Ήταν στις αρχές της δεκαετίας του 60. Πήγαινα στην Τετάρτη ή Πέμπτη τάξη του Δημοτικού σχολείου. Ο μεγάλος μου αδερφός που μόλις είχε πιάσει δουλειά μου υποσχέθηκε μια μέρα: «όταν περάσεις στο Γυμνάσιο θα σου πάρω ένα ρολόι». Τότε δίναμε εξετάσεις για να μπούμε στο Γυμνάσιο, μόλις παίρναμε το ενδεικτικό μας από το Δημοτικό. Όσοι απορρίπτονταν, μπορούσαν να ξαναδώσουν εξετάσεις το Σεπτέμβριο μήνα για να εισαχθούν. Στο Γυμνάσιο πέρασα τον Ιούνιο και με καλή σειρά, η υπόσχεση όμως δεν πραγματοποιήθηκε, διότι προφανώς δεν επέτρεψαν τα οικονομικά του αδερφού. Εγώ καρτερικά περίμενα και σιωπηλά ανυπομονούσα. Τελικά η υπόσχεση πραγματοποιήθηκε όταν πήγαινα στην Τρίτη τάξη του Γυμνασίου, τα Χριστούγεννα. Ο δέκατος τρίτος μισθός του αδερφού μου του έδωσε την άνεση, φαίνεται, να μου πάρει το ρολόι.Τι ευτυχία. Σε ένα μακρόστενο πολυτελές κουτί, βελούδινο από μέσα ήταν ένα τετράγωνο κομψό ρολογάκι με καφέ λουράκι, μάρκα venus, ελβετικό. (venus στα Λατινικά σημαίνει Αφροδίτη) αγορασμένο από τα Χανιά. Οι αριθμοί του ήταν ανάγλυφοι σε χρυσό χρώμα και πίσω είχε σήμα κατατεθέν την Αφροδίτη της Μήλου, σε προτομή).
Πέρασα πολλές ώρες παρατηρώντας το, και ακούγοντας το τικ-τακ βάζοντας το στο αυτί μου.
Δεν είχαν ρολόι όλα τα παιδιά αυτής της ηλικίας τότε, ελάχιστα φορούσαν. Θυμάμαι στην Πρώτη Γυμνασίου στο τμήμα μου ένα κοριτσάκι ήρθε μια μέρα φορώντας ρολόι. Ήταν γεγονός, μια θεία της της το έφερε από την Αθήνα, μας είπε. Κάποια ώρα μαθήματος συνεπαρμένη, το είχε βγάλει από το χεράκι της, το είχε στο θρανίο και είχε αφοσιωθεί μαζί του αντί για το μάθημα.
Ο καθηγητής κατέβηκε από την έδρα, χωρίς καν αυτή να πάρει είδηση, πλησίασε άπλωσε το χέρι του και το πήρε. «Θα σου το δώσω τον Ιούνιο που θα κλείσει το σχολείο για να μη σου αποσπά την προσοχή σου». Παγώσαμε όλοι μπροστά στη συμφορά της συμμαθήτριας μας. Ούτε θυμάμαι τι απέγινε, και πότε το ξαναπήρε.
Έχοντας, όμως, υπόψη μου αυτό το προηγούμενο, πρόσεχα πολύ όταν εγώ φορούσα το δικό μου ρολόι, πως θα το διαχειρίζομαι.
Τα χρόνια πέρνούσαν, το ρολογάκι μου δε με πρόδωσε ποτέ, με συντρόφευσε σε όλα μου τα γυμνασιακά και πανεπιστημιακά χρόνια.
Όταν αρραβωνιάστηκα μέσα στα καθιερωμένα χρυσά δώρα δε συμπεριλάβαμε ρολόι. Το venus μου ήταν τόσο ωραίο και αξιοπρεπές, κι ας είχαν περάσει τόσα χρόνια, άλλωστε τώρα πλέον είχε αποκτήσει άλλη αξία. Με συντρόφευσε και στα πρώτα χρόνια της οικογενειακής μου ζωής.
Τα παιδιά μου στη δεκαετία του 80 απόκτησαν πολύ ενωρίς ρολόι και το άλλαξαν και πολλές φορές και με ελαφριά την καρδιά και εμείς οι γονείς πήραμε και άλλα ρολόγια με μπαταρία πια και χωρίς κουρντιστήρια και τικ τακ!
Προχθές σκαλίζονταν και ξεκαθαρίζοντας ένα συρτάρι, βρήκα έξι ή επτά ρολόγια χαλασμένα, μη επιδεχόμενα επιδιόρθωση ή μάλλον ποιος επιδιορθώνει σήμερα τέτοια αγαθά, αγαθά μιας χρήσης. Είναι πλημμυρισμένη η αγορά, εύκολα, χωρίς σκέψη το πετάς και χωρίς σκέψη παίρνεις άλλο.
