ΓΑΛΑΖΟΚΟΤΣΥΦΑΣ

Η πρώτη συνάντηση με έναν Γαλαζοκότσυφα είναι συνήθως μια αξέχαστη εμπειρία, ειδικά την άνοιξη που το πτέρωμα του αρσενικού παίρνει ένα μοναδικό μεταλλικό γαλάζιο χρώμα. Ο Γαλαζοκότσυφας απαντά και στα βουνά της ηπειρωτικής Ελλάδας, όπου ο χρωματισμός του έρχεται συχνά σε ζωηρή αντίθεση με το ορεινό τοπίο. Αντίθετα τα παράκτια βράχια του Αιγαίου, σφηνωμένα ανάμεσα σε θάλασσα και ουρανό, δείχνουν να του ταιριάζουν καλύτερα. Ο Γαλαζοκότσυφας είναι ένα από τα πιο διαδεδομένα πουλιά στο Αιγαίο και αυστηρά επιδημητικός. Φωλιάζει σε ασφαλείς σχισμές ανάμεσα στα βράχια. Από τα τέλη του χειμώνα το αρσενικό αρχίζει το μελωδικό τραγούδι του, που συχνά το χαίρονται οι ψαράδες που βρίσκονται στη θάλασσα κοντά του. Η εμφάνιση και το τραγούδι του Γαλαζοκότσυφα τον κάνουν ένα από τα πιο αξιοπρόσεκτα πουλιά στα μέρη όπου ζει. Απ' ό,τι φαίνεται, αυτός είναι ο πολυτραγουδισμένος Πετροκότσυφας της ελληνικής παράδοσης.

Στην περιοχή μας ένας ικανός αριθμός βρίσκεται στην Χερσόνησο Ροδοπού ( Ακρ. Ειρήνης) που τα 70.000 στρέμ. με την χαμηλή βλάστηση γίνονται σπίτι του για τουλάχιστον 5-6 μήνες τον χρόνο.

Μεγαλύτερος εχθρός του βέβαια οι κυνηγοί μιας και στο ακρωτήριο Ειρήνης μόλις τα 29.000 στρέμματα καλύπτονται από μια ζώνη ειδικής προστασίας. ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΣ ΡΟΔΟΠΟΥ(GR4340021)

O AΓΡΙΟΓΑΤΟΣ ΤΟΥ ΨΗΛΟΡΕΙΤΗ

Σε πολλές περιοχές του πλανήτη μας η ύπαρξη ζώων - μύθων έδινε τροφή στη φαντασία των λαών. Πολλά μπορούσε ν' ακούσει κανείς για ζώα - φαντάσματα που στοίχειωναν ολόκληρες περιοχές και επηρέαζαν τόσο την καθημερινή ζωή των κατοίκων τους, όσο τους θρύλους και τις παραδόσεις τους. Στην περίπτωση του Κρητικού αγριόγατου τα δεδομένα είναι διαφορετικά. Αυτός ούτε σε ανθρώπους επιτίθεται ούτε έχει τερατόμορφο παρουσιαστικό. Η σύλληψή του όμως είχε ιδιαίτερη σημασία από επιστημονικής πλευράς. Όσο για τον τίτλο του ζώου - φαντάσματος τον δικαιούται απόλυτα, καθώς το μοναδικό στοιχείο που υπήρχε μέχρι πρόσφατα για την ύπαρξή του ήταν δυο δέρματα που είχε αγοράσει το 1905 στα Χανιά το μέλος μιας αγγλικής επιστημονικής αποστολής, D. Bate. Στις 10 Απριλίου του 1996 όμως μια ιταλική αποστολή του πανεπιστημίου της Perugia που έχει αποφασίζει να μελετήσει τα σαρκοφάγα ζώα της Κρήτης στήνει παγίδες κοντά στο χωριό Πλάτανος Αμαρίου. Σε μία από αυτές το ζώο - φάντασμα αποκτά σάρκα και οστά. Η εμφάνιση του ζώου στο νησί δεν είναι μια απλή επιβεβαίωση της αμφισβητούμενης ύπαρξής του. Το πιο πιθανό είναι η αναθεώρηση της προέλευσης της πανίδας στην Κρήτη. Οι επιστήμονες έχουν να ερευνήσουν τώρα δυο επικρατέστερες θεωρίες:ο αγριόγατος να ήλθε πριν τον οριστικό αποχωρισμό της Κρήτης από τις γειτονικές χερσαίες περιοχές ή να τον έφεραν μαζί τους οι πρώτοι άποικοι της ως οικόσιτο ζώο, απ' όπου κάποια ζώα ξέφυγαν δημιουργώντας νέους άγριους πληθυσμούς. www.stigmes.gr/

Tο επιστημονικό του όνομα είναι: Felis sylvestris cretensis, κοινώς : Φουρόγατος, κρητικός αγριόγατος και ανήκει στην κατηγορία των ζώων προς εξαφάνιση.

Περιγραφή: Μήκος (άκρη μουσούδας μέχρι ρίζα της ουράς) = 70 εκατ. Το τρίχωμα έχει χρώμα κίτρινο-γκρίζο με πιο σκούρες λωρίδες. Παχιά ουρά με περισσότερο εμφανείς λωρίδες. Εξάπλωση: Γνωστή η ύπαρξή του στην Κρήτη.

Βιότοπος – Οικολογία: Άγνωστος πληθυσμός, πιθανά πολύ μικρός. Ζει σε φαράγγια με θαμνώδη βλάστηση και σχετικά μεγάλο υψόμετρο.

Κίνδυνοι – προστασία: Η καταστροφή βιοτόπων και η ανθρώπινη παρουσία είναι αρνητικοί παράγοντες για την επιβίωσή του. Πιθανός ανταγωνισμός με κουνάβι και ο υβριδισμός με κατοικίδιες γάτες. Προστατεύεται επίσημα σύμφωνα με τη σύμβαση της Βέρνης.

ELEONORA

Falco eleonorae

Η Ελεονόρα είναι να μικρό γεράκι, που το όνομά του το πήρε από την εθνική ηρωίδα της Σαρδηνίας, Eleonor των Arborea. Αυτό το είδος του γερακιού απαντάτε σε νησιά της Μεσογείου και ιδιαίτερα στην Ελλάδα, όπου ζει και αναπαράγονται τα δύο τρίτα του παγκόσμιου πληθυσμού, συναντάτε ακόμα στις Καναρίους Νήσους, στην Ισπανία, την Ιταλία, την Κροατία, το Μαρόκο και την Αλγερία. Το πάρκο της Τήλου είναι η περιοχή αναπαραγωγής για το δέκα τοις εκατό του παγκόσμιου πληθυσμού της Eleonoraς. Πενήντα Έξι ζεύγη του είδους ζoυν σ 'αυτό το νησί, σύμφωνα με έρευνα που διεξάγεται από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και την Ευρωπαϊκή Ένωση για το πρόγραμμα Natura- Φύση της Τήλου. H ελληνική ονομασία του είναι Μαυροπετρίτης και είναι ένα σκουρόχρωμο, μεσαίου μεγέθους μεταναστευτικό γεράκι με μακριές φτερούγες - 36-42 cm μήκος με εκπέτασμα πτέρυγας 87-104 εκατοστά- το οποίο εμφανίζεται στη Μεσόγειο τον Απρίλιο, επιστρέφοντας από τις περιοχές διαχείμασης του στην Ανατολική Αφρική και ιδιαίτερα τη Μαδαγασκάρη. Ο Μαυροπετρίτης, τιμά με την παρουσία του και την Κρήτη, στη συστάδα των νησιών ‘Διονυσάδες’ έξω από την Σητεία, που τις έκανε διάσημες στους φυσιολάτρες και τους ειδικούς. Οι Διονυσάδες αποτελούνται από τα νησιά, Δραγονάδα, Γιανυσάδα, Παξιμάδα και Παξιμαδάκι, και σε αυτές μένει μεγάλος αριθμός γερακιών. Μπορείτε να τα επισκεφθείτε μόνο ενοικιάζοντας πλοιάριο, καθώς δεν υπάρχουν ειδικά δρομολόγια. Ο λόγος είναι ότι δεν συνιστάται η αποβίβαση πάνω στα νησάκια λόγω των ευαίσθητων οικοσυστημάτων που αναπτύσσονται σε αυτά. Συγκεκριμένα, εδώ έχουν καταγραφεί πολλά ενδημικά είδη φυτών και η παραμικρή ανθρώπινη παρέμβαση μπορεί να προκαλέσει καταστροφή. Για όλους αυτούς τους λόγους, οι Διονυσάδες έχουν ενταχθεί στο δίκτυο Natura και προστατεύονται από τυχόν επεμβάσεις.
Υ.Σ. Χμ......Το ίδιο συμβαίνει και στην Γραμβούσα μας. Για να μην χαλάσουμε το οικοσύστημα αποβιβάζομαι καθημερινά 1500 τουρίστες. Εύγε μας!!!!
Περισσότερα στις : http://www.crete-today.com/sightsgr/dionisades.php και http://www.ornithologiki.gr/life/falcoel/gr/mavropetritis/index.htm

Ο ΜΑΥΡΟΠΕΤΡΙΤΗΣ ΤΗΣ ΓΡΑΜΒΟΥΣΑΣ

Το ακρωτήριο της Γραμβούσας μαζί με τα νησιά Ήμερη και Άγρια Γραμβούσα και Ποντικονήσι, έχουν μεγάλη σημασία για την ορνιθοπανίδα, καθώς εκτός από τον μαυροπετρίτη, στην ευρύτερη περιοχή, που αποτελεί τμήμα του ενδιαιτήματος του γυπαετού (Gypaetus barbatus) και του σπιζαετού (Hieraaetus fasciatus), φιλοξενούνται αρκετοί αρτέμηδες (Calonectris diomedea), και κορμοράνοι (Phalacrocorax aristotelis desmarestii).
Όλη η περιοχή αποτελεί Ζώνη Ειδικής Προστασίας (SPA GR4340017), αλλά και περιοχή Ειδικού Διαχειριστικού Ενδιαφέροντος (pSCI GR4340001). Η πρώτη απόπειρα επίσκεψης της περιοχής στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE για τον μαυροπετρίτη έγινε τον Σεπτέμβρη του 2003 με ιδιόκτητο σκάφος. Δυστυχώς, ο καιρός δεν μας επέτρεψε να ξεμυτίσουμε καν από τον κόλπο του Καστελίου…Η ομάδα του ΜΦΙΚ επανήλθε δριμύτερη το καλοκαίρι του 2004, με το φουσκωτό του σκάφος και επισκέφθηκε τρεις φορές την περιοχή: μία στις αρχές του Αυγούστου για επόπτευση της κατάστασης και δοκιμαστική καταμέτρηση, μία στα τέλη του Αυγούστου για καταμέτρηση του πληθυσμού, εντοπισμό φωλιών και συλλογή στοιχείων από αυτές και μία στα μέσα του Σεπτέμβρη. Η τελευταία περιελάμβανε τον εντοπισμό νέων φωλιών, αλλά και επαναληπτική επίσκεψη στις ήδη εντοπισμένες. Συνολικά στην περιοχή εντοπίστηκαν 14 φωλιές.Οι καταμετρήσεις έδειξαν ότι ενώ ο πληθυσμός στο Ποντικονήσι και την Άγρια Γραμβούσα παραμένει σχεδόν σταθερός (100 ζευγάρια περίπου), στην Ήμερη Γραμβούσα έχει δεχθεί ισχυρό πλήγμα καθώς από τα 25 τουλάχιστον ζευγάρια της δεκαετίας του ’90 φαίνεται να έχουν μείνει μόνο 6-7. Η αλήθεια είναι ότι το νησί έχει υποστεί έντονες πιέσεις από τον άνθρωπο, ιδίως τα τελευταία χρόνια. Τα δρομολόγια των επιβατικών, αλιευτικών και ταχύπλοων σκαφών, είναι ιδιαίτερα συχνά το καλοκαίρι, και οι επισκέπτες (έστω και μακριά από τις φωλιές) αρκετές δεκάδες ημερησίως. Επιπλέον, το καλοκαίρι του 2003, το υπουργείο Πολιτισμού, σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση ξεκίνησε εργασίες αναπαλαίωσης και φωταγώγησης του κάστρου και οικοδόμησης κτισμάτων στη νότια ακτή του νησιού. Οι παρεμβάσεις αυτές έγιναν χωρίς να έχει προηγηθεί Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και ανάγκασαν το Μ.Φ.Ι.Κ. και την ΕΟΕ να προσφύγουν στο Ελληνικό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, χωρίς όμως να αποτραπεί πλήρως η ζημιά. Το ποια ή ποιες από τις ανθρώπινες δραστηριότητες στην περιοχή έχει κάνει το μεγαλύτερο κακό είναι δύσκολο να ειπωθεί με σιγουριά, καθώς το πρόγραμμα και οι φορείς υλοποίησής του βρέθηκαν προ τετελεσμένων γεγονότων, φαίνεται όμως ότι το είδος έχει σχεδόν εξοβελιστεί από το νησί και πολλά πράγματα θα πρέπει να αλλάξουν για να είναι δυνατός ο επανεποικισμός του.

ΠΗΓΗ : Παναγιώτης Γεωργιακάκης Βιολόγος MSc, Συντονσιτής των Δράσεων του Προγράμματος στην Κρήτη (Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης)