Το ανίχνευσα στην σελίδα του αγαπητού φίλου Αντρέας Χατζηπολάκης, ο οποίος μου το κοινοποίησε και έχει πραγματικά Κισαμίτικο ενδιαφέρον.
- Ο ξύλινος σταυρός που υπάρχει στον τάφο του Καζαντζάκη (Φωτ. 1 του Αντώνη Ανδρουλάκη) δεν υπήρχε εξαρχής. Αρχικά ο τάφος ήταν απλός με ένα ξύλινο σταυρό αποτελούμενον από δύο σανίδες. Αργότερα αποφασίστηκε να διαμορφωθεί ο χώρος και να αναμορφωθεί ο τάφος. Τοποθετήθηκαν πάνω μεγάλα αγκωνάρια (ογκόλιθοι) και η πλάκα με την γνωστή ρήση του Καζαντζάκη (νομίζω ότι είχε εκφράσει ο ίδιος την επιθυμία να γραφτεί στον τάφο του) και επίσης έξω από τον τάφο τοποθετήθηκε ένας ξύλινος σταυρός αποτελούμενος από δύο ξύλα (μεγάλοι βλαστοί) από κάποιο δέντρο. Το ξύλο που επιλέχτηκε ήταν αγριοκαστανιά. Επιλέχτηκε ειδικό ξύλο και όχι συμβολικά από που θα προήρχετο (από τον Ψηλορείτη, τα Λευκά Όρη ή από αλλού). Τώρα γιατί ειδικά αγριοκαστανιά, δεν το γνωρίζω. Εγώ πάντως αν ήταν να προτείνω ένα ξύλο θα ήταν από αγριελιά (γιατί θυμίζει το Κρητικό Τραγούδι "Ομορφονιός ψυχομαχεί στση πικρολιάς τη ρίζα"). Αφού λοιπόν επιλέχτηκε το ξύλο και αφού η αγριοκαστανιά φύεται στο Νομό Χανίων και ειδικά στο Σέλινο και στην Κίσαμο, ειδοποιήθηκε ο Διοικητής του Αστυνομικού Τμήματος (Χωροφυλακής τότε) Κισάμου να βρει ξύλα και να τα στείλει. Ο Διοικητής βρήκε τον γνώστη της περιοχής Λυκούργο Καμηλάκη και πήγαν στο χωριό Βλάτος κι έκοψαν τα ξύλα και τα έστειλαν. Αυτό αναφέρει ο ίδιος ο Καμηλάκης σε άρθρο του στο περιοδικό ΚΡΗΤΗ, τχ. 43, Ιούνιος 1977 (Βλ. εικ. 3). Μέχρι τότε (το 1977) τα ίδια ξύλα υπήρχαν στον τάφο, δεν ξέρω αργότερα αν αντικαταστάθηκαν ή αν τα ίδια ξύλα είναι μέχρι σήμερα.
Σίγουρα απο τα πολλά που μας πρόσφερε ο αγαπητός λαογράφος μας Λυκούργος Καμηλάκης και μιας και ο Ανδρέας δεν είχε φωτο του, του ανέβασα εγώ μια.
