ΟΙ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΝΩΣΕΙΣ

Στο αρχείο έχουν καταλήξει οι περισσότερες από τις 18 δικογραφίες που είχαν σχηματιστεί για διάφορα θέματα των Ενώσεων Αγροτικών Συνεταιρισμών του Νομού Χανίων. Αυτό προκύπτει από την απάντηση του Υπουργού Δικαιοσύνης σε σχετική ερώτηση που είχε καταθέσει ο βουλευτής της Ν.Δ. Μανούσος Βολουδακης.
Όπως σημείωσε πάντως ο βουλευτής, επειδή η ιστορία αυτή προκαλεί εύλογα ερωτηματικά.
Υπενθυμίζεται πως με την ερώτησή του προς τον υπουργό Δικαιοσύνης ο Χανιώτης Βουλευτής ζητούσε να ενημερωθεί αναφορικά με το ποιες υποθέσεις των Ενώσεων Αγροτικών Συνεταιρισμών του Ν. Χανίων έφθασαν στην Δικαιοσύνη, ποιες εκδικάστηκαν και ποια είναι η εξέλιξή τους. Όπως δήλωσε ο κ.Βολουδάκης στην απάντηση του υπουργού «καταγράφονται 18 δικογραφίες που έχουν φθάσει στα δικαστήρια με τον ένα ή τον άλλο τρόπο σχετικά με τις ΕΑΣ των Χανίων. Από αυτές, οι 15 είτε έχουν τεθεί στο αρχείο, είτε έχει γίνει απαλλαγή με βούλευμα είτε έχουν αθωωθεί όσοι είχαν κατηγορηθεί. Οι άλλες τρεις είναι σε εκκρεμότητα. Με άλλα λόγια, 18 υποθέσεις, καμία καταδίκη…».
Επίσης στην απάντησή του ο υπουργός Σωτήρης Χατζηγάκης σημειώνει πως το Υπ.Δικαιοσύνης δεν μπορεί και δεν παρεμβαίνει στο έργο της δικαιοσύνης, κάτι με το οποίο προσυπογράφει και ο κ.Βολουδάκης τονίζοντας όμως ότι «η κοινή γνώμη έχει το δικαίωμα να ενημερώνεται για το ποιες είναι οι αποφάσεις και οι ενέργειες της δικαιοσύνης για τα ζητήματα που την αφορούν. Θα επανέλθω λοιπόν για να δούμε με ποια διαδικασία και ποιο σκεπτικό, οι 15 από τις 18 υποθέσεις είτε τέθηκαν στο αρχείο είτε τέθηκαν σε απαλλαγή…Θέλω να πιστεύω ότι όλα γίνονται κανονικά. Όμως επειδή η κοινή γνώμη στα Χανιά έχει ανησυχίες θεωρώ ότι έχει και το δικαίωμα να ενημερωθεί».
Αναλυτικότερα και σύμφωνα με την απάντηση του υπ.Δικαιοσύνης από τις 18 συνολικά δικογραφίες που σχηματίστηκαν για διάφορες υποθέσεις των ΕΑΣ Χανίων, Μάλεμε, Σφακίων, Κισάμου και Κολυμβαρίου οι 11 μπήκαν στο αρχείο με διάταξη του Εισαγγελέα, για τις τρεις με βούλευμα του συμβουλίου πλημμελειοδικών δεν αποδόθηκε κατηγορία, σε μια υπήρξε αθωωτική απόφαση και τρεις είναι σε εκκρεμότητα. ‘Όπως αναγράφεται στην απάντηση του Υπουργού από έξη δικογραφίες υποθέσεων της ΕΑΣ Χανίων, για τις τρεις δεν απεδόθει κατηγορία με βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών, ενώ τρεις τέθηκαν στο αρχείο με διάταξη του Εισαγγελέα. Για την ΕΑΣ Μάλεμε, δύο δικογραφίες τέθηκαν στο αρχείο.
Για την ΕΑΣ Σφακίων, μια δικογραφία τέθηκε στο αρχείο και μια εκκρεμεί καθώς είναι στη διαδικασία της προανάκρισης. Για την ΕΑΣ Κισσάμου τέσσερεις δικογραφίες τέθηκαν στο αρχείο και δύο ακόμη δικογραφίες εκκρεμούν ενώπιον του Ανακριτή. Τέλος για την ΕΑΣ Κολυμβαρίου, μια δικογραφία τέθηκε στο αρχείο και για μια άλλη εκδόθηκε αθωωτική απόφαση από το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Χανίων.

πηγή : http://www.kirikas.net/news/content/view/1688/1/lang,/

ΚΙΝΔΥΝΟΣ

Παρακολουθώ καθημερινά από τον ημερήσιο τύπο, το τεράστιο πρόβλημα της χώρας σχετικά με τους μετανάστες-λαθρομετανάστες, γιατί το δικό μας το ζω, όπως και όλοι που ζούμε σε αυτή την μεριά της Ελλάδος.
Πέρυσι κατηγορήθηκα από μια μερίδα ανθρώπων, κάτι κουλτουριάρηδες αριστεριστές που αλληλο-ψάχνονται να ρίξουν τις ευθύνες, σαν ρατσιστής. Φυσικά όπως εξελίχτηκε η κατάσταση, αποδείχτηκε ότι αυτοί που δεν αντιστάθηκαν στο παράλογο και έπαιξαν με τον ψευτοανθρωπισμό, ήταν κάποιοι βαλτοί αχυράνθρωποι που προσπαθούσαν να εκμεταλλευτούν τις καταστάσεις αποσκοπώντας μόνο…πολιτικά οφέλη. Και αυτοί ήταν που έριχναν και έριχναν λάδι στην φωτιά, αλλά στο τέλος ανέδειξαν μόνο τον δικό τους ρατσισμό .
Σήμερα το πρόβλημα πολλαπλασιάστηκε, σαν να μας τιμώρησαν που αντισταθήκαμε, και το αποτέλεσμα είναι –βλέπε πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου- να έχει χαθεί πια ο έλεγχος. Αυτό το βλέπουμε, το αντιλαμβανόμαστε, το ζούμε και όπως είναι λογικό αλλά και φυσικό αναρωτιόμαστε που μπορεί να φτάσει τελικά αυτή η κατάσταση; Που μπορεί να υπάρχει το τέλος σε αυτό τον εισερχόμενο αχταρμά των δήθεν οικονομικών αποίκων.
Δεν θα καταπιαστώ αν στην κοινωνία μας αυξάνεται η εγκληματικότητα με όλους αυτούς που το ποινικό μητρώο τους είναι επτασφράγιστο μυστικό. Δεν θα καταπιαστώ αν η θρησκεία μας πολιοανακατεύεται, ούτε κι αν ο πληθυσμός μας αλλοιώνεται, αυτά ανήκουν σε πολύ ακραίες περιπτώσεις. Όμως θα πιαστώ με ένα θέμα που σχεδόν κανένα δεν ενδιαφέρει και κανείς δεν δίνει ευθείες απαντήσεις, λες και δεν τους αφορά.

- Πως ζούνε όλοι αυτοί που στοιβάζονται σε υπόγεια, σε μισογκρεμισμένα, σε τρώγλες και σπηλιές, 20-20 σε δωμάτια 3Χ3 ; Ποια είναι η υγιεινή τους κατάσταση ; Πως αντιμετωπίζουν τις αρρώστιες τους; Είναι υγιείς; Ήρθαν εδώ υγιείς;

- Ζούνε εδώ, ζούνε δίπλα μας, ζούνε ανάμεσα μας, άρα πρέπει να μας αφορά !!!
Είμαστε λοιπόν σε φάση κινδύνου και αυτό το γνωρίζουν άπαντες, συσκέψεις επί συσκέψεων, υπόλογων και μη, υπεύθυνων και ανεύθυνων, για να βρουν βέβαια όχι την οριστική λύση, αλλά την προσωρινή, που κακά τα ψέματα δεν είναι άλλη, από το να τους βάλουμε σε ένα λεωφορείο και απου φύγει –φύγει από την γειτονία μας. Το που θα πάνε ολίγον μας πειράζει, μακριά από το σπίτι μας και πέρα βρέχει. Φυσικά αυτό μπορούν να κάνουν οι ντόπιοι υπόλογοι. Να τους διώξουν μακριά μας. Όμως η αλήθεια είναι ότι η πολιτεία τώρα που χρειάζεται κοιμάται, όπως κοιμάται και σε άλλα θέματα και φυσικά επικροτεί τις προσωρινές λύσεις, λες και έτσι λύνει το πρόβλημα. Το πρόβλημα βέβαια δεν λύνεται, είναι πολυσύνθετο, απλά προσωρινά ….μεταφέρεται, σήμερα εδώ, αύριο στο Λαύριο, μεθαύριο στην Αμαλιάδα, στο Άργος, γενικά κάπου μέσα στη Ελλάδα, δημιουργώντας ένα λαθρομεταναστευτικό καραβάνι που κάνει εσωτερικό κύκλο αυξανόμενο με γοργούς ρυθμούς ως προς τον πληθυσμό του, αλλά και ως προς τις απαιτήσεις του πια . Πέρυσι ήταν 300, σήμερα είναι 800, αύριο 1500. Χθες λούφαζαν κρυπτόμενοι, σήμερα θέλουν χαρτιά, αύριο θα μας κλονίσουν συθέμελα εκμεταλλευόμενοι την ανέχεια μας.

Το ξαναγράφω για μια ακόμα φορά ότι ουδείς είναι ρατσιστής σε αυτή την πόλη και αυτό φαίνεται καθημερινά, που παρόλο τον τεράστιο αριθμό λαθρομεταναστών, ουδείς έχει πειραχτεί, ουδείς έχει περιφρονηθεί. Ακόμα και η εκκλησία που τόσο είχε κατηγορηθεί πέρυσι είναι δίπλα τους όσο και όποτε μπορεί. Τα σχολεία, τα μαγαζιά αλλά και πολλές νοικοκυρές τους βοηθούν παρόλο τον φόβο που κατέχει ανθρώπους μιας κάποιας ηλικίας.
Όμως αυτοί που τους φέρνουν εδώ, αυτοί οι γνωστοί άγνωστοι που ξεκρύβονται μόνο για δηλώσεις στις τηλεοράσεις, αυτοί που τους γράφουν τα κείμενα και τους καθοδηγούν τι να λένε, ας τους μιλήσουν και λίγο για την υγιεινή και την καθαριότητα, ας τους μιλήσουν για την γενική καθαριότητα της πόλης που ζούνε, ας τους πούνε ότι η πρόσκαιρη κλεψιά δεν θα τους ξεπεινάσει, ας τους συμβουλέψουν ανθρώπινα. Γενικά αφού θέλουν να τους στέλνουν εδώ ας τους κάνουν ανθρώπους.

Έβλεπα τις προάλλες σε ντόπιο κανάλι κάποιο πολιτικάντη που με μένος υπερασπιζόταν τις καταστάσεις και σαν λαοπλάνος σύγκρινε το μεταναστευτικό κύμα της Ελλάδος προς την Αμερική (περίοδο 1890-1917) με την τωρινή κατάσταση της χώρας μας. Ήμαρτον, όμως παρόλα αυτά κάποιοι τον άκουγαν, κανονικά θα έπρεπε να τον πετάξουν έξω από την πόρτα με τις κλωτσιές.
Έκανε τους λαθρομετανάστες, οικονομικούς μετανάστες, έκανε τους νόμιμα μέσω διακρατικών συμφωνιών εργαζόμενους, ίσους με τους παράνομα εισερχόμενους, τους χωρίς χαρτιά και χωρίς πατρίδα. Χωρίς πατρίδα γιατί αν τους πιάσουν μα μην ξέρουν που να τους απελάσουν!
Σαν Έλληνας και δει παντρεμένος με αλλοδαπή είμαι υπέρ της νομιμοποίησης όλων των μεταναστών με την αποδοχή κάθε δημοσίου εγγράφου που αποδεικνύει την νόμιμη παρουσία τους στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια και αυτό είναι μια λογική που ακολουθούν και πολλοί άλλοι. Το θέμα όμως που μας καίει περισσότερο είναι τι θα γίνουν αυτοί που δεν έχουν χαρτιά και αυτοί είναι πάνω από το 80% των μεταναστών, είναι σχεδόν όλοι αυτοί που βλέπουμε καταχείμωνο με κοντομάνικα και κοντά σορτσάκια στην γνωστή πλατεία μας, είναι όλοι αυτοί που δεν ενδιαφέρονται να δουλέψουν, που δεν ενδιαφέρονται να νοικιάσουν.
Δεν χρειαζόμαστε λοιπόν μια ακραία πολιτική, της μεταφοράς, αλλά απλά μια πιο ανθρώπινη ζωή και γι αυτούς αλλά και για μας.

ΚΟΙΝΟΤIΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ !! ΣΕ ΤΙ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΙΝΑΙ ΑΡΑΓΕ ;

«Πλήρη αδιαφορία για τα κοινοτικά γραφεία αλλά και για τα αρχεία που υπήρχαν σε αυτά !!!» .... μου είπε ο πρώην δήμαρχος και νυν σύμβουλος του δήμου μας Νίκος Κατζουράκης, σε μια συνάντηση μας.
Όπως αποδείχτηκε αλλά και όπως παραδέχονται όλοι οι παλαιοί κοινοτάρχες, ο Νίκος φωνάζει δικαιολογημένα για το χάλι και το κατάντημα των αρχείων των κοινοτικών γραφείων.
Μια βόλτα στα εννιά κοινοτικά γραφεία του δήμου μας, ίσως σας πείσει και σας για αυτό που τόσο καιρό ακούμε, και μάλλον δεν συνειδητοποιούμε δηλαδή την απαξίωση, την καταστροφή, την παρατεταμένη αδιαφορία.
Αρχεία που έγραψαν ιστορία σχισμένα, σφραγίδες κατεστραμμένες, βιβλία αποφάσεων έτοιμο χαρτί περιτυλίγματος, φωτογραφικό υλικό διαβρωμένο από την μούχλα και την υγρασία, έπαινοι και μετάλλια αναγνώρισης προσφοράς, σκουριασμένα και ποντικοφαγωμένα. Ένα χάλι απερίγραπτο !!!
Πήραν τους γραμματείς από τις παλιές κοινότητες, τους μάζεψαν στο κέντρο του Καστελλιού, διέλυσαν τα μοναδικά σύμβολα των χωριών, τα κοινοτικά καταστήματα και αντί να ενισχύσουν την τοπική δημοκρατία και να τα ξαναφτιάξουν σπίτια της δημοκρατίας και ενημέρωσης του πολίτη, τα ερήμωσαν, τα έκλεισαν, τα κατάντησαν στάβλους με το συμπάθιο.
Θέλουμε να μιλάμε για δημοτικές αρχές που πιστεύουν στις δυνάμεις του τόπου, που θα πάνε ένα βήμα μπροστά τον τόπο, πως όμως;
Εδώ υπάρχει αδιαφορία, δεν θα έλεγα ανικανότητα, αλλά αν δεν θέλουμε να μιλάμε και για αυτό, πρέπει να προστατέψουμε την λίγη αλλά σημαντική κοινοτική ιστορία μας κάνοντας κάτι, έστω και τώρα.
Τα κοινοτικά γραφεία ήταν η ζωή του χωριού, ήταν ο τόπος της ενημέρωσης αλλά και της διαμεσολάβησης, σήμερα έρμαια της αδιαφορίας ετοιμόρροπα από τον χρόνο, ποντικοφαγωμένα αρχεία και σαρακοφαγωμένα έπιπλα διαλυμένες σφραγίδες και άδεια ερμάρια μόνο μας θυμίζουν τις παλιές .... δόξες.
Μιας και είναι λίγο δύσκολο πια τα κοινοτικά γραφεία να αποκτήσουν την παλαιά τους αίγλη, καλό είναι να μαζευτεί όλο αυτό το αρχειακό υλικό και να ταξινομηθεί από τον δήμο μας, γιατί μέσα σε αυτό κλείνεται όλη η ιστορία του παλιού ανεπτυγμένου και μη ερειπωμένου χωριού. Του χωριού που ξεχώριζε που προσπαθούσε, που ήταν το πάλαι ποτέ ζωντανό κύτταρο ανάπτυξης.
Σίγουρα πρέπει να ανασκουμπωθούμε και πρώτιστα ας στηρίξουμε την προσπάθεια του πρώην δημάρχου μας, ας βρεθούν τα κονδύλια, ας βρεθούν οι άνθρωποι. Ίσως οι παλιοί κοινοτάρχες μπορούν να προσφέρουν ελάχιστες ώρες καφενείου, ώστε να μην πάνε χαμένες δεκαετίες δική τους, αλλά και δικής μας ιστορίας, ίσως μια εθελοντική ομάδα.
Ο Καποδίστριας ήταν λάθος, το κατανοούν πολλοί τώρα και όσο θα περνά ο καιρός θα μας λείπει όλο και περισσότερο η κοινότητα, ο κοινοτάρχης, το κοινοτικό γραφείο, το κοινοτικό έργο, η κοινοτική εκδήλωση, η κοινοτική εξυπηρέτηση.
Σήμερα τα περισσότερα δημοτικά διαμερίσματα είναι εγκαταλελειμμένα, εγκαταλελειμμένα διαμερίσματα δίχως προοπτική ανάπτυξης, απαξιωμένα από την πολιτεία, την νομαρχία, το δήμο. Τα δημοτικά συμβούλια τυπικά συναντιούνται, δεν συνεδριάζουν για τα υπαρκτά προβλήματα τους και οι αποφάσεις ως επί τα πλείστον παίρνονται ερήμην όλων αυτών που θέλουν να ζήσουν στο χωριό τους.
Καλάθενες-Λουσακιές- Συρικάρι- Πολλυρήνια- Κουκουναρά – Πλάτανος- Σφηνάρι- Γραμβούσα - Μαρεδιανά, κοινότητες που είχαν κοινοτικά γραφεία και ερημώθηκαν, χωριά που απαξιώνονται μέρα με την μέρα, τοπική ιστορία που χάνετε.
- Τον Οκτώβριο του 1996 το Δημοτικό Κέντρο Ιστορίας και Τεκμηρίωσης Βόλου, κάτι σαν και αυτό που θέλουμε και μεις να κάνουμε, παρέλαβε τα βιβλία των αποφάσεων του Κοινοτικού Συμβουλίου του χωριού Άγιος Γεώργιος Μπαξέδων, ακόμα τα ληξιαρχικά και δημογραφικά στοιχεία των κατοίκων της κοινότητας, τα οικονομικά στοιχεία (προϋπολογισμούς, απολογισμούς), τις δαπάνες και τις αποφάσεις για δημόσια έργα καθώς και φακέλους αλληλογραφίας της κοινότητας από το 1946 ως το 1968 .

149 φάκελοι 3 βιβλία, πάμπολλες σφραγίδες και εκατοντάδες φωτογραφίες από την εξέλιξη του χωριού, καθώς και τον Φάκελο με τους κοινοτικούς άρχοντες από γεννήσεως της κοινότητας, και τοποθετήθηκαν σε ειδική αίθουσα του δήμου.
Κάποιοι θέλουν και μπορούν, κάποιοι άλλοι δεν θέλουν και βρίσκουν χιλιάδες δικαιολογίες, εκατομμύρια προφάσεις.

ΑΡΧΑΙΑ ΡΟΚΚΑΙΑ;

Η Ρόκκα είναι ένα ημιορεινό χωριό της επαρχίας μας χτισμένο εν μέρει πάνω στα λείψανα αρχαίας πόλης, στη νότια πλαγιά ενός εντυπωσιακού ψηλού βράχου που δεσπόζεις το γύρω τοπίο. Στις παρυφές του βράχου διακρίνονται τα οικιστικά λείψανα της αρχαίας θέσης, λαξευτές οικίες στο ασβεστολιθικό πέτρωμα, λαξευτές δεξαμενές, κλίμακες, δρόμοι, πλατεία και αγωγοί για την συλλογή των όμβριων υδάτων. Στην κορυφή του λόφου που ονομάζεται «Τρουλλί» και είναι φυσική ακρόπολη, σώζονται κτιστοί αναληματικοί τοίχοι και ατραποί της ρωμαϊκής περιόδου που βοηθούν στην ανάβαση, επίσης δεξαμενές, μια λαξευτή και τρεις τουλάχιστον κτιστές.
Το πρόβλημα της ταύτισης της αρχαίας αυτής θέσης με μια από τις επώνυμες πόλεις της Κρήτης, του κοινού των Μοδαίων, της Κεραίας ή της Ρόκκας απασχόλησε πολλούς μελετητές και περιηγητές.
Ο Gerola στο βιβλίο του Monumenti Veneti nell isola di Creta I (1905-1906) αποτύπωσε τα ίχνη που είδε και περιέγραψε ορισμένες κατασκευές μεταξύ των οποίων και τη μεσαιωνική οχύρωση η οποία πάντως δεν αναγνωρίζεται σήμερα, ίσως έχει κατακρημνιστεί σε φαράγγι που διέρχεται ανατολικά της πόλης και πολλά αρχιτεκτονικά μέλη βρίσκονται εντός αυτού.
Η άποψη ότι το όνομα Ρόκκα είναι βενετσιάνικο και σημαίνει φρούριο δεν φαίνεται να ευσταθεί δεδομένου ότι δεν αναφέρεται σε καμιά βενετσιάνικη πηγή.
Η πιο ισχυρή άποψη είναι η ονομασία της πόλης να προέρχεται από την Ροκκαία Αρτέμιδα (αναφέρεται από τον Αιλιανό), που σε συνδυασμό με το τοπωνύμιο, οδηγεί στην ταύτιση του ελληνιστικού αρχαίου οικισμού στο «Τρουλλί» με την αρχαία Ρόκκα.
Η Ρόκκα δεν συγκαταλέγεται στις αυτόνομες κρητικές πόλεις αλλά πιθανότητα ήταν οικισμός εξαρτημένος διοικητικά από την ισχυρή γειτονική Πολυρρήνια.
Ευρήματα από την περιοχή έχουμε μόνο από ανασκαφικές τομές σε ισόπεδα κάτω από την αρχαία πόλη, όπου εντοπίζεται το νεκροταφείο.
Τα ευρήματα χρονολογούνται από τα τέλη του 4ου αι. π.Χ έως το πρώτο ήμισυ του 2ου αι. π.Χ . Πολλά δε από αυτά εκθέτονται στο νέο αρχαιολογικό μας Μουσείο.

Παρασκευή Δροσινού.
Αρχαιολόγος

ΒΛΑΒΗ ΣΤΟ "ΕΛΥΡΟΣ"

Ταλαιπωρία περίμενε τους 915 επιβάτες του 'Έλυρος", που απέπλευσε στις 9 χθες το βράδυ από τον Πειραιά με προορισμό τα Χανιά, εξαιτίας μιας μικροβλάβης στο ηλεκτρομηχανικό σύστημα του πλοίου.
Η ώρα ήταν 10 χθες το βράδυ όταν εκδηλώθηκε η ηλεκτρομηχανική βλάβη (στη μηχανή παραγωγής του ηλεκτρικού ρεύματος), η οποία ανησύχησε τους επιβάτες, καθώς άναψαν τα φώτα ασφαλείας του πλοίου που ήταν εν πλω.
Σύμφωνα με πληροφορίες από το υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, στις 10.10 περίπου το βράδυ, το πρόβλημα αποκαταστάθηκε από τους τεχνικούς του πλοίου.
Ομως, για κάθε ενδεχόμενο, όπως γίνεται πάντα σε αυτές τις περιπτώσεις, το πλοίο αναμενόταν τη νύχτα να περάσει από την Επιθεώρηση Εμπορικών Πλοίων.
Για το λόγο αυτό, το "Ελυρος" επέστρεψε στον Πειραιά, και αναμενόταν τη νύχτα να γίνει η επιθεώρηση για να μπορέσει να επιτραπεί στο πλοίο να πραγματοποιήσει το δρομολόγιο προς Χανιά.
Το πλοίο μεταφέρει 915 επιβάτες (συν 130 μέλη πληρώματος) , 154 Ι.Χ., 19 δίκυκλα, 2 λεωφορεία, και 120 φορτηγά.

Ο ΜΑΥΡΟΠΕΤΡΙΤΗΣ ΤΗΣ ΓΡΑΜΒΟΥΣΑΣ

Το ακρωτήριο της Γραμβούσας μαζί με τα νησιά Ήμερη και Άγρια Γραμβούσα και Ποντικονήσι, έχουν μεγάλη σημασία για την ορνιθοπανίδα, καθώς εκτός από τον μαυροπετρίτη, στην ευρύτερη περιοχή, που αποτελεί τμήμα του ενδιαιτήματος του γυπαετού (Gypaetus barbatus) και του σπιζαετού (Hieraaetus fasciatus), φιλοξενούνται αρκετοί αρτέμηδες (Calonectris diomedea), και κορμοράνοι (Phalacrocorax aristotelis desmarestii).
Όλη η περιοχή αποτελεί Ζώνη Ειδικής Προστασίας (SPA GR4340017), αλλά και περιοχή Ειδικού Διαχειριστικού Ενδιαφέροντος (pSCI GR4340001). Η πρώτη απόπειρα επίσκεψης της περιοχής στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE για τον μαυροπετρίτη έγινε τον Σεπτέμβρη του 2003 με ιδιόκτητο σκάφος. Δυστυχώς, ο καιρός δεν μας επέτρεψε να ξεμυτίσουμε καν από τον κόλπο του Καστελίου…Η ομάδα του ΜΦΙΚ επανήλθε δριμύτερη το καλοκαίρι του 2004, με το φουσκωτό του σκάφος και επισκέφθηκε τρεις φορές την περιοχή: μία στις αρχές του Αυγούστου για επόπτευση της κατάστασης και δοκιμαστική καταμέτρηση, μία στα τέλη του Αυγούστου για καταμέτρηση του πληθυσμού, εντοπισμό φωλιών και συλλογή στοιχείων από αυτές και μία στα μέσα του Σεπτέμβρη. Η τελευταία περιελάμβανε τον εντοπισμό νέων φωλιών, αλλά και επαναληπτική επίσκεψη στις ήδη εντοπισμένες. Συνολικά στην περιοχή εντοπίστηκαν 14 φωλιές.Οι καταμετρήσεις έδειξαν ότι ενώ ο πληθυσμός στο Ποντικονήσι και την Άγρια Γραμβούσα παραμένει σχεδόν σταθερός (100 ζευγάρια περίπου), στην Ήμερη Γραμβούσα έχει δεχθεί ισχυρό πλήγμα καθώς από τα 25 τουλάχιστον ζευγάρια της δεκαετίας του ’90 φαίνεται να έχουν μείνει μόνο 6-7. Η αλήθεια είναι ότι το νησί έχει υποστεί έντονες πιέσεις από τον άνθρωπο, ιδίως τα τελευταία χρόνια. Τα δρομολόγια των επιβατικών, αλιευτικών και ταχύπλοων σκαφών, είναι ιδιαίτερα συχνά το καλοκαίρι, και οι επισκέπτες (έστω και μακριά από τις φωλιές) αρκετές δεκάδες ημερησίως. Επιπλέον, το καλοκαίρι του 2003, το υπουργείο Πολιτισμού, σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση ξεκίνησε εργασίες αναπαλαίωσης και φωταγώγησης του κάστρου και οικοδόμησης κτισμάτων στη νότια ακτή του νησιού. Οι παρεμβάσεις αυτές έγιναν χωρίς να έχει προηγηθεί Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και ανάγκασαν το Μ.Φ.Ι.Κ. και την ΕΟΕ να προσφύγουν στο Ελληνικό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, χωρίς όμως να αποτραπεί πλήρως η ζημιά. Το ποια ή ποιες από τις ανθρώπινες δραστηριότητες στην περιοχή έχει κάνει το μεγαλύτερο κακό είναι δύσκολο να ειπωθεί με σιγουριά, καθώς το πρόγραμμα και οι φορείς υλοποίησής του βρέθηκαν προ τετελεσμένων γεγονότων, φαίνεται όμως ότι το είδος έχει σχεδόν εξοβελιστεί από το νησί και πολλά πράγματα θα πρέπει να αλλάξουν για να είναι δυνατός ο επανεποικισμός του.

ΠΗΓΗ : Παναγιώτης Γεωργιακάκης Βιολόγος MSc, Συντονσιτής των Δράσεων του Προγράμματος στην Κρήτη (Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης)

Η ΗΛΙΟΓΕΝΝΗΤΗ

Κατά το δέκατο έβδομο αιώνα, την εποχή που οι κουρσάροι ήταν ο φόβος και ο τρόμος των νησιωτών, ο πιο φοβερός από αυτούς, ο περιβόητος καπετάν Διάβολος, ναυάγησε με το πλοίο του έξω από το νησί της Γραμβούσας, στην Κρήτη. Εκεί, τον έσωσε από βέβαιο θάνατο η Ηλιογέννητη, η ορφανή κόρη ενός Κρητικού ψαρά. 'Ήταν ξακουστή για την ομορφιά και την λεβεντιά της . Από την πρώτη στιγμή μαγεύτηκε από τον Σίμωνα Ντάνσκερ -όπως ήταν το πραγματικό όνομα του καπετάν Διαβόλου. Ούτε εκείνος όμως έμεινε ασυγκίνητος από τα κάλλη της γενναίας Κρητικοπούλας. Σύντομα οι δυο τους έφυγαν μαζί από το νησάκι της Γραμβούσας σαλπάροντας στην περιπέτεια. Πάνω στο κουρσάρικο του καπετάν Διαβόλου η Ηλιογέννητη θα ζούσε έναν πρωτόγνωρο έρωτα, που κάθε άλλο παρά ανέφελος έμελλε να είναι. Ανταρσίες και πειρατείες χώρισαν το ζευγάρι και η Ηλιογέννητη πήρε μόνη της το κουμάντο του πλοίου. Η μοίρα ετοίμαζε πολλές δοκιμασίες για την άξια καπετάνισσα …………

ένα μικρό απόσπασμα απο το βιβλίο που μόλις τώρα τελειωσα του Δ. ΓΙΑΝΝΟΥΚΑΚΗ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΣΤΑ ΧΑΝΙΑ
Ανακοινώθηκε το οριστικό πρόγραμμα της επίσκεψης του Προέδρου της Δημοκρατίας Κάρολου Παπούλια στα Χανιά, με την ευκαιρία των εκδηλώσεων για την επέτειο της Ένωσης της Κρήτης με την Ελλάδα, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν την Κυριακή 30 Νοεμβρίου και τη Δευτέρα 1 Δεκεμβρίου.
Εκτός από τις καθιερωμένες πανηγυρικές εκδηλώσεις τις οποίες θα πραγματοποιήσουν η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χανίων, ο Δήμος Χανίων και το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος», εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν και στους Δήμους Βουκολιών και Κολυμβαρίου.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι ο Ναπολέων Παπούλιας, παππούς του Προέδρου της Δημοκρατίας, Κάρολου Παπούλια, τραυματίστηκε κατά τη Μάχη του Πύργου των Βουκολιών και το γεγονός αυτό έδωσε την αφορμή για την διοργάνωση εκδηλώσεων στις Βουκολιές και στο Κολυμβάρι.
Νωρίτερα, την Παρασκευή 28 Νοεμβρίου, στις 11 το πρωί, θα πραγματοποιηθεί η στέψη του ανδριάντα του Ελευθερίου Βενιζέλου στη πλατεία Δικαστηρίων από σπουδαστές και μαθητές.
ΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΝ ΝΑ ΧΑΣΟΥΝ ΤΙΣ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ
Από τον τρόπο που θα εφαρμοστούν στην Ελλάδα οι κανονισμοί που θα εκδοθούν, μετά την απόφαση των υπουργών Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα κριθεί τελικά και ο αριθμός των παραγωγών στους οποίους θα «κοπούν» από το 2009 οι επιδοτήσεις. Όπως υποστηρίζουν αναλυτές, σύμφωνα με την ερμηνεία της απόφασης των υπουργών Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα πρέπει να κοπούν στην Ελλάδα οι επιδοτήσεις που λαμβάνουν όσοι παραγωγοί διαθέτουν κάτω από 4 στρέμματα καλλιεργήσιμης έκτασης ή λαμβάνουν επιδότηση μέχρι το ποσόν των 400 ευρώ. Το ερώτημα τώρα είναι αν, πότε και με ποιον τρόπο τελικά, αυτός ο κανονισμός θα εφαρμοστεί. Η αρχική πρόταση της Κομισιόν, ήταν να κοπούν οι επιδοτήσεις στους παραγωγούς που λαμβάνουν μέχρι 250 ευρώ ή που διαθέτουν μέχρι 10 στρέμματα. Μετά από σοβαρές αντιδράσεις και διαπραγματεύσεις, όχι μόνο από την Ελλάδα αλλά και πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η αρχική πρόταση τελικά τροποποιήθηκε.

ΠΑΡΑΚΑΜΠΤΗΚΑΝ ΟΙ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ....ΠΑΡΑΚΑΜΠΤΗΡΙΟΣ

Τελικά συμφώνησε με τις θέσεις και τις προτάσεις ως προς τον παρακαμπτήριο δρόμο της πόλης μας, ο υφυπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Θεμ. Ξανθόπουλος. Η υπηρεσιακή ηγεσία του υπουργείου άκουσε τις θέσεις του Δήμου Κισάμου που εκπροσωπήθηκε στην συνάντηση από την Δήμαρχο κ Σκουλάκη, τον αντιδήμαρχο κ. Σταθάκη, αλλά και τον επικεφαλής της αντιπολιτεύσεις κ. Καλαιτζάκη, που ως γνωστόν η πρόταση του πλειοψήφησε στο δημοτικό συμβούλιο της 10-11. Ένα έργο που τόσο έχει ανάγκη η πόλη επιτέλους αρχίζει να δρομολογείτε και αυτό κατά πολύ οφείλετε στην κοινή προσπάθεια που έκαναν, στο τέλος, όλοι οι εμπλεκόμενοι.
Έτσι αφού τους άκουσε λοιπόν ο υφυπουργός έδωσε στους υπηρεσιακούς παράγοντες τις εντολές που έχουν ως εξής:
Α)Η χάραξη του άξονα της παρακαμπτήριος οδού θα γίνει σε ικανή απόσταση από το εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχεδίου.
Β) Η παρακαμπτήριος οδός θα καταλήξει στο λιμάνι από την δυτική πλευρά.
Γ) Η παρακαμπτήριος οδός θα είναι ένας κλειστός αυτοκινητόδρομος με δυο κλάδους συνολικού πλάτους 22μ και με βάση αυτό το δεδομένο θα εκπονηθούν οι σχετικές μελέτες.

Φυσικά μιας και πολλά θα αλλάξουν από την πρώτη μελέτη, θα υπάρξει μια δικαιολογημένη καθυστέρηση 5 μηνών, αλλά εδώ περιμέναμε 15 χρόνια οι πέντε μήνες θα μας χαλάσουν;
Μετά από αυτές τις εξελίξεις νομίζω ότι υπάρχει νικητής, είναι μια καθαρή νίκη του κ. Καλαιτζάκη που χρεώνεται όλη αυτή την προσπάθεια .
Φυσικά τώρα είναι ευκαιρία και κάποιοι που τυχαία περνούν όταν βλέπουν ..... φως στο δημαρχείο να έχουν και ..... λόγο, αφού 15 χρόνια μπορεί να ανέβαιναν για κανένα καφεδάκι αλλά φανηκε οτι τα βασικά και αναγκαία μας δεν τα γνώριζαν ή δεν ήθελαν να γνωρίζουν.

Η ΚΡΗΤΗ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΩΝ ΠΕΙΡΑΤΩΝ

Σε τούτη την πανέμορφη γη της Κρήτης, οι άνθρωποι που κατοίκησαν τον τόπο πριν από χιλιάδες χρόνια άφησαν τα σημάδια της παρουσίας τους σε αρχαίες πολιτείες, σε παλάτια και κάστρα, σε χωριά και μοναστήρια.
Από γενιά σε γενιά οι Κρητικοί πάλεψαν με Ρωμαίους, Άραβες, Βενετούς και Τούρκους για να κρατήσουν το νησί τους ελεύθερο. Στο πέρασμα των αιώνων οι Κρητικοί σφυρηλατήθηκαν στο αμόνι του αγώνα με τη φωτιά του πολέμου.
Η κάθε εποχή άφησε τη σφραγίδα της στην ιστορία της Κρήτης. Μέσα στη χιλιόχρονη ροή του χρόνου διαδραματίστηκαν γεγονότα και καθημερινές ιστορίες ανθρώπων και τόπων σχεδόν άγνωστες μέχρι σήμερα.
Μία από τις πιο πολύπαθες περιόδους της κρητικής ιστορίας είναι η αραβοκρατία που διήρκεσε σχεδόν εκατόν σαράντα χρόνια, από το 824 έως το 961.
Η Κρήτη είχε μεταμορφωθεί σε ένα απέραντο σκλαβοπάζαρο θρήνου και μαρτυρίων. Ήταν το φοβερό ορμητήριο των Αράβων πειρατών σε όλη τη Μεσόγειο. Οι Βυζαντινοί χρονικογράφοι της εποχής αποκαλούσαν την Κρήτη "θεόλετον και βαρβαροτρόφον".

Το χρονικό της συμφοράς άρχισε στην Ανδαλουσία της Ισπανίας, όταν μια εσωτερική κρίση στις σχέσεις των μουσουλμανικών στοιχείων της περιοχής ανάγκασε τον αρχηγό της Gordoba, Αμπού Χαψ Ομάρ, να πάρει το λαό του και να αναζητήσει άλλο τόπο εγκατάστασης. Πήγε αρχικά το 813 στην Αίγυπτο και το 818 κατέλαβε την Αλεξάνδρεια, αλλά οι Αιγύπτιοι κατόρθωσαν να στρέψουν το ενδιαφέρον των πειρατών προς την Κρήτη, για να απαλλαχθούν από τους ανεπιθύμητους επισκέπτες.
Οι Ανδαλουσιανοί πειρατές της Gordoba εισέβαλαν το 824 στην Κρήτη, που ήταν τότε επαρχία της βυζαντινής αυτοκρατορίας και την κατέλαβαν.
Το Βυζάντιο ύστερα από επανειλημμένες εκστρατείες ανακατέλαβε την Κρήτη στις 7 Μαρτίου 961 με τον Νικηφόρο Φωκά, τον μετέπειτα αυτοκράτορα.
Οι πειρατικές επιδρομές στα παράλια της Κρήτης ήταν διαρκείς και στους επόμενους αιώνες, ακόμη και τότε που κατείχε την Κρήτη η θαλασσοκράτειρα Βενετία.
Μουσουλμάνοι πειρατές των αφρικανικών παραλίων εξαπέλυαν αιφνιδιαστικές επιδρομές σπέρνοντας τη φρίκη και τον όλεθρο στο πέρασμά τους. Χιλιάδες αθώοι άνθρωποι οδηγήθηκαν στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής και πολλά χωριά και μοναστήρια της Κρήτης μεταφέρθηκαν στην ενδοχώρα του νησιού σε πιο ασφαλείς ορεινές τοποθεσίες.

Κατά το 14ο αιώνα οι επιδρομές των μουσουλμάνων πειρατών αναγκάζουν το Βενετό δούκα της Κρήτης, Nicola Gianni, να ζητήσει από τη Δημοκρατία της Βενετίας τη συνεχή επαγρύπνηση του βενετικού στόλου.
Το 1317 Αλγερινοί πειρατές έχουν κάνει ορμητήριό τους το Γαϊδουρονήσι και λυμαίνονται ολόκληρη την περιοχή. Η Βενετία παραχώρησε τότε το νησί στον Andrea Dandolo, με την υποχρέωση να εκδιώξει τους πειρατές και να οικοδομήσει πύργο για την προστασία του νησιού. Παράλληλα οι Αρχές πήραν μέτρα για την προστασία των ακτών. Χτίστηκαν παρατηρητήρια που έκαναν σινιάλο με καπνό όταν έβλεπαν τα πειρατικά καράβια να πλησιάζουν τις ακτές. Ο τότε δούκας της Κρήτης Vlassio Zenno επέβαλε και έκτακτη φορολογία για τον εξοπλισμό δύο γαλερών που θα επιτηρούσαν συνεχώς τα παράλια της Κρήτης.
Οι επιδρομές των πειρατών συνεχίστηκαν παρά τα μέτρα που έλαβαν οι Βενετοί. Ολόκληρο το 14ο αιώνα και μέχρι τα μέσα του 15ου αποτέλεσαν φοβερή μάστιγα.
Από την πλευρά του, ο σουλτάνος ενθάρρυνε την πειρατική δραστηριότητα προκειμένου να πλήξει τη Βενετία που στηριζόταν στο θαλάσσιο εμπόριο. Οι πειρατικές επιδρομές έγιναν συχνότερες και αγριότερες. Τότε εμφανίστηκαν και οι φοβεροί πειρατές της Μπαρμπαριάς που οδήγησαν χιλιάδες σκλάβους στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής. Ένα δημοτικό τραγούδι εκείνης της εποχής εκφράζει τη φριχτή πραγματικότητα:
«Ήλιε που βγαίνεις το πρωί σ' όλο τον κόσμο δούδεις,
σε όλο τον κόσμο ανάτειλε σ' όλη την οικουμένη,
στων Μπαρμπαρέσων τις αυλές ήλιε μην ανατείλεις.
Κι αν ανατείλεις ήλιε μου να γοργοβασιλέψεις,
γιατί έχουν σκλάβους όμορφους πολλά παραπονιάρους,
και θα γραθού οι γιαχτίδες σου 'πο των σκλαβώ τα δάκρυα...».

Το δουλεμπόριο εκείνη την εποχή είχε πάρει τέτοια έκταση ώστε ακόμη και στα λιμάνια της Κρήτης με την ανοχή των Βενετών γίνονταν αγοραπωλησίες ανθρώπων.
Το 1522 οι πειρατές λεηλατούν τα παράλια της Ιεράπετρας και δύο χρόνια αργότερα εφορμούν στο λιμάνι των Χανίων και αρπάζουν δύο καράβια που ήταν αγκυροβολημένα εκεί. Τον Ιούνιο του 1538 εμφανίζεται στο Αιγαίο Πέλαγος ο πιο αιμοβόρος και άγριος πειρατής όλων των εποχών, ο Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα, με ένα στόλο ογδόντα πλοίων. Εξαπέλυσε πρωτοφανείς σε αγριότητα επιθέσεις στα νησιά του Αιγαίου και την Κύπρο και στη συνέχεια στράφηκε προς την Κρήτη. Επιτέθηκε στα Χανιά, το Ρέθυμνο και το Ηράκλειο και κυρίευσε το φρούριο της Σητείας που δεν είχε ισχυρή άμυνα. Λεηλάτησε και έκαψε τα χωριά της περιοχής και οδήγησε χιλιάδες Κρητικούς στα σκλαβοπάζαρα της Συρίας και της Αλγερίας.
Οι πειρατές έχοντας αντιληφθεί ότι η Βενετία δεν μπορούσε να αντιμετωπίσει τις επιθέσεις τους αποθρασύνονται. Το 1562 εμφανίζεται ο διάδοχος του Μπαρμπαρόσα, Dragut Reiss, ο οποίος λεηλάτησε τα χωριά του Ρεθύμνου και της επαρχίας Αποκορώνου των Χανίων, για να ακολουθήσει τον Ιούνιο του 1571 και η επιδρομή του Αλγερινού Ulouts Ali που, αφού έκαψε τα χωριά της επαρχίας Μυλοποτάμου, εισέβαλε στην πόλη του Ρεθύμνου και την ισοπέδωσε.

Από το 1600 η πειρατεία εξαπλώθηκε στη Μεσόγειο. Εκτός από τους μουσουλμάνους Τούρκους και Άραβες πειρατές, τα εμπορικά πλοία και οι ακτές δέχονταν επιθέσεις και από Μαλτέζους, Ισπανούς ακόμη και Έλληνες πειρατές, όπως έναν Έλληνα από την Πάτμο, ο οποίος αφού ασπάστηκε το Κοράνι άρχισε την πειρατεία μαζί με το γιο του στα νερά της Ρόδου, όπως αναφέρει σε έκθεσή του ο Βενετός Francesco Morozini.

Στις θάλασσες της Μεσογείου εκτός από τους πειρατές δρούσαν και οι κουρσάροι εκδικητές, που έπαιρναν εκδίκηση για τα όσα δεινά προκαλούσαν οι πειρατές.
Ένας από αυτούς ήταν ο Ιωάννης Γιάοντης από την Κάρπαθο, που όργωνε τις θάλασσες καταδιώκοντας τα πειρατικά καράβια. Όταν αιχμαλώτιζε πειρατές τούς άρπαζε από τα μαλλιά και καθώς ήταν μεγαλόσωμος και χειροδύναμος τούς σήκωνε στον αέρα πάνω από τη θάλασσα και έλεγε: «Γιαόντι έκαμες στους χριστιανούς παίρνω την κεφαλή σου». Έτσι του έμεινε το παρατσούκλι "καπετάν Γιάοντης". Ένα δημοτικό τραγούδι της Καρπάθου μέχρι σήμερα υπενθυμίζει:
«Ο καπετάν ο Γιάοντης το βουινό τουλούμι,
εφώνιαζε τ' Αγαρηνού σάλευγε βρε ουρούνι».
Η πειρατεία είχε δημιουργήσει εκείνα τα χρόνια ένα μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα που ήταν η εξαγορά των σκλάβων. Στα νησιά του Αιγαίου οι Βενετοί είχαν επιβάλει ειδική φορολογία για την εξαγορά των σκλάβων, το περίφημο τέλος των Τούρκων (τουρκοτέλι), ενώ στα νησιά του Ιονίου Πελάγους είχαν συσταθεί ειδικά ταμεία με τη φροντίδα των ενοριών.
Στην Κρήτη για την εξαγορά των σκλάβων βοηθούσαν οι συντεχνίες, όπως η Αδελφότητα των Ναυτικών και πολλοί πλούσιοι Κρητικοί.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο άρχοντας Μάρκος Παπαδόπουλος, που πέθανε το 1603. Στη διαθήκη του δέσμευε τους κληρονόμους του να εξαγοράζουν κάθε χρόνο δύο χριστιανούς σκλάβους.
Η θάλασσα ήταν ανέκαθεν για την Κρήτη ο δρόμος μέσα από τον οποίο ξεδίπλωσε τις δυνατότητες και τον πολιτισμό της, αλλά ήταν και ο δρόμος από τον οποίο ήρθαν στο νησί πολλά δεινά.
Σήμερα στις όμορφες ακρογιαλιές της Κρήτης τίποτα δε θυμίζει εκείνους τους σκοτεινούς αιώνες, όμως ο κάθε βράχος και η κάθε ακρογιαλιά έχει και μια ιστορία να σου διηγηθεί.

ΠΗΓΗ : ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

ΤΟ ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Ο θεμέλιος λίθος του πνευματικού πολιτιστικού πολύκεντρου της Μητρόπολης Κισάμου και Σελίνου τοποθετήθηκε χθες το πρωί στις εγκαταστάσεις της, στο Καστέλλι Κισάμου. Πρόκειται για ένα φιλόδοξο έργο που στόχο έχει να αποτελέσει χώρο προσέλκυσης των νέων της περιοχής. Η θεμελίωση έγινε στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την ονομαστική εορτή του μητροπολίτη Αμφιλόχιου με τη συμμετοχή του κλήρου, των πολιτικών και στρατιωτικών αρχών, της κοινωνίας της Κισάμου. Στη σύντομη ομιλία του ο κ. Αμφιλόχιος επεσήμανε πως το έργο αυτό αποτελεί υλοποίηση μιας υπόσχεσης προς ένα γονέα που πριν από ένα μήνα έδωσε το ποσό των 10.000 ευρώ στη μητρόπολη στη μνήμη του παιδιού του και ζήτησε τα χρήματα να αξιοποιηθούν για τις ανάγκες της νεολαίας. "Είπαμε στον γονέα αυτό ότι εμείς δεν έχουμε τη δυνατότητα να κάνομε κάτι μεγάλο και σπουδαίο αλλά θα φροντίσουμε να θέσουμε τον θεμέλιο λίθο για ένα πνευματικό, πολιτιστικό, πολύκεντρο που έχουμε στην σκέψη να υλοποιήσουμε χωρίς να έχουμε κανένα άλλο χρηματικό πόσο. Έτσι λοιπόν εμπιστευόμενοι στο έλεος του Θεού που μας καταδιώκει πάσας τα ημέρας της ζωής μας, υποσχεθήκαμε και υλοποιούμε την υπόσχεση. Με αυτά τα χρήματα θέσαμε τον θεμέλιο λίθο, κάναμε τις ανασκαφές. Αυτός ο χώρος αν ολοκληρωθεί θα είναι μια ανοικτή αγκαλιά για τον τόπο και την περιοχή μας, θα είναι ένα πολιτιστικό πνευματικό πολύκεντρο που θα αγκαλιάζει τη νεολαία μας, για να μπορεί έτσι ως μια κιβωτός να προσφέρει στα πολλά αδιέξοδα της καθημερινότητας των νέων μας, μια ανακούφιση, μια ανάσα, μια ελπίδα, ώστε να μπορούν να οραματίζονται το μέλλον τους και να μην πορεύονται σαν τσακισμένα καράβια μέσα από τις απογοητεύσεις καθώς βλέπουν όλους εμάς τους μεγαλύτερους, να τους οδηγούμε από απογοήτευση σε απογοήτευση", ανέφερε ο μητροπολίτης. Συνολικά το Πολύκεντρο θα εκτίνεται σε 3 ορόφους και σε 2.000 τ.μ. και θα αναπτύσσει δράσεις που θα έχουν να κάνουν με τη νεολαία. "Ζούμε με την ελπίδα και την προσδοκία ο θεός να ευλογήσει το έργο αυτό, που είναι μια ελάχιστη συνέχεια στο έργο του μεγάλου Ειρηναίου. Να μας αξιώσει ο θεός να δούμε υλοποιημένο και σαρκοποιημένο και αυτό το όνειρο και όραμα. Ευελπιστούμε στο έλεος του θεού, στην αγάπη του και στην αγάπη όλων εσάς που μέχρι σήμερα έχετε αποδείξει έμπρακτα πόσο στηρίζετε την ταπεινή διακονία μας", σημείωσε ο κ. Αμφιλόχιος που κάλεσε τους δύο παρόντες βουλευτές Μανώλη Σκουλάκη και Στέλιο Νικηφοράκη να ενισχύσουν την προσπάθεια. Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν μεταξύ άλλων οι μητροπολίτες Γορτύνης και Αρκαδίου Μακαρίος, Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάνου Αντρέας, ο αντινομάρχης Μ. Αρχοντάκης, το μέλος του Εθνικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ Ευτ. Δαμιανάκης, δήμαρχοι της περιοχής, νομαρχιακοί και δημοτικοί σύμβουλοι.

ΠΗΓΗ : http://www.haniotika-nea.gr/index.php?art_id=26534

ΚΑΤAΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΒΕΔΕΜΑΣ ΣΤΗΝ ΚΙΣΑΜΟ

Μεγάλες ζημιές στη φετινή παραγωγή ελαιολάδου προκάλεσε η χαλαζόπτωση χθες τα ξημερώματα στον Κάμπο του Πλατάνου και στον ορεινό και ημιορεινό όγκο του δήμου Κολυμβαρίου. Το χαλάζι, που έπεσε μετά τις 2 τα μεσάνυχτα, έριξε στο έδαφος το μισό σχεδόν της παραγωγής του ελαιοκάρπου στον Πλάτανο, και σε κοινότητες όπως στα Ζυμβραγού, στα Δελιανά, στις Καρές, στα Νοχιά, στην Πανέθυμο, στη Γλώσσα και την Επισκοπή.
Αυτό που απαιτείται τώρα είναι να κάνουν αυτοψία, όσο το δυνατόν συντομότερα οι γεωπόνοι οι παραγωγοί ν’ αποζημιωθούν για τη ζημιά που έπαθαν, με δεδομένα και τα άλλα προβλήματα που έχουν και τη δύσκολη σημερινή οικονομική συγκυρία.
Ο αντινομάρχης Χανίων Μανόλης Αρχοντάκης δήλωσε στο «ν.Κ.» ότι «επικοινώνησα ήδη με τον προϊστάμενο του ΕΛΓΑ Κρήτης κ. Ζαχαρόπουλο, ο οποίος μου είπε ότι η ζημιά αυτή υπάγεται στις αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ, γεγονός που σημαίνει ότι οι πληγέντες ελαιοπαραγωγοί θα πάρουν σύντομα τις αποζημιώσεις τους. Οι δηλώσεις ζημιάς καλλιεργειών από το χαλάζι θα γίνονται από τους παραγωγούς στα γραφεία των δήμων τις επόμενες ημέρες, ενώ οι ανταποκριτές του ΕΛΓΑ υπήρξε δέσμευση ότι θα έρθουν στις αρχές της ερχόμενης εβδομάδας, για να κάνουν αυτοψία στις ζημιές.
Αυτή τη στιγμή δεν έχουμε ακριβή γνώση για το μέγεθος της ζημιάς, αλλά αυτό θα γίνει τις επόμενες 1-2 ημέρες».

O πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Πλατάνου Μανόλης Σκορδυλάκης τόνισε ότι «η έκταση της ζημιάς είναι στο μισό κάμπο του Πλατάνου. Οι ελιές που έπεσαν στο έδαφος είναι πάρα πολλές, ενώ άλλες τόσες που έχουν κτυπηθεί από το χαλάζι πάνω στα δέντρα θα πέσουν με τον πρώτο ισχυρό άνεμο. Ζητάμε την άμεση παρέμβαση του ΕΛΓΑ, για να έρθουν Γεωπόνοι και να κάνουν εκτιμήσεις. Η εκτίμηση είναι ότι τα 60-70 χιλιάδες ελαιόδενδρα από τα 120 χιλιάδες που υπάρχουν στον κάμπο του Πλατάνου έχουν πληγεί. Το ίδιο φαινόμενο είχε συμβεί και πριν από μια δεκαετία περίπου. Υπολογίζεται εξάλλου ότι έχει χαθεί το μισό της φετινής παραγωγής ελαιολάδου.
Δεν μας φθάνουν τα τόσα οικονομικά προβλήματα που έχουμε και το ότι δεν μπορούμε να πουλήσουμε το λάδι μας, αλλά μας έτυχε και αυτή η ατυχία».

ΠΗΓΗ : http://www.kirikas.net/news/content/view/1588/1/lang,/

ΔΥΟ ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΡΑΜΒΟΥΣΑ ΤΟΥ 16ου ΑΙΩΝΑ

Στα ΒΔ παράλια της Κρήτης βρίσκεται η Γραμβούσα και σε μικρή απόσταση δυο άλλα νησάκια, η Άγρια Γραμβούσα και ο Ποντικός (Ποντικονήσι).
Τα νησιά αυτά είναι οι Κωρύκιαι νήσοι του Ομήρου που τα περιγράφει στην οδύσσεια με ιδιαίτερη γλαφυρότητα.
«Ένα μπρούτζινο νησί με ένα μπρούτζινο φρούριο στην κορυφή όπου ζούσε ο Αίολος με τους γιους και τις κόρες του, τρεφόμενοι με φουριάρικες κατσίκες».
Το φρούριο της Γραμβούσας κτίστηκε ανάμεσα στο 1579-1584 από τους βενετούς, πάνω σε παλαιότερο όπως διαπίστωσε ο Οξφορδιανός γεωγράφος Τιμόθεος Σεβερίν, από ημερολόγιο βενετού εργολάβου, στα αρχεία της Βενετίας.
Σήμερα θα σας μεταφέρω δυο αναφορές για την Γραμβούσα των γενικών προβλεπτών της Κρήτης, του Fillipo Pasqualigo και του Beneto Moro οι οποίες είναι πολύ χαρακτηριστικές ιδιαίτερα για το φρούριο της Γραμβούσας.

Α) Φίλιππος Πασκουαλίγκος
Τέως καπετάνιος του Χάνδακα και Προβλεπτής των Χανίων 1594
«Το φρούριο της Γραμβούσας λένε πως βρίσκεται στην καλύτερη κατάσταση από όλα τα άλλα. Όταν όμως δει κανένας ότι οι υδατοδεξαμενές του στηρίζονται πάνω στο τοίχος του μετώπου μπροστά και μπορεί να καταστραφούν όχι μόνο με τις βολές του εχθρικού πυροβολικού, μα μόνο με την δόνηση των πυροβόλων μας, θα σκεφτεί, ότι σε ένα φρούριο χτισμένο πάνω σε ένα νησί, λείψει το νερό, σε λίγες μέρες θα πέσει χωρίς αμφιβολία.
Πιστεύεται λοιπόν, πως είναι ανάγκη, ή να κατασκευαστούν νέες δεξαμενές ή να ασφαλιστούν εκείνες κατά τέτοιο τρόπο που να μην υπάρχει φόβος από τέτοιο δυστύχημα.»

Β) Βενέτος ΜόροΓραμβούσα 25 Ιουνίου 1602
« Το φρούριο της Γραμβούσας είναι μακριά από τα Χανιά 50 μίλια. Βρίσκεται στην κορυφή μιας απόκρημνης νησίδας, σε ύψος 80 πόδια. Έχει λιμάνι πολύ ευρύχωρο, όχι όμως και μοίρα στόλου. Το φρούριο θεωρείται πολύ σωστά, το πιο σπουδαίο κλειδί του Βασιλείου της Κρήτης, γιατί η τοποθεσία του είναι από φύση οχυρή, ασφαλισμένη περισσότερο από τα άλλα φρούρια. Τα κανόνια του δεν αφήνουν τις εχθρικές γαλέρες να καταφύγουν στο λιμάνι του, ενώ μπορεί να φιλοξενήσει τις γαλέρες που θα στείλει η Γαληνότητα σας με άλλα πλοία, για βοήθεια στο βασίλειο (Κρήτης)
Η περιφέρεια του είναι περίπου 480 βήματα και παρ΄ όλο που δεν έχει ανάγκη να φρουρηθεί παρά μόνο ένα τμήμα, γιατί το υπόλοιπο είναι απόκρημνο και απρόσιτο, χρειάζονται για να φρουρηθεί καλά σήμερα 150 στρατιώτες. Τελευταία στάλθηκε εκεί διοικητής ο Καλιγκάρι με 100 στρατιώτες οι οποίοι ώσπου να φτάσουν είχαν μείνει 87. Γι΄ αυτό χρειάστηκε, για να συμπληρωθεί ο παραπάνω αριθμός να μείνουν αρκετοί στρατιώτες του προηγούμενου διοικητή σας εκεί. Αυτό μπορεί να θεωρηθεί σαν πληροφορία στην γαληνότητα σας, σχετικά με τις ανάγκες του φρουρίου, ώστε να φροντίσει να μην είναι λιγότεροι από τον παραπάνω αριθμό οι στρατιώτες που θα σταλούν στο μέλλον εκεί. Σε περίπτωση πολέμου οι στρατιώτες θα πρέπει να είναι 200.
Το φρούριο είναι εφοδιασμένο με δεξαμενές, όσες μπορούν να το επαρκέσουν, καθώς και με πολλές προμήθειες. Οι στρατώνες του είχαν ανάγκη επισκευής, και γι αυτό εφρόντισα, όταν ήλθε η ξυλεία. Είχα ετοιμάσει και δυο καμίνια ασβέστης σ΄εκείνο το μέρος και έπειτα έστειλα όση ποσότητα χρειαζόταν για τον σκοπό αυτό στον εκλαμπρότατο Προβλεπτή Ντομένεγκο Όριο. Ο κ Όριο μεταχειρίζεται καλά τους στρατιώτες και σαν έντιμος υπάλληλος καταβάλλει μεγάλη επιμέλεια για την φρούρηση του φρουρίου, πράγμα που δεν παρέλειψαν να κάνουν και οι προκάτοχοι του Φραγκίσκος Μπελένιο και Νικολό Μπάλμπι».

ΕΠΙΣΚΟΠΗ ΚΙΣΑΜΟΥ ΚΑΙ ΠΑΛΑΙΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ

Σε μαρτυρία του 6ου αιώνα γίνεται η πρώτη αναφορά για τις επισκοπές της Κρήτης μεταξύ αυτών των επισκοπών που ιδρύθηκαν από τον Τίτο ήταν και οι επισκοπές Κισάμου και Κανδάνου. Βέβαια η μαρτυρία είναι με επιφύλαξη, μιας και ο Θάνατος του Τίτου χρονολογείται γύρω στο 105 μ.Χ.
Κατά τον Τουρνεφόρντ (1700) η δωδέκατη επισκοπή που ιδρύθηκε στην Κρήτη ήταν η επισκοπή Κισάμου.
Πρώτη μνεία επισκόπου Κισάμου είναι του Ευκίσσου που παραβρέθηκε εις την Σαρδική σύνοδο (343). Ο Lequien (II, 272) δίνει ακόμη δύο έλληνες επισκόπους, Θεόπεμπτος ο ανάξιος που παραβρέθηκε στην Πενθέκτη (691/692) και ο Λέων το 787;
Κατά την πρώτη βυζαντινή περίοδο η επισκοπή Κισάμου, όπως και αυτή της Κανδάνου, παραβρέθηκαν στην Ζ΄οικουμενική σύνοδο 787 μ.Χ με επικεφαλής τον αρχιεπίσκοπο Ηλία τον Α.΄ Η δραστηριότητα της επισκοπής διακόπηκε κατά την περίοδο της αραβοκρατίας στην Κρήτη (826-961), ίσως τότε να καταστράφηκε και η πρώτη Βασιλική στην Κίσαμο και μεταφέρθηκε η επισκοπή στο ομώνυμο χωριό μακριά από κουρσάρικα μάτια.
Στην δεύτερη βυζαντινή περίοδος η επισκοπή Κισάμου αναφέρεται στο Τακτικό του Βασιλείου Β΄του Βουλγαροκτόνου (980μ.Χ) όχι όμως και αυτή της Κανδάνου.
Σήμερα από τα αρχεία της Βενετίας μπορούμε να δούμε για την λατινική επισκοπή της Κισάμου, που αναφέρεται σαν Cisamus, κατά τίτλο επισκοπή της Κρήτης
Έτσι τα πρώτα χρόνια της Ενετοκρατίας η επισκοπή Κισάμου έγινε καθολική, με τοποτηρητή από την Κάντια. Κατά την διάρκεια της ολικής κατάληψης του νησιού από τους Βενετούς, τοποθετήθηκε Λατίνος επίσκοπος υποτελής στην Γόρτυνα και στην Κάντια. Δέκα επίσκοποι αναφέρονται από τον Lequien (III, 927-930) από 1346 έως 1589; Είκοσι από τον Eubel (I, 192, II, 142) από το 1305 έως το 1498 όλοι Λατίνοι. Ο Angelo Barbadigo (μεγάλος καρδινάλιος, δίπλα στον αντίπαπα Νικόλαο τον 5ον) που παραβρέθηκε στην Ρώμη στην σύνοδο (1328) επί αυτοκράτορας του Λούη IV, έγινε πρώτα Επίσκοπος Κισάμου και μετέπειτα της Βερόνας.
Στα μέσα του 16ου αιώνα επίσκοπος Κισάμου έγινε ο Γεράσιμος Παλαιοκάπας (1551) ουνίτης ευγενής από τα Χανιά, ο μόνος ορθόδοξος σε ολόκληρη την Κρήτη.
Την περίοδο της Τουρκοκρατίας (1645-1898) μια από τις πολιτικές πράξεις των Τούρκων ήταν η ανασύσταση των ορθόδοξων επισκοπών που πραγματοποιήθηκε το 1653 και η επισκοπή Κισάμου μαζί με άλλες 11 αναφέρονται σε χειρόγραφο του 1659. Πρώτος ορθόδοξος μητροπολίτης ο Νεόφυτος Πατελλάρος. Βέβαια γνωρίζομε ότι η συνέχεια δεν ήταν η ίδια με αποκορύφωμα τους διωγμούς την περίοδο 1821-1898 και τον απαγχονισμό στις 15 Ιουνίου 1821 του επισκόπου Κισάμου Μελχισεδέκ Δεσποτάκη. Η επισκοπή Κισάμου μετά το 1831- ενώθηκε με την επισκοπή Κυδωνίας- ως το 1862 που ξανάγινε επισκοπή Κισάμου και Σελίνου. Μέχρι σήμερα η πρώτη παλαιοχριστιανική βασιλική της Κισάμου δυστυχώς δεν έχει βρεθεί, και μόνο υποθέσεις μπορεί να κάνει κάποιος για το που ήταν κτισμένη. Οι μαρτυρίες των διαφόρων περιηγητών, δεν μας δίνουν ακριβή στοιχεία για το που θα μπορούσε να υπήρχε.
Μια από τις πιο παλιές επισκοπικές οικίες (Λατινική) ήταν οι σημερινές οικίες Σκουνάκη & Ανυφαντάκη. Σίγουρα κάποτε η αρχαιολογική σκαπάνη θα φέρει στο φως και την πρώτη βασιλική της επισκοπής Κισάμου.
Από το βιβλίο της Στ. Μαρινάκη οι επίσκοποι κατά την Βενετοκρατία στην Κίσαμο είναι
Βαλέτος 1346
Γ.Μαυρακούκης 1347
Γ.Εμεργάβης 1362
Ν.Φουσκαρίνος 1366
Συμεών 1367
Μάρκος Μαρκέλλος 1371
Αγγελος Μπαρμπαρίγος 1387
Φ. Ούρσος 1427
Εμμανουήλ 1470
Θωμάς Ντεκασίνης 1486
Αντ. Σαββίνας 1496
Δομίνικος Ντσαλέπο 1514
Δομίνικος Ζώνος 1522
Μιχαήλ Ζώνος 1544
Αυγουστίνος Τεύκος 1550
Πρ. Πουμπλικόλας 1589
Ιερώνυμος Ραγανσώνος 1592
Ανατολικά του γυμνασίου και στο οικόπεδο του κ. Ραισάκη βρέθηκε παλαιοχριστιανικό νεκροταφείο του 5ου αιώνα με θαυμάσιες επιγραφές, ως και σήμερα δεν έχει γίνει καμία προσπάθεια μελέτης αυτών των επιγραφών. Πιστεύετε ότι σίγουρα κάπου κοντά θα υπήρχε και κάποιος ναός που σίγουρα οικοδομήθηκε στα θεμέλια Ρωμαϊκού βάσει τις ως και σήμερα ανασκαφές.

Βιβλιογραφία : Ι.Μ.Κισάμου, Στ.Σπανάκης, Τουρνεφόρ, Μπουοντελμόντι, αρχεία Βατικανού Καθολική Εκκλησία.

ΑΡΧΑΙΑ ΡΩΜΑΙΚΗ ΚΙΣΑΜΟΣ

Με την υποταγή της Κρήτης το 69 π.Χ στους Ρωμαίους, χάνεται η στρατιωτική και πολιτική δύναμη της. Το 27 π.Χ η Κρήτη ενώθηκε με την Κυρηναϊκή σε μια επαρχία που κράτησε ως και τα τέλη του 3ου αιώνα μ.Χ.
Οι Ρωμαίοι διατήρησαν την τοπική αυτοδιοίκηση των κρητικών πόλεων, δεν επεδίωξαν τον εκλατινισμό της νήσου, ούτε προχώρησαν σε εθνολογικές αλλοιώσεις και σεβάστηκαν την ελληνική γλώσσα. Δεν διατήρησαν στο νησί ισχυρές στρατιωτικές δυνάμεις και περιόρισαν την κυριαρχία τους στην πολιτική διοίκηση και την οικονομική εκμετάλλευση. Το «κοινό των Κρητών» το οποίο είχε συσταθεί προ των Ρωμαίων εξακολουθεί να λειτουργεί.
Κατά την περίοδο αυτή η αρχαία Κίσαμος, μικρή πολίχνη στους ελληνιστικούς χρόνους και λιμάνι της Πολυρρήνιας, επεκτείνεται, ισχυροποιείται και οργανώνεται σύμφωνα με το ιππποδάμειο σύστημα οπότε και αποκτά περιορισμένη αυτονομία. Η νέα ανοικοδόμηση ξεκινά από τον 1ον αιώνα μ.Χ και η πόλη εξαπλώνεται σταδιακά στην έκταση της σύγχρονης περίπου κωμόπολης. Η θέση της, η pax romana (ρωμαϊκή ειρήνη) και οι δυνατότητες ανάπτυξης του εμπορίου που της εξασφάλιζε το λιμάνι της, την κατέστησε μια ανθηρή επαρχιακή πόλη.
Το λιμάνι
Μετά την καταστροφή της Φαλάσαρνας, από τους Ρωμαίους. Κομβικός εμπορικός σταθμός στη ΒΔ ακτή ου νησιού, έγινε το λιμάνι της Κισάμου. Η θέση του εντοπίστηκε ήδη από τους περιηγητές του περασμένου αιώνα (το αναφέρουμε σε παλαιότερα άρθρα μας) στη θέση Μαύρο Μόλος. Σήμερα στην ανυψωμένη ξερά και σε απόσταση λίγων μέτρων από την θάλασσα, διακρίνεται ένας επιμήκης ισχυρός τοίχος με ασβεστοκονίαμα, κατά το σύστημα upus cimenticium (ρωμαϊκό σκυρόδερμα) . Το λιμάνι δεν έχει ερευνηθεί αλλά πιστεύεται ότι βρίσκεται στην ίδια θέση με αυτό των ελληνιστικών χρόνων.
Οδικό δίκτυο- αποχέτευση
Βασικό στοιχείο του σχεδιασμού της πόλης ήταν το οδικό και αποχετευτικό δίκτυο, με τη χάραξη του κατά μήκος (decumanuς maximus A-Δ*) και του κάθετου (cardo maximus Β-Ν*). * Σε κάθε ρωμαϊκή πόλη ο προσανατολισμός της ήταν από ανατολικά προς δυτικά σε ένα οδικό δίκτυο με κάθετους και παράλληλους δρόμους.
Θέρμες
Στα δημόσια κτήρια που έχουν έλθει μεχρι σημερα στο φως, ανήκουν 3-4 συγκροτήματα λουτρών, σε διαφορετικά σημεία της πόλης, από τα οποία έχουν εν μέρει ανασκαφτεί μόνο οι ανατολικές θέρμες.
Θέατρο
Όπως αναφέρει ο Onorio Belli γιατρός του ενετού Γενικού προβλεπτή Κρήτης που ήρθε στο νησί στα τέλη του 16ου αιώνα μ.Χ στην Κίσαμο υπήρχε θέατρο και αμφιθέατρο. Με βάση ορισμένες ενδείξεις η θέση του θεάτρου πιθανολογείται στα δυτικά του σημερινού κτιρίου του ΟΤΕ και στην αρχή του δρόμου προς την Πολυρρήνια.
Ο σεισμός του 365 μ.Χ http://sadentrepese.blogspot.com/2008/10/blog-post_24.html
Τη νύχτα της 21ης Ιουλίου του 365 μ.Χ ένας τρομαχτικός σεισμός 8,5 R κατέστρεψε την Κίσαμο μαζί με πολλές πόλεις της Κρήτης και της ανατολικής Μεσογείου, ακολουθούμενος από τσουνάμι που έπληξε την περιοχή του δέλτα του Νείλου. Αποτέλεσμά του θεωρείτε και η ανύψωση της Δ. Κρήτης κατά 7 και πλέον μέτρα. Ο σεισμός αυτός σηματοδοτεί και την παρακμή της πόλης και το τέλος του αρχαίου παγανιστικού κόσμου στην περιοχή. Τα στρώματα καταστροφής έχουν αποκαλύψει μέχρι στιγμής εκτός από νομίσματα και πολύ κεραμική που συνάδουν την χρονολόγηση, τέσσερις καταπλακωμένους ανθρώπινους σκελετούς και έντονα ίχνη φωτιάς πάνω στα ψηφιδωτά δάπεδα, που προκλήθηκε προφανώς από λυχνάρια που έπεσαν, Υπαίθριοι φούρνοι και μαγειρικές εστίες που έχουν αποκαλυφθεί αποτέλεσαν τα πρώτα προσωρινά μέτρα επιβίωσης πάνω στα ερείπια της καταστροφής. Μετά τον σεισμό η πόλη παρουσιάζει εικόνα παρακμής και συρρίκνωσης ενώ στο θρησκευτικό προσκήνιο κυριαρχεί πλέον η Χριστιανική θρησκεία.
Η νεκρόπολη
Η νεκρόπολη εντοπίστηκε αρχικά στο βόρειο και κεντρικό τμήμα της πόλης, προς την παραλία. (οικόπεδα Φαντάκη- Μπερτίου- Ραισάκη Μαρακάκη-Κουτσουνάκη)
Έχουν βρεθεί διάφοροι τύποι τάφων, κτιστοί θολοσκεπείς ρωμαικού τύπου, κεραμοσκεπείς κιβωτιόσχημοι, θαλαμοειδής και ένας Καρχηδονιακού τύπου. Πρόσφατες ανασκαφές στην ανατολική είσοδο της πόλης, έφεραν στο φως κτιστά ταφικά μνημεία (Κουτσουνάκη-Σαπουνάκη) με υπόγειους θαλάμους, της τελευταίας φάσης της ελληνορωμαϊκής πόλης. Οι ταφές χρονολογούνται κυρίως από τον 1ον αιώνα μ.Χ ως και τον 4ον αιώνα μ.Χ.

ΠΗΓΗ: ΑΡΧΑΙΟΙ ΤΟΠΟΙ ΤΩΝ ΧΑΝΙΩΝ Κειμ. Σταυρούλα Μαρκουλάκη

ΤΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΜΟΥΣΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ

ΜΑΡΙΑΝΟΣ ΚΑΙ ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗΣ

Τα παραδοσιακά λαϊκά μουσικά όργανα που χρησιμοποιούνται σήμερα στην Kρήτη, για την απόδοση της μουσικής των χορών και των τραγουδιών της, άλλα σε μεγαλύτερο βαθμό κι άλλα σε μικρότερο, είναι το λαγούτο, η λύρα, το βιολί, η βιολόλυρα,το μαντολίνο, η κιθάρα, το μπουλγαρί, μ(π)αντούρα, η ασκομ(π)αντούρα, το χαμπιόλι και το νταουλάκι. Οι τεκμηριωμένες πληροφορίες σχετικά με τη χρονολόγηση της παρουσίας των περισσοτέρων από αυτά στην Κρήτη ανάγονται, κυρίως, στην περίοδο της Bενετοκρατίας, προέρχονται από διάφορες πηγές (εικονογραφικές, φιλολογικές, αρχειακές, αναφορές ιερωμένων της εποχής, απομνημονεύματα, νοταριανά έγγραφα κ.ά.) και αφορούν το νταουλάκι, το χαμπιόλι, τη μ(π)αντούρα, την ασκομ(π)αντούρα, το λαγούτο, το βιολί και την κιθάρα, καθώς και άλλα μουσικά όργανα (τσίτερες, κλαδοτσύμπανα, τρομπέτες, άρπες, μπάσα κλπ) των οποίων η χρήση δεν επιβίωσε. Για τη λύρα, το μπουλγαρί και το μαντολίνο τα εμπεριστατωμένα στοιχεία είναι υστερότερα. Αρχίζουν από το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα. Τέλος, η βιολόλυρα είναι όργανο της εποχής του μεσοπολέμου.
Την χρήση των αυλών και των τύμπανων στην Κρήτη αναφέρουν οι Έλληνες ορθόδοξοι ιερωμένοι της εποχής από τις αρχές του 15ου και του 17ου αιώνα, αντίστοιχα. Τα τύμπανα, που ονομάζονται και ταμπούρλα, αναφέρονται και στα κείμενα της κρητικής λογοτεχνίας από το 1600 περίπου. Το μικρό κρητικό τύμπανο, που ονομάζεται νταουλάκι ή τουμπί, διατηρείται μέχρι σήμερα μόνο στο νομό Λασιθίου και είναι αυτό ένα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της μουσικής κληρονομιάς του νομού. Eίναι ένα ρυθμικό όργανο, το οποίο παίζεται με δύο ειδικά φτιαγμένα νταουλόξυλα, που ονομάζονται τουμπόξυλα, και συνήθως συνοδεύει ένα τουλάχιστον μελωδικό όργανο, που μπορεί να είναι μ(π)αντούρα, ασκομ(π)αντούρα, λύρα ή βιολί.

ΧΟΡΔΟΦΩΝΑ
Η ΛύραΣυναντάται σε τρεις τύπους, δηλαδή το λυράκι, την κοινή λύρα και τη βροντόλυρα. Έχουν τρεις χορδές, σήμερα μεταλλικές, παλιότερα εντέρινες, Διαφέρουν μόνο ως προς το μέγεθος, τον ήχο που παράγουν και τη χρήση. Η βιολόλυρα είναι ένας άλλος τύπος λύρας, που δημιουργείται γύρω στο 1925, με εμφανείς επιδράσεις από το βιολί

Το βιολί
Πρόκειται για το γνωστό δυτικό βιολί, του οποίου η χρήση ως λαϊκού οργάνου στον ευρύτερο ελληνικό χώρο είναι γνωστή από πολύ παλιά. Στην Κρήτη παίζεται, παράλληλα με τη λύρα, κυρίως στις δυτικές και στις ανατολικές επαρχίες.

Το λαούτο
Πρόκειται για το γνωστό σε όλη τη Ελλάδα μουσικό όργανο, λίγο μεγαλύτερο σε μέγεθος, με τέσσερα ζεύγη χορδές, παλαιότερα εντέρινες, σήμερα μεταλλικές, Συνοδεύει ρυθμικά και αρμονικά τη λύρα ή το βιολί, άλλοτε παίζοντας τους βασικούς φθόγγους της μελωδίας, άλλοτε προσφέροντας ένα απλό ή διπλό ισοκράτημα και άλλοτε παίρνοντας, για σύντομο διάστημα, τη μελωδία προκειμένου να ξεκουραστεί ο λυράρης ή ο βιολιστής. Πολλές φορές το λαούτο χρησιμοποιείται και ως σολιστικό όργανο.

Το μαντολίνο και η κιθάρα
Είναι τα γνωστά όργανα, από τα οποία το πρώτο χρησιμοποιείται στην Κρήτη ως όργανο μελωδίας ή και συνοδεία της λύρας και του βιολιού, ενώ το δεύτερο χρησιμοποιείται ως καθαρά συνοδευτικό όργανο.

Το μπουλγαρί
Ανήκει στην οικογένεια των ταμπουράδων. Η χρήση του σήμερα είναι πολύ περιορισμένη στην Κρήτη. Παλιότερα όμως ήταν πολύ διαδεμένο ως όργανο μελωδίας ή ακόμη και συνοδείας της λύρας.

ΑΕΡΟΦΩΝΑ
Το θιαμπόλι ή φθιαμπόλι, φτιαμπόλι, φιαμπόλι, παμπιόλι, μπαμπιόλι, χαμπιόλι, σφυροχάμπιολο, σφυροχάμπουλο, πειροχάμπιολο, και γλωσσοχάμπιολο

Είναι ένα είδος καλαμένιου ή ξύλινου φλάουτου με λοξοκομμένο το μέρος όπου φυσάει ο παίκτης και κλεισμένο με τον "πείρο ή σούρο", ένα είδος τάπας με λεπτή σχισμή για να περνά ο αέρας. Πάνω στον κύλινδρο και εκεί που τελειώνει ο πείρος ανοίγεται μια τετράγωνη συνήθως τρύπα και στη συνέχεια πιο κάτω έξι τρύπες μπροστά και μία πίσω που χρησιμεύουν για τη μελωδία. Το θιαμπόλι, κατεξοχήν ποιμενικό όργανο, παίζεται συνήθως μόνο του. Πολλές φορές όμως, όταν ο παίκτης είναι επιδέξιος, μπορεί να παίξει μαζί με τη λύρα.

Η μαντούρα
Είδος κλαρινέτου με μονό επικρουστικό γλωσσίδι στο πάνω άκρο της που είναι κλειστό από τον κόμπο του καλαμιού. Έχει 4 - 6 τρύπες και φτιάχνεται σε διάφορα μεγέθη. Παραλλαγή της μαντούρας είναι η διπλομαντούρα ή τζομπραγιά μαντούρα, που στην πραγματικότητα είναι δύο μαντούρες ίδιες οξύτητας δεμένες και παιζόμενες.

Η ασκομαντούρα
Αποτελείται από δερμάτινο ασκί που χρησιμεύει ως αποθήκη αέρος, το ξύλινο ή καλαμένιο ή κοκαλένιο επιστόμιο με βαλβίδα, μέσα από το οποίο φυσά ο οργανοπαίκτης τον αέρα, και τη συσκευή παραγωγής του ήχου, η οποία περιλαμβάνει μια αυλακωτή σκάφη που καταλήγει σε χοάνη και δύο αυλούς, τύπου κλαρινέτου με μονό επικρουστικό γλωσσίδι και 5 συνήθως τρύπες. Το όργανο αυτό, πολύ διαδεδομένο παλιότερα στην Κρήτη, τείνει δυστυχώς σήμερα να εκλείψει. Όπως καταδεικνύεται από την κρητική λογοτεχνία, οι όροι φιαμπόλι, μαντούρα και παντούρα είναι γνωστοί στην Κρήτη από τα τέλη του 16ου αιώνα

ΜΕΜΒΡΑΝΟΦΩΝΑ
Το νταουλάκι
Πρόκειται για ένα μικρό νταούλι που παίζεται με δύο ραβδάκια, τα νταουλόξυλα, και συνοδεύει ρυθμικά τη λύρα ή το βιολί . Παλιότερα ήταν ευρύτατα γνωστό, ιδίως στην ανατολική Κρήτη.

Περισσότερα στο βιβλίο του Ιωάννη Τσουχλαράκη
«ΤΑ ΛΑΪΚΑ ΜΟΥΣΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ», Αθήνα 2004

και στις σελίδες
www.tsouchlarakis.com/
www.winefest-dafnes.gr/

ΜΙΑ ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΚΑΙ ΕΝΑ ΠΑΡΤΙ

Οι καταλήψεις τελικά έγιναν μέρος της σχολικής ζωής των μαθητών μας, όπως έγιναν οι πενθήμερες εκδρομές αλλά και τα μαθητικά πάρτι με αλκοόλ σε κλαμπ, αντί σε χώρους των σχολίων.
Αν και οι καταλήψεις σε μερικά σχολεία όπως του 1ο Γυμνάσιου και του 4ου νηπιαγωγείου, του λυκείου, το δίκιο υπάρχει, δεν θα μπορούσαμε να πούμε και το ίδιο για άλλα σχολεία που απλά ακολουθούν την μόδα και κάνουν καταλήψεις για …..πλάκα.
Έτσι τέτοιες μέρες (Νοέμβρης) το σκηνικό σύνηθες, στα σχολεία κλειδαμπαρώνονται οι ενθουσιώδεις νεαροί και νεαρές, που μάλλον κακόγουστα αναπτύσσουν τα αιτήματά τους και απόξω κάποιοι λίγοι ανήσυχοι γονείς, ελάχιστοι απελπισμένοι….καθηγητές και πολλές τηλεοράσεις ψάχνονται να αξιοποιήσουν ….. τα χάλια μας.
Μήπως τελικά χαβαλέ θέλουνε τα παιδιά μας; Μήπως 2 μήνες μάθημα είναι πολύ και χρειάζονται κανένα διάλειμμα 5-6 μερών και αυτό το βρίσκουν εύκολα μέσα από τις καταλήψεις;
Καταλήψεις που είναι η εύκολη λύση και συνάμα συνδυάζετε και με την απέναντι καφετέρια;
Καταλήψεις διασκέδασης και όχι αγώνας για τα ουσιώδη προβλήματα που χρόνια ταλανίζουν την μαθητική κοινότητα και ιδιαίτερα την περιοχή μας. Λύκειο-ΤΕΙ, νηπιαγωγείο, βρεφονηπιακός σταθμός.

Η κάθε κατάληψη έχει και ένα όριο αντοχής και όταν φτάσουν σε αυτό, διακόπτετε πάντοτε για να γίνει το πάρτι της τάξης τους, πάρτι για να περάσουν καλά, να χορέψουν, να βρεθούν, να ενισχυθούν οικονομικά και να πάρουν μια ανάσα από την κουραστική …κατάληψη ώστε να συνεχίσουν τους αγώνες τους για τα δίκαια αιτήματα τους. (Να βάλει γάντια ο καψιμιτζής, η αυλή να μεγαλώσει και η τυρόπιτα να μην έχει πια γωνίες ! )
Δεν ξέρω αν με αυτό τον τρόπο καταδεικνύουν το μεγαλύτερο πρόβλημα της παιδείας μας, τις ελλείψεις σε κτίρια, βιβλία και καθηγητές, την δήθεν δωρεάν δημόσιας παιδείας, αυτήν που την πληρώνουν πανάκριβα οι γονείς εδώ και δεκαετίες, αλλά η γνώμη που βγαίνει δυστυχώς προς τα έξω είναι η αντίθετη από αυτήν που οι μικροί καθοδηγούμενοι μαθητές επιδιώκουν.
Το σύστημα τελικά είναι άχρηστο, το φροντιστήριο απαραίτητο, ο ελεύθερος χρόνος ελάχιστος άρα, «τράβα» μία κατάληψη να ξεκουραστούμε και να βρούμε λίγο χρόνο και για μας και άμα κουραστούμε από την κατάληψη (στο τέλος καταντάει μονότονη) ας κάνουμε και κανένα παρτάκι να ξανα-φρεσκαριστούμε !!!

Παρτάκι για διασκέδαση αλλά και για εξοικονόμηση κάποιων «ανταποδοτικών» για την εκδρομή της τάξεως. Φυσικά αυτό επιτυγχάνεται με την σωστή διαφήμιση (αφισοκόλληση) με το να προσκαλέσουμε εξωσχολικούς αλλά και την «υπερβολική» κατανάλωση αλκοόλ. 13άχρονα να πίνουν αλκοόλ ; Αίσχος !!!
Παραδείγματα προς αποφυγήν βέβαια, αλλά όπως και να το κάνουμε νιάτα είναι αυτά και το αίμα βράζει, αλλά ο μαγαζάτορας …. τι κάνει;
Φυσικά κανείς δεν υιοθετεί ιδέες που ακούγονται κατά καιρούς, όπως να ζητήσουν από την αστυνομία να κάνει ελέγχους (!), διότι σερβίρονται αλκοολούχα ποτά, μιας και αυτό βάσει νομοθεσίας είναι ….υποχρέωση της.
Πιστεύω ότι και οι ιδιοκτήτες τέτοιων μαγαζιών δεν θα (ξανα) κάνουν τέτοιο ατόπημα. Σαν γονείς ανησυχούμε αλλά δεν πρέπει να ξεχνούμε και τα... δικά μας μαθητικά πάρτι, όχι βέβαια σε κλαμπ αλλά στην αίθουσα που μας παραχωρούσαν οι καθηγητές. Φυσικά ούτε το σχολείο έχει την ευθύνη από την ώρα που οι ίδιοι οι γονείς αφήνουν τα παιδιά τους να διασκεδάζουν ακόμα και μετά τα μεσάνυχτα.
Όμως θα σταθώ σε ένα και μόνο σημείο που δίνει το δικαίωμα να σχολιάζεται η κάθε προσπάθεια αυτών των παιδιών άσχημα. Δεν μπορεί κανένα μαγαζί, κανένα κλαμπ, καμιά καφετέρια, να χρησιμοποιεί σαν σκοπό κέρδους το όνομα του κάθε σχολείου, ούτε καν για να αυξήσει την πελατεία της. Το όνομα του κάθε σχολείου ανήκει στο σχολείο, στον δήμο, στο κράτος και σε κανένα άλλο και φυσικά η κατανάλωση αλκοόλ απαγορεύεται σε 13άχρονα. Ο νοών νοείτω !!!

ΑΡΧΑΙΑ ΜΗΘΥΜΝΑ

Με ευκαιρία την διάνοιξη του εθνικού δρόμου Κολυμβάρι- Καστέλι και κοντά στην περιοχή των Νοπηγείων βρέθηκε εκτεταμένος οικισμός προϊστορικών και ιστορικών χρόνων, πιθανότητα η αρχαία κρητική πόλη Μήθυμνα. Στο 6ο Διεθνές συνέδριο προϊστορικού Αιγαίου η αρχαιολόγος και διευθύντρια της ΚΕ΄ αρχαιολογικής εφορίας Χανίων υποστήριξε την άποψη αυτή, καταθέτοντας στοιχεία από την ανασκαφική έρευνα που διενεργήθηκε στην περιοχή το 1983 -84 αλλά και το 1990-91.

Α) Από τις ως και σήμερα ενδείξεις στο νότιο άκρο της οδού και ΒΑ του λόφου «Τρουλιά» , ήρθε στο φως τμήμα αρχαίου ισχυρού παραλιακού τοίχου. Το εύρημα αυτό έδωσε το έναυσμα για την διεξαγωγή ανασκαφής πολύ περιορισμένης έκτασης, που έφερε στο φως μόνο ισχυρούς τοίχους.
Β) Νότια σε απόσταση 300 μέτρων από την εθνική οδό, στην περιοχή του νεκροταφείου του Αγίου Δημητρίου Δραπανιά, με αφορμή την κατασκευή αρδευτικού δικτύου το 1983 είχαν επισημανθεί αρχαιότητες που ανήκουν στην Μινωική περίοδο και εντάσσονται στις δραστηριότητες του αρχαίου οικισμού των Νοπηγείων.
Στην θέση «Σκούντενας» και μεταξύ των περιουσιών Ν. Κορακάκη και Γ. Λυγιδάκη το 1984 έγινε δοκιμαστική ανασκαφή και βρέθηκαν 73 ακέραια αγγεία – βρίσκονται στην πρώτη αίθουσα του νέου μας Μουσείου- στοιχεία που δείχνουν ότι υπάρχει εκεί τελετουργικός αποθέτης και κάπου ναός ή ιερό.
Το 1991 στην ίδια περιοχή και στην ίδια ανασκαφή βρέθηκαν άλλα 107 αγγεία, όλα άωτα κωνικά κύπελλα, εκτός από 6 κωδωνόσχημα (bell cups). Νότια της ανασκαφής έγινε άλλη τομή που έφερε στο φως άλλα 78 αγγεία ίδια με της άλλης τομής. Εξ αιτίας αυτού του γεγονότος έγινε και τρίτη τομή λίγο ποιο μακριά που έφερε στο φως άλλα 80 αγγεία τα περισσότερα άωτα κωνικά.
Κάπου υπάρχει λοιπόν ναός!!
Περισσότερα στοιχεία για την αρχαία Μήθυμνα δεν υπάρχουν ως και σήμερα, εκτός αν φέρει και άλλα στοιχεία στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη .

Φυσικά δεν μπορεί να μην αναφέρουμε και τον μεγάλο περιηγητή Robert Pashley (Ταξίδια στην Κρήτη 1834) που φτάνοντας στην περιοχή μας το 1834 αναφέρει στο βιβλίο του «Travels» :
«Θα προσθέσω ότι, στη νοτιοανατολική γωνία της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου υπάρχει τμήμα κυκλικού τοίχου. Έμαθα από τον Αντώνιο (Χαραδάκη) ότι την εποχή της επανάστασης οι Έλληνες έσκαψαν εδώ «και βρήκαν μια γυναίκα και ένα παιδί από μάρμαρο και τα έστειλαν στο Ανάπλι». Ήταν είκοσι πέντε αυτοί που έσκαψαν και ο καθένας έλαβε αργότερα εννέα δολάρια από την πώληση των αγαλμάτων. Εξάλλου αργότερα ήρθε εδώ ένας Μήλιος, ο Ιωάννης, ο επονομαζόμενος Αντίκα-Γιάννης, επειδή ήταν έμπορος αρχαιοτήτων. Μου λένε μάλιστα διάφορες καταπληκτικές ιστορίες σχετικά με την εμφάνιση ενός υπερφυσικού νέγρου ο οποίος, όταν οι ανασκαφές ανακάλυψαν κάποια είσοδο, στάθηκε μπροστά με το σπαθί του απαγορεύοντας τους να δουλέψουν και τους εμπόδισε να συνεχίσουν.»
και παρακάτω γράφει:
…Αφού ολοκλήρωσα την έρευνα των ερειπίων στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου ανέβηκα σε ένα μικρό λόφο που βρίσκεται ένα τέταρτο του μιλίου Ν.-Ν.Α. της εκκλησίας και νότια της Νόπιας. Στην νοτιοδυτική πλαγιά του λόφου υπάρχουν δύο τετράγωνοι πύργοι οι οποίοι ενώνονται με τοίχο μήκους τριάντα βημάτων …Πρόκειται μάλλον για φρούριο, ενώ από την τοιχοδομία φαίνεται ότι πρέπει να ήταν έργο Ελλήνων ή των Σαρακηνών του ενάτου αιώνα ή της τελευταίας βυζαντινής περιόδου.. Τα κατάλοιπα στην εκκλησία, αν και ισχνά, αρκούν για να υποδηλώσουν ότι κάποτε υπήρχε εδώ μια αρχαία πόλη. Δεν έχω καμιά αμφιβολία ότι βρισκόμαστε στη θέση της Μήθυμνας".
Ο Βασιλάκης στο βιβλίο του «Οι 147 πόλεις της αρχαίας Κρήτης» δεν την αναφέρει, ούτε και ο Δετοράκης την αναφέρει στις 66 ως και σήμερα σωζόμενες από τις 100 αρχαίες πόλεις της Κρήτης, αλλά ούτε την καταγράφει σαν πιθανώς βρισκόμενη στα Νοπήγεια στο βιβλίο του «Ιστορία της Κρήτης». Ο δε Σπανάκης στο Β΄ τόμο του θαυμάσιου οδηγού του αναφέρει στην σελίδα 282 …μάλλον δεν υπάρχει πόλης με το όνομα Μήθυμνα αλλά πρόκειται για λανθασμένη γραφή του Ρίθυμνα (Ρέθεμνος). Αντλεί δε την πληροφορία αυτή από τον Svorono.

