Γράφει ο Γιώργος Τσιμπογάννης
Από πολύ παλιά, η πρόσβαση των φτωχών, των ημιμαθών αλλά και των απομεμεκρισμένων πληθυσμών σε επιστήμονες γιατρούς ήταν πολύ δύσκολη και ακριβή!
Έτσι τις κάθε είδους ασθένειες, ο πολύς κόσμος τις αντιμετώπιζε, είτε με τάματα, είτε με επισκέψεις σε διάφορους «πρακτικούς γιατρούς» που είχαν τη φήμη ότι ήταν αποτελεσματικοί! Αυτοί οι «πρακτικοί» διαφημίζονταν ότι θεράπευαν από ζώα μέχρι ανθρώπους!
Είναι ευρέως γνωστό πως οι πρακτικές μαμές, ξεγεννούσαν στην πατρίδα μας τις έγκυες, μέχρι περίπου το 1970 που τους απαγορεύτηκε. Κι εγώ ήρθα στον κόσμο από την αείμνηστη πρακτική μαμή Κουφάκη, όπως και 2 από τα επόμενα από εμένα αδέρφια μου.
Όταν μια μπάλα του μπάσκετ, μου εξάρθρωσε ένα δάχτυλο, ένας πρακτικός μου το «έφτιαξε» με άριστα αποτελέσματα. Τελευταία εμπειρία μου με πρακτικό, ήταν πριν από 25 περίπου χρόνια, όταν ένας 90χρονος (ονόματι Γκλιάτης) στο Μαρκόπουλο Αττικής «έφτιαξε» τη μέση του πατέρα μου, που ήρθε στην Αθήνα με μπαστουνάκι και έκτοτε δεν τον ξαναενόχλησε!
Αφορμή να τα θυμηθώ αυτά, μου έδωσε η ανάγνωση του βιβλίου της Χανιώτισσας διάσημης συγγραφέως Μάρως Δούκα, «Πού ´ναι τα φτερά» στο οποίο περιγράφει το «οδυνηρό αλλά και συναρπαστικό πέρασμα από την παιδική αυτάρκεια στο επίμονο και δυναμικό γιατί των ανθρώπων, των πραγμάτων, του κόσμου, μέσα από το αεικίνητο βλέμμα και τις περιπλανήσεις ενός παιδιού σε μια επαρχιακή πόλη στη δεκαετία του "50.»
Θα μου επιτραπεί να αναφέρω μια τραυματική της εμπειρία.
Επειδή στη συγγραφέα, παιδί δημοτικού, συνέβαιναν διάφορα παράξενα, όπως:
1. Κατάπιε μια δεκάρα,
2. Γουργούριζαν τα έντερα της,
3. Έτρωγε σβόλους από χώμα,
4. Τρυπούσε με τη βελόνα το δαχτυλό της και ρουφούσε αίμα,
οι γονείς της αποφάσισαν να την πάνε σε ένα πρακτικό γιατρό, το Λάζαρο, ένα γέροντα ντυμένο με παραδοσιακή κρητική φορεσιά, που τον περιγράφει ευκατάστατο.
«Η μάνα μου κλαίει και λέει και λέει για την ασθένεια μου στο γέροντα.
- Δεν είναι τίποτα κυρά μου λέει αυτός.
Ύστερα σηκώνεται και πάει μέσα. Όταν βγήκε με βάζουν να κάτσω στην καρέκλα και μου ανοίγουν το στόμα. Αυτός κάνει μαγείες , έχει ένα καρούλι με άσπρη κλωστή. …..
Ο κύριος Λάζαρος πέρασε άσπρη κλωστή στη βελόνα του και μου ανασηκώνει το απάνω χείλι. Το δάχτυλό του κίτρινο και ζαρωμένο σαν σκουλήκι. Σιχάθηκα και σφίχτηκε το στομάχι μου. Ύστερα μου λέει:
-Θα σου κόψω το σαριλίκι και θα παίζεις πάλι σαν και πρώτα με τ´ άλλα κοπελούδια.. Ας είχα τουλάχιστον ένα καθρέφτη να βλέπω που θα με μακελεύει! Χώνει τη βελόνα του εκεί που είναι το απάνω χείλι με τα δόντια και μου τραβά μπροστά του την κλωστή……(αιμοράγησε). Μου δίνουν τσικουδιά να κάνω γαργάρα, να καυτηριαστώ…(πόνεσε, έκλαψε, λιποθύμισε)…..
Ύστερα φέρνει μια μπουκάλα μαύρο ζουμί ως ματζούνι δυναμωτικό. Να το πιώ όλο αυτό, όπου θα γενώ περδίκι…..
- Και να βάλεις ένα μικρό παιδί να κατουρήσει και να της δώσεις το κάτουρό του να το πιεί…………..
Ξαναπάει μέσα τα μαγικά του σύνεργα και μου έρχεται να του δώσω μια κλοτσιά, να του τρυπήσω τη βράκα. Άμα πορπατάει πηγαινοέρχεται κι αυτή σα να είναι γεμάτη σκ@τά……….
Μου φέρνει η μάνα μου ένα ζεστό τσάι. Καθώς το έπινα κατάλαβα ότι είχε μέσα κι εκείνο το μαυροζούμι. Μου κόπηκε η αναπνοή και περίμενα να ακούσω τι αλλαγές θα γίνουν στην κοιλιά μου. Τίποτα δεν άκουγα. Από λίγο σηκώνομαι, πάω στο ράφι της κουζίνας, αρπώ τη μπουκάλα με το μαύρο ζουμί και τη ρίχνω θρύψαλα χάμω…………..
( Τα αποσιωπητικά δικά μου, δηλώνουν την ύπαρξη κι άλλου κειμένου).
