Επετειακό αφιέρωμα της Δεσποτάκη Ευτυχίας
(Εκατό πενήντα χρόνια από την ανοικοδόμηση του)
Μέρος 1ο
Η ανέγερση ενός ναού, η ανοικοδόμηση μιας εκκλησίας στηρίζεται πάνω απ΄όλα στην πίστη των ανθρώπων, η οποία πίστη αποτελεί και τη βάση του θρησκευτικού συναισθήματος .
Ένα συναίσθημα του ανθρώπου, που γεννά η αβεβαιότητα, ο φόβος του άγνωστου και η αδυναμία να αντιμετωπιστεί κάθε δυσκολία.
Τα περισσότερα αρχαιολογικά ευρήματα έχουν σχέση με τη θρησκεία. Ο ιστορικός Πολύβιος αναφέρει: ¨Εύροις δε αν επιών και πόλεις ατειχίστους, αγραμμάτους, αβασιλεύτους, αχρημάτους, πόλεις δε άνευ βωμών και ναών ουκ αν εύροις….. (Περιφερόμενος μπορείς να συναντήσεις πόλεις χωρίς τείχη, χωρίς καλλιέργεια γραμμάτων, χωρίς άρχοντα, χωρίς νομίσματα, πόλεις χωρίς ναό και βωμό δε θα συναντήσεις….)
Μνημεία τέχνης από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, σε όλους τους πολιτισμούς, οι μεγάλοι ναοί θαυμάζονται και προσκυνούνται. Παρθενώνας, Θησείο, Ναός Σολομώντος, Αγιά Σοφιά, Παναγία των Παρισίων, Άγιος Πέτρος.
Ο ελληνικός χώρος στη μακραίωνα ιστορία και παράδοση έχει σηματοδοτήσει το θρησκευτικό συναίσθημα των πιστών με εκατοντάδες αρχαίους ναούς και βωμούς, μεγαλοπρεπείς χριστιανικούς ναούς και μοναστήρια, ταπεινά εκκλησάκια, φτιαγμένα από την προσφορά των πιστών αφιερωμένα σε αρχαίους θεούς, στον Παντοκράτορα, στην Παναγία, σε Αγίους και Αγίες.
Σε ατομικό επίπεδο ο Άγιος είναι ο προστάτης καθενός και έτοιμος να ακούσει σιωπηλός την ικεσία, την ευχαριστία τη συγγνώμη του προσερχόμενου και προσευχόμενου.
Αλλά στην προστασία κάποιου Αγίου έχει ανατεθεί και κάθε πόλη. Ιδιαίτερη σημασία στην ορθόδοξη χριστιανική μας παράδοση έχει ο Πολιούχος Άγιος, ο Άγιος Δημήτριος Θεσσαλονίκης, ο Άγιος Μηνάς, ο Άγιος Σπυρίδωνας στην Κέρκυρα, ο Άγιος Διονύσιος στην Αθήνα, η Παναγία των Εισοδίων στα Χανιά.
Ωστόσο η οικοδόμηση ενός ναού δεν είναι ανεξάρτητη από ένα ευρύτερο πλαίσιο ελευθερίας, που έχει σχέση με την κοινωνία, αλλά και με την εκάστοτε κυβερνώσα πολιτεία, ειρηνική ή πολεμική περίοδο, επιδρομή αλλοφύλων και αλλοθρήσκων, δεδομένου ότι η θρησκεία η εκκλησία είναι θεσμοί της πολιτείας. Το ιερατείο, οι λειτουργοί είναι οι άνθρωποι γύρω από το ναό, το βωμό και την εκκλησία. Είναι οι αντιπρόσωποι του Αγίου, και σε παλαιότερες εποχές οι πνευματικοί που καταφεύγουν οι πιστοί για να ελαφρύνουν από σωματικές και πνευματικές νόσους. Η λέξη ιατρείον δεν είναι άλλη από την λέξη ιερατείον συγκεκομμένη.
Στον ελληνικό χώρο εκκλησία και κράτος πορεύονται μαζί στους αιώνες μέχρι σήμερα, με τις όποιες ενστάσεις κατά καιρούς υπάρχουν. Με βάση τα παραπάνω θα προσεγγίσουμε την ιστορία του καθεδρικού μας ναού, που φέτος συμπληρώνονται εκατό πενήντα χρόνια από την ανοικοδόμηση πάνω σε παλαιότερο αφιερωμένο, στην Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Η προσέγγιση αυτή ας είναι ένα προσκύνημα στην αυριανή γιορτή του και ένα δώρο ταπεινό από τους συντοπίτες του. Ένα δώρο πλάι στα Τίμια Δώρα που από μακριά εστάλησαν, να κοσμήσουν για λίγο το προσκυνητάρι του και οι πιστοί να τα προσκυνήσουν. Προσωπικά θέλω να ευχαριστήσω τον παπά Μανώλη για την ευγενική του πρόταση, να αναλάβω το επετειακό αφιέρωμα στο ναό σαν παλιά Καστελιανή.
