Μοναδική εμπειρία η επίσκεψη σε αυτό τον τόπο. Κατάνυξη, ιστορία, ιερό δέος. Σε υποδέχεται ο Άγιος Γρηγόριος, ύστερα η Παναγία, το μικρό εκκλησάκι του Χριστού, η Μεταμόρφωση, ακόμη πιο ψηλά στο βράχο. Αφού ανάψεις το κεράκι σου και προσευχηθείς βγαίνεις έξω. Από κεί προς τα βόρεια αντικρύζεις τον άγιο Παντελεήμονα μοναχικό, αγκαλιασμένο από τη θάλασσα και τα σκίνα, πέρα μακριά τον Άη Νικόλα. Νιώθεις να βρίσκεσαι «επί πτερύγων ανέμων»
Βιγλίζεις το Λιβυκό, το ηλιοβασίλεμα, πέρα μακριά το Λαφονήσι τόπος θυσίας στα 1800 τόσο, και ναυαγίου στα 1900 τόσο…Κάτω η αλυκή πάνω στο βράχο, χρόνους πολλούς μαζεύει αλάτι.
Στα δυτικά του μοναστηριού ο τάφος του μοναχού Γρηγόριου, μορφή που χρόνια σηματοδότησε, το μοναστήρι, τυφλός στα γεράματα. Ασβεστωμένος ο τάφος, εγκαταλειμμένος. Αν κοιτάξεις όμως με προσοχή θα διαβάσεις τις σκέψεις του Αββά Σισώη που ο γέροντας είχε επιλέξει να αναγραφεί στο μνήμα του: Μια περισσότερη φροντίδα θα διευκόλυνε την προσοχή και την ανάγνωση.
«Ορώ σε τάφε και δειλιώ σου την θέα
και καρδιοστάλακτον δάκρυ χέω.
Χρέος το κοινόφλητον εις νουν λαμβάνω.
Πώς γαρ διελθείν πέρας τοιούτον;
Αι, αι θάνατε τις δύναται φυγείν σε;»
Ο Νίκος Καζαντζάκης κάνει ιδιαίτερη αναφορά στο έργο του για το μοναστήρι και τη σχετική επιγραφή.
Και σαν κατεβείς και αρχίσεις την κοσμική σου περιήγηση σε περιμένουν άλλοι μαγικοί τόποι, η άσπρη Λίμνη με το απόθεμα του φοίνικα του Θεόφραστου, η Βουλόλιμνη, το Λαφονήσι.
Πως θα γινότανε να μη χαλάσει αυτός ο τόπος και να γίνει σωστή χρήση της ευλογημένης αυτής γης………
