Δανείζομαι, καθ΄ υπέρβαση, την φράση αυτή του ψαλμού «δράξασθε παιδείας» που αναφέρεται εις την κατά Χριστό παιδαγωγία του ανθρώπου, την μόρφωση δηλαδή και καλλιέργεια της ψυχής δια της εν Θεώ ζωής, αναφερόμενος στα όσα, τραγελαφικά κατά την άποψη μας, συμβαίνουν απαρχή του νέου σχολικού έτους, σε Σχολεία του τόπου μας και ευρύτερα του Νομού Χανίων.
Γεγονότα που, στο άμεσο μέλλον, θα συμβάλλουν στην ακόμα περισσότερη ερήμωση της ενδοχώρας, της υπαίθρου γης• στο κλείσιμο ακόμα περισσότερων Σχολείων και στην κατακόρυφη, αναγκαστική, αύξηση εσωτερικής μετανάστευσης οικογενειών και ολόκληρων κοινοτήτων - ομάδων ανθρώπων, οδηγώντας τοπικές κοινωνίες σε μαρασμό και αφανισμό. Γεγονότα, που θέτουν Φορείς-Θεσμούς και Πρόσωπα ενώπιον των ευθυνών τους καθώς η ιστορία, αδέκαστος κριτής, δεν θα συγχωρήσει ούτε θα σιωπήσει ενώπιον της όποιας αδιαφορίας, ολιγωρίας, σιωπής και ανοχής, την οποία (δικαίως) θα καταλογίσει ως συν-ενοχή. Ποια είναι τα γεγονότα αυτά; Κάντανος, Δραπανιάς, Γεράνι, Σκινές, Φουρνές, μερικά από τα Σχολεία της περιοχής και του Νομού Χανίων που αποφασίστηκε η υποβάθμιση τους. Δηλ. από 6/θέσια που ήταν υποβαθμίστηκαν σε 5/θέσια, το οποίο, κατά τον κοινό νου, σημαίνει ότι δεν θα συγχωνευτούν απλά τμήματα της ίδιας τάξης, αλλά θα συγχωνευτούν τάξεις! Δηλαδή 2 τάξεις θα κάνουν ταυτοχρόνως μάθημα στην ίδια αίθουσα, ή κάθε τάξη θα είναι στην αίθουσα της και θα μοιράζεται ο εκπαιδευτικός;; (Αυτό δεν διευκρινίστηκε)! Μάλιστα, σύμφωνα με όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας, το τραγελαφικό και τραγικό αυτό το οποίο θυμίζει δεκαετίες του 60 και 70, σε επίπεδο Κρήτης τουλάχιστον, συμβαίνει μόνο στον Νομό Χανίων!
Επιπροσθέτως, σε ό,τι αφορά την Κάντανο, ιστορική πρωτεύουσα του Δήμου Καντάνου-Σελίνου• τόπος ιστορικός, μαρτυρικό χωριό (γνωστό ανά την οικουμένη το ολοκαύτωμα της Καντάνου), σε ό,τι αφορά την Κάντανο πρόκειται περί Δήμου που έχει χαρακτηριστεί «ορεινός», εξυπηρετεί παιδιά δυσπρόσιτων περιοχών που διανύουν καθημερινά δεκάδες χιλιόμετρα για να φτάσουν στο Σχολείο, με ένα οδικό δίκτυο γεμάτο παγίδες και κινδύνους, (ιδιαίτερα τους χειμερινούς μήνες που το χιόνι δυσκολεύει ακόμα περισσότερο την πρόσβαση)• τα Σχολεία του Δήμου έχουν χαρακτηριστεί «δυσπρόσιτα», σε ό,τι αφορά λοιπόν την Κάντανο, η τραγελαφικότητα του εγχειρήματος προκαλεί θυμό και αγανάκτηση, καθώς το μέτρο αυτό μοιάζει περισσότερο να τιμωρεί τους κατοίκους- οικογενειάρχες των ιστορικών αυτών τόπων, παρά να τους επιβραβεύει για την ηρωική τους απόφαση να παραμένουν στον τόπο τους και να κρατούν ανοικτά τα σπίτια των γεννητόρων και προγόνων τους.
