ΜΙΑ ΠΑΛΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

Από το αρχείο του Θανάση Δεικτάκη η παραπάνω φώτο. Καλοκαιράκι λίγο πριν τις εκλογές του Ιουνίου του 1985 στο καφενείο του Κουτσουρέλη, όλα έτοιμα για μια πολιτική ομιλία (ήταν της μόδας τότε μάλιστα με τα πολλά θα) που αν κρίνω απο πρόσωπα που το παρακολουθούν είναι ομιλία του ΠΑΣΟΚ. Του ΠΑΣΟΚ που με πρόεδρο τον Ανδρέα Παπανδρέου κέρδισε ξανά τις εκλογές και με ποσοστό 45,82% εξασφάλισε 161 έδρες έναντι της Νέας Δημοκρατίας του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Ήταν η δεύτερη τετραετία του Μανώλη Σκουλάκη που εκλέχτηκε μαζί με τους δυο Σήφηδες, τον Βαλυράκη και τον Μιχελιογιάννη απο το ΠΑΣΟΚ. Από την ΝΔ είχε εκλεγεί ο Χάρης Καρατζάς. Ας μην γράψουμε ποιους αναγνωρίζουμε γιατί ίσως να έχουν αλλάξει... κόμμα σήμερα.

Πάντως είναι γεγονός οτι εκείνα τα χρόνια του φανατισμού, η συγκέντρωση αυτή μοιάζει έξω απο τα νερά της......πολύ ήσυχη.

ΜΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ

Ο διακεκριμένος ψυχολόγος-επικοινωνιολόγος Αχιλλέας Υφαντίδης με εξειδίκευση στην αθλητική ψυχολογία, καθηγητής στο Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης, εκπαιδευτής και επιστημονικός συνεργάτης στις σχολές προπονητών UEFA της Ε.Π.Ο. Θα είναι μαζί μας την Παρασκευή 29/01/2021 και ώρα 20:00 μέσω της εφαρμογής Zoom ΔΩΡΕΑΝ για κάθε ενδιαφερόμενο.
Δηλώσεις συμμετοχής στο email: kissamikos1926@gmail.com 

ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΟ ΤΩΝ ΨΑΡΟΜΙΛΙΓΓΩΝ ΚΑΙ ΜΕΡΙΚΕΣ ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Με αφορμή τα έργα του Ιωάννη Αννουσάκη, το  "Μαρτύριο Ψαρομιλλίγγων", ένα απο τα δυο γνωστά του, που βρέθηκε κατά λάθος, το άλλο "Ο Θρήνος της Ραχήλ", πήρα πολλά μηνύματα και θέλω να τα κοινοποιήσω. Κατ' αρχάς η φωτο δεν έχει καμιά σχέση με αυτά τα δυο έργα απλά την ανεβάζω για δυο λόγους, πρώτος, για υπενθυμίσω οτι εως και πριν λίγα χρόνια ήταν καθιερωμένες οι ετήσιες μαθητικές παραστάσεις όχι μόνο του Γυμνασίου, αλλά και όλων των σχολείων .... έχω παίξει και εγώ σε δυο παραστάσεις όταν πήγαινα στο Δημοτικό σχολείο. Ανάμεσα στις φώτο του Ανυφαντή λοιπόν βρήκα πάνω απο 30 παραστάσεις θεατρικών έργων ή όπως τα λέγαμε τότε σκετσάκια, αφού κάθε τάξη παρουσίαζε το δικό της, στο Ενοριακό Κέντρο του Αγίου Σπυρίδωνα. 

Και δεύτερος λόγος αυτή η φώτο έχει μια ιδιαιτερότητα για να επανέλθω στον Ιωάννη Αννουσάκη που ήταν μάλλον πολυτάλαντος και για την εποχή του πολύ πρωτοπόρος. Τα σκηνικά λοιπόν της παράστασης του 1953 που πρωταγωνιστούν ο Μιχάλης Ξηρουχάκης (αριστερά), ο Μιχάλης Τσιχλάκης (δεξιά), η Μαζοκοπάκη (πρώτη δεξιά) αν δεν κάνω λάθος, τους άλλους δεν τους γνωρίζω, φέρουν την υπογραφή του. (¨Άγνωστο το έργο, ο Μιχάλης ο Τσιχλάκης, ίσως να θυμάται)

Για τα μηνύματα που πήρα τώρα, το πρώτο απο την κα Ευτυχία Δεσποτάκη που μου είπε οτι το "Μαρτύριο των Ψαρομιλίγγων" παίχτηκε στην Κίσαμο απο τους μαθητές του κατηχητικού το μακρινό 1962-63 με πρωταγωνιστή τον Μιχάλη Φουντουλάκη (χημικός σήμερα στην Ελβετία).

Η δεύτερη ενδιαφέρουσα πληροφορία έρχεται απο τον Αντώνη Σχετάκη που αναφέρει οτι το έργο ξανανέβηκε το 1970 στο Καστέλι απο τοπικό ερασιτεχνικό θίασο και την παρουσίαση στην πρεμιέρα έκανε ο Μάνος Κατράκης. (Εδώ σίγουρα θα βρούμε φώτο αφού υπάρχει Μάνος Κατράκης).

Η τρίτη πληροφορία, που πήρα σήμερα, έρχεται απο τον Παναγιώτη Κελαιδή που με πήρε και με ενημέρωσε οτι υπήρξε πρωταγωνιστής στο έργο του Ιωάννη Αννουσάκη "Ο Θρήνος της Ραχήλ" που μάλιστα έκανε και περιοδεία εκτός Κισάμου σε Σέλινο και Ανατολική Κίσαμο, το 1954-55 με ηθοποιούς μαθητές απο το Γυμνάσιο Καστελίου Κισάμου. Μάλιστα θυμάται οτι ένα απο τους ρόλους τον είχε ο Ξηρουχάκης Ανδρέας, και οτι τα σκηνικά αλλά και το ντύσιμο των ερασιτεχνών ηθοποιών το έχει αναλάβει προσωπικά ο Ιωάννης Αννουσάκης. (υπάρχουν κάπου μου είπε φώτο). Ο Παναγιώτης έπαιζε τον ρόλο του διαόλου!!!!!

Σιγά -σιγά συμπληρώνονται κάποια κενά απο την πλούσια πολιτιστική Κίσαμο των περασμένων χρόνων, με τον Ιωάννη Αννουσάκη να κρατά τα θεατρικά σκήπτρα στην Κίσαμο του περασμένου αιώνα. Ας ελπίσουμε οτι εκτός απο μια μετά θάνατον τιμητική βραδιά που θα κάνουμε σε αυτόν τον άνθρωπο, αν δεν την κάνουμε, ας του αφιερώσουμε ένα δρόμο (ίσως να το έχει κάνει η επιτροπή) στην πόλη μας. Το αξίζει.

 

ΕΝΑ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΟΤΙ Ο ΠΡΑΚΤΙΚΟΣ ΓΙΑΤΡΟΣ ΤΟΥ 1882 ΘΕΡΑΠΕΥΣΕ ΜΙΑ ΚΑΤΩΜΕΣΟΓΕΙΑΝΗ

Χθες στην πρώτη ανάρτηση σχετικά με τις συνταγές του πρακτικού ιατρού Α. Μαραγκάκη απο το Κακοδίκι αναφερθήκαμε στα δόντια, στο σημερινό μικρό απόσπασμα απο το συνταγολόγιο που δημοσίευσε ο Π. Βαβουλές το 1950 αναρτώ τις θεραπείες για τις ΚΑΗΜΑΔΕΣ (εγκαύματα).