Από πολύ παλιά, η πρόσβαση των φτωχών, των ημιμαθών αλλά και των απομεμεκρισμένων πληθυσμών σε επιστήμονες γιατρούς ήταν πολύ δύσκολη και ακριβή!
Έτσι τις κάθε είδους ασθένειες, ο πολύς κόσμος τις αντιμετώπιζε, είτε με τάματα, είτε με επισκέψεις σε διάφορους «πρακτικούς γιατρούς» που είχαν τη φήμη ότι ήταν αποτελεσματικοί! Αυτοί οι «πρακτικοί» διαφημίζονταν ότι θεράπευαν από ζώα μέχρι ανθρώπους!
Είναι ευρέως γνωστό πως οι πρακτικές μαμές, ξεγεννούσαν στην πατρίδα μας τις έγκυες, μέχρι περίπου το 1970 που τους απαγορεύτηκε. Κι εγώ ήρθα στον κόσμο από την αείμνηστη πρακτική μαμή Κουφάκη, όπως και 2 από τα επόμενα από εμένα αδέρφια μου.
Όταν μια μπάλα του μπάσκετ, μου εξάρθρωσε ένα δάχτυλο, ένας πρακτικός μου το «έφτιαξε» με άριστα αποτελέσματα. Τελευταία εμπειρία μου με πρακτικό, ήταν πριν από 25 περίπου χρόνια, όταν ένας 90χρονος (ονόματι Γκλιάτης) στο Μαρκόπουλο Αττικής «έφτιαξε» τη μέση του πατέρα μου, που ήρθε στην Αθήνα με μπαστουνάκι και έκτοτε δεν τον ξαναενόχλησε!
Αφορμή να τα θυμηθώ αυτά, μου έδωσε η ανάγνωση του βιβλίου της Χανιώτισσας διάσημης συγγραφέως Μάρως Δούκα, «Πού ´ναι τα φτερά» στο οποίο περιγράφει το «οδυνηρό αλλά και συναρπαστικό πέρασμα από την παιδική αυτάρκεια στο επίμονο και δυναμικό γιατί των ανθρώπων, των πραγμάτων, του κόσμου, μέσα από το αεικίνητο βλέμμα και τις περιπλανήσεις ενός παιδιού σε μια επαρχιακή πόλη στη δεκαετία του "50.»
Θα μου επιτραπεί να αναφέρω μια τραυματική της εμπειρία.
Επειδή στη συγγραφέα, παιδί δημοτικού, συνέβαιναν διάφορα παράξενα, όπως:
1. Κατάπιε μια δεκάρα,
2. Γουργούριζαν τα έντερα της,
3. Έτρωγε σβόλους από χώμα,
4. Τρυπούσε με τη βελόνα το δαχτυλό της και ρουφούσε αίμα,
οι γονείς της αποφάσισαν να την πάνε σε ένα πρακτικό γιατρό, το Λάζαρο, ένα γέροντα ντυμένο με παραδοσιακή κρητική φορεσιά, που τον περιγράφει ευκατάστατο.
«Η μάνα μου κλαίει και λέει και λέει για την ασθένεια μου στο γέροντα.
- Δεν είναι τίποτα κυρά μου λέει αυτός.
Ύστερα σηκώνεται και πάει μέσα. Όταν βγήκε με βάζουν να κάτσω στην καρέκλα και μου ανοίγουν το στόμα. Αυτός κάνει μαγείες , έχει ένα καρούλι με άσπρη κλωστή. …..
Ο κύριος Λάζαρος πέρασε άσπρη κλωστή στη βελόνα του και μου ανασηκώνει το απάνω χείλι. Το δάχτυλό του κίτρινο και ζαρωμένο σαν σκουλήκι. Σιχάθηκα και σφίχτηκε το στομάχι μου. Ύστερα μου λέει:
-Θα σου κόψω το σαριλίκι και θα παίζεις πάλι σαν και πρώτα με τ´ άλλα κοπελούδια.. Ας είχα τουλάχιστον ένα καθρέφτη να βλέπω που θα με μακελεύει! Χώνει τη βελόνα του εκεί που είναι το απάνω χείλι με τα δόντια και μου τραβά μπροστά του την κλωστή……(αιμοράγησε). Μου δίνουν τσικουδιά να κάνω γαργάρα, να καυτηριαστώ…(πόνεσε, έκλαψε, λιποθύμισε)…..
Ύστερα φέρνει μια μπουκάλα μαύρο ζουμί ως ματζούνι δυναμωτικό. Να το πιώ όλο αυτό, όπου θα γενώ περδίκι…..
- Και να βάλεις ένα μικρό παιδί να κατουρήσει και να της δώσεις το κάτουρό του να το πιεί…………..
Ξαναπάει μέσα τα μαγικά του σύνεργα και μου έρχεται να του δώσω μια κλοτσιά, να του τρυπήσω τη βράκα. Άμα πορπατάει πηγαινοέρχεται κι αυτή σα να είναι γεμάτη σκ@τά……….
Μου φέρνει η μάνα μου ένα ζεστό τσάι. Καθώς το έπινα κατάλαβα ότι είχε μέσα κι εκείνο το μαυροζούμι. Μου κόπηκε η αναπνοή και περίμενα να ακούσω τι αλλαγές θα γίνουν στην κοιλιά μου. Τίποτα δεν άκουγα. Από λίγο σηκώνομαι, πάω στο ράφι της κουζίνας, αρπώ τη μπουκάλα με το μαύρο ζουμί και τη ρίχνω θρύψαλα χάμω…………..
( Τα αποσιωπητικά δικά μου, δηλώνουν την ύπαρξη κι άλλου κειμένου).