Το επιχείρημα; Η εφαρμογή του Νόμου που ορίζει, αριθμητικά, τους μαθητές ανά τάξη. Διερωτώνται πολλοί: Αυτός ο.. Νόμος μόνο στον Νομό Χανίων έχει εφαρμογή; ή μόνο στα Χανιά μειώθηκαν οι μαθητές στα Σχολεία; Οι Νόμοι θεσπίζονται για να διευκολύνουν-προστατεύουν την ζωή των έννομων πολιτών ή για να την καταδυναστεύουν; Οι μαθητές, τα παιδιά, αυριανοί πολίτες αυτού του τόπου, της κοινωνίας, πρέπει να αντιμετωπίζονται ως «αριθμοί» και όχι ως πολίτες μιας Πολιτείας, που υποχρεούται να παράσχει ίσα δικαιώματα στην γνώση, την μάθηση, την παιδεία, την ζωή στο σύνολο της; Ότι είναι νόμιμο είναι, πάντα, και ηθικό; Γιατί, μπορεί, κατά το γράμμα του Νόμου, να ισχύουν οι αριθμητικοί ισχυρισμοί, όμως πόσο ηθικό και δίκαιο είναι να στερεί ή ίδια η Πολιτεία το δικαίωμα στην μόρφωση και την γνώση; καθώς είναι κοινά αποδεκτό ότι η συγχώνευση τάξεων μοιραία οδηγεί όχι μόνο στην υποβάθμιση του Σχολείου, αλλά: σε υποβάθμιση της Παιδείας, υποβάθμιση των παρεχόμενων γνώσεων, υποβάθμιση των τοπικών κοινωνιών. Καθώς, όσο ικανός και αν είναι ένας εκπαιδευτικός όταν, ταυτοχρόνως, μοιράζεται σε 2 τάξεις είναι φύση αδύνατον να μπορεί να ανταποκριθεί, επαρκώς, στην αποστολή του. Πόσο ηθικό και δίκαιο είναι να αναγκάζονται οικογένειες και τοπικές κοινωνίες να ξεριζώνονται και να μετοικίζουν σε άλλα μέρη από αυτά που επέλεξαν να ζήσουν, στην προσπάθεια τους να δώσουν ίσες ευκαιρίες παιδείας και μόρφωσης στα παιδιά τους; Πόσο δίκαιο και ηθικό, τέλος, είναι να δημιουργούνται μαθητές-πολίτες διαφορετικών ταχυτήτων και ευκαιριών στην ζωή;
Εάν προσθέσουμε δε και τις συνέπειες, τις προεκτάσεις, που το μέτρο αυτό θα επιφέρει, στο άμεσο μέλλον, στην ακόμα περισσότερη ερημοποίηση της ενδοχώρας, στην αύξηση της αστυφιλίας και στην αποτροπή εγκατάστασης νέων οικογενειών στην ύπαιθρο, τότε καθίσταται ηλίου φαεινότερον, τι θα επιφέρει ως αποτέλεσμα η, κατά γράμμα, εφαρμογή του μέτρου σε Δήμους και τοπικές κοινωνίες-κοινότητες που έχουν χαρακτηριστεί «ορεινές και δυσπρόσιτες» και που οι κάτοικοι τους αντί να στηρίζονται με γενναία μέτρα επιβράβευσης των επιλογών της ζωής τους να αισθάνονται ότι στερούνται την ελευθερία της επιλογής τους αυτής. Για τούτο και θέσαμε ως τίτλο του φτωχού μας προβληματισμού το: «δράξασθε παιδείας και.. ελευθερίας». Προβληματισμός, άνευ ουδεμίας κριτικής διαθέσεως προς ουδένα, αλλά με μοναδικό κριτήριο την συνείδηση μας, την ευθύνη της αποστολής και του χρέους μας προς τους ανθρώπους «ορεινών και δυσπρόσιτων τόπων» προς τους οποίους οφείλουμε, όλοι μας θεωρώ, ευγνωμοσύνη και ευχαριστίες γιατί «φυλάττουν τον τόπο και κρατούν Θερμοπύλες».
Αναμένουμε λοιπόν τα αυτονόητα να γίνουν κατανοητά, σε άμεσο χρόνο, από τους αρμοδίους ως και από όσους, θεσμικά, εκπροσωπούν όλους αυτούς τους ανθρώπους των «ορεινών και δυσπρόσιτων» περιοχών. Για να επανέλθει η ειρήνη και η ενότητα στις τοπικές κοινωνίες, καθώς οι καιροί ου μενετοί. Όπως δε έλεγε και ο Βίκτωρ Ουγκώ: «Όπου ανοίγει ένα σχολείο κλείνει μια φυλακή». Διερωτώμεθα εμείς: «Όπου κλείνει ένα Σχολείο τι ανοίγει»;
Μητροπολίτης
Κισάμου και Σελίνου