ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΜΑ ΕΝΟΣ ΚΑΛΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΕΙΝΑΙ....

.... συνήθεια λυτρωτική
Της Ευτυχίας Δεσποτάκη-Πευκιανάκη
Από μικρή  είχα την τύχη να συνδεθώ με τα εξωσχολικά βιβλία  και το διάβασμα τους. Όλο και κάποιο βιβλίο ή έντυπο κυκλοφορούσε στο σπίτι. Η οικογένεια δεν ανήκε σε χώρο που να δικαιολογεί βιβλιοθήκη. Κάποια παλιά σχολικά βιβλία των μεγάλων αδερφών ξεσκολισμένων πια, με τίτλο Νεοελληνικά Αναγνώσματα, μια Καινή Διαθήκη, δερματόδετη σε κόκκινο χρώμα, έκδοση Λειψίας, κάποια βιβλιαράκια με βίους Αγίων που κάποιοι περαστικοί εμπερίστατοι πουλούσαν. Αυτά τα  Νεοελληνικά αναγνώσματα είχαν και κάποια ποιήματα μεγάλα που μου άρεσε να τα διαβάζω. Αργότερα συνειδητοποίησα ότι ήταν ο «Ύμνος στην ελευθερία του Δ. Σολωμού και «Η Φαρμακωμένη» του ίδιου.
Ωστόσο ο πατέρας έπαιρνε συχνά εφημερίδα, η οποία συνήθως διαβαζότανε μεγαλοφώνως και άκουγαν και οι άλλο τα νέα. Η μητέρα χωρίς περίσσεια εγκύκλιο μόρφωση μόλις της τετάρτης δημοτικού, της άρεσε να διαβάζει όταν έπεφτε στο κρεβάτι και λίγο πριν κοιμηθεί ή τις γιορτές που δεν έκανε δουλειά καθισμένη.
Όταν ήμουν περίπου 10 χρόνων, μια  παλιά μας και αγαπητή νοικάρισσα που τώρα ζούσε στην Αθήνα, μου έστειλε δώρο δυο βιβλία με παραμύθια. Τι ευτυχία! Βλέπω το εξώφυλλο τους ακόμη στα μάτια μου. Το ένα με τίτλο «Τριάντα διαλεχτά παραμύθια» είχε πράσινο εξώφυλλο, ένα λαγό να τρέχει σε ένα δρόμο. Το άλλο είχε σκούρο κόκκινο χρώμα και ο τίτλος του «Η Κρινούλα και άλλα παραμύθια» ήταν γραμμένος με χρυσά γράμματα. Από κάτω η ζωγραφιά της πανέμορφης ξανθιάς Κρινούλας. Έπεσα με τα μούτρα στο διάβασμα τους. Τα διάβαζα και τα ξαναδιάβαζα. Εκείνα τα χρόνια επίσης πολλά βιβλία των μεγάλων κλασσικών συγγραφέων κυκλοφορούσαν σε τεύχη κάθε εβδομάδα. Ο μεγάλος μου αδερφός που του άρεσε το διάβασμα έπαιρνε τα τεύχη από το περίπτερο και στο τέλος τα έστελνε στα Χανιά στο βιβλιοδετείο και τα έδεναν.Έτσι μπήκαν στο σπίτι...
.. «Οι Μεγάλες προσδοκίες», του Ντίκενς, «Η Τζέιν Έυρ», «Η μονομαχία στον ήλιο», «Οι δυο ορφανές» και ο «Μπεν Χουρ» ωραία δερματόδετα σε χρώματα, σκούρο πράσινο, κόκκινο, μπλε και καφέ. Μου άρεσε να τα ξεφυλλίζω και καθώς μεγάλωνα να τα διαβάζω. Στα χρόνια της εφηβείας  μας τα περισσότερα παιδιά και με την παρακίνηση των φιλολόγων μας  προσεγγίσαμε μεγάλους Έλληνες και ξένους πεζογράφους. 
Το διάβασμα πια είχε γίνει συνήθεια και τρόπος ζωής, και ψυχαγωγίας, κυρίως τις διακοπές του καλοκαιριού που δεν υπήρχε  το βάρος των μαθημάτων. Τα πυρωμένα μεσημέρια περνούσαν ξεφυλλίζοντας περιοδικά κλασικά εικονογραφημένα, τη Ζωή του παιδιού, τη Διάπλαση των Παίδων, διαβάζοντας κάποιο βιβλίο, Δαβίδ Κόππερφιλντ ,Ολιβερ Τουίστ. Αργότερα γευτήκαμε, Ουγκώ, Τολστόι, Ντοστογιέφσκι, Καζαντζάκης Κονδυλάκης, Πρεβελάκης Παπαδιαμάντης, Βιζυηνός, Ξενόπουλος. «Οι Άθλιοι ήταν συγκλονιστικό έργο, το έγκλημα και τιμωρία», η Άννα Καρένινα, η Στέλλα Βιολάντη, η φόνισσα, ο Πατούχας, ο Ήλιος του  Θανάτου…..
Μετά τη μεταπολίτευση στη χώρα μας υπήρξε μια αναγέννηση στον κόσμο του βιβλίου στη χώρα μας. Πρώτα άλλαξαν τα βιβλία στην εκπαίδευση και μέσα από το «Σκέφτομαι και γράφω» για τους μικρούς, την «Έκφραση Έκθεση» για τους μεγαλύτερους και τα «Ανθολόγια» των τάξεων ένας καινούριος τρόπος προσέγγισης έγινε στη λογοτεχνία. Η έξοχη εικονογράφηση ήταν συναρπαστική, ζήλευες τα καινούρια παιδιά για τα βιβλία τους και που εσύ δεν είχες την τύχη να έχεις. Ωστόσο είχαμε την τύχη να τα απολαύσομε μέσα από τα παιδιά μας.Νεότερη γενιά συγγραφέων μέχρι πρότινος απαγορευμένη παρουσίασε με  ρεαλιστικότερο  τρόπο τη ζωή, και την ιστορία του τόπου μας. Φάνηκαν και γυναίκες συγγραφείς για παιδιά και μεγάλους. Ενδεικτικά αναφέρω, Άλκη Ζέη (ποιος δε θυμάται το Καπλάνι της βιτρίνας), Μπέτυ Βαλάσση, Αγγελική Βαρελά, Διδώ Σωτηρίου, Μάρω Δούκα, Ιωάννα Καρυστιάνη, Ρέα Γαλανάκη.
Με την επανάσταση των υπολογιστών, το βιβλίο διαβάζεται ηλεκτρονικά, γίνεται ηλεκτρονικό, το e-book φαίνεται να κερδίζει έδαφος. Το χάρτινο βιβλίο φαίνεται να περνά την κρίση του.
Ωστόσο το κλασσικό βιβλίο έχει ψυχή. Απευθύνεται στο λογικό της ψυχής και στο θυμικό της. Ερεθίζει όλες τις αισθήσεις, την όραση με τη εικονογράφηση, ζωγραφιές, σκίτσα και χαρακτικά, την όσφρηση με τη μυρωδιά του χαρτιού, φρεσκάδα ή παλαιότητα, την αφή καθώς ξεφυλλίζεις τις λείες ή αδρές σελίδες του. Μπορείς να το έχεις πάνω στο τραπέζι σου, πάνω στην καρέκλα πλάι στο κρεβάτι σου, μέσα στην τσάντα σου. Σε συνοδεύει μέχρι τα βαθιά σου γεράματα. Λυπάσαι όταν τελειώνεις ένα βιβλίο και αποχαιρετάς τους ήρωες με τους οποίους ταυτίστηκες για λίγες μέρες, όπως εγώ που τέλειωσα μόλις το «Φαράγγι» της Καρυστιάνη και αποχαιρέτησα τους ήρωες με τη συγκλονιστική ζωή τους. Πολλές φορές σε κάνει να αφήσεις ένα δάκρυ για τον ήρωα…
Το διάβασμα βιβλίου, είναι λυτρωτικό είναι κάτι σαν προσευχή και πρέπει να είναι συνήθεια της ζωής.
Συνήθεια πρώτα των μεγάλων για να γίνει συνήθεια και τρόπος ζωής και των μικρών.