Γράφει λοιπόν το συνταγολόγιο του πρακτικού γιατρού, (κρατάω την ορθογραφία)

* Έπαρε ζωμόν αγριοκαυκαλίδας και άλειψον την καημάδα.

* Κόκκαλον περιστεριού κάψε, κάμε το σκόνη και βάλε στην καημάδα.

* Όταν κανένας καή με φωτιά ή με μολύβι, να πάρη ασβέστη άβροχο και λάδι, να τα ανακατώση να τα βάλη πολλάκις και ωφελεί.

* Λιθάργυρον δράμια 50 καλά κοπανισμένον βάλε σε καινούργιο τσικάλι με 100 δράμια ξίδι να βράση καλά, να μείνη το μισό. Στράγγισε με ένα πανί και όσο μείνη βάλε τριανταφυλλόλαδο ανακάτωσε το και βέλε στην καημάδα.

Εδώ βέβαια υπάρχει και το εξής ενδιαφέρον για την περιοχή μας. Για να πιαστεί ο πρακτικός γιατρός στις επαρχίες μας, του έδιναν και δημοτικά πιστοποιητικά οτι θεράπευε η μέθοδος του. Ένα τέτοιο βρήκα απο τον Δήμο Μεσογείων με ημερομηνία 1882, μπορείτε να το διαβάσετε όπως γράφτηκε τότε (υπήρχε η σφραγίδα του Δήμου), αφού θεράπευσε μια γυναίκα που παρ΄όλες τις επισκέψεις σε γιατρούς δεν βρήκε αποτέλεσμα.

Φυσικά το πιστοποιητικό με τα ονόματα του Δημάρχου Δεικτάκη Παναγιώτη, του γραμματέα Π.Δ. Λεονταράκη, του πάρεδρου Βασίλη Βαρουχάκη, και των δημογερόντων Ιωάννη Παπαδάκη (λες να ήταν ο προπροπάππους μου;) και Εμμανουήλ Καστανάκη, αξίζουν περισσότερο σήμερα απο την συνταγή του πρακτικού γιατρού.

Μεταξύ σοβαρού και αστείου βέβαια άλλα χρόνια τότε ..φυσικά οι πρακτικοί δεν έχουν χαθεί απο την ζωή μας ούτε και σήμερα. Τότε και τώρα μας θεράπευαν ή μπορεί και να μας κορόιδευαν, παραδείγματα έχουμε εσχάτως και στην πόλη μας.

ΜΙΑ ΠΑΛΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

 Ο Γυμνασιάρχης Αλέξανδρος Τσατσόπουλος στην μέση, ο μαθηματικός Γιάννης Χαρτζουλάκης αριστερά, και ο Γιώργος Πευκιανάκης, στο λόφο του Παρθενώνα με φόντο το Καστέλι του 1973. Τόπος σχολικής εκδρομή τότε η περιοχή.

Από το αρχείο του Γιώργου Πευκιανάκη.

ΕΙΡΗΝΑΙΟΣ ΤΣΟΥΡΟΥΝΑΚΗΣ 1892-1944

Του Στέλιου Μοτάκη

O Ειρηναίος Τσουρουνάκης υπήρξε σημαντική προσωπικότητα της Ορθοδοξίας, που έζησε και έδρασε κατά το πρώτο ήμισυ του αιώνα μας (1892 - 1944). Καταγόταν απο τα Τσουρουνιανά, από γονείς αγρότες. Τρίτο παιδί πολυμελούς οικογένειας, με το κατά κόσμο, όνομα Μανώλης. Τα πρώτα γράμματα έμαθε στο Δημοτικό σχολείο Τοπολίων και στο Σχολαρχείο Καστελλίου. Μετά την αποφοίτησή του από το Σχολαρχείο και υπό την κηδεμονία του συγγενούς του επισκόπου Χανίων Αγαθάγγελου Νινολάκη, χειροτονείται διάκος και γίνεται Αδελφός της Μονής Αγίας Τριάδας, και πήρε το όνομα Ειρηναίος.
Ως αδελφός της Μονής και επειδή είχε δείξει έφεση στα γράμματα από το Δημοτικό Σχολείο, η Μονή τον έστειλε στη Ριζάρειο Σχολή Αθηνών και μετά την αποφοίτησή του, στη Σχολή Χάλκης. Τελικά πήρε δίπλωμα θεολογίας από το Πανεπιστήμιο Αθηνών με βαθμό άριστα.
Πτυχιούχος της θεολογίας και εκλεκτός ιεροκήρυκας στην επισκοπή Χανίων, διορίστηκε αμέσως καθηγητής στο Β' Γυμνάσιο Χανίων. Με την ιδιότητά του αυτή και σε συνεργασία με τον επίσκοπο Αγαθάγγελο επεδίωξε και πέτυχε την επαναλειτουργία του Ιεροδιδασκαλείου Αγίας Τριάδας, που είχε αναστείλει τη λειτουργία του από πολλά χρόνια. Δικαιωματικά
πλέον έγινε και ο Διευθυντής του Ιεροδιδασκαλείου και πρωτοσύγγελος της Επισκοπής Χανίων επί μια διετία (1923 - 25), μετά την οποία και αναχώρησε για την Αμερική. Ποιοί λόγοι ανάγκασαν τον Ειρηναίο να εγκατάλειψη την επίζηλη θέση πού είχε στην εδώ Εκκλησία και Εκπαίδευση και να επιδιώξει νέους προσανατολισμούς και αβέβαιες περιπέτειες, δεν γνωρίζομε. Το βέβαιο είναι ότι η Ορθοδοξία της Αμερικής περνούσε κείνο τον καιρό σοβαρή κρίση από την έλλειψη διοργανώσεως και ικανού προσωπικού.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες ο Ειρηναίος ανάλαβε εξ αρχής οργανωτική υπηρεσία στο χώρο της Ορθοδοξίας. Η πρώτη του υπηρεσία προσεφέρθη στον ιερό Ναό Αγίου Κωνσταντίνου, περιοχής Ινδιάνας, απ’ όπου μετά 7ετή οργανωτική προσπάθεια επί θρησκευτικής και εθνικής βάσεως, μετακινήθηκε στη μεγαλούπολη της πανσπερμίας των εθνών και θρησκειών, το Σικάγο, όπου βρίσκονταν σε άμεσο κίνδυνο αφανισμού οι 35.000 Ελληνορθόδοξοι της πόλεως, πού τελικά κατόρθωσε να αναζητήσει και να συγκεντρώσει γύρω από τον Ιερό Ναό του Αγίου Ανδρέα. Εδώ ιδιαίτερα μόχθησε ο Ειρηναίος, παλεύοντας με ποικιλόμορφες ανθελληνικές και ανορθόδοξες προπαγάνδες.

Το έτος 1935, μετά υπηρεσία τριών ετών στο Σικάγο, προκηρύσσεται η πλήρωση της κενωθείσης έδρας του επισκόπου Χανίων, από την Εκκλησία της Κρήτης. Ο αγαπητός επίσκοπος Νινολάκης είχε εκδημήσει από πολλού. Ο Ειρηναίος συγκαταλέγεται ανάμεσα στους υποψηφίους, από τους πρώτους. Κατεβαίνει στα Χανιά, για να ξαναγυρίσει όμως πάλι σε λίγο απογοητευμένος στην Αμερική. Δεν εκλέγεται Επίσκοπος Χανίων, προτιμηθέντος από την τότε Κυβέρνηση του Αρχιμανδρίτη Βιέννης Αγαθαγγέλου Ξηρουχάκη.

Στην νέα του εξόρμηση προς την Αμερική ο Ειρηναίος δεν γυρίζει στο Σικάγο.

Τοποθετείται προϊστάμενος του Ιερού Ναού Νέας Υόρκης Αγίας Τριάδας. Εδώ βρισκόμενος καλείται από την αρχιεπισκοπή Αμερικής και χειροτονείται Επίσκοπος Καλιφόρνιας το έτος 1944, όπου και άφηκε την τελευταία του πνοή, μόλις μετά 2ετή αρχιερατική υπηρεσία, σε ηλικία 52 ετών.

Αυτό είναι το οδοιπορικό του Ειρηναίου. Από το βράχο των Τσουρουνιανών Κισάμου, στις απέραντες, μα αφιλόξενες για τον Ειρηναίο, πεδιάδες της Καλιφόρνιας. Πορεία καθαρά Αποστολική, με το σταυρό του μαρτυρίου στους ώμους, πού παρά την αντοχή τους, λύγισαν τελικά κάτω από το βάρος τής σκληρής Ελληνοχριστιανικής του αποστολής, πού τον οδήγησε τόσο πρόωρα στον τάφο.

ΝΟΧΙΑ-ΠΛΑΚΑΛΩΝΑ ΡΑΒΔΟΥΧΑ 1950

Μια ματιά στο παρελθόν με τις κοινότητες Νοχιών και Ραβδούχα, με την ιστορική καταγραφή απο τον γιατρό Μιχάλη Αναστασάκη* στο πολύ ενδιαφέρον βιβλίο του "Αι αξίαι της Κισάμου" την δεκαετία του 50'.

ΝΟΧΙΑ

Οι κάτοικοι της είναι περίπου 440 και περιλαμβάνει δυο χωριά τα Νοχιά και τα Πλακάλωνα.

Πρόεδρος της κοινότητας είναι ο Εμμανουήλ Καρτάκης και σύμβουλοι οι Δημήτρης Ανδρουλάκης, Χαρίλαος Καρτάκης, Νικόλαος Γαμβράκης, και Μανούσος Αποστολάκηε. Ιερέας είναι ο παπά Φώτης Περαθωράκης.

Έχει 25.000 ελαιόδενδρα και παράγει 130.000 οκάδες λάδι, 35.000 οκάδες σιτηρά, 90.000 οκ κρασί, και 1.600 οκ. χαρούπια. Τα Νοχιά υδρεύονται απο πηγάδια, τα Πλακάλωνα απο πηγή. Έχει 126 συνεταίρους.

Δημοτικό σχολείο έχει ενώ δεν έχει κοινοτικό γραφείο. 

Είχε δυο οπλαρχηγούς τον Εμμανουήλ Γρηγοράκη 1878 και τον Γεώργιο Μιχελάκη 1897. 

Κάπου στην περιοχή πιστεύεται οτι υπήρχε η αρχαία πόλη Οχιά!!!!! Έχει μεταλλεία σιδήρου στην περιοχή των Πλακαλώνων. Οι Γερμανοί έκαναν πολλούς φόνους στα χωριά κατέστρεψαν οικίες και άρπαξαν πολλά ζώα.

ΡΑΒΔΟΥΧΑΣ

Έχει 230 κατοίκους και πρόεδρος της κοινότητας είναι ο Δημήτρης Πλατσάκης, σύμβουλοι οι Εμμανουήλ Διγαλάκης, Μιχάλης Πλατσάκης, Γεώργιος Διγαλάκης, και Εμμανουήλ Φουντουλάκης. Ιερέας ο παπά Νικόλαος Κνιθάκης.

Έχει 15.000 ελαιόδενδρα και παράγει 50.000 οκ. λάδι 60.000 οκ. κρασί, 70.000 οκ. χαρούπια, 2.000 οκάδες τριφύλλι. Έχει δυο πηγές.

Δεν έχει κοινοτικό γραφείο ούτε μνημείο άγνωστου στρατιώτη, έχει πολύ καλό σχολείο. Στο γυμνάσιο φοιτούν 4 μαθητές (Νικ. Βαβουράκης, Ιωαν Σφακιανάκης, Γεωργ. Κουριδάκης, Νικ. Διγαλάκης)

Σωματάρχης ήταν ο Μιχάλης Πλατσάκης 1941-1943.

Έχει 1000 αιγοπρόβατα.

Στην περιφέρεια της κοινότητας υπάρχουν μεταλλεία σιδήρου του Μάνου, το οποίον είχε ενοικιαστεί και έκανε εξορύξεις το 1908 -1912, όμως λόγω πολέμων ανέκοψε την λειτουργία του και ξαναξεκίνησε το 1914 αλλά το εγκατέλειψαν λόγω των φτωχών κοιτασμάτων. (δεν γίνεται λόγος για εξόρυξη επί Γερμανοκατοχής).

  *Ο Μιχαήλ Αναστασάκης (1871-1967) απο την Σπηλιά Κισάμου, ήταν γιατρός, αγωνιστής και συγγραφέας. Υπηρέτησε ως βουλευτής Χανίων και έγραψε την "Ιστορία της Κισσάμου", "Αι Αξίαι της Κισσάμου" και το "Ημερολόγιο της Κατοχή.

ΑΝΗΛΙΚΟΙ ΔΙΑΡΡΗΚΤΕΣ .....

 Ένα απίστευτο περιστατικό σημειώθηκε στην Κίσσαμο Χανίων

Διαρρήκτες... ανήλικοι, εισέβαλαν σε σπίτι στην περιοχή της Κισάμου, την Κυριακή 10 Ιανουαρίου.
Οι νεαροί, δύο Έλληνες 17 και 14 ετών και ένας αλλοδαπός 14 ετών, μπήκαν από το παράθυρο της κουζίνας, στο διαμέρισμα, βρήκαν το χρηματοκιβώτιο, κατάφεραν να το ανοίξουν και έφυγαν προς άγνωστη κατεύθυνση με 1.500 ευρώ, αφού πρώτα επέστρεψαν το χρηματοκιβώτιο στη θέση του.
Ωστόσο, στάθηκαν άτυχοι καθώς άνδρες της Αστυνομίας τους εντόπισαν την επόμενη ημέρα και τους συνέλαβαν, ενώ το αφαιρεθέν χρηματικό ποσό, επιστράφηκε στον παθόντα. 
Οι τρεις έφηβοι, παραπέμφθηκαν στον εισαγγελέα ανηλίκων Χανίων, ορίσθηκε δικάσιμος και αφέθηκαν ελεύθεροι. 

ΠΗΓΗ

ΔΗΛΩΣΗ ΖΩΜΙΩΝ ΑΠΟ ΑΝΕΜΟΘΥΕΛΛΑ

 Δηλώσεις ζημιών από ΑΝΕΜΟΘΥΕΛΛΑ Ο Δήμος Κισσάμου καλεί τους δημότες, που επλήγησαν Από την Ανεμοθύελλα της 12/01/2021 στην Κοινότητα Μαλαθύρου και Κοινότητα Κουκουναράς. Να προσέλθουν άμεσα και το αργότερο μέχρι την Παρασκευή 22/01/2021 κατά τις εργάσιμες ημέρες και ώρες στο Δημαρχείο Κισσάμου ( αρμόδιος υπάλληλος Μουντάκης Ιωάννης, στο ισόγειο του Δημαρχείου) προκειμένου να δηλώσουν τυχόν ζημίες που υπέστησαν στο φυτικό τους κεφάλαιο.

ΕΝΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑ ΤΟΥ ΒΑΒΟΥΛΕ ΤΟ 1950 ΓΙΑ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

 Παντελής Π. Βαβουλές (1885-1970) ήταν δάσκαλος, με πλούσιο λαογραφικό και συγγραφικό έργο. Γεννήθηκε στις Στροβλές  και σπούδασε στην Εκκλησιαστική Σχολή της Αγίας Τριάδος, στη συνέχεια, στο Διδασκαλείο Ηρακλείου, από όπου έλαβε το πτυχίο του δασκάλου. Έργα του: "Ο ομιλητής" (συλλογή ομιλιών, εκδ. οίκος Δ. Δημητράκου, 1939), "Θέματα εκθέσεων", "Το λεξικάκι του μαθητή", "Παλαιά" και "Καινή Διαθήκη", "Ελληνική ιστορία" και "Γραμματική" όλων των τάξεων του δημοτικού (σε συνεργασία με τον επιθεωρητή Ι. Σταυρακάκη), "Γεωγραφία Γ΄ τάξης Δημοτικού", "Ο Κρητικός τραγουδιστής" (συλλογή κρητικών μαντινάδων και δημοτικών τραγουδιών τάβλας, στράτας, κλπ., 1950), "Του γάμου" (μαντινάδες, τραγούδια, παροιμίες, παιχνίδια, 1955), "Παρατηρήματα" (Ηράκλειο, 1957), "Μαζώχτρα" (ανέκδοτο αφήγημα), "Κρητικός παροιμιαστής" (ανέκδοτη συλλογή παροιμιών).

Σκαλίζοντας κάποια παλιά βιβλία και περιοδικά βρήκα ένα άρθρο του κ. Βαβουλέ, σχετικά με την πρακτική ιατρική στην Κρήτη όπου γίνεται αναφορά στο συνταγολόγιο του πρακτικού ιατρού Νίκου Μαραγκάκη.

Αφορμή για να γράψω πήρα απο το ΛΙΟΚΟΥΡΝΟ το κέρατο του φιδιού που θεραπεύει όλες τις δηλητηριάσεις, και το άρθρο του Κώστα Ντουντουλάκη που δημοσίευσα εδώ πριν απο δυο χρόνια (σχετική φώτο του λιόκουρνου, κάτω) και τελευταία ανακινήθηκε ξανά.

Τα γιατροσόφια που αναφέρονται στο άρθρο του κ Βαβουλε είναι πολλά, θα αναρτήσω κάποια που μου άρεσαν και αφορούν τα δόντια μας.... πάνε οι οδοντίατροι μετά απο αυτό το άρθρο.

(κρατάω και την ορθογραφία αλλά και την σύνταξη του κειμένου)

* Ασκελετούρας καρδιάν βάλε σε τσικάλι και αφόριο ξίδι. Πρώτα την κόψε σε μικρά κομμάτια και σκέπασε την καλά με το ξίδι, βάλε την στον ήλιο για 40 μέρες και τότε βγάλε κομμάτι αυτού, άλειψε τα γούλια (ούλα) με το όξος και υγιαίνει.

* Άγριου κλημάτου φύλλα πίνε με τον λουλά (πήλινη καπνοσύριγγα) ωσάν καπνό και ή πέφτει ή υγιαίνει  το πονεμένο δόντι, και τ άλλα (δόντια) δεν βλάπτονται.

* Έπαρε σκύλου κεφαλήν (σκληρό για όλους τους φιλόζωους) κάψε την κάνε την σκόνη και ανακάτωσε τηνε με μέλι ακράτο, βάλε εις το πονεμένο δόντι και υγιαίνει. 

* Έπαρε κορφές βάτου καθάρισε τες και δενδρολίβανο και σκίνον και βάλε λάδι και ξίδι και βράσε τα καλά έως ότου φυράξη το τρίτον, και όσον δεχτής πλύνε τα δόντια σου και θα σφίξουνε.

* Θαυμαστόν! Του λαγού το δόντι το μακρύ έπαρε και όταν πονέση το δόντι σου γγίξε το και πέφτει ο πόνος. Όσο μακρύ είναι τόσο καλύτερο.

- Αυτά τα ενδιαφέροντα στα γιατροσόφια για τα δόντια, πριν τα κάνετε συμβουλευτείτε βέβαια ένα οδοντίατρο... και για το τέλος άφησα την καλύτερη συνταγή.

* Αν θέλης να πέσουν τα σκουλίκια των οδόντων έπαρε σπόρον του δισκιάμου!!! και βάλε κάρβουνο σε ένα καψί (πήλινο σπασμένο αγγείο) έπειτα βάλε τον σπόρον να χάσκη να μπαίνη να μπάινη ο καπνός μέσα (στο στόμα) ώρα πολλή και έχε ένα σκουτέλι νερό απο κάτω να πέφτουν τα σκουλίκια.

Πιστεύω οτι μας κάλυψε το πρώτο μέρος...που θα έχει και συνέχεια....

ΤΕΛΕΙΩΝΟΥΝ ΤΑ ΕΡΓΑ ΣΤΟ ΜΑΥΡΟΜΟΥΣΤΑΚΟ

Γράφει ο αγαπητός φίλος Ναπολέων Σαραντίδης για τα έργα στο Μαυρομούστακο με χιούμορ....
 - Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1990 η μετακίνηση από και προς την Κίσαμο ήταν μια... φρίκη.
 Έπρεπε να έχεις μαζί σου νερό και ξηρή τροφή για να μετακινηθείς, ειδικά στο τμήμα Κολυμπάρι - Κίσαμος, από έναν στενό δρόμο που διέσχιζε τα χωριά και συνέδεε την Κίσαμο με την υπόλοιπη Κρήτη.
Και ήρθε η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη το 1990 - 93, που έφτιαξε την νέα εθνική οδό που συνέδεσε το Κολυμπάρι με την Κίσαμο. 
Μόνο που κάτι δεν έγινε σωστά (καθόλου ή λάθος γεωλογικές μελέτες) και σύντομα εμφανίστηκε το πρόβλημα με την καθίζηση του βουνού πριν από τα Νωπήγεια και ειδικά στην θέση Μαυρομούστακο.
Έκτοτε το πρόβλημα αντιμετωπιζόταν με τα δημοφιλή για τους "αρμοδίους" μπαλώματα.
Και μετά απο 30 χρόνια, ήρθε η κυβέρνηση του υιού Μητσοτάκη για να δώσει - όπως φαίνεται - μια καλή λύση στο πρόβλημα με ένα έργο κόστους αρκετών εκατομμυρίων ευρώ το οποίο εκτελείται και οσονούπω ολοκληρώνεται στην θέση Μαυρομούστακο.
Ας ελπίσουμε πως δεν θα χρειαστεί να γίνει Πρωθυπουργός και ο νέος υιός Μητσοτάκη για να δούμε τον νέο ΒΟΑΚ.

ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΤΗΣ ΦΑΛΑΣΑΡΝΗΣ

Εγκρίθηκε απο το Υπουργείο Πολιτισμού και τώρα βρίσκεται στην περιφέρεια για χρηματοδότηση, το πρώτο κτιριακό έργο στην αρχαία Φαλάσαρνα και όπως φαίνεται στην φώτο θα είναι το κυρίως εκδοτήριο - φυλάκιο του αρχαιολογικού χώρου.

- Επόμενη κίνηση φυσικά που χρειάζεται η περιοχή και έως ότου εγκριθεί το κτήριο, είναι να φτιαχτεί ένας δρόμος που θα εξυπηρετεί όχι μόνο τους επισκέπτες, αλλά και τους κατοίκους της περιοχής. Είναι θα έλεγα το δυσκολότερο κομμάτι αυτό, μιας και όλοι ξέρουμε οτι ο ήδη υπάρχον χωματόδρομος, περνά μέσα και πολλές φορές πάνω απο αρχαιότητες. Θεωρώ οτι υπάρχει λύση και με καλή θέληση και κουβέντα θα λυθεί και αυτό το πρόβλημα που είναι αναγκαίο, αν θέλουμε να αναπτυχθεί η περιοχή τουριστικά. 

ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΟ ΤΩΝ ΨΑΡΟΜΙΛΙΓΓΩΝ ΚΑΙ Η ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΚΙΣΣΑΜΟΣ

Αξιοποιώντας μια πληροφορία που πήρα απο τον Κυριάκο Ροδουσάκη σχετικά την εφημερίδα "Αγροτικήν Κίσσαμος" που έβγαινε στην Κίσαμο προπολεμικά (πρώτο φύλλο μάλλον το 1928) και αναφερόταν αμυδρά απο κάποιους, ανακάλυψα οτι εκδότης της ήταν ο Γιάννης Αννουσάκης, ο γνωστός αγιογράφος-ζωγράφος, συνιδρυτής του συλλόγου Φιλολογικού "Κισαμικός" και ψάλτης του Αγίου Σπυρίδωνα. Μάλιστα το ψάξιμο είχε και δυο μια ωραίες εκπλήξεις, αφού βρήκα, προς το παρόν τα 8/9 του θεατρικού έργου, "Μαρτύριο Ψαρομηλίγγων" του Γιάννη Αννουσάκη που ανέβηκε το 1939 στην Αθήνα απο τον θίασο του Κεφαλόπουλου (φώτο κάτω), με πρωταγωνιστές τον ίδιο και στον ρόλο της ηρωίδας η κ. Πλατή. 

Το δράμα αναφέρεται στα γνωστά γεγονότα που διαδραματίστηκαν στο Σπήλαιο της Αγίας Σοφίας επί  Ενετοκρατίας, κάπου στο 1580, όταν οι Κισαμίτες επαναστάτες κατέφυγαν μετά την αποτυχημένη κατάληψη του φρουρίου Καστελίου. Μαζί τους και ο Επίσκοπος Κισάμου Μισαήλ Ψαρομίλιγγος, που αποκεφαλίστηκε απο τον ανεψιό του Δημήτρη Ψαρομίλιγγο, μετά απο προτροπή των Ενετών οτι θα του χάριζαν την ζωή αν εκανε την πράξη αυτή. 

*Εδώ υπάρχει σχετική μαρτυρία οτι κατά το 1920 στο Σπήλαιο της Αγιάς Σοφίας στα Τοπόλια βρέθηκαν δυο ακέφαλοι σκελετοί, κάτω απο την Αγία Τράπεζα, απο τον ιερέα Β. Μπλαβάκη. Αμέσως ενημερώθηκε ο επίσκοπος Κισάμου κ. Ανθιμος Λελεδάκης, που ενταφίασε τους δυο σκελετούς, υποστηρίζοντας στις σημειώσεις του, οτι πρόκειται για τον Επίσκοπο Κισάμου Μισαήλ Ψαρομήλιγγο.

Σε αυτόν τον Θρύλο που έχει πολλές πιθανότητες να είναι αληθινός βασίζεται και το δραματικό έργο του Γ. Αννουσάκη.
Το Θεατρικό έργο αυτό, που επιτέλους βρέθηκε και θα τυπωθεί για την βιβλιοθήκη του Φιλολογικού μας, ώστε να υπάρχει ένα έργο του δημιουργού της. Είναι δε το δεύτερο θεατρικό έργο του Γ. Αννουσάκη. Το πρώτο έργο είναι ο "Θρήνος της Ραχήλ" που δυστυχώς ως και σήμερα δεν έχει βρεθεί κάπου γραμμένο, οι πληροφορίες λένε οτι εξαιτίας αυτού του έργου κυκλοφόρησε και η χειρόγραφη εφημερίδα "Αγροτικήν Κίσσαμος", και ότι εκεί δημοσιευόταν. 

Το Μαρτύριο των Ψαρομιλίγγων" έχει 5 πράξεις και απλά θα γράψω ένα μικρό κομμάτι απο την εισαγωγή του έργου που ακούγεται κι' ένα ριζίτικο τραγούδι.

Παλάτια είσαστε βουνά και ριζιμιά χαράκια

που σας φιλεί το κρύσταλλο και τ' ασημένιο χιόνι

Ο ουρανός δροσολογά απάνω στις κορφές σας

Σας συντροφεύγ' ο ουρανός σας παιχνιδίζ΄ ο ήλιος

χιλιάδες μοσκοβότανα κι αμέτρητα λουλούδια

στεφάνια κάνουν στις πλαγιές μοσχοβολούν τα χνώτα

κάνουν το πάτημ' αλαφρό αητού φτερά δανείζουν

πως ατσαλώνει η καρδιά και η καρδιά πλατώνει

στην συντροφιά σας τόποι μου περήφανα βουνά μου

είμαι στοιχειό, ειμ' αητός και βασιλιάς και ρήγας.

- Το θεατρικό αυτό έργο τελευταία φορά δημοσιεύθηκε σε 9 ή 10 συνέχειες απο την Κρητική Εστία το 1961-1962.

Η Κίσαμος έχει πολύ ιστορία αλλά είναι σαν τα αχαρτογράφητα νερά, καλό είναι όλοι μαζί να την μαζέψουμε ώστε να βρουν κάτι οι επόμενοι. Αν παρατηρήσετε όσοι ασχολείστε με αυτά και σας αρέσει η ιστορία του τόπου σας, είμαστε οι μόνοι που δεν έχουμε καθαρογράψει ούτε μια αράδα απο την ιστορία της Κισάμου... μπείτε στην Βικιπαίδεια και θα το διαπιστώσετε. Ένας αχταρμάς λαθών, και κακών πληροφοριών που δυστυχώς συνεχίζουμε να τις χρησιμοποιούμε μιας και δεν έχουμε την δύναμη να διορθώσουμε λάθη παρελθόντος.

 

ΜΙΚΡΑ ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΤΗΣ ΚΙΣΑΜΟΥ

Μια προσπάθεια να σημειωθούν πάνω στο χάρτη τα μικρά τοπωνύμια της κοινότητας της Κισάμου, απο την υπέροχη και εμπεριστατωμένη μελέτη της Ελευθερίας Γιακουμάκη, που έχουν δημοσιευθεί στο βιβλίο της "Το μικρό τοπωνυμικό της Επαρχίας Κισάμου", και έγινε το 1979-80.
 

Γράφει στο βιβλίο της οτι με τον όρο μικρό τοπωνυμικό δηλώνεται κάθε τοποθεσία που έχει καταγραφεί στους επίσημους κρατικούς στατιστικούς πίνακες και προσδιορίζει μικρές αγροτικές εκτάσεις ή ποιμενικές που παραδόθηκαν απο γενιά σε γενιά για καθημερινή συνεννόηση των κατοίκων αποκλειστικά της περιοχής αυτής. 

Για την περιοχή του Καστελλιού, υπάρχουν 130 συνολικά τοπωνύμια και με μια μικρή βοήθεια απο φίλους και γνωστούς μπήκαν γύρω στα 55-60, τα περισσότερα που σχεδόν και οι ντόπιοι γνωρίζουν, φυσικά υπάρχουν και άλλα που δεν έχει κανείς ιδέα που βρίσκονται.
Ενδεικτικά θα αναφέρω ορισμένα τοπωνύμια που δεν ξέρουμε που είναι.

* Στου Ζαραούλη

* Στα Δώματα

* Στο Καρακάσι

* Στου Λεντάρη

* Στου Μπαρμπαρόσα τα πάτελα

* Στα Κρεμαστά

* Στης Μαντραμπάζαινας το Κορφάλι και πολλά άλλα.

Ο Χάρτης θα συμπληρώνεται και κάθε βοήθεια δεχτή.
Πατώντας πάνω στο χάρτη έχουμε μια ικανοποιητική μεγέθυνση της περιοχής με τα ονόματα!!