Μέσα από το προσκύνημα μας αυτό θεώρησα σκόπιμο, να πραγματοποιήσομε κι ένα οδοιπορικό στην πόλη μας, σε μέρη με υπάρχοντες ναούς που σηματοδότησαν την πίστη των χριστιανών της Κισάμου ανά τους αιώνες και που επιβίωσε αλλωβητη μέσα από πολλές επιδρομές αλλοφύλων.
Αρκετά από αυτά διαγράφηκαν παντελώς από το θρησκευτικό χάρτη του τόπου μας, όπως και μια σειρά μνημείων, που από εγκληματική άγνοια, επενδυμένη με ενδιαφέρον, αμέλεια και αδιαφορία ζημίωσαν πολιτιστικά τον τόπο στο διηνεκές. Όμως υπάρχει καιρός και θα παρακαλούσαμε τους αρμόδιους της πολιτείας με τη φράση του Δημοσθένη. "Ει καιρός έστι, αντιλάβεσθε των πραγμάτων".
Η πορεία της εκκλησίας της Κισάμου είναι μακρά από τότε που ο Απόστολος Τίτος, τον 1ο αιώνα μ.χ. ιδρύει στην Κρήτη πέντε επισκοπές εξ ων η μια είναι της Κισάμου (πέθανε το 106 μ.χ. ). Μετά το διάταγμα των Μεδιολάνων το 313 μ.χ. από τον αυτοκράτορα Μ. Κωνσταντίνο, διασφαλίζεται ανεξιθρησκεία, και ο χριστιανισμός σαν θρησκεία εδραιώνεται όλο και περισσότερο. Η εκκλησία γίνεται πλέον θεσμός, συγκαλεί συνόδους, όπου οι επίσκοποι σαν αντιπρόσωποι της παίρνουν αποφάσεις. Έτσι έχομε επισκόπους Κισάμου να συμμετέχουν σε αρκετές συνόδους, όπως π.χ. ο επίσκοπος Εύκισσος στη σύνοδο της Σερδικής το 343 μ.χ. Θεόπεμπτος ο ανάξιος στην πρώτη οικουμενική σύνοδο στην Νίκαια, όπου καθορίζεται και το σύμβολο της πίστεως και στην Πενθέκτη το 691 οικουμενική σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη.
Με το παραπάνω διάταγμα που διασφάλιζε ανεξιθρησκεία, ο νέος χριστιανικός κόσμος, διαδέχεται τον ελληνορρωμαικό.
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
(Εκατό πενήντα χρόνια από την ανοικοδόμηση του)
Μέρος 1ο
 |
| ΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑΣ φώτο Παπαδάκης Ι. |
Ένα συναίσθημα του ανθρώπου, που γεννά η αβεβαιότητα, ο φόβος του άγνωστου και η αδυναμία να αντιμετωπιστεί κάθε δυσκολία.
Τα περισσότερα αρχαιολογικά ευρήματα έχουν σχέση με τη θρησκεία. Ο ιστορικός Πολύβιος αναφέρει: ¨Εύροις δε αν επιών και πόλεις ατειχίστους, αγραμμάτους, αβασιλεύτους, αχρημάτους, πόλεις δε άνευ βωμών και ναών ουκ αν εύροις….. (Περιφερόμενος μπορείς να συναντήσεις πόλεις χωρίς τείχη, χωρίς καλλιέργεια γραμμάτων, χωρίς άρχοντα, χωρίς νομίσματα, πόλεις χωρίς ναό και βωμό δε θα συναντήσεις….)
Μνημεία τέχνης από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, σε όλους τους πολιτισμούς, οι μεγάλοι ναοί θαυμάζονται και προσκυνούνται. Παρθενώνας, Θησείο, Ναός Σολομώντος, Αγιά Σοφιά, Παναγία των Παρισίων, Άγιος Πέτρος.
Ο ελληνικός χώρος στη μακραίωνα ιστορία και παράδοση έχει σηματοδοτήσει το θρησκευτικό συναίσθημα των πιστών με εκατοντάδες αρχαίους ναούς και βωμούς, μεγαλοπρεπείς χριστιανικούς ναούς και μοναστήρια, ταπεινά εκκλησάκια, φτιαγμένα από την προσφορά των πιστών αφιερωμένα σε αρχαίους θεούς, στον Παντοκράτορα, στην Παναγία, σε Αγίους και Αγίες.
Σε ατομικό επίπεδο ο Άγιος είναι ο προστάτης καθενός και έτοιμος να ακούσει σιωπηλός την ικεσία, την ευχαριστία τη συγγνώμη του προσερχόμενου και προσευχόμενου.
Αλλά στην προστασία κάποιου Αγίου έχει ανατεθεί και κάθε πόλη. Ιδιαίτερη σημασία στην ορθόδοξη χριστιανική μας παράδοση έχει ο Πολιούχος Άγιος, ο Άγιος Δημήτριος Θεσσαλονίκης, ο Άγιος Μηνάς, ο Άγιος Σπυρίδωνας στην Κέρκυρα, ο Άγιος Διονύσιος στην Αθήνα, η Παναγία των Εισοδίων στα Χανιά.
Ωστόσο η οικοδόμηση ενός ναού δεν είναι ανεξάρτητη από ένα ευρύτερο πλαίσιο ελευθερίας, που έχει σχέση με την κοινωνία, αλλά και με την εκάστοτε κυβερνώσα πολιτεία, ειρηνική ή πολεμική περίοδο, επιδρομή αλλοφύλων και αλλοθρήσκων, δεδομένου ότι η θρησκεία η εκκλησία είναι θεσμοί της πολιτείας. Το ιερατείο, οι λειτουργοί είναι οι άνθρωποι γύρω από το ναό, το βωμό και την εκκλησία. Είναι οι αντιπρόσωποι του Αγίου, και σε παλαιότερες εποχές οι πνευματικοί που καταφεύγουν οι πιστοί για να ελαφρύνουν από σωματικές και πνευματικές νόσους. Η λέξη ιατρείον δεν είναι άλλη από την λέξη ιερατείον συγκεκομμένη.
Στον ελληνικό χώρο εκκλησία και κράτος πορεύονται μαζί στους αιώνες μέχρι σήμερα, με τις όποιες ενστάσεις κατά καιρούς υπάρχουν. Με βάση τα παραπάνω θα προσεγγίσουμε την ιστορία του καθεδρικού μας ναού, που φέτος συμπληρώνονται εκατό πενήντα χρόνια από την ανοικοδόμηση πάνω σε παλαιότερο αφιερωμένο, στην Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Η προσέγγιση αυτή ας είναι ένα προσκύνημα στην αυριανή γιορτή του και ένα δώρο ταπεινό από τους συντοπίτες του. Ένα δώρο πλάι στα Τίμια Δώρα που από μακριά εστάλησαν, να κοσμήσουν για λίγο το προσκυνητάρι του και οι πιστοί να τα προσκυνήσουν. Προσωπικά θέλω να ευχαριστήσω τον παπά Μανώλη για την ευγενική του πρόταση, να αναλάβω το επετειακό αφιέρωμα στο ναό σαν παλιά Καστελιανή.
Μέσα από το προσκύνημα μας αυτό θεώρησα σκόπιμο, να πραγματοποιήσομε κι ένα οδοιπορικό στην πόλη μας, σε μέρη με υπάρχοντες ναούς που σηματοδότησαν την πίστη των χριστιανών της Κισάμου ανά τους αιώνες και που επιβίωσε αλλωβητη μέσα από πολλές επιδρομές αλλοφύλων.
Αρκετά από αυτά διαγράφηκαν παντελώς από το θρησκευτικό χάρτη του τόπου μας, όπως και μια σειρά μνημείων, που από εγκληματική άγνοια, επενδυμένη με ενδιαφέρον, αμέλεια και αδιαφορία ζημίωσαν πολιτιστικά τον τόπο στο διηνεκές. Όμως υπάρχει καιρός και θα παρακαλούσαμε τους αρμόδιους της πολιτείας με τη φράση του Δημοσθένη. "Ει καιρός έστι, αντιλάβεσθε των πραγμάτων".
Η πορεία της εκκλησίας της Κισάμου είναι μακρά από τότε που ο Απόστολος Τίτος, τον 1ο αιώνα μ.χ. ιδρύει στην Κρήτη πέντε επισκοπές εξ ων η μια είναι της Κισάμου (πέθανε το 106 μ.χ. ). Μετά το διάταγμα των Μεδιολάνων το 313 μ.χ. από τον αυτοκράτορα Μ. Κωνσταντίνο, διασφαλίζεται ανεξιθρησκεία, και ο χριστιανισμός σαν θρησκεία εδραιώνεται όλο και περισσότερο. Η εκκλησία γίνεται πλέον θεσμός, συγκαλεί συνόδους, όπου οι επίσκοποι σαν αντιπρόσωποι της παίρνουν αποφάσεις. Έτσι έχομε επισκόπους Κισάμου να συμμετέχουν σε αρκετές συνόδους, όπως π.χ. ο επίσκοπος Εύκισσος στη σύνοδο της Σερδικής το 343 μ.χ. Θεόπεμπτος ο ανάξιος στην πρώτη οικουμενική σύνοδο στην Νίκαια, όπου καθορίζεται και το σύμβολο της πίστεως και στην Πενθέκτη το 691 οικουμενική σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη.
 |
| Ελληνορωμαικό δάπεδο δίπλα στον ναό της Ευαγγελίστριας στην Κίσαμο |
Με το παραπάνω διάταγμα που διασφάλιζε ανεξιθρησκεία, ο νέος χριστιανικός κόσμος, διαδέχεται τον ελληνορρωμαικό.
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