ΠΗΓΗ: ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑ 1989-91, ΒΑΣΙΛΑΚΗΣ, ΔΕΤΟΡΑΚΗΣ, ΣΠΑΝΑΚΗΣ, ROBERT PASHLEY

ΑΡΧΑΙΑ ΠΟΛΥΡΡΗΝΙΑ

Η αρχαία Πολυρρήνια βρίσκεται στη θέση του ομώνυμου παραδοσιακού οικισμού, παλαιότερα Πάνω Παλαιόκαστρο και εκτείνεται στο ύψωμα βόρεια και ανατολικά του. Σύμφωνα με την παράδοση που διασώζει ο Στράβωνας Αχαιοί και Λάκωνες μέτοικοι οργάνωσαν το ντόπιο πληθυσμό, που κατοικούσε σε σκόρπιους οικισμούς (κωμηδόν ωκούν), σε μια πόλη.
Το όνομα της πόλης σημαίνει έναν τόπο με πολλά πρόβατα, όπως μαρτυρείτε από τον Στέφανο Βυζάντιο και το λεξικό Σούδα. Το δεύτερο συνθετικό Fρην απαντάται ήδη στις μυκηναϊκές πινακίδες σε λίστες δέρματος προβάτων. Η μυκηναϊκή καταγωγή του ονόματος συνδυάζεται με την παράδοση ότι ο Αγαμέμνονας κατά το ταξίδι της επιστροφής από την Τροία πέρασε από την Πολυρρήνια και με σποραδικές επιφανειακές ενδείξεις Υστερομινωικής ΙΙΙ κατοίκησης, που αντιστοιχεί σε αυτήν την περίοδο. Στην κλασική και ελληνιστική περίοδο η πόλη υπήρξε δύναμη στην δυτική Κρήτη, μια πόλη δυνατών ορεσίβιων πολεμιστών, κυνηγών και κτηνοτρόφων.
Χρησιμοποιούσε ως επίνειο το λιμάνι της Κισάμου, 7-8 χιλιόμετρα ΒΔ της, η οποία ήταν μια μικρή πολίχνη εξαρτημένη διοικητικά από την Πολυρρήνια. Οι αρχαίες ιστορικές πηγές (κυρίως ο Πολύβιος) και οι πολλές επιγραφές που διασώθηκαν στο χώρο, παρέχουν πολλές πληροφορίες για τα ιστορικά γεγονότα της ελληνιστικής περιόδου στα οποία η Πολυρρήνια διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο. Παρέμεινε όλη την ιστορική διαδρομή στην πλευρά της Σπάρτης και ανέπτυξε από πολύ νωρίς (2ον αιώνα π.Χ) φιλική πολιτική προς τους Ρωμαίους. Υποστήριξε επομένως τη ρωμαϊκή κατάκτηση και ανταμείφθηκε γι΄αυτό : συνέχισε να κόβει δικά της νομίσματα και ανέλαβε τον έλεγχο του Δικτυνναίου ιερού.
Η νομισματοποιία της πόλης ξεκινά τον 4ον αιώνα π.Χ και διαρκεί μέχρι και κατά την Ρωμαιοκρατία. Το ποιο χαρακτηριστικό σύμβολο των νομισμάτων της είναι το βουκράνιο, από το σύμβολο της πόλης, τον Ταύρο, ο οποίος κοσμούσε, εκτός των άλλων, την κύρια είσοδο της Ακρόπολης.
Η διοικητική επικράτεια της Πολυρρήνιας εκτεινόταν σύμφωνα με τον Σκύλακα από την βόρεια ως τη νότια ακτή του νησιού. Η πόλη εκτείνεται σε μια φυσικά οχυρωμένη θέση, στη μεσημβρινή πλευρά ενός κωνικού λόφου που περιβάλλεται από φαράγγια και δεσπόζει της πεδιάδας της Κισάμου. Στην κορυφή του λόφου (418μ) υπάρχει οχυρωμένη ακρόπολη. Η ελληνιστική οχύρωση της ακρόπολης σώζεται αρκετά καλά και σε κάποια σημεία συγχωνεύεται με την μεσαιωνική οχύρωση της ίδιας κορυφής, η οποία επεκτάθηκε και προς την βόρεια πλευρά.
Η ίδια η πόλη επίσης ήταν τειχισμένη με ημικυκλικούς και πολυγωνικούς πύργους κατά διαστήματα, λίγοι από τους οποίους σώζονται κατά μήκος της Βόρειας πλευράς και ένας μέσα στο σημερινό χωριό. Τα σπίτια της Πολυρρήνιας φαίνεται ότι ήταν στην πλειονότητα τους λαξευτά στο φυσικό βράχο και συμπληρωμένα με κτιστές τοιχοποιίες που δημιουργούσαν ωραίες προσόψεις σύμφωνα με τις απαιτήσεις της εποχής. Πολλά απ΄αυτά τα σπίτια διασώζουν το λαξευτό τμήμα τους σήμερα, που θυμίζει σπηλιά, είναι ορατά σε διάφορα επίπεδα και ανηφορίζουν από το σημερινό χωρίο στα υψίπεδα του αρχαιολογικού χώρου. Η τροφοδοσία τους με νερό, λόγω έλλειψης φυσικών πηγών, εξασφαλιζόταν με λαξευτές υπόγειες δεξαμενές.
Λείψανα ναών και ιερών εντοπίζονται μέσα στο σημερινό χωριό, στο λόφο της ακρόπολης, ακριβώς βόρεια της ελληνιστικής οχύρωσης όπου αργότερα κτίστηκε μια παλαιοχριστιανική εκκλησία, ερειπωμένη σήμερα, αλλά και εκτός των τειχών της πόλης, μέσα στο φαράγγι που διέρχεται από τα ανατολικά της, όπου βρέθηκαν επιγραφές του 3ου αιώνα π.Χ. Το μεγαλύτερο ωστόσο θρησκευτικό κέντρο, με τα μέχρι τώρα δεδομένα, φαίνεται ότι εντοπίζεται στο μεγάλο ισόπεδο κάτω από την ακρόπολη, στην σημερινή θέση των 99 Πατέρων. Η ανασκαφή που έκανε εκεί ο Θεοφανίδης το 1938 ανακάλυψε ένα κτίριο καλής κατασκευής των πρώιμων ελληνιστικών χρόνων (60,60 Χ 6.73 μ), μια στοά ή ένα μνημειώδη βωμό που άνηκε προφανώς σ΄ένα ναό που δεν έχει ακόμα αποκαλυφθεί αλλά που έχει σηματοδοτηθεί από πλήθος επιγραφών σε γωνιόλιθους που χρησιμοποιήθηκαν στο κτίσιμο της εκκλησίας του 19ου αιώνα μ.Χ. Οι επιγραφές αυτές είναι τιμητικές αλλά και ονόματα πολιτών που επισκέπτονταν το ιερό και χάραξαν τα ονόματα τους από τον 3ο αιώνα π.Χ και εξής.
Η αρχαία νεκρόπολη εκτός των τειχών (extra muros) βρίσκετα στα χαμηλά πρανή, δυτικά της πόλης και περιλαμβάνει συστάδες νεκροταφείων με λαξευτούς στους βράχους θαλαμοειδείς τάφους ή απλούστερους αλλά και χτιστά ταφικά μνημεία που έχουν δώσει καταπληκτικά έμμετρα επιτύμβια επιγράμματα.

Σταυρούλα Μαρκουλάκη
Αρχαιολόγος ΚΕ΄Εφορείας Αρχαιοτήτων

ΕΝΑΣ ΑΧΤΑΡΜΑΣ ΑΠΟΙΚΩΝ

Μετά το 1400 π.χ ( έκρηξη ηφαιστείου της θήρας) άρχισαν να αναπτύσσονται στην δυτική Κρήτη τα κέντρα πολιτισμού. Πολυρρήνια-Φαλάσαρνα- Πέργαμος- Υρτακίνα- Ελαία- Μήθυμνα κ.α. Ήταν φυσικό επακόλουθο εξ αιτίας της καταστροφής να είναι εύκολος ο εποικισμός από την γείτονα χώρα των Αχαιών. Εξ άλλου δεν είναι τυχαίο ότι η περιοχή των Πολυρρρηνίων ονομαζόταν Αχαΐα. Η πόλης Πέργαμος αλλά και η πόλης Μυκήνες που κάπου υπάρχουν στην περιοχή μας, σίγουρα ιδρύθηκαν από τον Ταλθύσιο, στρατηγό του Ατρείδη Αγαμέμνονα. Έτσι σαν συμπέρασμα θα πρέπει να θεωρείτε ότι οι γνήσιοι Κρητικοί της Πολυρρήνιας θα συνκατοίκησαν με τους Αχαιούς εισβολείς. Το τέλος του Τρωικού πολέμου βρίσκει τους Αχαιούς στο απόγειο της δόξας τους, αλλά και σε οριακό σημείο για το τι μέλλεστε της δυναστείας. Ο Θουκυδίδης τοποθετεί το 1120π.χ την κάθοδο των Δωριέων και την καταστροφή των Μυκηνών. Αυτό σαν επακόλουθο θα ήταν να υπάρχει και δεύτερο μεταναστευτικό κύμα Αχαιών στην Δυτική Κρήτη.
Η κάθοδος των Δωριέων, που υπολογίζεται από το 1100π.χ-800π.χ είχε καταστρεπτικές συνέπειες για την Κρήτη αφού μέσα σε λίγα χρόνια κατόρθωσαν να αλλάξουν συνήθειες αιώνων. Κατά τον ιστορικό Θ. Δετοράκη « Το ελληνικό στοιχείο του νησιού, οι Αχαιοί, ενισχύεται με νέο ομόφυλο αίμα, ενώ λίγοι απόγονοι των Μινωιτών, οι Ετεόκρητες απομονώνονται στην ανατολική περιοχή της Κρήτης».
Στην Ρωμαϊκή περίοδο δεν παρατηρούνται εθνολογικές αλλοιώσεις ούτε δημογραφικές ανακατατάξεις και αυτό οφείλετε γιατί οι Ρωμαίοι δεν επιχείρησαν τον εκλατινισμό του νησιού .
Και την πρώτη βυζαντινή περίοδο ο λαός της Κρήτης είναι αμιγώς ελληνικός με ελάχιστους Εβραίους κυρίως στις αστικές περιοχές. Βέβαια η συνέχεια με την αραβοκρατία και τους εκούσιους ή υποχρεωτικούς εξισλαμισμούς, με τις τεράστιες εθνολογικές αλλοιώσεις δεν ήταν ότι το καλύτερο και η κατάσταση άλλαξε. Σαρακηνοί, Μοζάραβες και Άφροι για 140 χρόνια θα αλλοιώσουν τον πληθυσμό με εποικισμούς αλλά και με τις επιγαμίες στις μεγάλες πόλεις.
Και ο αχταρμάς θα συνεχιστεί ……………………
Την δεύτερη βυζαντινή περίοδο είχαμε τον εποικισμό με το αληθινό ή όχι παραμύθι των 12 αρχοντόπουλων, την εγκατάσταση εκατοντάδων παλαίμαχων στρατιωτών σε εύφορες περιοχές της Κρήτης από τον Ν.Φωκά, αλλά και πολλών αιχμαλώτων αρμένιων –βούλγαρων – σλάβων.
Στην περίοδο της Βενετοκρατίας έχομε ένα από τους μεγαλύτερους αποικισμούς του νησιού . Βάσει το παραχωρητήριο ( Carta Concessionis) την 12η Μαρτίου 1212 ήλθαν οι πρώτοι άποικοι και ως το 1310 ο συνολικός αποικιακός πληθυσμός είχε φτάσει τους 10.000 βενετούς.
Και ερχόμαστε στην Τουρκοκρατία, οι αθρόοι εξισλαμισμοί, οι διώξεις και οι σκοτωμοί είχαν σαν αποτέλεσμα η Κρήτη το 1687 να έχει μόνο 80.000 κατοίκους, εκ των οποίων οι 30.000 μουσουλμάνοι. Το 1750 ο πληθυσμός ανέρχεται σε 350.000, εκ των οποίων οι 150.000 Τούρκοι και το 1821 σε σύνολο πληθυσμού 230.000 οι 100.000 είναι Τούρκοι. Ο Τουρνεφόρτ μας δίνει μια ακόμη πληροφορία ότι ως το 1700 είχαν εξισλαμιστεί περίπου 60.000 Κρητικοί. Στην ανταλλαγή του πληθυσμού τον Ιανουάριο του 1923 οι Τουρκοκρητικοί ήταν 33.000. Τελικά έφυγαν και στα σπίτια τους έφτασαν 34.000 νέοι «άποικοι» οι πρόσφυγες από την Μ. Ασία.

Βιβλιογραφία : Ν.Β Τωμαδάκης, Θ. Δετοράκης, Τουρνεφόρτ, Ψιλλάκης,
Γ. Ανδρουλάκης.