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΣΚΑΛΙΔΗΣ

 

200 χρόνια σύγχρονη Ελλάδα 1821-2021. Σεβόμαστε την Ιστορία μας. Τιμάμε τους ανθρώπους μας, τιμάμε τους ανθρώπους των Επαρχιών μας.

O αρχηγός της Κισάμου, σε μια άγνωστη σε πολλούς βιογραφία του δασκάλου Παπαδάκη Λευτέρη που δημοσιεύθηκε στην Κρητική Εστία το 1962.

Ο Εμμανουήλ ή Αναγνώστης Σκαλίδης κατήγετο εκ του χωρίου Περβόλια των Εννιά Χωριών. Ο πατέρας του ωνομάζετο  Γεώργιος Σκυλούρης και η μητέρα του Ελένη Σκαλιδοπούλα, προήρχετο από τα Σκαλιδιανά Ελους. Δυο εκ των αδελφών του πατρός του ήσαν οι 1) Πολύχρονης Σκυλούρης και Παπά Γιάννης Σκυλούρης ούτος είναι και ο γενάρχης των Κισαμιτών Παπαγιαννάκηδων.

Ο Αναγνώστης Σκαλίδης εγεννήθη εις Κύθηρα μεταξύ του 1818-24 λόγω μετακινήσεως των οικογενειών και της έναρξις της  Κρήτης Επανάστασης του 1821. Είχε και ετέραν αδελφήν την Κυριακούλαν καί ετεροθαλή ίσως αδελφόν, τον Σκυλουρογιαννιό.

Μικρός ο ’Εμμανουήλ και μετά την επιστροφήν της οικογενείας του εκ του Τσιρίγο εμαθήτευσε πιθανώς εις την Μονή Γωνιάς όπου έμαθε τα ολίγα γράμματά του και εχειροτονήθη ασφαλεστατα και Αναγνώστης το έτος 1843. Διότι εις διατηρούμενα πωλητήρια εις Περβόλια εκ του έτους τούτου υπογράφεται ως Αναγνώστης. 

Το 1844 επρωτοστάτησεν εις την ανέγερσιν του τεραστίου δια την εποχήν Ναού του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου εις Περβόλια. Εχρημάτισε μετρητής κι ενοικιαστής διαφόρων φορολογιών (Μουκατάδων) εν τη περιφέρεια του. Απηλευθέρωσε φυλακισμένον συγγενή του χειροδικήσας κατά του Τούρκου αρχιφύλακος πήρε τα βουνά έγινε «Σεϊτάνης» ήτοι ασύλληπτος αντάρτης. Τα πρώτα μαθήματα της Κλέφτικης ζωής τα πήρε από τον θείον του Αναγ. Παπαγιαννάκην τον περίφημον και λησμονημένον Λουχιανόν, τον Καθεκλάν και τους άλλους Γραμπουσιανούς.

Κατά την επανάστιασιν του Αρ. Χαιρέτη (1841) ακολουθών τους ανωτέρω παρευρίσκεται νεώτατος και μάχεται εις Φρε, Στύλον και Πρόβαρμα πλάι στον Αλέξ. Κουμουνδουρον, στον X. Βουρδουμπάκη και πολλούς άλλους εθελοντάς. Η επανάστασις όμως σβύνει γρήγορα κι’ ο Κουμουνδούρος καταφεύγει και περιθάλπεται επί 3 μήνας εις τα ορεινά των Εννιά Χωριών όπου και σώζεται χάρις στον Παπαγιαννάκη και Σκαλίδη μέχρι που τον παρέλαβε ελληνικόν ατμόπλοιον.

Ο Σκαλίδης 25ετής περίπου υπανδρεύθη δια προξενειού μετά της ομοχωρίου του Μαρίας Μποτώνη, μετά της οποίας απέκτησε επτά (7) θυγατέρας και ένα (1) υιόν. (Ελένη, Αθήνα, Ειρήνη, Αργυρώ, Χρυσή, Αικατερίνην, και την ζώσαν είσέτι εις Νοχιά Κισάμου Μαρίαν,(1962) υιόν δε τον Γεώργιον ζήσαντα εις Κεφάλι.

Από του 1842 και εξης ο Σκαλίδης είναι τοπικός καπετάνιος με δικό του μπαϊράκι. Κατά την επανάστασιν του Μαυρογένη το 1858, συναντούμεν τον Σκαλίδην εις την μεγάλην αλλά ειρηνικήν συγκέντρωσιν των Ενόπλων εις Μπουτσουνάρια και μέλος της 7μελούς Επαναστατικής Επιτροπής του Αν. Παπαγιαννάκη.

Το 1861 ο Σκαλίδης βρίσκεται στην Αθήνα φίλος του Παλατιού κι’ αντιπολιτευόμενος τού I. Ζυμβρακάκη επί κυβερνήσεως Μιαούλη. Κατά την μεγάλην επανάστασιν του 66 ώριμος πλέον και έμπειρος εις τα πολιτικά και πολεμικά ζητήματα έδρασεν αρχικώς ως ’Οπλαρχηγός και ευθύς αμέσως ως Τμηματικός Αρχηγός Δυτικής Κισάμου μετά των: Γιαννουδοβαρδή, Καμπούρη και Άναστασάκη αρχηγών των άλλων τμημάτων της Κισάμου. Και έζησε την ατέλειωτον σειράν των συμπλοκών και των συγκρούσεων, των μαχών και των περιπετειών της τούς Επαναστάσεως από τα Μεσόγεια μέχρι τα Σφακιά κι’ από τον Αποκόρωνα μέχρι το Σέλινο.

Το 1876 μας λέγει ο Αναστασάκης, εξωρίσθη επί 6μηνον ο Σκαλίδης εις Κωνσταντινούπολιν απ’ όπου επανήλθεν εις Αθήνας και εκείθεν εις Κρήτην το 1878 κομίζων φορτίον φυσιγγίων εις Ακτήν Μεσογείων.

Ο Σκαλίδης μετέβη εκ νέου εις Κρήτην το 1878 και μετείχε ανά τας επαρχία, Κυδωνιάς Αποκορώνου επιχειρήσεων ως Αρχηγός Κισάμου. Το βέβαιον είναι ότι στις 15 Μαΐου 1878 ο Σκαλίδης εξελέγη εις Ροδοπού Γενικός Αρχηγός Κισάμου με σφραγίδα για την γνησιότητα του Αρ. Πρωτ 2592/7-7-1878.

Το 1882- μας λέγουν οι σύντομες βιογραφίες του Σκαλίδη- ελθών εις έριδα ούτος με τον Φωτιάδη Πασά συνελήφθη και απεστάλη δέσμιος(;) εις Κωνσταντινούπολιν όπου παρέμεινε φυλακισμένος επί 9 μήνας απεφυλακίσθη δε τη επεμβάσει του Έλληνος Προξένου. Άλλη εκδοχή λέγει ότι μετέβη εις την Πόλη δια να ενεργήση, παρά τω Ιωακείμ τω Γ’ τότε Πατριάρχη ώστε να χειροτονηθή ’Επίσκοπος Κισάμου ο Παρθένιος Περίδης, ανεγνωρίσθη και συλληφθείς εφυλακίσθη τότε. Ποιον το αληθές δεν γνωρίζω!

Κατά τας επάναστάσεις του 1896 καί 1897 ως Γενικός Αρχηγός τής Κισάμου εξετέλεσε το καθήκον του μετά φρονήσεως, ικανότητος, ανδρείας και γενναιότητος αξιοθαυμάστου. Έσπευδεν εγκαίρως εις όλας τας μάχας τας συναφθείσας εις Δρομόνερον, Βουκολιές - Καστέλλι- Κάνδανον κ.λ.π. και εξετέλη μετά θαυμασίας ταχύτητος και στραιωτικής ιδιοφυΐας τα καθήκοντά του.

Κατά τα έτη 1897-1900 φιλοξενεί εις την οικίαν του καταζητούμενους, ως τον Μπερντίον Κωνσταντή, αξιωματούχους της Κρητικής Χωροφυλακής, Ιταλούς οργανωτάς αυτής και άλλους. Είχε κατά διαφόρους περιόδους ως γραφείς του τον ανεψιόν του Παπά-Κωνσταντίνον Κουκουράκην εξ Έλους, τον Γεώργιον Κογχυλάκη εκ Κούνενι, τον Γεωργ. Αναστ. Παπαδάκην εκ Περβόλιαν, τον Τροχαλάκην Συμβολαιογράφον και γαμβρόν του μετέπειτα.

Ο Πρίγκηψ του επρότεινε να τον προσλάβη κατ’ εκλογήν βουλευτήν του, αλλ' ο Αρχηγός ηρνήθη και μόνον δια τής ψήφου του λαού εξελέγη βουλευτής το 1901. Η Κρητική Βουλή τον εξέλεξε, λόγω Πρεσβείων, προσωρινόν πρόεδρον της Συνελεύσεως και του απέδωκεν εξαιρετικας τιμάς. Ευρισκόμενος υπό την ιδιότητά του αυτήν εις’Αθήνας τον Νοέμβριον του 1901 απεβίωσεν εκ συμφορήσεως, ταφείς εκεί με τιμάς υποστρατήγου, αποκληθείς Καραϊσκάκης της Κρήτης.

Ο Δήμος Ινναχωρίων Κισάμου ετέλεσε την 4ην  Ιανουάριου 1902 τεσσαρακονθήμερον πάνδημον μνημόσυνον εις μνήμην του εις Περβόλια κατά σωζόμενον έγγραφον. Ανεψιός του δε Σκυλουράκης Έμμ. επιστρέφων εκ των Μακεδονικών ’Αγώνων το 1916 μετέφερε τα οστά του Αειμνήστου Αρχηγού εξ’ Αθηνών εις Περβόλια ένθα και ετάφησαν.

Την 1 Φεβρουσρίου 1959 επανελήφθη ή ιδέα τής κατασκευής ανταξίου τάφου η προτομής του ’Αρχηγού Σκαλίδη. 

Τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Σκαλίδη στην πόλη της Κισάμου

 Υ.Σ Και όσα έγιναν έκτοτε και κατά την τελετήν των αποκαλυπτηρίων τής προτομής του εις το Καστέλλι Κισάμου την Κυριακήν 27 Μαΐου είναι έργα του του Επισκόπου μας, εις αυτόν ανήκει και δια το έργον τούτο καθώς και δια τόσα άλλα μεγαλύτερα και ανεκτίμητα έργα η τιμή και κάθε δίκαιος έπαινος.

Ε. ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ

Δημοδιδάσκαλος Καστέλλι

ΔΥΟ ΤΡΕΙΣ ΠΑΛΙΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Το λεωφορείο σαν συγκοινωνιακό μέσο στην Δυτική Κρήτη ξεκίνησε από το 1927. Στην αρχή υπήρχε υποτυπώδης εξυπηρέτηση με τα πρώτα χειροποίητα λεωφορεία, εκείνης της εποχής.

Η ανάγκη για ουσιαστική βελτίωση υπηρεσιών και η όσο το δυνατόν καλύτερη εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού, υπέβαλε την θέσπιση νομικών διατάξεων και έτσι άρχισαν να λειτουργούν με διάφορες μορφές μέχρι και το 1952 όπου με Νομοθετικό διάταγμα ιδρύθηκε το Νομαρχιακό ΚΤΕΛ και από το 1973 με την σημερινή του μορφή. Γράφει στις σελίδες του το ΚΤΕΛ Χανίων Ρεθύμνης.

Βέβαια κοιτάζοντας τις παλιές φωτογραφίες, με τα λεωφορεία απο την πλατεία Τζανακάκη, αλλά και ενθυμούμενος τι γινόταν ως και πρόσφατα, η Κίσαμος έπαιξε και παίζει μεγάλο ρόλο στην συγκοινωνίες των Χανίων απο ιδρύσεως της.

ΜΙΑ ΥΠΕΝΘΥΜΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΚΙΣΑΜΟΥ

Από τις 16 Δεκεμβρίου πέρασε σχεδόν ένας μήνας, αν και τα Λύκεια δεν άνοιξαν ακόμα, εντούτοις είναι καλό να θυμίζουμε τις υποχρεώσεις της περιφέρειας σχετικά με τις υποσχέσεις της για τα εργαστήρια του ΕΠΑΛ Κισάμου, αφού όλα τα υπόλοιπα (Νέα Λύκεια) όπως ανακοίνωσε ο κ. Διγαλάκης γραπτώς αλλά και σε συνεντεύξεις του στα ΜΜΕ των Χανίων έχουν έλθει στην αρμοδιότητα του Δήμου Κισάμου!!!
 Από την αρχή της "μετακόμισης" των Λυκείων στους μόνιμους χώρους τους (δεν βλέπω ούτε τα 25 επόμενα χρόνια να έχουμε Λύκεια) … διαφάνηκε ότι η επίλυση του προβλήματος ειδικά για τα εργαστήρια ήταν θέμα Περιφέρειας, μάλιστα για το θέμα μίλησε στην ΕΡΤ Χανίων πριν ένα μήνα ο Αντιπεριφερειάρχης Χανίων κ. Νίκος Καλογερής, ο οποίος αναγνώρισε το δίκαιο των αιτημάτων της σχολικής κοινότητας της Κισάμου, ωστόσο υποστήριξε ότι οι διαδικασίες για τα νέα λύκεια δεν μπορούσαν να επιταχυνθούν περισσότερο, ενώ στο ερώτημα για τα εργαστήρια, ο αντιπεριφερειάρχης έκανε λόγο για ένα μεγάλο παράλληλο έργο προϋπολογισμού 800.000 ευρώ, το οποίο η Περιφέρεια έχει δεσμευτεί ότι θα χρηματοδοτήσει και εκτίμησε ότι οι σχετικές ανακοινώσεις θα γίνουν, ως και τις 20 Δεκεμβρίου, από τον Περιφερειάρχη. Επειδή ο Δεκέμβρης έφυγε κοντεύει και ο Γενάρης και δεν υπάρχει κάποια ενημέρωση καλό είναι να ενδιαφερθούμε ξανά να ρωτήσουμε τι γίνεται....που είμαστε και αν μπορεί να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα που έτσι και αλλιώς έχει πάει στον βρόντο και το μόνο που σώζει την "έκρηξη" της μαθητικής κοινότητας ειναι .... η πανδημία.

Το θέμα είναι σοβαρό κι όσο εμείς δεν το παίρνουμε στα σοβαρά θα έχουμε τα ίδια και ίδια που παθαίνουμε σε κάθε ανάγκη μας και σε κάθε υπόσχεση που μας δίνουν οι πολιτικοί για να μας ξεφορτωθούν. Το έργο έπρεπε να είχε τελειώσει (εργαστήρια, στέγαστρα και ότι άλλο χρειαζεται) και να είχαμε αρχίσει να κατεδαφίζουμε τα παλιά Λύκεια. Το που βρισκόμαστε όμως το ξέρουμε.... και το ανησυχητικό δεν είναι οτι δεν τηρούνται οι υποσχέσεις των εκλεγμένων αλλά οτι εμείς είμαστε τελείως μα τελείως αδιάφοροι στο θέμα αυτό....

ΡΟΔΩΠΟΥ ΚΑΙ ΑΦΡΑΤΑ 1950

Μια ματιά στο παρελθόν με τις κοινότητες Ροδωπού και Αφράτων, με την ιστορική καταγραφή απο τον γιατρό Μιχάλη Αναστασάκη* στο πολύ ενδιαφέρον βιβλίο του "Αι αξίαι της Κισάμου" την δεκαετία του 50'.

ΡΟΔΩΠΟΥ

Η κοινότητα αποτελείται απο τα χωριά Ροδωπού, Αστράτηγο και Άσπρα Νερά. Ο πληθυσμός της κοινότητας είναι 810 κάτοικοι και πρόεδρος είναι ο Σπύρος Φουταδάκης με συμβούλους Ελευθέριο Ροσμαράκη Δημήτρη Κουκουνάκη, Ιωάννη Αρχάκη, και Αντώνη Βουτσαδάκη, γραμματέας ο Νικόλαος Κοκολογιάννης τελειόφοιτος γυμνασίου. Ιερέας ο παπά Αντώνης Κνιθάκης.

Η κοινότητα έχει 20.000 ελαιόδενδρα και παράγει 95.000 οκάδες λάδι, 200.000 κρασί 150.000 οκ σιτηρά 50.000 οκ. χαρούπια και 30.000 οκ αμύγδαλα.

Πόσιμο νερό έχει απο δεξαμενές, και φρεάτια.

Έχει κοινοτικό γραφείο, έχει διθέσιο δημοτικό σχολείο με γραφείο.

Εις τον οινοποιητικό συνεταιρισμό μετέχουν 156 μέλη και στον κτηνοτροφικό 35, έχει αποθήκη λιπασμάτων

Στο γυμνάσιο φοιτούν 10 μαθητές και πολλούς επιστήμονες.

Οπλαρχηγούς είχε τον Ιωάννη Κανίτσον, Εμμανουήλ Κανίτσον, Νικόλαο Κνιθάκη, Νικόλαο Κνιθάκη μακεδονομάχο, Ιωάννη Γεωργακάκη και Εμμανουήλ Γεωργακάκη που έπεσε ηρωικός μαχόμενο στην μάχη του Σκρά. 

Η κοινότητα κατασκεύασε μια γέφυρα, 4 υδροδεξαμενές, νεκροταφείον αμαξιτή οδό ασφαλτοστρωμένη κατα 800 μέτρα, και αποπεράτωσε το Μιχαήλ Αστράτηγο ξοδεύοντας 7.000.000 δρχ. Για τον δρόμο προς την Σπάθα διέθεσε προσωπική εργασία των κατοίκων αξίας 100.000.000 δρχ.

Η κοινότητα έχει 4.000 πρόβατα, και 200 μεγάλα (βόδια-αγελάδες;)

Εις την βόρεια παραλία υπάρχει η αρχαία πόλη Δικτύννη, και στην δυτική πλευρά του ακρωτηρίου υπάρχει η ο ναός του Αι Γιάννη του Γκιώνα απο την εποχή των Ενετών. 

Μεταλλεύματα έχει σιδηρούχα εις θέσιν Μονόλιθος, όπου έχουν γίνει έρευνες.

Οι Γερμανοί επέφεραν μεγάλες καταστροφές ειδικά στις οικίες.

ΑΦΡΑΤΑ

Η κοινότητα αποτελείται μόνο απο τα Αφράτα και έχει 300 κατοίκους. Πρόεδρος της είναι ο Δημήτρης Παπαδεράκηςκαι σύμβουλοι οι Δημήτρης Σκαράκης, Εμμανουήλ Νταγκουνάκης, Κωνσταντίνος Καλιτσάκης, και Μιχαλης Τερεζάκης. Εφημέριος ο ιερομόναχος Καλλίνικος Σιδεράκης.

Η κοινότητα έχει 15.000 ελαιόδενδρα και παράγει 40.000 οκ λάδι 60.000 οκ. κρασί, 50.000 οκ. σιτηρά 10.000 οκ. χαρούπια, 10.000 οκ. αμύγδαλα.

Υδρεύεται μόνο απο δεξαμένες και πηγάδια. Έχει σχολείο και κοινοτικό γραφείο.

Στο οινοποιητικό συνεταιρισμό έχει 30 μέλη.

Με προσωπική εργασία κατασκευάζει η κοινότητα αμαξιτή οδό 10 χιλ. απο Κολυμβάρι ως και τα Αφράτα.

Στο γυμνάσιο φοιτούν 5 μαθητές. Απο τα Αφράτα είναι και ο Επίσκοπος Αλεξάνδρειας Ιλαρίωνας Κοιβεράκης.

Οπλαρχηγούς είχε τον Ιωάννη Μαλικούτση, και τον μακεδονομάχο Γιώργο Χριστοδουλάκη.

Η κοινότητα έχει 1500 ζώα και 50 βοσκότοπους συνολικής έκτασης 2.500 στρ.

Οι Γερμανοί δεν έκαναν καταστροφές στο χωριό.

*Ο Μιχαήλ Αναστασάκης (1871-1967) απο την Σπηλιά Κισάμου, ήταν γιατρός, αγωνιστής και συγγραφέας. Υπηρέτησε ως βουλευτής Χανίων και έγραψε την "Ιστορία της Κισσάμου", "Αι Αξίαι της Κισσάμου" και το "Ημερολόγιο της Κατοχή.

ΣΤΗΝ ΑΝΑΛΗΨΗ ΣΤΟΝ ΚΟΡΦΑΛΩΝΑ

Η εκκλησία της Αναλήψεως στο Κορφαλώνα, είναι μια όμορφή εκκλησούλα που κτίστηκε το 1928 απο τον Μαζοκοπάκη Γιώργο γνωστό και ως Χατζή. Η ιδιοκτησία αν και δεν του άνηκε με την συγκατάθεση των Κωνσταντουλάκηδων έκτισε η εκκλησία, που αποτελεί και νεκροταφείο των κατοίκων της περιοχής.

Αν κοιτάξουμε όμως βορειότερα, στα 30 μέτρα απο την εκκλησία της Ανάληψις, θα διακρίνουμε τα θεμέλια μιας παλιάς εκκλησίας που είναι σήμερα ένα σωρό πέτρες και μάλλον στις αρχές του 20 αι. ήταν ένα εικονοστάσι που θα θύμιζε στους παλιούς την παλιά εκκλησία της Αναλήψεως που κάποιοι, κάποτε γκρέμισαν. 

ΑΠΟΥΣΙΑ ΙΙΚΟΥ ΦΟΡΤΙΟΥ ΑΠΟ ΤΑ ΛΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΙΣΑΜΟΥ

Με καλά νέα καλωσορίζουμε την νέα χρονιά καθώς οι ειδικές αναλύσεις για την ανίχνευση του ιού SARS-COV-2  με τη μοριακή μέθοδο ανάλυσης Real- Time PCR κατά την τελευταία δειγματοληψία στα ανεπεξέργαστα λύματα της Κισσάμου που πραγματοποιήθηκε στις 12/1/2021 έδειξε για άλλη μια φορά απουσία ιικού φορτίου.
Αν και η αυξημένη κινητικότητα που παρατηρήθηκε κατά την περίοδο των γιορτών ήταν αναμενόμενο να προκαλέσει ανησυχία ανάμεσα στους δημότες για την πορεία της πανδημίας στην περιοχή, η υπεύθυνη στάση της πλειοψηφίας όλων μας συνέβαλε στο να σταθεροποιηθούν τα δεδομένα στα ίδια επίπεδα με τις μετρήσεις που έγιναν πριν τις γιορτές.
Με αισιοδοξία και προσοχή συνεχίζουμε!
Εκ του Δήμου