Εδω το 1ο Μέρος και
το 2ο
Γράφει ο δικηγόρος Χανίων Γιώργος Αθ. Κορτσαλιουδάκης
Πάμε τώρα να «flexάρουμε» λίγο !
Τί εστί ετυμολογικά «Δήμος» ;
Προέρχεται από το αρχαίο ρήμα «δαίω» που σημαίνει μοιράζω, διανέμω. Κατά την ιστορική ετυμολόγηση, ως «Δήμος», χρησιμοποιήθηκε ο όρος που ήρθε να ονοματίσει τον μετασχηματισμό της υποδιαίρεσης της αρχαίας Αθήνας από κοινωνική – ταξική, σε καθαρά γεωγραφική. Και όλα αυτά μεθοδεύτηκαν από ένα τέκνο αριστοκρατών, εγγονό «τυράννου» (όταν ο όρος μόλις άρχιζε να λαμβάνει την σημασία που έχει σήμερα), που δεν δίστασε να συμμαχήσει και να ραδιουργήσει με τους εχθρούς της πατρίδας του, να προδώσει και να προδοθεί, να εξοριστεί τρεις φορές, να περιπέσει σε γενική δυσμένεια και να αγνοούμε το τέλος του μιας και μόλις έκανε τις μεταρρυθμίσεις του αποσύρθηκε από το προσκήνιο. Ο λόγος για τον πολιτικό πρόδρομο της Δημοκρατίας, τον Κλεισθένη (εξ ου και ο περίφημος νόμος 4555/2018 για την αυτοδιοίκηση που φέρει το όνομά του).
Οι Δήμοι ,επομένως, προέκυψαν για να διαιρέσουν, να χωρίσουν τον λαό στις πόλεις κράτη και όχι για να ενώσουν. Παράδοξο, ε; Ας επιστρέψουμε στην ανάπτυξη….
Ο όρος «Μητροπολιτικός Δήμος» που χρησιμοποίησα στο προηγούμενο μέρος του άρθρου μου είναι νομοτεχνικά ανεπαρκής. Η συνεπέστερη απόδοση των σκέψεών μου θα ήταν με τον όρο « Διαδημοτική Συμπολιτεία Δυτικής Κρήτης και Νήσων». Ο όρος «διαδημοτική συμπολιτεία» αποδίδεται από τον καθηγητή μου στο Πανεπιστήμιο στο μάθημα της Διοικητικής Επιστήμης κ. Αντώνη Μακρυδημήτρη, όταν προσπαθούσε να πείσει τους τότε κρατούντες ότι ο νόμος Καποδίστρια έπρεπε να είναι πιο τολμηρός και απελευθερωτικός για τις τοπικές κοινωνίες, τους τότε αναιμικούς Δήμους και ρουσφετο-Κοινότητες . Μάλιστα στην τότε εισήγησή του ( πριν από 18 έτη) στο συνέδριο της ΚΕΔΕ , κατέληξε σιβυλλικά με τον λόγο του Ισοκράτη : « ….φίλε μου αυτά που ξέρεις να κάνεις τώρα δεν είναι καιρός και αυτά που τώρα είναι καιρός δεν ξέρεις να τα κάνεις…».
Πρέπει να αποτελέσει ισχυρό και αταλάντευτο αίτημα της αυτοδιοικητικής μας αρχής, η δημιουργία μίας μεγάλης σύγχρονης «διαδημοτικής συμπολιτείας», που θα περιλαμβάνει γεωγραφικά τους σημερινούς καλλικρατικούς Δήμους Κισάμου και Καντάνου –Σελίνου, τις Δ.Ε. Κολυμβαρίου και Βουκολιών του Δήμου Πλατανιά, τον Δήμο Γαύδου και τον Δήμο Κυθήρων και Αντικυθήρων. Και προς τούτο πρέπει να γίνουν όλες οι αναγκαίες συζητήσεις και να τεθούν όλα τα κρίσιμα θέματα, ώστε στην επόμενη νομοθετική ρύθμιση, που θα έρθει το πολύ σε μία 10ετία από σήμερα, για την περαιτέρω συνένωση των ΟΤΑ, να φανούμε Προμηθείς και όχι Επιμηθείς.
Πριν από 6 χρόνια, σε άρθρο του, ένας ψυχίατρος από την Θεσσαλονίκη, με πολιτικές ανησυχίες, έγραψε σχετικά:
«.. Στην Ελλάδα, πρωτοτυπώντας ως συνήθως, έχουμε τρείς βαθμούς, επίπεδα οργάνωσης της ( αυτοδιοίκησης) δηλαδή: 1. την Αποκεντρωμένη Αρχή (7 τον αριθμό), διορισμένη, η οποία υποτίθεται, ότι ασκεί τις κρατικές εκείνες αρμοδιότητες, που το Κράτος θέλει μεν, να ασκούνται σε τοπικό επίπεδο, αλλά εκ του Συντάγματος δεν επιτρέπεται δε, να παραχωρεί.
2. Την αιρετή Περιφέρεια (13 εν συνόλω), με καθοριστικές υποτίθεται αρμοδιότητες σχεδιασμού, έγκρισης, χρηματοδότησης και υλοποίησης έργων τοπικής φύσης, έως συγκεκριμένου προϋπολογισμού και
3. Τους Δήμους (περί τους 300 μετά τον "Καλλικράτη"), που υποτιθεμένως κάνουν όλα αυτά, όπως και όλα τα υπόλοιπα απαραίτητα, στην μικρότερη δυνατή τοπική κλίμακα.
Υποτιθεμένως. ….. Έξω ( ενν. την Γερμανία και την Κεντρική Ευρώπη) τα πράγματα είναι απλά: ο Μητροπολιτικός Δήμος παρακολουθεί την οικογενειακή σου εξέλιξη, την κατοικία, τα σχολεία, τις συγκοινωνίες, τα νοσοκομεία, τις συνθήκες δουλειάς, χωροθετεί και ελέγχει. Καλύπτει το μεγαλύτερο ποσοστό αναγκών επαφής με την δημόσια διοίκηση ενός μέσου πολίτη. Έχει το απαιτούμενο προσωπικό και έσοδα εξ ιδίων, που εξασφαλίζουν την απαραίτητη ανεξαρτησία. Στις χώρες με ομοσπονδιακή δομή και παράδοση ο αμέσως επόμενος βαθμός αυτοδιοίκησης (τα ομόσπονδα κράτη της Γερμανίας πχ) έχει καθοριστικές αρμοδιότητες σχεδιασμού, υλοποίησης και χρηματοδότησης όλων των έργων και δραστηριοτήτων, πέραν φυσικά της Εθνικής Αμύνης, Εξωτερικής Πολιτικής και θέσεως των βασικού θεσμικού πλαισίου, που παραμένουν στο κεντρικό Κράτος. Στις υπόλοιπες οι Περιφέρειες διατηρούν σημαντικές αρμοδιότητες, τουλάχιστον στον σχεδιασμό και τους ελέγχους.Εδώ ας αναρωτηθούμε απλώς: τι σχέση έχει η τοπική αυτοδιοίκηση με την εκπαίδευση (ανέκδοτο: είναι υπεύθυνη για την σχολική στέγαση, χωρίς φυσικά δικά της λεφτά και τεχνικές υπηρεσίες), ( σημ. δική μου : Σας θυμίζει κάτι;;;) με τις αστικές συγκοινωνίες (ανέκδοτο: πόσο επηρεάζει ο Δήμος Θεσσαλονίκης τις εργασίες του μετρό ή τις εξελίξεις στον ΟΑΣΘ;), την κάλυψη των υγειονομικών αναγκών, την κατανομή των αστυνομικών σταθμών κλπ κλπ; Τι κάνουν άραγε όλοι αυτοί οι Δήμαρχοι και Περιφερειάρχες, που συνωστίζονται στις πρωινές πτήσεις προς το Κλεινόν Άστυ; Η Ελλάς είναι χώρα μικρή και κράτος νέο και ελαττωματικό. Είναι αδύνατος η ομοσπονδιοποίησή του. Άρα ενώ οι Αποκεντρωμένες Αρχές δεν έχουν κανένα λόγο υπάρξεως και οι αιρετές Περιφέρειες μπορεί να διαθέτουν ουσιαστικές αρμοδιότητες σχεδιασμού, αδειοδοτήσεων, εγκρίσεων και ελέγχων, η πραγματική μετακύλιση εξουσίας θα πρέπει να γίνει προς Μητροπολιτικούς Δήμους με δομή, οργανόγραμμα, αυτοτελείς πόρους και θεσμικό εν γένει καθεστώς, όπως σε όλη την Ευρώπη….».
Αντέγραψα τα λόγια του, προκειμένου να καταδείξω ότι είναι μονόδρομος, εάν πράγματι θέλουμε ανάπτυξη στην ευρύτερη περιοχή μας, η συναίνεση των τοπικών κοινωνιών προς αυτήν την κατεύθυνση. Αρκεί να υπάρξει ψύχραιμος, εποικοδομητικός και εξαντλητικός και κυρίως καλοπροαίρετος διάλογος. Από τους κατάλληλους προς τούτο.
Παρεμπιπτόντως, ο ψυχίατρος εκείνος είναι ο σημερινός υφυπουργός Υγείας Δρ. Δημήτριος Βαρτζόπουλος.
Στην συνέχεια τα σπουδαία, με το επόμενο όραμα…