ΤΣΙΠΡΑΣ – ΜΕΡΚΕΛ 1-1
Του Ψαράκη Γιώργου
Καταθέτω μερικές σκέψεις επ’ ευκαιρία της συνάντησης Τσίπρα και Μέρκελ στο Βερολίνο σήμερα, με ειλικρινή διάθεση σύνθεσης. Εστιάζοντας στη κόντρα Γερμανίας και Ελλάδας στο οικονομικό πεδίο, διαφεύγει η ολότητα του θέματος. Καλό είναι να ειπωθούν μερικά πράγματα με τ’ όνομά τους, και έτσι θα αντιληφθεί ίσως κανείς ότι η κόντρα είναι περισσότερο διαφορά κουλτούρας.
ΠΡΩΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ: Η ισχυρή δημοκρατική αντίληψη των Ελλήνων δεν συμβιβάζεται εύκολα με την ολιγαρχική φεουδαρχική κληρονομημένη αντίληψη των Γερμανών. Η ηγεσία στη Γερμανία, είτε στρατιωτική (βλέπε Φρειδερίκος), είτε πολιτική θαμπώνει πολλές φορές τους Γερμανούς και δεν είναι τυχαία η ονομασία Φύρερ (δηλαδή Ηγέτης) που δόθηκε στον Χίτλερ. Σε επιχειρηματικό επίπεδο, στη Γερμανία κυριαρχεί ο υπαλληλισμός, ενώ στην Ελλάδα ο αφεντικισμός, ιδιότητες που αποδεικνύουν το προαναφερθέν στοιχείο κουλτούρας. Επίσης, το στοιχείο των Γερμανών που κατά το πλείστον νοικιάζουν σπίτια, επίσης μπορεί να αποδείξει κατάλοιπα φεουδαρχίας και δουλοπαροικίας, σε αντίθεση με την επικρατούσα ιδιοκατοίκηση στην Ελλάδα, μια ελληνική εμμονή σε περιουσία σε γη, στοιχείο μιας επίμονης προσπάθειας για ανεξαρτησία και ελευθερία.
ΔΕΥΤΕΡΟ ΖΗΤΗΜΑ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ: Η οργάνωση των Γερμανών είναι παροιμιώδης, οι θεσμοί τους λειτουργούν ρολόι και γενικότερα υπηρετείται το σύνολο, πληκτικά θα έλεγε κανείς. Αντίθετα, ο ατομικισμός στην Ελλάδα θριαμβεύει. Στη Γερμανία ο δρόμος θα χαραχθεί ορθολογικά και ίσιος. Στην Ελλάδα ....
...... ο δρόμος θα χαραχθεί φιδωτός σύμφωνα με τα πάσης φύσεως αυθαίρετα και καταπατημένα. Η έλλειψη εμπιστοσύνης του Έλληνα στους θεσμούς, τον κάνει να βρίσκει μόνος του το δίκιο. Οι πολιτικοί και οι αρμόδιοι ασχολούνται περισσότερο με άπειρες ατομικές διευκολύνσεις παρά με ορθολογικές αποφάσεις για το σύνολο. Μπορεί κανείς εύκολα να διαπιστώσει ότι το ελληνικό μοντέλο μοίρασε δικαιότερα, πιο πλατιά και δημοκρατικά τον παραγόμενο πλούτο, σε αντίθεση με το γερμανικό μοντέλο που μοιράζει μεν λεφτά σε όλους αλλά η τάση είναι εκφυλιστική προς το συμφέρον των λίγων (κυρίως μεγάλων εταιριών).
ΤΡΙΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ: Η εξωστρέφεια των Ελλήνων με κυρίαρχα στοιχεία τον καλό καιρό της χώρας, το μπλα μπλα αλλά και το χορό και το τραγούδι, δεν είναι πρόσφορα στοιχεία για παραγωγικά εργασιακά περιβάλλοντα τύπου Γερμανίας που απαιτούν ύπνο από νωρίς, και ρομποτική αφοσίωση στην επιχείρηση και τις τεχνοκρατικές δομές της. Ο Έλληνας κρατικός ή και ιδιωτικός υπάλληλος έχει και τις δικές του δουλειές να κοιτάξει, να φροντίσει την περιουσία του και το σπίτι του, πέρα από τις βόλτες που θέλει.
ΤΕΤΑΡΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ: Η περισσότερο ανεπτυγμένη θρησκευτική κουλτούρα των Ελλήνων, υποβαθμίζει το ρόλο της οικονομίας και της επιχειρηματικότητας, πολλές φορές σε επικίνδυνα επίπεδα αδράνειας. Πολλούς Έλληνες αφήνουν αδιάφορους τα οικονομικά κελεύσματα, το χρήμα και το κέρδος, στοιχεία τα οποία είναι η κινητήρια δύναμη στις ανεπτυγμένες χώρες. Η εντολή του Χριστού «...ή εμένα ή τον Μαμωνά...», θέτει ισχυρά διλήμματα σε πολλούς.
Γιατί όμως αναφέρθηκα σε όλα τα παραπάνω, παραλείποντας ίσως και πολλά άλλα που μπορεί να σκεφτεί ο αναγνώστης; Διότι στο πεδίο της οικονομίας και της ανταγωνιστικότητας, μόνο μια λύση βλέπω προσωπικά, η οποία θα μπορούσε επάξια να σταθεί απέναντι στο πανίσχυρο οικονομικό management και επιτυχημένο μοντέλο των Γερμανών. Και οι βασικές θέσεις της λύσης που προτείνω είναι βέβαια βασισμένες στην κουλτούρα του Έλληνα όπως προαναφέρθηκε, διότι κάθε προσπάθεια που αγνοεί αυτή τη κουλτούρα την θεωρώ μάλλον καταδικασμένη.
ΠΡΩΤΗ ΘΕΣΗ: Η ανεργία δεν είναι πρόβλημα, όπως προπαγανδιστικά παρουσιάζεται. Στην εποχή των μηχανών και των κομπιούτερ, φυσικά και οι άνθρωποι θα έπρεπε να εργάζονται λιγότερο. Το πρόβλημα είναι ο παραγόμενος πλούτος από τις σύγχρονες μηχανές να μοιράζεται δίκαια.
ΔΕΥΤΕΡΗ ΘΕΣΗ: Η ιδιοκτησία γης αποτελεί τεράστιο πλεονέκτημα πλέον. Αρκεί να συνειδητοποιήσει ο Έλληνας ότι δίχως να κάνει τίποτα, μπορεί να έχει φτηνή ενέργεια στο σπίτι του (κυρίως από φωτοβολταϊκά). Δεν είναι ευρέως γνωστό, όμως οι τιμές της φωτοβολταϊκής τεχνολογίας έχουν κατρακυλήσει τα τελευταία πέντε χρόνια σε εξευτελιστικές τιμές. Μισό ευρώ το βατ, ενώ πριν πέντε χρόνια το κόστος ήταν 4 ευρώ το βατ. Αν συνυπολογιστεί ότι με ηλεκτρικά αυτοκίνητα που τροφοδοτούνται με ρεύμα του ήλιου λύνεται και το πρόβλημα της μετακίνησης, τότε αντιλαμβάνεται κανείς τα επίπεδα ελευθερίας και ανεξαρτησίας που προκύπτουν για τους Έλληνες, αν η πυξίδα της χώρας στραφεί αποφασιστικά προς τα εκεί.
ΤΡΙΤΗ ΘΕΣΗ: Αντιγραφή ξένων μοντέλων, αγνοεί τον κίνδυνο πολιτισμικής αποδοκιμασίας τους, ειδικά από περήφανους λαούς όπως ο ελληνικός. Οι Γερμανοί βέβαια τη δουλειά τους κάνουν, προσπαθούν να εξαγάγουν τα μοντέλα τους, τα οποία στη πράξη είναι πετυχημένα.
ΤΕΤΑΡΤΗ ΘΕΣΗ: Το ζήτημα της ευημερίας είναι εξίσου σημαντικό με το μοίρασμα της ελευθερίας για την ανθρώπινη ολοκλήρωση. Ο Καζαντζάκης το έθεσε αυτό ως ζήτημα να μοιραστεί δίκαια «το ψωμί και η ελευθερία», αλλά και πολλοί κοινωνιολόγοι έχουν θέσει το ζήτημα αυτό ως πρωτεύον. Δεν θα έπρεπε λοιπόν ο σκοπός μας να είναι μόνο η ευημερία αλλά και η διατήρηση της πολιτικής κυριαρχίας, ως ένα είδος πανάρχαιου και πολυτιμότατου αγαθού που δεν εκχωρείται έναντι πινακίου φακής. Τα υπερεθνικά κέντρα (Βρυξέλλες, Φρανκφούρτη,...) μετατρέπουν συνεχώς και εντεινόμενα, δημοκρατικά κεφάλαια σε οικονομικά κεφάλαια. Δικαίως η σημερινή κυβέρνηση προβάλλει το ζήτημα της δημοκρατίας.
Προσωπικά έχω ζήσει τη μισή μου ζωή στη Γερμανία και την άλλη μισή στην Ελλάδα. Αγαπώ την άναρχη κουλτούρα της χώρας μου, όμως εκτιμώ και τα ορθολογικά στοιχεία της Γερμανίας και ειδικά την επιστημονική της πρωτοπορία σε πολλά ζητήματα. Διαφωνώ με τις απόψεις του Ράμφου για δήθεν ασθενή Ελλάδα που χρειάζεται Ευρωπαίους γιατρούς, τις οποίες απόψεις ακούω μερικές φορές και στον περίγυρό μου. Ο Ράμφος κατηγορεί την Ελλάδα για παιδισμό, για ιδεοληψίες, για μερικότητα, η οποία δήθεν πρέπει να παραμεριστεί προς χάριν της ολότητας, την οποία πρεσβεύει μόνο η Δύση. Όμως η ολότητα προκύπτει με σύνθεση στο μέλλον και φυσιολογικά η Ελλάδα πρέπει να παίξει το δικό της ειδικό ρόλο. Έτυχε στον Αλέξη Τσίπρα να πρωτοστατεί σε αυτό το ρόλο και ελπίζω ειλικρινά να μπορέσει να αντιπροσωπεύσει επάξια τη χώρα μας, ώστε και να βρεθεί μια λύση στην τωρινή κρίση αλλά και όλοι οι Ευρωπαίοι να προχωρήσουμε ως καλοί και συνειδητοποιημένοι φίλοι πιο πέρα.
Δεν μπορεί να είναι τυχαία η παρατήρηση του Μαρκ Μαζάουερ, Αμερικανού καθηγητή του Πανεπιστημίου Κολούμπια, η οποία πρεσβεύει ότι η συμπεριφορά της Ελλάδας τα τελευταία 200 χρόνια αποτελεί δείκτη μελλοντικών εξελίξεων. Και φέρνει ως παράδειγμα την εθνική παλιγγενεσία του 1821, η οποία αμέσως ακολουθήθηκε και από άλλα εθνικά κινήματα, η πρώτη αντίσταση στους Ναζί, ως η αρχή για γενικότερη αντίσταση στον άξονα, ο εμφύλιος πόλεμος ως προανάκρουσμα του Ψυχρού πολέμου που ακολούθησε, και άλλα πολλά. Ο καθηγητής καταλήγει ότι η Ελλάδα βρίσκεται πάντα στην πρωτοπορία των αγώνων για το μέλλον. Ας παίξουμε καλά αυτό το ρόλο, φίλε Αλέξη
Του Ψαράκη Γιώργου
Καταθέτω μερικές σκέψεις επ’ ευκαιρία της συνάντησης Τσίπρα και Μέρκελ στο Βερολίνο σήμερα, με ειλικρινή διάθεση σύνθεσης. Εστιάζοντας στη κόντρα Γερμανίας και Ελλάδας στο οικονομικό πεδίο, διαφεύγει η ολότητα του θέματος. Καλό είναι να ειπωθούν μερικά πράγματα με τ’ όνομά τους, και έτσι θα αντιληφθεί ίσως κανείς ότι η κόντρα είναι περισσότερο διαφορά κουλτούρας.
ΠΡΩΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ: Η ισχυρή δημοκρατική αντίληψη των Ελλήνων δεν συμβιβάζεται εύκολα με την ολιγαρχική φεουδαρχική κληρονομημένη αντίληψη των Γερμανών. Η ηγεσία στη Γερμανία, είτε στρατιωτική (βλέπε Φρειδερίκος), είτε πολιτική θαμπώνει πολλές φορές τους Γερμανούς και δεν είναι τυχαία η ονομασία Φύρερ (δηλαδή Ηγέτης) που δόθηκε στον Χίτλερ. Σε επιχειρηματικό επίπεδο, στη Γερμανία κυριαρχεί ο υπαλληλισμός, ενώ στην Ελλάδα ο αφεντικισμός, ιδιότητες που αποδεικνύουν το προαναφερθέν στοιχείο κουλτούρας. Επίσης, το στοιχείο των Γερμανών που κατά το πλείστον νοικιάζουν σπίτια, επίσης μπορεί να αποδείξει κατάλοιπα φεουδαρχίας και δουλοπαροικίας, σε αντίθεση με την επικρατούσα ιδιοκατοίκηση στην Ελλάδα, μια ελληνική εμμονή σε περιουσία σε γη, στοιχείο μιας επίμονης προσπάθειας για ανεξαρτησία και ελευθερία.
ΔΕΥΤΕΡΟ ΖΗΤΗΜΑ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ: Η οργάνωση των Γερμανών είναι παροιμιώδης, οι θεσμοί τους λειτουργούν ρολόι και γενικότερα υπηρετείται το σύνολο, πληκτικά θα έλεγε κανείς. Αντίθετα, ο ατομικισμός στην Ελλάδα θριαμβεύει. Στη Γερμανία ο δρόμος θα χαραχθεί ορθολογικά και ίσιος. Στην Ελλάδα ....
...... ο δρόμος θα χαραχθεί φιδωτός σύμφωνα με τα πάσης φύσεως αυθαίρετα και καταπατημένα. Η έλλειψη εμπιστοσύνης του Έλληνα στους θεσμούς, τον κάνει να βρίσκει μόνος του το δίκιο. Οι πολιτικοί και οι αρμόδιοι ασχολούνται περισσότερο με άπειρες ατομικές διευκολύνσεις παρά με ορθολογικές αποφάσεις για το σύνολο. Μπορεί κανείς εύκολα να διαπιστώσει ότι το ελληνικό μοντέλο μοίρασε δικαιότερα, πιο πλατιά και δημοκρατικά τον παραγόμενο πλούτο, σε αντίθεση με το γερμανικό μοντέλο που μοιράζει μεν λεφτά σε όλους αλλά η τάση είναι εκφυλιστική προς το συμφέρον των λίγων (κυρίως μεγάλων εταιριών).
ΤΡΙΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ: Η εξωστρέφεια των Ελλήνων με κυρίαρχα στοιχεία τον καλό καιρό της χώρας, το μπλα μπλα αλλά και το χορό και το τραγούδι, δεν είναι πρόσφορα στοιχεία για παραγωγικά εργασιακά περιβάλλοντα τύπου Γερμανίας που απαιτούν ύπνο από νωρίς, και ρομποτική αφοσίωση στην επιχείρηση και τις τεχνοκρατικές δομές της. Ο Έλληνας κρατικός ή και ιδιωτικός υπάλληλος έχει και τις δικές του δουλειές να κοιτάξει, να φροντίσει την περιουσία του και το σπίτι του, πέρα από τις βόλτες που θέλει.
ΤΕΤΑΡΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ: Η περισσότερο ανεπτυγμένη θρησκευτική κουλτούρα των Ελλήνων, υποβαθμίζει το ρόλο της οικονομίας και της επιχειρηματικότητας, πολλές φορές σε επικίνδυνα επίπεδα αδράνειας. Πολλούς Έλληνες αφήνουν αδιάφορους τα οικονομικά κελεύσματα, το χρήμα και το κέρδος, στοιχεία τα οποία είναι η κινητήρια δύναμη στις ανεπτυγμένες χώρες. Η εντολή του Χριστού «...ή εμένα ή τον Μαμωνά...», θέτει ισχυρά διλήμματα σε πολλούς.
Γιατί όμως αναφέρθηκα σε όλα τα παραπάνω, παραλείποντας ίσως και πολλά άλλα που μπορεί να σκεφτεί ο αναγνώστης; Διότι στο πεδίο της οικονομίας και της ανταγωνιστικότητας, μόνο μια λύση βλέπω προσωπικά, η οποία θα μπορούσε επάξια να σταθεί απέναντι στο πανίσχυρο οικονομικό management και επιτυχημένο μοντέλο των Γερμανών. Και οι βασικές θέσεις της λύσης που προτείνω είναι βέβαια βασισμένες στην κουλτούρα του Έλληνα όπως προαναφέρθηκε, διότι κάθε προσπάθεια που αγνοεί αυτή τη κουλτούρα την θεωρώ μάλλον καταδικασμένη.
ΠΡΩΤΗ ΘΕΣΗ: Η ανεργία δεν είναι πρόβλημα, όπως προπαγανδιστικά παρουσιάζεται. Στην εποχή των μηχανών και των κομπιούτερ, φυσικά και οι άνθρωποι θα έπρεπε να εργάζονται λιγότερο. Το πρόβλημα είναι ο παραγόμενος πλούτος από τις σύγχρονες μηχανές να μοιράζεται δίκαια.
ΔΕΥΤΕΡΗ ΘΕΣΗ: Η ιδιοκτησία γης αποτελεί τεράστιο πλεονέκτημα πλέον. Αρκεί να συνειδητοποιήσει ο Έλληνας ότι δίχως να κάνει τίποτα, μπορεί να έχει φτηνή ενέργεια στο σπίτι του (κυρίως από φωτοβολταϊκά). Δεν είναι ευρέως γνωστό, όμως οι τιμές της φωτοβολταϊκής τεχνολογίας έχουν κατρακυλήσει τα τελευταία πέντε χρόνια σε εξευτελιστικές τιμές. Μισό ευρώ το βατ, ενώ πριν πέντε χρόνια το κόστος ήταν 4 ευρώ το βατ. Αν συνυπολογιστεί ότι με ηλεκτρικά αυτοκίνητα που τροφοδοτούνται με ρεύμα του ήλιου λύνεται και το πρόβλημα της μετακίνησης, τότε αντιλαμβάνεται κανείς τα επίπεδα ελευθερίας και ανεξαρτησίας που προκύπτουν για τους Έλληνες, αν η πυξίδα της χώρας στραφεί αποφασιστικά προς τα εκεί.
ΤΡΙΤΗ ΘΕΣΗ: Αντιγραφή ξένων μοντέλων, αγνοεί τον κίνδυνο πολιτισμικής αποδοκιμασίας τους, ειδικά από περήφανους λαούς όπως ο ελληνικός. Οι Γερμανοί βέβαια τη δουλειά τους κάνουν, προσπαθούν να εξαγάγουν τα μοντέλα τους, τα οποία στη πράξη είναι πετυχημένα.
ΤΕΤΑΡΤΗ ΘΕΣΗ: Το ζήτημα της ευημερίας είναι εξίσου σημαντικό με το μοίρασμα της ελευθερίας για την ανθρώπινη ολοκλήρωση. Ο Καζαντζάκης το έθεσε αυτό ως ζήτημα να μοιραστεί δίκαια «το ψωμί και η ελευθερία», αλλά και πολλοί κοινωνιολόγοι έχουν θέσει το ζήτημα αυτό ως πρωτεύον. Δεν θα έπρεπε λοιπόν ο σκοπός μας να είναι μόνο η ευημερία αλλά και η διατήρηση της πολιτικής κυριαρχίας, ως ένα είδος πανάρχαιου και πολυτιμότατου αγαθού που δεν εκχωρείται έναντι πινακίου φακής. Τα υπερεθνικά κέντρα (Βρυξέλλες, Φρανκφούρτη,...) μετατρέπουν συνεχώς και εντεινόμενα, δημοκρατικά κεφάλαια σε οικονομικά κεφάλαια. Δικαίως η σημερινή κυβέρνηση προβάλλει το ζήτημα της δημοκρατίας.
Προσωπικά έχω ζήσει τη μισή μου ζωή στη Γερμανία και την άλλη μισή στην Ελλάδα. Αγαπώ την άναρχη κουλτούρα της χώρας μου, όμως εκτιμώ και τα ορθολογικά στοιχεία της Γερμανίας και ειδικά την επιστημονική της πρωτοπορία σε πολλά ζητήματα. Διαφωνώ με τις απόψεις του Ράμφου για δήθεν ασθενή Ελλάδα που χρειάζεται Ευρωπαίους γιατρούς, τις οποίες απόψεις ακούω μερικές φορές και στον περίγυρό μου. Ο Ράμφος κατηγορεί την Ελλάδα για παιδισμό, για ιδεοληψίες, για μερικότητα, η οποία δήθεν πρέπει να παραμεριστεί προς χάριν της ολότητας, την οποία πρεσβεύει μόνο η Δύση. Όμως η ολότητα προκύπτει με σύνθεση στο μέλλον και φυσιολογικά η Ελλάδα πρέπει να παίξει το δικό της ειδικό ρόλο. Έτυχε στον Αλέξη Τσίπρα να πρωτοστατεί σε αυτό το ρόλο και ελπίζω ειλικρινά να μπορέσει να αντιπροσωπεύσει επάξια τη χώρα μας, ώστε και να βρεθεί μια λύση στην τωρινή κρίση αλλά και όλοι οι Ευρωπαίοι να προχωρήσουμε ως καλοί και συνειδητοποιημένοι φίλοι πιο πέρα.
Δεν μπορεί να είναι τυχαία η παρατήρηση του Μαρκ Μαζάουερ, Αμερικανού καθηγητή του Πανεπιστημίου Κολούμπια, η οποία πρεσβεύει ότι η συμπεριφορά της Ελλάδας τα τελευταία 200 χρόνια αποτελεί δείκτη μελλοντικών εξελίξεων. Και φέρνει ως παράδειγμα την εθνική παλιγγενεσία του 1821, η οποία αμέσως ακολουθήθηκε και από άλλα εθνικά κινήματα, η πρώτη αντίσταση στους Ναζί, ως η αρχή για γενικότερη αντίσταση στον άξονα, ο εμφύλιος πόλεμος ως προανάκρουσμα του Ψυχρού πολέμου που ακολούθησε, και άλλα πολλά. Ο καθηγητής καταλήγει ότι η Ελλάδα βρίσκεται πάντα στην πρωτοπορία των αγώνων για το μέλλον. Ας παίξουμε καλά αυτό το ρόλο, φίλε Αλέξη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου