Δεν θα έπρεπε, πιστεύω, να μείνουν απαρατήρητα δυο αξιοσημείωτα και άκρως ενθαρρυντικά τρέχοντα γεγονότα.¨Το πρώτο αφορά τη μακραίωνη μεστή ιστορία και ευγενή πολιτιστική παράδοση της Κισάμου. Το δεύτερο την αναπτυξιακή πορεία και στρατηγική ανάδειξη του οικονομικού δυναμισμού, της προνομιούχου από τη φύση και γεωγραφία αυτής επαρχίας. Πρόκειται για την αναγγελία αφενός σύστασης "ομάδας αναβίωσης της επαρχίας Κίσσαμου" με έκδοση ημερολογίου με τίτλο Γραμβούσα 1825-2025 που θα παρουσιαστεί από τους εκλεκτούς πνευματικούς εκπροσώπους της επαρχίας, Κώστα Φουρναράκη στο Καστέλι (Τρίτη 18/3) και Γιάννη Σκαλιδάκη στα Χανιά (Τέταρτη 19/3). Καθώς επίσης και για την προχθεσινή (11/3 ) αναγγελία από τον αξιότιμο πρόεδρο του λιμενικού ταμείου νομού Χανιών Δημήτρη Βιριράκη, σχετικά με την έγκριση και κάλυψη από τους ίδιους πόρους του λιμενικού ταμείου νομού Χανίων, ολοκληρωμένης, άρτια τεχνικά επεξεργασμένης και εμπεριστατωμένης λιμενικής μελέτης του γνωστού εξειδικευμένου τεχνικού γραφείου Ρογκάν, (Αθήνα) για την ολοκλήρωση και εκσυγχρονισμό (επέκταση, εκβάθυνση, εξοπλισμό, βοηθητικούς χώρους) του λιμένα Καβονησιου Κισάμου.
ΤΗ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΣΤΙΓΜΗ
Η σύσταση "ομάδας αναβίωσης της επαρχίας Κισάμου" έρχεται την στιγμή που το όνομα της Κισάμου με την αλλαγή του *Καλλικράτη* έχει λάβει καίριο πλήγμα, στο ανατολικό διαμέρισμα. Είκοσι αιώνες υστέρα από την ανάπτυξη της επαρχίας στην ίδια και συνεχή ακριβώς γεωγραφική περίμετρο και υστέρα από την ίδρυση από τον αρχιεπίσκοπο και απόστολο Τίτο, των πρώτων 21 Ιερών επισκοπών στη Κρήτη (91 μ.Χ.) μεταξύ των οποίων και της παλαιάς επισκοπής Κίσσαμου, στο χώρο της καθιερωμένης ήδη από τότε ομώνυμης επαρχίας ,το όνομα της επαρχίας Κισάμου έχει εξοβελιστεί ατυχώς σήμερα πρακτικά από την ανατολική πλευρά. Πριν από τον Καλλικράτη λέγαμε π.χ. Σπήλια Κισάμου, Κολυμβάρι Κισάμου, Βουκολιές Κισάμου. Σήμερα λέμε Σπηλιά δήμου Πλατανιά, Κολυμβάρι Δήμου Πλατανιά, Βουκολιές δήμου Πλατανιά. Ήδη τα τοπικά ΜΜΕ αναφέρουν τα χωρία π.χ. Μουρί, Τοπόλια, Κερά, Σφακοπηγάδι ως *χωρία της ανατολικής Κισάμου*, μεταφέροντας και τοποθετώντας έτσι δυτικότερα την ανατολική Κίσαμο πάνω στο σημερινό ανατολικό χώρο του δήμου Κισάμου, άλλα ταυτόχρονα και μέσα στο χώρο της δυτικής επαρχίας Κίσσαμου. Έχει επέλθει δηλαδή πλήρης σύγχυση άλλα και συρρίκνωση της χρήσης του ονόματος μέσα σε λίγα χρονιά η νέα ομάδα μαζί και με τους άλλους πολιτιστικούς και πνευματικούς φορείς (όπως ιερά Μητρόπολης, ορθόδοξη ακαδημία, ιερός κλήρος, εκπαιδευτική κοινότητα, σύνδεσμος πολιτιστικών συλλογών Κισάμου) αναμένεται ότι θα εργαστεί ασφαλώς για την *αναβίωση* ακριβώς του ονόματος της επαρχίας στην ανατολική πλευρά και για την επούλωση του σοβαρότατου αυτού τραύματος, παράλληλα με την ανάδειξη του ιστορικού πλούτου και του πολιτιστικού θησαυρού της ιστορικής επαρχίας.
ΓΡΑΜΒΟΥΣΑ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΟΡΜΗΤΗΡΙΟ
Το επετειακό ημερολόγιο 1825-2025 με την ευκαιρία τής κατάληψης της Γραμβούσας τον Αύγουστο του 1825 από τους Επαναστάτες, αποτελεί μια πρώτη εξαιρετική πρωτοβουλία τής Ομάδας πού υπογραμμίζει τη κομβική σημασία του συγκεκριμένου χώρου και χρόνου για τη πορεία των επαναστατικών γεγονότων στη Κρήτη. Το 2025 θα πρέπει συνεπώς να αποτελέσει τη Χρονιά Μνήμης και Τιμής όλων των αγώνων και γενναίων αγωνιστών τής Γραμβούσας και τής Κρήτης στη πορεία προς την Ελευθερία και καλώς έπραξε η νεοσύστατη "Ομάδα αναβίωσης τής Επαρχίας Κισάμου" πού θέλησε να αναδείξει το μεγάλο αυτό ιστορικό θέμα στο ξεκίνημά της..
ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΛΙΜΑΝΙ ΚΑΒΟΝΗΣΙΟΥ
Η έγκριση εξάλλου της μελέτης επικαιροποίησης και χωροταξικής αναδιάρθρωσης (νέο master plan) από το Λιμενικό Ταμείο Νομού Χανίων (11/3) για το λιμάνι Καβονησίου, αποτελεί βαρυσήμαντη εξέλιξη και αποφασιστικό βήμα προς το στόχο για ένα λιμάνι σύγχρονο, στρατηγικό και πλήρως λειτουργικό και εξοπλισμένο. Η μελέτη του Γραφείου ΡΟΓΚΑΝ εκσυγχρονίζει πλήρως το λιμάνι (το εκβαθαίνει και το επεκτείνει) καλύπτει δε παράλληλες ανάγκες, εμπορικές, τουριστικές, αλιευτικές, υδροπλανικές . (Προβλέπει π.χ. νέο μόλο 115 μ., επέκταση τού υπάρχοντος μώλου κατά 160μ. μαρίνα για 70 τουριστικά σκάφη, θέσεις για ημερόπλοια και αλιευτικά σκάφη, νέα κτίρια και χώρους στάθμευσης. Στη Β' φάση προβλήτα έξω από το λιμάνι για μεγάλα κρουαζιερόπλοια, ενώ αναμένεται άδεια υδατοδρομίου και έγκριση μελέτης για την προέκταση του Τελωνείου Καστελλίου.) Η ολοκληρωμένη αυτή μελέτη έχει χρηματοδοτηθεί από ιδίους πόρους του ΛΤΝΧ χάρη στις αμέριστες προσπάθειες και τίς πρωτοβουλίες τού Προέδρου του Ταμείου Δημήτρη Βιριράκη, ο οποίος εξέφρρασε και τη χαρά και ικανοποίησή του, για το ότι υπήρξε συνεπής προς τίς υποσχέσεις πού είχε δώσει προς το Δημοτικό Συμβούλιο Κισάμου το 2020. Ευχήθηκε δε σε ανάρτησή του με λόγους θερμούς * προς την αγαπημένη Κίσαμο* κάθε πρόοδο και ανάπτυξη που τής αξίζει *γιατί οι μελέτες και ο σχεδιασμός είναι βασικοί παράμετροι για να προχωρήσει το έργο*, όπως είπε.. Πρέπει να αναγνωρίσουμε πώς παρόμοια αποτελεσματική προσπάθεια για το λιμάνι δεν έχουμε ξανασυναντήσει και πρέπει να είμαστε ευγνώμονες προς τον Δημήτρη Βιριράκη, ένθερμο Κισαμίτη άλλωστε εκ μητρός..
ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ-ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ
Ύστερα από την εξασφάλιση τής βάσης ενός άρτιου λιμενικού σχεδίου, θα πρέπει αυτονόητα όλοι οι παράγοντες τού τόπου, πολιτικοί, αυτοδιοικητικοί, κοινωνικοί να εργαστούν για τη σταδιακή έγκριση των απαιτούμενων κονδυλίων πού υπολογίζονται σύμφωνα με τη μελέτη στο ύψος των 35 εκ. ευρώ. Σημασία για τον υπογράφοντα έχει η πολιτική βούληση και η κυβερνητική πεποίθηση και πίστη για την αναγκαιότητα τού όλου λιμενικού έργου. Είναι πρόδηλο, ότι όχι και τόσο παλαιότερες αντιλήψεις σύμφωνα με τίς οποίες *όλες τις ανάγκες μπορεί να τις καλύψει η Σούδα* δεν ευσταθούν σήμερα, ενώπιον μιας κατακόρυφης εκτόξευσης εμπορικών, τουριστικών, αλλά και στρατιωτικών μεταφορών, εθνικών καί συμμαχικών. Αφήνω τον αναξιοποίητο ηπειρωτικό και ευρωπαϊκό μέσω Πατρών άξονα, ιδιαίτερα ύστερα από το σημερινό υποδειγματικό πελοποννησιακό οδικό δίκτυο. Αλλά και την ανεκμετάλλευτη από πλευράς Ελλάδας νότια εμπορική οδό προς Κύπρο καί φίλιες βορειοαφρικανικές χώρες την οποία έχουν αξιοποιήσει εμπορικά, άλλα γειτονικά μας νησιά, όπως η Κύπρος, η Σικελία ή η Μάλτα. Εφόσον δε πολύ σύντομα αρχίσουν και οι υποθαλάσσιες έρευνες για κοιτάσματα υδρογονανθράκων από τίς μεγάλες αμερικανικές Εταιρίες κοντά μας, Νοτιοδυτικά Κρήτης, οι Εταιρίες αυτές θα χρειαστούν οπωσδήποτε βοηθητικές λιμενικές εγκαταστάσεις από τα γειτονικά λιμάνια, η δε ΕΧΧΟΝ ΜΟΒΙL είχε βολιδοσκοπήσει σχετικά από πέρυσι τό λιμάνι της Σούδας. Τώρα στις έρευνες έχει προστεθεί και η CHEVRON..
ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΟ ΚΡΙΤΗΡΙΟ
Σέ ό,τι αφορά μεγάλα δημόσια έργα (λιμενικά, οδικά, αεροδρόμια) ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την Κρήτη μέ τή καίρια στρατηγική της θέση και κατά την απρόβλεπτη καί εκρηκτική σημερινή συγκυρία από Μαύρη Θάλασσα μέχρι Ανατολική Μεσόγειο, τά δημόσια έργα αυτού τού μεγέθους καί είδους, θά έπρεπε νά λαμβάνουν υπόψη όχι μόνο τά εμπορικά αλλά καί τό γεωπολιτικά κριτήρια. Από τήν αρχαιότητα ο δρόμος Κίσαμος- Αντικύθηρα- Κύθηρα -Πελοπόννησος- Ηπειρωτική Ελλάδα υπήρξε διαχρονικός στρατηγικός δίαυλος μετακίνησης στρατιωτικών ή επαναστατικών μονάδων, φιλελλήνων ή Ελλήνων εθελοντών προσφύγων ή συμμάχων και μεταφοράς πολεμικών εφοδίων καί πολεμικών μηχανών, όπως δείχνει καί η γνωστή φωτογραφία αποβίβασης από τή φορτηγίδα στίς 27 Μαίου 1941 του γερμανικού panzer στη προβλήτα τού Τελωνείου Καστελλίου, μέ προέλευση τη γερμανοκρατούμενη Καλαμάτα.
Αν ανατρέξουμε σέ χαρακτηριστικές περιόδους των τελευταίων δύο αιώνων, βλέπουμε τό κομβικό σημείο της Κισάμου και το ορμητήριο τής Γραμβούσας, όπως είπαμε, να αποτελούν στρατηγικό κόμβο στρατιωτικής και πολιτικής επαφής με τή Κεντρική Κυβέρνηση στή Πελοπόννησο.. Την ίδια στιγμή, στις 11/1/1828 σέ μια αναφορά του προς τον Καποδίστρια ο κρητικός πολιτικός Εμμανουήλ Αντωνιάδης αναφέρει ότι όλα τα λάδια της Κισάμου και τής Κυδωνίας, όπως και κάστανα και μετάξι εξάγονται από το *σκάλωμα* (λιμενίσκο) τής Κισάμου και από τα έσοδα στηρίζεται τό κρητικό Συμβούλιο, οι πληρεξούσιοι και ο αγώνας.*
Όταν έληξε εξάλλου το 1868 η Κρητική Επανάσταση τού 1866, ο Έλληνας Πρόξενος στα Χανιά Νικόλαος Σακόπουλος έγραψε προς το Υπουργείο Εξωτερικών στην Αθήνα ότι έπαυσε η Επανάσταση και στη Κίσαμο, η οποία αποτελούσε πέρασμα και χώρος υποδοχής εθελοντών επαναστατών πολεμοφοδίων καί ενισχύσεων. Ο δε καπετάν Νικόλας Σουρμελής είχε εγγραφές και στο ημερολόγιό τού ατμόπλοιου του *ΚΡΗΤΗ* με καταγραφή μεταφοράς εφοδίων καί εθελοντών από τη Σύρα προς τα σκαλώματα της Κισάμου ιδιαίτερα στο Στόμιο Εννιαχωρίων.
Κατά την Επανάσταση επίσης του 1897 ο Συνταγματάρχης Τιμολέοντας Βάσσος μέ την αποστολή τού πρώτου ελληνικού στρατιωτικού σώματος στη Κρήτη από 1500 άντρες καί εθελοντές, αποβιβάστηκε στη Κίσαμο, στο Κολυμβάρι, το Φεβρουάριο 1897 επειδή οι Ευρωπαϊκές δυνάμεις είχαν αποκλείσει τη θαλάσσια καί χερσαία περιοχή τών Χανίων. Αποχώρησε δέ ύστερα από τρείς μήνες μετά τήν κήρυξη τού Ελληνο-Τουρκικού Πολέμου τού 1897 πάλι από τή Δυτική Κίσαμο από τόν όρμο του Σφηναρίου.
Κατά δέ τό Κίνημα τού Θερίσου (1905) * ..από τούς λιμένας τής Κισάμου οι επαναστάται ανεφοδιάζοντο εξ Αθηνών κα ήρχοντο εις επαφήν με τους εν Ελλάδι φίλους των.* όπως γράφει ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Ιωάννης Μανωλικάκης (1913-1988) πού δημοσίευσε την αλληλογραφία του Αρχηγού τού κινήματος Ελευθερίου Βενιζέλου στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ σέ συνέχειες τον Ιούλιο τού 1949.
Κατά δε την οπισθοχώρηση τού ελληνικού Στρατού από το Αλβανικό Μέτωπο είχε οργανωθεί για δύο μήνες στρατόπεδο στη Καλαμάτα, στο οποίο κατέληγαν οι κρητικοί αξιωματικοί και στρατιώτες πού προωθούνταν μέ κάθε πλεούμενο στη Κρήτη μέσω Καστελλίου Κισάμου. Την ίδια εποχή χιλιάδες σύμμαχοι Αγγλοι, Αυστραλοί, Κύπριοι, Νεοζηλανδοί προωθήθηκαν όπως-όπως από την Κεντρική Ελλάδα προς τα παράλια όχι μόνο τής Κισάμου, αλλά και τού Σελίνου και Σφακίων, μέχρι να τούς παραλάβουν τά συμμαχικά υποβρύχια καί πλοία γιά τήν Αίγυπτο μαζί μέ τούς άλλους συμπατριώτες τους πού είχαν πολεμήσει στη Μάχη τής Κρήτης. Τη μαζική αυτή συμμαχική υποχώρηση μέσω των δύσβατων ορεινών όγκων καί παραλιών των Χανίων χαρακτήρισε ως *Νέα Δουνκέρκη* ο διάσημος Άγγλος πολεμικός ιστορικός Αntony Beevor στο βιβλίο του. (H KΡΗΤΗ-Η ΜΑΧΗ ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ* Έκδοση Βικελαία Βιβλιοθήκη Ηράκλειο 1999)
Δεν παραλείπεται βέβαια πώς η τουρκική κατάκτηση κατά την ενετική περίοδο του 1645 άρχισε από τη Κίσαμο (Κούτρη Μεσόγεια, Γωνιά, Ενετικό φρούριο Κισάμου) Ενώ καί η αεροπορική γερμανική εξόρμηση κατά τη Μάχη τής Κρήτης το 1941 άρχισε μέ τή πτώση των αλεξιπτωτιστών στο Κάμπο Καστελλίου Κισάμου.
Κατά συγκυρία, λίγες μόνο μέρες πριν (13/3) ο Υπουργός Άμυνας κ. Νίκος Δένδιας, μιλόντας στο Ηράκλειο περιέγραψε τη ρευστή καί απρόβλεπτη στρατιωτική κατάσταση στή περιοχή καί υπογράμμισε τη στρατηγική σημασία τής Κρήτης καί τή πολύτιμη συμβολή της στήν εθνική άμυνα (βλ. Νea Kriti gr Ηράκλειο Ομιλία Νίκου Δένδια ¨ *Η ΚΡΗΤΗ ΣΤΟ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΑΜΥΝΤΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ*.)
Είναι απορίας άξιο λοιπόν αφού τόσο ιστορικοί και γεωγραφικοί λόγοι τό υπαγορεύουν, εφόσον δέ καί η επίσημη πολιτική ηγεσία αναγνωρίζει τή γεωπολιτική σημασία τής Μεγαλονήσου, γιατί δέν λαμβάνονται υπόψη κατά την εκπόνηση τών δημόσιων έργων καί τά γεωπολιτικά κριτήρια παρά μόνο τα εμπορικά? Ιδιαίτερα σέ εκτεθειμένους χώρους όπως η Κρήτη? Ας ελπίσουμε, ας ευχηθούμε και άς αγωνιστούμε ώστε νά ληφθούν υπόψη κατά τή πορεία για τήν έγκριση τής απαραίτητης χρηματοδότησης γιά την ολοκλήρωση τού στρατηγικού λιμένα Καβονησίου. Η τελική ολοκλήρωση θά ευχαριστήσει και θα αγαλλιάσει ασφαλώς καί τίς ψυχές των ταπεινών, αλλά αγωνιστικών εκείνων εμπόρων τού Καστελλίου πού έθεσαν μέ πίστη και όραμα σέ εφαρμογή τήν ιδέα τού λιμανιού στη θέση Καβονήσι πριν από 65-70 χρόνια μέ τόν Εμπορικό Σύλλογο στό Καστέλλι.
Κυριάκος Ροδουσάκης ...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου