέλι"

ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΤΙΚΟ ΜΗΝΥΜΑ 2021 ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΚΥΘΗΡΩΝ

 Συμπατριώτισσες και συμπατριώτες, 

Ένα νέο έτος ανατέλλει και όλος ο κόσμος εύχεται και ελπίζει αυτό το έτος να είναι απαρχή θετικών ειδήσεων και εξελίξεων, κυρίως στο θέμα της πανδημίας του κορωνοϊού που έχει επηρεάσει τον πλανήτη ολόκληρο, κοστίζοντας τη ζωή σε εκατομμύρια ανθρώπους και καθηλώνοντας την οικονομική και κοινωνική ζωή σχεδόν επί ένα χρόνο. Καταστάσεις πρωτόγνωρες όχι μόνο για τις σημερινές γενιές, αλλά και για τις παλαιότερες, που μας συγκλονίζουν όλους. 
Μέσα στο 2020 γίναμε όλοι μάρτυρες της πλήρους αποδόμησης της κοινωνίας και οικονομίας, αλλά και της τεράστιας προσπάθειας των γιατρών και των νοσηλευτών για να σώσουν όσο το δυνατόν περισσότερους συμπολίτες μας. Και στο τέλος του δύσκολου αυτού έτους, μια αχτίδα ελπίδας ανατέλλει με την έναρξη των εμβολιασμών, αποδεικνύοντας όχι μόνο την αξιοσύνη των επιστημόνων σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά και τις τεράστιες δυνατότητες που έχει η ανθρώπινη σκέψη όταν – απαλλαγμένη από προκαταλήψεις, μεμψιμοιρίες και σύνορα – καλείται να υπηρετήσει την ίδια τη ζωή. Όλους αυτούς, ευχαριστούμε και ευγνωμονούμε από καρδιάς. Ενσάρκωσαν απόλυτα το λόγο του Αποστόλου Παύλου «Τις ασθενεί, και ουκ ασθενώ; Τις σκανδαλίζεται και ουκ εγώ πυρούμαι;». Κάνοντας το σωτήριο εμβόλιο, θα μετατρέψουμε τις θεωρητικές μας ευχαριστίες σε ουσιαστική ευγνωμοσύνη για τις χιλιάδες των επιστημόνων που παγκοσμίως σήκωσαν και σηκώνουν στην πλάτη τους αυτή την πανδημία. 
Τα νησιά μας, Κύθηρα και Αντικύθηρα, κλήθηκαν και αυτά να προσαρμοστούν στις πρωτοφανείς αυτές περιστάσεις. Όλες οι Αρχές που εμπλέκονται στην πολιτική προστασία (ΥΠΕΣ, ΓΓΠΠ, Περιφέρεια, Δήμος, Νοσοκομείο, Αστυνομία, Λιμενικό, Πυροσβεστική, Ένοπλες Δυνάμεις κ.λπ.) υπερέβαλαν εαυτούς – και συνεχίζουν να το κάνουν – προκειμένου να προστατεύσουν τη ζωή και την υγεία των δημοτών μας. Τους ευχαριστώ όλους. 
Πριν λίγες ημέρες ψηφίστηκε ο Προϋπολογισμός του Δήμου μας για το έτος 2021, που περιλαμβάνει πολύ σημαντικά έργα με εγκεκριμένες χρηματοδοτήσεις πάνω από 31,5 εκατομμύρια Ευρώ, το μεγαλύτερο ποσό που έχει εισρεύσει ποτέ στο νησί μας για έργα τις τελευταίες δεκαετίες. Μέσα από τα έργα αυτά, λύνουμε προβλήματα πολλών δεκαετιών, ετοιμάζουμε μελέτες για νέα μεγάλα έργα, δίνουμε έμφαση στην καθημερινότητα, ενισχύουμε τις κοινωνικές δομές (ενίσχυση Παιδικού Σταθμού και Κοινωνικού Παντοπωλείου, επίδομα γιατρών κ.λπ). Η υλοποίηση του Προϋπολογισμού μας ξεκινάει ήδη από τη Δευτέρα 4/1 μέσα από την προετοιμασία των δημοπρασιών του επομένου διαστήματος καθώς δεν είμαστε διατεθειμένοι να χάσουμε ούτε μία μέρα. Το προσωπικό του Δήμου, οι αιρετοί, οι εξωτερικοί μας συνεργάτες, θα συνεχίσουν και το 2021 να κάνουν αυτό που ξέρουν καλά: να εργάζονται και να συνεργάζονται για την δημοπράτηση και εκτέλεση των έργων προς όφελος των δημοτών. 
Το 2021, όμως, είναι ένα έτος ορόσημο. Είναι το 200ό έτος από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Τιμούμε τους ήρωες και αγωνιστές του 21, στεκόμαστε με περηφάνια αλλά και περίσκεψη μπροστά στη μνήμη τους, αναλογιζόμαστε την τεράστια προσφορά τους για όλες τις επόμενες γενιές. Και δεν υπάρχει καλλίτερη τιμή για την μνήμη τους από το να βάλουμε ο καθένας από ένα λιθαράκι ώστε η Πατρίδα μας να προοδεύσει, να πάει μπροστά, να αφήσει οριστικά πίσω της παθογένειες και μαύρες στιγμές του παρελθόντος, να αλλάξει νοοτροπίες και πρακτικές που μας κρατούν πίσω.
Το 2021 που μόλις ανατέλλει αποτελεί ιστορικό ορόσημο και για το Δήμο μας καθώς συμπληρώνονται 120 χρόνια από την ανέλκυση του εμβληματικού Μηχανισμού των Αντικυθήρων (καλοκαίρι 1901) και 50 χρόνια από την πρώτη προσγείωση αεροσκάφους στα Κύθηρα (20/12/1971).
Επιπλέον, το 2021, είναι και η συμπλήρωση 1600 ετών από την ίδρυση της πόλης-κράτους της Βενετίας (25/3/421), της πόλης που υπήρξε ιστορικός καταλύτης της ιστορίας των Κυθήρων αφού η ενετική κατάκτηση των Κυθήρων ξεκίνησε το 1207 (αρχικά ως φέουδο ευγενών Βενετών) και διήρκεσε μέχρι το 1797, δηλαδή 590 χρόνια! Η πρόσφατη επίσημη πρόσκληση του Δημάρχου της Βενετίας Luigi Brugnaro να συμμετάσχει ο Δήμος Κυθήρων στις επίσημες επετειακές εκδηλώσεις του Δήμου Βενετίας για τα 1600 χρόνια από την ίδρυση της Γαληνοτάτης, σε συνέχεια της προ 2 ετών επίσκεψής μου στη Βενετία με στόχο την πολιτιστική συνεργασία των δύο Δήμων, μόνο τιμή αποτελεί για τον τόπο μας και την αποδεχόμαστε με πολύ μεγάλη χαρά. 
Συμπατριώτισσες και συμπατριώτες, Κυθήριοι και Αντικυθήριοι όπου Γης, φίλες και φίλοι των νησιών μας, 
Ευχή όλων μας είναι το 2021 να είναι καλλίτερο από το 2020 σε όλα τα επίπεδα. Να φέρει την απαλλαγή της ανθρωπότητας από την πανδημία του κορωνοϊού και να επουλώσει όλες τις πληγές της στην κοινωνία, την οικονομία, τον πολιτισμό, αλλά και στον ανθρώπινο ψυχισμό. 
Εύχομαι υγεία, χαρά και ευτυχία σε όλες και όλους. 
Ευστράτιος Αθ. Χαρχαλάκης

ΜΙΑ ΠΑΛΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

Ο Παναγιώτης Μυλωνάκης, μιας και πριν λίγες μέρες είχαμε βάλει τον άλλο σαγματοποιό του παλιού Καστελιού, τον Χαιρετάκη Αναστάση. Τα περισσότερα σαμαράδικα και χάνια,  βρισκόταν επί της Παπαγιαννάκη, τον παράλληλο της Σκαλίδη, αφού εκείνη την εποχή οι δρόμοι ήταν όλοι κι όλοι 3-4, εξάλλου αυτός ήταν και ο δρόμος του καθημερινού παζαριού ζώων. Το σαμαράδικο του Μυλωνάκη που είχε πολλά παρατσούκλια και λόγω της δουλειάς του, αλλά και λόγω του παρουσιαστικού του, ήταν δίπλα απο την γωνία που σήμερα είναι το μπακάλικο του Χριστοφοράκη. Παλιά είχε πάνω απο 3 τσιράκια και 4 τεχνίτες μιας και η τα σαμάρια ήταν απαραίτητα. Ήταν συνάμα και πεταλωτής.  

  Από μια μικρή έρευνα που σίγουρα δεν είναι και ολοκληρωμένη, εκτός απο τον Μυλωνάκη, τον Χαιρετάκη και τον Σημαντηράκη, που τους προλάβαμε υπήρχε άλλο ένα σαμαράδικο στην πόλη απέναντι απο τον Άγιο Σπυρίδωνα του Πατεράκη Θεοχάρη. Σαμαράδικο υπήρχε και στον Δραπανιά του Κοκοτσάκη αν δεν κάνω λάθος.

ΔΡΑΠΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΦΑΛΛΕΛΙΑΝΑ ΤΟ 1954

 Μια ματιά στο παρελθόν με τις κοινότητες του Δραπανιάς και των Φαλαιλιανών, με την ιστορική καταγραφή απο τον γιατρό Μιχάλη Αναστασάκη* στο πολύ ενδιαφέρον βιβλίο του "Αι αξίαι της Κισάμου" την δεκαετία του 50'.

ΔΡΑΠΑΝΙΑΣ

Πρόεδρος της κοινότητας είναι ο Ιωάννης Καταλακτάκης και έχει συμβούλους τους Μιχάλη Βαρδή Πατεράκη, Χαράλαμπο Πιτσιγαυδάκη, Ελευθέριο Στεφανή Κοκοτσάκη, Γεώργιο Μπονάτο. Ιερέας είναι ο παπά Στυλιανός Βενεράκης. Έχει 100.000 ελαιόδεντρα και παράγει 500.000 οκάδες λάδι, 200.000 οκάδες κρασί, 10.000 οκάδες αμύγδαλα και 1000 οκάδες μπανάνες!!! Έχει κοινοτικό γραφείο και είναι υπό μελέτη η αποθήκη για τα λιπάσματα. Για την ύδρευση έχουν τοποθετηθεί οι σωλήνες απο τις πηγές και έχει χτιστεί το αντλιοστάσιο, υπολείπεται η δεξαμενή και το δίκτυο εντός του χωριού. Υπό μελέτη βρίσκεται σε συνεργασία με τον αρδευτικό συνεταιρισμό Δραπανιά-Καστελίου και με την αρωγή του κράτους απο τις πηγές των Πάνω Νοπηγείων, η αρδευση της πεδιάδας του κόλπου της Κισάμου, απο την Χώνη ως και το Μαύρο Μώλος. Υπολογίζεται οτι θα αρδευτούν περίπου 5.000 στρέμματα. Στον αρδευτικό συνεταιρισμό είναι γραμμένοι 150 και στον οινοποιητικό 150.

Έχει 20 μαθητές στο γυμνάσιο και 7 στο πανεπιστήμιο, έχει και 12 επιστήμονες. Στο χωριό υπάρχει Δημοτικό τριτάξιο σχολείο κτισμένο το 1907 διαθέτει κήπο και προμηθεύει διαφόρων ειδών δενδρύλια, οπωροφόρα, καλλωπιστικά και δασικά. 

Οπλαρχηγοί αναγνωρισμένοι στις επαναστάσεις του 1866 και 1877, ο Στέφανος Μπονάτος και ο Γεώργιος Ιωάννου Ραισάκης, το 1821 ο γενναίος Μαρτιμιανός.

