ΦΩΤΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥΔΑΚΗΣ ΤΕΡΖΗΣ ΚΑΙ ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΣ

Σοβαρός, ψηλός, αγέρωχος αρχοντάνθρωπος.
Το 1906 πρωτομπήκε στην τέχνη του τερζή, ράφτη της κρητικής φορεσιάς, Στην αρχή πήγε στο Τζεπαπαδάκη στο Κολυμβάρι, και μετά στα Χανιά του Μπαλαντίνου. Δουλειά λεπτή και δύσκολη, ένα κουστούμι σαλιβαρομίτανα έπαιρνε στον τεχνίτη είκοσι ως και τριάντα μέρες...
Το 1911 άνοιξε μαγαζί στο Καστέλι, έβγαζε η δουλειά καλό ψωμί, αλλά την επόμενη χρονιά τ άφησε και κατατάκτηκε σε αντάρτικα σώματα που ετοιμαζόταν για την Ήπειρο και την Μακεδονία.. Με την κήρυξη του πολέμου διοργανώθηκε η φάλαγγα Κισάμου με καπετάνιους τους Μπαλαντίνο και Μαλαντρή. Το Σεπτέμβριο του 1912 καμιά δεκαπενταριά Δραπανιανοί και Καστελλιανοί έφυγαν με ένα πλοίο το "Στέφανο Δραγούμη" και πήγαν Αθήνα όπου παρέλαβαν τον οπλισμό τους. Έφυγαν κατευθείαν με εντολή να καταλάβουν το Μέτσοβο με διαταγές του καπετάνιου Κόρακα. Το Μέτσοβο έπεσε. Οι Τούρκοι αντιστάθηκαν μια μόνο μέρα. Μετά απο αυτό ήρθε διαταγή να διαλυθούνε τα σώματα και ο Φώτης Αντωνιουδάκης κατατάχτηκε στο κρητικό σύνταγμα.
Όταν απολύθηκε απο το στρατό, ο κόσμος δεν έβαζε πια βράκες και διέλυσε το μαγαζί. Πολλοί τερζήδες το γύρισαν στα φράγκικα γινήκανε φραγκοράφτες. Όχι όμως ο μάστρο-Φώτης που έλεγε: Το τερζηλίκι είναι τέχνη, θέλει μεράκι μια καλή φορεσιά έκανε τον άνθρωπο ζωγραφιά. Τα φράγκικα ήταν σα να μας βάζανε να κόβουμε σωλήνες.

Αποσπάσματα από το βιβλίο του Κίμωνα Φαραντάκη "Πεζοπορία στην αύρα του Μύρτιλου"

ΣΤΕΦΑΝΗΣ ΔΑΜΙΑΝΑΚΗΣ Ο ΝΤΕΡΜΙΤΖΗΣ ΚΑΙ ΠΕΤΑΛΑΣ ΤΟΥ ΔΡΑΠΑΝΙΑ

-Ένας Τούρκος, Ουστά Κεφαλάς τ' όνομα στο Βαρούσι ήταν ο πρώτος ντερμιτζής που πήγα τσιράκι το 14. Τον πρώτο μήνα του' κλεψα ένα ριάλι και μ έδιωξε απ΄την δουλειά. Την άλλη μέρα μ΄ έδειρε ο πατέρες μου ο μακαρίτης και με γύρισε πίσω.
Δυο χρόνια ολόκληρα δούλεψα τσάμπα και τον τρίτο με πλήρωνε 50 λεπτά την βδομάδα. Τότες με 50 λεπτά αγόραζες δυο φρατζόλες ψωμί, τον τέταρτο χρόνο το μεροκάματο μου έγινε 60 λεπτά.
Στα 23 άνοιξα δικό μου μαγαζί αλλά το πούλησα γιατί με καλέσανε φαντάρο. Για λίγο καιρό συνεταιρίστηκα με τον Γιώργη τον Καμήλο στην Δρακώνα, μετά πήγα Κολυμπάρι στον Καντανολέοντα.
..Το 35 κατέβηκα στο Δραπανιά κι άνοιξα πάλι μαγαζί πήγα καλά παντρεύτηκα κάναμε παιδιά βασανίστηκα αλλά τα καταφέραμε. Σαρανταοκτώ χρόνια δούλεψα στ' αμόνι. Με σήκωναν οι ζευγάδες απ την αυγή να φτιάξω εργαλεία γυνιά, σκαπέτια, πρίχου διαφέξει για να βρεθούνε στο χωράφι.
Στην κατοχή το μαγαζί είχε αγγαρευτεί απο τους Γερμανούς. Τότε ασχολήθηκα περισσότερο με το πετάλωμα, έμαθα απο δυο Ιταλούς πολλά πράματα. Τα εργαλεία δεν ήταν σοικά τα φυσερά χειροκίνητα ήταν κόπος ιδιαίτερα άμα δεν είχες παραγιό. Σαραοκτώ χρόνια στο αμόνι κουράστηκα.
Τώρα με συντηρούνε τα παιδιά μου
Από το βιβλίο του Κίμωνα Φαραντάκη "Πεζοπορία στην αύρα του Μύρτιλου".

Υ.Σ η φώτο είναι από το αρχείο μου ...και ενδεχομένως να κάνω λάθος το πρόσωπο.

ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΜΠΕΡΜΠΑΤΗΣ -Ο ΠΡΩΤΟΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΙΣΤΗΣ ΤΟΥ ΔΡΑΠΑΝΙΑ

   Το πρώτο αυτοκίνητο στην περιοχή μας το φέρανε οι Πατερομιχελήδες με άλλους πεντέξι Καστελλιανούς. Ήταν ένα Φορντ με ατέρμονες, δυο ταχύτητες και χωρίς μίζα. Έπαιρνε μπροστά με μαναβέλα και πολύ δύσκολα. Πρέπει να ήταν αρχές του 1923.
  Εγώ είχα μάθει οδηγός στο στρατό και με καλέσανε να τ οδηγήσω. Τ' ανάλαβα γιατί μ' άρεσε πολύ η οδήγηση, μ' ούλα τα βάσανα που 'χε εκείνα τα χρόνια. Οι δρόμοι ήταν σκέτη συμφορά, λάκκοι, πέτρες, νεροπάρματα. Ένα ταξίδι ως τα Χανιά ήτανε μεγάλη περιπέτεια.
  Τα πρώτα λάστιχα ήτανε συμπαγή, χωρίς σαμπρέλες κι απο το καταχτύπι λυούσαν οι αρμοί τ΄αυτοκινήτου. Αργότερα ήρθαν λάστιχα με σαμπρέλες, αλλά τα υλικά ήταν παθητικά και σπούσανε συνέχεια. Πολλές φορές για να φτάσουμε στον προορισμό μας αναγκαζόμαστε να αντικαταστήσουμε τη σπασμένη σαμπρέλα με χόρτα, αθανατόφυλλα και παλιοτσούβαλα, ότι μπορούσαμε, για να γεμίσει το λάστιχο και να φτάσουμε στο τέρμα: Μαρτύριο, σου λέω. Για να κάνουμε σαράντα χιλιόμετρα ως τα Χανιά σερνόμαστε στους δρόμους 3 και 4 ώρες. Σπάνιο να κάνεις το δρομολόγιο και να μ σε βρει μικρή ή μεγάλη ζημιά. Ήτανε και οι ανθρώποι θεριά και βοηθούσανε πρόθυμα. Σηκώνανε τ' αυτοκίνητο σπρώχνανε στο ξεκίνημα φορτοξεφορτώνανε, οτι χρειαζότανε....
  Η μεγαλύτερη λαχτάρα, πρώτη κι απο τα λεφτά ήτανε να δόσουμε βοήθεια στον κόσμο που σέρνουνταν τυραννισμένος στσι δρόμους. Ένα πράμα μπορώ να καυχηθώ, πως δεν άφησα ποτές μου άνθρωπο στο δρόμο, γιατί δεν είχε λεφτά. Εδά θωρώ μερικούς νεόπλουτους, όνομα και μη χωριό, που κορδώνονται γιατί πιάσανε παράδες στο επάγγελμα αλλά στην ανθρωπιά δεν ζυγίζουνε δράμι. Το 'χει ο άνθρωπος, το λέει και η μαντινάδα. "Ποτέ του χοίρου το μαλλί δεν γίνεται μετάξι.."
 Από το βιβλίο του Κίμωνα Φαραντάκη "Πεζοπορία στην αύρα του Μύρτιλου"