Ομολογώ ότι και εγώ τα πέταξα για να καθαρίσει ο χώρος. Το ρολογάκι όμως venus δε θα μπορούσα να το πετάξω. Με χαλασμένο πια το κουρντιστίρι του, με θαμπωμένο το χρυσό του και χωρίς λουράκι, το έκλεισα στο κουτάκι του και το φύλαξα ξανά. Αυτό έχει αξία τόση αξία όση του έδωσε η συνέπεια του αδερφού να ανταποκριθεί μετά από τόσο χρόνο, η δική μου αναμονή και εγκαρτέρηση μέχρι να το αποκτήσω.
Σήμερα τα κάθε είδους καταναλωτικά αγαθά μας έχουν κυριολεκτικά καταπλακώσει. Τα αποκτούμε τόσο εύκολα είτε αγοράζοντας τα, είτε δωρίζοντας μας οι άλλοι, φίλοι, συγγενείς και η διαφήμιση. Οι ντουλάπες μας ασφυκτιούν, τα συρτάρια δεν κλείνουν, τα ράφια πέφτουν λίγα και οι αποθήκες ξεχειλίζουν. Η πρόθυμη υποκριτική φιλανθρωπία μας, ελάχιστα βοηθά στην αποσυμφόρηση και μάλιστα διατυπώνομε και το παράπονο ότι δεν υπάρχουν άλλοι να τα χρειάζονται. Τα παιδιά μας από πολύ νωρίς αποκτούν τα πάντα και πολύ εύκολα. Αν μπει κάποιος σε παιδικό δωμάτιο είναι σαν να μπαίνει σε κατάστημα παιχνιδιών. Κυριολεκτικά τα χάνει. Ένα παιδί παλιότερης εποχής θα νόμιζε, ότι μπαίνει σε παράδεισο.
Μοιραία ο σκεπτόμενος μπαίνει σε κάποια ανησυχία για το τι συνέπειες μπορεί να έχει αυτός ο πληθωρισμός. Και μήπως εγκυμονεί κινδύνους κυρίως για τα παιδιά. Ο καταιγισμός των παιχνιδιών κάπου κουράζει το παιδί: Ποιο παιχνίδι να πρωτοπαίξει, ποιο να πρωτοεπεξεργαστεί. Πιάνει το ένα αφήνει το άλλο. Η αντίληψη του αμβλύνεται για να διαφοροποιήσει το ένα από το άλλο, αλλά και το συναίσθημα του,το ίδιο. Πολύ γρήγορα τα εγκαταλείπει όλα αδιαφορώντας. Δεν έχει τίποτε αξία, αφού είναι τόσο πολλά και αποκτώνται και τόσο γρήγορα και εύκολα. Μένει ανικανοποίητο και συνεχώς ψάχνει κάτι καινούριο, πιο σπάνιο. Γι΄αυτό ύστερα από αυτό τον πλούτο θα το δούμε να το ενθουσιάζει περισσότερο ένα κατσαρολάκι ή το σουροωτηράκι ή το ταψάκι της κουζίνας. Θα το προστατεύαμε ίσως αν του αφήναμε πολύ λίγα να παίζει κάθε φορά, να κρύβαμε τα υπόλοιπα και εκ περιτροπής να του τα εμφανίζαμε.
Αλλά το κυριότερο: Μιας και δεν μπορούμε να γυρίσουμε πίσω ούτε και θα το θέλαμε, σε εποχές στέρησης, τουλάχιστον ας βρούμε τον τρόπο να δώσομε να καταλάβουν τα παιδιά μας, πώς να διαχειρίζονται αυτό τον πλούτο. Τονίζοντας τους ότι το πολύ δεν είναι πάντα καλό,ότι τίποτε δεν είναι εύκολο και όλα έχουν κόπο και μια αξία αφού κάποιος εργάσθηκε γι αυτά, ότι δεν είναι όλα δικά μας, ότι δεν μπορούμε πάντα να αποκτούμε αμέσως ό,τι θέλομε, ότι, όταν καταστραφεί κάτι δεν αναπληρώνεται αμέσως, κάποτε είναι και αναντικατάστατο ίσως, ότι δε γελάμε μόνο στη ζωή, αλλά κάποτε μπορεί και να κλαίμε και ότι όλα έχουν μια αξία στη ζωή εφόσον τους δώσομε νόημα και δεθούμε μαζί τους….
ΔΕΣΠΟΤΑΚΗ ΠΕΥΚΙΑΝΑΚΗ ΕΥΤΥΧΙΑ
ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
