Μεσούσης της Σαρακοστής των σαράντα οκτώ ημερών προ του Πάσχα, κατά την ορθόδοξη χριστιανική μας παράδοση, θεωρήσαμε κατάλληλο το χρόνο να γίνει μια αναφορά στο πολύ ωραίο βιβλίο του κ. Ηλία Μαζοκοπάκη, εξαιρετικού στρατιωτικού ιατρού και αξιόλογου συγγραφέα, ο οποίος πολλά βιβλία μας έχει χαρίσει και πολλά μας έχει διδάξει. Τον ευχαριστούμε γι' αυτό και θεωρούμε ευλογία το ότι κάποτε υπήρξαμε ανάμεσα στους δασκάλους του.
Φύσει «ορέγεσθαι του ειδέναι» ο κ. Μαζοκοπάκης δεν αρκέστηκε στην επιστήμη που θεραπεύει το σώμα, αλλά και περί την Θεολογία σπουδάζοντας προσεγγίζει νου και ψυχή
Στο βιβλίο με τον παραπάνω τίτλο χρησιμοποιώντας μια πλούσια βιβλιογραφία, αλλά και την ιατρική του γνώση και εμπειρία ερμηνεύει πολλά γύρω απο το έθιμο του «οβελία» που έχει καθιερωθεί σύμφωνα με την παράδοση μας κατά την ημέρα του Πάσχα.
Το βιβλίο προλογίζεται από τον καθηγητή Θεολογίας του Α.Π.Θ. κ. Παπαρνάκη,ο οποίος προσδιορίζει το περιεχόμενο της Παλαιάς και Καινής Διαθήκης που δεν είναι άλλο από μια πληθώρα διηγήσεων και περιστατικών σε μια εκτεταμένη περιοχή από την κεντρική Μεσόγειο ως τη μακρινή Μεσοποταμία και σε βάθος χρόνου είκοσι αιώνων πριν τη Γέννηση του Χριστού. Στη βιβλική σκέψη αυτό που συνδέει όλα αυτά τα πράγματα είναι η παρουσία του Δημιουργού, ο οποίος οδηγεί τα πράγματα προς την αιώνια ευημερία και σωτηρία των ανθρώπων όχι πάντα με ευδιάκριτους τρόπους. Προηγούνται δε, όλοι όσοι ανήκουν στον εκλεγμένο λαό Ισραήλ.
Στην Καινή διαθήκη προστίθενται και όλοι οι άλλοι λαοί της ανθρωπότητας ,ανεξαρτήτως φυλής και καταγωγής. Όμως εδώ η σωτηρία του ανθρώπου προέρχεται από την διδασκαλία και τη Σταυρική θυσία του Ιησού Χριστού. Ο τρόπος αυτός θέασης της παγκόσμιας Ιστορίας ,στη θεολογική γλώσσα λέγεται Θεία Οικονομία
Τιμωρός αυστηρός ο θεός της Π.Δ. ετοίμαζε να δώσει τη δέκατη και σκληρότατη τιμωρία στο Φαραώ και στον αμετανόητο λαό του για την αιχμαλωσία των Ισραηλιτών: Την θανάτωση όλων των πρωτοτόκων από «ανθρώπου έως κτήνους»
Ταυτόχρονα έδωσε εντολή στους Ισραηλίτες για τον πρώτο εορτασμό του Πάσχα ,μέρα επετείου της εξόδου από την αιχμαλωσία.
Κάθε οικογένεια έπρεπε να προμηθευτεί ένα αρτιμελή αρσενικό αμνό ή κατσίκι ,ενός έτους, να το σφάξουν και με το αίμα του στο οποίο θα βουτούσαν ύσωπον (θύσανος από φυτό) θα έχριαν τους παραστάτες της πόρτα ς των, ώστε ο εξολοθρευτής άγγελος να προσπεράσει την πόρτα τους και να μη σφάξει τα τέκνα τους. Κανείς δε θα έβγαινε έξω μέχρι το πρωί. Στη συνέχεια αυτό το αρνί έπρεπε να το ψήσουν ολόκληρο στη φωτιά και να το καταναλώσουν ,χωρίς τη συντριβή των οστών του, όλο με συνοδεία πικρών χόρτων και άζυμου άρτου, να το φάνε βιαστικά και όρθιοι, ζωσμένοι, με τη ράβδο στο χέρι, έτοιμοι προς αναχώρηση.. Υπολογίζεται ότι 600.000
Ισραηλίτες έφυγαν από την Αίγυπτο.
Στην Καινή διαθήκη τη θέση του αμνού, κατέχει συμβολικά ο χριστός (Αμνός του Θεού), ο οποίος θυσιάζεται για τη σωτηρία των πολλών.
Στη συνέχεια ο γιατρός μπαίνει στη δική μας Ορθόδοξη Χριστιανική παράδοση, όπου εδώ οι χριστιανοί μετέχουν θυσίας αναιμάκτου κοινωνίας, λαμβάνοντας οίνον και άρτον κατά την θείαν μετάληψην.
Η ημέρα της Λαμπρής, ημέρα Αναστάσεως, είναι η μεγαλύτερη εορτή της Χριστιανοσύνης. Είναι ημέρα ευφροσύνης και αγάπης, όπως τεκμηριώνεται μέσα από τον κατηχητικό λόγο του Ιωάννου Χρυσοστόμου, τον οποίο Λόγο καταγράφει ο συγγραφέας.
Η μεγάλη αυτή γιορτή στον ελληνικό χώρο γιορτάζεται πάντα οικογενειακά. Όσο μακριά και αν βρίσκονται διασκορπισμένα τα μέλη των οικογενειών θα προσπαθήσουν αυτή την μεγάλη μέρα να βρεθούν μαζί σε κοινή τράπεζα και να συμφάγουν. Ακριβώς δε επειδή οι συνδαιτημόνες είναι πολλοί προμηθεύεται ο αρχηγός της οικογένειας ολόκληρο αμνό για να αρκέσει για όλους στο γεύμα. Έτσι υπήρξε και συνεχίζεται το εβραίικό αυτό έθιμο στο Χριστιανικό Πάσχα. Αυτό δε το αρνί ή ερίφιο δεν τεμαχίζεται την ώρα που ψήνεται και τρώγεται αλλά με το χέρι αποσπάται. Ψήνεται και θυσιάζεται ολόκληρο ,όπως ο αμνός του θεού θυσιάστηκε και δεν συνετρίβη οστούν από τα οστά αυτού
Επίσης μας δίδει και κάποιες πρακτικές οδηγίες για την ποιότητα και συντήρηση των κρεάτων τόσο του εριφίου, όσο και του αμνού και πως έτρωγαν οι Εβραίοι στην έρημο το κρέας που δεν είχαν τρόπο συντήρησης όπου, επειδή δεν είχαν νερό για να το βράζουν, κατέφευγαν πάντοτε να το κάνουν ψητό ,εξ ού και ο δικός μας οβελίας.
Τονίζει ιδιαιτέρως την αποφυγή της λαιμαργίας και της ποσότητας στην τροφή που μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες συνέπειες.
Εξ άλλου τονίζει, ότι πολλές φορές πίσω από μια έντονη «πείνα μπορεί να καλύπτονται συναισθηματικά ή άλλα κενά της ζωής μας, για τα οποία πρέπει να φροντίσομε.
Τελειώνοντας μας αφήνει το μήνυμα: Το Πάσχα δεν είναι μόνο μέρες υλικής απόλαυσης και νοικοκυροσύνης σπιτιών και εδεσμάτων ,αλλά μέρες ηθικής ανασυγκρότησης, επαναπροσδιορισμού της ζωής και κυρίως «συγχώρεσης» με τον άλλον άνθρωπο.
Συγχώρεσης : από το ρήμα συν+χωρώ =να υπάρξομε μαζί, να χωρέσομε και οι δύο, να συνυπάρξομε.
ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ
Γιώργος Πευκιανάκης και Ευτυχία Δεσποτάκη