ΚΙΣΑΜΟΣ ΕΥΛΟΓHΜΕΝΗ ΚΑΙ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΜΕΝΗ

Γράφει ο Γ. Πευκιανάκης

Αν η ευλογία σχετίζεται με την προίκα της φύσης και τον πλούτο της γης και της θάλασσας, κανείς μας δεν αμφιβάλλει ότι ζούμε  σ’ ένα από τα ομορφότερα μέρη της Κρήτης και γενικότερα.
Τώρα ο όρος  πρόοδος και ανάπτυξη θέλει πολλή κουβέντα και βέβαια δεν εννοούμε όλοι τα ίδια πράγματα.
Μία παράμετρος όμως που μετράται και είναι κοινά αποδεκτή είναι η καθημερινότητα του πολίτη. Επιτυχημένα τα 'Χανιώτικα νέα' στις 9-10-10 παρουσιάζουν προβλήματα μέσω φωτογραφιών πολιτών της Ν. Χώρας: Κοινές διαπιστώσεις; Ελλειψη πεζοδρομίων και όσα είναι, δεν είναι ελεύθερα. Αναξιοποίητη παραλία. Εγκαταλελειμμένη πλατεία. Ανάγκη για περισσότερο πράσινο. Προβλήματα καθαριότητας. Δεν μπορείς να περπατήσεις στον παραλιακό δρόμο. Δεν έχει συντηρηθεί η παιδική χαρά. Πρόβλημα η στάθμευση. Για το Καστέλλι, τι λέμε;
Αυτά οι πολίτες τα θεωρούν εκ των ουκ άνευ για την ποιότητα της ζωής, άσχετα αν για την ύπαρξη των περισσοτέρων είναι συνυπεύθυνοι και οι ίδιοι.
Επειδή όμως πέρασε η εποχή του θαυμασμού του Πάγκαλου «τα λεφτά τα φάγαμε όλοι μαζί», για την υπανάπτυξη δεν φταίμε όσο και να είμεθα συνυπεύθυνοι το ίδιο και όλοι.
Υπάρχουν πολλοί Δήμοι της Ελλάδος και της Κρήτης που κατάφεραν ν’αξιοποιήσουν προγράμματα και δυνατότητες κυρίως, δε, να ενεργοποιήσουν τις ζωτικές δυνάμεις της κοινωνίας και ν’ αλλάξουν μορφή και πρότυπα ανάπτυξης να γίνουν .
Στην Κίσαμο πρωτοήρθα το 1971-72 και μένω αδιάλειπτα 40 χρόνια. Μερικά πράγματα παραμένουν αμετακίνητα ίδια, που συζητώντας πολλοί στο καφενείο λένε «αν ερχόταν κανείς που έλλειπε όλο αυτό τον καιρό θα νόμιζε πώς λίγο μόνο απουσίασε».
Στους «Νέους Ορίζοντες» (6-Οκτωβρίου-10) ο εκδότης Α. Μουντάκης παρουσιάζει το θέμα: Πέντε δήμαρχοι σε 35 χρόνια. Στο βαθμό που τους αναλογεί, η πρόοδος ή η καθυστέρηση της Κισάμου  τους ανήκει περισσότερο απ’ ότι στους απλούς ψηφοφόρους . Το ίδιο αλλά αναλογικά πολύ περισσότερο ανήκει και στους εκπροσώπους μας στη Βουλή και την κυβέρνηση. Άλλωστε δήμαρχοι και βουλευτές  είναι συγκοινωνούντα δοχεία στο βαθμό που τους βγαίνει. Δυστυχώς εδώ είμαστε περισσότερο συνυπεύθυνοι αφού συμμετέχουμε εν γνώσει μας στην απάτη -διατήρησης και νομής της εξουσίας. Και τώρα που ήλθε ο λογαριασμός της πολιτικής κακοδιαχείρησης, ήτοι της νομότυπης κλοπής των αρχόντων μας, υποχρεούμεθα όλοι να πληρώσουμε για τη σωτηρία της χώρας! Η μεταρρύθμιση που μας σερβίρεται ως 'Καλλικράτης' είναι παιδί του Δ. Ν. Τ. και του Μνημονίου.
Πέντε δήμαρχοι σε 35 χρόνια και ο Χ. Λυγιδάκης Εξ σε 40 χρόνια........ Όταν λοιπόν ήλθα στο Καστέλλι 1971-72, η πόλη είχε μια αστική εμφάνιση. Επί Δικτατορίας και δημάρχου Λυγιδάκη είχε κατασκευασθεί η κεντρική λεωφόρος, τα πεζοδρόμια και οι κάθετοι δρόμοι από 1ο Γυμνάσιο μέχρι  1ο Δημοτικό. Οι «πλατείες» και το Δημαρχείο. Τα Σχολεία, τα οικοτροφεία οι Τεχνικές Σχολές. Οι Τράπεζες, οι Δημόσιες Υπηρεσίες. Οι υπάλληλοι που έμεναν στο Καστέλλι, κάποια μαγαζιά αξιοπρεπή και μικρά ξενοδοχεία ομόρφαιναν την πόλη που είχε συνεκτικό δεσμό ένας ζεστός αστικοαγροτικός κόσμος με καθαρή ματιά, λεβέντικη σχέση  και πνευματική αναφορά στον μεγάλο Ειρηναίος -επίσκοπο τότε στη Γερμανία- και με επισκέψεις στην Κίσαμο.
Το 1975-82 είναι η χρυσή εποχή για την Κίσαμο και βέβαια πρωταγωνιστής σε έργα δημιουργίας και προβολής ο τότε νεώτατος και ικανότατος  Αντώνης Σχετάκης. Εκτός από τη Λαϊκή Επιμόρφωση, νομαρχιακά προγράμματα. Υπάρχει ο Φιλολογικός Σύλλογος. Λειτουργεί στον χώρο του νυν Μουσείου -αδιαμόρφωτο τότε- η πρώτη αρχαιολογική συλλογή. Δραστήριος ο  Εμπορικός Σύλλογος. Από τον Δήμο λειτουργεί και το Λαϊκό Πανεπιστήμιο! Το ΔΗΠΕΘΕΚ! Μοναδικές θεατρικές παραστάσεις. Μουσικές συναυλίες. Ο Σχετάκης έχει εκείνες τις δημόσιες σχέσεις με την κυβέρνηση Καραμανλή, που τις αξιοποιεί θετικά για την Κίσαμο.
Επίσης λειτουργεί στην Κίσαμο μια από τις πιο ισχυρές Ενώσεις Γεωργικών Συνεταιρισμών στην Κρήτη, όπου πρωτοστατούμε στην παραγωγή κρασιού και λαδιού και εμπορίας γεωργικών εφοδίων. Είναι η εποχή που ο αγρότης απολαμβάνει τιμές σταθερές και βέβαιες.
Από το 1982 και μέχρι σήμερα όπου και εντοπίζεται η «καθυστέρηση» της Κισάμου έχομε 5 δημάρχους, τους εξής δύο: Τον Α. Σχετάκη και τον Ν. Κατζουράκη.
Παρά την ελπιδοφόρα έλευση του ΠΑΣΟΚ, παρά τον ενθουσιασμό ,γρήγορα η εξουσία γίνεται αυτοσκοπός και οικοδομείται ένα κομματικό αλά σταλινικό κατεστημένο «πας μη ιδιαιτέρως  ημέτερος ,ναι μεν, αλλά».
Από τούδε το κόμμα θα χρίζει τον δήμαρχο. Εκλέγεται λοιπόν ο εκλεκτός του, Κουφάκης Γιάννης, καλός και άξιος. Δεν είναι πρόθεσή μου η κριτική και διότι πιστεύω ότι μια τετραετία δεν αρκεί για το έργο του όποιου δημάρχου. Αλλά και μετά μία οκταετία συνηθέστατα, αρκετά. ΄Ετσι δεν θα αναφερθώ   προς το παρόν ούτε στον κ. Βαρουχάκη και βέβαια την σημερινή δήμαρχο, κα Ε. Σκουλάκη, που έχει κάθε λόγο να θέλει να συνεχίσει ένα έργο που στη χειρότερη εποχή ανέλαβε.
Το 1986 το κομματικό κατεστημένο, που μετά από κάθε εκλογή και ως τα σήμερα -μετρά το βράδυ των εκλογών πόσο- μπλάβισε ή πρασίνισε η Ελλάδα «εντάσσει» και τον Σχετάκη Α. Το δόγμα της κεντρικής επιτροπής  είναι ότι δεν γίνεται «σοσιαλιστικός μετασχηματισμός» χωρίς συντεταγμένη οργάνωση. Άλλωστε η όποια Δημοτική Αρχή αναμένει από την κυβέρνηση να ευλογήσει και να χρηματοδοτήσει το έργο της. Η πορεία της Δημοτικής Αρχής Σχετάκη  λοιπόν ταυτίζεται με την πορεία της κεντρικής εξουσίας και το ΠΑΣΟΚ έχει εισέλθει σε ομαλά επιταχυνόμενη παρακμή.
Ήδη ο κομματισμός αποδομεί το συνεταιριστικό και συνδικαλιστικό κίνημα  και εμείς αιθεροβάμονες αδιαφορούμε για την χωρίς οικονομικά κριτήρια πορεία των Συνεταιρισμών και των Ενώσεων.
Όλα με δημοκρατικές «κομματικές» διαδικασίες.  Τις ίδιες διαδικασίες συνεχίζει και η Ν. Δημοκρατία 1990-93.   
Για την μοναδική καταστροφή των Ενώσεων στα Χανιά δεν φταίνε βέβαια  οι δήμαρχοι. Αλλά ποιοι φταίνε δεν βρήκαν! Χρονικό προαναγγελθέντος θανάτου της ελληνικής οικονομίας!;
Ερώτημα με γνωστή απάντηση: Γιατί καμιά Ένωση στην Κρήτη δεν έφθασε και δεν είναι στο χάλι της ανύπαρκτης πια, πάλαι ποτέ Ενώσεως Κισάμου;
Το 1990  η Νέα Δημοκρατία μετά την Πασοκική λαίλαπα έρχεται στην εξουσία. Θα βγάλει και αυτή τον δικό της  δήμαρχο τον εξαιρετικό εντιμότατο και φίλο κ. Ν. Κατζουράκη.  
Είχαμε αποδεχτεί την  αντίληψη  πόσο συμφέρον είναι όταν είναι κυβέρνηση η Ν. Δημοκρατία να ’χομε Νεοδημοκράτη δήμαρχο και το ίδιο αν το ΠΑΣΟΚ.
Σωστό για τα δεδομένα του συγκεντρωτικού πολιτικού συστήματος μόνο που εμείς εδώ είτε με το ΠΑΣΟΚ είτε με τη Ν. Δ. διάφορο δεν είδαμε. Οι εποχές  1990-94 έχουν αλλάξει τι να έκανε η Ν. Δημοκρατία, τι να έκανε ο Ν. ο Κατζουράκης;  
Η  καθυστέρηση πολλών έργων υποδομής σηματοδοτεί την πορεία παρακμής της Κισάμου τη δεκαετία του ’90
Νεότερες πολιτικές  δυνάμεις που θα ενεργοποιούσαν την πορεία του τόπου δεν φαίνονται. Η κομματική παρακμή και  του άλλοτε κινήματος ΠΑΣΟΚ είναι δεδομένη.
Το 1994 έχομε μια από τα ίδια και χειρότερα. Το ΠΑΣΟΚ επανήλθε νομοτελειακά αλλά η κατάσταση είναι οικονομικά τραγική. Πάλι αυτονόητο φαίνεται να κερδηθεί ο Δήμος από κομματικά χρισμένους. Για να πρασινίσει ο χάρτης, με τον Σχετάκη κατεβαίνει υποψήφιος σύμβουλος και ο βουλευτής Σκουλάκης, ο Κακαουνάκης κ.λπ.
Οι ανερχόμενοι και πρωτοεμφανιζόμενοι του συνδυασμού Κυριτσάκη έπρεπε ν’ αφανισθούν για τη στυγνή  κομματική επικράτηση. Βιώνουμε έτσι σε μικροκλίμακα και στην Κίσαμο «κλαδεύεται ό,τι ξεκορφίζει». Σηματοδοτείται έτσι και η αποχή των νέων και από τα τοπικά πολιτικά δρώμενα .
Συνυπεύθυνοι; Ναι. Εγκλωβισμένοι μερικές φορές δεν έχομε να επιλέξομε. Άλλωστε και η δεξιά ως κυβέρνηση υπήρξε πάντοτε αθλιέστερη. Τα ίδια  και αλλού, πάντως σε μας για την όποια στασιμότητα, έφταιξε και η ανακύκλωση των ίδιων προσώπων, που διατήρησαν τα συμπλέγματα του κομματισμού στην κοινωνία ως τα σήμερα.
Το 1998 είναι η τελευταία ευκαιρία στην Κίσαμο και τη χάσαμε διπλά:
1ον δεν καταφέραμε μια ευρύτερη χωροταξική συνεργασία
2ον συναντήσαμε την αγεφύρωτη εχθρότητα του Πλατάνου και της ευρύτερης περιοχής. Καίτοι ο Σημίτης είναι ο εκσυγχρονιστής και οι εποχές και για το παλιό ΠΑΣΟΚ έχουν δώσει διδάγματα για μια νέα πορεία.
Στο νεότερο « περιβάλλον Σημίτη» ο Σχετάκης και έμπειρος είναι και γνώστης και δυνάμενος για τη νέα εποχή που ως «Καποδίστριας» ξεκινάει. Ταυτόχρονα όμως είναι αρκετά βεβαρυμένος για να εμπνεύσει και να επιτύχει και τις εκλογές κερδίζει ο Ν. Κατζουράκης. Οχι στον «Καποδίστρια»;
Είχαν γίνει πολλά και άλλα που κατέστησαν εχθρούς του νέου Δήμου όλα τα Μεσόγεια και την ανερχόμενη οικονομικά κοινωνία των.
Στη δεκαετία 1998-08 υπήρξε πρωτόγνωρη οικονομική άνθηση για την ευρύτερη περιοχή της Κισάμου. Ανεγέρθηκαν περισσότερες  οικοδομές από όσες τα προηγούμενα τριάντα χρόνια. Τόσα ξενοδοχεία! Μεγεθύνθηκε η έλλειψη των έργων υποδομής. Το ανύπαρκτο χωροταξικό. Η ελλιπής εφαρμογή μέρους του σχεδίου πόλεως με δρομάκια τριών μέτρων. Πουθενά πεζοδρόμια. Χωματόδρομοι της δεκαετίας του ’60. Αν έχει κανείς διαφορετική γνώμη δεν πάει φαίνεται αλλού πολλώ δε μάλλον ακόμη και σε παρόμοιες κωμοπόλεις της Κρήτης, που το 1975 ήταν κεφαλοχώρια .
Προσεχώς από τον «Καποδίστρια» στον «Καλλικράτη».