Οι Γερμανοί έκαψαν όλα τα σπίτια στα Κάτω Νοπήγεια και τα γκρέμισαν εκ θεμελίων, τοποθέτησαν νάρκες σε όλο την παραλία με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τα επόμενα χρόνια 13 άτομα. 18 χωριανοί σκοτώθηκαν απο τους Γερμανούς με τον Αντώνη Εμμανουήλ Κοκοτσάκη (φωτο) να τραυματίζεται δυο φορές, γενναίος και ανδρείος στην μάχη κατά των αλεξιπτωτιστών.  

Η κοινότητα διαθέτει 4 ελαιουργεία και 7 υδρόμυλους (ενδιαφέρουσα πληροφορία) που λειτουργούν απο τα νερά των Μπιλαλιανών. Διαθέτει 6 παντοπωλεία εφάμιλλα των μεγάλων κέντρων.

ΦΑΛΛΕΛΙΑΝΑ

Η κοινότητα έχει 480 κατοίκους και αποτελείται απο 5 μικρά χωριά. Φαλλελιανά, Κοτσιανά, Κωσταδιανά, Μικελιανά, και Λυριδιανά.

Πρόεδρος της κοινότητας είναι ο Στρατής Αρτεμίου Βιολάκης και σύμβουλοι οι Κρομμυδάκης Στέφανος του Τζανή, Κοντοπυράκης Αριστείδης του Δημητρίου, Φαντάκης Νικόλαος του Νικολάου. Ιερέας είναι ο παπά Χαρίτος Μαρονικολάκης, απόφοιτος Ιερατικής σχολής Χανίων. 

Έχει 16.295 ακριβώς ελαιόδενδρα και παράγει 50.000 οκάδες λάδι, 150.000 οκάδες κρασί, 5.000 οκάδες χαρούπια και 5.000 οκάδες κάστανα (που ήταν άραγε οι καστανιές).

Δεν έχει μνημείο Άγνωστου στρατιώτη, ούτε και κοινοτικό γραφείο, έχει 75 συνεταίρους.

Έχει καινούργιο Δημοτικό σχολείο.

Στο γυμνάσιο έχει 16 μαθητές και δυο επιστήμονες. Οι δάσκαλοι στο σχολείο είναι ο Κωνσταντίνος Σκυνάκης!! και ο Ευάγγελος Τουλτσινάκης. Έχει και 7 χωροφύλακες.

Οπλαρχηγός της κοινότητας ήταν ο Ιωάννης Μανουσάκης, οι Γερμανοί έκαψαν τέσσερα σπίτια.

*Ο Μιχαήλ Αναστασάκης (1871-1967) απο την Σπηλιά Κισάμου, ήταν γιατρός, αγωνιστής και συγγραφέας. Υπηρέτησε ως βουλευτής Χανίων και έγραψε την "Ιστορία της Κισσάμου", "Αι Αξίαι της Κισσάμου" και το "Ημερολόγιο της Κατοχής.

ΤΟ ΕΞΑΦΑΝΙΣΜΕΝΟ ΧΩΡΙΟ "ΤΟ ΚΑΡΥΔΑΚΙ"

Το Καρυδάκι ήταν χωριό της σημερινής Κοινότητος Βλάτος. Το χωριό αυτό έχει σβήσει από το χάρτη και τώρα παραμένει ως αγροτική τοποθεσία. Η περιοχή της Κοινότητος Βλάτους, είναι μια από τις παραγωγικότερες των ’Εννιά χωριών. Κατέχει μια πολύ μεγάλη ελαιόφυτη έκταση, μέσα στην οποία είναι κατεσπαρμένες αραιά οι γειτονιές του χωρίου. Στο σημερινό μας σημείωμα, δεν θ’ ασχοληθούμε για το χωριό Βλάτος, σαν σύνολο. Θ’ ενδιαφερθούμε μονάχα, για το ξεχασμένο χωριό το «Καρυδάκι».

Από που πήρε το όνομα «Καρυδάκι» δεν έχω ακούσει. Καρυδιές δεν υπάρχουν στη περιοχή, ούτε ακούσαμε από τους παλιούς μας ότι υπήρχαν. Το Καρυδάκι είναι προς τα βόρια. Είναι μια περιοχή που περιστοιχίζεται από λόφους και χαμηλόβουνα. Τ’ όλο σχήμα του, βλέποντάς το κανείς, από τα βουνά, μοιάζει σαν καρυδόκουπα. Ίσως απ’ αυτό το χαρακτηριστικό σχήμα να πήρε τ’ όνομα «Καρυδάκι». Τα τριγύρω χαμηλόβουνα είναι κατάφυτα από πυκνά καταπράσινα κουμαροδάση. Το πεδινό του μέρος (το σιόπατο) είναι πολύ βολικό και προστατεύεται απ’ όλους τους καιρούς και είναι κατάφυτο από ελιές. Πάρα πολύ καλές, τσουνατολιές με μεγάλη απόδοση, θεωρούνται οι καλύτερες λαδολιές του Βλάτους. Ξακουστές, (οι Καρυδακιανές).
Το Καρυδάκι ήταν ένα μικρό ωραίο χωριό με τρεις γειτονιές. Οι κάτοικοί του, ζούσαν από το λάδι και την κτηνοτροφία. Τώρα το Καρυδάκι, σαν χωριό, δεν υπάρχει. Είναι μια αγροτική περιοχή πού ανήκει στους Βλατιανούς. 

Να όμως πως κατεστράφη το θαυμάσιο αυτό χωριουδάκι.

- Όταν κατά την επανάσταση τού 1821* επαναστάτησε και η Κρήτη, κινήθηκαν πολλοί ένοπλοι απ’ όλα τα Εννιά χωριά, πήγαν και από το Βλάτος, πήγαν και οι Καρυδιανοί για να πολιορκήσουν τους Τούρκους του Καστελλιού μαζί με τους άλλους Κισαμίτες. Πράγματι τότε οι χριστιανοί μπήκαν στο Καστέλλι και κατέλαβαν και το φρούριο. Τότε είχε παρουσιαστεί μια φοβερή επιδημία πανώλης (πανούκλας) και είχε καταρημάξει τους Τούρκους του φρουρίου. Οι χριστιανοί άρχισαν το πλαστικολόι χωρίς να ξέρουν ότι οι Τούρκοι είχαν πανούκλα. Έτσι όταν οι Τούρκοι το επανακατέλαβαν το φρούριο και το Καστέλλι οι χριστιανοί φεύγοντας κουβάλησαν μαζί με τα πλιάτσικα, στα σπίτια τους.... και την πανούκλα. Εκεί όμως που κυριολεκτικά φώλιασε η φοβερή αυτή αρρώστια ήταν στο Καρυδάκι το όποιο και το κατέστρεψε κυριολεκτικά. Τότε, περίπου ρήμαξαν και πολλές γειτονιές του Βλάτους. Ο Άγιος Κων/νος, το Βαθύρημα, το Τσικαλόσπιτο και το Τσουκνιαρόσπιτο.
Παραθέτω εδώ τι ακριβώς μας έλεγε η συχωρεμένη η λάλη μου η Καμηλοκωνσταντίνα για το τέλος των Καρυδακιανών. 

"Στο τέλος είχαν μείνει 4 μονάχα. Κάθε μέρα θάφτανε ένα δυο. Κανείς Βλατιανός δεν εσήμωνε στο Καρυδάκι. Μόνο κάθε μέρα, πήγαινε ένας μέχρι τα Λακκούδια, και των φώναζε. Κάποιος απαντούσε! Ζούμε ακόμη 3. Χθες πέθανε ο Μιχάλης. Μετά από 2 μέρες πήγε πάλι κάποιος από το Κάτω Χωριό. Φώναξε και μόλις που ακούστηκε η φωνή του τελευταίου. Ήταν ο Αντώνης, εγώ μόνο ζω ακόμη, τους έθαψα όλους, ο κακορίζικος! Μόνο όταν ξαναφωνάξετε και δεν μ’ ακούσετε να μιλήσω, τότε θα καταλάβετε πώς πέθανα και εγώ. Κανείς όμως να μην έλθει. Μην τολμήσετε να με θάψετε. Γιατί ή πανούκλα, θα σας φάει όλους. Την άλλη μέρα πήγαν δυο (ήταν όλοι συγγενείς). Φώναξαν, ξαναφώναξαν. Τίποτε, καμιά απάντηση. Τότε κατάλαβαν πώς είχε πεθάνει και ό Αντώνης.
Γύρισαν στο χωριό καταλυπημένοι και έφεραν την μαύρη είδηση. Πέθανε και ο Αντώνης, ο τελευταίος Καρυδακιανός. Έκαμαν διάφορα συμβούλια και οι περισσότεροι είπαν να μη πάει κανείς... όμως παρά τον μεγάλο κίνδυνο τέσσερις Κατωχωριανοί απεφάσισαν και πήγαν να τον θάψουν. ’Άνοιξαν ένα λάκκο κοντά στην εκκλησία « Άγιος Γεώργιος» και μετά έκοψαν ξύλα με γάντζους (κατσούνες) πήγαν στο σπίτι τον τράβηξαν με τις κατσούνες τον έβαλαν πάνω σε μια πόρτα (σανίδα) και μετά τραβώντας τη πόρτα πάλι με τις κατσούνες, χωρίς να τον αγγίξουν τον έφεραν στο λάκκο και τον έθαψαν. Έκαμαν το σταυρό τους και έφυγαν ολοταχώς χωρίς να πουν σε κανένα τίποτα, για να μη δημιουργήσουνε τρομάρες και φόβους.
Το κράτησαν μυστικό και ύστερα από 2 χρόνια σε μια λουτρουγιά που τους εκάμανε οι Κατωχωριανοί στον Άγιο Αντώνη, εκειά το είπαν. Εν τω μεταξύ η αρρώστια είχε περάσει. Έκτοτε και για πολλά χρόνια κανείς δεν επλησίαζε στο Καρυδάκι. Ούτε ελιές μάζευαν. Ούτε περνούσε κανείς από το πεθαμένο χωριό. Φόβος τρόμος είχε δημιουργηθεί στη περιοχή τους. Φαντάσματα πειρασμικά (σατανικά) και καταχανάδες τριγύριζαν στα χαλάσματα. Τέτοιες δεισιδαιμονίες είχαν καρφωθεί στις καρδιές των Βλατιανών. Με το πέρασμα του χρόνου όμως κάποιος ψύχραιμος, αγόρασε από τούς κληρονόμους των Καρυδακιανών το Καρυδάκι και έγινε μεγάλο νοικοκύρης." 

Σήμερα το Καρυδάκι ανήκει κατά το πλείστο μέρος στους αδελφούς Στρατή, Μιχάλη και Θανάση Μιχελάκη. Το έχουν αρκετά αξιοποιήσει και ανακαίνισαν και την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στην όποια κάθε χρόνο γίνεται ένα μικρό ωραίο πανηγυράκι το «Καρυδακιανό» έτσι μνημονεύονται και οι Καρυδακιανοί.

*Η πολιορκία του φρουρίου του Καστελιού τέλειωσε τον Μάιο του 1823 με την παράδοση των Τούρκων. Όπως γράφει στην ιστορία του ο Μιχάλης Αναστασάκης .... το μόνο δυστύχημα και κακόν, το οποίον έπαθον οι Κρήτες κατα την παράδοσιν του Καστελλιού ήτο, οτι παρέλαβον την πανώλην εκ των Τούρκων, ήτις διαδοθείσα πλείστους εθανάτωσεν. Πρόκειται περί επιδημικής νόσου, ην ωνομάζον οι γέροντες τότε Μαυροτήγανον. 

Τις πληροφορίες για το Καρυδάκι μου τις έστειλε ο Γιάννης Παπαδημητράκης και ήταν δημοσιευμένες στο περιοδικό ΠΑΛΜΟΙ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ που εξέδιδε ο πολιτιστικός σύλλογος ΒΛΑΤΟΥΣ το 1972-1975. 

Ο χάρτης στο περίπου και η επόμενη βόλτα θα είναι στην περιοχή!!